Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the constitutional tribunal" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kategoria „legitymizacji” w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego – konstrukcyjne uwarunkowania znaczeniowe
The Category of “Legitimation” in the Jurisprudence of the Constitutional Tribunal – Constructive Semantic Conditions
Autorzy:
Nowotko, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51448232.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
orzecznictwo
język prawny
legitymizacja
Trybunał Konstytucyjny
terminologia prawnicza
język prawniczy
definicja pojęcia legitymizacji
Constitutional Tribunal
Jurisprudence
Legitimation
Legal terminology
Legal language
Juridical language
definition of the concept of legitimation
Opis:
This paper aims to analyze the Constitutional Tribunal’s (CT) jurisprudence regarding the term “legitimation” to reconstruct its definition and compare it with its lexical meaning. Despite its varied use across multiple contexts, the jurisprudence lacks a uniform definition of legitimation. This situation necessitates reliance on diverse semantic intuitions. A doctrinal-legal method combined with logical-linguistic analysis was employed, analyzing 100 CT rulings that used the term “legitimation”. The CT’s jurisprudence shows that the application of the term is not limited to legal legitimacy but also includes broader contexts such as social perception, alignment with the values of the legal system, or the sovereign’s will. It is used in contexts that align with previous lexical findings, suggesting that legitimation can be viewed both as a state and a process. The analysis confirms the need for a terminological distinction, which could help organize discourse around this concept.
Celem niniejszego opracowania jest analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (TK), w kontekście użycia terminu „legitymizacja”, aby na tej podstawie odtworzyć jego definicję oraz dokonać porównania z leksykalnym znaczeniem tego terminu. Pomimo wielu kontekstów używania tego terminu, orzecznictwo nie oferuje jednorodnej definicji pojęcia legitymizacji. Skłania to do opierania się na zróżnicowanych intuicjach znaczeniowych oraz podkreśla znaczenie dalszych badań nad tym zagadnieniem. W opracowaniu wykorzystano metodę doktrynalno-prawną w połączeniu z analizą logiczno-językową. Badaniu zostało poddane sto orzeczeń TK, w których użyty został termin „legitymizacja”. Orzecznictwo TK wskazuje na zróżnicowane zastosowanie terminu, które nie ogranicza się wyłącznie do aspektu legalności, lecz obejmuje również szersze konteksty, takie jak percepcja społeczna, zgodność z wartościami systemu prawnego czy wolą suwerena. Używane jest ono w różnych kontekstach, które będą odpowiadały wcześniejszym ustaleniom leksykalny, że pojęcie legitymizacji można postrzegać jako pewien stan lub proces. Analiza potwierdza potrzebę wprowadzenia rozróżnienia terminologicznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 33-44
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezes NIK jako inicjator postępowania przed TK - zagadnienia wybrane
President of NIK as Initiator of Proceedings at Constitutional Tribunal – Selected Issues
Autorzy:
Łyszkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343653.pdf
Data publikacji:
2024-02
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
wnioski Prezesa NIK do TK
kontrola legalności
kontrola konstytucyjności
Trybunał Konstytucyjny
motions of the President of NIK to the Constitutional Tribunal
audit of legality
in compliance with the Constitution
Constitutional Tribunal
NIK’s motions to the TK
Opis:
Prezes Najwyższej Izby Kontroli1 jest legitymowany do występowania z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego, inicjującym hierarchiczną kontrolę norm, od początku istnienia TK. Uprawnienie to nie budziło wątpliwości w chwili jego kreacji, podczas prac nad obowiązującą Konstytucją ani nie budzi ich obecnie. Taka sytuacja paradoksalnie skutkuje brakiem szerszego zainteresowania nauki prawa, której przedstawiciele jedynie na marginesie swoich ustaleń odnotowywali dysponowanie przez Prezesa NIK tak istotną kompetencją.
The President of the Supreme Audit Office is mandated to file motions to the Constitutional Tribunal (Polish Trybunał Konstytucyjny, TK) to initiate a hierarchical control of norms, since the very establishment of the TK. This right of the President of NIK did not seem controversial once it was created, when the current Constitution was elaborated, nor it is now. This situation, paradoxically, results in the lack of interest of legal sciences, representatives of which are little concerned with this significant competence of the NIK President. Every NIK audit comprises checking the activities of auditees also against the criterion of legality. If doubts arise as for the structure of the very legal regulations that are the basis for the establishment or activity of the auditee, the President of NIK may use his constitutional competence and put forward a proposal to the Constitutional Tribunal to check whether these regulations are compliant with the Constitution. The practice to date shows that such motions have been put forward mainly in relation to doubts that aroused during NIK’s audit engagements. Nevertheless, the President of NIK may also apply to the Tribunal with other issues, unrelated to NIK’s audit activity, because his competence – of a constitutional body that safeguards law and order – is unlimited. In his article, the author presents these issues and discusses the motions that have been filed with the TK by the President of NIK to date.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2024, 69, 1 (414); 44-63
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z granicami jurysdykcji Trybunału Konstytucyjnego nad traktatami unijnymi. Uwagi na marginesie sprawy sygn. akt K 3/21
Problem of the Limits of the Constitutional Tribunal Jurisdiction over EU Treaties. Debate Regarding Case file ref. no. K 3/21
Autorzy:
Ziółkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51450540.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
jurisdiction
EU law
Constitution
constitutional crisis
the Court of Justice
TEU
Constitutional Tribunal in Poland
prawo unijne
Trybunał Konstytucyjny
Konstytucja
jurysdykcja
Trybunał Sprawiedliwości
Traktat o Unii Europejskiej
konstytucyjny kryzys
Opis:
The article begins with an examination of the doctrinal debate surrounding the judgment of the Constitutional Tribunal, which declared certain provisions of the Treaty on European Union to be unconstitutional. The Tribunal took over a year to provide written justification, covering crucial topics in constituional law and the EU law such as primacy, subsidiarity, and constitutional identity. One of the notable changes was the Tribunal’s new approach to jurisdiction over the Treaties. The article, which has a doctrinal and interpretive nature, discusses and critiques the Tribunal’s arguments. The author believes that the question is not whether the Tribunal has the power to review the treaties, but what the constitutional limits of this power are. The article offers suggestions on how to limit the Tribunal’s jurisdiction.
Artykuł rozpoczyna podsumowanie aktualnego stanu dyskusji doktrynalnej o przełomowym wyroku TK w sprawie sygn. akt K 3/21, w którym uznał on przepisy (w określonej interpretacji) Traktatu o Unii Europejskiej za niekonstytucyjne. Trybunał czekał ponad rok z pisemnym uzasadnieniem, w którym znalazły się odniesienie do wielu kluczowych zarówno prawa konstytucyjnego, jak prawa UE tematów, w tym uwagi o zasadzie pierwszeństwa, zasadzie subsydiarności oraz tożsamości konstytucyjnej. Niemniej istotne są nowe rozważania Trybunału Konstytucyjnego o możliwości wykonywania własnej jurysdykcji nad unijnymi traktatami. Artykuł najpierw rekonstruuje argumenty Trybunału Konstytucyjnego, po czym poddaje je doktrynalnej krytyce. Zdaniem Autora kluczowe jest nie tyle pytanie, czy TK może kontrolować traktaty, ale w jakich granicach może ową kontrolę sprawować. Artykuł zawiera wskazówki pozwalające wyznaczyć owe granice.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 45-58
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ascription of Content to Provisions of the Law by Judicial Practice. Theoretical Analysis of the Polish Constitutional Tribunal’s Judgments
Przypisywanie treści przepisom prawnym przez orzecznictwo. Analiza teoretyczna wyroków polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Rzepiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855325.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
judicial practice
Constitutional Tribunal
analytic pragmatism
provision of the law
legal norm
application of the law
praktyka sądowa
Trybunał Konstytucyjny
pragmatyzm analityczny
przepis prawny
norma prawna
stosowanie prawa
Opis:
The article examines the way in which the Polish Constitutional Tribunal operates, which involves replacing its own process of interpreting the provisions under review by accepting the interpretation of another court. The objective of the article is to provide a theoretical account of the Polish Constitutional Tribunal’s conduct to the readers. Therefore, the concepts developed at the Poznan School of Theory of Law are used, namely the distinction between a provision of the law and a legal norm, as well as a distinction between pragmatic and nonpragmatic interpretation. The role of the metatheory used to analyse the Tribunal’s conduct is also played by Robert B. Brandom’s analytic pragmatism. Analytic pragmatism allows the conclusion to be drawn that, through its activity, the Tribunal indicates 1) what an agent must do (within the legal practice) for the vocabulary of normative acts to mean something (PV-sufficiency), and 2) what vocabulary is sufficient to define those practices (VP-sufficiency). The practice of applying the law can be described with the use of the TOTE concept (Test-Operation-Test-Exit). In this case TOTE cycles are open-ended. Therefore, in its further practice, the Tribunal might indicate further practices-or-abilities which are sufficient for the vocabulary of normative acts to mean something.
Artykuł dostrzega sposób postępowania Trybunału Konstytucyjnego polegający na zastąpieniu własnego procesu interpretacji badanych przepisów poprzez przyjęcie wykładni innego sądu. Celem tekstu jest więc opracowanie teoretyczne analizowanych orzeczeń. W tekście wykorzystane zostały koncepcje wypracowane w Poznańskiej Szkole Teorii Prawa, tj. rozróżnienie na przepis i normę prawną, jak również rozróżnienie na wykładnię w sensie pragmatycznym oraz apragmatycznym. Rolę metateorii służącej do analizy postępowania Trybunału pełni także pragmatyzm analityczny Roberta B. Brandoma. Pragmatyzm analityczny pozwala na stwierdzenie, że działania Trybunału wskazują (1) co należy zrobić (w ramach praktyki prawnej), aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło (PS-wystarczalność) i (2) jakie słownictwo jest wystarczające do scharakteryzowania tych praktyk (SP-wystarczalność). Praktyka stosowania prawa daje się opisać przy wykorzystaniu koncepcji TOTE (akronim angielskiego wyrażenia Test-Operation-Test-Exit). Cykle tej aktywności mają otwarte zakończenia (ang. open-ended). Tym samym, w swojej dalszej praktyce, Trybunał może wskazać kolejne umiejętności/praktyki wystarczające do tego, aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 65-76
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2023 r. sygn. akt Kpt 1/17
Gloss to the Judgment of the Constitutional Tribunal of 2 June 2023 file ref. no. Kpt 1/17
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850693.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Trybunał Konstytucyjny
Prezydent
prawo łaski
abolicja
spór kompetencyjny
Constitutional Tribunal
President of the Republic of Poland
right of pardon
abolition
competence dispute
Opis:
The article refers to the judgment of the Tribunal Court of 2 June 2023, file ref. no. Kpt 1/17. In this jurisdiction, the Tribunal resolves a competence dispute between the Supreme Court and the President of the Republic. In the resolution of 31 May 2017 file ref. no. I KZP 4/17 the Supreme Court climes that The President is not supposed to apply the law of pardon to people, who are not finally sentenced. The Tribunal decides that the Supreme Court doesn’t have a competence, which allows controlling the President’s individual acts. The Author of the article criticizes the Tribunal’s judgment and climes that in this particular case there is no a competence dispute. The Tribunal intends to present formally binding interpretation of the article no 139 of the Constitution. Furthermore, the Supreme Court and common courts are entitled to control President’s applying the right of pardon during fulfilling their function of the administration of justice.
Opracowanie odnosi się postanowienia TK z 2 czerwca 2023 r. o sygn. akt Kpt 1/17, wydanego w przedmiocie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem a Sądem Najwyższym. Orzeczenie TK dotyczy uchwały SN z 31 maja 2017 r. sygn. akt I KZP 4/17, w której Sąd Najwyższy uznał, że Prezydent nie może stosować prawa łaski przed prawomocnym skazaniem. Trybunał uznał, że Sąd Najwyższy nie ma prawa kontrolować postanowień Prezydenta wydanych w ramach realizacji prerogatyw. Autor glosy krytycznie ocenia postanowienie TK. Uznaje bowiem, że w przedmiotowej spawie w ogóle nie było żadnego sporu kompetencyjnego i że celem działania TK było wydanie orzeczenia interpretującego art. 139 Konstytucji. Ponadto Sąd Najwyższy i sądy powszechne uprawnione są do oceny aktów łaski Prezydenta w ramach sądowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości i domniemania kompetencji, o którym mowa w art. 177 Konstytucji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 369-379
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r., sygn. akt TSZP 1/17
Gloss to the Resolution of the Tribunal of State of May 15, 2019, file ref. no. TSZP 1/17
Autorzy:
Radajewski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177722.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Trybunał Stanu
odpowiedzialność konstytucyjna
przedawnienie
przerwanie biegu przedawnienia
zasadnicza wykładnia ustawy
limitation
Tribunal of State
interruption of the limitation
constitutional liability
fundamental interpretation of the law
Opis:
The subject of this gloss is an analysis of the resolution of the Tribunal of State of 15 May 2019 (file ref. no. TSZP 1/17) resolving a legal issue, the essence of which boils down to answering the question whether the interruption of the limitation referred to in Art. 23 of the Tribunal of State Act should be understood in such a way that, after the occurrence of such an event, the limitation runs anew. The author, partly polemicising with the findings of the Tribunal of State, points out that this issue cannot be resolved by using the methods of linguistic and systemic interpretation. Only a functional interpretation supports a positive answer to the question under consideration. Thus, the author confirms the correctness of the Tribunal’s decision, while pointing out the deficiencies of its justification.
Przedmiotem glosy jest analiza uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r. (sygn. akt TSZP 1/17) rozstrzygającej zagadnienie prawne, którego istota sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przerwanie biegu przedawnienia, o którym mowa w art. 23 ustawy o Trybunale Stanu, należy rozumieć w ten sposób, że po wystąpieniu takiego zdarzenia przedawnienie biegnie od nowa. Autor, częściowo polemizując z ustaleniami Trybunału Stanu, wskazuje, że zagadnienia tego nie można rozstrzygnąć przy zastosowaniu metod wykładni językowej i systemowej. Dopiero wykładnia funkcjonalna przemawia za pozytywną odpowiedzią na przedmiotowe pytanie. Tym samym Autor potwierdza słuszność rozstrzygnięcia Trybunału Stanu, jednocześnie wskazując na niedostatki jego uzasadnienia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 427-435
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań
Subjection of the Constitutional Tribunal to the organs of political authorities in Poland after 2015: contribution to considerations
Autorzy:
Opaliński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179106.pdf
Data publikacji:
2022-11-06
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
trójpodział władzy
władza sądownicza
Trybunał Konstytucyjny
niezależność
niezawisłość
wzmocnienie władzy
ochrona słabszych
tripartite system of the separation of powers
the judicial
Constitutional Tribunal
independence
strengthening authorities
protection of the weaker
Opis:
W artykule poruszono problematykę wpływu polskiej władzy ustawodawczej na funkcjonowanieTrybunału Konstytucyjnego, zapoczątkowane jesienią 2015 roku. Analizie poddanowszystkie ustawy uchwalone na przestrzeni lat 2015–2017, wprowadzające zmiany w ustrojui funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego oraz modyfikujące status sędziów tego organu.Przy prowadzeniu badań posłużono się nowatorską metodą opracowaną przez prof. PawłaChmielnickiego, polegającą na badaniu materialnych źródeł prawa, tj. faktycznych przyczynuchwalenia danej ustawy. Analizie poddano między innymi materiały opracowane przyudziale specjalistów zatrudnionych w Centrum Badań Procesu Legislacyjnego w UczelniŁazarskiego, w gronie których jest również autor tekstu.W tekście wykazano, że zmiany w obrębie Trybunału Konstytucyjnego nie służą realizacjipraw obywatelskich. Ich celem jest wzmocnienie władzy politycznej (parlamentu i – stanowiącegojego emanację – rządu) kosztem władzy sądowniczej. Wpisuje się to w ogólną tendencjęwidoczną po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, nakierowaną na osłabienie pozycjiwładzy sądowniczej oraz personalny wpływ legislatywy na tę władzę. Działania te nie mieszcząsię w konstytucyjnej regule podziału władzy oraz pozostają sprzeczne z zagwarantowanąkonstytucyjnie zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów. Mając na względzie, żew warunkach ustroju demokratycznego władza ulega zmianie, jedynym panaceum na przywróceniedawnego kształtu i autorytetu Trybunału Konstytucyjnego jest zmiana władzy. Takamożliwość zaistnieje jesienią 2023 roku.
The article discusses the issues concerning the influence of the Polish legislative poweron the functioning of the Constitutional Tribunal that started in the autumn of 2015. Theanalysis covers all legal acts passed between 2015 and 2017 that introduced changes in thestructure and functioning of the Constitutional Tribunal and modified the status of its judges.The research made use of the innovative method devised by Professor Paweł Chmielnicki,which consists in the examination of substantial sources of law, i.e. real reasons for passinga given statute. The analysis covers, inter alia, materials developed by a group of specialists,including the author, employed by the Centre for Legislative Process Research at LazarskiUniversity. The article shows that the changes in the Constitutional Tribunal do not serveto exercise citizens’ rights. They aim to strengthen the political authorities (the Parliamentand its emanation, the Government) at the judicial power expense. It matches the generaltendency visible after the 2015 parliamentary election targeted at weakening the position of the judiciary and personal influence of the legislative on this power. The activities do not follow the constitutional rule of separation of powers and are in conflict with the principle ofseparation and independence of courts and tribunals guaranteed by the Constitution. Takinginto account the fact that authorities change in the conditions of a democratic system, theonly panacea for the restoration of the shape and prestige of the Constitutional Tribunal isthe change of the authorities. There will be an opportunity for that in the autumn of 2023.
Źródło:
Ius Novum; 2022, 16, 3; 146-166
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References to jurisprudence of foreign constitutional courts in judgments and decisions of the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106685.pdf
Data publikacji:
2022-05-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
The Constitutional Tribunal of the Republic of Poland
comparative legal method
constitutional jurisprudence
reasons for the ruling
judicial globalization
Opis:
In its jurisprudence, the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland often uses the comparative law method. For it, comparative material is not only the normative acts in force in other countries, but also foreign jurisprudence. This article presents the results of a quantitative and qualitative study of the judgments of the Polish Constitutional Tribunal in terms of the presence of references to the judgments of other constitutional courts. Reference by the Tribunal to foreign constitutional jurisprudence is a relatively rare practice, but not an occasional one. It was intensified after Poland’s accession to the European Union. Although the main point of reference for the Tribunal in its comparative analysis is still the jurisprudence of the German Federal Constitutional Court and constitutional courts of other Western countries, it also increasingly frequently reaches to the judgments of the constitutional courts of Central European and Baltic countries. The subject issue is part of the progressive process of the so-called transnational judicial discourse or judicial globalization. The reluctance of the Tribunal to reach in its rulings to judgments of foreign constitutional courts, which has been observed since 2017, may be the beginning of its assumption of an exceptionalistic attitude similar to the U.S. Supreme Court.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2022, 49, 2; 71-96
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shaping the Relationship Between the Polish Constitution and European Union Law in the Adjudication of the Constitutional Tribunal
Kształtowanie relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Kos, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162224.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
European Union law
Constitutional Tribunal
Constitution
EU-friendly interpretation of the Constitution
konstytucja
prawo Unii Europejskiej
Trybunał Konstytucyjny
prounijna wykładnia Konstytucji
Opis:
In the article, the issue of the relationship between the Polish Constitution and European Union law is analysed from the perspective of its shaping in the adjudication of the Constitutional Tribunal. Firstly, the constitutional regulations that define the relationship between the Constitution and EU law will be analysed. This part of the article also includes the issues relating to the legal basis of the most commonly used instrument that shapes this relationship – the EU-friendly interpretation of the Constitution. Secondly, the contexts in which the Constitutional Tribunal refers to EU law are examined. The case study that is undertaken focuses on the instruments that prevent conflicts between EU law and the Constitution, inter alia legislative and interpretative instruments. The application of these methods in recent controversial judgments Ref. no. P 20/07 and Ref. no. K 3/21 concerning the relationship between the Polish Constitution and the EU law will be analysed.
W niniejszym artykule kwestia relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej jest analizowana z perspektywy ewolucji jej kształtowania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W pierwszej kolejności przedmiotem analizy są przepisy konstytucyjne definiujące relację między Konstytucją i prawem UE. Ta część artykułu zawiera również rozważania na temat podstaw prawnych najpowszechniej wykorzystywanego instrumentu kształtującego tę relację – prounijnej wykładni Konstytucji. W kolejnych częściach artykułu badane są przypadki, w których Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie odwołuje się do systemu prawa unijnego. Przeprowadzona analiza koncentruje się na instrumentach, które zapobiegają konfliktom między prawem UE i Konstytucją, w tym instrumentom wymuszającym aktywność legislacyjną oraz instrumentom interpretacyjnym. Przedmiotem analizy w artykule jest również ustosunkowanie się do ww. metod w ostatnich kontrowersyjnych orzeczeniach TK o sygn. akt P 20/07 oraz sygn. akt K 3/21 dotyczących relacji między polską Konstytucją i prawem Unii Europejskiej, które zasadniczo zrywają z dotychczasową tendencją orzeczniczą w tym zakresie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 427-437
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugruntowanie prawa do aborcji w konstytucyjnych zasadach prywatności, równości i wolności w Stanach Zjednoczonych Ameryki a argumentacja Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 r.
Establishing the Right to Abortion in the Constitutional Principles of Privacy, Equality and Freedom in the US and the Arguments of the Constitutional Tribunal of October 22, 2020
Autorzy:
Chodorowska, Anna
Łaszewska-Hellriegel, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129923.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
abortion
the Constitutional Tribunal
Roe v. Wade
the principle of equality
women’s rights
aborcja
Trybunał Konstytucyjny
prawa kobiet
zasada równości
Opis:
The U.S. Supreme Court’s Roe v. Wade ruling was pivotal in American women’s fight for the right to abortion. It was based on the constitutional principle of the right to privacy and was criticized that it would be more appropriate to base it on the principle of equality. The aim of the article is to compare the way in which the U.S. Supreme Court rulings legalizing abortion have been argued with the Polish Constitutional Tribunal’s 2020 ruling limiting the already restrictive right to abortion. The article analyzes the judgment of the Constitutional Tribunal and presents its potential effects in terms of women’s rights, gender equality and freedom. In its conclusion, the article points to possible legal solutions to the abortion dilemma and addresses the issue of gender discrimination.
Wyrok Sądu Najwyższego USA Roe v. Wade był kluczowy w walce amerykańskich kobiet o prawo do aborcji. Został on oparty o konstytucyjną zasadę prawa do prywatności i poddany krytyce, iż właściwszym byłoby oparcie go o zasadę równości. Celem artykułu jest porównanie sposobu argumentacji orzeczeń Sądu Najwyższego w USA legalizujących aborcję z wyrokiem polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 2020 r. ograniczającego i tak już restrykcyjne prawo do aborcji. W artykule poddano analizie wyrok TK i przedstawiono również jego potencjalne skutki w zakresie praw kobiet, równości płci i wolności. W swojej konkluzji artykuł wskazuje na możliwe rozwiązania prawne dotyczące dylematu aborcyjnego i podejmuje problem dyskryminacji płci.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 267-278
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu modelu ustrojowego kontroli zgodności prawa z Konstytucją w okresie II Rzeczypospolitej
In Search of a Systemic Model for Controlling the Law’s Compliance with the Constitution During the Period of the Second Republic of Polish
Autorzy:
Łukaszczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129861.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
models for controlling the constitutionality of the acts of law
the Constitutional Tribunal
the rule of law
modele kontroli konstytucyjności ustaw
Trybunał Konstytucyjny
praworządność
Opis:
Searching a coherent model of the systemic control of the compliance of statutory law with the constitution was an arduous process conducted by theoreticians of law throughout the entire period of forming the system of the Second Polish Republic. The statements which seemed to be correct in the opinion of recognized legal authorities, were not – apart from a few exceptions that overcame the general aversion to such views – adopted by the legislator during the revision of the March constitution. What is more, the control of the constitutionality of the law was not accepted during the work on the April constitution. The reason for that was its ideological conditions, based on the concept of the President’s authoritarian supreme power in terms of state system, which did not allow for appointing a body responsible for examining the compliance of the acts of law with the constitution.
Poszukiwanie spójnego modelu ustrojowego kontroli zgodności prawa stanowionego z konstytucją było żmudnym procesem podejmowanym przez teoretyków prawa w całym okresie kształtowania ustroju II Rzeczypospolitej Polskiej. To, co wydawało się słuszne w poglądach uznanych autorytetów prawniczych nie zostało jednak – poza nielicznymi wyjątkami przebijającymi się przez ogólną niechęć dla takich poglądów – przyjęte przez ustawodawcę w trakcie rewizji konstytucji marcowej. Tym bardziej kontrolna konstytucyjności prawa nie znalazła podatnego gruntu także w trakcie prac nad konstytucją kwietniową. Powodem były jej uwarunkowania ideologiczne, oparte o koncepcję autorytarnej władzy zwierzchniej Prezydenta w obszarze ustroju państwa, która nie dopuszczała możliwości powołania organu badającego zgodność ustaw z konstytucją.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 181-190
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie orzecznictwa niemieckiego Federalnego Sądu Konstytucyjnego dla praktyki orzeczniczej polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Importance of the Case-Law of the German Federal Constitutional Court for the Case-Law of the Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Strzępek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035985.pdf
Data publikacji:
2022-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wykładnia prawa
praktyka orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego
praktyka orzecznicza Federalnego Sądu Konstytucyjnego
pojęcia autonomiczne
prawa i wolności człowieka
interpretation of law
case-law of the Constitutional Tribunal
case-law of the Federal Constitutional Tribunal
autonomous concepts
human rights and freedoms
Opis:
The aim of this article was to find an answer to the question about the role played by the case-law of the Federal Constitutional Court of Germany in the case-law of the Constitutional Tribunal of Poland, and to the question about the sort of cases heard by the CT, in which references to the FCC case-law occurred most often. An attempt to answer the above-mentioned questions were asked after empirical research. The judgments of the CT, publicly available on the Online Judgment Portal on the website of the CT, served as empirical material. In the case-law of the CT, it was not clearly indicated whether, in the case of referring by the CT to the case-law of the FCC, the Tribunal did it for comparative purposes, whether it was related to the interpretation of legal norms by the CT or for another purpose.
Celem niniejszego artykułu było znalezienie odpowiedzi na pytanie o rolę, jaką w praktyce orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego odgrywa orzecznictwo Federalnego Sądu Konstytucyjnego, oraz na pytanie o rodzaj spraw rozpoznawanych przez TK, w których odwołania do orzecznictwa FSK występowały najczęściej. Próba odpowiedzi na ww. pytania została udzielona po przeprowadzeniu badań empirycznych. Jako materiał empiryczny posłużyły orzeczenia TK, ogólnodostępne w Internetowym Portalu Orzeczniczym na stronie TK. W orzecznictwie TK nie zostało jednoznacznie wskazane, czy w wypadku odwoływania się przez TK do orzecznictwa FSK, TK dokonywał tego dla celów porównawczych, czy miało to związek z dokonywaniem przez TK wykładni norm prawnych lub w innym celu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 1 (65); 161-171
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egzegeza zakresu przedmiotowego skargi konstytucyjnej - główne problemy
Exegesis of the substantive scope of a constitutional complaint – main problems
Autorzy:
Michalczuk-Wlizło, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929071.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
skarga konstytucyjna
akt normatywny
Trybunał Konstytucyjny
constitutonal compaint
normative act
The Polish Constitutional Tribunal
Opis:
Jedną z przesłanek charakteryzujących instytucję skargi konstytucyjnej jest jej zakres przedmiotowy. Przepisy Konstytucji definiujące skargę konstytucyjną w polskim porządku prawnym dają podstawy do rozbieżnych interpretacji, a szczególnie rozumienie sformułowania „inny akt normatywny”. W artykule Autor odnosi się do najistotniejszych problemów wynikających z interpretacji przedmiotowego wyrażenia, które pojawiły się w praktyce orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego.
One of the conditions characterizing the institution of a constitutional complaint is its material scope. The provisions of the Constitution that define a constitutional complaint in the Polish legal order provide grounds for divergent interpretations, in particular the understanding of the phrase „other normative act”. In the article, the author refers to the most important problems arising from the interpretation of the term in question, which have appeared in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 227-236
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Istota wolności i praw w wybranym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym prawa własności
The essence of freedoms and rights in the selected jurisprudence of the Constitutional Tribunal concerning the right to property
Autorzy:
Kielin-Maziarz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929068.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
istota prawa
własność
orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
zasiedzenie
the essence of the law
property
the case-law of the Constitutional Tribunal
the right of prescription
Opis:
Koncepcja istoty wolności i praw kształtuje wraz z zasadą proporcjonalności, zakres dopuszczalnych ingerencji w tę sferę. Przedmiotem artykułu jest analiza wybranych wyroków TK dotyczących rozumienia koncepcji istoty praw i wolności. Artykuł porusza problem możliwości nabycia ograniczonego prawa rzeczowego w drodze zasiedzenia, zgodnie z kodeksem cywilnym, jako możliwej ingerencji w prawo własności oraz relacji art. 31 ust. 3 do art. 64. 3 Konstytucji i ewentualnych różnic w poziomie ochrony, jaką one dają, w kontekście zachowania istoty prawa własności.
The concept of the essence of freedom and rights shapes, together with the principle of proportionality, the extent of permissible interference in this sphere. The article addresses the problem of the possibility of prescription of a limited property right as a possible interference with this right as well as the relationship between Art. 31 sec. 3 and Art. 64. 3 of the Constitution in the context of possible differences in the level of protection they provide in the light of preserving the essence of the property right.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 247-258
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech
Protection of the future generations in the context of the climate neutrality goals in the jurisprudence of the Federal Constitutional Court in Germany
Autorzy:
Hałub-Kowalczyk, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929066.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
neutralność klimatyczna
Federalny Trybunał Konstytucyjny
ochrona środowiska
sprawiedliwość międzypokoleniowa
prawa człowieka
climate neutrality
the Federal Constitutional Tribunal
environmental protection
inter-generational justice
human rights
Opis:
W ramach badań dokonano próby zweryfikowania, w jakim zakresie obecne rozwiązania ustawowe w Niemczech w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oddziałują na realizację wolności i praw przyszłych pokoleń. Punktem wyjścia do podjęcia analizy jest wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. dot. zobowiązań władz publicznych do zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej w dziedzinie ochrony środowiska. W niniejszej pracy zbadano również, w jakim zakresie neutralność klimatyczna może stać się w niemieckim porządku prawnym nową, konstytucyjnie chronioną wartością.
In this paper the impact of the current legal provisions in Germany, dedicated to achieving the goal of climate neutrality till 2050, on the human rights and freedoms of next generations will be investigated. An assumption for this reaserch task is a judgement of the Federal Constitutional Tribunal from 24 March 2021, related to the obligaton for the public authorities to provide the inter-generational justice in the framework of environmental policy. The aim of this paper is also to examine if the climate neutrality can receive a status of new, constitutional value in the German legal order.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 271-280
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies