Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the 19th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 370
Tytuł:
Wczesny socjalizm i przyszłość
Early Socialism and the Future
Autorzy:
Kuligowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009088.pdf
Data publikacji:
2019-01-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
early socialism
the future
the 19th century
utopian socialism
Opis:
A short introduction to a special issue of Theoretical Practice , entitled “Early Socialism and the Future.”
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2018, 29, 3; 8-14
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielka Emigracja w Belgii (1831–1870) - wizerunek bez heroizmu
Autorzy:
Żurawski vel Grajewski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601971.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wielka Emigracja
historia Polski XIX w.
historia Belgii XIX w.
emigracje polityczne w XIX w.
stosunki polsko-belgijskie w XIX w.
Great Emigration
History of Poland in the 19th century
History of Belgium in the 19th century
political emigrations in the 19th century
Polish-Belgian relations in the 19th century
Opis:
Przedmiotem artykułu są rozważania dotyczące szeroko ujętego funkcjonowania polskiego wychodźstwa politycznego w okresie powstań narodowych w XIX w. (1831–1870) odnoszące się do tej jego części, która trafiła do Belgii. Pretekstem do podjęcia tego tematu stała się publikacja książki pióra belgijskiego historyka Idesbalda Goddeerisa poświęconej owej problematyce. Została ona opracowana przy użyciu prozopograficznej metody badawczej, co pozwoliło na uzyskanie nowej, opartej na szerokiej kwerendzie źródłowej, podstawy do formułowania tez i wniosków, często weryfikujących błędne przekonania propagowane dotychczas w historiografii. Polska Wielka Emigracja w Belgii została zaprezentowana w pogłębionym ujęciu statystycznym i porównawczym w odniesieniu także do innych emigracji politycznych XIX w. Otrzymaliśmy wnikliwy opis jej geografii osiedlenia, powodów wyboru Belgii jako kraju zamieszkania, aktywności zawodowej, mobilności, warunków bytowych, aktywności politycznej oraz czynników warunkujących jej zachowania we wszystkich wymienionych aspektach. Rozważaniami objęto także postawę kraju gospodarza wobec przybyszów z Polski - motywy kształtujące stosunek Belgów, w tym ich elit politycznych do aktywności polskich emigrantów i sprawy polskiej. Osobnej analizie poddane zostało wychodźstwo z lat 1831–1863 i emigracja po powstaniu styczniowym, różniąca się w wielu aspektach od wygnańców polistopadowych. Akcenty polemiczne widoczne są w odniesieniu do oceny stopnia wpływu czynników politycznych na decyzje podejmowane przez emigrantów polskich oraz wobec kwestii ostatecznej weryfikacji stopnia skuteczności ich poczynań na arenie politycznej - a zatem różnego rozumienia ich samodzielności czy podmiotowości działań wobec sugerowanych, odmiennych opinii o ich instrumentalizacji i bierności wychodźców w obliczu prowadzonej wokół nich gry mocarstw.
This article reflects on the broadly understood functioning of Polish political émigrés at the time of the nineteenth-century national uprisings (1831–1870), and specifically those refugees who found themselves in Belgium. A pretext for embarking upon this topic was provided by the publication of a book by the Belgian historian Idesbald Goddeeris: La Grande Emigration polonaise en Belgique (1831–1870). Elites et masses en exil à l’époque romantique (Frankfurt am Main 2013). The study in question applied a prosopographic research method based on an extensive source survey conceived as a foundation for the formulation of theses and conclusions and often verifying mistaken convictions propagated in previous historical writings. The Great Emigration in Belgium is presented in an in-depth statistical and comparative approach referring also to other political emigrations of the nineteenth century. The reader has thus received a thorough description of the settlement geography, the reasons for choosing Belgium as the place of residence, professional and political activity, mobility, living conditions, and assorted factors determining the conduct of the émigrés in all the aforementioned aspects. The author also took into consideration the attitude of the host country towards arrivals from Poland - motives shaping the attitude of the Belgians - including the attitude of the political elites towards the Polish émigrés and the Polish question. Separate analyses deal with refugees in the 1831–1863 period and the post-January Uprising émigrés, who in numerous respects differed from their post-November predecessors. Polemical accents are discernible in assessments of the extent to which political factors affected the decisions made by the Polish émigrés, and the ultimate verification of the degree of the effectiveness of their efforts on the political arena, i.a. a different understanding of their independence or the subjectivity of their endeavours vis-à-vis suggested and divergent opinions about the instrumentalization and passivity of the émigrés in the face of the game concerning them and played by the powers.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 1
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odchodzenie synonimii z terminologii – na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568138.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
the 19th century lexicography
dictionaries of the 19th century
Polish medical terminology
synonyms
leksykografia XIX w.
słowniki XIX w.
polska terminologia medyczna
synonimia
Opis:
An examination of the lexical material contained in Słownik terminologii lekarskiej polskiej [Polish Medical Terminology Dictionary] of 1881 and Słownik lekarski polski [Polish Medical Dictionary] of 1905 shows that the synonymy withdrawal rate in this period was only 20%. The purpose of the article is to provide a detailed description of this process, including the process of an apparent withdrawal of synonymy in the lexicon of 1905 (e.g. some foreign language entries have not been recorded there at all; sometimes a synonymic string was removed while leaving a new term next to the foreign language entry, "new" meaning absent in the dictionary of 1881).
Po przebadaniu materiału leksykalnego ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 oraz ze Słownika lekarskiego polskiego z 1905 roku okazuje się, że w tym okresie synonimia wycofała się w zaledwie 20%. Przedmiotem artykułu jest szczegółowe omówienie tego zjawiska, w tym również zjawiska pozornego usuwania synonimii w leksykonie z 1905 roku (np. niektóre hasła obcojęzyczne nie zostały tam w ogóle odnotowane; czasem zlikwidowano szereg synonimiczny i jednocześnie pozostawiono przy obcojęzycznym haśle nowy termin polski; nowy, tzn. nieobecny w słowniku z 1881). 
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział medycznych terminów zapożyczonych w XIX-wiecznych synonimach głównych (na materiale nazw chorób ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej)
Share of Borrowed Medical Terms in the 19th Century Main Synonyms (on the base of the names of diseases from the Dictionary of Polish Medical Terminology)
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568098.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
terminology
Polish medical terminology of the 19th century
synonymy
borrowings
Opis:
The ordering of the Polish medical terminology in the 19th century resulted in the release of the Dictionary of Polish Medical Terminology (Polish: Słownik terminologii lekarskiej polskiej) in 1881. The publication collected, among other things, synonymic series of Polish medical terms following the rule that the best term was listed as the first one, which in this paper, is referred to as the main synonym. The aim of the article is to present the frequency of instances when the main synonym is a borrowing. The analysis of 940 synonymic series concerning the names of diseases reveals that borrowings are rare in the analysed material (only 57 out of the 2,469 terms in the synonymic series). A borrowing (mainly from Greek and Latin) constitutes the main synonym only 15 times. The authors of the Dictionary preferred native terms despite the fact that foreign ones are usually more "economical" (e.g. with regard to their structure).
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2014, 11; 159-167
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“I remains your ever wisher & so forth”: on the two types of formulaic closings in 19th-century private letters
Autorzy:
Dylewski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050909.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
formulaic expressions
the 19th century
private letters
vernacular English
vernacularity
Opis:
Although formulaic expressions found in earlier correspondence have drawn scholarly attention, their (un)grammaticality has not been thoroughly researched. The present paper thus focuses on the two types of formulae with the verb remain found in private correspondence: one headed by 1st person pronoun (as in: we remain(s) your daughters), the other one starting with but/so/also/and/only (as in: but remain(s) your affectionate child until death). For the purpose of the study a corpus of 19th-century correspondence has been compiled and analyzed; additionally, the data from Dylewski (2013) have been taken into account. Next to the corpus scrutiny, an Internet search has been carried out to verify whether the use of the formulae at issue goes beyond the 19th century. An analysis from both a qualitative and quantitative angles allowed for putting forth a number of hypotheses concerning the origin of variation between -s-marked and unmarked forms as well as their distribution across letter-types and different geographical locations. The results of the analysis also corroborate the claim that -s on remain in the structures under discussion is neither a “part of the authentic local vernacular nor of authentic contemporary standard English, but part of a specific, localized practice of letter writing, which had its own linguistic rules” (Pietsch 2015: 226).
Źródło:
Linguistica Silesiana; 2018, 39; 63-94
0208-4228
Pojawia się w:
Linguistica Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapoznane dzieło Jana Styki w kościele ojców jezuitów w Łodzi
The forgotten work of Jan Styka in the church of the Jesuits in Łódź
Autorzy:
Stefański, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519318.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
malarstwo religijne XIX wieku
sztuka Łodzi XIX wieku
Jan Styka
Juliusz Kunitzer
religious painting of the 19th century
art of Łódź of the 19th century
Opis:
Obecny kościół ojców jezuitów w Łodzi pw. Najświętszego Serca Jezusa to dawny (do 1945 r.) kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Ewangelisty, wzniesiony w latach 1880–1884. W jego ołtarzu głównym zawisło dzieło Jana Styki zatytułowane Chrystus nauczający uczniów i rzesze ludu, ufundowane przez jednego z najbardziej znanych łódzkich przemysłowców Juliusza Kunitzera. Obraz powstał w ciągu 1885 r., a w kościele został zawieszony w styczniu następnego roku. Wzbudził duże zainteresowanie w Łodzi i w Warszawie. Jego surowa forma artystyczna dostosowana została do wymogów kultu luterańskiego. To zadecydowało zapewne, że w momencie przejęcia kościoła w 1945 r. przez jezuitów obraz został zdjęty z ołtarza głównego i przeniesiony na emporę. Tam znajdował się przez kilkadziesiąt lat. Zainteresowano się nim dopiero pod koniec ubiegłego stulecia, kiedy rozpoczęto renowację świątyni. Obraz został poddany konserwacji i pojawiły się plany jego zawieszenia na ścianie prezbiterium. Do dziś nie zostały jednak zrealizowane. Obraz znajdował się przez kilka lat w domu zakonnym ojców jezuitów, a obecnie zawisł na tylnej ścianie towarzyszącej kościołowi kaplicy św. Krzysztofa. To wysokiej klasy dzieło sztuki religijnej, jedno z najlepszych w dorobku Styki, którego losy są znamienne dla przemian zachodzących w Polsce po 1945 r., wciąż czeka na docenienie i właściwe wyeksponowanie.
The current church of the Jesuit fathers in Łódź (The Sacred Heart of Jesus) is the former Evangelical-Augsburg church of Saint John the Evangelist, built in 1880–1884. On its main altar there is a work by Jan Styka entitled Christ Teaching the Disciples and the Crowd, funded by one of the most famous industrialists from Łódź, Juliusz Kunitzer. The painting was created in 1885 and hung in the church in January of the following year. It aroused great interest in Łódź and Warsaw. Its raw artistic form was adapted to the requirements of Lutheran worship. This probably resulted in the fact that when the church was taken over by the Jesuits in 1945, the painting was removed from the main altar and moved to the gallery, where it stayed for several decades. Interest in it came only at the end of the last century, when the renovation of the temple began. The painting underwent conservation and plans were made to hang it on the wall of the presbytery. However, they have not been implemented to date. The painting was kept in the Jesuit monastery for several years, and is now hung on the back wall of the chapel of St. Christopher. This high-class work of religious art, one of Styka’s best works, the fate of which is significant for the changes taking place in Poland after 1945, is still waiting to be appreciated and properly exposed.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 25-41
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posługa słowa księdza Wawrzyńca Kuśniaka COr (1788-1866)
Rev. Wawrzyniec Kuśniak’s service of the Word (1788-1866)
Autorzy:
Kalbarczyk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038346.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Preaching of the 19th century
sermon
Wawrzyniec Kuśniak
kaznodziejstwo dziewiętnastowieczne
kazanie
Opis:
Prowadzony obecnie proces beatyfikacyjny sługi Bożego ks. Wawrzyńca Kuśniaka COr (1788 -1866) stał się okazją do przypomnienia i zbadania jego spuścizny kaznodziejskiej w postaci osiemnastu zachowanych jego kazań na różne okazje. W niniejszym artykule zostały one poddane analizie homiletycznej. Większość z nich zbudowana jest według powszechnie stosowanego w tamtych czasach schematu tzw. kazania właściwego. Ksiądz Kuśniak chętnie posługuje się dowodem biblijnym i patrystycznym, wykazując się znakomitą znajomością zarówno Pisma Świętego, jak i pism Ojców Kościoła. Widać przy tym wyraźnie, że zdaje sobie sprawę z wagi i siły słowa Bożego, i w przeciwieństwie do wielu kaznodziejów jego epoki nie ogranicza jego roli w kazaniu tylko do ilustracji czy argumentu. Równie poważnie traktuje kościelne nauczanie. Nie przedstawia wiary jako sumy dogmatów i nakazów moralnych, lecz stara się ukazać ekonomię Bożą ukierunkowaną na autentyczną przemianę i zbawienie człowieka. Jego kazania zawierają wiele konkretnych odniesień do życia słuchaczy, co sprawia, że są one życiowe. Ten wymiar ukazuje go jako zaangażowanego duszpasterza. Przesłanie jego kazań wydaje się nadal aktualne, a jego postawa kaznodziejska i duszpasterska mogą stanowić wzór do naśladowania dla dzisiejszych głosicieli słowa Bożego. Przepowiadanie ks. Kuśniaka daje też pewien obraz polskiegokaznodziejstwa w Wielkopolsce w pierwszej połowie XIX wieku.
The beatification process of the Servant of God, Rev. Wawrzyniec Kuśniak, COr (1788 -1866) has become an opportunity to recall and investigate his preaching heritage in the form of 18 preserved sermons for various occasions. In this paper, the sermons were subjected to a homiletical analysis. Most of them were built according to the frame commonly used at that time, the so called proper sermon. Fr. Kuśniak eagerly seeks recourse to biblical and patristic evidence, showing extensive expertise in both the Holy Scriptures and the writings of the Church Fathers. The performed analysis demonstrates clearly that the author is aware of the significance and power of God’s words, and, contrary to many other preachers of his time, does not limit his role in the sermon only to providing illustrations or arguments. He is just as serious about the teaching of the Church. Rev. Kuśniak does not present faith as the sum of a range of dogmas and moral obligations, but tries to show in his sermons God’s economy, oriented towards the authentic transformation and salvation of an individual. The sermons contain many specific references to the lives of his listeners, which renders them practical. This dimension depicts Fr. Kuśniak as committed to his ministry. The message of his sermons seems to still be relevant today, whereas his preaching and pastoral attitude – a role model for the current preachers of God’s words. In the same vein, the preaching of Rev. Kuśniak gives a representative picture of Polish service of the Word in Greater Poland in the first half of the 19th century.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2021, 40; 111-129
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywizacja polityczna społeczeństwa Pomorza Nadwiślańskiego w wyborach do Reichstagu 1871–1914
The Political Activation of the Polish Society of Eastern Pomerania in the Elections to the Reichstag, 1871–1914
Autorzy:
Wierzchosławski, Szczepan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1055012.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the 19th century
German Empire
politics
parliament
elections
Poles
Eastern Pomerania
Opis:
The publication constitutes an analysis of the activation of Poles – citizens of the Kingdom of Prussia and the German Empire residing in the province of West Prussia (Eastern Pomerania) in the elections to the German parliament (Reichstag) in the 19th century (until 1914). On the one hand, it was demonstrated that every contemporary citizen of the German state had equal rights irrespective of their nationality; on the other hand, the author presented the process of shaping the national consciousness of Poles using the law to organize a network of their own electoral committees and elect their Polish representatives to the legislative institutions of that state, in the national rivalry with the German society in Eastern Pomerania. Statistically, a successive increase in activation in this area and its specific results in particular electoral districts were presented, depending not only on nationality statistics, but also on the organization of the electoral campaign and the level of the increasing social, national and political awareness. The article presents the organizational manifestations of the national independence of the Polish society of Eastern Pomerania, which was one of the basic factors justifying the inclusion of this region within the boundaries of the reborn Polish state.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2018, 83, 3; 83-115
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wincenty Pol – pionier polskiej dialektologii?
Vincent Pol – the first Polish dialectologist?
Autorzy:
Bryła, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543518.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
dialektologia
wiek dziewiętnasty
geografia
historia
dialectology
the 19th century
geography
history
Opis:
The paper presents the way of describing Polish dialects by a geographer and a famous writer Vincent Pol (1807-1872). The scholar isolated and described eight Polish dialects in use on the territory of pre-partition Poland. He employed a geographical, linguistic and historical criterion related to human settlements in order to present the dialects. Pol’s work enables him to be classified as a precursor of Polish dialectology.
Przedmiotem badań jest ukazanie koncepcji opisu dialektów polskich przez geografa i znanego pisarza Wincentego Pola (1807-1872). Badacz wydzielił i opisał osiem dialektów polskich funkcjonujących na terytorium Polski przedrozbiorowej. Do prezentacji dialektów zastosował kryterium geograficzne, językowe i historyczne związane z osadnictwem ludności.Praca Pola o dialektach pozwala zaliczyć go do prekursorów dialektologii polskiej.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 A (26); 7-17
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OPIS MIAST WOJEWÓDZTWA PŁOCKIEGO W LATACH 1820–1822
REVIEW OF PŁOCK VOIVODSHIP CITIES IN THE YEARS 1820–1822
Autorzy:
Łątkowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/492627.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Królestwo Polskie w XIX w.
województwo płockie
lata 20. XIX w.
Kingdom of Poland in the 19th century
Płock voivodship
the twenties of the 19th century
Opis:
Artykuł stanowi krótki historyczny przegląd miast województwa płockiego w latach 20. XIX wieku. Opis został przygotowany przez burmistrzów na potrzeby rządu Królestwa Polskiego. W tym czasie komisja rządowa miała zdecydować, które miasta mają stracić swój status, a które nie. Proces ten spowodował szeroki zakres nieuczciwych decyzji związanych z degradacją miast.
This article represents short historic review of Płock voivodship cities in the twenties of the 19th century. Such historical description was prepared by Masovian mayors as requested by the government of the Kingdom of Poland. At that time, the government commission was supposed to decide which cities could maintain their city status. The process resulted in a wide range of unfair decisions related to the degradation of the cities.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2020, 2(263); s. 14-25
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Portfolio: British columnists, Polish émigrés and Russian classified diplomatic correspondence
Autorzy:
Żurawski vel Grajewski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421520.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
The press in the 19th century
Poland’s Great Emigration
Great Britain in the 19th century
Poland in the 19th century
Russia in the 19th century
Anglo-Russian rivalry in the 19th century
The Eastern Question
Adam Jerzy Czartoryski (1770–1861)
David
prasa XIX w.
Wielka Emigracja
Wielka Brytania XIX w.
Polska XIX w.
Rosja XIX w.
rywalizacja brytyjsko-rosyjska w XIX w.
kwestia wschodnia w XIX w.
Adam Jerzy Czartoryski
David Urquhart
Opis:
The Portfolio; or a Collection of State Papers,etc. Illustrative of the History of our Times was a joint publishing venture of Polish émigrés gathered round Prince Adam Jerzy Czartoryski and his British sympathizers led by David Urquhart. Its core content were classified Russian diplomatic documents seized by Polish insurgents during the November 1830 Rising. Published as a series of volumes in 1835–1837 and 1843–1844 (New Series), The Portfolio principal aim was to discredit Russia; and more practically to rally the European public opinion to contain Russia’s advance in the East and to support the cause of Poland’s independence.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2014, 17, 1
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Реалicтична картина руйнацïï польсько-украïнськоï пограничноï спiльноти у драмi Леонарда Совiнського На Украгïнi
A realistic vision of split of the Polish-Ukrainian community in L. Sowinski’s play „Na Ukrainie
Autorzy:
Bracka, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481148.pdf
Data publikacji:
2008-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Leonard Sowinski
Polish-Ukrainian community
Polish drama in the 19th century
Opis:
The figure of Leonard Sowinski (1831-1887) - poet, novelist and dramatist from the second half of the 19th century - oscillates in between social states, national cultures and literary periods. Born in the house of Polish nobleman and Ukrainian peasant-woman, living in the Ukraine studying at the University in Kiev, he combined two cultural environments. He started his artistic career in times when romantical ideals were still intense, but at the same time the voices of the new generation were getting louder and louder. Such a characteristical duality of outlook has helped Sowinski in creating a play Na Ukrainie (1873), in which he has shown all social stratum of the Ukraine (baronage, young democratical Polish nobles, Ukrainian intellectuals, the representatives of the Russian authorities) and their participation in January uprising in the Ukraine. The above-mentioned play is a testimony of a new stage in evolution of social and national relations on the former Polish borderland. It visualizes the annihilation of patriarchal noble order, a split of the imaginary idyllic Polish-Ukrainian community created by the first Polish romanticists of the „Ukrainian school”, a change of the Polish national spirit formation. It also shows the germs of the Ukrainian nation, which was built on their own land by means of other dominant nations. The created vision is both tragic and realistic.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 19-27
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Kętrzyński jako historyk prawa
Wojciech Kętrzyński as a Historian of Law
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1055017.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Prussia
the 19th century
methodology of history
Ossoliński National Institute in Lviv
Opis:
The article concerns Wojciech Kętrzyński (1838–1918), the long-term director of the Ossoliński National Institute in Lviv. He was above all an outstanding historian, a passionate researcher with great methodological background. For the contemporaries, he was undoubtedly a scientific authority, an expert in the Polish Middle Ages, Prussian lands, genealogy and diplomacy, and a publisher of historical sources. Less known are his other merits in the field of research, such as interest in the history of law. There is no doubt that they remained beyond his main scientific interests; nevertheless one may say that Kętrzyński was also a researcher in the history of law. It should also be noted that he received a good education in this respect during his studies in Königsberg, especially in the field of Roman law and German law. Mostly, his research concerned the history of law in the Prussian lands and the original socio-legal system of Polish lands. It should be emphasized, however, that in these disciplines Kętrzyński usually limited himself to searching for sources of law and the system, their analysis and explanation. He rarely made detailed analytical or wider synthetic conclusions. He kept up to date with the historical and legal literature; he also maintained intense contacts with the entourage of Polish and foreign (German-speaking) scholars dealing with the history of law. Kętrzyński’s findings were scarcely maintained, but they undoubtedly constituted a step forward in the development of historical and legal sciences. The source publications and possibly their translations remain valid, as do numerous extracts from archival sources, which are nowadays partly missing.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2018, 83, 3; 117-141
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek królowej Bony w polskiej literaturze dramatycznej
The Image of Queen Bona in Polish Drama
L’immagine di Bona Sforza nella letteratura teatrale polacca
Autorzy:
Werner, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938925.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bona Sforza
Barbara Radziwiłł
Sigismund Augustus
Bari
literatary image
Polish drama in the 19th century
Polish drama in the 20th century
the Lviv Theatre in the 19th century
the Poznań Theatre in the 19th century
Sigismondo Augusto
immagine letteraria
dramma polacco ottocentesco
dramma polacco novecentesco
teatro ottocentesco di Leopoli
teatro ottocentesco di Poznań
wizerunek literacki
Opis:
The article presents literary image of queen Bona appearing in Polish nineteenth and twentieth century drama and makes an attempt at explaining the reasons for painting such an image. The action of the majority of plays discussed (written in the nineteenth- and the beginning of the twentieth century) was inspired by the stormy course of marriage between Sigismund Augustus and Barbara Radziwiłł while Bona, as a character depicted in dark colours, was opposed to excessively idealised Barbara. The queen from the Sforza family was shown as a woman blinded by hatred, power-thirsty, a cunning and unscrupulous plotter, pitiless poisoner, foreigner acting against the interests of Poles and implementing the controversial teaching of her countryman Machiavelli. The negative and historically false image became blurred with the passage of years to change radically as result of a more critical attitude to Barbara in the literary works written after the Second World War. From a bad monarch wishing Poland ill, Bona turned to a wise ruler and far-sighted politician defending the interest of her second homeland. The article discusses separately radically differing images of queen Bona outlined in two dramas set in Bari and not inspired by Sigismund Augustus’ marriage. Additionally the stage history of one of the dramas is presented.
W artykule omówiono literacki wizerunek królowej Bony w polskich dramatach dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych oraz podjęto próbę zrozumienia jego genezy. Akcja większości omawianych utworów, napisanych w XIX i na początku XX wieku, zainspirowana jest burzliwymi losami małżeństwa Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną, a postać Bony, odmalowana w ciemnych barwach, przeciwstawiona jest nadmiernie wyidealizowanej postaci Barbary. Królową z rodu Sforzów ukazano jako kobietę zaślepioną nienawiścią i żądną władzy, sprytną i pozbawioną skrupułów intrygantkę, bezlitosną trucicielkę, a także cudzoziemkę, która działa na szkodę Polaków i wprowadza w życie kontrowersyjne nauki swojego rodaka Machiavellego. Ten negatywny wizerunek, niezgodny z rzeczywistością historyczną, z biegiem lat coraz bardziej traci na wyrazistości, by zmienić się radykalnie w utworach powstałych po drugiej wojnie światowej za sprawą bardziej krytycznego ukazania Barbary. Ze złej i wrogiej Polsce monarchini Bona staje się mądrą władczynią i dalekowzrocznym politykiem, broniącym interesów przybranej ojczyzny. W dalszej części artykułu omówiono skrajnie różny sposób przedstawienia królowej Bony w dwóch dramatach rozgrywających się w Bari i niezainspirowanych małżeństwem Zygmunta Augusta. Dodatkowo ukazano dzieje sceniczne jednego z tych utworów.
Źródło:
Fabrica Litterarum Polono-Italica; 2020, 2; 53-64
2658-185X
Pojawia się w:
Fabrica Litterarum Polono-Italica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polscy Aryjczycy”. Pomiędzy naukowymi podstawami mitu a mitycznymi korzeniami nauki w dyskursie słowiańskim XIX wieku
Autorzy:
Marta, Taperek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/896979.pdf
Data publikacji:
2018-12-05
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polish Aryans
Slavophiles of the 19th century
Slavic history
ethnogenesis of the Slavs
Opis:
The article is devoted to reflection on the role of the Aryan discourse in the research of Slavophiles of the 19th century. Traditional studies on the ethnogenesis of the Slavs conducted by historians on the basis of ancient “scraps” and incomplete sources did not give the answer that would satisfy the political ambitions of the Poles. The inclusion of ethnographic and linguistic methods into the Slavic studies helped create the narrative in which the journey, made by the early Slavs from the Land of Aryans, became a full history of the people’s origin. The conviction about the Indo-Iranian origin of the Slavs shaped the mythical thinking and attempts to create a story legitimizing the right to self-determination and the historical significance of this group. The belief in ancient Aryan heritage considerably changed political orientation and the pursuit of a new identity – free of inferiority complex with respect to the West and ready to dictate its own conditions. Discussing the issues related to race and racial differences between particular peoples, including the ones belonging to the Slavic family, showed the authors’ political views and the future of the nation they envisaged. It also deepened the split within the Slavic studies. The sources available and studied by the Slavic history researchers did not provide clear answers to the question whether the Slavs are direct descendants of the Aryans, therefore the research and texts that are examined in the article have creational and commentary nature and serve the function of creating narratives shaping the community. The aim of this approach will be to reflect on how scientific discourse creates the foundations for identity myths.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(3 (462)); 151-165
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 370

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies