Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "turn of centuries" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 40
Tytuł:
Uwagi na temat „nowych szkół” w historiografii polskiej doby podzaborowej
Autorzy:
Wierzbicki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042506.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historiografia polska
szkoła naukowa
szkoły historyczne
krakowska szkoła historyczna
nauka a polityka
history of historiography
Polish historiography at the turn of the nineteenth and twentieth centuries
scientific school
historical schools
Kraków historical school
science and politics
Opis:
Tekst dotyczy dziejów historiografii polskiej w kraju i na emigracji, postrzeganych przez pryzmat współwystępowania różnych, często rywalizujących ze sobą, kierunków, metod, środowisk badawczych, ugrupowań politycznych itp., określanych jako szkoły historyczne. Za najbardziej reprezentatywne dla okresu podzaborowego autor uznał szkoły: naruszewiczowską (od Adama Naruszewicza), lelewelowską (od Joachima Lelewela), krakowską i warszawską.
The text deals with the history of Polish historiography at home and in exile, looked at through the prism of the co-existence of various, often competing with each other, lines, methods, research environments, political groups, etc., defined as ‘historical schools’. In the author’s opinion, the most representative for the partition period are the Adam Naruszewicz’s School (called in Polish: naruszewiczowska), Joachim Lelewel’s School (lelewelowska), Kraków School, and Warsaw School.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2022, 13; 51-62
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Opatoszu – klasyk literatury jidysz. Próba przywrócenia pamięci
Józef Opatoszu – The classic of Yiddish literature. An attempt to restoring the memory
Autorzy:
van den Akker-Urbańska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466472.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Józef Opatoszu
pisarz języka jidysz przełomu XIX i XX w.
Żydzi
powieści historyczne
Joseph Opatoszu,
Yiddish writer of the turn of XIX and XX centuries
Jews
historical novels
Opis:
Artykuł poświęcony jest zapomnianemu twórcy piszącemu w języku jidysz. W pierwszej części przedstawiony został fenomen języków żydowskich, szczególnie języka jidysz, charakterystycznego dla Żydów aszkenazyjskich. Druga część artykułu dotyczy postaci Józefa Opatoszu i jego twórczości.
This article talks about forsaken creator who wrote in Yiddish language. In the first part is presented phenomenon of Jewish languages, especially Yiddish- characteristic one for Ashkenazi Jews. The second part of article relate to figure of Józef Opatoszu and his work.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2015, 7; s. 255-277
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojem secese v české literární vědě
Autorzy:
Touš, Radek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48837306.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Art Nouveau
modernism
turn of the 19th and 20th centuries
literary studies
Opis:
The presented study deals with the concept of Art Nouveau in Czech literary studies. In the first part, we try to outline the meaning that literary critics assigned to the term Art Nouveau at the turn of the 19th and 20th centuries, when this term first began to appear in the Czech language environment. In the second part, we introduce the basic approaches to the term Art Nouveau, which numerous literary historians have applied in their works in many variations over the years. The aim of the paper is to point out the ambiguity of the term Art Nouveau, the core of which lies in the insufficient distinction between the original meaning of the term(from the turn of the 19th and 20th centuries) and the later meanings that literary historians began to ascribe to it. The aim of the thesis is also to infer criteria from the presented analyses and interpretations, the observance of which would lead to a clearer usage of the term Art Nouveau and, consequently, to its introduction as a justified literary-historical category
Źródło:
Stylistyka; 2022, 31; 215-230
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenne zróżnicowanie dzietności w Polsce
Spatial Distribution of Fertility in Poland
Différenciation spatiale de la fécondité en Pologne
Пространственная дифференциация рождаемости в Польше
Autorzy:
Szukalski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/543727.pdf
Data publikacji:
2015-04
Wydawca:
Główny Urząd Statystyczny
Tematy:
Procesy demograficzne
Dzietność kobiet
rozrodczość
Zróżnicowanie przestrzenne
przełom wieku
Demographic process
Women's fertility
Total fertility rate
Spatial differentiation
turn of centuries
Opis:
Обсуждая пространственную дифференциацию рождаемости, обычно внимание сосредоточивается на сопоставлении изменяющихся величин коэффициента теоретической рождаемости или коэффициента рождений. В статье была предпринята попытка проверить постоянность расположения регионов в отношении к уровню рождаемости и определить на основе распределения рождаемости, в каких возрастных группах выступают самые большие различия между административными единицами занимающими крайние позиции в отношении к рождаемости. Анализ — несмотря на высокую лабильность воеводств — выделил стабильную группу регионов с самой низкой рождаемостью (опольское и нижнесилезское воеводства). Одновременно было подтверждено, что несмотря на ассимиляцию распределения рождаемости повышается дифференциация склонности иметь детей в крайних группах возраста — женщины-подростки и женщины в возрасте выше 35 лет.
Mówiąc o przestrzennym zróżnicowaniu dzietności, z reguły uwaga skupiona jest na porównaniu zmieniających się wartości współczynnika dzietności teoretycznej lub współczynnika urodzeń. W artykule podjęto się sprawdzenia stałości uporządkowania regionów z punktu widzenia poziomu dzietności oraz ustalenia na podstawie rozkładów płodności, w jakich grupach wieku występują największe różnice pomiędzy jednostkami administracyjnymi zajmującymi ekstremalne pozycje pod względem dzietności. Z analizy —mimo wysokiej labilności województw — wyłoniła się stabilna grupa regionów o najniższej dzietności (województwa opolskie i dolnośląskie). Jednocześnie stwierdzono, że pomimo upodabniania się rozkładów płodności rośnie zróżnicowanie skłonności do posiadania potomstwa w grupach wieku ekstremalnych — kobiet nastoletnich oraz tych po 35. roku życia.
While spoken about spatial distribution of total fertility rates (TFR), generally attention is paid to changes in level of (total) fertility rates and/or birth rates. In the paper attention is paid to stability of ranking of Polish regions defined in terms of TFR values, and to changes in fertility distribution among regions with extreme TFR levels. Age groups with the largest fertility differences are sought. Despite high liability group of "losers" could be found (regions with low TFR - Opolskie and Dolnośląskie Voivodships). In spite of fact that fertility distribution are becoming more and more similar, growing differences are observed when analyzed fertility of teenagers and females aged 35+
Źródło:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician; 2015, 4; 13-27
0043-518X
Pojawia się w:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalne zróżnicowanie kalendarza płodności we współczesnej
Autorzy:
Szukalski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473337.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
płodność
dzietność
Polska
zróżnicowanie regionalne
przełom wieków XX i XXI
fertility
TFR
Polska
spatial differentiation
turn of 20th and 21st centuries
Opis:
W każdym kraju występują regionalne różnice zachowań demograficznych, w tym również prokreacyjnych. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na podstawie analizy zmian rozkładów cząstkowych współczynników płodności w latach 1991–2012, czy w polskich realiach występuje stałość kalendarza płodności w poszczególnych województwach. Przeprowadzona analiza wskazuje, że zjawisko takie występuje, przy czym można wyodrębnić dwie w miarę jednorodne grupy, obejmujące łącznie większość województw. W Polsce Północno-Zachodniej występuje wzorzec bazujący na wysokiej płodności kobiet młodych i bardzo młodych, zaś w przypadku Polski Południowo-Wschodniej bardzo niska płodność nastolatek i niska płodność kobiet młodych współwystępuje z wysoką skłonnością do posiadania potomstwa wśród kobiet w wieku 30 lat i więcej.
Regional differentiation of demographic behaviours (including fertility ones) could be observed in all countries. The paper is focused on checking that in Poland there are stable, permanent differences in fertility calendar between regions. The analysis is based on distribution of age-specific fertility rates. The permanent differences are observed what enables to form 2 – relatively – homogenous groups including majority of the Polish regions. The northern-western group is characterized by high fertility at young ages (especially teenagers), and the southern-eastern group – by low fertility at young ages (with very low teenager fertility) and high fertility of women aged 30+.
Źródło:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje; 2014, 27(4)/2014; 55-73
1640-1808
Pojawia się w:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fleksyjne hapax legomena w kazaniach Krzysztofa Kluka – o potencjalnym wpływie kopisty na postać tekstu
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797982.pdf
Data publikacji:
2020-05-29
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Krzysztof Kluk
sermons
manuscripts
turn of 18th and 19th centuries
hapax legomena
Opis:
Article focuses on handwritten sermons by Father Krzysztof Kluk. We don't know if examined manuscript was the autographed, but its copy, probably made in the first decade of the nineteenth century. The scribe wrote the text as faithfully as possible, but the phenomena of language associated with the graphicphonetic plane, or the flexion of the monument in relation to Krzysztof Kluk's idiolect must decide with a caution. It should, however, ask ourselves whether in the sermons are noticed such language elements that do not fit into a dedicated text language system and may indicate the impact of the copyist? It seems that the answer to this question can be given – that is the purpose of this sketch – analyzing the inflexion system of Kluk's orations. It should be inflected the forms, which are hapax legomena in the text, while there are variants of newer, progressive trends in the Polish language the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, especial-ly if the text confirms the system functioning within a given flexemic category older ending or variant inflection of the word.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2014, 8; 169-182
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo nazywające katolików i niekatolików w XVIII-wiecznych kazaniach ks. Krzysztofa Kluka
The vocabulary calling Catholics and non-Catholics in the eighteenth-century homilies by Krzysztof Kluk
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118454.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
język polski na przełomie XVIII i XIX wieku
leksykologia
pola semantyczne
katolicy
niekatolicy
Polish language at the turn of XVIII and XIX centuries
lexicology
semantic fields
Catholics
non-Catholics
Opis:
The article presents the analysis of lexical calling Catholics and non-Catholics in the eighteenth-century sermons by priest Christopher Kluk – priest/scientist, parson of the parish in Ciechanowiec, KEN coworker. The vocabulary of the homilies is divided into four linguistic fields: members of my religious community, Christian-non-Catholics, non-Christians, atheists. This studies has shown a clear domination of the Roman Catholic beliefs and tendencies of everyday understanding of the religion, where there is an equal sign between the Catholic and Christian. It was also found that the linguistic field hChristian-non-Catholicsi in Kluk’s homilies is much smaller than the same linguistic fields in the seventeenth-century preachers homilies. It may shows that in the eighteenth century, the echoes of the Reformation has not proved such a great emotion, even among ordinary priests.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 333-346
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany językowe w zakresie fonetyki i fleksji trzech wydań pracy O drzewach, ziołach ogrodowych i ogrodach Krzysztofa Kluka
The linguistic changes in the phonetics and inflection in the three editions of Krzysztof Kluk’s The trees, garden herbs and gardens
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124264.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polish language at the turn of XVIII and XIX centuries
linguistic changes of editions
phonetic
inflection
Opis:
This article presents the phonetic and inflection linguistic changes in the three editions of Krzysztof Kluk’s The trees, garden herbs and gardens (edit. 1777, 1797, 1808). The first part of the analysis focuses on those changes that are consistent with the evaluation of the Polish nationwide standardized language at the turn of the eighteenth and nineteenth centuries. The second part of the article presents linguistic changes where the modern and correct forms are changed into the older one, consistent with the north-eastern Polish language of the Eastern Borderlands. Ascertaining why the editors of Kluk’s book used the older linguistic forms instead of the correct forms, leads to attempts to determine the standard linguistic norms in the Piarists’ printing house during the very short period at the turn of the eighteenth and the nineteenth centuries.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 257-273
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany leksykalne w trzech wydaniach "Roślin potrzebnych" Krzysztofa Kluka. Rzeczowniki
The lexical changes in the three editions "Roślin potrzebnych" by Krzysztof Kluk. The nouns
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Orłowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118302.pdf
Data publikacji:
2014-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polish language at the turn of XVIII and XIX centuries
lexicology
lexical changes
editors
Opis:
The article concerns the lexical changes of the nouns in the three editions (1777, 1797, 1808) Roślin potrzebnych by Krzysztof Kluk. It is the continuation of the article about the phonetic and inflection linguistic changes in the same Kluk’s editions. The authors have noticed the correctors had removed from Kluk’s books wrong used words, archaic vocabulary, solemn words typical for religious style. In some cases is hard to explain why the linguistic changes has been made. It appears not have been necessary indeed. Easy to notice the correctors has preferred to use Polish names of months instead of their foreign equivalents.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 177-195
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oswald Balzer versus Theodor Mommsen – polityczne emocje z historią w tle. Nowa ocean sporu
Autorzy:
Słapek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631299.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
THEODOR MOMMSEN
OSWALD BALZER
POLISH 19th CENTURY HISTORIOGRAPHY
PRUSSIAN HISTORICAL SCHOOL
POLISH –GERMAN RELATIONSHIPS AT THE TURN OF THE 19th AND 20th CENTURIES
NATIONALISM OF THE 19th CENTURY EUROPE
Opis:
There is a prominent tendency in the abundant literature concerning Th. Mommsen to portray him as an active, valued liberal politician of the second half of the 19th  century. In this context, relatively little is said about his appeal to the Sudeten Germans of 1897 who faced the so-called Badenischen Sprachenverordnungen. The letter of the German scholar, published in the Viennese press, included many violently unjust accusations, especially against the Czechs. In the storm of polemics and discussions unleashed by the text, the voice of the Polish historian of law, Oswald Balzer, was probably the loudest.  His open letter, defending the civilisational achievements of the Slavs, never received Mommsen’s response. Nonetheless, in the awareness of Poles and Czechs in particular the Berlin historian became their confirmed enemy. German science, making light of the event, puts it down to Mommsen’s unbridled political fervour, which made him speak out in public even in those matters of which he had little knowledge.  It admits, however, that the episode with pure nationalism looming in the background is a certain flaw on Mommsen’s idealized image of an ever valid role-model of a liberal politician. The view is admissible, although one may be surprised at the implied ignorance of Mommsen’s especially with regard to the Sudeten Germans, to whom the language laws introduced by Count Badeni’s government were to apply, and which he knew well from his native Schleswig.  As to the negligible knowledge Mommsen had of the Slavs, the views conveyed by Croatian Slavist  V. Jagić may be convincing to some extent, although it is worth remembering that Mommsen (a person perfectly conversant with the nuances of world politics!) needed no profound academic knowledge to formulate general (remote from scientific inquiry) views about the Czechs.   It is likely that when attacking Slavs, he drew upon the stereotypes which circulated at the time (he was not entirely independent in his opinions about Poles, remaining under the influence of M. Weber), supported by more readily definable personal views on the role of the Church and Catholicism, or the frontiers of the German state. Mommsen probably never formulated his convictions concerning Poles and the Polish issue of the turn of the 19th and 20th  centuries in a consistent, logical statement. In the Polish press before 1897 he had not been treated as a declared enemy of Polishness and even his adversary, Balzer emphasised Mommsen’s former objectivity. It appears it was theLvov law historian who lacked objectivity. His disputatious character, apparently combined with the a fairly unpleasant memory of studies inBerlin  (personal encounter with the demanding Mommsen) materialised in a polemic manifesto, in which, with a characteristic fluency, large dose of emotion and patriotic throes (although resorting to the standard historical argumentation of the time), the author drew a fairly unequivocal, anti-Polish image of Mommsen. This view persisted as long as 1918, although the admirers of Balzer’s views maintained it long after the death of both adversaries.   
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2012, 5; 99-143
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środowisko inteligencji radykalnej na przełomie XIX i XX wieku. Próba portretu
The environment of radical intelligentsia at the turn of 19th and 20th century. An attempt at a portrait
Autorzy:
Sikorska-Kowalska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687494.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
inteligencja
socjalizm
przełom XIX i XX w.
portret zbiorowy
intelligentsia
socialism
the turn of the 19th and 20th centuries
collective portrait
Opis:
The activists of socialist movement in 19th century underlined that it was created by inteligentsia. In memories we can find a characterisation of several types of inteligentsia and motives which led them to such radical ideological choices. When we try to characterize an environment of radical inteligentsia we are necessarily involved into questions concerning patriotism, independence and Polish nationality. Very important is the relationship to left wing and socialism. Leaving leftism and searching for new ideas was typical for the “generation of disobedient”. Investigation of biographies of leftist political activists, scientists and philanthropists show outstanding people, strongly engaged in social work for a class or local community. Members of radical inteligentsia are often outstanding scientists who additionaly realised social work on great scale. In particular, they realised educational activity, and wide popularisation of severalkinds of knowledge. This attempt at devising a portrait of radical inteligentsia is showing the complex character of biographies of many members of this group. We try to provide an answer for the question: what was the ideological nexus of this generation.
XIX-wieczni uczestnicy polskiego ruchu socjalistycznego wyraźnie podkreślali, że został on zbudowany przez inteligencję. We wspomnieniach polskich socjalistów odnajdziemy charakterystykę typów polskiej inteligencji, która przystąpiła do socjalizmu. Odnajdziemy również motywy wyboru radykalnej drogi ideowej.Próba charakterystyki środowiska radykalnej inteligencji, którą łączyły poglądy lewicowe, zawiera pytania o tożsamość, patriotyzm, stosunek do socjalizmu, niepodległości i polskości. Ważny jest również stosunek do lewicowości i trwałość związków z socjalizmem, bowiem odchodzenie od lewicowych zasad, poszukiwanie nowych dróg ideowych, było typowe dla „pokolenia niepokornych”, którzy często młodzieńcze ideały zamieniali na inne postawy i poglądy. Badania biografii lewicowych działaczy politycznych, społeczników, uczonych, ukazują sylwetki ludzi wybitnych, ideowych, zaangażowanych na bardzo szeroką skalę w pracę na rzecz danej warstwy społecznej czy lokalnej wspólnoty. W grupie radykalnej inteligencji, zorientowanej lewicowo odnajdujemy wybitnych uczonych, intelektualistów, którzy pracę polityczną łączyli z realizacją misji społecznej. Prowadzili często szeroko zakrojoną działalność oświatową, byli popularyzatorami wiedzy z różnych dziedzin. Próba skreślenia portretu socjologicznego środowiska radykalnej inteligencji, ma na celu ukazanie złożoności biografii przedstawicieli tego pokolenia. Ma stanowić próbę odpowiedzi na pytanie co było spoiwem tego pokolenia, jaki był klucz ideowy, który łączył radykalną, socjalistyczną, postępową inteligencję polską.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 33-50
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideowo etyczny wizerunek polskiego inteligenta przełomu XIX i XX wieku – epoki wybitnych teoretyków oświaty i wychowania
Ideologically ethical image of the Polish radical intelligentsia of the turn of the 19th and 20th centuries – the era of eminent theoreticians of education and upbringing
Autorzy:
Sędek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40220998.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Edward Abramowski
Janusz Korczak
Jan Władysław Dawid
radical intelligentsia
Polish education and upbringing at the turn of the 19th and 20th centuries
radykalna inteligencja
polska oświata i wychowanie przełomu XIX i XX wieku
Opis:
Artykuł jest próbą ukazania etyczno-ideowego wizerunku radykalnej inteligencji polskiej z przełomu XIX i XX wieku. Edward Abramowski, Janusz Korczak oraz Jan Władysław Dawid to wybitni przedstawiciele tej formacji. W ich myśli społeczno-politycznej ważne miejsce zajmuje problematyka dotycząca edukacji, oświaty i wychowania. Edukacja nigdy nie jest neutralna, zazwyczaj jest polityczna – wskazują na to przedstawiciele pedagogiki krytycznej, np. Henry A. Giroux. Rzeczywistość edukacyjna jest przedmiotem uwagi nie tylko pedagogów, ale też myślicieli, moralistów, społeczników, organizatorów życia społecznego i polityków. Opracowanie jest próbą znalezienia wspólnego mianownika dla idei „naprawy świata” propagowanych przez bohaterów opracowania – reprezentantów polskich intelektualistów i społeczników z przełomu XIX i XX wieku. Ich twórczość i działalność wynikała z niezgody na zastaną rzeczywistość społeczno-polityczną, a edukacja i wychowanie miały ich zdaniem być czynnikiem zmiany społecznej.
The article is an attempt to show the ethical and ideological image of the radical Polish intelligentsia of the turn of the 19th and 20th centuries.  Three representatives of this formation: Edward Abramowski, Janusz Korczak, and Jan Władysław Dawid are its prominent representatives. In their socio-political thought, issues concerning education, education, and upbringing occupy an important place. Education is never neutral, it is usually political, which is shown by representatives of critical pedagogy, such as Henry A. Giroux. The educational reality is the object of attention not only of educators, but also of thinkers, moralists, social activists, organisers, and politicians. The study is an attempt to find a common denominator in the ideas of ’repairing the world‘ of the study’ protagonists, representatives of Polish intellectuals and social activists of the turn of the 19th and 20th centuries. Their work and activity stemmed from their disagreement with the existing socio-political reality, and education and upbringing, in their view, were to be a factor of social change.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2023, 20, 20; 183-203
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów dialektologii litewskiej
From the History of Lithuanian Dialectology
Autorzy:
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38435834.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialektologia litewska
geneza
okres poprzedzający systematyczne badania gwar
ekspedycje terenowe
próby podziału gwar
perspektywy badawcze na przełomie XIX i XX wieku
Lithuanian dialectology
genesis
predialect period
field expeditions
identification of dialects
research perspectives at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
The reviewed monograph is the first part of the three-volume series prepared by the Lithuanian linguist Danguolė Mikulėnienė. She has taken on the ambitious task of presenting the genesis, development stages, paradigmatic breakthroughs and achievements of Lithuanian dialectology until the beginning of the twenty-first century. The richly illustrated study contains a detailed discussion of the period preceding the birth of scientific dialectology in Lithuania (from the seventeenth until the mid-nineteenth centuries), and covers in a systematic way conceptual changes in the linguists’ approaches to the issue of determining the extent and classification of Lithuanian dialects at the turn of the nineteenth and twentieth centuries. The advantage of the monograph is the consistent combining of a historiographic approach with a strictly linguistic analysis. The reviewed volume includes commentaries on numerous source materials which document contribution that scientists from various research traditions have made to the discourse of Lithuanian scientific dialectology paving the way for its constant development.
Recenzowana monografia stanowi pierwszą część trylogii przygotowywanej przez litewską lingwistkę Danguolė Mikulėnienė, która postawiła sobie ambitne zadanie przedstawienia genezy, etapów rozwojowych, przełomów i dorobku litewskiej dialektologii aż do początku XXI wieku. Bogato ilustrowane opracowanie zawiera szczegółowe omówienie okresu poprzedzającego narodziny naukowych badań gwaroznawczych na Litwie oraz ukazuje w sposób usystematyzowany przemiany, jakie dokonują się w podejściu do problematyki wyznaczania zasięgu i klasyfikacji gwar litewskich na przełomie XIX i XX wieku. Zaletą monografii jest konsekwentne łączenie ujęcia historiograficznego z analizą stricte lingwistyczną. W pracy zostały przedstawione i skomentowane liczne materiały źródłowe, które dokumentują wkład, jaki wnieśli do dyskursu przyszłej naukowej dialektologii litewskiej uczeni z różnych tradycji badawczych.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 296-303
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwrotna strona postępu. Kryzys Zachodu jako kategoria filozoficzna w filozofii rosyjskiej
Autorzy:
Rarot, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644400.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fortschritt der westlichen Zivilisation
Krise des Westens
Lager der Slawophilen
russische Religionsphilosophie der Jahrhundertwende (19./20. Jahrhundert)
neue christliche Zivilisation
Kosmismus
progress of the Western civilisation
the crisis of the West
Slavophilism
Russian religious philosophy from the turn of the 19th and 20th centuries
new Christian civilisation
Cosmism
postęp zachodniej cywilizacji
kryzys Zachodu
obóz słowianofilów
rosyjska filozofia religijna z przełomu XIX/XX wieku
nowa cywilizacja chrześcijańska
kosmizm
Opis:
Der Begriff „Krise des Westens“ ist ein wichtiger Bestandteil des geisteswissenschaftli- chen und sozialökonomischen Diskurses Westeuropas seit über hundert Jahren. Das Nachdenken über die „Dämmerung“ beziehungsweise den „Untergang“ des Westens ließ die Krisenlehre entstehen, die philosophische Reflexion über die Krise unserer Kul- tur. Der Artikel stellt das im westlichen Diskurs weniger bekannte russische Denken über die „Krise des Westens“ dar, die die Analyse dieser bedeutenden Frage ergänzt.
The notion of “the crisis of the West” has for a century been an important element of humanist and socio-economic discourse of Westen Europe. Reflection over the “twi- light” or the “fall” of the West gave rise to “crisisology”, or a philosophical reflection over the crisis of our culture. The article outlines Russian thought on the “crisis of the West”, less known in Western discourse, which complements the analysis of this important issue.
Pojęcie „kryzys Zachodu” jest ważnym elementem humanistycznego i społeczno - ekonomicznego dyskursu Zachodniej Europy już od stu lat. Namysł nad „zmierzchem” czy „upadkiem” Zachodu stał się powodem wyłonienia się kryzysologii, czyli filozoficznej refleksji nad kryzysem naszej kultury. Artykuł prezentuje w sposób syntetyczny mniej znane w dyskursie zachodnim rosyjskie myślenie o „kryzysie Zachodu”, które dopełnia analizę tego ważnego zagadnienia.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 10
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sztuka dla sztuki” czy „sztuka dla narodu”? Działalność artystyczna, krytycznoliteracka oraz wydawnicza Iwana Trusza wobec wyzwań ukraińskiego życia społecznego w Galicji na przełomie XIX i XX wieku
“Art for the art’s sake” or “art for the nation”? Iwan Trusz’s artistic, critical literary and publishing activity against the challenges of Ukrainian social life in Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Neszew, Vira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615046.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Iwan Trusz
Galicja
modernizm
polsko‑ukraińskie kontakty artystyczne na przełomie XIX i XX wieku
Galicia
modernism
Polish-Ukrainian artistic relations at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
The article is an attempt at reconstructing the artistic and critical literary activity of a Ukrainian painter Iwan Trusz, who noticed a great need of the Ukrainian society to cultivate and develop national art. The Ukrainian artist also contributed to the development of Polish art of that period, as he was highly estimated among Polish intellectuals and took an active part in Polish and Ukrainian cultural enterprises that took place in Lviv at the turn of the 19th and 20th centuries. The experience which Trusz gained during his education in the Cracow Academy of Fine Arts, as well as his direct contact with distinguished Polish painters (e.g. Leon Wyczółkowski, Jan Stanisławski) evoked in the painter a great need to take care of the enrichment of contemporary Ukrainian art and to raise the awareness of Galician Ukrainians about the effect which art has on the formation of every nation. Looking at the activity of Trusz‑an artist or Trusz‑an art critic from the perspective of the 21st century, makes it possible to find the answers to some key questions: “Should national art be promoted?”, “How to educate society through art?” and “What is the role of an artist during the formation of an independent nation?”
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 73-93
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies