Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Borderlands" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 76
Tytuł:
„Język polski na Kresach” Janusza Riegera na tle badań nad polszczyzną kresową po roku 2015
“Język polski na Kresach” [Polish Language in the Eastern Borderlands] by Janusz Rieger Against the Background of Research on Borderland Polish After 2015
Autorzy:
Konczewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38435589.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna kresowa
kontakty językowe
język polski na Białorusi
język polski na Litwie
język polski na Ukrainie
Janusz Rieger
Polish language in the Eastern Borderlands
language contacts
Polish Language in Belarus
Polish Language in Lithuania
Polish Language in Ukraine
Opis:
This article presents the state of research in the field of studies on Borderland Polish after 2015. The author provides an overview of selected publications which concern the situation of the Polish language in Belarus, Lithuania, Ukraine and in the borderlands, discusses the issues and research problems they consider, and outlines the main areas of research. The article focuses on the contribution of Janusz Rieger to this field of study and on his latest monograph: Język polski na Kresach [The Polish Language in the Eastern Borderlands], published in 2019.
Artykuł przedstawia stan badań nad polszczyzną kresową po 2015 roku. Autorka dokonuje przeglądu wybranych pozycji traktujących o języku polskim na Litwie, Białorusi i Ukrainie oraz pograniczach, omawia przedstawione w publikacjach problemy i wątki badawcze, prezentuje kierunki eksploracji. Oddzielna uwaga została poświęcona dokonaniom w dziedzinie badań nad polszczyzną kresową Janusza Riegera, a także jego najnowszej monografii z 2019 roku pt. Język polski na Kresach.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 238-262
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Katastrofa materialna” we wspomnieniach przedstawicielek polskiej arystokracji i ziemiaństwa z Kresów
Autorzy:
Okupnik, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678209.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
memories
women − members of Polish aristocracy and landed gentry
Polish Eastern Borderlands
Matylda Sapieżyna
Helena Rothowa
Maria Sapieżyna
the esthetics of loss
Opis:
“Material catastrophe” in the memories of three women – members of the Polish aristocracy and landed gentry from the Polish Eastern BorderlandsHistory has treated cruelly the families of landed gentry and aristocracy who lived in the Polish Eastern Borderland – the eastern provinces of the Second Polish Republic (Kresy). This essay focuses on memories of women, members of the Polish aristocracy and landed gentry from the kresy, published in the following books: “We and Our Homes” (My i nasze Siedliska) by Matylda née Windisch-Graetz Sapieżyna, “Times, Places, People. Memories from the Eastern Borderlands, 1893-1946” (Czasy, miejsca, ludzie. Wspomnienia z Kresów Wschodnich 1893-1946) by Helena née Jaczynowska Rothowa, and ”My Life, My Times” (Moje życie, mój czas) by Maria née Zdziechowska Sapieżyna. Their memories are not a full historical picture including the complex political and historic context, instead they concentrate on the precise fates of their families in the kresy (though their presence there was called, not without a reason, a kind of ‘colonization’). The three authoresses present themselves as victims of great politics and changes happening beyond their control. Thus, these three (auto)biographical narrations enter the canon of literature about the eastern frontier and correspond with the canon of ‘the esthetics of loss.’ the analysis demonstrates that in all the books under consideration particular attention has been devoted to the material sphere of everyday life because the female biographers wanted to describe their world in the Kresy in detail and at the same time show how much they had lost.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2013, 42
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Na Ukrainie za owych dobrych czasów” – „Przed laty. Powieść ukraińska” Paulina Święcickiego
‘In the Ukraine in the good old days’ – 'Przed laty. Powieść ukraińska' by Paulin Święcicki
Autorzy:
Mazur, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036375.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Paulin Święcicki (Stachurski)
the Ukrainian School
Cossacks
the Borderlands
historical novel
szkoła ukraińska
Kozacy
kresy
powieść historyczna
Opis:
The forgotten work and life of Paulin Święcicki (1841–1876), a writer from Kiev region and active in Galicia, represents a rare, authentic example of Polish‑Ukrainian cultural border. His debut work entitled 'Przed laty. Powieść ukraińska' (1865), despite being an artistic failure, is an interesting link between the heritage of the Romantic 'Ukrainian School' and the historical vision of Polish Borderlands in With fire and sword by Henryk Sienkiewicz. The creation of the 17th‑century reality of Ukrainian grasslands (noble, rural and Cossack existence), battle scenes (fights against the Tatars), romantic‑melodramatic plot – these are all adapted to a unique Ukrainian (not Polish‑centred) perspective. Święcicki’s ‘ukrainism’ is a portrait of Cossack heroism, a picture of enslaving the Ukrainian nation, and a picturesque description of local stories. The eclectic character of the work, which is nostalgically contemplative and in romantic style, as well as journalistically engaged, has an impact on its incoherence, but also makes it original against the background of the Sarmatian‑borderland fiction of those days.  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 209-221
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Przez abstynencję kapłanów do wstrzemięźliwości ludu”. Związek Księży Abstynentów (1902-1914)
Sources for the history of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church in the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv-the fonds of the Provincial Office, Archival inventory
Autorzy:
Krzyżowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022228.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
the borderlands of the Second Polish Republic
Lviv
clergy
the Armenian Catholic Church
the Roman Catholic Church
duchowieństwo
Kościół ormiańskokatolicki
Kościół rzymskokatolicki
Kresy II Rzeczypospolitej
Lwów
Opis:
The publication focuses on the fragment of the inventory of the archival fonds no1: Provincial Office in Lviv, the description no 14: the department of religious denominations from the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv. The archival inventory was described in 1972 in the Russian language by the Soviet archivists in accordance with the principles of the archives in the USSR. The following edition contains the selected archival units which contain sources concerning the activities of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church.  In terms of the territorial range in the aspect of the state administration, the materials refer to the region of Lviv, Tarnopol and Stanisławów. In terms of the Roman Catholic Church administration, they cover the area of the Archdiocese of Lviv, the Diocese of Przemyśl and Tarnów. In the case of the Armenian Catholic Church, they refer to the Armenian   Archdiocese with the seat in Lviv. Archival materials forming the description no 14 were produced by the offices of the state administration at various levels and ecclesiastical offices: the diocesan curia, the cathedral chapter, parish offices and theological seminaries, the representatives of the clergy and laity. The discussed archival units include the following materials: sources for the erection and the administrative division of the parish;  grants for the renovation and construction works and the equipment of the church; the financial and economic documentation; materials referring to the land and property of the Church, the repayment of taxes, leasing; the records relating to the diocesan clergy, among others, nominations for the parish priests and the payment of wages and subsidies; the archival materials concerning theological seminaries, the diocesan curia, cathedral chapters; the documents on the activities of the Provincial Office and the Religious Fund, among others, reports on the distribution of funds allocated by the authorities to the Church; as well as sources on the territorial organization of the Church and documentation (mainly financial and economic) on the activity of male and female religious congregations.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 125-195
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“This land was Mexican once/ Was Indian always/ and is./ And will be again”. El papel de la memoria colectiva en la formación del discurso feminista chicano
“This land was Mexican once/ Was Indian always/ and is. / And will be again”. The role of the collective memory in forming the Chicano feminist discourse
Autorzy:
Skonecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048650.pdf
Data publikacji:
2017-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Chicana feminism
collective memory
the United States
Mexico
borderlands
Opis:
The purpose of this article is to analyze the theoretical discourse of the Chicano feminists in order to determine the role of the collective memory in forming that discourse. The subject of the analysis will be mainly the mandatory reference to the postcolonial feminisms, namely the masterpiece by Gloria Anzaldúa and Cherríe Moraga titled Esta puente mi espalda. Voces de mujeres tercermundistas en los  Estados Unidos. However, in order to present a complete overview of the Chicano discourse, we will also mention the work of scholars like Sonia Saldívar-Hull, Ana Castillo and Emma Pérez.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2017, 44, 1; 87-98
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A review of press publications of the Polish Eastern Borderlands community in the West (1942–2016)
Przegląd czasopiśmiennictwa emigracyjnych środowisk kresowych (1942–2016)
Autorzy:
Gotowiecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058364.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polish press in the West in the 20th century
Polish emigration during and after World War II
Polish Eastern Borderlands
the Eastern Borderlands community
emigracja polska
prasa emigracyjna
Kresy Wschodnie
środowiska kresowe
Opis:
This article attempts to examine and define the functions and character of the periodicals and other press publications of Polish Eastern Borderlands community functioning in the structures of the Polish war refugees and post-war political emigration in the West. The author presents the origins and the various phases of its history, including the phase of its inexorable decline. In a series of concise individual profiles the article covers all printed materials that can be classified as the press publications of the Polish Eastern Borderlands community.
Przedmiotem artykułu jest próba zdefiniowania, określenia funkcji oraz charakterystyka czasopiśmiennictwa środowisk kresowych działających w strukturach wojennego uchodźstwa oraz powojennej emigracji politycznej na Zachodzie. Autor przedstawia genezę, poszczególne fazy rozwoju oraz okres schyłkowy tego czasopiśmiennictwa, przybliżając w syntetyczny sposób wszystkie tytuły prasowe, które mogą być zaliczone do kategorii czasopism kresowych.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 4; 135-157
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of Polish Writing on the History of Physical Education and Sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic
Autorzy:
Małolepszy, Eligiusz
Drozdek-Małolepsza, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031821.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
PPHU Projack Jacek Wąsik
Tematy:
physical education
sports
state of study
the North – Eastern Borderlands of the 2nd Republic
Opis:
The aim of this paper is presentation of the up-to-date state of research on physical education and sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic based on analysis of Polish literature on the subject. In the sense of territorial scope, the paper covers the areas of the Polesie, Novogrodek and Vilnius voivodeships. As for the scope of studies on the history of physical education and sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic, the most cognitively significant is the work by Laskiewicz on „Kultura fizyczna na Wileńszczyźnie w latach 1900–1939. Zarys monograficzny dziejów” (Physical Culture in the Region of Vilnius in the Years 1900–1939. An Outline of Monographic History). The history of physical culture in rural areas were fairly well drawn up. In terms of historiography, there are publications presenting physical education and sports in urban areas. The publications mainly refer to physical activity in larger towns and cities, e.g. in Baranowicze, Breston- Bug, Lida, Novogrodek and in Vilnius. In terms of voivodeships, papers on physical education and sports in the Region of Vilnius significantly predominate. The presented analysis of the state of research – in reference to Polish writings – shows the necessity to supplement the preliminary archival research of the sources – in order to prepare a monograph on „Dziejów wychowania fizycznego i sportu na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej” (the History of Physical Education and Sports in the North – Eastern Borderlands of the 2nd Republic). A preliminary archival research should also be conducted in the archives kept by Byelorussia and Lithuania.
Źródło:
Physical Activity Review; 2013, 1; 22-31
2300-5076
Pojawia się w:
Physical Activity Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania archeologiczne Polaków na Ukrainie w XIX i początku XX wieku
Archaeological research of Poles in Ukraine in the 19th and early 20th centuries
Autorzy:
Blombergowa, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28766355.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polskie badania archeologiczne na Ukrainie
archeologia Kresów
historia archeologii
Polish archaeological research in Ukraine
archeology of the Borderlands
history of archeology
Opis:
Na Ukrainie, jak i w innych stronach świata żyli i pracowali – w wielu dziedzinach gospodarczych i oczywiście naukowych – Polacy. Wielu też poświęciło swoją uwagę, czas i fundusze na poszukiwanie i badanie śladów odległej przeszłości zachowanych w ziemi. O badaczach i badaniach na terytoriach Ukrainy, Galicji Zachodniej, w Małopolsce pisali: Stefan Nosek, Zarys historii badań archeologicznych w Małopolsce (1967); Andrzej Abramowicz, Wiek archeologii (1967); są też starsze publikacje: Bohdan Janusz, Zabytki przedhistoryczne Galicji Wschodniej (1918); Marcyan Śmiszko, Kultury wczesnego okresu epoki cesarstwa rzymskiego w Małopolsce Wschodniej (1932). O badaniach archeologicznych prowadzonych przez polskich miłośników starożytności na terenach wschodnich Ukrainy, podlegających carskiej Rosji, polskich publikacji nie ma zbyt dużo (Abramowicz, 1970; Blombergowa, 1993). W moim artykule podejmuję próbę wypełnienia tej luki w dziejach historii polskiej archeologii.
The Polish lands under the rule of Austria were referred to as Eastern Galicia. Inhabitants of these areas represented various social and professional groups. For many of them, collecting and archaeological research has become a subject of serious interest. In this area, inhabited for centuries by various nations, there are numerous ruins, burial mounds, embankments and castles. This multitude of traces of past cultures forced us to search. This became the reason for a wide interest in the past and the development of collecting. Thus, the object of interest of nineteenth-century archeology, in the eyes of many researchers, were all monuments of the past, understood as the entirety of pre-historical, ethnographic, written and other sources. Accordingly, archeology should study all the creations of human hands from different epochs; creations ranging from the simplest to artistic and artful, material remains and traces of beliefs, worship and literature. The scope of the researchers’ interests included ancient temples, monuments of armaments, classical antiquities, archival science, archeography, sphragistics and numismatics. In Ukraine and in other parts of the world, Poles lived and worked – in many economic and, of course – scientific fields. Many have devoted their attention, time and funds to searching for and studying traces of the distant past preserved in the ground. There are not many Polish publications about archaeological research conducted by Polish lovers of antiquity in eastern Ukraine, which were subject to tsarist Russia. This article attempts to fill this gap in the history of Polish archeology.
Źródło:
Eastern Review; 2022, 11, 1; 13-31
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Borderlands Tales: Representations of the U.S.-Mexico Border in The Bridge (2013-2014)
Opowieści graniczne: reprezentacje granicy amerykańsko-meksykańskiej w serialu The Bridge (2013-2014)
Autorzy:
Antoszek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954411.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
the U.S.-Mexico border
borderlands
The Bridge
border crossers
interdependent borderlands
immigrants
cartels
granica meksykańsko-amerykańska
pogranicze
przekraczający granice
współzależne pogranicza
imigranci
kartele
Opis:
Even though border scholars have for a long time reached a consensus regarding arbitrariness of borders as artificial human constructs, it seems that in the second decade of the twenty-first century “political borders separating peoples remain pervasive and problematic” (Ganster 2016, xv). Globalization and people’s flows at the beginning of the twenty-first century both opened some borders to international trade or services and at the same time turned other borders into almost completely impenetrable territories with its status reinforced by legislation and militarization, with the U.S.-Mexican border as the best example of the play between those antagonistic forces pulling together and pushing apart at the same time people and spaces on both sides of the border. As such the U.S.-Mexico border “provides a paradigmatic case of global border development” (2016, xvi) and hence the purpose of this paper is to analyze how the transformations of the concept of the border that took place at the turn of the 20th and 21st centuries are reflected in American popular media on the basis of the TV series, The Bridge (2013-2014). In addition, the article will also examine the way the region is presented in the series, thus creating specific borderlands tales and contributing to the scholarship on the border.
Pomimo tego, że badacze zajmujący się problemami granic i pogranicza już dawno doszli do wniosku, że granice są sztucznym tworem ludzkim, wydaje się, że w kolejnych dekadach XXI wieku „granice polityczne oddzielające od siebie ludzi pozostają wszechobecne i problematyczne” (Ganster 2016, xv). Globalizacja oraz przepływy ludzi na początku XXI wieku otworzyły niektóre granice, umożliwiając międzynarodowy handel lub przepływ usług. Jednocześnie zaś inne granice zamieniły się w nieprzenikalne terytoria, których status jest wciąż umacniany przez zabiegi legislacyjne oraz militaryzację. Granica meksykańsko-amerykańska jest doskonałym przykładem ścierania się tych antagonistycznych sił, które jednocześnie przyciągają do siebie i rozdzielają zarówno ludzi jak i miejsca po obydwu stronach granicy. Dlatego też celem tego artykułu jest analiza, w jaki sposób zmiany definicji granicy, które pojawiły się w literaturze przedmiotu na przełomie XX i XXI wieku są odzwierciedlane w popularnych mediach amerykańskich na przykładzie serialu The Bridge (2013-2014). Ponadto artykuł analizuje, w jaki sposób region ten jest przedstawiany w serialu i jak na podstawie tych reprezentacji powstają opowieści graniczne, które stanowią kolejny głos w dyskusji dotyczącej granic.
Źródło:
Res Rhetorica; 2018, 5, 2; 45-53
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budownictwo szkół powszechnych w województwie wileńskim w latach II RP. Wyniki wstępnych badań
Construction of public schools in the wileńskie voivodship in the Second Republic of Poland. Results of preliminary research
Autorzy:
Jurczyk-Romanowska, Ewa
Piwowarczyk, Mirosław
Walasek, Stefania
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29963036.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
budownictwo szkolne
II RP
odbudowa państwa polskiego
kresy wschodnie
szkoły powszechne
finansowanie budowy szkół
school construction
Second Republic
reconstruction of the Polish state
eastern borderlands
public schools
school construction funding
Opis:
Wprowadzenie. W latach 1918–1939 zagadnienie budownictwa szkół, przede wszystkim powszechnych, stało się priorytetowym zadaniem dla państwa, samorządów i lokalnych społeczności. Wprowadzenie ustawowego obowiązku nauki skutkowało koniecznością budowy szkół w licznych miejscowościach. Wiązało się to z pokonywaniem szeregu problemów przede wszystkich o charakterze finansowym. Celem artykułu jest zaprezentowanie przebiegu procesu budowy szkół, ich wzrastającej liczebności oraz źródeł finansowania. Cel. W artykule nakreślono rozwój budownictwa szkół powszechnych na terenie województwa wileńskiego w latach II RP. Badania obejmowały analizę zróżnicowanych dokumentów w zakresie rozwiązań legislacyjnych na poziomie państwa, działalności lokalnej, a także wsparcia działań miejscowych przez organizacje i towarzystwa ogólnopolskie. Metoda. W prowadzonych badaniach wykorzystano metodę jakościowej analizy dokumentów. Zróżnicowany materiał źródłowy został zgromadzony zarówno podczas kwerendy archiwalnej w Wilnie, jak i kwerendy powszechnie obowiązujących aktów prawnych dokonanej za pośrednictwem Internetowego Systemu Aktów Prawnych. Wyniki. W artykule wskazano liczbę wybudowanych szkół w okręgu wileńskim w latach II RP oraz podjęto próbę zrekonstruowania ich finansowania. Wnioski. Efektem budowy (rozbudowy i remontów) szkół w II RP było: 1) rozwijanie sieci szkolnictwa zaniedbanego w czasach zaborów oraz zniszczonego w czasie działań prowadzonych podczas I wojny światowej i w latach 1918-1920; 2) tworzenie warunków dla coraz pełniejszej realizacji obowiązku szkolnego; 3) organizowanie centrum życia kulturalno-oświatowego lokalnej społeczności; 4) aktywizowanie i integrowanie mieszkańców danej miejscowości.
Introduction. Between 1918 and 1939, the issue of building schools, above all universal schools, became a priority task for the state, local authorities and local communities. The introduction of statutory compulsory education resulted in the need to build schools in numerous localities, overcoming a number of problems primarily of a financial nature. The aim of this article is to present the process of building schools, their increasing size and sources of funding. Aim. This article presents the development of the construction of public schools in the Wilno [Vilnius] province during the years of the Second Republic. The research included an analysis of various documents concerning legislative solutions at the state level, local activities, as well as support of local activities by national organisations and societies. Method. The research was conducted using the method of qualitative document analysis. The diverse source material was collected both during an archival search in Vilnius and a search of commonly applicable legal acts made through the Internet System of Legal Acts. Results. The article indicates the number of schools built in the Vilnius district during the years of the Second Republic and attempts to reconstruct their financing. Conclusion. The effect of the construction (expansion and renovation) of schools in the Second Republic was: 1) the development of the educational network neglected during the Partitions and destroyed during the actions of World War I and in the years 1918-1920; 2) to create conditions for the increasingly full implementation of compulsory schooling; 3) organising a centre for the cultural and educational life of the local community; 4) activating and integrating the inhabitants of the locality.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2023, XXX, (2/2023); 25-40
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cmentarze w Dawidowie koło Lwowa. Polskie dziedzictwo narodowe
Autorzy:
Tomczyk, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900731.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
cemeteries
history of Poles in the Eastern Borderlands of the old Polish Republic
Dawidów near Lvov
Polish national heritage
Opis:
Cemeteries are important sources of knowledge of the local and regional social history. Historical objects of sepulchral art (graves, tombs) located in cemeteries, with preserved inscriptions and epitaphs, represent also important source material for genealogical research. The article is an attempt at presenting past events and names of Poles who lived in Dawidów near Lvov, based on old and new gravestones and other source materials (lately recreated by the settlers’ descendants).
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 2 (29); 171-199
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy i czego nie wiemy o polszczyźnie kowieńskiej
What we do and do not know about the Kaunas Polish language
Autorzy:
Karaś, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407984.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
cechy północnokresowe
substrat
pogranicze językowe
Polish language in the former North-Eastern Borderland (kresy)
language features typical of the North-Eastern Borderlands
substrate
linguistic borderland
Opis:
Celem artykułu jest próba podsumowania dotychczasowej wiedzy na temat polszczyzny kowieńskiej, a także pokazanie luk badawczych, a więc tego, czego jeszcze mimo wielu badań, nie wiemy o tej odmianie języka. Niezwykła intensyfikacja badań na przełomie XX i XXI wieku zarówno nad współczesną, mówioną odmianą języka polskiego na Kowieńszczyźnie, jak i nad jej dziejami (głównie w XIX i w pierwszej połowie XX wieku) dostarczyła ogromnej liczby danych językowych i pozajęzykowych. Jednak szczegółowa analiza pokazuje, że mimo to nie jest to zadanie łatwe. W artykule przedstawiono sytuację polszczyzny kowieńskiej, jej zasięg terytorialny, zakres i funkcje, jej cechy konstytutywne na początku XXI wieku. Pokazano także zmiany, jakim podlegała omawiana pododmiana polszczyzny północnokresowej w XX wieku.
The article aims at providing a synopsis of previous studies on the Kaunas Polish language, as well as identifying knowledge gaps, i.e., the things that – despite extensive research on this language variety – are still not known. At the turn of the 20th and the 21st century, intensified research both on the current Polish language variety, as spoken in the Kaunas region, and its history (mainly over the 19th century up till the 1950s) brought about vast amounts of linguistic and extralinguistic data. However, a detailed analysis shows that there is no easy answer to the question posed in the title of the paper. The article overviews the situation of the Kaunas Polish language, its territorial range, scope, and functions, as well as its defining features observable at the beginning of the 21st century. The author also outlines how the language variety – a subdivision of the Polish in the North-Eastern Borderlands – has evolved over the 20th century.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 7-23
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopiśmiennictwo katolickie Wschodnich Kresów II Rzeczypospolitej (cz. I – ogólna)
Catholic Periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic (Part PART 1 – General)
Autorzy:
Zając, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944176.pdf
Data publikacji:
2017-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Kresy Wschodnie
II Rzeczypospolita
czasopisma katolickie
Eastern Borderlands
the Second Polish Republic
Catholic periodicals
Opis:
Odrodzona w 1918 r. II Rzeczpospolita powróciła na część terytorium utraconego na Wschodzie, podejmując trudy zagospodarowania wyniszczonej wojnami ziemi. Jej obraz znalazł odbicie w lokalnej prasie i wspomnieniach żyjących na tych terenach Polonusów. Zapisały go dziesiątki tytułów czasopiśmienniczych wydawanych przede wszystkim przez ówczesny świat katolicki. Wymienione w opracowaniu tytuły wydawnictw wskazują na życiowe przestrzenie mieszkańców tamtych regionów penetrowane przez tę prasę, są niejako odpowiednikami zaledwie nazw starych polskich rezydencji na Wschodzie. Aby poznać ich treści, trzeba podjąć wnikliwą lekturę, by odkryć i przybliżyć opisane tam i wciąż mało nam znane światy, które – antypolskie i antykatolickie siły niszczyły świadomie i systematycznie. To niełatwe zadanie odcyfrowania Kresów z wciąż, po dziś dzień odkrywanej ich czasopiśmiennictwu katolickiemu Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Reborn in 1918, the Second Polish Republic returned to the part of the territory lost in the East to undertake the hardships of developing the war-ravaged land. Its history was reflected in the local press and the memories of the “Polonuses” living in these areas. It was recorded in dozens of magazine titles issued mainly by the contemporary Catholic world. The titles mentioned in the present work indicate the life areas of people inhabiting those regions, which were penetrated by the press and which are, in a sense, equivalent only to the names of Polish old mansions in the East. Getting acquainted with their content requires meticulous study which would allow to discover and bring closer the worlds described there and still little known to us and which were deliberately and systematically destroyed by anti-Polish and anti-Catholic forces. The uneasy task of deciphering the Borderlands from its publishing legacy which is still, to this day, being rediscovered, will constitute the content of the second part of the study devoted to Catholic periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 129-146
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa kresowe nazwiska – Mickiewicz i Słowacki
Two Surnames from the Borderland Area – Mickiewicz and Słowacki
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933723.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etymologia nazwiska Mickiewicz
etymologia nazwiska Słowacki
antroponimia kresowa polsko-ruska
antroponimia porównawcza
etymology of the surname Mickiewicz
etymology of the surname Słowacki
Polish-Ruthenian anthroponymy of the Borderlands
comparative anthroponymy
Opis:
In this paper, the author presents a comparison of two surnames of the most outstanding Polish poets of the Romantic era: Mickiewicz and Słowacki. These two names can be analysed in a number of ways: Firstly, Mickiewicz can be interpreted as a patronimicum with the Ruthenian ending -kiewicz, derived from the Belarusan Mic'ka(-o) : Dz'mic'er < D(i)mitrij. Alternatively, this form may have been derived from the Polish Micek : Mikołaj¸ Michał or another Polish word Micek < Miczek. As far as the surname Słowacki is concerned, it can be seen as a variant representing a regular Polish surname pattern ending in –ski, with this ending being added to the natively Polish base Słowak (a Slav or someone who comes from Slovakia). Another interpretation regards this surname as related with the noun słowo (a word). In the light of the poets’ family chronicles, dating back to the late 17th century, the surnames of their ancestors can be interpreted as derived from place names: Mickiewicz as derived from the toponym Mickowce < Belarusan Mickovci, whereas Słowacki as derived from Słowatycze < Ukrainian Słavjatyči (Polish *Sławięcice). Both surnames suggest that the poets’ ancestors belonged to the Polish nobility inhabiting the Borderlands. The anchoring of the two families in the Polish culture manifests itself through retaining a native Polish name-giving tradition and the Polish coats-of-arms used. Finally, it is both poets’ works – indisputably embedded in the Polish culture in its content, form and message – that confirm the Polish identity of the families. Both surnames coined from the Ruthenian toponymic bases display Ruthenian phonological features, even though in the case of the surname Słowacki they are completely concealed on the surface. Both surnames belong to the corpus of the Polish-Ruthenian Borderland anthroponyms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 57-74
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzienniki dla dzieci prowadzone przez Emilię Wróblewską jako źródła do badania polszczyzny inteligencji wileńskiej w XIX wieku
Emilia Wróblewska’s diaries for children as research material on the Polish language of the 19th-century Vilnius intelligentsia
Autorzy:
Masojć, Irena
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407983.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
diarystyka kobieca
dzienniki adresowane do dzieci
polszczyzna północnokresowa
Litwa
XIX wiek
women's diaries
diaries for children
Polish language in the former North-Eastern Borderlands (Kresy)
Lithuania
19th century
Opis:
Artykuł inicjuje badania historycznojęzykowe i tekstologiczne nad bogatą spuścizną diarystyczną Emilii z Beniowskich Wróblewskiej (1830‒1886), Polki z kręgu inteligencji wileńskiej, która niemal przez 30 lat pisała dzienniki intymne dla siebie i swoich dzieci. Przedmiotem rekonesansu badawczego są teksty dzienników prowadzonych przez diarystkę dla syna Tadeusza w latach 1859‒1886 oraz córki Marii w latach 1865‒1873 (z dodanym w 1886 r. wpisem dla młodszego syna Augustyna). Celem artykułu jest wskazanie najbardziej wyrazistych cech grafii i zjawisk językowych (z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa i leksyki), które można kwalifikować jako regionalizmy kresowe w polszczyźnie diarystki. W badaniu została zastosowana metoda porównawcza, wyekscerpowany z dzienników materiał poddano konfrontacji z uzusem i tendencjami rozwojowymi polskiego języka ogólnego XIX w.   
The article initiates historical, linguistic, and textological research into the rich diaristic legacy of Emilia Wróblewska, née Beniowska (1830–1886), a Polish woman from the circle of Vilnius intelligentsia, who had written intimate diaries for herself and her children for almost 30 years. The subject of exploratory study are the texts of the diaries kept by Wróblewska for her son Tadeusz in the years 1859–1886, and her daughter Maria in the years 1865–1873 (with an entry for Emilia’s younger son, Augustyn, added in 1886). The paper aims at identifying the most prominent features of spelling and linguistic phenomena (regarding phonetics, inflection, syntax, vocabulary, and lexis) that can be qualified as regional features typical of the North-Eastern Borderlands (Kresy) in the diarist’s Polish language. A comparative method was used in the study; the material extracted from the diaries was confronted with the usage and developmental tendencies of the standard Polish language of the 19th century.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 24-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 76

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies