Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the history" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1447
Tytuł:
« Il faut prescrire l’usage de la viande en petite quantité, comme on prescrit l’arsenic » Josephine Joteyko et Varia Kipiani: la recherche médicale pionnière en faveur du végétarisme en 1906
„Meat Should Be Prescribed in Very Small Doses, Arsenic-like”. How Josephine Joteyko and Varia Kipiani Pioneered Medical Research to Improve Vegetarianism in 1906
Autorzy:
Joteyko, Josephine
Kipiani, Varia
Nowak, Ewa
Löwy, Ilana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1067924.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Josephine Joteyko
Varia Kipiani
physiology of vegetarianism
experimental questionnaire with 43 vegetarians
pioneering medical research on vegetarian diet
meat on prescription to be consumed arsenic-like
Brussels 1906
history of medicine
the modernist utopias of labor and efficiency
Opis:
This compilation is based on the original report on a clinical survey conducted in Brussels (1905-1906) by Josephine Joteyko and Varia Kipiani with 43 vegetarians. Having advanced expertise in physiology and experimentalism, Joteyko (with Lithuanian and Polish origins) and Kipiani (with Georgian origins) discussed their findings at the Congress of the Belgian Society for Vegetarianism in 1906. For both children and adults, females and males, regardless of age, the findings demonstrated vegetarian dietary habits to be beneficiary for human development, the subjects’ physical and mental health, welfare, and physical and intellectual efficiency. Surprisingly, Joteyko and Kipiani confirmed C. Darwin’s observation across various nutritional cultures that vegetarian food would increase the energetic balance of the human body. Additionally, their focus on the moteur humain shows affinities with Taylorism, the modernist utopias of labor, the enhancement of human faculties, the protection of workers and their rights from automation, and applied social science represented by Joteyko and Kipiani as multidisciplinary investigators. The compilation was made on: J. Joteyko & V. Kipiani, Enquête scientifique sur les Végétariens de Bruxelles, Conférence donnée à la Société végétarienne de Belgique, le 4 décembre 1906, pp. 1–77, with no further correction.
Źródło:
Ethics in Progress; 2020, 11, 2; 80-87
2084-9257
Pojawia się w:
Ethics in Progress
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“1945” as a Turning Point in German Art History? Challenging the Paradigm of Rupture and Discontinuity
Autorzy:
Fuhrmeister, Christian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909534.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Coming to terms with the Nazi past
historiography
history of art history (in Germa-ny)
issues of post-totalitarian academia
art and politics
Opis:
The historiographical article looks at “1945” as a turning point, inquiring whether the end of both the Second World War and National Socialism also implied a radical break for art history in Germany. In evaluating both contemporary perspectives (like Herbert von Einem’s opening lecture of the First German Art Historians Meeting in 1948) and recent historiographical studies, the paper questions the concept of “Stunde Null” or “hour zero,” and intends to challenge the established paradigm of rupture and discontinuity. Arguing for a more nuanced and holistic understanding of the transformation processes in the postwar situation, three major reasons are identified why simplistic categorizations often prevail: (1) a very narrow definition of the art historian in the history of art history, (2) the disjunction between the humanities and the larger political context, which allow the individual to imagine himself/herself untainted and uncompromised by ideology, and (3) the high degree of continuity, in particular if compared to the radical changes that took place in 1933. The article thus resumes that the idea of “turning points” deserves further differentiation, and calls for the integration of the political dimension into historiography. Essentially, the challenge remains to distinguish between factual processes, false or fraudulent labelling, and symbolic gestures.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 123-135
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“A History of Polish Art” by Michał Walicki and Juliusz Starzyński in Poland between the World Wars. The West, Poland, the East
Autorzy:
Labuda, Adam S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909536.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of art history
overview of the history of Polish art
national art
transhistorical status of a national artistic form
center and periphery
Opis:
Writing an academic history of Polish art was an urgent task of art historians after World War I, when the country regained its political independence. An important and creditable achievement in that respect was a study by Michał Walicki and Juliusz Starzyński, published in 1934 as a kind of supplement to the monumental Geschichte der Kunst von der altchristlichen Zeit bis zur Gegenwart by the Marburg historian Richard Hamann, translated at that time into Polish. In 1936, the work of the Polish scholars was published again in the form of a separate book. The paper focuses on three problems that were addressed in it: the cultural and artistic ties of Poland to the West, the vernacular features of Polish art, and the presence of the “Eastern art” in Polish artistic heritage. The author examines also the question whether those issues were related to the political, social, and cultural reality of the Second Polish Republic.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 65-91
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“A Precious Pearl.” On Liturgical Development
Autorzy:
Jurczak, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036368.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
history of the liturgy
development of the liturgy
liturgical reforms
Order of Preachers
Dominican rite
Opis:
Every liturgy grows. The liturgy of the Order of Preachers was no exception. In the 1200s, the friars faced the necessity to revise their customs, texts, and rituals. On the one hand, this situation shows how diverse the 13th-century Christianitas was, and on the other hand, it proved the presence of a desire for unity within the newly formed Order, a struggle to have all the members of the then-worldwide community pray according to the same form. The process leading to that “liturgical consensus” needed by the Preachers back in the 1200s resembles the axioms of the liturgical renewal in the 20th century. The article focuses on the history of the Dominican liturgical developments, highlighting the mindset of the 13th-century Friars Preachers facing changes in the area of prayer. In the context of debates surrounding the liturgy after Vatican II, the author provides a historical perspective in order to show similarities between both processes of liturgical renewal.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 8 English Online Version; 17-34
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“An Unfulfilled Writer Who Became a Historian”. Jerzy Wojciech Borejsza (22 August 1935 – 28 July 2019)
Autorzy:
Wołos, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131451.pdf
Data publikacji:
2021-07-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Wojciech Borejsza
Polish historiography
history of the nineteenth century
totalitarian and authoritarian regimes in Europe
Opis:
Jerzy Wojciech Borejsza was the son of communist activist Jerzy Borejsza, referred to as an ‘international communist’, and Ewa née Kantor. His grandfather Abraham Goldberg was one of the leaders of Polish Zionists. Borejsza described himself as ‘a Pole of Jewish origin’. His personality was greatly influenced by the Second World War experiences, including the pogrom of Jews in German-occupied Lwów in July 1941 and the tragic events of occupied Warsaw. As a result of the decision of the communist party authorities, in 1952, Borejsza was sent to study in the Soviet Union, first to Kazan, then to Moscow. This made it impossible for him to study Polish philology in Warsaw; Borejsza, therefore, chose historical studies. After returning to Poland in 1957, he undertook research on the history of Polish emigration after the January Uprising (1863–4). He was also interested in the history of the Polish socialist movement and its connections to socialism in Western Europe. Later, Borejsza intervened in the historiography of the Crimean War (1853–6), intending to bring this forgotten armed conflict back to light. He coined the phrase ‘the beautiful nineteenth century’, in contrast to the twentieth century as a time of hatred, extermination, and the Holocaust. Initially, Borejsza worked at the Polish Academy of Sciences (1958–64), then at the University of Warsaw (1964–75). In the early 1970s, he began research on Italian fascism and Italy’s unsuccessful attempts to create a fascist International. He also conducted research on the worldview of Adolf Hitler, formulating the view that, apart from anti-Semitism, another vital component of the Führer’s racism was anti-Slavism. Borejsza was the author of a textbook on totalitarian and authoritarian systems in Europe in 1918–45 (entitled Schools of Hatred). After the anti-Semitic campaign launched by the communist authorities in March 1968, he was removed from the University of Warsaw (1975). From then until the end of his life, he worked at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences in Warsaw. In the years 2004–12, he was also employed at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. In the last years of his life, he researched Russian archives, dealing with the history of communism as a totalitarian system and the Comintern’s attitude toward Poland and Stalinist persecution of Polish communists. Jerzy W. Borejsza was an outstanding Polish researcher of the history of the nineteenth and twentieth centuries. He also witnessed the tragic history of the century of extermination.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 123; 7-56
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Anhelli” Słowackiego − efekt lektury mickiewiczo-logicznej
Słowacki’s “Anhelli” [“Anhelli”] – The Effect of Mickiewicz-Inspired Readings
Autorzy:
Kuziak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014038.pdf
Data publikacji:
2020-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Juliusz Słowacki
Adam Mickiewicz
romantyzm
hermeneutyka
historia literatury
antagonizm wieszczów
romanticism
hermeneutics
history of literature
antagonism between the bards
Opis:
Artykuł jest poświęcony lekturze Anhellego Juliusza Słowackiego w perspektywie „antagonizmu wieszczów”. Ukazany zostaje wpływ interpretacji mesjanistycznego dzieła Mickiewicza na odczytanie poematu młodszego poety.
The article is devoted to reading Juliusz Słowacki’s Anhelli [Anhelli] in the perspective of the “antagonism between the bards”. It illustrates the influence of the interpretation of Mickiewicz’s messianic work on the reading of the poem written by the younger poet.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2020, 10 (13); 51-66
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Archiwum Teologiczne w latach 1836-1837, czyli u początków czasopiśmiennictwa katolickiego w Poznaniu
„Archiwum Teologiczne in the Years 1836-1837 or the Beginnings of Catholic Journalism in Poznań
Autorzy:
Lenort, Feliks
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040175.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The church in Poland
The archidiocese og Gniezno and Poznań
Theological journals
History
The quarterly "Archiwum Teologiczne" 1836-37
Jan Nepomucen Jabczyński
Opis:
„Archiwum Teologiczne" - the oldest Catholic journal in Poznań, appeared in the years 1836-1837 as a quarterly. It was founded and edited by Fr. Jan Nepomucen Jabczyński, a Church historian and publisher of numerous sources on the history of the archdiocese of Gniezno and Poznań. Jabczyński himself was the author of most of the articles and materials that ran in the quarterly, and he also translated some of them from German journals. The core of the journal was a section containing theological studies and source materials to the history of the archdiocese of Gniezno and Poznań. Another valuable segment included extended reviews of Polish and foreign theological literature, mainly on pastoral issues and Church history. The journal contributed to the development of religious awareness by propagating theological knowledge and transmitting information on the life of the Church. Additionally, by presenting the glorious pages of Polish history it inspired patriotism; this was an important pursuit in a situation of the loss of independence.
Źródło:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2012, 7; 189-213
1731-0679
Pojawia się w:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Boski Markiz”, czyli destruktor idei oświecenia
D.A.F. de Sade: “Divine Marquis” or demolisher of the ideas of Enlightment
Autorzy:
Jaskólski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/926008.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Markiz de Sade
history of political doctrines
Jean Jaques Rousseasu
social teory
the rule of equality
libertinism
historia doktryn politycznych
Jean Jaques Rousseau
teoria społeczna
zasada równości
libertynizm
Opis:
The paper provides a brief outline of the major elements that made up the foundations for the political thought of Marquis D. A. F. de Sade. The author of the paper believes that these elements have not been sufficiently presented in the Polish historiography of political doctrines. The Marquis, being deeply anchored in the Enlightenment ideas and stylistics, was simultaneously the thinker who questioned a remarkable number of elements of these ideas. What he challenged were in particular: the previous descriptions of nature, natural state, location and status of the human being, social contract and the concept of State and law. By questioning these concepts he indirectly challenged also the major articles of the Declaration of Rights of Man and Citizen. His political concepts are detectable in most of his literary production and therefore the author of the paper treats what is detectable as a certain whole which perhaps is not fully consistent of morality and law, both those of ancien régime as well as those promoted by too idealistic concepts of the pre-revolutionary era. An interesting example of the originality of his way of political thinking was his attempt to present to the reader the two extremely different socio-constitutional models – that of classical Utopia and that of Anti-utopia – as included in one literary production. The essay is concluded with a brief attempt at the summarizing and assessing of the discussed concepts as viewed against our present-day reception of de Sade’s production and his location in the history of political thought.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2012, 5, 3; 223-240
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Cold Beads of History and Home”: Fictional Perspectives on the Northern Irish Troubles
Autorzy:
Drong, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076069.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
the Troubles
history
fiction
perspective
Northern Ireland
Opis:
This essay explores several novels by contemporary Northern Irish writers with an eye to assessing how The Troubles are represented in their pages. Some of the more recent writings concerned with the conflict and its aftermath (i.e. those published over the last 25 years) may seem to be quite detached and even ironic or parodic but on closer inspection the use of the postmodern distancing devices in those works – paradoxically – proves to testify to a profound emotional commitment on the part of all the narrators involved in reminiscing about the Troubles.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2015, 4; 523-538
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Córka źle strzeżona» – baletowe wcielenie sentymentalizmu
Dance Embodiment of Sentimentalism in the Case of «The Wayward Daughter» Ballet
Autorzy:
Narewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519880.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Jean Georges Noverre
Jean Dauberval
«Córka źle strzeżona»
sentymentalizm
ballet
ballet history
dance
dance history
«The Wayward Daughter»
sentimentalism
Opis:
Artykuł przedstawia analizę Córki źle strzeżonej, znanej jako najdłużej utrzymujące się dzieło w repertuarze baletowym na całym świecie. Do jej powstania w 1789 roku przyczynił się sentymentalizm, który wpłynął również na balet, odciskając swoje piętno na formie i treściach tej dziedziny sztuki. Kontekstem dla niniejszego studium Córki źle strzeżonej Jeana Daubervala (pomysłodawcy i pierwszego choreografa) są estetyczne, filozoficzne i kulturowe poglądy i założenia wielkich osiemnastowiecznych myślicieli (np. Jean-Jacquesa Rousseau i Denisa Diderota). Ich idee stały się podwalinami nowoczesnej sztuki baletowej, na którą duży wpływ wywarł także jeden z największych reformatorów sztuki tańca, Jean Georges Noverre. Jego uczeń, Dauberval, korzystając z zasad opracowanych przez Noverre'a, stworzył balet komiczny i przełamał monopol modnych wówczas baletów tragicznych. Dzięki wartkiej akcji, nieco naiwnej, acz zabawnej fabule i licznym urokliwym sekwencjom choreograficznym, Córka źle strzeżona bawi nawet współczesną publiczność. Oprócz analizy relacji między założeniami sentymentalizmu a formą i treścią spektaklu baletowego, w artykule omówiono jedną z najsłynniejszych XX-wiecznych choreografii do baletu, autorstwa Fredericka Ashtona, która do dziś wykonywana jest przez wiele zespołów na całym świecie.
This article presents an analysis of The Wayward Daughter, famed for being the most enduring piece in the ballet repertory all over the world. Sentimentalism, which influenced ballet as well, leaving its mark on the form and content of this art, contributed also to the creation of The Wayward Daughter in 1789. The context for this study of «The Wayward Daughter» by Jean Dauberval (the ballet’s originator and first choreographer) is provided by aesthetic, philosophical and cultural views and assumptions of great eightennth-century thinkers (e.g. Jean-Jacques Rousseau and Denis Diderot). Their ideas had become foundtions for the modern art of ballet, which has also been heavily influenced by one of the greatest reformers of the art of dance, Jean Georges Noverre. His student, Dauberval, using the rules developed by his Noverre, created the comic ballet and broke the monopoly of tragic ballets in vogue at the time. Thanks to its fast-paced action, somewhat naïve yet funny plot and numerous charming choreographic sequences, «The Wayward Daughter» is entertaining even for today’s audiences. Apart from analysing how the premises of sentimentalism apply to the form and content of a ballet show, the article discusses one of the most famous 20th-century choreographies for the ballet, devised by Frederick Ashton, which is performer by many ballet companies around the world to this day.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 209-224
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Czeski błąd" i polski "Kret". O różnych filmowych obliczach lustracji
Kawasaki’s Rose and The Mole. Two Film Faces of Lustration
Autorzy:
Pomostowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919907.pdf
Data publikacji:
2012-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
lustration
modern history
The Mole
Kawasaki's Rose
Polish and Czech societies
Central European cinematographies
Jan Hřebejk
Rafael Lewandowski
Kret
kino czeskie
historia najnowsza
lustracja
kino środkowoeuropejskie
Opis:
The issue of settling accounts with modern history is a topic often taken up in contemporary Polish cinematography. The delicate and intriguing problems of lustration, memory, guilt, and forgiveness are, however, not only a Polish concern. In 2009, Kawasaki’s Rose, directed by Jan Hřebejku, was presented during the Berlinale. Almost a year later, Rafael Lewandowski’s debut film The Mole was released in Polish cinemas. Both the Czech and the Polish productions constitute attempts at facing the embarrassing problem faced by Poles and Czechs in terms of the problems mentioned above. A closer look at the phenomenon, viewed from two different perspectives (Polish in The Mole and Czech in Kawasaki’s Rose), provides a particularly interesting angle for analyzing this subject. In the article, the works of Rafael Lewandowski and Jan Hřebejk are compared in an effort to answer the question of what image of society emerges from these films. How do different historical and cultural conditions influence the process of shaping people’s attitudes in the face of similar problems. The author performs a film study analysis on these works, based on interviews with their authors and important reviews of them. Literary works that are topically connected with them, including Revised Edition by Péter Esterházy and The Curtain by Milan Kundera, constitute an essential context. 
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2012, 11, 20; 83-92
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czy więc byliśmy i jesteśmy naiwni…?” Jeszcze jeden głos w debacie nad wykorzystaniem relacji ustnych w badaniach najnowszej historii Polski
"So, Therefore, Were We and Are We Naive...?" One More Contribution to the Debate on the Use of Oral Accounts in Research into the Most Recent History of Poland
Autorzy:
Stasiak, Marcin Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634936.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
oral history
najnowsza historia Polski
historia historiografii
metodologia historii
źródło historyczne
the recent history of Poland
the history of historiography
the historical method
historical sources
Opis:
This article addresses the issue of the use of oral accounts in research on very recent history. In particular, the topic of interest is the question of whether oral history in its current form (i.e., given its theoretical, practical, and institutional settings) has a realistic chance of playing a significant role in the shaping of the practice of historical research in Poland. The starting point for addressing this problem is the increasing rate of debate in the academic community, in particular in the field of historiography and the perspectives for its development as a component of academic reflexion. This text contains an attempt at both the identification of the key factors hindering the use of oral accounts in historical research and the formulation of a proposal to deal with impasses.
W artykule podęty zostaje problem wykorzystania relacji ustnych w badaniach historii najnowszej. W szczególności przedmiotem zainteresowania jest pytanie o to, czy historia mówiona, w swojej obecnej postaci (tzn. biorąc pod uwagę jej teoretyczne, praktyczne oraz instytucjonalne usytuowanie) ma realną szansę na odegranie znaczącej roli w kształtowaniu praktyki badań historycznych w Polsce. Punkt wyjścia do tak postawionego problemu stanowi nabierająca tempa debata usytuowania w ramach akademii, w szczególności w ramach historiografii i perspektyw jej rozwoju jako składnika naukowej refleksji. W tekście podjęta zostaje próba zidentyfikowania kluczowych elementów utrudniających wykorzystanie relacji ustnych w badaniach historycznych, a także sformułowania propozycji wyjścia z patowej sytuacji.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2018, 8; 29-61
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Die Schweizerhütte”, Moniuszkowska prapremiera spóźniona o blisko dwa stulecia: pytania, hipotezy, nowe perspektywy badawcze
‘Die Schweizerhütte’, a Moniuszko World Premiere Delayed for Nearly Two Centuries: Questions, Hypotheses and New Research Perspectives
Autorzy:
Zieziula, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731691.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Stanisław Moniuszko
opera komiczna
Die Schweizerhütte
Carl Blum
Mary, Max und Michel
historia opery XIX w.
comic opera
the history of opera in the 19th-century
Opis:
Dwuaktowa komische Oper zatytułowana Die Schweizerhütte to nieznane, młodzieńcze dzieło Stanisława Moniuszki, które swojego pierwszego wystawienia doczekało się dopiero w 2018 r., a więc po ok. 180 latach od czasu swojego powstania. Niemiecki tekst tego utworu – zasadniczo zapożyczony przez Moniuszkę z opery Carla Bluma Mary, Max und Michel – pomija niektóre fragmenty „pierwowzoru”, zawiera także interpolację nieustalonego autorstwa oraz odmiennie zredagowane didaskalia. W omówieniu problematyki Die Schweizerhütte autor skupia się na analizie uwertury oraz zastosowanych przez kompozytora form arii, duetów, chórów i finałów. Spójność zastosowanych środków kompozytorskich z koncepcją dramaturgiczną dzieła potwierdza m.in. świadome powiązanie tematyczne uwertury z wieloczęściowymi finałami obydwu aktów oraz wprowadzenie motywów przypominających. Niemieckojęzyczny utwór przyszłego „ojca opery polskiej” dowodzi zatem poważnych przemyśleń wykształconego w Berlinie, dwudziestoletniego zaledwie, operowego nowicjusza na temat sposobów wewnętrznej integracji dzieła i zaskakująco dojrzałej świadomości reguł dramaturgii muzycznej. Wszystko wskazuje na to, że po powrocie do Wilna Moniuszko nie znalazł niestety sprzyjających warunków do dalszego rozwoju swojego talentu. Jednakże o ile za kontynuację i rozwinięcie ambitnych pomysłów dostrzegalnych w Die Schweizerhütte trudno uznać tzw. operetki (pisane przez Moniuszkę na początku lat 40. z myślą o śpiewających aktorach i szerokich kręgach odbiorców), to pomysły te odezwały się zapewne echem w zaginionej dzisiaj, pierwszej „operze seria” polskiego kompozytora zatytułowanej Twardowski i z pewnością ujawniły się w pełni w wileńskiej Halce. Staje się coraz bardziej oczywiste, że styl operowy Moniuszki od samego początku ściśle powiązany był nie tylko z tradycją lokalną, wzorcami wykształconymi przez Stefaniego, Elsnera i Kurpińskiego, lecz także z poetyką opery europejskiej, przede wszystkim włoskiej i francuskiej. Transfer ten został jednak zapośredniczony przez niemiecką kulturę muzyczną, teatralną i literacką. Pobyt Moniuszki w Berlinie i stworzenie tam pierwszego, niemieckojęzycznego dzieła operowego odegrał zatem kluczową rolę w złożonym procesie absorpcji i syntezy różnych wzorów dramaturgii operowej. Dzięki niemu kompozytor osiągnąć miał z czasem swoją artystyczną dojrzałość.
Stanisław Moniuszko’s early two-act komische Oper titled Die Schweizerhütte, previously unknown, was first staged only in 2018, around 180 years after its composition. The German libretto, basically borrowed by Moniuszko from Carl Blum’s opera Mary, Max und Michel, leaves out some sections of the ‘prototype’, adds an interpolation whose authorship has not been established, and changes the stage directions. In my paper, I focus on analysing the overture to Moniuszko’s Die Schweizerhütte, as well as the forms of arias, duets, choruses and finales employed by the composer. The compositional tools he used are well suited to the dramatic concept of the work, as is confirmed by the thematic links between the overture and the multipartite finales of both acts, as well as the introduction of reminder motifs. This German-language work written by the future ‘father of Polish opera’ demonstrates that the barely 20-year-old Berlin-trained newcomer to the operatic scene was already giving serious consideration to the internal integration of his work and was surprisingly mature in his awareness of the principles of musical dramaturgy. Unfortunately, after his return to Vilnius, Moniuszko in all probability did not find favourable conditions for the further development of his talent. Yet while the so-called operettas that he wrote in the early 1840s with singing actors and a wide audience in mind could hardly be considered a continuation and extension of the ambitious ideas already discernible in Der Schweizerhütte, those ideas were probably echoed in his first opera seria, titled Twardowski (now lost), and are certainly fully manifest in the Vilnius version of his Halka. It is increasingly evident that Moniuszko’s operatic style was closely related from the very start not only to the local tradition (to models elaborated by Stefani, Elsner and Kurpiński), but also to the poetics of European opera, primarily the Italian and French models. Moniuszko absorbed those influences, however, via German musical, theatrical and literary culture. His time in Berlin and his earliest (German-language) attempt at an operatic work that he undertook there thus played a key role in the complex process of the absorption and synthesis of various models of operatic dramaturgy. This ultimately helped the composer attain artistic maturity.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 3-36
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Drogocenna perła”, czyli o kształtowaniu się liturgii. Studium przypadku liturgii Zakonu Kaznodziejskiego
“Precious Pearl”: On Liturgical Development. A Case Study of the Order of Preachers
Autorzy:
Jurczak, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036476.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liturgia dominikańska
rozwój liturgii
reforma liturgiczna
Zakon Kaznodziejski
ryt dominikański
history of the liturgy
development of the liturgy
liturgical reforms
Order of Preachers
Dominican rite
Opis:
Każda liturgia się rozwija. Nie inaczej było z liturgią Braci Kaznodziejów, którzy w XIII wieku stanęli przed koniecznością rewizji zwyczajów, tekstów i rytów. Oczywiście, z jednej strony, objawia to różnorodność liturgiczną trzynastowiecznej Christianitas, z drugiej strony zaś jest świadectwem zmagania się o to, by nowo powstający Zakon – sięgający krańców ówczesnej Europy – posiadał wyłącznie jedną i obowiązująca wszystkich jego członków formę modlitwy. Proces dochodzenia do „liturgicznego konsensusu”, potrzebnego Kaznodziejom w XIII wieku, przypomina założenia odnowy liturgicznej z XX wieku. W niniejszym tekście, na kanwie historii rozwoju dominikańskiej liturgii, uwypuklona została mentalność, z jaką średniowieczni Kaznodzieje pochodzili do zmian w przestrzeni modlitwy. Wobec trwających dyskusji o liturgii post Vaticanum II warto uzupełnić ją o historyczną perspektywę, wykazującą wiele punktów stycznych ze współczesnymi dyskusjami i propozycjami.
Every liturgy grows. The liturgy of the Order of Preachers was no exception. In the 1200’s the friars faced a necessity to revise their customs, texts, and rituals. On the one hand this situation shows how diverse the 13th century Christianitas was, on the other hand however it proves the presence of a desire for unity within the newly formed Order, a struggle to have all the members of the then-worldwide community pray according to the same form. The process leading toward that “liturgical consensus” needed by the Preachers back in the 1200’s resembles the axioms of the liturgical renewal in the 20th century. The article focusing on the history of the Dominican liturgical development, highlights the mindset of the 13th century Friars Preachers facing changes in the area of prayer. In the context of debates surrounding the liturgy after Vatican II the author provides a historical perspective in order to show similarities between both processes of liturgical renewal.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 8; 39-55
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Dziś rano dostałam Twój kochany list, a już wieczorem odpisuję»: Felicja Trapszo-Krywultówna do Leonii Jabłonkówny 1930–1936
«This Morning I’ve Received Your Dear Letter and I Am Writing Back This Evening Already»: The Correspondence of Felicja Trapszo-Krywultówna to Leonia Jabłonkówna, 1930–1936
Autorzy:
Chmielewska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36140501.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr polski lat 20. i 30.
aktorzy teatralni
produkcja teatralna
historia teatru
Felicja Trapszo-Krywultówna
Leonia Jabłonkówna
polskie aktorki
Polish theatre in the 20s and 1930s
theatrical actors
theatrical production and management
theatre history
Polish actresses
Opis:
Publikowane listy Felicji Trapszo-Krywultówny do Leonii Jabłonkówny  pochodzą z archiwum zatytułowanego „Korespondencja i dokumenty pracy artystycznej Leonii Jabłonkówny” w Zbiorach Specjalnych Instytutu Sztuki PAN. Felicja Krywultówna, urodzona w 1905, była aktorką, pochodziła ze znanego aktorskiego rodu Trapszów. Występowała w teatrach Wilna, Grodna, Łodzi i Krakowa. Zmarła na gruźlicę w 1937. Leonia Jabłonkówna, urodzona w 1905, studiował historię sztuki i filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim, publikowała artykuły na tematy związane ze sztuką w „Bluszczu” i felietony filmowe w „Wiadomościach Literackich”, w latach trzydziestych XX ubiegłego wieku studiowała na Wydziale Sztuki Reżyserskiej PIST w Warszawie. Ogłaszane listy pochodzą z lat 1930—1936, przynoszą informacje biograficzne dotyczące obu korespondentek, nowe wiadomości o teatrach w Grodnie, Krakowie i Częstochowie, o dyrekcjach i zespołach, o repertuarze. Malują obraz środowiska teatralnego lat trzydziestych XX wieku.
The letters written by Felicja Trapszo-Krywultówna to Leonia Jabłonkówna published here come from the archive ‘The correspondence and documents of artistic work of Leonia Jabłonkówna’ which is part of the Special Collections of the Art Institute of the Polish Academy of Sciences. Felicja Krywultówna, born in 1905, was an actress coming from the well known actor family of Trapszo. She performed in Wilno, Grodno, Łódź, and Kraków. She died of tuberculosis in 1937. Leonia Jabłonkówna, born in 1905, studied art history and Polish philology at the University of Warsaw; she wrote articles about art for Bluszcz and a column about film for Wiadomości Literackie; in the 1930s she studied at the Directing Art Department of the PIST (State Institute of Theatre Art) in Warsaw. The letters published here date from 1930–1936; they bring biographical information about the two correspondents, news about theatres in Grodno, Kraków, and Częstochowa, about theatre management and companies, about the repertories. They paint a picture of the theatrical community of the 1930s.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 1/2; 113-134
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1447

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies