Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the home army" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Służba kobiet w strukturach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego na przykładzie Dowództwa Głównego Służby Zwycięstwu Polski i Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej
The Service of Women in the Military Structures of the Polish Underground State. The Example of the Central Command of the Polish Victory Service and the General Headquarters of the Union for Armed Struggle–Home Army
Autorzy:
Żuczkowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477288.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
kobiety żołnierze
Przysposobienie Wojskowe Kobiet
Armia Krajowa
Komenda Główna Armii Krajowej
konspiracja
Polskie Państwo Podziemne
women soldiers
Women’ s Military Service
Home Army
Headquarters of the Home Army
conspiracy
Polish Underground State
Opis:
The Service of Women in the Military Structures of the Polish Underground State. The Example of the Central Command of the Polish Victory Service and the General Headquarters of the Union for Armed Struggle – Home Army This text is an attempt to depict the broad theme of Polish women’ s involvement within the structures of the Polish Victory Service, the Union for Armed Struggle and the Home Army (SZP/ZWZ/AK) in years 1939–1945. In the first part, it discusses the involvement of women in the struggle for independence, and subsequently in its defence in the years 1914–1921. In the second part, it examines the tasks conducted under the auspices of the Women’ s Military Service and related organisations in the preparation of women for the upcoming war in defence of independence, finishing with a brief description of women’ s participation in the Polish campaign of 1939. The third part is devoted to the formal place of female soldiers both within the structures of the SZP-ZWZ-AK, and broadly – Polish Armed Forces in general. The fourth shows female soldiers’ involvement within the military structure of the Polish Underground State on specific individual examples.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 2(26); 75-114
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt polsko-ukraiński w dystrykcie lubelskim w optyce dokumentów niemieckich. Faza kulminacyjna (marzec - czerwiec 1944 r.)
The Polish-Ukrainian Conflict in the Lublin Poviat from the Perspective of German Documents. Culmination Phase (March–June 1944)
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154459.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
dystrykt lubelski
okupacja niemiecka
akcja antypolska OUN-B i UPA
„rewolucja hrubieszowska” AK i BCh
polsko-ukraińska wojna partyzancka na Zamojszczyźnie/południowej Chełmszczyźnie
Lublin poviat
German occupation
anti-Polish OUN-B and Ukrainian Insurgent
Army (UPA) actions
”Hrubieszów Revolution” of the Home Army and BCh
Polish-Ukrainian partisan war in the Zamość/southern Chełm regions.
Opis:
Niniejszy tekst został poświęcony najtragiczniejszej odsłonie konfliktu polsko-ukraińskiego na wschodniej Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej − wydarzeniom rozgrywającym się w południowo-wschodniej części dystryktu lubelskiego między marcem a czerwcem 1944 r., czyli akcji antypolskiej podziemia ukraińskiego (OUN-B i UPA) i „rewolucji hrubieszowskiej” podziemia polskiego (AK i BCh) na Zamojszczyźnie/południowej Chełmszczyźnie, w których następstwie wiosną 1944 r. doszło na tym terenie do wybuchu polsko-ukraińskiej wojny partyzanckiej. Jej kres położyło nadejście Armii Czerwonej w lecie 1944 r. W niniejszym artykule wspomniane wydarzenia zostały ukazane w świetle wybranych dokumentów niemieckich – administracji cywilnej, policji i wojska.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 458-475
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyważanie otwartych drzwi? Dywagacje Bogdana Huka o wspólnej polsko-ukraińskiej walce z reżimem komunistycznym w Polsce Lubelskiej
Autorzy:
Zajączkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602436.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lublin’s Poland 1944–1947
Polish Underground (Home Army
Armed Forces Delegation for Poland
Freedom and Independence)
Ukrainian Underground (Organization of Ukrainian Nationalists led by Stepan Bandera and the Ukrainian Insurgent Army)
Polska „lubelska” 1944–1947
podziemie polskie (AK
DSZ
WiN)
podziemie ukraińskie (OUN-B
UPA)
konflikt narodowościowy
porozumienie polsko-ukraińskie
Opis:
The years 1945–1947 was a stormy period in the history of the south-eastern lands of today’s Poland. At that time, the territories were under political and armed activity of anti-communist Polish and Ukrainian undergrounds. They were fought against, albeit to a different extent, by the contemporary Polish authorities and supporting them Soviet apparatus of repression and the army. It was there that in the spring of 1945 the post-Home Army Underground on the one side, and Banderites Underground on the other agreed on a truce, respected to the Vistula Operation in 1947.
Lata 1945–1947 to burzliwy okres w dziejach południowo-wschodnich ziem dzisiejszej Polski. Tereny te były wówczas objęte działalnością polityczną i zbrojną antykomunistycznych konspiracji polskiej i ukraińskiej. Zwalczały je, choć w niejednakowym stopniu, władze ówczesnej Polski i wspierający je sowiecki aparat represji oraz wojsko. Podziemne poakowskie z jednej strony i banderowskie z drugiej zawarły tu wiosną 1945 r. rozejm, przestrzegany do akcji „Wisła” w 1947 r.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 4
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kpt. rez. Władysław Józef Sieroszewski „Paweł”, „Sabała” (30 grudnia 1900 – 13 sierpnia 1996 roku)
Captain Władysław Józef Sieroszewski „Paweł”, „Sabała” (30th December 1900 – 13th August 1996)
Капитан Владислав Юзеф Серошевски „Павел”, „Сабала” (30 декабря 1900 – 13 августа 1996 года)
Autorzy:
Szyprowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1923884.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Władysław Sieroszewski
Związek Harcerstwa Polskiego
sądownictwo
Armia Krajowa
sąd kapturowy
Wojskowy Sąd Specjalny
The Polish Scouting and Guiding Association
judiciary
Home Army
kangaroo court
Special Military Court
Владислав Серошевски
Союз польских харцеров
судебная власть
Армия Крайова
Каптуровый суд
Военный специальный суд
Opis:
Prezentowany artykuł przedstawia sylwetkę Władysława Sieroszewskiego. Był przedwojennym prokuratorem, a także działaczem harcerskim i oficerem rezerwy. W czasie okupacji wykonywał zawód adwokata. Jednocześnie był żołnierzem ZWZ-AK. Jako członek Sądu Kapturowego, a następnie Wojskowego Sądu Specjalnego Obszaru Warszawskiego AK współtworzył wojskowy wymiar sprawiedliwości w ramach Polskiego Państwa Podziemnego. Walczył również w powstaniu warszawskim, a po jego upadku był jeńcem wojennym. Po II wojnie światowej wykonywał zawód adwokata w Warszawie, a nadto był radcą prawnym oraz autorem wielu publikacji z zakresu wymiaru sprawiedliwości oraz ochrony zabytków.
The article sketches a portrait of Władysław Sieroszewski. Before the war he was a prosecutor as well as a scout activist and a reserve officer. During the occupation he worked as an attorney. At the same time he was a soldier of the Union of Armed Struggle-Home Army. As a member of the Kangaroo Court and then of the Home Army Special Military Court of the Warsaw Area, he contributed to the military judiciary of the Polish Underground State. He also fought in the Warsaw Uprising and became a prisoner of war after its fall. After the World War II he worked as an attorney in Warsaw and was a legal advisor as well as the author of many publications concerning the judiciary and monument preservation.
Статья посвящена личности Владислава Серошевского. До войны он был прокурором, а также деятелем харцерского (скаутовского) движения и офицером запаса. Во время оккупации работал адвокатом и одновременно – солдатом Союза вооруженной борьбы Армии Крайовой. В качестве члена каптурового суда, а затем военного специального суда варшавского района АК осуществлял военную юрисдикцию в рамках Польского подпольного государства. Он также сражался в Варшавском восстании, а после его окончания был военнопленным. После Второй Мировой войны работал адвокатом в Варшаве, а кроме того, был юридическим советником и автором ряда публикаций о правосудии и охране значимых объектов.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 3 (261); 143-180
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddział Henryka Kwaśniewskiego „Luxa” z II Inspektoratu Zamojskiego AK i jego ostatnia walka
A Study concerning the Unit commanded by Henryk Kwaśniewski „Lux” from the 2nd Zamość Inspectorate of the Home Army and his last Battle
Отряд Генрика Квасьневского „Люкса” из II Замосского инспектората Армии Крайовой и его последний бой
Autorzy:
Szyprowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857117.pdf
Data publikacji:
2021-06-23
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
II Inspektorat Zamojski AK
Henryk Kwaśniewski ps. „Lux”
Wacław Kwaśniewski ps. „Mściwy”
Armia Krajowa
podziemie antykomunistyczne
2nd Zamość Inspectorate of the Home Army
Henryk „Lux” Kwaśniewski
Wacław „Mściwy” Kwaśniewski
Home Army
anti-communist underground movement
II Замосский инспекторат Армии Крайовой
Генрик Квасьневский „Люкс”
Вацлав Квасьневский „Мстивый”
Армия Крайова
антикоммунистическое подполье
Opis:
Prezentowany artykuł przedstawia powstanie i działalność oddziału dowodzonego przez plut. Henryka Kwaśniewskiego „Luxa” do chwili jego rozbicia 15 grudnia 1951 r. w kol. Alojzów. Autor, prezentując dokumenty i relacje związane z obławą KBW, która doprowadziła do likwidacji grupy, podejmuje próbę wyjaśnienia nieścisłości w dokumentach i powody, które legły u podstaw opisu walki i przyczyn śmierci Henryka Kwaśniewskiego ps. „Lux” i Wacława Kwaśniewskiego ps. „Mściwy” w sposób niezgodny z relacjami uczestników.
This article investigates the creation and operational activity of the platoon detachment commanded by Henryk „Lux” Kwaśniewski from the 2nd Zamość Inspectorate of the Home Army, until it was eliminated on December 15, 1951 in a firefight in the Alojzów district. The author presents documents and reports related to the KBW raid, which led to the liquidation of the group, and attempts to explain the inaccuracies that appear in the preserved documents. Furthermore, the documented description of the fight and how Henryk „Lux” Kwaśniewski and Wacław „Mściwy” Kwaśniewski died, the details of which differ from those supplied by the actual participants, is also subjected to scrutiny.
В представленной статье рассказывается о создании и работе отряда под командованием Генрика Квасьневского „Люкса” до того момента, пока он не был разбит 15 декабря 1951 года в районе Алойзува. Автор, представляя документы и отчеты, связанные с рейдом Корпуса внутренней безопасности, приведшим к ликвидации группы, пытается объяснить неточности в представленных документах и причины, лежащие в основе описания битвы, атакже причины смерти Генрика Квасьневского „Люкса” и Вацлава Квасьневского „Мстивого”.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 1 (275); 105-141
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pion łączności radiowej w ramach Okręgu Białystok Armii Krajowej-Armii Krajowej Obywateli
The Radio Communications Division within the Białystok District of the Home Army-the Civic Home Army
Die Funkabteilung des Bezirks Białystok der Heimatarmee-Bürgerlichen Heimatarmee
Autorzy:
Świerbutowski, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089411.pdf
Data publikacji:
2022-08-30
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
II wojna światowa
Armia Krajowa
Okręg Białystok AK
Armia Krajowa Obywateli
Londyn
łączność radiowa
radiostacje
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
okupacja sowiecka
World War II
Home Army
Białystok District of Home Army
Home Army of the Citizens
London
radio communication
radio stations
Polish
Committee of National Liberation
Soviet occupation
Zweiter Weltkrieg
Heimatarmee
Heimatarmee Bezirk Białystok
Bürgerliche Heimatarmee
Funkverkehr
Radiosender
Polnisches Komitee der Nationalen Befreiung
Sowjetische Besatzung
Opis:
Artykuł porusza zagadnienie sposobu funkcjonowania i działalności pionu łączności radiowej Okręgu Białystok AK. Analizuje dzieje tego pionu, począwszy od jego utworzenia w marcu 1944 r. (po rozwiązaniu Okręgu Białystok AK), po jego rozbicie w wyniku obławy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w lipcu 1945 r. W trakcie ponadrocznej działalności pionu Okręg Białystok nadał kilkadziesiąt depesz – skierowanych zarówno do polskich władz w Londynie, jak i Komendy Głównej. Prezentowały one różne informacje, czasami bardzo ważne, inne natomiast nakreślały panującą na Białostocczyźnie sytuację, w szczególności obraz okupacji sowieckiej.
This article deals with the functions and activity of the radio communication division of the Home Army in the Białystok District. The history of this department is presented, starting from its creation in March 1944 (after the dissolution of the Home Army in the Białystok Area), to its disintegration as a result of a manhunt conducted by the Public Security Office in July 1945. During more than a year’s activity, the Białystok District sent dozens of dispatches – both to the Polish authorities in London and to Command Headquarters. These dispatches concerned various and sometimes very important matters, which included reports outlining the prevailing situation in the Białystok region, in particular the extent of the Soviet occupation.
Der Aufsatz befasst sich mit der Funktionsweise und Tätigkeit der Funkabteilung des bürgerlichen Bezirks Białystok der Heimatarmee. Sie analysiert die Geschichte dieser Division von ihrer Gründung im März 1944 (nach der Auflösung des regulären Białystok-Bezirks der Heimatarmee) bis zu ihrer Auflösung im Zuge der Fahndung des Amtes für öffentliche Sicherheit im Juli 1945. Im Laufe der mehr als einjährigen Tätigkeit der Division hat der Bezirk Białystok mehrere Dutzend Depeschen an die polnischen Behörden in London und an das Hauptquartier versendet. Sie präsentierten verschiedene wichtige Informationen, während andere die vorherrschende Situation in der Region Białystok, insbesondere das Bild der sowjetischen Besatzung, darstellten.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 2 (280); 162-194
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tak zwani partyzanci. Z Krystyną Badurką rozmawia Monika Stec
Autorzy:
Stec, Monika
Badurka, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643623.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
oral history
the Armia Krajowa / Home Army
National Armed Forces / Narodowe Siły Zbrojne
the „Doomed soldiers”
post-war period
anti-communism
guerilla
military bands
historical politics
the Institute of National Remembrance
Opis:
So-called partisans. Monika Stec in an interview with Krystyna Badurka Referring to the story of her father’s death in 1945, Krystyna Badurka-Rytel discusses the times before and after World War II. Before WWII, her father, Felix Badurka, was a soldier of the Home Army, while after the war he served as the chairman of the National Council and built "the new system". For decades, the Badurka family has been trying to find out who is responsible for his murder.The story of tracking perpetrators is presented against a broader background: the attitude of the population and the Church towards the underground army during and after WWII; the socio-political changes (specifically in rural areas) after World War II, as well as the modern times, in particular the attitude to the past. Krystyna Badurka-Rytel objects to the current Polish political history, because, as she believes, it glorifies the war crimes committed by the so-called “conspiracy” by honouring the participants with books and monuments.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdzisław Filingier
Autorzy:
Sobkowicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372724.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
Zdzisław Filingier
ojciec pożarnictwa polskiego
żołnierz Armii Krajowej
dowódca
wychowawca
organizator
harcerz
father of Polish firefighting
soldier of the Home Army
commander
educator
organiser
scout
Opis:
Pułkownik Zdzisław Filingier to postać wybitnie zasłużona dla pożarnictwa zarówno na Opolszczyźnie, jak i w całej Polsce. Pułkownik Filingier urodził się 2 stycznia 1922 roku w Warszawie. Jego rodzina mieszkała w Międzylesiu. Tam Zdzisław Filingier spędził dzieciństwo i wczesne lata młodzieńcze. W latach 1935–1939 uczęszczał do gimnazjum w Warszawie, gdzie należał do harcerstwa. W czasie pierwszych miesięcy okupacji skończył tajną podchorążówkę Armii Krajowej oraz brał udział w wielu akcjach sabotażowych. Wstąpił do oddziału 25. pułku piechoty Armii Krajowej Ziemi Piotrkowskiej, działającego na Kielecczyźnie i w Górach Świętokrzyskich. Pod pseudonimem partyzanckim „Roszak” został dowódcą plutonu w 5. kompanii II batalionu dowodzonej przez mjr. Józefa Wyrwę, pseudonimy „Furgalski” lub „Stary”. W 1949 roku ukończył Szkołę Oficerską Pożarnictwa w Warszawie. Został instruktorem w Szkole Podoficerów Pożarnictwa w Nysie, gdzie w znacznym stopniu przyczynił się do podniesienia poziomu i wyników szkolenia wśród jej uczniów. W latach 1956–1959 pełnił funkcję zastępcy komendanta tej szkoły. Z dniem 1 maja 1968 roku objął stanowisko komendanta wojewódzkiego Straży Pożarnych w Opolu. Był uczestnikiem wielu trudnych akcji ratowniczo-gaśniczych na terenie kraju. Wśród nich należy wymienić gaszenie pożaru rafinerii ropy naftowej w Czechowicach-Dziedzicach (1971), erupcji ropy i gazu z otworu wiertniczego „Daszewo-1” koło Karlina (1980) oraz akcję usuwania skutków powodzi w województwie płockim (1982). Pułkownik Filingier wielokrotnie brał także udział w kompaniach opolskich w gaszeniu pożarów na terenie województw: częstochowskiego, katowickiego, wrocławskiego i zielonogórskiego. W akcjach tych płk Zdzisław Filingier pełnił rolę jednego z głównodowodzących. Po akcji w Karlinie uznany został za twórcę nowatorskiej metody opanowania erupcji zwanej „metodą polską”. Był również współorganizatorem pomocy dla ludności Armenii po tragicznym trzęsieniu ziemi, do której wysłano dobra materialne oraz strażaków-ratowników. Były to pierwsze doświadczenia strażaków w pomocy zagranicznej dla krajów dotkniętych trzęsieniem ziemi. Pułkownik Filingier na zasłużoną emeryturę przeszedł w grudniu 1989 roku. Za swoją walkę w obronie ojczyzny, osiągnięcia zawodowe w służbie pożarniczej, jak i wielostronną działalność społeczną został nagrodzony licznymi odznaczeniami. Swoją pracą stworzył podstawy do utworzenia Państwowej Straży Pożarnej. Pułkownik pożarnictwa Zdzisław Filingier zmarł 10 listopada 2015 roku, w wieku 93 lat.
Colonel Zdzisław Filingier rendered great service to firefighting in the Opole Region and the whole of Poland. He was born on 2 January 1922 in Warsaw. His family lived in Międzylesie, where he spent his childhood and early teenage years. In the years 1935-1939, he attended lower-secondary school in Warsaw, where he also joined the scouts. In the first months of the Nazi occupation, he completed the Home Army secret officer cadet school. He took part in many sabotage actions and was recruited for the 25th infantry regiment of the Home Army of the Piotrków Trybunalski Land, fighting in the Kielce region and in the Holy Cross Mountains. Under the pseudonym ”Roszak”, he became a platoon commander in the 5th company of the 2nd battalion commanded by Maj. Józef Wyrwa (pseudonyms ”Furgalski” and ”Stary”). In 1949, he graduated from the Firefighting Officer School in Warsaw, and became an instructor at non-commissioned officer school in Nysa. In the years 1956-1959, he was a Deputy Chief of the Non-Commissioned Fire Service Officer School in Nysa. On 1 May 1968, he was appointed Chief of the Voivodeship Fire Service in Opole. He took part in many tough fire and rescue actions in Poland, among others, extinguishing a fire at the Oil Refinery in Czechowice-Dziedzice (1971), an eruption of oil and gas from the ”Daszewo-1” subterranean well near Karlin (1980), the elimination of the consequences of a flood in the Płock Voivodeship (1982), and extinguishing fires in the Częstochowa, Katowice, Wrocław and Zielona Góra Voivodeships. Zdzisław Filingier took part in these actions as one of the commanders. After action in Karlin, he was recognised as a creator of an innovative method of overcoming eruptions, called ”the Polish method”. He also co-organised aid for Armenian populations after a disastrous earthquake. It was the first experience of firefighters’ giving foreign aid to countries affected by an earthquake. Colonel Filingier earned his retirement in December 1989. He was decorated with many medals for fighting in the defence of his country, his professional achievements in the firefighting service, and his social activities. He created the basis for the establishment of the State Fire Service. Fire Safety Colonel Zdzisław Filingier died on 10 November 2015, at the age of 93.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 47, 3; 124-131
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„…na straży honoru Polski”. Konspiracja w Puszczy Noteckiej jako przykład oporu wobec systemów totalitarnych
“...guarding the honour of Poland”. Conspiracy in the Noteć Forest as an example of resistance to totalitarian systems
Autorzy:
Słabig, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111927.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
the Home Army
Noteć Forest
Czarnków district
the Citizens’ Militia
Security Office
NKVD Internal Troops
Czarnków
Drawsko
Drezdenko
Armia Krajowa
Puszcza Notecka
pow. czarnkowski
Milicja Obywatelska
Urząd Bezpieczeństwa
Wojska Wewnętrzne NKWD
Opis:
Położone na północno-zachodnich obrzeżach Wielkopolski rozległe tereny leśne stały się zapleczem dla działalności konspiracyjnej wymierzonej przeciw niemieckiemu systemowi okupacyjnemu i powojennym rządom komunistów. W czasie II wojny światowej lokalne struktury podziemia weszły w skład czarnkowskiego Obwodu Armii Krajowej, podporządkowanemu Inspektoratowi Rejonowemu Zachód z siedzibą w Sierakowie. W Puszczy Noteckiej zorganizowano sieć kurierską, zbudowano liczne kryjówki dla spalonych konspiratorów, a także prowadzono akcje rekwizycyjne. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej takie czynniki, jak lęk przed śmiercią w ostatnich tygodniach wojny i represjami sił reżimowych, zamęt polityczny, a także sprzeciw wobec systemu komunistycznego sprawiły, że wielu dawnych partyzantów, dezerterów z milicji i wojska, postanowiło stworzyć zbrojne grupy przetrwania. Ich żywot był krótki. Latem 1945 r. zostały rozbite przez Wojska Wewnętrzne NKWD bądź też same poddawały się Grupie Operacyjnej KW MO w Poznaniu, która stosowała mniej brutalne metody „rozładowania” lasów i likwidacji oddziałów partyzanckich. Część dawnych konspiratorów z Puszczy Noteckiej spędziła kilka lat w więzieniach, a później była przedmiotem „profilaktycznej” kontroli operacyjnej aż do początku lat sześćdziesiątych XX w.
Located on the north-western outskirts of Wielkopolska (Greater Poland region), these vast forest areas became a base for underground activity against both the German occupation and post-war communist rule. During the Second World War, the local underground structures became part of the Czarnków District of the Home Army, subordinated to the Western District Inspectorate based in Sieraków. A courier network was organised in the Noteć Forest, numerous hiding places were built for conspirators, and requisitioning operations were carried out. After liberation from German occupation, factors such as the fear of death in the last weeks of the war and repression by regime forces, political confusion, and opposition to the communist system led many former partisans and deserters from the militia and army to form armed survival groups. These did not survive for long. In the summer of 1945 they were either broken up by the NKVD Internal Troops or they surrendered to the Operational Group of the Provincial Headquarters of the Citizens’ Militia in Poznań, which used less brutal methods to “cleanse” the forests and eliminate partisan units. Some of the former Noteć Forest conspirators spent several years in prison and were later subjected to “preventive” operational control until the early 1960s.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 389-451
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstanty Bolesław Witkowski ps. Müller – komendant Obwodu Armii Krajowej Radzyń Podlaski 1941-1944
Konstanty Bolesław Witkowski “Müller” – commander of the Home Army District of Radzyń Podlaski in 1941-1944
Autorzy:
Sitkiewicz, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564203.pdf
Data publikacji:
2019-09-25
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
konspiracja
Armia Krajowa
Radzyń Podlaski
biografia
partyzantka
Konstanty Witkowski
Müller
conspiracy
the Home Army
Radzyn Podlaski
biography
guerrilla warfare
Opis:
Autor poddał analizie działalność oficera Wojska Polskiego, Konstantego Witkowskiego, w czasie drugiej wojny światowej komendanta obwodu Armii Krajowej Radzyń Podlaski. Ten artykuł biograficzny ma za zadanie przybliżyć postać człowieka, który karierę wojskową roz-poczynał w okresie carskim, zdobywając wtenczas pierwsze szlify wojenne jako oficer 5. Dywi-zji Syberyjskiej, kontynuował ją jako żołnierz piechoty II Rzeczpospolitej, zaś jej zwieńczeniem okazała się funkcja komendanta obwodu Radzyń Podlaski Armii Krajowej. Jego antyniemiecka postawa nie znalazła zrozumienia wśród wkraczających latem 1944 r. na ziemie polskie no-wych okupantów – komunistów. Nowe stalinowskie władze RP potraktowały go jak wroga ustroju, skazując go na karę śmierci. Po kilku latach względnej swobody został aresztowany po raz drugi pod sfingowanym zarzutem współpracy z gestapo i skazany. Z więzienia wyszedł po odbyciu kilkuletniej kary. Po wyjściu z więzienia był strachliwy i małomówny.
The author subjected the activity of a Polish Army officer, a commanding officer of the Home Army Radzyń Podlaski district during World War II ¬– Konstanty Witkowski – to an analysis. This biographical article aims to give a broad outline of a man who started his military career during the Tsarist period, gaining his first military experiences as an officer of the 5th Siberian Rifle Division, continued as an infantry soldier under the Second Polish Republic and ended as a commanding officer of the Home Army of the Radzyń Podlaski district. His anti-German attitude found no understanding among the new occupiers who entered the Polish territory in the summer of 1944 – i.e. the Communists. The new Stalinist authorities of the Republic of Poland treated him as an enemy of the regime and sentenced him to death. After a few years of relative freedom, he was arrested once again on trumped-up charges of collaboration with the Gestapo and sentenced. He was released after serving a few years in prison. Once he left prison, he was anxious and reticent.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2019, 17; 197-210
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sukurs pamięci. Kilka uwag o diariuszu i pamiętnikach Mieczysława Marcinkowskiego
In Aid of Memory. Some Remarks on the Diary and Memoirs of Mieczysław Marcinkowski
Autorzy:
Setlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451227.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Subcarpathia
Home Army
the Polish Underground
history
diary
composition
Podkarpacie
Armia Krajowa
Polskie Podziemie
historia
diariusz
kompozycja
Opis:
Mieczysław Marcinkowski’s diary entitled Wbrew losowi. Z partyzantki i tułaczki 1939–1945 was created in two periods of the author’s life and two geographical and cultural areas (Subcarpathia during wartime in Poland and California in the 1990s). Developed by a group of Rzeszów scientists, the diary of a Home Army fighter in Subcarpathia, later a refugee, now living in Pasadena, USA, is a record of events, experiences and reflections from wartime occupation and postwar exile. It is a convincing record of facts, which makes it a valuable source text for historians. It is also a work of some literary quality, written in spontaneous and sincere language that triggers empathy in the reader, and it is fairly original at the composition level.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 498-502
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawa Leonarda Zub-Zdanowicza w dokumentacji 14 Sądu Polowego Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sądu Polowego Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia w latach 1945–1947
Leonard Zub-Zdanowicz’s case in the documentation of the 14th Field Court of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Field Court of the Polish Resettlement Corps in 1945–1947
Дело Леонарда Зуб-Здановича в документации 14-го полевого суда командования 2-го польского корпуса и 12-го полевого суда Польского корпуса приёма и распределения
Autorzy:
Rzeczkowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918306.pdf
Data publikacji:
2019-08-15
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
sąd polowy
śledztwo
dezercja
Narodowe Siły Zbrojne
Armia Krajowa
II wojna światowa
court-martial
investigation
desertion
National Armed Forces
The Home Army
The Second World War
военно-полевой суд
расследование
дезертирство
Национальные Вооруженные силы
Армия Крайова
Вторая мировая война
Opis:
W latach 1945–1947 14 Sąd Polowy Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sąd Polowy Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia prowadziły dochodzenie w sprawie oficera AK i NSZ, cichociemnego Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” „Dor” „Szprung”. Wszczęte zostało na skutek doniesienia przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej AK, którego podstawą były zeznania żołnierzy AK z Okręgu Kieleckiego oraz oficerów Kedywu z Warszawy. Zarzuty dotyczyły m.in. dezercji, współpracy z Niemcami w okresie II wojny światowej oraz zwalczania oddziałów AK. W trakcie śledztwa przesłuchano kilkudziesięciu świadków, zeznania składał też Zub-Zdanowicz, któremu nie dowiedziono popełnienia zarzucanych mu czynów. Postępowanie nie zakończyło się umorzeniem sprawy ani też nie trafiło na salę sądową. Akta złożono do Archiwum Polskich Sił Zbrojnych. Zub-Zdanowicz został zweryfikowany w stopniu porucznika, w kolejnych latach awansował do stopnia rotmistrza, zaś w 1957 r. gen. Władysław Anders mianował go majorem.
In the years 1945–1947 the 14th Court-Martial of the Command of the 2nd Polish Corps and the 12th Court-Martial of the Polish Resettlement Corps conducted an investigation into the case of an officer of the Home Army and the National Armed Forces, the „silent unseen” Leonard Zub-Zdanowicz, aka „Ząb”, „Dor”, „Szprung”. It was started as a result of a report by the Chairman of the Home Army Verification Commission, which was based on testimonies of Home Army soldiers from the Kielce District and Kedyw (Directorate of Diversion) officers from Warsaw. The accusations concerned, among others, desertion, collaboration with the Germans during World War II and working against the Home Army units. During the investigation several dozen witnesses were questioned, and Zub-Zdanowicz himself gave testimony as well. He was not proved to have committed the acts he was accused of. The proceedings did not end with the discontinuance of the case, nor did they end up in the courtroom. The files were submitted to the Archives of the Polish Armed Forces. Zub-Zdanowicz was verified in the rank of lieutenant, in the following years he was promoted to the rank of captain, and in 1957 General Władysław Anders appointed him major.
В 1945–1947 годах 14-й военно-полевой суд командования 2 Польского корпуса и 12-й военно-полевой суд Польского корпуса приёма и распределения провели расследование по делу офицера AK и Национальных Вооруженных сил, „тихотёмного” Леонарда Зуб-Здановича (псевдонимы: „Зомб” [„Зуб” – прим. пер.], „Дор”, „Шпрунг”). Следствие было инициировано в результате доклада председателя Контрольной комиссии АК, основанного на показаниях солдат Армии Крайовой из округа Кельце и офицеров Кедив из Варшавы. В обвинении речь шла, в частности, о дезертирстве, сотрудничестве с немцами во время Второй мировой войны и боевых действиях в отношении отрядов АК. В ходе расследования было опрошено несколько десятков свидетелей. Показания давал также и Зуб-Зданович, который не был признан виновным в совершении предполагаемых действий. Следствие не закончилось ни прекращением дела, ни судебным заседанием. Документы по делу были переданы в Архив Польских Вооруженных сил. Зуб-Зданович был утвержден в звании поручика, а в последующие годы был повышен до звания ротмистра. В 1957 г. генерал Владислав Андерс присвоил ему звание майора.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2019, XX (LXXI), 1 (267); 157-191
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”
“The Unseen & Silent” – the history of the Polish sabotage elite on the basis of the biography of Bolesław Polończyk alias “Kryształ”
Autorzy:
Polończyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557446.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Cichociemni
II wojna światowa
Armia Krajowa
dywersja
The Unseen & Silent
Second World War
Home Army
sabotage
Opis:
W artykule przedstawiono krótki zarys historii formacji Cichociemnych – Spadochroniarzy Armii Krajowej, na podstawie życiorysu jednego z nich – Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”. Zaprezentowana biografia obejmuje dzieciństwo i młodość bohatera, następnie okres podjęcia pracy zawodowej, przerwany wybuchem II wojny światowej, tułaczkę do Francji, rekrutację do legendarnej formacji, wreszcie – czas służby w okupowanej Polsce oraz powojenne losy „Kryształa”. Życiorys stanowi tło rozważań nad dziejami elity polskiej dywersji w trakcie II wojny światowej – począwszy od czasu powstawania formacji, poprzez okres szkolenia kandydatów na Cichociemnych, a na służbie tych żołnierzy w ZWZ/AK po skoku do okupowanego kraju skończywszy.
The article presents a short history of the formation of “The Unseen & Silent” (Cichociemni) – Parachutists of the Home Army (Armia Krajowa), based on the biography of one of them – Bolesław Polończyk alias “Kryształ”. The biography covers the period of Polończyk’s childhood and youth, then – the time of employment, interrupted by the outbreak of the Second World War, the journey to France, the recruitment to the legendary formation, finally – “Kryształ”’s military service in occupied Poland and his post-war life. The biography constitutes the background of the reflections about the history of this Polish sabotage elite during the Second World War – starting with the time of its creation, throughout the period of the training of the candidates, until their military service in the Union of Armed Struggle/Home Army (ZWZ/AK) after their drops into the occupied country.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2016, 3; 173-188
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bolesław Halewski (Heller) (1919–1999) – wyjątkowo okrutny czy typowy funkcjonariusz UB?
Bolesław Halewski (Heller) (1919–1999) – Exceptionally Cruel or a Typical Security Service Officer?
Autorzy:
Pietrzyk, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312268.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Voivodeship Office of Public Security in Bydgoszcz
members of the Home Army in Pomerania after 1945
Security Department Crimes
victims of communism
Security Department officers in Bydgoszcz
Jews in the Security Department
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy
członkowie Armii Krajowej na Pomorzu po 1945 r.
zbrodnie UB
ofiary systemu komunistycznego
funkcjonariusze UB w Bydgoszczy
Żydzi w UB
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej liczna grupa osób pochodzenia żydowskiego rozpoczęła służbę w wymiarze sprawiedliwości, propagandzie i aparacie bezpieczeństwa PRL-u. Jednym z nich był Bolesław (Heller) Halewski, który po spędzeniu wojny na terenie ZSRR powrócił do Polski w 1944 r. Po kilkumiesięcznym kursie dla oficerów politycznych wojska został skierowany do służby w MPB. Jako funkcjonariusz UB wykazywał się szczególną brutalnością i bezwzględnością, co doprowadziło do śmierci kilku osób. Uczestniczył także w zacieraniu śladów zbrodni. Po kilku latach został usunięty ze służby i skazany za przestępstwa kryminalne popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków. Śledztwo wszczęte przeciw niemu po Październiku ’56, a dotyczące zbrodni, w których brał udział, zostało umorzone. Dopiero po 1989 r. wymiar sprawiedliwości wszczął przeciw niemu kolejne śledztwo w tej sprawie. Halewski uniknął jednak odpowiedzialności, gdyż legalnie wyjechał do Izraela, gdzie pozostał do śmierci. Był jednym z kilkusetosobowej formacji żydowskiego pochodzenia, która po 1945 r. szczególnie negatywnie zapisała się w świadomości Polaków ze względu na swe zaangażowanie po stronie komunizmu.
Following the end of World War II, a large group of people with a Jewish background joined the justice system, the propaganda apparatus and the security services in the Polish People’s Republic. Bolesław (Heller) Halewski was one case in point. He spent the war in the Soviet Union and returned to Poland in 1944. After a several months of training as a political army officer, he was assigned to work for the Ministry of Public Security. During his time as an officer in the Security Department, he exhibited exceptional brutality and callousness. This led to several deaths, which he was also involved in covering up. After several years he was expelled from service and sentenced for criminal offences committed while in service. An investigation into his crimes was launched after October 1956, then discontinued. The criminal justice system did not investigate his crimes again until after 1989. However, Halewski avoided liability by legally emigrating to Israel, where he remained until his death. He was one of a group of several hundred Jewish people who left a particularly negative mark on the Polish public opinion after 1945 as a result of their involvement in the Communist regime.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2020, 18; 647-684
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział 9 Pułku Piechoty w zwalczaniu polskiego podziemia niepodległościowego w powiecie chełmskim w 1945 roku
Participation of the 9th Infantry Regiment in Combating the Polish Independence Underground in the Chełm District in 1945
Autorzy:
Panasiuk, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20874646.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polish People’s Army
independence underground
Home Army
Delegation of the Armed Forces
National Armed Forces
ludowe Wojsko Polskie
podziemie niepodległościowe
Armia Krajowa
Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj
Narodowe Siły Zbrojne
Opis:
Ważnym i niedostatecznie opracowanym zagadnieniem badawczym dotyczącym najnowszej historii Polski jest kwestia zaangażowania ludowego Wojska Polskiego w zwalczanie podziemia niepodległościowego. Tuż po zakończeniu II wojny światowej w Europie polskie władze komunistyczne rzuciły do walki z podziemiem regularne jednostki wojska. 24 maja 1945 r. Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego wydało rozkaz, na mocy którego do zwalczania wojskowej konspiracji skierowano trzy dywizje piechoty (1, 3 i 9). Wysłano je na teren województw: białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego, warszawskiego i krakowskiego. Obecność wojska miała wzmocnić na tych obszarach władzę komunistyczną, a zadaniem poszczególnych jednostek było pomaganie aparatowi bezpieczeństwa w walce z podziemiem. W skład 3 Dywizji Piechoty.wchodził 9 Pułk Piechoty, który miał zwalczać struktury antykomunistycznej konspiracji na terenie powiatu chełmskiego. Operowały tam oddziały partyzanckie podległe Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj i Narodowym Siłom Zbrojnym. Pułk rozpoczął działania w połowie czerwca, a zakończył je w sierpniu 1945 r. Żołnierze tej jednostki uczestniczyli w obławach, aresztowaniach i egzekucjach członków konspiracji, przyczyniając się tym samym do umocnienia władzy komunistów w Polsce.
An important and insufficiently researched matter regarding the recent Polish history is the question of involvement of the People’s Polish Army in fighting the Polish independence underground. Shortly after the end of World War II in Europe, the Polish communist authorities threw regular army units into the fight against the independence underground. On 24 May 1945, the Supreme Command of the Polish Army ordered three infantry divisions (1st, 3rd and 9th) to engage against the independence underground. They were sent to the voivodeships of Białystok, Lublin, Rzeszów, Warsaw and Cracow. The presence of the Army was to strengthen the communist power in these areas, and the individual units were to help the security apparatus in its fight against the underground. The 3rd Infantry Division included the 9th Infantry Regiment, which was to combat the structures of the anti-communist underground in the Chełm district. Partisan units subordinated to the Armed Forces Delegation for Poland and the National Armed Forces operated there. The regiment began its operations in the middle of June 1945 and finished them in August of the same year. Soldiers of the regiment participated in raids, arrests and executions of members of the underground. Thus, they largely contributed to the consolidation of the communists’ power in Poland.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 56-87
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies