Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the home army" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
„…na straży honoru Polski”. Konspiracja w Puszczy Noteckiej jako przykład oporu wobec systemów totalitarnych
“...guarding the honour of Poland”. Conspiracy in the Noteć Forest as an example of resistance to totalitarian systems
Autorzy:
Słabig, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111927.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
the Home Army
Noteć Forest
Czarnków district
the Citizens’ Militia
Security Office
NKVD Internal Troops
Czarnków
Drawsko
Drezdenko
Armia Krajowa
Puszcza Notecka
pow. czarnkowski
Milicja Obywatelska
Urząd Bezpieczeństwa
Wojska Wewnętrzne NKWD
Opis:
Położone na północno-zachodnich obrzeżach Wielkopolski rozległe tereny leśne stały się zapleczem dla działalności konspiracyjnej wymierzonej przeciw niemieckiemu systemowi okupacyjnemu i powojennym rządom komunistów. W czasie II wojny światowej lokalne struktury podziemia weszły w skład czarnkowskiego Obwodu Armii Krajowej, podporządkowanemu Inspektoratowi Rejonowemu Zachód z siedzibą w Sierakowie. W Puszczy Noteckiej zorganizowano sieć kurierską, zbudowano liczne kryjówki dla spalonych konspiratorów, a także prowadzono akcje rekwizycyjne. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej takie czynniki, jak lęk przed śmiercią w ostatnich tygodniach wojny i represjami sił reżimowych, zamęt polityczny, a także sprzeciw wobec systemu komunistycznego sprawiły, że wielu dawnych partyzantów, dezerterów z milicji i wojska, postanowiło stworzyć zbrojne grupy przetrwania. Ich żywot był krótki. Latem 1945 r. zostały rozbite przez Wojska Wewnętrzne NKWD bądź też same poddawały się Grupie Operacyjnej KW MO w Poznaniu, która stosowała mniej brutalne metody „rozładowania” lasów i likwidacji oddziałów partyzanckich. Część dawnych konspiratorów z Puszczy Noteckiej spędziła kilka lat w więzieniach, a później była przedmiotem „profilaktycznej” kontroli operacyjnej aż do początku lat sześćdziesiątych XX w.
Located on the north-western outskirts of Wielkopolska (Greater Poland region), these vast forest areas became a base for underground activity against both the German occupation and post-war communist rule. During the Second World War, the local underground structures became part of the Czarnków District of the Home Army, subordinated to the Western District Inspectorate based in Sieraków. A courier network was organised in the Noteć Forest, numerous hiding places were built for conspirators, and requisitioning operations were carried out. After liberation from German occupation, factors such as the fear of death in the last weeks of the war and repression by regime forces, political confusion, and opposition to the communist system led many former partisans and deserters from the militia and army to form armed survival groups. These did not survive for long. In the summer of 1945 they were either broken up by the NKVD Internal Troops or they surrendered to the Operational Group of the Provincial Headquarters of the Citizens’ Militia in Poznań, which used less brutal methods to “cleanse” the forests and eliminate partisan units. Some of the former Noteć Forest conspirators spent several years in prison and were later subjected to “preventive” operational control until the early 1960s.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 389-451
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amnestie w województwie białostockim 1945 i 1947. „Akt dobrej woli” czy metoda rozpracowania i likwidacji podziemia niepodległościowego?
1945 and 1947 amnesties in Bialystok District. “An act of good will or a method to uncover and liquidate the underground resistance movement?”
Амнистия в Белостокском воеводстве в 1945 и 1947 годах. “Акт доброй воли или метод разработки и ликвидации независимого подполья?”
Autorzy:
Kozikowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953386.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
амнистия
коммунистический лагерь
независимое подполье
Красная Армия
Народная армия
amnestia
obóz komunistyczny
podziemie niepodległościowe
armia
krajowa
armia krajowa obywatelska
amnesty
communist camp
underground resistance movement
the home army
citizens’ home army
Opis:
The article presents the situation of underground resistance movement in Bialystok District after the end of World War II. At that time, a new reality occurred in Poland when a small number of communists who had arrived from the USSR imposed their authority on the Polish nation with the support of the Red Army. Polish people resisted it establishing political opposition and armed resistance movement. AK (the Home Army) as well as NZW (National Military Union), the organization connected with national movement, commenced uneven fight against a new occupant. Pacification operations carried out by NKWD (The People’s Commissariat for Internal Affairs) and Polish UBP (Office of Public Security) and murders and rapes committed by Soviet soldiers only strengthened social resistance and increased the number of the underground resistance members. For many young people an escape “to the woods” was the only way of avoiding detention by the security service. The confrontation of new people’s authorities with guerilla independence movement prevented communists from taking over social control and definitely introducing a new system of government. In that case, communists took up a cynical struggle with the underground resistance movement. In 1945 and 1947 they announced amnesties for the members of guerilla independence movements. The authorities declared that the amnesties were to enable guerillas a return to normal life. In fact, they were first used to make records of the members of the underground movement only to persecute them later on. They paid a high price for the attempted come back to their families and homes while the authorities deprived them of the ideals they sacrificed their lives for fighting against the enemy during the war.
Статья описывает ситуацию независимого подполья в Белостокском воеводстве после окончания Второй мировой войны. В әто время в стране стала появляться новая действительность, в которой малое число прибывших из СССР коммунистов при поддержке Красной Армии заставляло подчиняться большинство. Против әтого выступала польская общественность, создавая политическую оппозицию и военную конспирацию. В неравную борьбу против нового оккупанта вступила Народная армия и Народное военное объединение – организации, связанные с народным движением. Деятельность НКВД и польских органов безопасности, убийства и насилие, совершаемые советскими солдатами, только усиливали общественное сопротивление и тем самым вызывали увеличение числа участников подпольной организации. Для многих молодых людей побег «в лес» был единственным средством избежать ареста. Конфронтация новой народной власти с независимым партизанским движением не давала возможности коммунистам управлять общественностью и окончательно ввести новый режим. В әтой ситуации коммунисты начали циничную игру с независимым подпольем. В 1945 и 1947 годах они объявили участникам независимого партизанского движения амнистию. В декларациях представителей власти она должна была облегчить партизанам возвращение к нормальной жизни. Но в действительности помогла в подсчете членов подполья, а позже в их репрессии. За возвращение домой к своим семьям они заплатили высокую цену, а правящая власть отобрала у них веру в идеалы, которым они посвятили всю свою жизнь, борясь с врагами во время войны.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bolesław Halewski (Heller) (1919–1999) – wyjątkowo okrutny czy typowy funkcjonariusz UB?
Bolesław Halewski (Heller) (1919–1999) – Exceptionally Cruel or a Typical Security Service Officer?
Autorzy:
Pietrzyk, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312268.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Voivodeship Office of Public Security in Bydgoszcz
members of the Home Army in Pomerania after 1945
Security Department Crimes
victims of communism
Security Department officers in Bydgoszcz
Jews in the Security Department
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy
członkowie Armii Krajowej na Pomorzu po 1945 r.
zbrodnie UB
ofiary systemu komunistycznego
funkcjonariusze UB w Bydgoszczy
Żydzi w UB
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej liczna grupa osób pochodzenia żydowskiego rozpoczęła służbę w wymiarze sprawiedliwości, propagandzie i aparacie bezpieczeństwa PRL-u. Jednym z nich był Bolesław (Heller) Halewski, który po spędzeniu wojny na terenie ZSRR powrócił do Polski w 1944 r. Po kilkumiesięcznym kursie dla oficerów politycznych wojska został skierowany do służby w MPB. Jako funkcjonariusz UB wykazywał się szczególną brutalnością i bezwzględnością, co doprowadziło do śmierci kilku osób. Uczestniczył także w zacieraniu śladów zbrodni. Po kilku latach został usunięty ze służby i skazany za przestępstwa kryminalne popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków. Śledztwo wszczęte przeciw niemu po Październiku ’56, a dotyczące zbrodni, w których brał udział, zostało umorzone. Dopiero po 1989 r. wymiar sprawiedliwości wszczął przeciw niemu kolejne śledztwo w tej sprawie. Halewski uniknął jednak odpowiedzialności, gdyż legalnie wyjechał do Izraela, gdzie pozostał do śmierci. Był jednym z kilkusetosobowej formacji żydowskiego pochodzenia, która po 1945 r. szczególnie negatywnie zapisała się w świadomości Polaków ze względu na swe zaangażowanie po stronie komunizmu.
Following the end of World War II, a large group of people with a Jewish background joined the justice system, the propaganda apparatus and the security services in the Polish People’s Republic. Bolesław (Heller) Halewski was one case in point. He spent the war in the Soviet Union and returned to Poland in 1944. After a several months of training as a political army officer, he was assigned to work for the Ministry of Public Security. During his time as an officer in the Security Department, he exhibited exceptional brutality and callousness. This led to several deaths, which he was also involved in covering up. After several years he was expelled from service and sentenced for criminal offences committed while in service. An investigation into his crimes was launched after October 1956, then discontinued. The criminal justice system did not investigate his crimes again until after 1989. However, Halewski avoided liability by legally emigrating to Israel, where he remained until his death. He was one of a group of several hundred Jewish people who left a particularly negative mark on the Polish public opinion after 1945 as a result of their involvement in the Communist regime.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2020, 18; 647-684
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”
“The Unseen & Silent” – the history of the Polish sabotage elite on the basis of the biography of Bolesław Polończyk alias “Kryształ”
Autorzy:
Polończyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557446.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Cichociemni
II wojna światowa
Armia Krajowa
dywersja
The Unseen & Silent
Second World War
Home Army
sabotage
Opis:
W artykule przedstawiono krótki zarys historii formacji Cichociemnych – Spadochroniarzy Armii Krajowej, na podstawie życiorysu jednego z nich – Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”. Zaprezentowana biografia obejmuje dzieciństwo i młodość bohatera, następnie okres podjęcia pracy zawodowej, przerwany wybuchem II wojny światowej, tułaczkę do Francji, rekrutację do legendarnej formacji, wreszcie – czas służby w okupowanej Polsce oraz powojenne losy „Kryształa”. Życiorys stanowi tło rozważań nad dziejami elity polskiej dywersji w trakcie II wojny światowej – począwszy od czasu powstawania formacji, poprzez okres szkolenia kandydatów na Cichociemnych, a na służbie tych żołnierzy w ZWZ/AK po skoku do okupowanego kraju skończywszy.
The article presents a short history of the formation of “The Unseen & Silent” (Cichociemni) – Parachutists of the Home Army (Armia Krajowa), based on the biography of one of them – Bolesław Polończyk alias “Kryształ”. The biography covers the period of Polończyk’s childhood and youth, then – the time of employment, interrupted by the outbreak of the Second World War, the journey to France, the recruitment to the legendary formation, finally – “Kryształ”’s military service in occupied Poland and his post-war life. The biography constitutes the background of the reflections about the history of this Polish sabotage elite during the Second World War – starting with the time of its creation, throughout the period of the training of the candidates, until their military service in the Union of Armed Struggle/Home Army (ZWZ/AK) after their drops into the occupied country.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2016, 3; 173-188
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowódca Referatu II Armii Krajowej z Gestapo — Eugeniusz Adamczyk „Wiktor”
The head of the Home Army’s 2nd Department in Gestapo — Eugeniusz Adamczyk, pseudonym “Wiktor”
Autorzy:
Maciaszek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058063.pdf
Data publikacji:
2020-12-17
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Eugeniusz Adamczyk
Armia Krajowa
kontrwywiad
II wojna światowa
the Home Army
counterintelligence
the Second World War
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie postaci Eugeniusza Adamczyka, niedocenionego bohatera podziemia niepodległościowego z czasów II wojny światowej. Pełniąc w Armii Krajowej ważną funkcję dowódcy wywiadu i kontrwywiadu Obwodu Jędrzejów, a następnie szefa wywiadu Okręgu Radomsko-Kieleckiego, przeniknął jednocześnie do struktur Gestapo. Pracując dla kryminalnej policji Kripo, wykorzystywał swoją pozycję i wiedzę m.in. do ratowania Polaków przed aresztowaniami przez Niemców, ułatwiał odbijanie więźniów, pomógł zorganizować udany zamach na życie Helmuta Kappa, zastępcy dowódcy Gestapo w Jędrzejowie.
Eugeniusz Adamczyk, an activist of the Home Army (AK), pseudonym “Wiktor,” was undoubtedly a hero of the Polish counterintelligence war meted out against Gestapo. He was in possession of uncommon skills that made him tailored for this kind of work. Born three years prior to the First World War in the village of Irządze, when he sought his first job, he wound up joining the police. At the moment of the outbreak of the Second World War, he had been on duty in the Tarnopol voivodeship. Having reached the General Government, he started to take active part in the operations of the Armed Independence Underground. Instantly after having been sworn in as a member of ZWZ (Union of Armed Struggle), following the order from the union’s leadership, he joined the ranks of Gestapo, the Nazi-Germany secret police. While stationed at a Gestapo precinct in Jędrzejów, he was able to aid in various ways those maltreated, tortured and persecuted by Hitlerites, those threatened to be arrested, resettled, or sent to the Reich as “labourers.” In the eyes of Poles oblivious to his mission, he was often considered a traitor. In recognition of his services, the Home Army leadership appointed him as a head of its 2nd Department of Intelligence and Counterintelligence in the Jędrzejów Precinct. Yet, a fate filled with hardships awaited him after the war. Twice he was arrested in the 1940s and he had to endure the worst kind of tortures inflicted upon him by the (communist) Security Service. Not until the amnesty of the year 1956 was he allowed to lead relatively normal life. He then became professionally involved at the Silesian University of Technology (Politechnika Śląska). However, he was eventually arrested again for an attempt to publish his memoirs detailing the former work for the Home Army, and for sending death sentences to prominent communist leaders.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2020, 15, 20; 117-133
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elżbieta Zawacka (1909–2009) – zasłużony żołnierz i aktywna „feministka”
Autorzy:
Marcinkiewicz-Kaczmarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038339.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Elżbieta Zawacka
Przysposobienie Wojskowe Kobiet
Wojskowa Służba Kobiet
Związek Walki Zbrojnej
Armia Krajowa
Female Military Training
the Military Service of Polish Women
Union of Armed Struggle
Home Army
Opis:
Elżbieta Zawacka, już w okresie przedwojennym, poświęciła się zarówno działalności wojskowej, jak i pedagogicznej, czynnie angażując się w działalność Przysposobienia Wojskowego Kobiet i pełniąc m.in. funkcję Komendantki PWK Rejonu Śląskiego. W ramach tej działalności m.in. organizowała i prowadziła szkolenia dla młodzieży. Po ataku wojsk niemieckich czynnie uczestniczyła w kampanii wrześniowej, a następnie wstąpiła do armii podziemnej, podejmując służbę najpierw w łączności, a potem kurierską. W ramach tej ostatniej przewiozła pocztę do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, gdzie również prowadziła rozmowy na temat łączności oraz uregulowania prawnego służby wojskowej kobiet. Z Londynu powróciła na ziemie polskie, wykonując skok spadochronowy z cichociemnymi, a następnie uczestniczyła w powstaniu warszawskim. Po zakończeniu wojny poświęciła się pracy naukowej i pedagogicznej. Jedną z jej zasług w okresie powojennym było utworzenie Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej, Archiwum i Muzeum Pomorskiego Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek. Za swoje zasługi w działalności militarnej, a także na polu naukowym, pedagogicznym i społecznym E. Zawacka otrzymała nagrody i wyróżnienia. Jeszcze w okresie wojny została odznaczona m.in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi i Krzyżem Armii Krajowej, a po wojnie, w 2006 r. otrzymała stopień generała brygady. Oprócz tego w 1995 r. odznaczono ją Orderem Orła Białego, a w 2002 r. Prezes IPN nadał jej tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Przez całe swoje życie E. Zawacka łączyła pracę militarną, społeczną i pedagogiczną. Jej postawa świadczyła o tym, że umiała walczyć o swoje prawa, nie rezygnowała z obranego celu i niezależnie od okoliczności kontynuowała karierę zawodową. W tym kontekście można ją nazwać zarówno zasłużonym żołnierzem, jak i „feministką”.
Elżbieta Zawacka was dedicated herself to both military as well as educational activity in the interwar period. She started her activity in the Przysposobienie Wojskowe Kobiet (Female Military Training) and became a commander of PWK of Silesia Region. Those activities included from organization and conducting courses for young people. After the outbreak of the Second War World she was volunteering in the defence of Poland in September 1939 and next, she enrolled to the underground army, where she served as liaison and courier. As a courier, she smuggled important letters from Warsaw to Headquarter of the Polish Armed Forces in the West in London. She returned on Polish territory before the Warsaw Uprising. She was also participating in the insurgents straggle during the period from August to October 1944. After the end of the war, she devoted herself to historical and educational work. The establishment of the General Elżbieta Zawacka Foundation. Pomeranian Archives and Museum of the Home Army and the Military Service of Polish Women was her important accomplishment in the post-war period. She has been awarded many honors for her merits not only in military service but also in educational, historical and social spheres. She got the Cross of Valor, Cross of Merit and the Home Army Cross during the war. After the war, she was appointed as the general in 2006. Except that, she got the Order of the White Eagle in 1995 and the title of Custodian of National Remembrance in 2002. Elżbieta Zawacka connected a professional, military and pedagogical activity for all her life. Her attitude was showing that she had never resigned of her goals. In this context she was both a good soldier as well as “feminist”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 105; 159-173
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdy u nas w KP była 27. Dywizja… . Przypadek akowca na etacie Komitetu Powiatowego PZPR
When in our Committee was 27. Division... The case of a member of the Home Army employed in District Committee of the PUWP
Autorzy:
Czarnota, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488013.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
27 Wołyńska Dywizja Piechoty AK Armia Krajowa
Polska Partia Robotnicza
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Komitet Powiatowy PZPR w Hrubieszowie, Komitet Wojewódzki PZPR w Lublinie
Powszechna Organizacja „Służba Polsce”
27 Volyn Home Army Infantry Division Home Army
Polish Workers' Party
Polish United Workers' Party
the PUWP District Committee in Hrubieszow
Provincial Committee of the PUWP in Lublin
General Organization „Service to Poland"
Opis:
Stalinism in Poland were characterized by, among other things, taking place within the Polish United Workers' Party purification processes its ranks of "enemies". Especially with "reactionaries" type of ex-Home Army soldiers. One of them was Zygmunt Gnieciak (1925-1989). Born in Rozyn (Volyn), in 1943-1944 he served in the 27th Volyn Home Army Infantry Division. After its disarmed by the Soviets, was a soldier of WP / WOP (until 1946). Then he worked in power station in Słubice. At the news of settling his family repatriated for Hrubieszow came to the area and started his own family. Soon he took a job political instructor at the District Headquarters of the General Organization "Service to Poland" and then in the District Committee of the Communist Party in Hrubieszow (1949-1951). Factual material indicates that as his clerk, chief of human resources’ department and head of the propaganda department secretly led a double play. Was to use positions in the party to sabotage its various actions. After nearly two years, perhaps for fear of being discovered he revealed that he was once a member of the Home Army. At the same time concealing his role he played in KP Polish United Workers' Party in Hrubieszow. In an atmosphere of dismay that the party apparatus employed in the former “bandit”, district leadership the Communist Party removed him from his post. But he did not suffer serious consequences beyond throwing their jobs and driven out of Hrubieszow. Not escaped prison in 1953. Was sentenced to a year in prison for lack of managerial supervision of the company buying fruits and vegetables in Chelm, which was then the director. Since the mid 50s to mid 80s. of XXth century he worked in mills and factories fruit and vegetable industry in the counties of Chelm and Hrubieszow.
Źródło:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja; 2015, 4; 139-169
2299-890X
Pojawia się w:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak dokonać niemożliwego? Kilka słów o gen. Elżbiecie Zawackiej – cichociemnej
Achieving the Impossible: A Few Remarks on General Elżbieta Zawacka, One of the “Silent-Unseen”
Autorzy:
Minczykowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556876.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Second World War
the Home Army
“Silent-Unseen”
courier
Special Operations Executive
II wojna światowa
Armia Krajowa
cichociemni
kurierzy
Opis:
The paper discusses the military service of General Elżbieta Zawacka, a Polish woman who became famous for her service in Polish resistance during the Second World War. Zawacka was born and raised in Toruń. She received military training in Poland during the inter-war period, and in 1939 participated in the defence of Lviv and joined the Polish secret army. She was involved in secret service, communication, women’s military service, and underground education. Of the thousands of special actions that she performed, the most daring, riskiest and crucial for the Polish Army was her 1941 secret mission from Warsaw to London, i.e. to the then Polish Government and Polish Army Headquarters in Exile. As a person fully aware of the situation in occupied Poland, she trained soldiers of the Polish special troops formed in England and Scotland, named “Silent-Unseen” (Polish: Cichociemni). She was transported by plane with one of these units to occupied Poland and jumped down with a parachute. After the war, Zawacka was actively involved in Poland’s anti-Communist conspiracy. She got arrested by the communists and was sentenced to 10 years in prison, but was released after four years as a result of the amnesty for political prisoners. Later, Zawacka came back to work as a teacher and academic, working as a mathematician and social pedagogue. She took part in numerous activities of the “Solidarity” trade union. After the fall of communism in Poland, she became a professor in humanities and received the rank of emeritus Brigadier General. She died at the age of nearly 100 on 10 January 2009 in Toruń, where she was buried. For her commitment, Zawacka was awarded several medals and honours, including the Virtuti Militari (twice), the Cross of Valour (four times), and the Home Army Cross. In 1995, President Lech Wałęsa awarded her with the Order of the White Eagle, Poland’s most prominent distinction.
Artykuł jest poświęcony służbie wojskowej gen. Elżbiety Zawackiej, Polce urodzonej i wychowanej w Toruniu, a działającej w polskim ruchu oporu lat II wojny światowej. Elżbieta Zawacka została wyszkolona w latach międzywojennych, na terenie Polski, podczas wojny brała udział w obronie Lwowa w 1939 r. oraz służyła w tajnej polskiej armii. Zaangażowana była w działalność wywiadowczą, łączności, wojskowej służby kobiet, a także w tajne nauczanie. Spośród setek zadań specjalnych, które wykonała, najbardziej brawurowym, najryzykowniejszym, ale i najważniejszym dla polskiej armii była jej tajna misja z Warszawy do sztabu wojska polskiego oraz władz państwowych, które od 1941 r. znajdowały się w Londynie. Misję Zawacka wykonała z powodzeniem, wracając do okupowanej Polski nocnym skokiem spadochronowym i dołączając tym samym do grona elitarnej grupy polskich żołnierzy szkolonych w Anglii i Szkocji (gdzie była szkolona, ale i sama szkoliła polskich żołnierzy, nieznających warunków w okupowanej Polsce), zwanych cichociemnymi. Po wojnie Zawacka włączyła się w działalność antykomunistyczną, została jednak aresztowana przez UB i skazana na 10 lat więzienia. Wyszła na wolność po 4 latach, na mocy amnestii dla więźniów politycznych, i powróciła do pracy nauczycielskiej oraz naukowej (była matematykiem i pedagogiem społecznym). Uczestniczyła w działalności NSZZ „Solidarność”, a po obaleniu komunizmu została profesorem nauk humanistycznych i generałem brygady w stanie spoczynku. Angażowała się w upamiętnianie polskich żołnierzy lat II wojny światowej. Zmarła w wieku blisko 100 lat, 10 stycznia 2009 r. w Toruniu, gdzie też została pochowana. Za swoją służbę była wielokrotnie odznaczana, m.in. dwukrotnie Orderem Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Armii Krajowej. W 1995 r. Lech Wałęsa odznaczył ją najwyższym państwowym odznaczeniem – Orderem Orła Białego.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2020, 2; 197-213
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Grudziński „Płomień” (1914-1948)
Jan Grudziński “The Flame” (1914-1948)
Autorzy:
Karpiński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564073.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Home Army
Jan Grudziński
Communism
Underground
Freedom and Independence
The Flame
Cursed Soldiers
Armia Krajowa
komunizm
Płomień
podziemie
Wolność i Niezawisłość
Żołnierze Wyklęci
Opis:
The sergeant Jan Grudziński, alias "Płomień" (eng. „Flame”) was born on the 23rd December 1914 in Kąkolewnica. Just before the outbreak of the war, he had served in the 6th Sapper Battalion of the 9th Infantry Division. He fought in the September Campaign. When the campaign had been finished he managed to avoid captivity and settled in his hometown of Rudnik. Jan Grudziński began his underground activity probably in 1941. After the establishment of the ZWZ-AK (The Union of Armed Struggle - Home Army), he conformed to the structures of that organization in Radzyń Podlaski’s District. The activity conducted at that time was focusing on combating informers and gangs, building an intelligence network, organizing sabotage and distributing underground newspapers. The "Flame" took part in the "Burza" operation (eng. Operation „Tempest”). He had participated in battles with the Germans until the 35th Infantry Regiment of the Home Army was disarmed by the Soviets. After the dissolution of the Home Army, he did not reveal himself and continued his struggle with the communist regime as a part of the Resistance Movement, and then the Freedom and Independence Organization. He was in charge of the militia unit in the IV region. Then he was promoted to the rank of sergeant. He took part in the attack on Radzyń Podlaski on New Year's Eve in 1946. After the falsified election, he revealed himself on the commander of the district order, but he hid a part of the weapon. Arrested in July 1947 by the communist Security Office, he was imprisoned in the Castle in Lublin and subjected to a brutal investigation. He was sentenced to death with the verdict of the Military District Court. After the execution, the body of Jan Grudziński was secretly buried, probably in the cemetery at Unicka Street in Lublin.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 1; 167-177
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt polsko-ukraiński w dystrykcie lubelskim w optyce dokumentów niemieckich. Faza kulminacyjna (marzec - czerwiec 1944 r.)
The Polish-Ukrainian Conflict in the Lublin Poviat from the Perspective of German Documents. Culmination Phase (March–June 1944)
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154459.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
dystrykt lubelski
okupacja niemiecka
akcja antypolska OUN-B i UPA
„rewolucja hrubieszowska” AK i BCh
polsko-ukraińska wojna partyzancka na Zamojszczyźnie/południowej Chełmszczyźnie
Lublin poviat
German occupation
anti-Polish OUN-B and Ukrainian Insurgent
Army (UPA) actions
”Hrubieszów Revolution” of the Home Army and BCh
Polish-Ukrainian partisan war in the Zamość/southern Chełm regions.
Opis:
Niniejszy tekst został poświęcony najtragiczniejszej odsłonie konfliktu polsko-ukraińskiego na wschodniej Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej − wydarzeniom rozgrywającym się w południowo-wschodniej części dystryktu lubelskiego między marcem a czerwcem 1944 r., czyli akcji antypolskiej podziemia ukraińskiego (OUN-B i UPA) i „rewolucji hrubieszowskiej” podziemia polskiego (AK i BCh) na Zamojszczyźnie/południowej Chełmszczyźnie, w których następstwie wiosną 1944 r. doszło na tym terenie do wybuchu polsko-ukraińskiej wojny partyzanckiej. Jej kres położyło nadejście Armii Czerwonej w lecie 1944 r. W niniejszym artykule wspomniane wydarzenia zostały ukazane w świetle wybranych dokumentów niemieckich – administracji cywilnej, policji i wojska.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 458-475
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstanty Bolesław Witkowski ps. Müller – komendant Obwodu Armii Krajowej Radzyń Podlaski 1941-1944
Konstanty Bolesław Witkowski “Müller” – commander of the Home Army District of Radzyń Podlaski in 1941-1944
Autorzy:
Sitkiewicz, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564203.pdf
Data publikacji:
2019-09-25
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
konspiracja
Armia Krajowa
Radzyń Podlaski
biografia
partyzantka
Konstanty Witkowski
Müller
conspiracy
the Home Army
Radzyn Podlaski
biography
guerrilla warfare
Opis:
Autor poddał analizie działalność oficera Wojska Polskiego, Konstantego Witkowskiego, w czasie drugiej wojny światowej komendanta obwodu Armii Krajowej Radzyń Podlaski. Ten artykuł biograficzny ma za zadanie przybliżyć postać człowieka, który karierę wojskową roz-poczynał w okresie carskim, zdobywając wtenczas pierwsze szlify wojenne jako oficer 5. Dywi-zji Syberyjskiej, kontynuował ją jako żołnierz piechoty II Rzeczpospolitej, zaś jej zwieńczeniem okazała się funkcja komendanta obwodu Radzyń Podlaski Armii Krajowej. Jego antyniemiecka postawa nie znalazła zrozumienia wśród wkraczających latem 1944 r. na ziemie polskie no-wych okupantów – komunistów. Nowe stalinowskie władze RP potraktowały go jak wroga ustroju, skazując go na karę śmierci. Po kilku latach względnej swobody został aresztowany po raz drugi pod sfingowanym zarzutem współpracy z gestapo i skazany. Z więzienia wyszedł po odbyciu kilkuletniej kary. Po wyjściu z więzienia był strachliwy i małomówny.
The author subjected the activity of a Polish Army officer, a commanding officer of the Home Army Radzyń Podlaski district during World War II ¬– Konstanty Witkowski – to an analysis. This biographical article aims to give a broad outline of a man who started his military career during the Tsarist period, gaining his first military experiences as an officer of the 5th Siberian Rifle Division, continued as an infantry soldier under the Second Polish Republic and ended as a commanding officer of the Home Army of the Radzyń Podlaski district. His anti-German attitude found no understanding among the new occupiers who entered the Polish territory in the summer of 1944 – i.e. the Communists. The new Stalinist authorities of the Republic of Poland treated him as an enemy of the regime and sentenced him to death. After a few years of relative freedom, he was arrested once again on trumped-up charges of collaboration with the Gestapo and sentenced. He was released after serving a few years in prison. Once he left prison, he was anxious and reticent.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2019, 17; 197-210
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kpt. rez. Władysław Józef Sieroszewski „Paweł”, „Sabała” (30 grudnia 1900 – 13 sierpnia 1996 roku)
Captain Władysław Józef Sieroszewski „Paweł”, „Sabała” (30th December 1900 – 13th August 1996)
Капитан Владислав Юзеф Серошевски „Павел”, „Сабала” (30 декабря 1900 – 13 августа 1996 года)
Autorzy:
Szyprowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1923884.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Władysław Sieroszewski
Związek Harcerstwa Polskiego
sądownictwo
Armia Krajowa
sąd kapturowy
Wojskowy Sąd Specjalny
The Polish Scouting and Guiding Association
judiciary
Home Army
kangaroo court
Special Military Court
Владислав Серошевски
Союз польских харцеров
судебная власть
Армия Крайова
Каптуровый суд
Военный специальный суд
Opis:
Prezentowany artykuł przedstawia sylwetkę Władysława Sieroszewskiego. Był przedwojennym prokuratorem, a także działaczem harcerskim i oficerem rezerwy. W czasie okupacji wykonywał zawód adwokata. Jednocześnie był żołnierzem ZWZ-AK. Jako członek Sądu Kapturowego, a następnie Wojskowego Sądu Specjalnego Obszaru Warszawskiego AK współtworzył wojskowy wymiar sprawiedliwości w ramach Polskiego Państwa Podziemnego. Walczył również w powstaniu warszawskim, a po jego upadku był jeńcem wojennym. Po II wojnie światowej wykonywał zawód adwokata w Warszawie, a nadto był radcą prawnym oraz autorem wielu publikacji z zakresu wymiaru sprawiedliwości oraz ochrony zabytków.
The article sketches a portrait of Władysław Sieroszewski. Before the war he was a prosecutor as well as a scout activist and a reserve officer. During the occupation he worked as an attorney. At the same time he was a soldier of the Union of Armed Struggle-Home Army. As a member of the Kangaroo Court and then of the Home Army Special Military Court of the Warsaw Area, he contributed to the military judiciary of the Polish Underground State. He also fought in the Warsaw Uprising and became a prisoner of war after its fall. After the World War II he worked as an attorney in Warsaw and was a legal advisor as well as the author of many publications concerning the judiciary and monument preservation.
Статья посвящена личности Владислава Серошевского. До войны он был прокурором, а также деятелем харцерского (скаутовского) движения и офицером запаса. Во время оккупации работал адвокатом и одновременно – солдатом Союза вооруженной борьбы Армии Крайовой. В качестве члена каптурового суда, а затем военного специального суда варшавского района АК осуществлял военную юрисдикцию в рамках Польского подпольного государства. Он также сражался в Варшавском восстании, а после его окончания был военнопленным. После Второй Мировой войны работал адвокатом в Варшаве, а кроме того, был юридическим советником и автором ряда публикаций о правосудии и охране значимых объектов.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 3 (261); 143-180
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddział Henryka Kwaśniewskiego „Luxa” z II Inspektoratu Zamojskiego AK i jego ostatnia walka
A Study concerning the Unit commanded by Henryk Kwaśniewski „Lux” from the 2nd Zamość Inspectorate of the Home Army and his last Battle
Отряд Генрика Квасьневского „Люкса” из II Замосского инспектората Армии Крайовой и его последний бой
Autorzy:
Szyprowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857117.pdf
Data publikacji:
2021-06-23
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
II Inspektorat Zamojski AK
Henryk Kwaśniewski ps. „Lux”
Wacław Kwaśniewski ps. „Mściwy”
Armia Krajowa
podziemie antykomunistyczne
2nd Zamość Inspectorate of the Home Army
Henryk „Lux” Kwaśniewski
Wacław „Mściwy” Kwaśniewski
Home Army
anti-communist underground movement
II Замосский инспекторат Армии Крайовой
Генрик Квасьневский „Люкс”
Вацлав Квасьневский „Мстивый”
Армия Крайова
антикоммунистическое подполье
Opis:
Prezentowany artykuł przedstawia powstanie i działalność oddziału dowodzonego przez plut. Henryka Kwaśniewskiego „Luxa” do chwili jego rozbicia 15 grudnia 1951 r. w kol. Alojzów. Autor, prezentując dokumenty i relacje związane z obławą KBW, która doprowadziła do likwidacji grupy, podejmuje próbę wyjaśnienia nieścisłości w dokumentach i powody, które legły u podstaw opisu walki i przyczyn śmierci Henryka Kwaśniewskiego ps. „Lux” i Wacława Kwaśniewskiego ps. „Mściwy” w sposób niezgodny z relacjami uczestników.
This article investigates the creation and operational activity of the platoon detachment commanded by Henryk „Lux” Kwaśniewski from the 2nd Zamość Inspectorate of the Home Army, until it was eliminated on December 15, 1951 in a firefight in the Alojzów district. The author presents documents and reports related to the KBW raid, which led to the liquidation of the group, and attempts to explain the inaccuracies that appear in the preserved documents. Furthermore, the documented description of the fight and how Henryk „Lux” Kwaśniewski and Wacław „Mściwy” Kwaśniewski died, the details of which differ from those supplied by the actual participants, is also subjected to scrutiny.
В представленной статье рассказывается о создании и работе отряда под командованием Генрика Квасьневского „Люкса” до того момента, пока он не был разбит 15 декабря 1951 года в районе Алойзува. Автор, представляя документы и отчеты, связанные с рейдом Корпуса внутренней безопасности, приведшим к ликвидации группы, пытается объяснить неточности в представленных документах и причины, лежащие в основе описания битвы, атакже причины смерти Генрика Квасьневского „Люкса” и Вацлава Квасьневского „Мстивого”.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 1 (275); 105-141
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostatni leśni czy zbrojne podziemie? Wokół charakteru działalności zbrojnej Obszaru NIE Lwów (sierpień 1944 – maj 1945 roku)
The last anti communist guerillas or the armed independence underground. Reflections on the nature of armed operations of the „NIE” Organization in the Lviv Region (August 1944 – May 1945)
Autorzy:
Markowski, Damian Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028879.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Galicja Wschodnia
Wołyń
Organizacja NIE
Armia Krajowa
antysowieckie podziemie
NKWD
NKGB
Lwów
konspiracja
partyzantka
Eastern Galicia
Volhynia
the NIE Organisation
the Polish Home Army
anti-Soviet underground
NKVD
the People’s Commissariat of Internal Affairs
the People’s Commissariat of State Security
Lviv
partisan warfare
conspiracy
Opis:
Po ponownym zajęciu w 1944 roku ziem wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej przez Armię Czerwoną Sowieci rozpoczęli restytucję swojej władzy na terenach, które były przez nich okupowane w latach 1939 – -1941. Oznaczało to fiasko planu „Burza” i przyzwolenie zachodnich aliantów Polski na ponowny zabór części jej terytoriów. Nowa konspiracja, oparta w większości na członkach poprzedniego podziemia, stanęła przed koniecznością podjęcia decyzji odnośnie do charakteru i skali działań zbrojnych. Otwarta walka z sowieckim okupantem groziła całkowitą zagładą, dlatego kierownictwo organizacji NIE zdecydowało się niemal całkowicie zrezygnować z działalności partyzanckiej na rzecz patroli bojowych, operujących głównie w miastach i wykonujących „chirurgiczne” uderzenia likwidacyjne i dywersyjne
After the Red Army reoccupied the eastern territories of the Polish Republic (1918-1939), the Soviets began the restitution of their power in the territories they had seized earlier in the years (1944) 1939-1941. What this meant was the failure of the „Tempest” plan and the consent of Poland’s western allies for the new annexation of part of its territory. The new conspiracy, for the most part based on members of the independence underground, had to decide on the character and scale of military operations. The fight against the Soviet occupant posed a threat of total annihilation, therefore the leadership of the NIE organization decided to practically abandon partisan activity in favor of sabotage and combat patrols, operating mainly in the cities and performing well-aimed strikes against the enemy.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 127-143
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pion łączności radiowej w ramach Okręgu Białystok Armii Krajowej-Armii Krajowej Obywateli
The Radio Communications Division within the Białystok District of the Home Army-the Civic Home Army
Die Funkabteilung des Bezirks Białystok der Heimatarmee-Bürgerlichen Heimatarmee
Autorzy:
Świerbutowski, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089411.pdf
Data publikacji:
2022-08-30
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
II wojna światowa
Armia Krajowa
Okręg Białystok AK
Armia Krajowa Obywateli
Londyn
łączność radiowa
radiostacje
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
okupacja sowiecka
World War II
Home Army
Białystok District of Home Army
Home Army of the Citizens
London
radio communication
radio stations
Polish
Committee of National Liberation
Soviet occupation
Zweiter Weltkrieg
Heimatarmee
Heimatarmee Bezirk Białystok
Bürgerliche Heimatarmee
Funkverkehr
Radiosender
Polnisches Komitee der Nationalen Befreiung
Sowjetische Besatzung
Opis:
Artykuł porusza zagadnienie sposobu funkcjonowania i działalności pionu łączności radiowej Okręgu Białystok AK. Analizuje dzieje tego pionu, począwszy od jego utworzenia w marcu 1944 r. (po rozwiązaniu Okręgu Białystok AK), po jego rozbicie w wyniku obławy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w lipcu 1945 r. W trakcie ponadrocznej działalności pionu Okręg Białystok nadał kilkadziesiąt depesz – skierowanych zarówno do polskich władz w Londynie, jak i Komendy Głównej. Prezentowały one różne informacje, czasami bardzo ważne, inne natomiast nakreślały panującą na Białostocczyźnie sytuację, w szczególności obraz okupacji sowieckiej.
This article deals with the functions and activity of the radio communication division of the Home Army in the Białystok District. The history of this department is presented, starting from its creation in March 1944 (after the dissolution of the Home Army in the Białystok Area), to its disintegration as a result of a manhunt conducted by the Public Security Office in July 1945. During more than a year’s activity, the Białystok District sent dozens of dispatches – both to the Polish authorities in London and to Command Headquarters. These dispatches concerned various and sometimes very important matters, which included reports outlining the prevailing situation in the Białystok region, in particular the extent of the Soviet occupation.
Der Aufsatz befasst sich mit der Funktionsweise und Tätigkeit der Funkabteilung des bürgerlichen Bezirks Białystok der Heimatarmee. Sie analysiert die Geschichte dieser Division von ihrer Gründung im März 1944 (nach der Auflösung des regulären Białystok-Bezirks der Heimatarmee) bis zu ihrer Auflösung im Zuge der Fahndung des Amtes für öffentliche Sicherheit im Juli 1945. Im Laufe der mehr als einjährigen Tätigkeit der Division hat der Bezirk Białystok mehrere Dutzend Depeschen an die polnischen Behörden in London und an das Hauptquartier versendet. Sie präsentierten verschiedene wichtige Informationen, während andere die vorherrschende Situation in der Region Białystok, insbesondere das Bild der sowjetischen Besatzung, darstellten.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 162-194
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies