Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the grand duchy of lithuania" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Суспільно-політичні умови запровадження магдебурзького права в містах (Волині ХV–60-ті рр. ХVІ ст.)
Socio-political conditions for the introduction of the Magdeburg law in the cities of Volyn of the 15th and 60th years of the 16th centuries
Autorzy:
Бортнікова, Алла
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/489402.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Naukowe w Żytomierzu
Tematy:
Volyn land,
the Grand Duchy of Lithuania,
Polish kingdom,
city,
the Magdeburg law
Opis:
In the 15th–16 th. centuries most of the cities and towns of Ukrainian lands, which were part of the Grand Duchy of Lithuania, were concentrated in Volyn land, where the geographical factor was quite favorable for social development. The cities, along with the castles, remained strategic frontiers of the military organization of the state, outpost of protection against external aggression, which required constant attention from the state. The spreading process of the craft separation from agriculture caused the need for sales markets and increased the demand for agricultural products. Due to the auspices policy there was a process of specialization of production, the changes took place in the structure of the of the population work, a shop handicraft and craft were developed , the number of urban population in general and the township in particular increased. The Magdeburg law was acrued to Volyn cities from Germany via Poland and Lithuania, when appropriate socio-economic and political conditions similar to those of Western Europe were created for this purpose. The transition of the cities’ administration to the Magdeburg law was a reflection of the process of the establishment of Slavic law in the West European lands in general, since it was being modified, in particular under the influence of German law. The introduction of the Magdeburg law in Volyn cities was expanded considering the national traditions of customary law; however, it was an original process that took place with considerable delay compared to the cities of Western Europe. The fate of Volyn cities in the context of their incorporation into the political-legal system of GDL was also determined by geostrategic and political factors that were in progress during 14th and 15th centuries – struggle for Volyn and Podillya between Lithuania and the Kingdom of Poland. The Magdeburg law became not only a means of modernizing of the public relations, but also the instrument of political influence of the Polish Crown, aimed at incorporating the Volyn and the Grand Duchy of Lithuania in general, into Poland. In this context, the socio-political conditions for granting Lutsk land a privilege on the Magdeburg law by the Polish King Władysław Jagailo on October 30, 1432 are indicative. The privilege of 1432 was unique among such acts, since it provided German law not to the city or to the burghers, but to all residents of Lutsk land. Apparently, this format had, above all, an important political significance – an attempt to attract Lutsk land to the Polish kingdom as closely as possible, its own economic component had been secondary, since in the privilege there were no specific indications as to the order of the organization of trades and fairs, the scope of the powers of Vogt, etc., which was obligatory component part of similar acts. The structure and functions of the local self-government bodies depended upon many factors, including statute of the cities: state-owned (grand-prince) or private-owned, privileged, or not, with full and incomplete Magdeburg law.
Źródło:
Studia Politologica Ucraino-Polona; 2017, 7; 254-260
2312-8933
Pojawia się w:
Studia Politologica Ucraino-Polona
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сотенная организация в городах Великого княжества Литовского
Sotnya’s in the Cities of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Волков, Николай
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27301345.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
city
sotnya
militia
self-government
the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
Sotnya’s (hundreds) in the cities of the Grand Duchy of Lithuania in the early New Age are a unique phenomenon in which Belarusian historians see traditions of the ancient Rus. However, in the sources of the 15th–18th centuries there are no mentions of continuity with the urban tradition of the previous era, and the spread of hundreds and tens in the cities on the border of the Grand Duchy of Lithuania was caused by the military confrontation with the Moscow State and the Crimean Khanate. They may have originated on the basis of local traditions of the organization of the infantry, which has its roots in times of ancient Rus, at the same time on their formation could have a significant influence the pattern of organization of the Polish infantry. Hundreds and tens remained of military importance until the middle of the 17th century, but from their appearance until the 18th century, they were equally effective fiscal and administrative units and influenced local government.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 1; 499-534
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Рэнесансная сядзiба Муз у Заблудаве: педагагiчная i творчая дзейнасць Iагана Мюлiуса пад патранатам Грыгорыя Хадкевiча
Renaissance farm “muz” in Zabludov: pedagogical and creative activity of Johann Myulius under the auspices of Grzegorz Chodkiewicz
Renesansowy folwark „muz” w Zabłudowie: pedagogiczna i artystyczna działalność Johanna Myuliusa pod patronatem Grzegorza Chodkiewicza
Autorzy:
Niekraszewicz-Karotkaja, Żanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117590.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
spatial turn
cultural landscape
the Grand Duchy of Lithuania
Renaissance
Johann Myulius
Grzegorz Chodkiewicz
Zabłudów
zwrot przestrzenny
pejzaż kulturowy
Wielkie Księstwo Litewskie
renesans
Opis:
This article analyzes duke Grzegorz Chodkiewicz’s patronage of the arts as well as the Renaissance poet Johann Myulius’ literary and pedagogical work from the perspective of culture perception. It defines the role of the monastic landscape in the town of Ilfeld in Thuringia and the farm landscape in Zabludów in Białystok District in forming cultural capital.
W artykule omówiono artystyczny patronat księcia Grzegorza Chodkiewicza oraz utwory literackie i dydaktyczne renesansowego poety Johanna Myuliusa z perspektywy percepcji kultury. Omówiono rolę klasztornego pejzażu miasteczka Ilfeld w Turyngii i folwarcznego pejzażu Zabłudowa, miejscowości na Białostocczyźnie w procesie gromadzenia kapitału kulturowego.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 323-339
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пра традыцыі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, „Kresy Wschodnie” і ролю Польшчы і палякаў у гісторыі беларусаў і літоўцаў
Autorzy:
Смалянчук [Smalianchuk], Аляксандр [Aliaksandr]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
traditions of the Grand Duchy of Lithuania
history
political history
Polska
Lithuania
Belarus
Opis:
About the tradition of the Grand Duchy of Lithuania, the Polish‑Lithuanian Commonwealth, “Kresy Wschodnie” and the role of Poland and Poles in the history of Belarusians and LithuaniansSeveral prominent historians and researchers of historical memory from Poland, Lithuania and Belarus have focused on some questions concerning traditions of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth, as well as the role of the close neighbors in the history of Poles, Lithuanians, and Belarusians. This insight give us an idea about the main directions of historical research in these countries for which the history of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish‑Lithuanian Commonwealth is a common heritage. This also allows us to understand the level of public and political interest in this problem, and reveal important trends in the historical memory of these three countries. O tradycjach Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej, „Kresach Wschodnich” oraz roli Polski i Polaków w historii Białorusinów i LitwinówZnani historycy i badacze problematyki pamięci z Polski, Litwy oraz Białorusi odpowiedzieli na pytania dotyczące tradycji Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Rzeczypospolitej, a także roli bliskich sąsiadów w historii Polaków, Litwinów i Białorusinów. Odpowiedzi pokazują, jakie są podstawowe kierunki badań historycznych w krajach, dla których historia Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej stanowi wspólne dziedzictwo, pozwalają zrozumieć, jaki jest poziom społecznego oraz politycznego zainteresowania tą problematyką, oraz ujawniają ważne tendencje związane z pamięcią historyczną tych trzech państw.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мінскі тафсір 1686 г. Вынікі апошніх даследаванняў
The Minsk Tafsir of 1686. The results of the recent researches
Autorzy:
Тарэлка, Міхаіл
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044737.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
translations of Koran
Slavic (Polish and Belarusian) languages
Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The article talks about the oldest copy of the Polish translation of Koran made in Minsk by the Tatar (Muslim) interpreter Uriash ibn Ismail (Imam of Minsk) in the second half of the 17th century. The article consists of two parts devoted to the orthographic system of the manuscript and to the specific features of its language caused by the influence of the Belarusian and Arabic languages.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 163-176
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лацiнаграфiчныя тэксты на старабеларускай мове
Autorzy:
Рудэнка, Алена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624820.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
The Grand Duchy of Lithuania, Belarusian Latin alphabet, the East Slavic languages, «prosta mova», graphic system, hybrid texts
Wielkie Księstwo Litewskie, białoruski alfabet łaciński, języki wschodniosłowiańskie, „prosta mowa”, systemy graficzne, teksty hybrydalne
Вялікае княства Літоўскае, беларускі лацінскі алфафіт, усходнеславянскія мовы, „prostaja mowa”, графічныя сістэмы, гібрыдныя тэксты
Opis:
„Prosta mova” was an official East Slavic language of the Grand Duchy of Lithuania. Texts in „prosta mova” were written in  different graphics systems: Cyrillic, Latin and even Arabic letters. The article is devoted to the earliest texts in „prosta mova” written by Latin alphabet. Reasons for such texts, their characteristics and spesific features are analysed. The author considers such texts hybrid ones, and proves that they were not only  transliterated, but original ones, too.
Teksty w języku starobiałoruskim pisane grafiką łacińską„Prosta mowa” pełniła funkcję języka urzędowego w Wielkim Księstwie Litewskim. Teksty w „prostej mowie” zapisywano z wykorzystaniem różnych systemów graficznych: cyrylicy, łacinki, a nawet pisma arabskiego. Artykuł poświęcono najwcześniejszym tekstom napisanym „prostą mową” alfabetem łacińskim. Przedmiotem analizy są osobliwości graficzne tych tekstów  Autor uważa, że tego rodzaju teksty hybrydalne nie powstały wyłącznie w rezultacie zabiegu transliteracji. Noszą one bardzo wyraźne znamiona oryginalności.
„Простая мова” была ўсходнеславянскай афіцыйнай мовай ВКЛ  Тэксты на „простай мове” запісваліся пры дапамозе розных графічных сістэм: кірыліцай, лацінкай і нават арабскім пісьмом. Артыкул прысвечаны тэкстам, напісаным на „простай мове” лацінскім алфавітам. Аналізуюцца асаблівасці характарыстычных рысаў падобных тэкстаў. Аўтар лічыць, што такія гібрыдныя тэксты з’явіліся не толькі як вынік транслітэрацыі паколькі іх характэрызуюць арыгінальныя асаблівасці.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культ Параскевы Тырновской в Великом Польском королестве и Великом княжестве Литовском: пространные життия на руськой мове
The Cult of Paraskieva of Tarnovo in the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania: Large Hagiographies in Ruthenian Language
Kultus von Paraskiewa Tyrnowska im Königreich Polen und Großfürstentum Litauen: ausführliche Lebensläufe im Ruthenischen
Kult Paraskiewy Tyrnowskiej w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim: żywoty obszerne w języku ruskim
Autorzy:
Cistiakova, Marina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Paraskieva of Tarnovo
Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania
Large Hagiographies
Ruthenian Language
Opis:
W tradycji książkowej Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego występuje całe spektrum hagiograficznych i hymnograficznych dzieł poświęconych Paraskiewie Tyrnowskiej w języku cerkiewnosłowiańskim, jak też poszczególne teksty w języku ruskim. Do tych ostatnich zalicza się żywot obszerny w składzie dwóch Ewangeliarzy Pouczających ze zbiorów biblioteki Kapituły w Przemyślu: polska Biblioteka Narodowa, Akc. 2847, koniec XVI w., Akc. 2755, druga ćwierć XVII wieku. Do żywotów obszernych Paraskewy w języku ruskim należy zaliczyć tekst w rękopiśmiennym fragmencie pochodzącym z Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk, 12.7.37, połowa XVI w., jak też żywot w Minei Czytanej z polskiej Biblioteki Narodowej, Akc. 2996, nie wcześniej niż lata 40. XVII w. Za podstawę ruskich tłumaczeń posłużyła redakcja obszernego żywota o incipicie: Свэтлеиш•а сльн±ца прэподwбны¬ паметь Петкы, аште по дробн¹ то¬ сьповэмы жит•е, дэян•а же и хожден•а, яже ради христови любве подь¬т…, ułożona przez hierodiakona Моisieja do księgi Bożydara Wukowicza wydanej w Wenecji w 1536 r.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2012, 54, 1-2; 167-184
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Знахарскія тэксты ў кантэксце традыцыйнай культуры беларускіх татараў
The healing texts in the context of the traditional culture of the Belarusian Tatars
Autorzy:
Сынкова, Ірына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044735.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
traditional culture
healing magic
popular medicine
Opis:
The healing texts of heterogeneous origin are preserved in the manuscripts of the Belarusian Tatars in large numbers. According to written sources, they have been widely used in the past in the Tatar environment. Recent field studies show that the healing texts have not yet completely disappeared from use. These texts have deep roots in the ancient Turkic culture, and also reflect various influences, mainly from the side of Islam, as well as from the Christian-Slavic environment. In general, the healing texts are very interesting sources for analyzing the traditional worldviews of the Belarusian Tatars.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 177-194
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Задыякальныя луннікі ў Супрасльскім рукапісе
Zodiacal lunaries in the Codex Suprasliensis
Zodiakalne kalendarze księżycowe w Kodeksie supraskim
Autorzy:
Slizh, Natallia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341090.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
zodiac lunary
Codex Suprasliensis
the Grand Duchy of Lithuania
zodiakalne kalendarze księżycowe
Kodeks supraski
Wielkie Księstwo Litewskie
задыякальны луннік
Супрасльскі рукапіс
Вялікае Княства Літоўскае
Opis:
Lunaries have been a subject of research in world historiography for a long time. The article is devoted to two zodiacal lunaries as well as the specific character of their content. They are part of the Suprasl manuscript, along with other astrological texts. A Zodiac lunary is a prognostic based on the position of the Moon in the zodiac signs. It possesses advice for medicine and everyday life. Generally, lunaries belong to popular astrological literature, do not require serious special knowledge, and are widely available for understanding. This type of sources was widespread in Babylon, Ancient Greece, the Byzantine Empire, medieval Europe and England. These lunaries came to the GDL from the Byzantine Empire.
Kalendarze księżycowe od dawna są przedmiotem badań w historiografii światowej. W artykule zwraca się uwagę na dwa zodiakalne kalendarze księżycowe oraz na cechy ich treści. Wchodzą one w skład Kodeksu supraskiego, wraz z innymi tekstami astrologicznymi. Zodiakalny kalendarz księżycowy jest prognostykiem opartym na pozycji Księżyca w znaku zodiaku. Udziela porad w sprawach medycznych i życia codziennego. Kalendarz księżycowy odnosi się do popularnej literatury astrologicznej, nie wymaga poważnej wiedzy specjalistycznej, jest łatwy do zrozumienia nie tylko przez astrologów. Tego rodzaju źródła rozpowszechniły się w Babilonie, starożytnej Grecji, Cesarstwie Bizantyjskim, średniowiecznej Europie i Anglii. Takie kalendarze księżycowe przyszły do Wielkiego Księstwa Litewskiego z Cesarstwa Bizantyjskiego.
Календары Месяца даўно з’яўляюцца прадметам даследавання ў сусветнай гістарыяграфіі. У дадзенай працы звяртаецца ўвага на два задыякальныя луннікі, асаблівасці іх зместу. Яны ўваходзяць у склад Супрасльскага рукапісу, разам з іншымі астралагічнымі тэкстамі. Задыякальны луннік – гэта прагностык, у аснову якога пакладзена становішча Месяца ў знаку задыяку. Асноўная ўвага ў ім надаецца парадам у медычных справах і штодзённым жыцці. Луннікі адносяцца да папулярнай астралагічнай літаратуры, не патрабуюць сур’ёзных спецыяльных ведаў, даступны для разумення не толькі астролагаў. Гэты від крыніц меў распаўсюджанне ў Вавілоне, Старажытнай Грэцыі, Візантыйскай Імперыі, сярэднявечнай Еўропе і Англіі. Дадзеныя луннікі прыйшлі ў ВКЛ з Візантыі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 285-301
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniany poeta polsko-białoruski: twórczość Jana Kozakowicza
Yan Kozakovich – forgotten Polish and Belarusian poet
Забыты польска-беларускi паэт Ян Казаковiч
Autorzy:
Kawalou, Siarhiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944689.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
шматмоўная паэзiя
Вялiкае Княства
Лiтоўскае
Рэнессанс
традыцыi
патрыятызм
multilingual poetry
the grand duchy of lithuania
renaissance
tradition
patriotism
Opis:
У артыкуле разглядаецца творчасць забытага польска-беларускага паэта Яна Казаковiча (Лiтвiна). Паэт жыў на рубяжы 16–17 вякоў у Вiльнi, пiсаў на польскай мове, але ў сваëй творчасцi выступаў як актыўны патрыëт Вялiкага Княства Лiтоўскага. Эпiграмы i прысвячэннi Казаковiча можна знайсцi ў мно- гiх кнiжных выданнях канца 16 – пачатку 17 веку, але найбольш значным яго творам з’яўляецца паэма «Orzech włoski» («Итальянский орех») (Вiльня 1603) – вольная перапрацоўка элегii Авiдыя «Nux» («Орех»).
The article is dedicated to the literary creation of a forgotten Polish and Belarusian poet Jan Kozakovich (Litvin). The poet lived at the end of 16th and the beginning of 17th century in Vilna, wrote in Polish, but in his works he is an active patriot of the Grand Duchy of Lithuania. The poet’s epigrams and dedication can be found in a number of books published in the late 16th – early 17th century. However, Kozakovich’s most significant work is a poem “Walnut” (Vilna 1603) – an elegy of Ovid’s “The Walnut Tree”, remade in freestyle.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6; 11-22
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamowy białoruskie oraz inne teksty ludowego lekarowania jako dowód na przenikanie się języków i kultur na obszarze byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego
Autorzy:
Szcześniak, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676729.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belorussian zamowy
holidays’ and prayers’ names
saints’ names
multilingual image of the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
Belorussian zamowy and other folk medicine texts as evidence for linguistic and cultural permeation in the former Grand Duchy of LithuaniaThis paper presents the lexical material stored in the Belorussian zamowy: names of holidays, prayers, designations of the sacred and clergy portaits, as well as names and nationalities. The documentation, coming from two sets of Belorussian zamowy (addresses given in references), shows clearly that these texts – which usually come with a classic construction, important for those telling them – preserved traces of multilingualism, different religions and dialects, as well as the information about the nationalities residing in the area. Some lexemes (or groups of lexemes) mix two or three languages. What is more, it often occurs that literary language and the standard variety (Polish) are mixed with Belorussian dialects, which stems from the historical circumstances the area studied. Such information could be preserved in zamowy because słowa or szepty (as they were called) had strictly defined structure, and had to include certain lexemes that always came in the same pre-defined order. Белорусские заговоры и другие тексты народного лечения как свидетельство взаимопроникновения языков на территории бывшего Великого княжества ЛитовскогоСтатья представляет лексический материал, содержащийся в белoрусских заговорах, который касается названий праздников, молитв, определений изображений святых и священников, а также имен святых и национальностей. Документация, почерпнутая из двух книг белoрусских заговоров, выходные данные которых содержит перечень использованной литературы, с яркостью показала, что в данных текстах (отличающихся, как правило, классической композицией, существенной для тех, кто их произносил) сохранилсь следы многоязычия, разных религий и диалектов, а также информация относительно национальности проживающих на данной территории. Некоторые лексемы (или сочетания лексем) содержат следы смешения двух или даже трех языков, или общелитературного языка (польского) с белoрусским диалектом, что – по мнению автора – вытекает из прошлого исследуемого пространства. В загово рах моглa сохраниться вся указаннaя информация, так как данные единицы (слова, шепоты, как их принято определять), помимо прочего отличались определенным построением и набором определенных лексем с их четкой последовательностью.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współistnienie języków na ziemiach byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego w świetle prac Jana Karłowicza
Autorzy:
Koniusz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676726.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
co-existence of languages
The Grand Duchy of Lithuania
classification of provincialisms
linguistic interference
Jan Karłowicz
Opis:
Co-existence of languages in the area of the former Grand Duchy of Lithuania in the light of the works of Jan KarłowiczThe article discusses the issues of the co-existence of languages in the former Grand Duchy of Lithuania and the consequences of the phenomenon as documented in the works of Jan Karłowicz – the outstanding scholar of the second half of the nineteenth century, an expert and researcher of the “Lithuanian” version of Polish language. The article emphasizes the fact that the research on languages in the area of The Grand Duchy of Lithuania and results of their co-existence goes back to the second half of the nineteenth century and Jan Karłowicz was the pioneer of this research. He was the first to observe the following phenomena of their co-existence: interference; bilingualism and multilingualism; prioritization of co-existing languages with the unique role of the Polish language in focusing various functions in the history of The Grand Duchy of Lithuania; the diversity of Polish with sociolinguistic classification of its provincialisms and their division in the view of their origin; and the dangers to the Polish language in the period of Russification. Karłowicz struggled with the lack of terminology to describe the linguistic phenomena characteristic for the area. The article focuses on the classification of provincial qualities of the “Lithuanian” Polish language executed by Karłowicz in the social and ethnolinguistic area; and on the presentation of the phenomenon of linguistic interference visible in the provincial vocabulary in The Grand Duchy of Lithuania collected in “Dictionary of Polish dialects” by Karłowicz. Сосуществование языков на территории бывшего Великого княжества Литовского в свете произведений Яна КарловичаЦель данной статьи – показать сосуществование языков на землях бывшего Великого княжества Литовского (ВКЛ) и последствий этого явления, засвидетельствованных в работах Яна Карловича, видного ученого второй половины девятнадцатого века, знатока и исследователя „литовского” польского языка. Автор статьи указывает на то, что изучение языков в Великом княжестве Литовском, последствиям их сосуществования относятся ко второй половине девятнадцатого века, а их первым исследователем был Карлович. Им впервые были отмечены такие проявления этого сосуществования, как языковая интерференция, билингвизм и многоязычие, иерархия сосуществующих языков и диалектов. Выделена особая роль польского языка, объединившего целый ряд функций в истории ВКЛ, дифференциация внутри польского языка, социолингвистическая классификация его диалектизмов и их деление по происхождению, угрозы для польского языка в период сильной русификации. Особое внимание автор статьи сосредоточил на классификации провинциальных особенностей „литовского” польского языка, осуществлённой Карловичем в социальном и этнолингвистическом плане, а также на проявлениях интерференции в провинциальной лексике, ведущей своё происхождение из Великого княжества Литовского, собранной в „Словаре польских диалектов” Карловича.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńska działalność społeczno-kulturalna i oświatowa Stanisława Węsławskiego (1896–1942) – przyczynek do biografii
Autorzy:
Dąbrowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631553.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vilnius
the former Grand Duchy of Lithuania
Stefan Batory University
advocates of Vilnius
culture and education in Vilnius
Wilno
dawne Wielkie Księstwo Litewskie
Uniwersytet Stefana Batorego
adwokatura wileńska
kultura i edukacja w Wilnie
Opis:
Stanislaw Weslawski was born in Vilnius on 17 September 1896. He was a lawyer and musician. He was a member of many associations and educational and cultural organizations in Vilnius. He composed piano works and songs to poems by Rainer Maria Rilke, Kazimiera Iłłakowiczówna, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska and Jan Kochanowski. He was a regular member of the Vilnius Society of Friends of Sciences and served on the Education Department of the Polish Educational Eastern Territories. Also he was elected vicepresident of the Association of Singing Societies of Vilnius and Music. He wrote the music for Polish Radio Vilnius in Vilnius, and was its referent music, as well as Chairman of the Board of the Section of Vilnius Polish Society for Contemporary Music (Vilnius Branch). In the thirties, he was also designated president of the Central Board of the Polish Educational Vilnius Land. He was treasurer in the Bureau and then in the composition of the Audit Committee of the Council of Associations of Vilnius Art – „Erwuza|” (RWZA). He was also active in social debating club, „Smorgon”, was a regular visitor „Literary Wednesdays” and a member of the Board of the Vilnius Philharmonic Society, serving in the vicepresident. Weslawski was shot on December 2, 1942 in Ponary near Vilnius.
Stanisław Węsławski urodził się w Wilnie 17 września 1896 r. Z wykształcenia był prawnikiem i muzykiem. Zasiadał w wielu stowarzyszeniach i organizacjach oświatowych i kulturalnych Wilna. Komponował dzieła fortepianowe i pieśni, m.in. do wierszy RaineraMarii Rilkego, Kazimiery Iłłakowiczówny, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej czy Jana Kochanowskiego. Był członkiem zwyczajnym wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i zasiadał w Wydziale Oświatowym Polskiej Macierzy Szkolnej Ziem Wschodnich.Wybrano go również na wiceprezesa Wileńskiego Związku  Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych. Ponadto tworzył muzykę do Rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie oraz został jej referentem muzycznym jak i prezesem Zarządu Sekcji Wileńskiej Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (Oddział Wileński). W latach trzydziestych Stanisława Węsławskiego desygnowano również na prezesa Zarządu Centralnego Polskiej Macierzy Szkolnej Ziemi Wileńskiej. Zasiadał początkowo na stanowisku skarbnika w Prezydium, a następnie w składzie Komisji Rewizyjnej Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych „Erwuza” (RWZA). Działał też w towarzyskim klubie dyskusyjnym „Smorgonia”, był stałym bywalcem Śród Literackich oraz członkiem Zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego, pełniąc w nim funkcję wiceprezesa. Węsławskiego rozstrzelano 2 grudnia 1942 r. w Ponarach pod Wilnem.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńska działalność społeczno-kulturalna i oświatowa Stanisława Węsławskiego (1896–1942) – przyczynek do biografii
Autorzy:
Dąbrowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632143.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vilnius
the former Grand Duchy of Lithuania
Stefan Batory University
advocates of Vilnius
culture and education in Vilnius
Wilno
dawne Wielkie Księstwo Litewskie
Uniwersytet Stefana Batorego
adwokatura wileńska
kultura i edukacja w Wilnie
Opis:
Stanisław Węsławski urodził się w Wilnie 17 września 1896 r. Z wykształcenia był prawnikiem i muzykiem. Zasiadał w wielu stowarzyszeniach i organizacjach oświatowych i kulturalnych Wilna. Komponował dzieła fortepianowe i pieśni, m.in. do wierszy RaineraMarii Rilkego, Kazimiery Iłłakowiczówny, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej czy Jana Kochanowskiego. Był członkiem zwyczajnym wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i zasiadał w Wydziale Oświatowym Polskiej Macierzy Szkolnej Ziem Wschodnich.Wybrano go również na wiceprezesa Wileńskiego Związku  Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych. Ponadto tworzył muzykę do Rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie oraz został jej referentem muzycznym jak i prezesem Zarządu Sekcji Wileńskiej Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (Oddział Wileński). W latach trzydziestych Stanisława Węsławskiego desygnowano również na prezesa Zarządu Centralnego Polskiej Macierzy Szkolnej Ziemi Wileńskiej. Zasiadał początkowo na stanowisku skarbnika w Prezydium, a następnie w składzie Komisji Rewizyjnej Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych „Erwuza” (RWZA). Działał też w towarzyskim klubie dyskusyjnym „Smorgonia”, był stałym bywalcem Śród Literackich oraz członkiem Zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego, pełniąc w nim funkcję wiceprezesa. Węsławskiego rozstrzelano 2 grudnia 1942 r. w Ponarach pod Wilnem.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielopoziomowe relacje między literaturą religijną Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego a przekładami Biblii na języki narodowe
The multilayered relations between the religious literature of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania and the translations of the Bible into national languages
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044609.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Reformation
the history of the Polish language
kitabistics
the religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
the Qur’an
the Bible
translation
Opis:
The article presents the genesis and the features of the Renaissance religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania in the context of the translations of the Bible into national languages. An analysis was performed on a Tatar tefsir, which – according to the most recent research – is a translation of the Qur’an into a European language – the third translation of this kind in the world. Due to the fact that in the 16th century a Polish and even a European Qur’anic translational tradition did not exist, this translation makes reference to the Biblical-psalter literature of the Middle Ages and to the translations of the Scripture of the Reformation, inter alia as far as the selection of the methods and the ways of translation or the adoption of specific translational solutions is concerned. Thus the translation belongs to the translational tradition of sacred books and to the most important trends of Polish and European culture. In this context, a medieval tradition (a continuation of the achievements of translation studies of the 15th c.) and the innovation of the Renaissance overlap. There is an analogy with the 16th-century Biblical printed texts, which also represent a transitional stage – they make reference to a medieval tradition and they also take advantage of the benefits of humanist Biblical studies.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 189-206
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies