Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the Sacrament of Anointing of the Sick" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Sakrament namaszczenia chorych w ujęciu teologiczno-prawnym
Theological and Legal Dimensions of the Sacrament of Anointing of the Sick
Autorzy:
Zaborowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807554.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
namaszczenie chorych
sakrament chorych
choroba
cierpienie
Anointing of the Sick
Sacrament of the Sick
sickness
suffering
Opis:
The publication presents the theology of the sacrament of Anointing of the Sick, legal norms contained in the codes of Canon Law of 1917 and 1983, as well as regulations regarding the Sacrament in the Apostolic Constitution Sacra Unctionem Infirmorum by Pope Paul VI of 30 Nov 1972. The Author’s analysis reveals the truth about the Sacrament, which is a special, personal relation between the suffering human and God, who wants to support him in this unique period of time of sickness and suffering. The legal regulation of the Sacrament of Anointing, inspired by the Second Vatican Council, tells us how to administer this sacrament in an solemn and dignified manner. Towards the end of this article one finds a general description of the Sacrament in other Christian Churches. An analysis of suffering and sickness in life of a Christian leads us to the question: how can they be joined with the saving passion of Christ in order to help build the community of Church?
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2009, 19, 1; 179-199
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie św. Jakuba Apostoła o sakramencie namaszczenia chorych w perspektywie biblijnej
The teaching of St. James the Apostle on the Sacrament of Anointing of the Sick in the Biblical Perspective
Autorzy:
Wittbrodt, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559055.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
człowiek
sakrament chorych
cierpienie
namaszczenie
uzdrowienie
man
the sacrament of the sick
anointing of the sick
suffering
cure
Opis:
Choroba i związane z nią cierpienie należą w sposób naturalny do życia ludzkiego. Jednakże dla osób wierzących choroba przybiera wymiar religijny. Człowiek podeszły w latach, lub dotknięty niemocą na ciele, może swoje cierpienia łączyć z cierpieniami Chrystusa i ofiarować je jako wynagrodzenie za grzechy swoje, rodziny, lub oddać je Bogu w konkretnej intencji. Aby tak się stało, musi mieć świadomość, że Kościół ogarnia troską wszystkich - chorych i starszych, i przychodzi z pomocą poprzez sakrament chorych, który ma swoje podstawy w Biblii, jak zresztą i pozostałe sakramenty. Stary i Nowy Testament ukazuje troskę o tych, którzy dotknięci cierpieniem nie są pozostawieni sami sobie. Szczególnie św. Jakub w swoim Liście pisze: „Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśli popełnił grzechy, będą mu odpuszczone” (Jk 5,13-15). Zgodnie z tymi słowami Kościół ma szczególną misję niesienia Dobrej Nowiny i pociechy chorym i cierpiącym na wzór samego Chrystusa, który „przyszedł do tych, którzy się źle mają”.
Illness and pain are in a natural way connected with human life. However, for those who believe in God, illness takes on a religious dimension. The older man affected by a physical disorder may associate his sufferings with those of Christ and offer them as penance for his sins and those of his family, or give them to God in a particular intention. For this to happen, the sick person must be aware of the Church’s concern for all the sick and elderly and its help which comes through the Sacrament of the Sick. This sacrament has its foundation in the Bible just as the other sacraments have. Both the Old and the New Testament urge us to care for those who suffer and not to leave them alone. St. James in particular writes in his letter: “Is anyone among you sick? Let him call for the priests of the Church to pray over him, anointing him in the name of the Lord. And the prayer full of faith will save the sick, and the Lord will raise him up, and if he has committed sins, he will be forgiven” (James 5: 13-15). According to these words the Church has a special mission to proclaim the Good News and to comfort the sick and suffering on the model of Christ himself, who “came to those who are sick”.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2015, 36; 55-67
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widzialny znak niewidzialnej łaski. Tzw. komplet żywiecki w skarbcu katedry na Wawelu w świetle badań źródłowych i ikonograficznych
A visible sign of invisible grace. The so-called Żywiec ensemble in the treasury of the Wawel Cathedral in light of source and iconographic studies
Autorzy:
Tracz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560337.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
ornat
dalmatyka
paramenty liturgiczne
haft
altembas
siedem sakramentów sakrament
chrzest
bierzmowanie
Komunia św.
namaszczenie chorych
pokuta
kapłaństwo
małżeństwo
devotio moderna
znak
łaska
reformacja
Lucas van Leyden
Żywiec
chasuble
liturgical vestments
embroidery
brocade
seven sacraments
sacrament
christening
confirmation
Holy Communion
anointing of the sick
penance
holy orders
matrimony
sign
grace
reformation
Opis:
Wyjątkowe miejsce wśród tkanin liturgicznych przechowywanych w skarbcu katedry na Wawelu zajmuje garnitur składający się z ornatu i dwóch dalmatyk, określany jako tzw. komplet żywiecki (ornat — nr inw. KKK tk/334, dalmatyka ze sceną Komunii świętej — KKK tk/334A, dalmatyka ze sceną Spowiedzi — KKK 334B). Paramenty uszyto z włoskiego altembasu ok. 1525 r. we Flandrii i bogato ozdobiono haftami figuralnymi według projektu atrybuowanego Lucasowi van Leyden (zm. 1533). Źródła archiwalne jednoznacznie wiążą komplet żywiecki od 1598 r. z kościołem parafialnym Narodzenia NMP w Żywcu (obecnie konkatedra diecezji bielsko-żywieckiej), co wyklucza możliwość jego późniejszego przekazania lub też ewentualnego odkupienia. Wyjątkowość paramentów z Żywca podkreśla program ideowy nawiązujący do udzielania sakramentów świętych. Z terenu Europy zachowało się tylko kilka przykładów dekorowania tkanin liturgicznych przedstawieniami siedmiu sakramentów — np. w kolegiacie St. Vincent w Soignies (Zinnik) z końca XV w., na borcie z niezachowanej kapy z około 1470 r. fundacji hrabiego Giacoma de Savoia-Romont (Berno, Bernisches Historisches Museum, inv. 308), na haftach z flandryjskiej kapy z koń. XV w. (Detrorit, Institute of Arts), mimo iż spotykamy realizacje takich przedstawień w innych sztukach plastycznych, zwłaszcza w kręgu piętnastowiecznej sztuki niderlandzkiej — malarstwie ściennym, witrażowym, książkowym, rzeźbie (głównie w dekoracji chrzcielnic) czy też licznie zachowanych rzeźbionych lub malowanych retabulach ołtarzowych oraz na tapiseriach. Na omawianym komplecie cykl sakramentalny rozdzielono pomiędzy trzy obiekty — ornat i dwie dalmatyki, dzięki czemu był on widoczny w całości tylko wtedy, gdy używało go podczas liturgii trzech duchownych — kapłan i dwóch diakonów. Pod względem ikonograficznym przedstawione sceny udzielania sakramentów czerpią z bogatej tradycji określającej sposób ukazywania kolejnego sakramentu w oparciu o wcześniej wpracowany typ ikonograficzny, który następnie był rozbudowywany przez dodawanie dodatkowych postaci lub też za pomocą wprowadzania charakterystycznych szczegółów czerpanych z codziennej obserwacji życia liturgiczno-religijnego. Punktem wyjścia do budowania poszczególnych kompozycji jest łatwo rozpoznawalny „widzialny znak", konstytuujący kolejną scenę, za którym kryje się treść odnosząca się do „niewidzialnej łaski" właściwej dla poszczególnych sakramentów. Powstanie tak bogatego w treści ideowe zespołu haftowanych przedstawień należy wiązać z żywym piętnastowiecznym nurtem określanym jako devotio moderna oraz treściami apologetycznymi w kontekście ruchu reformacyjnego Marcina Lutra po roku 1517, negującego naukę o siedmiu sakramentach Kościoła.
An exceptional place among liturgical vestments in the Treasury of the Wawel Cathedral occupies an ensemble consisting of a chasuble and two dalmatics, referred to as the ‘Żywiec ensemble' (Treasury of the Wawel Cathedral, chasuble — inv. no. KKK tk/334, a dalmatic depicting the Holy Communion — KKK tk/334A, a dalmatic depicting the Confession — KKK 334B). The vestments were sewn from Italian brocade around 1525 in Flan- ders and ornately decorated with figurative embroidery according to a design attributed to Lucas van Leyden (d. 1533). Since 1598 archival sources explicitly link the Żywiec ensemble to the parish church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Żywiec (currently the co-cathedral of the Bielsko-Biała/Żywiec diocese), which precludes the possibility of a later transfer or any purchase of the ensemble. The exceptional character of the vestments from Żywiec is emphasized by implementation of an ideological programme referring to the administra- tion of the holy sacraments. Only a few examples of European liturgical vestments decorated with images of the seven sacraments are extant — e.g. in St. Vincent Collegiate Church in Soignies (Zinnik) from late 15th centu- ry, on the band of a no longer extant cope of 1470 founded by count Giacomo de Savoia-Romont (Bern, Bernisches Historisches Museum, inv. 308), on embroideries of a Flanders cope from the end of the 15th century (Detroit, Institute of Arts), although we may encounter instances of such images in other fine arts, in particular in 15th century Dutch art: wall paintings, stained-glass paintings, book illustrations, sculptures (esp. font decora- tions) or many surviving sculpted or painted altarpieces and tapestries. The ensemble features a sacramental cycle split between three items, i.e. the chasuble and the two dalmatics. Due to the split, its entirety was vis- ible only when used during the liturgy by three clerics: a priest and two deacons. In terms of iconography, the images depicting the administration of sacraments derive from a wealth of iconographic tradition determining the manner in which the subsequent sacrament is shown, based on a pre- viously developed iconographic type, which was then expanded by the in- clusion of additional characters or by introducing unique details taken from everyday observation of liturgical and religious life. The departure point for constructing individual compositions is an easily recognisable ‘visible sign' constituting the next scene, behind which hides the content referring to ‘invisible grace' specific to each sacrament. The fact that such set of em- broidered images, rich in ideological content, was created must be linked to a vivid 15th century trend referred to as devotio moderna and apologetic content in the context of Martin Luther's reformation movement after 1517, which renounced the Churche's teachings of the seven sacraments.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/2; 427-463
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homilia w celebracji sakramentów poza Mszą Świętą
Homily in the Celebration of the Sacraments Out of the Holy Mass
Autorzy:
Szypa, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038128.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homilia
sakrament
chrzest
bierzmowanie
Eucharystia
pokuta i pojednanie
sakrament chorych
małżeństwo
święcenia
księgi liturgiczne
homily
sacrament
Baptism
Confirmation
Eucharist
Penance and Reconciliation
Anointing of the Sick
Marriage
Holy Orders
liturgical books
Opis:
Sobór Watykański II w wielu miejscach podkreślał znaczenie przepowiadania ze szczególnym znaczeniem homilii. I choć minęło ponad 50 lat od soborowych wskazań, jest to zagadnienie ciągle aktualne. Ponieważ liturgia słowa jest integralną częścią celebracji sakramentalnej, dlatego w celu umacniania wiary wiernych muszą być dowartościowane znaki słowa Bożego, a wśród nich także homilia, która przedłuża głoszenie Słowa. Ten ważny element w sprawowaniu każdego sakramentu Kościoła w praktyce duszpasterskiej jednak praktycznie nie istnieje. Pragnienie Kościoła odnośnie do homilii wyrażone jest przede wszystkim w księgach liturgicznych do celebracji świętych sakramentów. Niepokojący jest zatem fakt, że Dyrektorium homiletyczne szczątkowo podejmuje ten temat. Częsty brak homilii w sprawowaniu sakramentów i brak szczegółowych wskazań Dyrektorium homiletycznego jest pobudką podjęcia tego zagadnienia. Celem jest odpowiedź na pytanie o życzenie Kościoła odnośnie do miejsca i treści homilii w celebracji sakramentów poza Mszą św., wyrażone w księgach liturgicznych do celebracji sakramentów dostosowanych do zwyczajów diecezji polskich.
The second Vatican Council frequently emphasised the importance of preaching, especially homily.  Even though 50 years have passed since the Council, this is still a current issue. Since the liturgy of the Word is an integral part of sacramental celebration, the signs present in the Divine Word must be attributed full importance in order to strengthen faith, as must be homily which is an emanation of the Word of God. However, this crucial element in the celebration of each Sacrament of the Church virtually does not appear in pastoral work. The desire of the Church in respect of homily is expressed chiefly in liturgic books for the celebration of Holy Sacraments. It is worrying that this issue is given little attention in Homiletic Directory. A frequent lack of homily in the administration of the Sacraments and a lack of detailed guidance in Homiletic Directory call for an exploration of this issue. The goal is to answer the question about the Church’s wishes regarding the place and content of a homily in the celebration of the Sacraments out of Holy Mass, expressed in liturgical books for celebration of the Sacraments and adapted to the customs of Polish dioceses.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 8; 157-168
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i syryjskiej
The Anointing of the Sick in the Liturgy of the Byzantine and Syriac Churches
Autorzy:
Potoczny, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585312.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Anointing of the Sick
sacrament of healing
Byzantine Liturgy
Syriac Liturgy
namaszczenie chorych
sakrament uzdrowienia
liturgia bizantyjska
liturgia syryjska
Opis:
The Sacrament of the Sick is a clear expression of the Church’s care for the weakest members of its community. Even if the prayer for the sick is present in the whole liturgical Christian heritage, a special place in this field has the celebration of the sacrament of healing with its characteristic rite, i.e. the anointing of the body of the sick with a blessed “oil of grace”. In the liturgy of the Church the symbolic of the oil is abundant and refers mainly to the peculiar power and to the overflow of the divine graces. In the Sacrament of the Sick, through the prayer of the priests, the placing of the hands and the anointing with the blessed oil the sick person receives a special strength and healing which can have both spiritual and physical effects. The spiritual healing seems to be more important therefore almost every oriental liturgical tradition underlines the penitential character of the rite. Every sickness, also the spiritual one, make us able to receive the healing strength of the sacrament. This study shows the general outline of the development of the rite and its actual practice in two great tradition of Christian East: Byzantine and Syriac.
Sakrament namaszczenia chorych jest jaskrawym wyrazem troski Kościoła o najsłabszych członków jego wspólnoty. Chociaż modlitwa za nich obecna jest w całym dziedzictwie liturgicznym wspólnot chrześcijańskich, to jednak szczególne miejsce zajmuje tu celebracja specjalnego sakramentu uzdrowienia, której charakterystycznym elementem jest namaszczanie ciała chorego „olejem łaski”. Symbolika oleju w liturgiach wszystkich wspólnot chrześcijańskich jest niezwykle bogata i odnosi się głównie do szczególnej duchowej mocy oraz wylania obfitych łask Bożych. W sakramencie chorych poprzez modlitwę kapłanów, włożenie rąk i namaszczenie chory otrzymuje specjalną łaskę umocnienia i uzdrowienia, która może posiadać dwie płaszczyzny: duchową i fizyczną. Ta pierwsza wydaje się ważniejsza, dlatego też niemal wszystkie tradycje orientalne podkreślają pokutny charakter obrzędu. Każda choroba, nawet duchowa, czyni nas zdolnymi do przyjęcia uzdrawiającej mocy sakramentu chorych. Niniejsze studium ukazuje ogólny zarys historii rozwoju obrzędu poprzez wskazanie głównych źródeł historycznych oraz jego kształt we współczesnej praktyce dwóch wielkich tradycji chrześcijańskiego Wschodu: bizantyjskiej i syryjskiej.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 385-401
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duszpasterz wobec wspomaganego samobójstwa
Pastoral care in the face of assisted suicide
Autorzy:
Orzeszyna, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339429.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
chaplain
assisted suicide
euthanasia
the Sacrament of the Anointing of the Sick
accompanying the dying
duszpasterz
wspomagane samobójstwo
eutanazja
sakrament chorych
towarzyszenie umierającym
Opis:
Jeszcze nie tak dawno, bo niespełna pół wieku temu, odmawiano katolickiego pogrzebu osobom, które dopuściły się samobójstwa. Dzisiaj natomiast w krajach, w których jest zalegalizowana lub tolerowana eutanazja, a zwłaszcza tzw. wspomagane samobójstwo, pojawia się zupełnie nowy problem duszpasterski. Zdarza się mianowicie, że osoby, które decydują się na wspomagane samobójstwo, proszą jednocześnie, aby przy ich śmierci był obecny kapłan. Niektórzy nawet zwracają się z prośbą o udzielenie im sakramentu namaszczenia chorych, zanim zażyją śmiercionośny preparat. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem postawy duszpasterza wobec wspomaganego samobójstwa. Najpierw zostaną przybliżone społeczno-kulturowe uwarunkowania sprzyjające eutanazji, następnie dokonane rozróżnienie jej od wspomaganego samobójstwa. Dalej będzie przedstawione stanowisko Kościoła katolickiego w sprawie udzielania sakramentów osobom, które zdecydowały się na dobrowolne skrócenie sobie życia. Wnioski z analizy prowadzą do wyjaśnienia, jak należy rozumieć duszpasterskie towarzyszenie osobom rozważającym wspomagane samobójstwo.
Not so long ago, just less than half a century ago, a Catholic funeral was denied to those who committed suicide. Today, however, in countries where euthanasia and especially so-called assisted suicide is legalised or tolerated, a whole new pastoral problem arises. Namely, it happens that people who choose assisted suicide ask at the same time for a priest to be present at their death. Some even ask for the Sacrament of the Anointing of the Sick to be administered to them before they take the lethal substance. The aim of this article is to highlight the issue of the pastoralist's attitude towards assisted suicide. First, the socio-cultural conditions favouring euthanasia will be introduced. Then, a distinction will be made between euthanasia and assisted suicide. Next, the position of the Catholic Church on the administration of the sacraments to persons who have decided to voluntarily shorten their lives will be presented. The conclusions of the analysis lead to a clarification of how accompanying persons contemplating assisted suicide by a chaplain is to be understood.
Źródło:
Teologia i moralność; 2023, 18, 2 (34); 69-84
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udzielenie sakramentu namaszczenia chorych bez zgody przyjmującego – aspekty cywilno-kanoniczne
The Sacrament of the Anointing of the Sick without the Consent of the Recipient – Civil and Canonical Aspects
Autorzy:
Niedziałkowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010878.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
namaszczenie chorych
sakrament chorych
dobro osobiste
wolność sumienia
anointing of the sick
sacrament of the sick
personal right
freedom of conscience
Opis:
Opracowanie zawiera interpretację i analizę przepisów odnoszących się do sakramentu namaszczenia chorych. Analizie poddane zostały przepisy prawa kanonicznego oraz liturgicznego. Wyjaśnione zostało pojęcie sakramentu chorych oraz wymogi jego udzielania. Ostatnia część ma za przedmiot przepisy prawa cywilnego, które związane są z dobrem osobistym, jakim jest wolność sumienia. Analizie poddany został wyrok Sądu Najwyższego odnoszący się do przypadku udzielenia pacjentowi szpitala sakramentu chorych bez jego zgody.
The study focuses on the interpretation and analysis of regulations about sacrament of the sick. The study analysed the canon and liturgical law. First part explained the meaning of the anointing of the sick and conditions for granting. The last part concerned the civil law, especially the personal right and freedom of conscience. The study took into account the Supreme Court ruling about give the patient a sacrament of sick without his consent.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2017, 6, 2; 163-175
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Namaszczenie chorych czy ostatnie namaszczenie?
Anointing of the Sick or the Extreme Unction?
Autorzy:
Lekan, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037799.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sakrament namaszczenia chorych
ostatnie namaszczenie
Kościół
cierpienie
świętość
sacrament of the anointing of the sick
extreme unction
Church
suffering
holiness
Opis:
Obecne studium jest próbą spojrzenia na sakrament namaszczenia chorych w trzech wymiarach: celowość ustanowienia sakramentu i jej odkrywanie w praktyce Kościoła oraz świadomość współczesnych katolików dotycząca jego znaczenia. Sakrament namaszczenia jest elementem „ekonomii sakramentalnej”, czyli nowej obecności Chrystusa pośród nas w Kościele, który działa poprzez sakramenty. Celem sakramentów jest jednoczesne uświęcenie człowieka, budowanie Kościoła i oddawanie czci Bogu. Wielowiekowa praktyka z naciskiem na sprawowanie tego sakramentu w ostatnich chwilach ludzkiego życia uczyniła z niego „wydarzeniową” pomoc łaski, a nie skuteczny znak zbawczego towarzyszenia Boga człowiekowi w procesie trudnych doświadczeń. Potrzeba więc dobrego przekazu doktryny w celu wyjaśnienia istoty sakramentu i przezwyciężenia różnych błędnych wizji i teorii związanych również z nazywaniem go „ostatnim namaszczeniem”. Warto też podkreślić stosowność tego sakramentu dla wszystkich będących w trudnej sytuacji zdrowotnej, zarówno w wymiarze chorób cielesnych, jak i psychicznych, a także mocniej uwypuklać eklezjalny wymiar tego sakramentu.
Present study is a trail to think about the Sacrament of Anointing of the Sick in three dimensions: purposefulness of institution of the sacrament, rediscovering it in the practice of the Church and consciousness of its meaning among modern catholics. The Anointing of the Sick is an element of “sacramental economy” which means new presence of Christ among us in the Church, who acts through sacraments. The purposes of the sacraments are also: the sanctification of man, building of the Church and giving glory to God. Since ages this sacrament has been practiced in the very last moments of human life, which made it “occasional” gracious help and not an effective sign of saving presence of God in the process of human's difficult experiences. Therefore, there is a need of a good mediation of the doctrine in order to explain the essence of the sacrament and to overcome false visions and theories, also those connected with calling it “extreme unction,” What is more, the practice of administering this sacrament to all people of bad health, either physically or mentally, should be emphasized, as well as its ecclesial dimension.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 2; 135-151
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiot sakramentu namaszczenia chorych
The Subject of the Sacrament of Anointing of the Sick
Le sujet du sacrement de l’onction des malades
Autorzy:
Kumor, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917716.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sakrament chorych
namaszczenie chorych
choroba
starość
sacrament of the sick
anointing of the sick
sickness
senility
Opis:
W opracowaniu podjęto próbę analizy i interpretacji przepisów, w oparciu o które Kościół określa kryteria dopuszczania podmiotu do sakramentu namaszczenia chorych. Uwzględniono w nim dyspozycje kan. 1004-1007 KPK/83, a także stosowne przepisy liturgiczne i – w miarę potrzeby – inne kanony korespondujące. W oparciu o komentarz współczesnej doktryny prawnej oraz w nawiązaniu – tam, gdzie było to konieczne – do wątków historycznych, wyodrębniono najpierw ogólne kryteria podmiotowe, którymi są: fakt przyjęcia chrztu, osiągnięcie stanu używania rozumu oraz wejście w stan niebezpieczeństwa na skutek choroby lub starości. Następnie dokonano analizy zasady powtarzalności tego sakramentu. W dalszej kolejności scharakteryzowano wskazane przez prawodawcę przypadki szczególne, kiedy to może zachodzić wątpliwość, co do możliwości traktowania kogoś jako podmiotu sakramentu chorych. Dalej poczyniono uwagi na temat rozumienia prośby o sakrament, która powinna występować po stronie przyjmującego. Na koniec odniesiono się do zakazu udzielania tego sakramentu chorym, którzy uparcie trwają w jawnym grzechu ciężkim.
The study focuses on the analysis and interpretation of regulations used by the Church to specify the criteria of admitting a subject to the sacrament of anointing of the sick. The study takes into account the dispositions of the can. 1004-1007 (1983 CIC) and the proper liturgical instructions, as well as other corresponding canons if necessary. First, general subjective criteria are distinguished on the basis of contemporary legal doctrine and in connection with historical factors whenever they are important. These criteria include: the fact of receiving baptism, the ability to use reason, and being in a dangerous condition due to sickness or old age. Next, the rule of repetition of this sacrament is analyzed. After that, special cases shown by the legislator are described, when it is uncertain whether someone can be the subject of the sacrament of anointing of the sick or not. Next, the article focuses on the understanding of the request to be given the sacrament, which should be expressed by the recipient. Finally, the text discusses the prohibition to administer the sacrament of anointing of the sick to people who remain obstinate in grave public sin.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2016, 5, 1; 161-179
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowość eucharystyczna jako duchowość komunii
Conditional Administering of Sacraments?
Autorzy:
Krakowiak, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32069633.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sakrament pokuty
spowiedź
rozgrzeszenie
warunkowe rozgrzeszenie
sakrament namaszczenia chorych
chrzest warunkowy
warunkowe udzielanie sakramentów
wiara i sakrament
sacrament of penance
confession
absolution
conditional absolution
the sacrament of anointing of the sick
conditional baptism
conditional sacraments
faith and sacrament
Opis:
Autor podejmuje problem warunkowego udzielania głównie dwóch sakramentów: pokuty i pojednania oraz namaszczenia chorych. Na podstawie analizy nauczania Kościoła: lex credendi i (głównie Katechizmu Kościoła katolickiego i Codex Iuris canonici i Kodeksu prawa kanonicznego) i lex orandi (dawne rytuały i obowiązujące księgi liturgiczne) uzasadnia, że w Kościele katolickim była możliwość warunkowego udzielania tylko dwóch sakramentów: chrztu i namaszczenia chorych. Jedynie w podręcznikach teologii moralnej ich autorzy nie tylko rozważali problem warunkowego udzielania rozgrzeszenia, ale także dopuszczali taką możliwość, a nawet ją zalecali. We współczesnej teologii sakramentów świętych mocno akcentuje się prawdę, że są one sakramentami wiary, dlatego mogą je przyjmować jedynie ludzie wierzący oraz wymaga się świadomego w nich uczestnictwa. Zwłaszcza w sakramencie pokuty akty penitenta takie jak żal za grzechy i spowiedź wymagane są do tego, aby otrzymać rozgrzeszenie. Nie ma więc warunkowego rozgrzeszenia, ani warunkowego namaszczenia chorych. Sakramentów udziela się tylko tym, którzy są odpowiednio dysponowani, albo nie udziela się ich wcale.
The author discusses the problem of conditional administering of two sacraments: of Penance and of the Anointing of the Sick. On the basis of the teaching of the Church—lex credendi (mainly the Catechism of the Catholic Church and Codex Iuris Canonici) and lex orandi (past rituals and currently valid liturgical texts)—the author claims that the Catholic Church has only recognized two sacraments as conditionally administered: of Baptism and of Anointing of the Sick. The idea of conditional administering of Penance has only been discussed in handbooks of moral theology, whose authors not only pondered upon the issue, but also admitted it as an option which they often encouraged. Contemporary theology of sacred sacraments strongly highlights the fact that they are sacraments of faith. Hence, they can only be accepted by believers who are expected to participate in them with awareness. The Sacrament of Penance, in particular, requires such acts like penitence and confession as prerequisite to absolution. Hence, there can be no conditional absolution or conditional Anointing of the Sick. These sacraments are either administered to those who have the required dispositions, or they are not administered at all.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2013, 4; 79-96
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Dynamism of the Sacraments of Healing in the Service of Church Community Building
Dynamizm sakramentów uzdrowienia w służbie budowania wspólnoty Kościoła
Autorzy:
Kluz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/671843.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
Kościół
wspólnota
sakrament
pokuta i pojednanie
namaszczenie chorych
Church
communion
sacrament
penance and reconciliation
anointing of the sick
Opis:
Pasterze Kościoła w Polsce – inspirowani proroczą wizją błogosławionego Jana Pawła – podjęli się na początku trzeciego tysiąclecia zadania urzeczywistniania Kościoła, aby był domem dla swych dzieci. Taka jest myśl przewodnia trzyletniego Ogólnopolskiego Programu Duszpasterskiego na początku drugiej dekady XXI wieku. W budowaniu wspólnoty Kościoła fundamentalną rolę pełnią sakramenty święte. Spośród wszystkich sakramentów Kościoła ważną rolę spełniają tak zwane sakramenty uzdrowienia, czyli sakrament pokuty i pojednania oraz sakrament namaszczenia chorych. Stanowią one nieodzowny składnik kościelnej tożsamości. Są to sakramenty w szczególny sposób odpowiedzialne za tworzenie i budowanie wspólnoty Kościoła. Z publikacji wynika, że pokuta i namaszczenie mają wyraźnie charakter eklezjalny. Dlatego wierne wypełnianie przez chrześcijan wszystkich zobowiązań płynących z sakramentu pokuty i namaszczenia chorych staje się zaczynem ewangelicznym, który sprawia, że w Kościele uobecnia się wspólnota jedności, miłości i pokoju. Poprzez wierność swojemu powołaniu i świadectwo życia człowiek pojednany z Bogiem w sakramencie pokuty i umocniony przyjęciem sakramentu namaszczenia przyczynia się do wzrostu całego Kościoła i do jego świętości. Wszystko zatem, co istotne w życiu Kościoła i co nadaje mu prawdziwego wymiaru i znaczenia, można odnaleźć w sakramencie pokuty i namaszczenia.
Inspired by the prophetic vision of Blessed John Paul, the pastors of the Church in Poland made huge efforts to ensure that the Church is becoming a real home for her children. The statement became the keynote of the Polish Pastoral Program at the beginning of the second decade of the 21st century. Building the Church community is of key importance for creating a common sense of fraternity, unity and peace in the world. The sacraments play a fundamental role in enhancing the process. Among all the sacraments, the so called Sacraments of Healing, namely the sacrament of penance and reconciliation and the sacrament of anointing of the sick, are of crucial importance, since they constitute an indispensable element of ecclesial identity. The article aims at showing the clearly ecclesial character of the sacrament of penance and the sacrament of the anointing. It also points out that faithful Christian fulfilment of all obligations arising from the sacraments of penance and anointing becomes the leaven of the Gospel, making the community of unity, love and peace present in the Church. Man reconciled with God in the Sacrament of Penance and strengthened in the Sacrament of the Anointing contributes to the growth of the whole Church and her holiness. Therefore, every important aspect of the life of the Church, and all that gives it the true dimension and meaning, can be found in the Sacraments of Healing.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2013, 66, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Unción de los enfermos - sacramento de alivio y salvación según el c. 998 del Código de Juan Pablo II
Autorzy:
Kantor, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668129.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
sacrament of anointing of the sick
illness
pastoral care of the sick
Opis:
The Code of Canon Law of John Paul II sets forth in can. 998 as follows: “The anointing of the sick, by which the Church commends to the suffering and glori fi ed Lord the faithful who are dangerously ill, so that he may support and save them, is conferred by anointing them with oil and pronouncing the words prescribed in the liturgical books”.Through this sacramental entrusting of a sick person, the Church shows redemptive action taken by the Christ himself, who shall support the sick person with the power of God’s grace in suffering, impatience, fear, and above all in physical and spiritual weakness as well as in experienced doubts and weakening in faith.A family and persons ministering the sick (priests, hospital chaplains) should earlier take care of proper instructing about the nature of anointing of the sick and adequate preparation of the sick to receive this grace from the healing Christ. This may take place through conversation, catechesis, supporting with words of faith and common prayer, arousing a wish to receive the Christ in the mystery of anointing.This article consists of seven points: 1. The letter from James as the starting point of the discussion; 2. Several historical facts; 3. Catechism of the Catholic Church concerning the sacrament of the anointing of the sick; 4. Sacramental grace; 5. Who should and can receive the sacrament of the anointing; 6. People responsible for the better reception of the sacrament by the sick; 7. Conclusion.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2011, 1, 1
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakramenty w uchwałach II Synodu Archidiecezji Katowickiej
The sacraments in the declarations and decrees of II Archdiocesan Synod in Katowice
Autorzy:
JANCZEWSKI, ZBIGNIEW
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/661148.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
synod archidiecezjalny
chrzest
bierzmowanie
Eucharystia
pokuta
sakrament namaszczenia chorych
sakrament święceń
małżeństwo
uchwały synodalne
sakramenty
archdiocesan synod
baptism
confirmation
Eucharist
penance
anointing of the sick
sacrament of order
marriage
synodal declarations and decrees
sacraments
Opis:
In the years 2015-2016 in Katowice took place II Archdiocesan Synod. After its completion declarations and decrees was issued. Some of these concern issues related to the sacraments. Synodal norms raise very important pastoral problems of baptism, confirmation, Eucharist, penance, anointing of the sick, sacrament of order and marriage. Many of decrees concern preparation for the reception sacraments. This publication shows archdiocesan synodal law and interprets it.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 2017, 60, 3; 31-55
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawowanie sakramentów uzdrowienia w okresie stanu epidemicznego w świetle prawa kanonicznego
The celebration of the sacraments penance and anointing of the sick during the state of emergency epidemic according to canon law
Autorzy:
Janczewski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085958.pdf
Data publikacji:
2020-09-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prawo kanoniczne
epidemia
sakrament pokuty
sakrament
namaszczenia chorych
stan epidemiczny
niebezpieczeństwo śmierci
celebrowanie
sakramentów
Canon law
epidemic
sacrament penance
sacrament anointing
of the sick
epidemic emergency
danger of death
celebration of the sacraments
Opis:
At the beginning of 2020 year in the world the virus outbreak began. An epidemic emergency has been introduced in Poland. The best method to stop epidemic is to reduce people-to-people contacts. Such actions create problems for the administration of the sacraments. This article is about celebration of the sacraments penance and anointing of the sick according to canon law, during the danger of an ongoing epidemic.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 2020, 63, 3; 3-21
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pneumatologiczny wymiar sakramentów uzdrowienia komunii
Pneumatological dimension of the sacraments of the healing of communion
Autorzy:
Jagodziński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011240.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Heiliger Geist
Kommunion
Heilung
Krankensalbung
Buße und Versöhnung
the Holy Spirit
communion
sacraments of healing
the Sacrament of Anointing of the Sick
the Sacrament of Penance and Reconciliation
Duch Święty
komunia
sakramenty uzdrowienia
sakrament namaszczenia chorych
sakrament pokuty i pojednania
Opis:
Kościół jest sakramentem zbawienia w komunii i wszystkie sakramenty są sakramentami komunii – trynitarną ekonomią zbawienia urzeczywistnianą liturgicznie w siedmiu znakach ewangelicznych o charakterze żywej komunii między Bogiem a człowiekiem. „Nowe przychodzenie Chrystusa za sprawą Ducha Świętego i jego stała obecność i działanie w życiu duchowym dokonują się w rzeczywistości sakramentalnej (…) Kościół jest widzialnym szafarzem świętych znaków, podczas gdy Duch Święty działa jako niewidzialny szafarz życia, które one oznaczają (…) Chrystus rozprzestrzenia się w sposób sakramentalny w mocy Ducha–Parakleta” (Jan Paweł II, Dominum et Vivificantem, 61–64). Do sakramentów uzdro¬wienia komunii należą sakramenty pokuty i namaszczenie chorych. Wina i grzech są zakłóceniami komunikacji i ranami zadanymi komunii. Duch Święty stawia ludzi w obecności Chrystusa i umożliwia im poznanie prawdy, by mogli żyć z nią w zgodzie. Zmartwychwstały Chrystus wzywa do nawrócenia i przemiany myślenia, a inicjatywa szukania i wychodzenia naprzeciw Chrystusowi należy też do Ducha Świętego. Proces wyzwalania się człowieka z niewoli grzechu i nieprawości dokonuje się w sakramencie pokuty i pojednania pod wpływem Ducha Świętego, który oczyszcza i przemienia wszystkich ogniem swojej obecności. Każdy człowiek jest narażony na chorobę i jej konsekwencje wyłączające ze społeczności. Wczesnochrześcijańskie modlitwy poświęcenia przypisują uzdrawiające działanie w sferze cielesnej i duchowej olejowi świętemu, który otrzymuje moc od Ducha Świętego przyzywanego w modlitwie epikletycznej Kościoła. Skutkiem przyjęcia sakramentu namaszczenia chorych jest szczególny dar Ducha Świętego – łaska umocnienia, pokoju i odwagi w przezwyciężaniu trudności związanych z ciężką chorobą lub niedołęstwem starości, odnowienie ufności i wiary w Boga oraz umocnienie przeciw pokusom złego ducha, zniechęceniu i trwodze przed śmiercią oraz uzdrowienie duszy i ciała. Słowa Listu św. Jakuba 5,14–15 były pierwotnie modlitwą wstawienniczą prezbiterów gminy nad chorym połączoną z symbolicznym nałożeniem rąk – solidarnym działaniem wiernych w komunikacyjnym słowie i niewerbalnym symbolu komunikacyjnym mającym na celu wyproszenie u Boga uratowania ciężko chorej osoby ze sfery śmierci jako załamania się komunikacji oraz przedłużenia życia w komunii z Bogiem i z ludźmi. Modlitwa przy namaszczeniu dotyczy także przetrwania chorego poza granicą choroby i śmierci w dającym życie Duchu Świętym oraz we wspólnocie ze zmartwychwstałym Chrystusem. Namaszczenie chorych jest świętowaniem uniwersalnej obecności posłannictwa Syna i Ducha Świętego w człowieku i w Kościele ponad chorobą i śmiercią.
The Church is the sacrament of salvation in communion and all the sacraments are the sacraments of communion – the Trinitarian economy of salvation liturgically realized in the seven evangelical signs that are in the nature of living communion between God and man. “New coming of Christ by the power of the Holy Spirit, and his constant presence and action in the spiritual life are accomplished in the sacramental reality. (…) The Church is the visible dispenser of the sacred signs, while the Holy Spirit acts in them as the invisible dispenser of the life which they signify. Together with the Spirit, Christ Jesus is present and acting. (…) The fullness of the salvific reality, which is Christ in history, extends in a sacramental way in the power of the Spirit Paraclete” (John Paul II, Dominum et Vivificantem, 61–64). The sacraments of the healing of communion are the Sacrament of Penance and the Sacrament of the Anointing of the Sick. Guilt and sin are disruptions of communication and wounds inflicted on communion. The Holy Spirit places people in the presence of Christ and enables them to know the truth so that they can live in harmony with it. The risen Christ calls us to conversion and change of thinking, and the initiative to seek and reach out to Christ belongs also to the Holy Spirit. The process of liberating man from the bondage of sin and iniquity is always done in the Sacrament of Penance and Reconciliation under the influence of the Holy Spirit, who purifies and transforms all with the fire of his presence. Everyone is at risk of disease and its consequence is exclusion of society. Early Christian prayers of consecration attribute the healing effect in the bodily and spiritual realms to the holy oil, which receives power from the Holy Spirit invoked in the epicletic prayer of the Church. The effect of receiving the Sacrament of the Anointing of the Sick is a special gift of the Holy Spirit – the grace of strengthening, peace and courage in overcoming the difficulties associated with a serious illness or inadequacy of old age, renewing trust and faith in God and strengthening against the temptations of the evil spirit, discouragement and fear of death, and healing of soul and body. The words from the Letter of St. James 5:14–15 were originally a prayer of intercession of the priests of the community over the sick, combined with the symbolic laying on of hands – the solidarity of the faithful in a communicative word and a non-verbal communication symbol aimed at asking God to save a seriously ill person from the sphere of death as a breakdown in communication and to prolong life in communion with God and people. The anointing prayer also concerns the survival of the sick beyond the borders of sickness and death in the life-giving Holy Spirit and in communion with the risen Christ. The anointing of the sick celebrates the universal presence of the mission of the Son and the Holy Spirit in man and in the Church beyond sickness and death.
Die Kirche ist das Sakrament des Heils in Gemeinschaft, und alle Sakramente sind die Sakramente der Gemeinschaft - die trinitarische Heilsökonomie, die liturgisch in den sieben evangelischen Zeichen verwirklicht wird, die in der Natur der lebendigen Gemeinschaft zwischen Gott und Mensch sind. „Das neue Kommen Christi durch den Heiligen Geist und seine ständige Präsenz und sein Wirken im geistlichen Leben vollziehen sich in der sakramentalen Wirklichkeit … . Zu den Sakramenten der heilenden Gemeinschaft gehören die Buße und die Krankensalbung. Schuld und Sünde sind Kommunikationsstörungen und Wunden, die der Gemeinschaft zugefügt werden. Der Heilige Geist versetzt die Menschen in die Gegenwart Christi und befähigt sie, die Wahrheit zu erkennen, damit sie in Harmonie damit leben können. Der auferstandene Christus ruft uns zur Umkehr und zum Umdenken auf, und die Initiative, Christus zu suchen und zu erreichen, gehört auch dem Heiligen Geist. Der Prozess der Befreiung des Menschen aus der Knechtschaft der Sünde und Ungerechtigkeit findet im Sakrament der Buße und Versöhnung unter dem Einfluss des Heiligen Geistes statt, der jeden mit dem Feuer seiner Gegenwart reinigt und verwandelt. Jeder ist von Krankheiten bedroht und ihre Folgen sind ausschließlich der Gesellschaft vorbehalten. Frühchristliche Weihegebete schreiben dem heiligen Öl heilende Wirkungen im physischen und spirituellen Bereich zu, das vom Heiligen Geist, der im epikletischen Gebet der Kirche angerufen wird, Kraft erhält. Die Wirkung des Sakramentes der Krankensalbung ist eine besondere Gabe des Heiligen Geistes - die Gnade der Stärkung, des Friedens und des Mutes, die mit einer schweren Krankheit oder Unzulänglichkeit des Alters verbundenen Schwierigkeiten zu überwinden, das Vertrauen und den Glauben an Gott zu erneuern , und Stärkung gegen die Versuchungen des bösen Geistes, Entmutigung und Todesangst und Heilung von Seele und Körper. Die Worte des Briefes von St. Jakobus 5,14-15 waren ursprünglich ein Fürbittegebet der Priester der Gemeinde für die Kranken, verbunden mit der symbolischen Handauflegung – der Solidarität der Gläubigen im kommunikativen Wort und nonverbalen Kommunikationssymbol mit dem Ziel, Gott um Erlösung zu bitten einen schwerkranken Menschen aus der Sphäre des Todes als Kommunikationszusammenbruch und Verlängerung des Lebens in Gemeinschaft mit Gott und mit den Menschen. Das Salbungsgebet betrifft auch das Überleben der Kranken über die Grenze von Krankheit und Tod hinaus im lebenspendenden Heiligen Geist und in Gemeinschaft mit dem auferstandenen Christus. Die Krankensalbung feiert die universelle Präsenz der Sendung des Sohnes und des Heiligen Geistes im Menschen und in der Kirche über Krankheit und Tod hinaus.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 127-142
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies