Temat: the language system - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Jak Ferdinand de Saussure rozumiał przeciwstawienie „langue" i „parole"?
How Did Ferdinand de Saussure Understand the Opposition between the Terms "Langue" and "Parole"?
Autorzy:: Walczak, Bogdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/567930.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:: theory of language
Ferdinand de Saussure
the language system
text
langue
parole
Opis:: The subject of this article is the interpretation of de Saussure's terms "langue" and "parole". Ferdinand de Saussure's "Course in General Linguistics", as well as some relevant fragments of the General Linguistics history compendia, lead the author of the paper to conclude that, while referring Saussure's "langue" to the language system does not raise serious objections, it is impossible to relate Saussure's identification of "parole" to the modern concept of "text". In the opinion of the author, the most appropriate translation of the term "parole" would be "use of language" and then from this term it is possible to derive the term of "text".
Źródło:: Linguistica Copernicana; 2013, 2(10); 65-75
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:: Linguistica Copernicana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Руйнування фонетичної системи мови під впливом соціяльних чинників
Destruction of the Ukrainian Phonetic System Under the Influence of Social Factors
Autorzy:: Mykytiuk, Oksana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1844391.pdf
Data publikacji:: 2015-07-26
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: phonetic system of the Ukrainian language
social factors
language legislation
assimilation impact
errors in the phonetic system of the language
Opis:: The article considers the phonetic and orthographic means that create the uniqueness of the national ethos. The deformation of Ukrainian phonetic features is revealed to have been caused by a number of social factors, which include: the lack of a state language policy, the consistent destruction of the native language of the nation, systematic Russian expansion in the areas of information and culture, the results of the colonial past, and state intervention in the internal laws of the language. The impact of alien (Russian) speech on the phonetic system of the Ukrainian language is shown, which has resulted in numerous pronunciation errors. The destruction of linguistic, melodic, volume, vocality and other language characteristics is described. The suggestions and the experience of the Spelling Project of 1999 on the phonetic system of the language are analysed.
Źródło:: Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 123-133
2299-7237
Pojawia się w:: Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Charakterystyka stylu naukowego i terminów na tle wariantywności języka w kraju i za granicą
Scientific Language and Ssientific Terms Against the Background of Language Diveristy in Poland and Abroad
Autorzy:: Pałuszyńska, Edyta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/680042.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: system odmian języka
język naukowy
termin naukowy
the system of language types
scientific language
scientific term
Opis:: In the age of globalization and internationalization of science and technology, the need arises to not only teach general language but also its specialized variations. The knowledge of academic register is necessary to receive university degrees, which creates new challenges in language education. Thanks to the sociolinguistic competence, language users are able to communicate not only in the private sphere but also in public, educational and professional contexts. The aim of the article is to describe the scientific language and scientific terms against the background of other varieties of the Polish language. The author explains the difference between the varieties of the Polish language in Poland and the linguistic situation of Polish emigrants.
W dobie globalizacji i umiędzynarodowienia nauki i techniki rodzi się potrzeba nauczania nie tylko języka ogólnego, ale również odmian specjalistycznych. Podstawą edukacji w językach obcych jest przyswojenie języka akademickiego, co stawia nowe wyzwania przed glottodydaktyką. Dzięki nabyciu kompetencji socjolingwistycznej użytkownicy języka mogą komunikować się nie tylko w sferze prywatnej, ale również w sferze publicznej, edukacyjnej i przede wszystkim zawodowej. Celem artykułu jest charakterystyka stylu naukowego i terminów na tle odmian języka polskiego. Autorka wyjaśnia różnicę między wariantywnością języka w kraju a sytuacją językową pokolenia emigracyjnego i pokoleń polonijnych za granicą.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2017, 24; 17-26
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Teksty pisane przez głuchych-patologiczne czy błędne?
The texts written by Deafs-apparent pathology
Autorzy:: Rypel, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/626730.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:: Głusi
Problematyka
teksty pisane
teksty patologiczne
teksty błędne
różnica
polski system językowy
język audialny
język migowy
język manualny
Deafs
the problems
the written texts
pathological
mistakes
a profound difference
the Polish language system
audio language
the Polish Sign Language
the manual language
Opis:: Artykuł ten prezentuje problematykę tekstów pisanych przez Głuchych. Teksty te mają cechy typowe dla tekstów nazywanych patologicznymi. Jednakże ich patologia nie jest tak oczywista, ponieważ błędy popełniane przez Głuchych są wynikiem głębokich różnic między polskim systemem językowym (językiem audialnym) a systemem polskiego języka migowego (PJM), który jest językiem manualnym. Jeśli osoba słysząca popełnia wiele rażących błędów w tekstach pisanych w języku obcym, tekstów tych nie nazywamy „patologicznymi”. Z taką sama sytuacją mamy do czynienia, gdy Głusi piszą swoje teksty w języku polskim. W rzeczywistości posługują się oni obcym dla nich językiem i dlatego ich tekstów także nie powinno traktować się jako patologiczne, lecz jako błędne.
This article presents the problems of the texts written by Deaf. These texts contain all typical features of the texts called pathological. However, their pathology is apparent because mistakes made by the Deaf are result of a profound difference between the Polish language system (audio language) and the system of the Polish Sign Language (PJM) which is the manual language. If the personhearing makes a lot of glaring mistakes in texts written in a foreign language we don’t call his texts “pathological”. The same situation is when Deaf writes the texts in the Polish language. In fact, he writes in a foreign language system so we can’t call these texts “pathological” either.
Źródło:: Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 1; 7-21
2080-3400
Pojawia się w:: Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Lithuanian language intonation: history of research in the context of language intonology
Intonacja języka litewskiego: historia badań w kontekście intonologii języka
Autorzy:: Kundrotas, Gintautas
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2192877.pdf
Data publikacji:: 2021-01-11
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: intonation
experimental phonetics
intonation units
intonation system of the Lithuanian language
intonation typology
intonacja
fonetyka eksperymentalna
jednostki intonacyjne
system intonacji języka litewskiego
typologia intonacji
Opis:: The linguists Jablonskis (1911) and Durys (1927) were the first to study Lithuanian language intonation. Research on intonation in other European languages (English, Russian) began earlier, in the 16th and 17th centuries (English: Hart (1551) and Butler (1634); Russian: Lomonosov (1743, 1765)). The beginning and the second half of the 20th century were the most productive research periods on Lithuanian language intonation. Intonation was studied by Lithuanian linguists – syntax specialists and phoneticians. A considerable amount of research using methods of experimental phonetics was carried out. The main authors were the syntactician Balkevičius (1963, 1998) and the phoneticians Pukelis (1972) and Bikulčienė (1976), Pakerys (2003), Girdenis (1980; 2003). Variants of the Lithuanian language intonation system inventory are presented in the numerous works of the author.
Badania nad intonacją języka litewskiego po raz pierwszy odnotowano dopiero na początku XX wieku w pracach językoznawców Jablonskisa (1911) i Durysa (1927). Pierwsze badania nad intonacją innych języków europejskich (angielski, rosyjski) sięgają XVI i XVII wieku [angielski: Hart (1551) i Butler (1634); rosyjski: Łomonosow (1743, 1765)]. Najbardziej produktywny okres badawczy to początek i druga połowa XX wieku, kiedy intonację języka litewskiego badali lingwiści litewscy – specjaliści z zakresu syntaktyki oraz fonetyki. Znaczną część badań przeprowadzono z wykorzystaniem metod fonetyki eksperymentalnej. Główni autorzy to syntaktyk Balkevičius (1963, 1998), fonetycy Pukelis (1972) i Bikulčienė (1976), Pakerys (2003), Girdenis (1980; 2003). Warianty inwentaryzacji systemu intonacji języka litewskiego przedstawiono w licznych pracach autora artykułu.
Źródło:: Językoznawstwo; 2020, 14; 195-204
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Тыпалагічныя прыкметы беларускай і польскай літаратурных моў: спецыфіка канцэптуалізацыі
Cechy typologiczne białoruskiego i polskiego języków literackich: specyfika konceptualizacji
Typological Features of Belarusian and Polish Literary Languages: The Specifics of Conceptualization
Autorzy:: Liashuk, Viktoria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32222666.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the theory of literary language
linguistic Slavic studies
typological parameters
stylistic system of the national language
functional style system
teoria języka literackiego
slawistyka językowa
parametry typologiczne
system stylistyczny języka narodowego
system stylów funkcjonalnych
тэорыя літаратурнай мовы
лінгвістычная славістыка
тыпалагічныя параметры
стылістычная сістэма нацыянальнай мовы
сістэма функцыянальных стылей
Opis:: Artykuł wykorzystując parametry typologiczne analizuje fenomen narodowego języka literackiego na podstawie jego terminologicznej i teoretycznej prezentacji w białoruskim i polskim paradygmacie naukowo-edukacyjnym. Jako materiał analityczny wykorzystano źródła teoretyczne, dydaktyczne i leksykograficzne, odzwierciedlające wspólne, charakterystyczne cechy w konceptualizacji narodowego języka literackiego Białorusinów i Polaków. Występuje asymetria terminologiczna i klasyfikacyjna w interpretacji słowiańskiego języka literackiego w ramach językoznawstwa narodowego i slawistyki. Konceptualizacja białoruskiego i polskiego języka literackiego jest pośrednio związana z ich parametrami typologicznymi i może być wykorzystana jako model typologiczny.
The typological parameters to analyse the phenomenon of the national literary language on the basis of its terminological and theoretical presentation in the Belarusian and Polish scientific and educational paradigm are used in the article. Theoretical, educational methodological and lexicographic sources reflecting common and distinctive features in the conceptualization of the national literary language of Belarusians and Poles are used as analytical material. A terminological and classificatory asymmetry is traced in the interpretation of the national literary Slavic language within the boundaries of national linguistic and Slavic studies. The conceptualization of the Belarusian and Polish literary languages is indirectly related to their typological parameters and can be used as a typological model.
У артыкуле па тыпалагічных параметрах аналізуецца феномен нацыянальнай літаратурнай мовы на аснове яго тэрміналагічнага і тэарэтычнага прэзентавання ў беларускай і польскай навукова-адукацыйнай парадыгме. Аналітычным матэрыялам паслужылі тэарэтычныя, навучальна-метадычныя і лексікаграфічныя крыніцы, якія адлюстроўваюць агульныя і адрозныя асаблівасці ў канцэптуалізацыі нацыянальнай літаратурнай мовы беларусаў і палякаў. Прасочваюцца тэрміналагічная і класіфікацыйная асіметрыя ў інтэрпрэтацыі нацыянальнай славянскай літаратурнай мовы ў межах прыватнай лінгвістыкі і славістыкі. Канцэптуалізацыя беларускай і польскай літаратурных моў ускосным чынам звязана з іх тыпалагічнымі параметрамі і можа быць выкарыстана ў якасці тыпалагічнай мадэлі.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 261-276
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: From the History of the Bulgarian Animalistic Lexis. Names of Animals in the Oldest Bulgarian Translation of Aesop’s Fables
Autorzy:: Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1890602.pdf
Data publikacji:: 2021-09-22
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Aesop’s fables
animalisms
development of the lexical system
New Bulgarian literary language
Opis:: Bulgarian works of a non-religious nature began to be written in the 19th century. They popularized a specific vision of a new literary language and contained suggestions of terms from various fields. Sophronius, bishop of Vratsa belonged to the group of writers who significantly influenced the shape of New Bulgarian literary language. By translating Aesop’s fables into a language understandable to Bulgarians, he laid the foundations of Bulgarian animalistic terminology. The author analyses 66 names of animals contained in the fables translated by Sophronius, indicates their origin and the reasons for using a specific term. She further examines which of these terms are still used, and which have become archaisms or have survived only in folk dialects.
Źródło:: Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 20; 21-35
2084-3011
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Transformation in the Turkish Educational System from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey: The Elements Behind the Contemporary Status of EFL
Autorzy:: Maden, Sinem
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38576873.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Związek Nauczycielstwa Polskiego
Tematy:: the educational system
the Ottoman Empire
the Turkish Republic
students’ motivation to learn English
English as a Foreign Language (EFL)
Opis:: Aim: The aim of this study is to show the evolution of the Turkish educational system, tracing its development from the Ottoman Empire simultaneously with the political and historical events. Thus, it intends to explore the conditions and requirements that played a pivotal role in shaping the current status of in Turkey. Methods: The historical review method was used to present frequent regulations applied by the Ottoman Empire and the Turkish Republic in the country's educational system, and more specifically in the education of English. Results: Frequent radical changes of the last two decades in the educational system have resulted in a number of problems. Firstly, education lost its value in the eyes of students as they thought the authorities do not see the educational system as something important for the country. Secondly, there have been many concerns among teachers and school administrators regarding the implementation of the improvement projects due to some factors such as inequality in opportunities across the country, physical limitations, and budgetary constraints. In the context of Foreign Language Education (FLE), the lack of foreign language questions in the common mandatory university entrance exam (TYT), and the assessment of only passive language knowledge in the foreign language exam (YDT), led to a decline in students' motivation to learn English. Conclusions: Enhancing English proficiency prior to university admission could lead to more success in language learning experiences of students in Turkey. This approach would prevent them from wasting their time before commencing their university education and avoid challenges arising from delayed foreign language learning.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Oświatowy; 2024, LXVII, 1-2; 23-44
0033-2178
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Oświatowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018)
Latest history of the Polish language (1918–2018)
Autorzy:: Dubisz, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/3200690.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:: historia języka
najnowsze dzieje polszczyzny
ewolucja języka polskiego
system językowy – czynniki zewnętrznojęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
tendencje socjolingwistyczne
tendencje rozwoju systemu językowego
language history
latest history of the Polish language
Polish language evolution
language system
extra-linguistic factors
intra-linguistic factors
sociolinguistic trends
language system development trends
Opis:: Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018) przebiegały w czterech fazach (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, po 1990). W sferze zjawisk zewnętrznojęzykowych i tendencji socjolingwistycznych polszczyzna ewoluowała od statusu języka elitarnego do kodu zdemokratyzowanego oraz od dwudzielnego podziału odmian komunikacyjnych (język ogólny : dialekty) do podziału trójdzielnego (język ogólny : dialekty ludowe : kody mieszane). W sferze zjawisk wewnętrznojęzykowych dominowały tendencje do ekonomizacji i do kompletacji środków językowych w całym przebiegu dziejów przy zachowaniu równomiernej dynamiki pozostałych tendencji (unifikacja, repartycja, nobilitacja). Procesy te i szczegółowe zmiany językowe w sposób proporcjonalny objęły wszystkie warstwy strukturalne systemu polszczyzny, co świadczy o efektywności procesów optymalizacyjnych.
The latest history of the Polish language (1918–2018) consists of four phases (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, after 1990). In the area of extra-linguistic phenomena and sociolinguistic trends, the Polish language has evolved from the status of an elite language to a democratised code and from the double division of communication varieties (common language : dialects) to the triple division (common language : folk dialects : mixed codes). In the area of intra-linguistic phenomena, the trends of economisation and completion of linguistic devices dominated throughout the history, while preserving the uniform dynamics of other trends (unification, repartition, nobilitation). These processes and specific language changes have affected all structural layers of the Polish language system in a proportional manner, which proves the effectiveness of optimisation processes.
Źródło:: Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 11-26
0551-5343
Pojawia się w:: Poradnik Językowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Interpretacja terminu kontrola w uchwale Kolegium NIK – rozstrzygnięcie zastrzeżeń kontrolowanego
Interpretation of the Notion “Control” in the Opinion of the Council of NIK – Response to Auditee’s Reservations
Autorzy:: Gados, Agata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/417109.pdf
Data publikacji:: 2018-04
Wydawca:: Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:: notion of control
resolution of the Council of NIK
legal system
scope of meaning
Polish language version
Opis:: The article is a commentary on the resolution of the Council of the Supreme Audit Office of December 2017 related to, among others, the issue of the interpretation of the notion of “control” in the European Union’s legal acts. The notion in the Polish legal system reflects two linguistic traditions: French and British. In the case of the meaning that refers to the legal order of the Anglo-Saxon countries, so as to differentiate it from auditing understood in a traditional manner, the other element is added, related to management. More and more frequently, though, especially as a result of the impact of the EU regulations, other notions appear that refer to the category of control, such as monitoring, evaluation, auditing, notification or certification. That is why the interpretation of the control function is nowadays more difficult and more complex
Źródło:: Kontrola Państwowa; 2018, 63, 2 (379); 8-16
0452-5027
Pojawia się w:: Kontrola Państwowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Struktura statystyczna polskiego systemu graficznego. Analiza historyczno-porównawcza
The statistical structure of the Polish graphic system. A diachronic and comparative analysis
Autorzy:: Osiewicz, Marek
Skibski, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045648.pdf
Data publikacji:: 2012-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: history of the Polish language
modern standard Polish
graphic system
quantitative linguistics
comparative analysis
theory of information
Opis:: This article presents a statistical and comparative analysis of four spelling conventions that represent different stages in the development of the Polish graphic system: the graphic system of a late-medieval manuscript (hand-written text), the standard spelling convention typical for the first half of the sixteenth century, the accepted and standard modern spelling of the first half of the twentieth century and the innovative set of graphic features used in electronic media. The characteristics of the statistical parameters encompasses dispersion and entropy in the first and the second row of letters, as well as in two-element sets (dyads). The analysis proves that: 1) inasmuch as the degree of differentiation of the distribution of signs, the history of Polish spelling convention prior to the solidification of the modern standard practice (accepted standard system) manifested a self-organizing tendency that was based on a reduction of letter signs and two-element letter combinations (ligatures) with the frequency of 1; 2) innovative solutions used in the set of graphic features characteristic for electronic media do not violate the statistical proportion between letters and their dyads operative and specific for modern standard graphic system 3) in respect to theory and information, the transformations of the graphic substance (graphic system) (within the analysed chronological timeframe) depended on neither progress (evolution) nor degradation.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 2; 87-116
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Katolickie media polskojęzyczne na Ukrainie, Białorusi i w krajach bałtyckich
Polish-language catholic media in Ukraine, Belarus and the Baltic States
Autorzy:: Leśniczak, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/503266.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: katolickie media polskojęzyczne
Polacy na Wschodzie
prasa
Karta Polaka
Polish-language media in the Eastern Europe
catholic media
Poles in the East
the political system of the Soviet Union
Opis:: The article attempts to evaluate the condition and extent of impact of Polish-Catholic media among Poles living in the Ukraine, Belarus, Lithuania, Latvia and Estonia. The analysis further includes a short description of condition the life of Poles in the East, their perspectives of the possibility of learning Polish at school, the meaning of the Charter of the Pole, some actions of the Polish government concerning the life of Poles in the East.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2014, 23, 1; 67-74
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: O roli kodu kulturowego i jego komponentów w procesie konstytuowania znaczenia w języku obcym
On the role of the cultural code and its components in the process of constituting meaning in a foreign language
Autorzy:: Szeluga, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1963483.pdf
Data publikacji:: 2020-12-31
Wydawca:: Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:: kod kulturowy
rozumienie
sens
język obcy
semantyka
system językowy
akwizycja języka
socjalizacja we wspólnocie językowej
rzeczywistość pozajęzykowa
kognitywne i emocjonalne aspekty języka
kontekst socjokulturowy
cultural code
meaning
understanding
foreign language
semantics
language system
language acquisition
socialization in the language community
extra-linguistic reality
sociocultural context
cognitive and emotional aspects of language
Opis:: W artykule podjęto analizę pojęcia tzw. kodu kulturowego, rozumianego jako splot kulturowych i społecznie uwarunkowanych elementów, przez pryzmat których nadajemy (najczęściej nieświadomie) rzeczom i zjawiskom określone znaczenia. Użytkownik języka ojczystego nabywa tenże kod w procesie wychowania i socjalizacji w społeczeństwie, a także naturalnej akwizycji języka pierwszego. Proces opanowania języka obcego podlega jednak dalece większym ograniczeniom, stąd też centralnym problemem tekstu jest zagadnienie ‘wyuczalności’ kodu kulturowego w języku obcym. Mimo, że elementy obcojęzycznego kodu kulturowego wpływają negatywnie na procesy rozumienia i tworzenia znaczeń w języku obcym, mogą zarazem pozytywnie kształtować świadomość kultury ojczystej oraz relacje bikulturowe pomiędzy nią a kulturą obcą.
The article analyses the notion of the so-called cultural code, understood as a complex interweaving of culturally and socially conditioned elements, through the prism of which we give (most often unconsciously) things and phenomena their particular meanings. The native language user acquires this code in the process of upbringing and socialisation in the society and during acquisition of the first language. However, the process of mastering a foreign language is subject to far greater constraints. Hence, the main problem addressed in the text is the issue of ‘learnability’ of the cultural code, which is specific for each language. Although the foreign-language specific elements have a negative impact on the processes of understanding and expressing the intended meanings in the foreign language, they can at the same time positively shape the awareness of native culture as well as the bi-cultural relations between the native and the foreign culture.
Źródło:: Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 57-71
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:: Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Chrzest Polski w oczach historyka języka
The Baptism of Poland from the perspective of historical linguistics
Autorzy:: Walczak, Bogdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/911265.pdf
Data publikacji:: 2018-11-26
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: baptism of Poland
Polish writing system
the emergence of the literary language
Czech and Latin influences
chrzest Polski
pisownia polska
powstanie języka literackiego
wpływy czeskie i łacińskie
Opis:: W zwięzłym szkicu autor zwraca uwagę na następujące konsekwencje chrztu Polski: wzmocnienie państwa (jako głównego czynnika sprawczego powstania języka polskiego), przyjęcie pisma w postaci alfabetu łacińskiego, przyjęcie łaciny w funkcji pierwszego (chronologicznie) języka literackiego i uniwersalnego języka kultury chrześcijańskiej w jej wariancie rzymskim, przyjęcie europejskich wzorców oświatowych, rozstrzygającą rolę Kościoła w ukształtowaniu podstaw polskiego języka literackiego oraz ogólne usytuowanie Polski w kręgu kultury Zachodu.
The author of this brief article draws attention to the following consequences of the baptism of Poland: empowering of the country (as a main causative factor of the emergence of the Polish language), the adoption of the Latin alphabet for the writing system, establishing Latin as the first literary language (chronologically) and as the universal language of the Christian culture in its Roman variant, adopting European educational patterns, the crucial role of the Church in creating the foundation for the Polish literary language and the general situation of Poland in the Western cultural heritage.
Źródło:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Концепт ДОМОВИНА у српском језику (на системском материјалу)
The concept of HOMELAND in the Serbian language (on the system material)
Autorzy:: Ristić, Stana
Lazić-Konjik, Ivana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29430980.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: the concept of homeland
system data
cognitive definition
Serbian language
cognitive etnolinguistics
dane systemowe
definicja kognitywna
język serbski
etnolingwistyka kognitywna
koncept ojczyzny
Opis:: The paper presents the results of comprehensive research on the concept of HOME in the Serbian language based on the analysis of system material from the relevant dictionaries of the Serbian language, in accordance with the methodological and theoretical principles of Lublin cognitive ethnolinguistics and the EUROJOS seminar. An effort was made to present its main features and values in the circle of related concepts we reconstructed in our previous research, with which it forms a common concept sphere: HOME, MOTHER, PEOPLE and the self-stereotype of SERBIAN. The research in this paper is primarily based on the analysis of the content of the dictionary definitions of the lexemes homeland and fatherland, which are used to name the concept, and the analysis of all their characteristic lexical-semantic relationships: hyperonimic and hyponymic, synonymy, antonymy, derivational, creative and semantic character, syntagmatic with the aim of reconstructing the content of this term, its stable and variable part, with all relevant aspects of realization. Also, to highlight different models of man's relationship to his homeland in different historical periods and the values attributed to him in the Serbian language, in accordance with the principles of cognitive definition.
Źródło:: Conversatoria Linguistica; 2022, 14; 79-97
1897-1415
Pojawia się w:: Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Was kann moderne Linguistik für die Fremdsprachendidaktik leisten? Ausgewählte Aspekte
What can modern linguistics do for foreign language didactics? Selected aspects
Autorzy:: Szeluga, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1398080.pdf
Data publikacji:: 2019-12-31
Wydawca:: Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:: Foreign language teaching
glottodidactics
models of glottodidactics scheme
linguistics
language system
methodology
universalism
relativism
cognitive theories
the anthropocentric theory of languages
Fremdsprachenunterricht
Glottodidaktik
Modelle des Glottodidaktikschemas
Linguistik
Sprachsystem
Methodik
Universalismus
Relativismus
kognitive Theorien
anthropozentrische Sprachtheorie
Opis:: The article deals with the most important relations between Foreign Language Didactics and the main theoretical models in modern linguistics, especially the Applied Linguistics of second- and foreign-language teaching. Theories and models of modern linguistics have often laid the theoretical foundations of foreign language teaching, as we can observe in the individual methods and learning techniques (from structuralism to generative grammar, communicativepragmatic turn of the 60s and 70s, cognitive linguistics and to F. Grucza's anthropocentric theory of languages). In this perspective, the purpose of this article is to raise and discuss the question of how modern linguistic theories can improve the effectiveness of language teaching.
Im Artikel werden die wichtigsten Relationen zwischen der Fremdsprachendidaktik und der Linguistik, insbesondere der angewandten Linguistik behandelt. Linguistische Theorien und Modelle waren oft theoretische Grundlagen des Fremdsprachenunterrichts, was in einzelnen Methoden und Lerntechniken sichtbar wurde (vom Strukturalismus, über generative Grammatik, kommunikativ-pragmatische Wende der 60-er und 70-er Jahre, kognitive Linguistik bis zur anthropozentrischen Theorie der Sprachen von F. Grucza). In dieser Perspektive werden ausgewählte Möglichkeiten dargestellt, wie moderne linguistische Theorien vor allem die Effektivität des Fremdsprachenunterrichts verbessern können.
Źródło:: Forum Filologiczne Ateneum; 2019, 7, 1; 213-226
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:: Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: LES ÉTUDIANTS POLONOPHONES FACE AUX VOYELLES NASALES FRANÇAISES
Polish students and French nasal vowels
Autorzy:: Gajos, Mieczysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1036656.pdf
Data publikacji:: 2019-07-04
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
Tematy:: acquisition of the sound system in a foreign language
French vowels
nasal vowels in Polish and French
correct perception and articu-lation
przyswajanie fonicznego podsystemu języka obcego
francuskie samogłoski
nosówki w języku polskim i francuskim
poprawna percepcja i artykulacja
Opis:: In the process of the acquisition of the sound system of French as a foreign language, Polish students face numerous difficulties at the level of recognition, differentiation and correct production of French vowels. This is true for oral and nasal vowels. This article concentrates on nasal vowels, and its aim is to present a comparative description of nasal vowels in Polish and French, including recent changes in their production. Moreover, the paper presents the study reporting difficulty with correct perception and articulation of French nasal vowels faced by advanced Polish learners of French. While the paper does not describe corrective procedures, it indicates the necessity of undertaking further studies aiming at optimizing the process of the acquisition of the sound system in a foreign language.
Źródło:: Neofilolog; 2015, 44/1; 21-37
1429-2173
Pojawia się w:: Neofilolog
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Od praczłowieka do Einsteina: rozważania nad ewolucją moralności i umysłu
From Man to Einstein; Reflections on The Evolution of Morality and The Mind
Autorzy:: Kozłowski, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950646.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: ewolucja człowieka
ewolucja wielkości mózgu
powstanie układu plemiennego
układ nagrody i kary
ewolucja kulturowa
powstanie języka
początek matematyki
evolution of man
evolution of the brain size
emergence of the
tribal system
reward and punishment system
cultural evolution
beginnings of mathematics
emergence of language
Opis:: Prof. dr. hab. JAN KOZŁOWSKI – członek korespondent PAN i PAU, wykłada teorię ewolucji na Uniwersytecie Jagiellońskim i ekologię w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Tarnowie. Jego zainteresowania naukowe dotyczą pogranicza ekologii i ewolucji. Jest przewodniczącym Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. Więcej informacji na www.eko.uj.edu.pl/~kozlo lub www.researchgate.net.
The article presents an subjective vision of human evolution dating back to man’s monkey ancestors. This evolution was very fast took only a few million years. It was started with the transition to the life in an open savannah which created a selection pressure on bipedalism and zooming group. This implied, in turn, the selection pressure on brain development and the growing role of social environment. At a certain stage of development tribes and their culture were formed, and Darwinian evolution was, in the sphere of the mind and customs, replaced by cultural evolution. This evolution was much faster, as it was based on the inheritance of acquired features. Rapid evolution of man was based on positive feedback and did not require the intervention of supernatural powers, such as aliens or God. If God created man, he trusted the mechanisms of evolution, as in the case of other species.
Źródło:: Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 1
1644-8855
Pojawia się w:: Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Słownictwo pola semantycznego „Edukacja i wychowanie” w moskiewskiej gazecie „Trybuna Radziecka” z lat 1927–1938
Vocabulary of the semantic field “Education” in the Moscow newspaper “Trybuna Radziecka” from the years 1927–1938
Autorzy:: Graczykowska, Tamara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/481893.pdf
Data publikacji:: 2020-03-31
Wydawca:: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:: mniejszość polska
ZSRR
prasa polskojęzyczna
okres międzywojenny
pole semantyczne
edukacja i wychowanie
słownictwo
Polish minority
the USSR
Polish-language press
interwar period
semantic field
education system
vocabulary
Opis:: „Polska autonomia socjalistyczna” w ZSRR istniała w latach 1925–1935. Dzięki niej władze radzieckie w sposób bardzo aktywny i konsekwentny dążyły do sowie-tyzacji mniejszości polskiej. Jednym z istotnych elementów radzieckiego eksperymentu polonijnego było kształcenie młodzieży polskiej w ZSRR. Na łamach „Trybuny Radzieckiej”, która była centralną gazetą polskojęzyczną w ZSRR w okresie międzywojennym, bardzo często poruszano tematy związane z funkcjo-nowaniem polskich placówek oświatowych, wiele miejsca poświęcano sprawom edukacji i wychowania młodego pokolenia Polaków. Ekscerpcja „Trybuny Radzieckiej” zaowocowała bogatym spisem wyrazów należących do pola semantycznego „Edukacja i wychowanie”.Celem artykułu jest prezentacja jednostek wchodzących w skład tego pola. Mate-riał leksykalny został podzielony na 12 pól szczegółowych, w których wyodrębniono m.in. nazwy rodzajów szkół, kierunków; nazwy przedmiotów i dyscyplin naukowych; nazwy pomieszczeń w placówkach oświatowych; nazwy stopni szkolnych itd.Analiza pokazała, że słownictwo obejmujące pole semantyczne „Edukacja i wycho-wanie”, pozostawało pod ogromnym wpływem języka rosyjskiego. Większość zaprezen-towanych wyrazów to zapożyczenia z języka rosyjskiego.
This paper, whose aim is to present the large semantic field “Education”, contains words related to the general educational system, is divided into two parts. In the first section, the author characterizes the Soviet Polish diaspora experiment in the interwar period as giving people of Polish origin autonomy, whose overriding goal was to sovietise and educate the ideal Pole, a Polish citizen speaking Polish. Thanks to auton-omy, there appeared the possibility of education in Polish (Polish primary and secondary schools, higher education). But the Polish educational system was a part of Soviet education – the most important tools for the indoctrination and sovietisation of all nationalities, including the Polish minority. The second part presents vocabulary related to the educa-tional system extracted from “Trybuna Radziecka” (1927–1938, Moscow) – probably the most important press instrument of Polish publishing houses in the USSR. The semantic field “Education” contains the names of schools (e.g. komwuz, likbez, rabfak), names of subjects (e.g. ped-praktyka, społecznoznawstwo) and names of pupils (e.g. otlicznik, uczlot). Almost all items are borrowed from the Russian language.
Źródło:: Acta Polono-Ruthenica; 2020, 1, XXV; 103-118
1427-549X
Pojawia się w:: Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Glottokodematische Prozesse unter kybernetischem Aspekt (Ausgewählte Fragen)
Cybernetic Aspects of Glottodidactic Processes (Selected Issues)
Cybernetyczne aspekty procesów glottodydaktycznych (wybrane zagadnienia)
Autorzy:: Szczodrowski, Marian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/40053888.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: begriffliche Auffassung der Information
das glottodidaktische Gefüge und seine Subprozesse
Lehrender als Primärsender und Sekundärempfänger
Übertragung der fremdsprachlichen Informationen im Rückkoppelungsgefüge
Lernender als Primärempfänger und Sekundärsender
the concept of information
the glottodicactic system and its subprocesses
the instructor as primary sender and secondary receiver
sending foreign-language information within a feedback system
the learner as primary receiver and secondary sender
Opis:: Istotny wkład w poszerzenie i pogłębienie dziedziny glottodydaktyki wnoszą m.in. wy- niki badań kodematycznych i cybernetycznych. W obrębie systemu glottodydaktycznego można wyróżnić następujące procesy: 1) kodowanie informacji przez głównego nadawcę (instruktora); 2) wysyłanie informacji oraz jej językowe i pozajęzykowe monitorowanie do głównych odbiorców (uczniów); 3) odbiór i dekodowanie informacji przez głównych odbiorców oraz konstruowanie matryc nowych struktur leksykalnych i gramatycznych; 4) kodowanie informacji przez nadawcę wtórnego (uczącego się); 5) wysyłanie informacji do odbiorcy wtórnego (instruktora) w ramach systemu sprzężenia zwrotnego; 6) odbiór informacji przez odbiorcę wtórnego, jej sprawdzanie i korekta, regulacja i porządkowanie składniowe oraz odnowienie procesu glottodydaktycznego.
A significant contribution to broadening and deepening the field of glottodidactics is made, inter alia, by the results of codematic and cybernetic research. Within the glottodidactic system, the following processes can be identified: 1) the encoding of information by the primary sender (the instructor), 2) the sending of information and its linguistic and extralinguistic monitoring to the primary receivers (learners), 3) the reception and decoding of information by the primary receivers, and the construction of matrices of new lexical and grammatical structures, 4) the encoding of information by the secondary sender (the learner), 5) the sending of information to the secondary receiver (the instructor) within a feedback system, 6) the reception of information by the second- ary receiver, its checking and correction, the regulation and syntactic ordering and renewal of the glottodidactic process.
Źródło:: Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2023, 50, 2; 101-116
0072-4769
Pojawia się w:: Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Sterowanie przesunięciem robota do pozycji wyjściowej w trybie pracy automatycznej
Control of Robot Movement to the Starting Position in Automatic Mode
Autorzy:: Dunaj, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/274723.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:: pozycja HOME robota
zmienne systemowe
okna dialogowe
komunikaty użytkownika
programowanie w języku KRL
robot’s HOME position
system variables
generating dialog boxes and messages
programming in the Kuka Robot Language (KRL)
Opis:: W artykule omówiono sposób rozwiązania problemu związanego z obsługą zrobotyzowanego stanowiska, jak prosto i bezpiecznie doprowadzać manipulator z dowolnego położenia do pozycji wyjściowej bez potrzeby przełączania się w tryb pracy ręcznej. Przedstawiona metoda bazuje na odczycie aktualnego i docelowego położenia każdej osi oraz jej obrocie o minimalny kąt w obu kierunkach wykonywany pod nadzorem operatora. Artykuł opisuje jak wykonano program realizujący to zadanie z wykorzystaniem wyświetlanych na panelu programowania komunikatów i okien dialogowych. Przykładowe algorytmy zapisano w języku KRL programowania robotów Kuka, umożliwiającym generowanie komunikatów użytkownika i okien dialogowych.
The article concerns with a problem related to the exploration of an industrial robotic station, namely how to simply and safely move the manipulator from any position to the output position without having to switch to the manual mode. The presented method is based on reading the current and the final position of each axis and its rotation by the minimum angle in both directions performed under the supervision of the operator. The article describes how the program performing this task was carried out using messages and dialog boxes displayed on the robot programming panel. Also presented in the KRL language for programming of Kuka robots, how programmer can generate user messages and dialog boxes.
Źródło:: Pomiary Automatyka Robotyka; 2019, 23, 3; 71-80
1427-9126
Pojawia się w:: Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Budowa graficzna pisma oraz zaburzenia w strukturze wyrazów na przykładzie wybranych próbek tekstów pisanych przez dorosłe osoby z dysleksją
The Graphic Construction of the Handwriting and Disorders in the Word Structure on the Example of Selected Text Samples Written by Adults with Dyslexia
Autorzy:: Szurek, Marzena Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1035993.pdf
Data publikacji:: 2020-11-26
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: dysleksja
dysleksja u dorosłych
dorosła osoba z dysleksją
dysgrafia
dysortografia
objawy dysleksji
zaburzenia systemu fonologicznego i morfologicznego
zaburzenia struktury wyrazu
dyslexia
dyslexia in adults
adult with dyslexia
dysgraphia
dysortography
symptoms of dyslexia
disorders of the phonological and morphological system of language
word structure disorders
Opis:: Artykuł podejmuje wątek deficytów językowych wynikających z dysleksji, dotyczących osób dorosłych i manifestujących się zaburzeniami języka pisanego. Tym samym próbuje odejść od tradycji badań nad dysleksją, które w większości koncentrują się na okresie nauki szkolnej i problemach edukacyjnych. Oprócz wybiórczej analizy językoznawczej próbek tekstowych, która stanowi główną część pracy, w tekście zwrócono też uwagę na ogół symptomów występujących u dorosłych z dysleksją, które w znacznym stopniu mogą komplikować codzienne funkcjonowanie.
The article raises the issue of language disability in adults resulting from dyslexia and manifested by written language disorders. This is how it tries to change the tradition of research on dyslexia, which is mostly focused on the school period and educational problems. In addition to the selective linguistic analysis of the text samples – which is the main part of the thesis – the article also looks at the other symptoms generally found in adults with dyslexia, which can significantly complicate the daily functioning.
Źródło:: Logopaedica Lodziensia; 2020, 4; 205-216
2544-7238
2657-4381
Pojawia się w:: Logopaedica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Co tytuły i podtytuły krakowskich i małopolskich druków ciągłych niezależnego obiegu wydawniczego mówią o rzeczywistości, w której powstały, i spojrzeniu na świat ich autorów
What Do the Titles und Subtitles of Cracow and Malopolska Area Independent Press Circulation Present Reality, in Which They Were Functioning and about Their Author’s Point of View on the Surrounding World
Autorzy:: Batko-Tokarz, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1969048.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: Cracowian illegal press in the communism time
language self-defence in totalitarian system
press titles medias
onomastic discourse analysis
krakowska prasa drugiego obiegu
samoobrona językowa w PRL
tytuły prasowe
onomastyczna analiza dyskursu
Opis:: W latach 80. prasa niezależna odegrała szczególną rolę w walce o przemiany ustrojowe w Polsce. Jednym z ważniejszych ośrodków jej funkcjonowania był Kraków. Dlatego przedmiotem analiz w tym artykule staną się tytuły i podtytuły krakowskich i małopolskich czasopism drugiego obiegu. Spojrzenie na tę prasę z perspektywy onomastyki medialnej, a zwłaszcza – onomastycznej analizy dyskursu, dobrze pokazuje specyfikę sytuacji społeczno-politycznej, w której one funkcjonowały, oraz świat wartości jej autorów i czytelników. Uwidaczniają się w nich – po pierwsze – leksemy mówiące o potrzebie rzetelnej informacji, niezależności, wolności, a po drugie – takie, które pokazywały rzeczywistość w kategoriach wojny oraz zachęcały do buntu i sygnalizowały konieczność szybkich zmian. Wszystkie tego typu zabiegi językowe miały na celu pozytywną autotoprezentację i konsolidację środowisk opozycyjnych, które wyraźnie i na różne sposoby kontestowały rzeczywistość PRL i chciały jej przeobrażeń. W tych celach autorzy tytułów sięgali także po potoczność, ironię, gry językowe i wartościowanie.
In the 1980s illegal press played very important role in the fight about political changes in Poland and it also was one of the most important tools against official government language. This press was a part of bigger picture of the language self-defence in totalitarian political system. One of the most important places of its functioning was Cracow. At the beginning, a short description of the Cracow and Małopolska illegal press will be presented. However the main subject of the analysis in this article are titles and subtitles illegal press in the communism time in Cracow and the surrounding, especially various naming strategies used in this titles, as well as their functions. The closer look on that press from the medial onomastic perspective and especially from onomastic discourse analysis shows very well very interesting issues: specific social and political situation of that pass time or also the backgrounds and common values of their authors and readers. In the titles and subtitles of the analysed press we can find words phrases showing the huge needs of truthful information and of independence and freedom and also showing reality as a war. Independence press titles focus also on agitating to the revolt and changes, which consolidate illegal movement and groups protesting against PRL system. In order to achieve their goal, the authors use various naming strategies: the literary references, words pathos or also everyday language, irony, various language games and onomastic provocations (e.g. spelling mistakes, parody of official language, ambiguous titles).
Źródło:: Socjolingwistyka; 2021, 35; 241-256
0208-6808
Pojawia się w:: Socjolingwistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Od JHP KABA do Deskryptorów Biblioteki Narodowej – wdrożenie zasad katalogowania Biblioteki Narodowej w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu
From the KABA Subject Headings Language to the National Library Descriptors – the implementation of the cataloguing code and authority control rules of the National Library of Poland in the University Library in Toruń
Autorzy:: Dwornik, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27311247.pdf
Data publikacji:: 2022-12-30
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu
Deskryptory Biblioteki Narodowej
katalogowanie
MARC21
system biblioteczny
wyszukiwanie
języki informacyjno-wyszukiwawcze
ujednolicanie danych
JHP KABA
University Library in Toruń
KABA subject headings language
Descriptors of the National Library
cataloguing
library system
search query
information-retrieval languages
data standardisation
Opis:: W artykule przedstawiono proces zmiany zasad katalogowania w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu – odejście od JHP KABA i wdrożenie zasad katalogowania z zastosowaniem Deskryptorów Biblioteki Narodowej. Opisano przesłanki, jakie zainicjowały zmianę, etapy przygotowań oraz wdrożenie nowego sposobu opracowania. Porównane zostały zarówno zawartość informacyjna danych bibliograficznych w poprzedniej i nowej metodzie opracowania, jak i ich funkcjonalność we wdrożonym systemie nowej generacji Alma z wyszukiwarką Primo VE. Oceniono również przydatność nowych danych dla użytkowników biblioteki akademickiej. Zakres chronologiczny artykułu obejmuje lata 2015–2022. Praca ma charakter studium przypadku z zastosowaniem metody porównawczej i analizy piśmiennictwa.
This article presents the process of the changes in the set of rules with defined terminology designed for cataloguing purposes at the University Library in Toruń, i.e. the departure from the KABA subject headings language and the transition to and implementation of the new set of rules for cataloguing using the National Library cataloguing descriptors. The article discusses the reasons that brought about this change, stages in the preparations, and the actual implementation of this new method for processing library materials. The author compares the information content of bibliographical data in the previously used method and the newly-implemented method, as well as their functionalities in the Library’s new Alma integrated library system with its Primo VE search engine. The expected utility of the new data for users of academic libraries is discussed and evaluated. The chronological bracket is defined by the years between 2015 and 2022. The present article is a case study and employs a comparative method and literature analysis.
Źródło:: Biblioteka; 2022, 26 (35); 171-204
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:: Biblioteka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Semantyka ZDROWIA w języku białoruskim: analiza danych systemowych
HEALTH Semantics in Belarusian: System Data Analysis
Семантыка ЗДАРОЎЯ ў беларускай мове: аналіз сістэмных даных
Autorzy:: Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1932729.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:: health
linguistic image of the world
system data
cognitive definition
contemporary Belarusian language
zdrowie
językowy obraz świat
dane systemowe
współczesny język białoruski
definicja kognitywna
здароўе
моўная карціна свету
сістэмныя даныя
сучасная беларуская мова
кагнітыўная дэфініцыя
Opis:: The article presents a fragment of the reconstruction of the image of HEALTH in the modern Belarusian language. It is planned to identify the maximum complex of meanings of the concept of HEALTH using the cognitive definition developed by Jerzy Bartminski. The integral cognitive definition arises on the basis of the analysis of three types of data: systemic (lexicographic), empirical (obtained by survey) and textual. This publication contains the results of the analysis of the system data. The author uses obtainable lexicographic works from the field of Belarusian linguistics. Explanatory dictionaries in the meaning of HEALTH pri¬marily emphasize the physical state of the body, the mental state appears in examples, it can be deduced from them but it is absent in the definition. In lexicographic publications, other nuances of the meaning of the word also appear, for example, ‘healthy’ as ‘big, strong, sturdy’. However, etymological studies unambiguously show that the adjective ‘healthy’ originally meant 'tree’, 'good, healthy as a tree'. Etymologists convince us that initially the word characterized the tree as 'strong, hardy, not sick, healthy’, later it expanded its meaning to humans and animals. As follows from the proverbs and beliefs of Belarusians, health is a gift from God – it can be both good and weak, only in modern lexicographic data it is possible to find examples of human actions aimed at securing a good state of health, e. g. physical culture, a sober lifestyle, etc.
Artykuł jest częścią rekonstrukcji językowego obrazu ZDROWIA we współczesnym języku białoruskim. Odtworzenia pojęcia autorka zamierza dokonać za pomocą definicji kognitywnej, opracowanej przez Jerzego Bartmińskiego. Holistyczna definicja kognitywna jest budowana w oparciu o trzy typy danych: systemowych (leksykograficznych), ankietowych i tekstowych. W niniejszej publikacji dokonano analizy danych systemowych. W tym celu wykorzystano dostępne prace leksykograficzne z zakresu językoznawstwa białoruskiego. Słowniki objaśniające definiują ZDROWIE głównie poprzez komponent fizyczny organizmu, komponent psychiczny pojawia się na marginesie. Dane leksykograficzne dostarczają także innych znaczeń, np. zdrowy ‘duży, silny, krzepki’. Badania etymologiczne przynoszą jednak dane, które jednoznacznie przekonują, że to zdrowy pierwotnie oznaczało ‘drzewo’ ‘dobry, zdrowy niby drzewo’. Etymologowie twierdzą, że pierwotnie wyraz charakteryzował drzewo ‘pełen sił, krzepki, niechory, zdrowy’, dopiero później rozszerzył znaczenie na ludzi i zwierzęta. Jak wynika z przysłów i wierzeń Białorusinów zdrowie jest darem od Boga – zarówno dobry stan, jak słaby (добрае здароўе, слабое здароўе), a dane współczesne przynoszą przykłady działań ludzkich w celu utrzymania dobrego stanu zdrowia, np. uprawiać sport, unikać alkoholu, palenia itd.
Артыкул з’яўляецца фрагментам рэканструкцыі моўнай карціны ЗДАРОЎЯ ў сучаснай беларускай мове. Пры дапамозе кагнітыўнай дэфініцыі, якую распрацаваў Ежы Бартмінскі, плануецца выявіць максімальны комплекс значэнняў паняцця ЗДАРОЎЕ. Інтэгральная кагнітыўная дэфініцыя паўстае на базе аналізу трох тыпаў даных: сістэмных (лексікаграфічных), эмпірычных (атрыманых шляхам апытання) і тэкставых. У дадзенай публікацыі змешчаны вынікі аналізу сістэмных даных. Аўтарка выкарыстоўвае даступныя лексікаграфічныя працы з галіны беларускага мовазнаўства. Тлумачальныя слоўнікі ў значэнні ЗДАРОЎЯ ў першую чаргу падкрэсліваюць фізічны стан арганізма, псіхічны стан выступае ў прыкладах, яго можна з іх вывесці, але ён адсутнічае ў дэфініцыі. У лексікаграфічных выданнях выступаюць таксама іншыя адценні значэння слова, напр. здаровы ‘вялікі, сільны, дужы’. Аднак этымалагічныя даследаванні адназначна пераконваюць, што прыметнік здаровы першасна абазначаў ‘дрэва’, ‘добры, здаровы як дрэва’. Этымолагі лічаць, што першапачаткова слова характарызавала дрэва ‘сільны, моцны, не хворы, здаровы’, пазней – пашырыла значэнне на чалавека і жывёл. Як вынікае з прыказак і вераванняў беларусаў, здароўе – гэта дар ад Бога – можа быць і добрае, і слабое, толькі ў сучасных лексікаграфічных даных можна знайсці прыклады дзеянняў чалавека накіраваных на прафілактыку добрага стану здароўя, напр. фізічная культура, цвярозы лад жыцця і г. д.
Źródło:: Acta Albaruthenica; 2021, 21; 177-190
1898-8091
Pojawia się w:: Acta Albaruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "the language system" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język