Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Polish-Ukrainian borderland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Wpływy Wschodniosłowiańskie w zakresie fonetyki i zapożyczenia w polskiej antroponimi mieszkańców pogranicza polsko-ukraińskiego z końca XVIII – początku XIX wieku
    Autorzy:
    Abuzarowa, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681583.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    polish surnames
    inf luence and borrowings from east Slavic languages
    the Polish-Ukrainian borderland
    polskie nazwiska
    wschodniosłowiańskie wpływy na język polski
    pogranicze polsko-ukraińskie
    Opis:
    Adding to the lexical structure of Polish language, affecting its phonetics and morphology, Ukrainian language has also left its distinct mark in the formation of Polish anthroponymy. This is evident in the large number of Polish surnames with East Slavic (predominantly Ukrainian) elements recorded in the Roman Catholic parish register of the Galician region. Thus, identification of phenomenon of phonetic interference in Polish anthroponymy of Drohobych, analysis of phonetic influences of Ukrainian language on the formation of Polish surnames in Drohobych at the end of XVIII and beginning of XIX centuries is an important, interesting and hitherto little studied linguistic problem that are discussed in this article.
    Język ukraiński, zdaniem autorki artykułu, wywarł pewien wpływ na antroponimię polską. Uwidacznia się on m.in. w fakcie występowania licznych polskich nazwisk zawierających elementy wschodniosłowiańskie (przeważnie pochodzenia ukraińskiego), poświadczone w katolickich księgach metrykalnych z terenu Galicji. Autorka stwierdza, iż szczegółowa analiza polskich antroponimów z Drohobycza z końca XVIII – początku XIX wieku stanowi ważny, lecz słabo zbadany element szerszego zjawiska językowej interferencji polsko-ukraińskiej.
    Źródło:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2015, 4
    2449-8297
    Pojawia się w:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowy obraz Boga w inskrypcjach nagrobnych pogranicza polsko-ukraińskiego
    Linguistic picture of God in tombstone inscriptions of the Polish-Ukrainian Borderland
    Мовний образ Бога у надгробних написах польсько-українського пограниччя
    Autorzy:
    Dudek-Szumigaj, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048478.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    мовний образ світу, надгробний напис, польсько-українське пограниччя
    językowy obraz świata, inskrypcja nagrobna, pogranicze polsko-ukraińskie
    linguistic picture of the world, tombstone inscription, Polish-Ukrainian borderland
    Opis:
    Artykuł zawiera próbę rekonstrukcji obrazu Boga w na podstawie inskrypcji nagrobnych pogranicza polsko-ukraińskiego (wschodnia Lubelszczyzna, zachodni Wołyń). Analizie poddano cytaty biblijne, zwroty i wyrażenia odnoszące się do Boga, występujące w inskrypcjach polskojęzycznych, ukraińskojęzycznych i rosyjskojęzycznych. W napisach nagrobnych wizerunek Boga jest niejednoznaczny: z jednej strony jest on postrzegany jako surowy władca, z drugiej zaś strony pojawia się obraz Boga miłosiernego, zbawiciela, źródła radości, wiary, życia wiecznego i błogosławieństwa.
    The article is devoted to the reconstruction of the image of God in tombstone inscriptions of the Polish-Ukrainian borderland (eastern Lublin region, western Volynia). The Bible quotes and phrases relating to God, appearing in Polish-language, Ukrainian-language and Russian-language inscriptions have been analyzed. A vocabulary analysis shows that the image of God is twofold: on the one hand, He is a severe master, but the other hand, God is characterized as merciful, saviour, source of joy, faith, eternal life and benediction.
    У статті зроблена спроба реконструювати образ Бога на основі надгробних написів польсько-українського пограниччя (східна Люблінська область, західна Волинь). Аналіз охоплює біблійні цитати, фрази та вирази, що стосуються Бога, що з’являється у польських, українських та російських написах. Образ Бога, що виникає з написів на надгробних пам’ятниках, неоднозначний: з одного боку, його сприймають як суворого правителя, а з іншого – милосердного Бога, рятівника, джерела радості, віри, вічного життя та благословення.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 197-209
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki polsko-ukraińskie w powieści Stulecie Jakuba Wołodymyra Łysa
    Polish-Ukrainian Relations in the Novel Jacob’s Century by Volodymyr Lys
    Autorzy:
    Nowacki, Albert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791145.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    stosunki polsko-ukraińskie
    Włodzimierz Lys
    druga wojna światowa
    okupacja niemiecka
    okupacja sowiecka
    pogranicze polsko-ukraińskie
    historia XX wieku
    Polish-Ukrainian relationship
    Volodymyr Lys
    Second World War
    German occupation
    Soviet occupation
    Polish-Ukrainian borderland
    history of the twentieth century
    Opis:
    Wołodymyr Łys to jeden z najpoczytniejszych i najbardziej rozpoznawalnych współczesnych pisarzy ukraińskich, który w zasadzie już od dawna ugruntował swoją pozycję na arenie literackiej. Napisał wiele powieści, prawdziwą jednak popularność przyniósł mu utwór Stulecie Jakuba, który doczekał się kilku wznowień, a nawet ekranizacji telewizyjnej. Autor porusza w nim wiele ważkich tematów, jak chociażby kwestie tożsamości narodowej, skomplikowanej historii ukraińskiej, pamięci itd., celem niniejszego artykułu jest jednak spojrzenie na wspomniane dzieło przez pryzmat stosunków i wątków polsko-ukraińskich. Na kartach analizowanej powieści przewija się sto lat historii Ukrainy, w którą uwikłany jest także jej bohater – Jakiw Mech. Historię swego życia opowiada z perspektywy przeżytych niemal stu lat, na których przestrzeni był obywatelem Rosji, Polski, Niemiec, Związku Sowieckiego i wreszcie wolnej Ukrainy. Akcja powieści rozgrywa się na terenie należącego przed wojną do II Rzeczypospolitej Polesia, gdzie bohater ma wiele okazji do wchodzenia w interakcje w Polakami. Na początku są to doświadczenia niezbyt pozytywne (spotkanie ze zubożałym szlachcicem-„panem”), kiedy jednak Jakub trafia do wojska polskiego, udaje mu się nawiązać bardzo dobre relacje z polskimi dowódcami, a nawet ożenić się z polską szlachcianką. Niezwykle poruszającym momentem analizowanego utworu jest próba odniesienia się do tragicznych wydarzeń wołyńskich z 1943 r. Autor pisze o tych wydarzeniach z wielkim wyczuciem, nie wdając się w dywagacje o szukaniu winnych. Stwierdza, że każda śmierć jest wielką tragedią, a oba narody wiele podówczas wycierpiały. Wbrew licznym, nierzadko krzywdzącym stereotypom, a także różnym ocenom minionych wydarzeń, dokonywanym przez historyków oraz polityków z Polski i Ukrainy, Łys zauważa, że nie wszystko w relacjach między tymi Polakami i Ukraińcami było złe, że jedni i drudzy potrafili żyć obok siebie, tworząc wspólną historię. I choć w kontaktach polsko-ukraińskich czasem pojawiała się nierówność, zazdrość, protekcjonalizm, a czasem nawet pewna doza pogardy, to – jak przekonuje ukraiński pisarz – więcej te dwa narody łączy, niż dzieli.
    Volodymyr Lys is one of the most widely-read and recognisable contemporary Ukrainian writers, who has long established his position in the literary arena. He has written many novels, but he gained widespread popularity with the novel Jacob’s Century, which was reissued several times and even filmed for television. The author deals with many important topics within, such as issues of national identity, complicated Ukrainian history, memory, etc. However, the purpose of this article is to look at Volodymyr Lys’s work from the perspective of Polish-Ukrainian relations. The pages of the novel present a hundred years of the history of Ukraine in which its hero – Jacob Mekh – is also entangled. He tells the story of his life from the perspective of almost one hundred years, during which he was a citizen of Russia, Poland, Germany, the Soviet Union and, finally, a free Ukraine. The novel takes place in Polisie, which belonged to the Second Polish Republic before the war, and where the hero has many opportunities to interact with Poles. At first, these experiences are not very positive (meeting with the impoverished nobleman ‘master’, for example); however, when Jacob joins the Polish army, he manages to establish very good relations with his Polish commanders, and even marry a Polish noblewoman. An extremely moving moment in the novel is the attempt to deal with the tragic events in Volhynia in 1943. The author writes about these events with great sensitivity, avoiding a debate about who was guilty. He states that every death is a great tragedy and that both nations suffered a lot at that time. Contrary to numerous, often harmful stereotypes, as well as various assessments of past events made by historians and politicians from both Poland and Ukraine, Lys notes that not everything in the relations between these Poles and Ukrainians was bad, and that both were able to live side by side, creating a shared history. And although inequality, jealousy, protectionism and, sometimes, even a bit of contempt appeared in Polish-Ukrainian contacts, this Ukrainian writer argues that these two nations are more united than divided.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 129-143
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizerunek kobiety w inskrypcjach nagrobnych pogranicza polsko-ukraińskiego
    The Image of the Woman in Tombstone Inscriptions of the Polish-Ukrainian Borderland
    Autorzy:
    Dudek-Szumigaj, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798594.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    tombstone inscription
    necropolis
    Polish-Ukrainian borderland
    image of the woman
    Opis:
    On the basis of tombstone inscriptions in the cemeteries of the Lublin region and in the neighbouring Volhynia, the author tries to reconstruct the image of the woman, as it is reflected in the inscriptions. The analysis of positively valued aspects of women’s lives – to whom the inscriptions are devoted – was conducted (e.g., roles related to family axiology, occupation, education). It was found that the tombstone inscriptions reflect the traditional image of the woman, who is primarily a wife and mother. The tombstone inscriptions devoted to the memory of women, as well as the inscriptions in which women speak as senders, are strongly emotionally charged. Few examples of inscriptions (mainly from urban necropolises) refer to spheres outside of family life (e.g., work and education).
    Źródło:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 13; 120-140
    1898-4215
    Pojawia się w:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Народні балади Волині й Західного Полісся в записах Лесі Українки та членів її родини: українсько-польські паралелі
    Folk ballads of Volyn and Western Polissya in the records of Lesya Ukrainka and her family members: Ukrainian-Polish parallels
    Autorzy:
    Semeniuk, Larysa
    Danyliuk-Tereshchuk, Tetiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2156678.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Lesya Ukrainka
    the Kosach family
    Volyn
    Western Polissia
    folk ballad
    version
    plot
    Ukrainian-Polish borderland
    Opis:
    The article highlights research findings of the ballad plots from the folklore repertoire of Volyn and Western Polissia of the end of the 19th century revealed in the records of Lesya Ukrainka and her family members (Mykhailo and Olha Kosach, Olena Pchilka) and also known in close Polish analogues of those days. The ballads, recorded by the Kosachs, are dominated by stories of family relationships and conflicts caused by marriage without love, long-term separation (the topic of incest), and the mother’s interference in a marital relationship that leads to murder, poisoning, and other tragic situations. A comparative analysis of ballad variants in two languages allows identifying not only the geographical area of spreading of ballad plots in the folklore of neighbouring nations, the specifics of plots, motifs, images, but also points to the features of the Ukrainian and Polish folklore works interaction on the borderlands. In the ballads, belonging to the International Ballad Fund, the plot-lines about wanderings of a dishonoured girl, the incest-related topics, mother’s poisoning of her daughter-in-law and son, about the death of a servant because of his/her mistress’ caprices, the wife’s murder of her husband are typical and similar to various languages. Ukrainian and Polish versions of the ballad-songs have similar features in the structural components of the lyrics, describing mostly life tragic collisions, everyday situations, dialogues of the characters, and artistic details. Despite the affi nity of plots, images, artistic means of expression, multilingual texts off er diff erent, oft en radically diff erent ways of resolving personal and family confl icts. In addition, they are oft en marked with national colouration and refl ect the features of local life, the social life realities of the Ukrainians, Poles, and other ethnic groups. Th e study has revealed that national attribution of the characters, their specifi c national names (especially in the Polish texts), polarization on the principle of ours/a stranger, a native/foreigner are the most noticeable features. Th e Ukrainian and Polish plots express mental ethnic stereotypes of folklore carriers, in particular, regarding women’s role in family and society.
    Źródło:
    Studia Polsko-Ukraińskie; 2021, 8; 39-57
    2353-5644
    2451-2958
    Pojawia się w:
    Studia Polsko-Ukraińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy potraw z mięsa w języku mieszkańców kilku polskich wsi rejonu mościskiego
    Names of meat dishes in the language of inhabitants of several Polish villages in Mościska region
    Autorzy:
    Kostecka-Sadowa, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850438.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    Polish local dialect in the Lviv region
    Polish-Ukrainian borderland
    vocabulary
    generational diversity
    the names of meat dishes
    polszczyzna południowokresowa
    zróżnicowanie pokoleniowe
    pogranicze polsko-ukraińskie
    nazwy potraw z mięsa
    Opis:
     Celem tego artykułu jest omówienie nazw potraw z mięsa w mowie Polaków na dawnych Kresach południowo-wschodnich. Przedmiotem moich badań jest nazewnictwo i charakterystyka pokoleniowa nazw lokalnych potraw przygotowywanych i spożywanych jako posiłki świąteczne – dania z mięsa przygotowywane na niedzielę, święta lub podczas świniobicia. Analizy koncentruję wokół dynamiki zmian w zakresie funkcjonowania nazw pożywienia.
    The purpose of this article is to discuss the names of meat dishes in the speech of Poles in the south-eastern borderlands. The subject of my research is the nomenclature and generational characteristics of the names of local dishes prepared and eaten as festive meals – meat dishes prepared on Sundays, holidays or during pig slaughter. My analyses revolve around the dynamics of change in the functioning of food names.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2022, 15; 173-182
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grekokatoliccy i prawosławni święci i błogosławieni pogranicza polsko-ukraińskiego w świetle antroponimii
    Greek Catholic and Orthodox saints and blesseds of the Polish-Ukrainian borderland in the light of anthroponymy
    Autorzy:
    Mytnik, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083842.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    antroponimia
    analiza historyczno-językowa
    pogranicze polsko-ukraińskie
    męczennicy wyznania prawosławnego i greckokatolickiego
    anthroponymy
    historical and linguistic analysis
    Polish-Ukrainian borderland
    martyrs of the Orthodox and Greek Catholidenominations
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest imiennictwo męczenników pogranicza polsko-ukraińskiego na przełomie XIX i XX wieku, przedstawione w kontekście ich życia i wydarzeń religijno-historycznych. Celem omówienia jest zbadanie w aspekcie diachronicznym i porównawczym wyekscerpowanego ze źródeł historiograficznych materiału antroponimicznego, w odniesieniu do dawnego imiennictwa regionalnego pogranicza i ziem etnicznych Ukrainy. Przeprowadzone badania wykazały ścisły związek analizowanych onimów z ukształtowanym w czasach historycznych ukraińskim systemem antroponimicznym: imiona w ukraińskiej wersji językowej w większości znajdują poświadczenie w kalendarzu bizantyjsko-ruskim, zaś nazwiska wyraźnie nawiązują do antroponimii tych części pogranicza polsko-ukraińskiego, z których pochodzili ich nosiciele, ujawniły też znaczne podobieństwo do imiennictwa terenów dawnej Ukrainy: Wołynia i województwa ruskiego. Antroponimy o polskich cechach językowych świadczą o specyfice uwarunkowanej typowymi dla terenów pogranicza kontaktami międzyetnicznymi.
    The subject of the article are the names of the martyrs of the Polish-Ukrainian borderland at the turn of the 19th ant 20th centuries, presented in the context of their lives and religious and historical events. The aim of the discussion is to examine in a diachronic and comparative aspect the anthroponymic material excerpted from historiographic sources in relation to the former regional names of the borderland and ethnic lands of Ukraine. The conducted research showed a close relationship between the analyzed onimos and the Ukrainian anthroponymic system developed in historical times: the names in the Ukrainian language version are mostly confirmed in the Byzantine-Ruthenian calendar, and the surnames clearly refer to the anthroponymy of those parts of the Polish-Ukrainian borderland from which their bearers came, also revealed a significant resemblance to the names of the former Ukrainian territories: Volhynia and the Ruthenian voievodeship. The anthroponyms about Polish linguistic features testify to the specificity conditioned by the interethnic contacts typical of the borderland.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2023, 11; 23-38
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies