Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the second half of the 19th century" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Aktywność zawodowa kobiet w Krakowie w II połowie XIX wieku
Women’s Professional Activity in Cracow of the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Zyblikiewicz, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367660.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Cracow
the second half of the 19th century
women
professional activity
HISCO (Historical International Standard of Classification of Occupations)
censuses
Opis:
The article presents the scale of the professional activity of women who lived in Cracow in the second half of the 19th century. The author’s intention has been to verify – at least in relation to the urban population – the common belief that before the First World War women did not take up paid jobs to a larger extent. The analysis contains the Historical International Standard Classification of Occupations (HISCO). The records of censuses of 1869, 1880 and 1890 have been the main source for the analysis; thanks to them it was possible to create a database of urban inhabitants. After having analysed the changes in the size of the population of Cracow in the second half of the 19th century the author attempted to assess what the percentage of the dynamic increase of the Cracow’s population might be accounted for by immigrants, identified through their place of birth and citizenship. The incoming population changed the structure of the Cracow’s community as far as age and sex are concerned. The majority of the immigrants were young adults, mostly women, and they were looking for a job. In 1869 every sixth woman that lived in Cracow was working; eleven years later – every third, and after another 10 years – nearly 40% of them. Three quarters of professionally active women from Cracow were Roman Catholic, and only one quarter – Jewish. The article also presents the structure of marital status of working women from Cracow and the type of jobs they had – according to the main groups of HISCO. It has been proved that the women did not take up jobs motivated by the war crisis; at the end of the 19th century in Cracow there were more working women than in 2012 in Polish towns.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 4; 83-103
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antoniny Smiszkowej Czechy dla „ludu polskiego”
Autorzy:
Jonca, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962197.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Antonina Smiszkowa
writing for the people
ethnographic sketch
Czech village in the second half of the 19th century
Czech folklore
economy and social issues
Czech national revival and the role of the Czech woman in it
piśmiennictwo dla ludu
szkic etnograficzny
wieś czeska w II połowie XIX wieku
folklor czeski
gospodarka i zagadnienia społeczne
czeskie odrodzenie narodowe i rola w nim czeskiej kobiety
Opis:
The article focuses on the journalistic activity of Antonina Smiszkowa (1858 - 1934), a Polish-Czech writer, educator, educational activist of the second half of the 19th century, who propagated the knowledge of geography, history, culture and social issues of the Czech Republic, Moravia and Slovakia. The article discusses Smiszkowa’s Jak żyją w Czechach. Zwyczaje i powiastki czeskie (1889), a booklet addressed to the Polish people in which she promoted models of modern farming and introduced Polish peasants to the organization of education, culture and folklore of the Czech countryside. With her subsequent publications on the Czech Republic, O Czechach, ich kraju i życiu (1895) and Czechy i naród czeski (1904), which presented a much richer folkloristic and social material, she became involved in the Czech national revival movement, emphasizing the important the role of the Czech woman in it.
Przedmiotem artykułu jest działalność publicystyczna Antoniny Smiszkowej (1858 – 1934), znanej w II połowie XIX wieku polsko-czeskiej pisarce, pedagożce, działaczce oświatowej, popularyzującej wiedzę z zakresu geografii, historii, kultury i zagadnień społecznych Czech, Moraw i Słowacji. W studium omówiono Jak żyją w Czechach. Zwyczaje i powiastki czeskie (1889), książeczkę adresowaną do ludu polskiego, w której propagowała wzorce nowoczesnej gospodarki rolnej oraz zapoznawała polskich chłopów z organizacją oświaty, z kulturą i folklorem czeskiej wsi. Kolejnymi publikacjami O Czechach, ich kraju i życiu (1895), Czechy i naród czeski (1904) prezentującymi znacznie bogatszy materiał folklorystyczny i społeczny, angażowała się w ruch czeskiego odrodzenia narodowego, akcentując w nim istotną rolę czeskiej kobiety .
Źródło:
Literatura Ludowa; 2019, 63, 6
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Prowincjalnego Związku Straży Pożarnych Śląska w latach 1863−1939
Activities of the Provincial Fire Brigade Association of Silesia in 1863–1939
Autorzy:
Falecki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/136488.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Tematy:
początki zorganizowanego pożarnictwa na Śląsku
stan ochrony przeciwpożarowej od drugiej połowy XIX w do pierwszej tercji XX w na Śląsku
czołowi działacze śląskiego pożarnictwa
beginnings of organized firefighting in Silesia
state of fire protection from the second half of the 19th century to the first third of the 20th century in Lower and Upper Silesia
leading activists of Silesian firefighting
Opis:
Historia pożarnictwa na Śląsku nie doczekała się do tej pory monografii lub opracowania w formie wydawnictwa naukowego. Bazę źródłową dla artykułu stanowi literatura w języku niemieckim oraz zasoby Archiwum Państwowego w Katowicach. Część materiałów źródłowych udostępniło autorowi Niemieckie Muzeum Pożarnictwa w Fuldzie. W obszernym wstępie przedstawiono wydarzenia z połowy XIX w., które miały wpływ na początki zorganizowanego pożarnictwa na Śląsku. Po dokonaniu ich analizy wyłania się obraz bardzo dobrze zorganizowanej ochrony przeciwpożarowej prowadzonej przez Prowincjalny Związek Straży Pożarnych Śląska. Wpływ na organizację śląskiego pożarnictwa miały ówczesne wydarzenia polityczne, czyli m.in. dojście do władzy w 1933 r. hitlerowców, co zostało uwzględnione w artykule przez autora. Wcześniej, bo w 1922 r., część wschodnia Górnego Śląska przypadła Polsce, czego − z uwagi na odmienność tematu − nie omówiono w artykule.
The history of firefighting in Silesia has not received a monography or scientific publication yet. The database source for the article is literature in German and the resources of the State Archives in Katowice. Some of the source materials were made available to the author by the German Fire Brigade Museum in Fulda. The extensive introduction presents events from the mid-nineteenth century, which influenced the beginnings of organized firefighting in Silesia. After analyzing the material, a picture of very well organized fire protection, conducted by the Provincial Association of Fire Brigades of Silesia, emerges. The discussed issues were influenced by the political events, ie the rise of the Nazis in 1933, which was included in the article by the author. Earlier, in 1922, the eastern part of Upper Silesia fell to Poland, which, due to the differences in the subject, was not discussed in the article.
Źródło:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2019, 1, 69; 141-153
0239-5223
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność publicystyczna Kazimierza Kralczyńskiego w upowszechnianiu problematyki higieniczno-zdrowotnej w Galicji w drugiej połowie XIX w.
Autorzy:
Uberman-Kluz, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614497.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
journalist activity
Kazimierz Kralczyński
health and hygiene awareness
health prevention and education of Galicia in the second half of the 19th century
działalność publicystyczna
wiedza medyczna i higieniczno-zdrowotna
ochrona zdrowia i oświata zdrowotna w Galicji w drugiej połowie XIX w.
Opis:
Kazimierz Kralczyński – a surgeon, specialist in midwifery, a castle and regional physician in Galicia – in the second half of the 19th century published articles devoted to health issues, health prevention, and health education of the population of Galicia of those times. The analysis of his numerous types of writings enabled to reconstruct the health condition of the inhabitants of the region in the second half of the 19th century. It has to be stressed that his journalist activity did not register the full picture of the poverty of the Galician villages, their health condition, the level of education and awareness of health issues. Instead, it showed the most dramatic instances indicating the need for disseminating and spreading knowledge in this area.
Kazimierz Kralczyński – doktor medycyny, chirurgii i akuszerii, lekarz zamkowy i powiatowy w Galicji – w drugiej połowie XIX w. podjął działalność publicystyczną dotyczącą problematyki higieniczno-zdrowotnej, ochrony zdrowia i oświaty zdrowotnej społeczności galicyjskiej. Dokonana rekonstrukcja treści jego artykułów, sprawozdań, orzeczeń i korespondencji pozwoliła po części odtworzyć sytuację higieniczno-zdrowotną w Galicji w tym okresie. Należy podkreślić, że działalność publicystyczna Kralczyńskiego nie zarejestrowała pełnego obrazu biedy wsi galicyjskiej, jej stanu higieniczno-zdrowotnego, poziomu wiedzy i świadomości w zakresie ochrony zdrowia i higieny publicznej, lecz ukazywała jedynie sytuacje najbardziej dramatyczne, wskazujące na potrzebę upowszechniania wiedzy medycznej, sanitarnej i higienicznej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2018, 31, 2
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziecięce zabawki świąteczne w świetle wybranych źródeł ikonograficznych 2. połowy XIX i początku XX wieku
Children’s Christmas Toys in the Light of Selected Iconographic Sources from the 2nd Half of the 19th and the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
Kabacińska-Łuczak, Katarzyna
Nawrot-Borowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915741.pdf
Data publikacji:
2020-01-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
children’s toys
Christmas
gifts
iconographic sources
second half of the 19th and beginning of the 20th century
press graphics
Christmas cards
photography
Opis:
The aim of this study is the reconstruction of children’s toys received by them during the Christmas period in the second half of the 19th and at the beginning of the 20th century. In its subject matter, the article refers, on the one hand, to the deliberations about Christmas toys and, on the other hand, it is part of the ever-growing trend of research on children’s toys from the historical and pedagogical perspective. The text is part of the triptych prepared by the authors on the subject of children’s Christmas toys during the period of Partitions of Poland. Selected iconographic sources – press graphics, Christmas postcards and photographs on which children’s toys can be found, comprise the source basis of this part. They are sources important for cognitive reasons, because they show the image of toys of the time, their appearance, shape, size, the way they were made, decorated, etc. They also indicate which toys were particularly popular (fashionable) and liked by children in the analysed period, and show the ways they were used.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2017, 46; 89-112
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grzegorz Zieziula, „Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku”, Warszawa 2020 Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, ss. 670. ISBN 978-83-959167-2-4
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806490.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Polska twórczość operowa w II połowie XIX wieku
opera kosmopolityczna
opera narodowa
Polish opera works in the second half of the 19th century
cosmopolitan opera
national opera
Opis:
Recenzja książki: Grzegorz Zieziula, Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku, Warszawa 2020. Omówiono założenia metodologiczne pracy oraz jej zawartość merytoryczną. Przeprowadzono dyskusję z propozycjami Autora dotyczącymi przedstawienia tematu w ujęciu analitycznym oraz w perspektywie historii recepcji, uwypuklając, jako szczególnie wartościowe, nowatorstwo ujęcia przez niego problematyki opery kosmopolitycznej jako równorzędnego nurtu polskiej twórczości operowej w XIX wieku, pozytywnie konkurującego z modelem opery narodowej.
Book Review of: Grzegorz Zieziula, Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku, Warszawa 2020.  The methodological assumptions of the work and its substantive content were discussed. There discussion was held with the author's proposals to present the topic in analytical terms and in the perspective of the history of reception, highlighting, as particularly valuable, the innovative approach of the Author to the issue of cosmopolitan opera as an equal current of Polish opera in the nineteenth century, positively competing with the model of national opera.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 2; 175-180
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierz Rzepecki – idealista i mąż nieidealny Izabeli Moszczeńskiej
Kazimierz Rzepecki, an idealist and not an ideal man of Izabela Moszczeńska
Autorzy:
Siwiec, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1382008.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Izabela Moszczeńska
Kazimierz Rzepecki
Polish emancipation movement
Polish culture of the second half of the 19th century and the first half of the 20th century
kultura polska drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku
polski ruch emancypacyjny
Opis:
Historia małżeństwa Izabeli Rzepeckiej z Moszczeńskich (1846–1941) – polskiej publicystki, działaczki oświatowej, politycznej i emancypacyjnej – i Kazimierza Rzepeckiego (1866–1902) – publicysty i działacza społecznego – obrazuje proces przekształcania się na przełomie XIX i XX wieku rodziny typu patriarchalnego, szlacheckiego czy mieszczańskiego w rodzinę partnerską. W ramach tego nowego, demokratycznego modelu, pojawiającego się najszybciej w środowisku inteligencji lewicowej, przedefiniowane zostały role kobiety i mężczyzny, np. upowszechniającemu się zjawisku pracy zawodowej kobiety towarzyszyło zjawisko ocieplania się emocjonalnego obrazu mężczyzny. Jednak – jak wynika ze wspomnień Moszczeńskiej – przekształcanie się tradycyjnego modelu kobiecości w nowoczesny model emancypantki przebiegało mniej dramatycznie niż kryzys męskości.
The history of Izabela Rzepecka’s, nee Moszczeńska’s (1864–1941, a Polish publicist, an educational, political, and emancipatory activist), marriage with Kazimierz Rzepecki (1866–1902, a publicist, and a social activist) illustrates the process of transformation of a patriarchal, noble, or bourgeois model of a family into a family, which, at the turn of the nineteenth and the twentieth century, was set on the grounds of partnership. Under the new, democratic model of a family, followed more willingly by left-wing intellectuals, the traditional gender roles of men and women have been redefined by, for example, the fact that the popularization of women’s professional activity was accompanied by the process of warming up of a man’s emotional image. However, as it is apparent from the memories of Moszczeńska, the transformation of a traditional standard of femininity into a modern model of a suffragist took less dramatic course than a crisis of masculinity.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2016, 6, 1; 191-198
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja „przecywilizowania” w twórczości Elizy Orzeszkowej
The Conception of „Over-Civilizing” in Works by Eliza Orzeszkowa
Autorzy:
Kreft, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953781.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
cywilizacja
kultura 2. połowy XIX wieku
civilization
culture of the second half of the 19th century
Opis:
Eliza Orzeszkowa's views on civilization, its essence and tasks evolved in her lifetime: from the attitude full of approval, faith in the intellectual and moral progress of mankind, to the attitude of skepticism and disappointment with civilization that does not bear the expected fruit. From the beginning of the 1880's the author of Pierwotni (The Primary) in her works ever more often outlines the picture of two types of civilization and their representatives: the true civilization (postulated, spiritual, being a kind of process) and the false one (material, being a kind of ceiling, a kind of the achieved status). Growing criticism and distrust in a wrongly understood and realized civilization make her notice more and more symptoms of its disproportionate development, exaggeration, overgrowth, that is its „over-civilizing”, as well as „over-aestheticizing” and „over-refining”. For Orzeszkowa civilization is rather an ability to distinguish good from evil and to increase good; it is spiritual culture and involvement in citizens' activities. The author of Melancholicy (The Melancholics) defends the right to a wise sadness over the invasion of pessimism, the right to suffering – against the hedonism and attitudinizing of decadents, she defends aesthetics from over-refining, dogmas – from lack of dogmas, the right to deficiency – from excesses, and civilization – from over-civilizing. The writer's protest against degeneracy of the modern world reached its summit in the sketch Na wspaniałej Wilhelmsstrasse (On the Glorious Wilhelmsstrasse) (1907), in which transformations of the West's culture and civilization she interpreted from the apocalyptic point of view and in a catastrophic mood. The mechanized and materialistic relations between people may be only cured, according to Orzeszkowa, by love and sacrifice – the true „worlds of civilization”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 125-148
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legalne żydowskie związki zawodowe w Królestwie Polskim (1906–1914)
Legitimate Jewish trade unions in the Polish Kingdom (1906–1914)
Autorzy:
Jaworski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688257.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Żydzi
związki zawodowe
Królestwo Polskie
druga połowa XIX w.
Jews
trade unions
Polish Kingdom
second half of the 19th century
Opis:
No legal basis for trade unions meant that Jewish workers hired in Polish Kingdom assumed since the mid-nineteenth century mutual aid associations. The outbreak of the revolution in 1905, led to the liberalization policy of the government. In 1906 it issued temporary regulations on associations and unions which provided a possibility to form trade unions. In the years 1906–1908 26 trade unions were established. They were created by Jewish workers employed in craft workshop and small factories and employees of trade and services. Jewish trade unions were partly under the influence of the „Bund” and „Poalej Syjon”. State authorities closed down six trade unions. The crisis caused self destroying or cease operating for at least 13 unions. The economic recovery in the years 1910–1914 resulted in the creation of the eight unions. A total of 34 of the Jewish trade unions, until 21 were established in Lodz and nine in Warsaw. Most unions were founded by the workers and employees of the textile industry (8), trade and services (7), manufacturing clothing (5) and leather industry (4). After 1910 years salaried employees returned to form mutual aid associations.
Brak podstaw prawnych działalności związków zawodowych spowodował, że żydowscy pracownicy najemni w Królestwie Polskim zakładali od połowy XIX w. stowarzyszenia pomocy wzajemnej. Wybuch rewolucji w 1905 r. spowodował liberalizację polityki władz państwowych. W 1906 r. wydano tymczasowe przepisy o stowarzyszeniach i związkach, które przewidywały możliwość tworzenia związków zawodowych. W latach 1906–1908 założono 26 związków zawodowych. Tworzyli je głównie robotnicy żydowscy zatrudnieni w warsztatach rzemieślniczych i małych fabrykach oraz pracownicy handlu i usług. Żydowskie związki zawodowe znajdowały się w części pod wpływami „Bundu” i „Poalej Syjon”. Władze państwowe zlikwidowały sześć związków zawodowych. Panujący kryzys spowodował samolikwidację lub zaprzestanie działalności przez co najmniej 13 związków. Ożywienie gospodarcze w latach 1910–1914 spowodowało powstanie ośmiu związków. Łącznie spośród 34 żydowskich związków zawodowych aż 21 założono w Łodzi i dziewięć w Warszawie. Najwięcej związków zawodowych założyli robotnicy i pracownicy przemysłu włókienniczego (8), handlu i usług (7), wytwórczości odzieżowej (5) oraz branży skórzanej (4). Po 1910 r. pracownicy najemni powrócili do tworzenia stowarzyszeń pomocy wzajemnej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 127-142
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatur für junge Leser im Verlag von Eduard Trewendt in Breslau (1845–1903). Ein forschungsgeschichtlicher Überblick
Autorzy:
Dziemianko, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559872.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Eduard Trewendt
German children’s and youth literature in the second half of 19th century publishing houses in Breslau
the culture of Silesia
deutsche Kinder- und Jugendliteratur in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts
Verlage in Breslau
schlesische Kultur
Opis:
Literature for young readers in Eduard Trewendt’s publishing house in Breslau (1845–1903). Research-historic essay The article presents children and youth literature review which was published in the second half of 19th century in German publishing house of Eduard Trewendt in Breslau, especially in Trewendt‘s Jugendbibliothek series. The series consisted of 132 titles, was a great commercial success and secured for the publishing house monopoly position in Silesia. The books for children and youth offered to the readers entertainment, knowledge, shape personalities and moral values system. The authors included famous German writers e. g.: Franz Hoffmann, Karl Müller and Hedwig Prohl who wrote stories for girls. Trewendt also published German translations of well-read foreign authors e. g. Charles Dickens series. The publishing house also offered wide range of course books and other products for school children to facilitate learning process. Some of them reached all German speakers and were renewed many times.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 52; 203-213
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okna i ich oprawa architektoniczna w warszawskich kamienicach w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku
Windows and windows frames in Warsaw tenement houses in the mid 19th century and the beginning of the 20th century
Autorzy:
Roguska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145911.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warszawa
kamienice
detal
okna
wiek XIX druga połowa
wiek XX pierwsza połowa
konstrukcja
materiał
cechy stylowe
kolorystyka
Warsaw
tenement houses
detail
windows
second half of 19th century
beginning of the 20th century
construction
material
style features
colours
Opis:
Okna i ich oprawa były w 2. połowie XIX i na początku XX wieku detalem architektury domów, mającym znaczenie nie tylko funkcjonalne, lecz również decydującym o wyrazie estetycznym fasad. Układ okien i opracowanie ich oprawy miały istotny wpływ na kompozycję i stylowy charakter elewacji w dobie historyzmu, secesji i wczesnego modernizmu. W artykule podjęte zostały zagadnienia techniczno-technologiczne (konstrukcji i materiału) stolarki okiennej, kompozycyjno-estetyczne aspekty rozmieszczenia i dekoracyjnego ukształtowania okien, ich podziałów, oprawy i kolorystyki. Z badań wynika, że w warszawskich kamienicach w 2. połowie XIX i na początku XX wieku powszechnie stosowano typ okna ościeżnicowego (podwójnego, z otwieraniem skrzydeł zewnętrznych na zewnątrz). Od połowy pierwszej dekady XX wieku wchodziły w użycie okna półskrzynkowe i skrzynkowe (podwójne, z otwieraniem wszystkich skrzydeł do wewnątrz). W zakresie konstrukcji i podziałów w różnych okresach stosowano: okna podwójne dwuskrzydłowe, okna podwójne dwudzielne z nadślemiem i okna podwójne, trójdzielne lub czterodzielne z nadślemiem, oraz inne wyspecjalizowane rozwiązania (np. okna wystawowe). Omówione zostały przeważające tendencje kompozycji rozmieszczenia okien, ewoluujące wraz z nurtami stylowymi oraz kolorystyka stolarki okiennej. W Warszawie do ok. 1910 r. na zewnątrz okna malowano na ciemno. Następnie zaczęła się upowszechniać barwa biała. Obecnie sytuacja w zakresie kolorystyki i materiału w zachowanych kamienicach odbiega często od pierwotnej wskutek zmian w trakcie użytkowania, odbudowy po zniszczeniach wojennych. Rozpoznanie stanu pierwotnego i uszeregowanie rozwiązań w ciągi chronologiczne ma znaczenie dla prawidłowego projektowania dzisiejszych prac remontowych, konserwatorskich i modernizacyjnych zabytkowej substancji budowlanej.
In the mid 19th century and in the beginning of the 20th century, windows and window frames were not only a functional detail of residential architecture but also determined the aesthetic aspect of the facade. The layout of windows and window frames had an important impact upon the composition and stylish character of the elevation in the period of historism, Art Nouveau and early modernism. The article addresses technical and technological issues (construction and material) of window woodwork, composition related and aesthetical aspects of layout and decorative form of windows, their divisions, window frames and colours. The research demonstrated that in the second half of the 19th century and in the beginning of the 20th century, windows with window frames were used in Warsaw tenement houses (double windows with eternal wings opening outwards). Casement windows and semi-casement windows (double with all wings opening inwards) started to be used from the mid of the first decade of the 20th century. The following solutions were used in reference to window construction and division in various periods: two-wing double windows, double windows divided into two parts with transom windows, double windows divided into three or four parts with transom windows and other specialised solutions (e.g. shop windows). The article discusses dominating trends of window layout evolving in line with the style and colour of window woodwork. In Warsaw, until approximately 1910, the outside parts of the windows were painted with dark colours. Then white started to become popular. Currently, the reality in reference to colours and materials in preserved tenement houses frequently departs from the original, due to changes in use and reconstruction after war damages. The recognition of the original state and arrangement of solution into chronological order is important for correct design of the current construction, conservation and modernisation works of the historical building substance.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 1; 38-69
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podręczniki szkolne w Galicji w II połowie XIX i na początku XX wieku w świetle prac Komisji Podręczników Szkolnych przy Radzie Szkolnej Krajowej
School Books in Galicia in the Second Half of the 19th and the Beginning of the 20th Century in the Light of the Work of the School Textbooks Board at the National School Council
Autorzy:
WALAT, WOJCIECH
WARZOCHA, TOMASZ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/456774.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
podręcznik szkolny
Komisja Podręczników Szkolnych
Rada Szkolna Krajowa
oświata w Galicji w drugiej połowie XIX i początkach XX w.
school textbook
School Textbooks Committee
National School Council
education in Galicia in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century
Opis:
Decydującym czynnikiem dynamicznego rozwoju podręczników stosowanych w gimnazjach Galicji w II połowie XIX i na początku XX w. było podjęcie akcji wydawniczej przez dwa stowarzyszenia: Towarzystwo Pedagogiczne i Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych. Towarzystwa te były w tym czasie największymi wydawcami podręczników. Od strony nadzoru pedagogicznego szczególną rolę odegrała Komisja Podręczników Szkolnych przy Radzie Szkolnej Krajowej. Dzięki determinacji i uporowi polskich (polskojęzycznych) naukowców i pedagogów – pomimo przywiązania do drobiazgowości i funkcjonowania w zbiurokratyzowanym systemie szkolnym c.k. – do końca okresu autonomicznego udało się nie tylko spolonizować, ale stworzyć dobrze opracowane i wydane podręczniki dla polskich gimnazjów.
A decisive factor in the dynamic development of textbooks used in gymnasiums of Galicia in the second half of the 19th and beginning of the 20th centuries was the launch of a publishing campaign by two associations: the Pedagogical Society and the Society of Teachers of Higher Schools. At the time, these societies were the largest publishers of textbooks. From the side of pedagogical supervision played the Commission of School Manuals at the National School Board. Thanks to the determination and persistence of Polish (Polish-language) scientists and pedagogues – despite the attachment to meticulousness and functioning in the bureaucratic school system c.k. – until the end of the autonomous period, not only polonized, but to create well-designed and published textbooks for Polish junior high schools.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2018, 9, 5; 45-62
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola polskiej książki i jej instytucji w utrzymaniu więzi międzyzaborowych w drugiej połowie XIX w.
The role of the Polish book and its institutions in maintaing relations among three annexed territories Poland in the second half of the 19th century
Autorzy:
Gruca, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946341.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
świadomość narodowa
księgarstwo w 2. połowie XIX w.
bibliografia w 2. połowie XIX w.
drukarnie w 2. połowie XIX w.
biblioteki w 2. połowie XIX w.
national identity
book trade in the second half of the 19th century
bibliography in the second half of the 19th century
printing houses in the second half of the 19th century
libraries in the second half of the 19th century
Opis:
In the second half of the 19th century, when Poland was divided between three invaders, the book and its institutions were a factor that enabled contacts for people (above all: people of the Polish science and culture), who lived in three annexed territories, first of all in the maintenance of national consciousness. A special role was played by a book trade, which business was led despite the states borders (on the three annexed territories), in spite of functioning of the censorship. Printing houses led a similar activity. A retrospective and current bibliography of Polish publishing output has been prepared, irrespective of the publication places of books.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, 13; 177-195
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salons and Scientific-Literary Meetings Organized by Warsaw Lawyers in the Second Half of the 19th Century: Their Social and Cultural Role
Autorzy:
Koredczuk, Bożena
Koredczuk, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618361.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
scientific and literary salons
private meetings
Warsaw lawyers
the second half of the 19th century
salony naukowo-literackie
zebrania prywatne
adwokaci warszawscy
druga połowa XIX w.
Opis:
In the 19th century, scientific-literary and artistic salons have already had a long tradition in Polish culture. Since they derived from the French model, they were usually organized by aristocrats. In the second half of the 19th century, Polish intelligentsia, including lawyers, organized similar meetings, which led to a social intermingling of their profession. They regularly met in the private houses of Warsaw lawyers, such as Edward Leo (1828–1901), Aleksander Kraushar (1843–1931), Lucjan Wrotkowski (1847–1902) and Adolf Suligowski (1849–1932). Professional as well as scientific, literary and artistic issues were discussed at the meetings. Newly published Polish and foreign books were presented, fragments of texts were read and discussed, which propagated book culture in the circles of Warsaw lawyers.
W XIX w. w kulturze polskiej salony naukowo-literackie i artystyczne miały już długą tradycję, wzorowaną na francuskiej, stąd były najczęściej organizowane przez arystokrację. W drugiej połowie XIX w. inteligencja polska (w tym adwokaci) organizowała na ich wzór podobne spotkania integrujące środowisko zawodowe. Regularnie zbierano się w domach znanych warszawskich adwokatów: Edwarda Leo (1828–1901), Aleksandra Kraushara (1843–1931), Lucjana Wrotnowskiego (1847–1902) i Adolfa Suligowskiego (1849–1932). Na zebraniach tych dyskutowano zarówno o sprawach zawodowych, jak i o kwestiach naukowych, literackich i artystycznych. Prezentowano nowości książkowe, polskie i obce, czytano fragmenty prac oraz wymieniano się uwagami na temat lektury, propagując w środowisku adwokatów warszawskich kulturę książki.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards Social History of Literature. Book Review: Paweł Tomczok (2018). "Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku". Katowice: Wydawnictwo UŚ
Autorzy:
Roman-Rawska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
economy of literature
Marxist literary criticism
capitalism
Polish literature
second half of the 19th century
social history of literature
Opis:
Towards Social History of Literature. Book Review: Paweł Tomczok (2018). Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Katowice: Wydawnictwo UŚThe article is a critical review of Paweł Tomczok's book Literary Capitalism: Images of Economic Abstractions in Polish Literature of the Second Half of the 19th Century (2018). It focuses primarily on the theoretical part of the monograph, analyzing the empirical part to a lesser extent. The article situates Tomczok's book in the area of social history of literature. W kierunku społecznej historii literatury. Recenzja monografii Pawła Tomczoka pt. Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Katowice: Wydawnictwo UŚ Artykuł jest krytycznym esejem recenzyjnym książki Pawła Tomczoka Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Skupia się przede wszystkim na części teoretycznej monografii, w mniejszym stopniu analizuje zaś część empiryczną. Artykuł umiejscawia książkę Tomczoka w obszarze społecznej historii literatury.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2019, 8
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies