Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "texturing" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-33 z 33
Tytuł:
The effect of laser surface texturing on frictional performance of sliding pair
Autorzy:
Antoszewski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/359841.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:
friction
laser texturing
lubrication
Opis:
In this paper, a Nd:YAG laser was used to generate micropores on SiC surface and the structure and morphology features of surface micropores were observed. Tribological experiments were conducted with pin-on-disc tester under various loads and speeds. The article concentrates on identification of friction processes and also attempts to find a correlation between surface energy, friction force and topography of surface with geometrical texture.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2012, 31 (103); 14-18
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effects of oil pocket shape and density on friction in reciprocating sliding
Autorzy:
Wos, Slawomir
Koszela, Waldemar
Dzierwa, Andrzej
Reizer, Rafal
Pawlus, Pawel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087013.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
Tematy:
laser texturing
reciprocating motion
friction
Opis:
The purpose of this work is to study the effect of oil pocket shape and density on friction in reciprocating sliding. The experiments were conducted in reciprocating motion under starved lubrication conditions. Tribological tests were performed using an Optimol SRV5 tribotester. The frictional pair consisted of two discs of 42CrMo4 steel. One disc was laser textured. The oil pockets had circular and sandglass shapes. Disc samples of various texture shapes were characterized by the same pit-area ratios. The operating parameters were the same for all friction pairs. In most cases, surface texturing led to reductions in friction force value and scatter. For both dimple shapes, the best tribological properties were achieved for oil pocket density of 9%. When discs with circular dimples were tested, the highest resistance to motion was received for the highest pit-area ratio of 9%. On the contrary, the worst tribological performance of discs with sandglass-shaped oil pockets of sandglass shape were obtained for the largest oil pocket density of 22%.
Źródło:
Eksploatacja i Niezawodność; 2022, 24, 2; 338--345
1507-2711
Pojawia się w:
Eksploatacja i Niezawodność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ tekstury powierzchniowej na skuteczność smarowania pary ślizgowej
The influence of a surface texture on the effectiveness of lubricating the sliding pair
Autorzy:
Antoszewski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/257167.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smarowanie
teksturowanie laserowe
lubrication
laser texturing
Opis:
W opracowaniu przedstawiono niektóre problemy związane ze smarowaniem powierzchni teksturowanej. Zwrócono uwagę, że dla danego obciążenia skuteczność smarowania uzależniona będzie od kształtu, rozmiaru i wzajemnego rozłożenia elementów tekstury. Dla tekstur o siatce prostokątnej i zagłębień o przekroju okrągłym przedstawiono propozycje określania parametrów nierównomierności smarowania. W części eksperymentalnej przedstawiono metodykę laserowego teksturowania, metodykę badań tribologicznych oraz wyniki wstępnych testów.
The paper presents some of the problems associated with the lubrication of laser textured surface. It was noted that the lubrication effect on the load depends on the shape, size and texture of the mutual distribution of elements. For textures with a square network distribution and circular profile of depressions in the grid, the proposed methods determine the parameters of uneven lubrication. The experimental part presents the methodology of laser texturing, tribological research and the results of preliminary tests.
Źródło:
Problemy Eksploatacji; 2012, 3; 235-248
1232-9312
Pojawia się w:
Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A New Star-Like SurfaceTexture for Enhanced Hydrodynamic Lubrication Performance
Autorzy:
Uddin, M. S.
Liu, Y. W.
Shankar, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/356465.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
surface texturing
friction
film pressure
numerical modelling
Reynolds equation
Opis:
This paper presents a numerical modelling and optimization of a new ‘star-like’ geometric texture shape with an aim to improve tribological performance. Initial studies showed that the triangle effect is the most dominant in reducing the friction. Motivated with this, a ‘star-like’ texture shape consisting of a series of triangular spikes around the centre of the texture is proposed. It is hypothesised that by increasing the triangular effect on a texture shape, the converging micro-wedge effect is expected to increase, hence increasing the film pressure and reducing the friction. Using the well-known Reynolds boundary conditions, numerical modelling of surface texturing is implemented via finite difference method. Simulation results showed that the number of apex points of the new ‘star-like’ texture has a significant effect on the film pressure and the friction coefficient. A 6-pointed texture at a texture density of 0.4 is shown to be the optimum shape. The new optimum star-like texture reduces the friction coefficient by 80%, 64.39%, 19.32% and 16.14%, as compared to ellipse, chevron, triangle and circle, respectively. This indicates the potential benefit of the proposed new shape in further enhancing the hydrodynamic lubrication performance of slider bearing contacts.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2017, 62, 3; 1863-1869
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surface Texturing on a CNC Machine Tool Using a Laser
Autorzy:
Józwik, Jerzy
Dziedzic, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201901.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
laser micromachining
laser surface texturing
CNC machine tool
surface topography
Opis:
In the paper stages of the process of constituting a surface with the texture of the injection mold of a wheeled vehicle steering wheel using laser technology was discusses. During micromachining process with texturing there is a 5-axis CNC-controlled CNC machine TOOL LASERTEC 65 Shape used with a rigid monoBLOCK structure with Siemens 840D sl control, equipped with a fiber laser with a power of 100W, a wavelength of 1064 nm and a focal length of 181 mm. Processing technology was prepared using Autodesk Maya, Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, NX9, Lastex v. 2.27.26 computer programs and machine tool control systems. Results of machining the steering wheel of a wheeled vehicle with a concentrated laser beam are discussed. Geometric structure of the surface after texturing was evaluated. Presented technology can be used to obtain the desired texture properties on the surface of the parts.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2023, 17, 1; 160--172
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vibration-Assisted Laser Surface Texturing and Electromachining for the Intensification of Boiling Heat Transfer in a Minichannel
Autorzy:
Piasecka, M.
Strąk, K.
Grabas, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/356459.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
developed surface
vibration laser texturing
electromachining
heat transfer enhancement
minichannel
Opis:
The paper describes applications of the vibration-assisted laser surface texturing and spark erosion process as methods of modifying properties and structures of metal surfaces. Practical aspects of the use of produced surfaces in the heat exchanger with a minichannel have been described. Compared with smooth surfaces, developed metal surfaces obtained by vibration-assisted laser surface texturing and electromachining show more effective heat transfer. The local heat transfer coefficient for the saturated boiling region obtained for developed surfaces had the values significantly higher than those obtained for the smooth plate at the same heat flux. The experimental results are presented as the heated plate temperature (obtained from infrared thermography) and relationships between the heat transfer coefficient and the distance along the length of the minichannel for the saturated boiling region.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2017, 62, 4; 1983-1990
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powierzchnia z teksturą - topografia i energia powierzchniowa
Texturing surface – topography and surface energy
Autorzy:
Sęk, P.
Antoszewski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395645.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
energia powierzchniowa
teksturowanie powierzchni
obróbka laserowa
surface energy
surface texturing
microlasers
Opis:
W nowoczesnych maszynach dla realizacji różnych celów m.in. takich jak intensyfikacja smarowana, intensyfikacja wymiany ciepła, stymulowanie mikroprzepływów, zwiększenie aktywności chemicznej powierzchni; coraz częściej stosuje się teksturowanie powierzchni. Stało się to możliwe dzięki rozwojowi technologii wykorzystujących skoncentrowany strumień energii do których należy mikroobróbka laserowa. Tematyka opracowania koncentruje się na identyfikacji cech topografii powierzchni z teksturą przy wykorzystaniu najnowocześniejszych profilometrów. Autorzy podejmują próbę powiązania wybranych parametrów topografii powierzchni teksturowanej z jej energią powierzchniową.
In modern machines for realization of goals like lubrication intensification, heat flow intensification, microflow stimulation; more and more often surface texturing is used. It became possible due to development of technologies that use concentrated energy stream like microlasers. The article concentrates on identification of topographic parameters of surfaces using the most modern profilometers also attempts to find a correlation between surface energy and topography of surface with geometrical texture.
Źródło:
Postępy Nauki i Techniki; 2011, 6; 88-95
2080-4075
Pojawia się w:
Postępy Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Friction evaluation of laser textured tool steel surfaces
Autorzy:
Šugárová, J.
Šugár, P.
Frnčík, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/386955.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
laser surface texturing
dimple-like depressions
friction coefficient
lubrication
ring test
Opis:
Surface textures can be defined as a regularly arranged micro-depressions or grooves with defined shape and dimensions. These textures, if they are manufactured by laser ablation process, contribute to a significant improvement of the tribological, optical or various biological properties. The aim of this paper is to analyze the influence of the surface textures prepared by laser surface texturing (LST) at the friction coefficient value measured on the tool (90MnCrV8 steel) – workpiece (S235JRG1 steel) interface. Planar frontal surfaces of compression platens have been covered by parabolic dimple-like depressions with different dimensions. The morphological analysis of such manufactured depressions has been performed by laser scanning microscopy. Influence of such created textures on the tribological properties of the contact pair has been analyzed by the ring compression test method in the terms of hydrodynamic lubrication regime. The experimental research shown that by applying of surface textures with defined shape and dimensions and using an appropriate liquid lubricant at the same time, the coefficient of contact friction can be reduced nearly to the half of its original value.
Źródło:
Acta Mechanica et Automatica; 2017, 11, 2; 129-134
1898-4088
2300-5319
Pojawia się w:
Acta Mechanica et Automatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaje teksturowania laserowego w tribologii
Kinds laser texturing in tribology
Autorzy:
Burakowski, T.
Napadłek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191010.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
areologia
warstwa powierzchniowa
teksturowanie laserowe
tribologia
aerology
superficial layer
laser texturing
tribology
Opis:
W artykule przedstawiono ideę teksturowania laserowego, autorski podział oraz schematy ideowe różnych tekstur. Przedstawiono wybrane przykłady technologiczne zastosowania teksturowania laserowego w areologii na przykładzie żeliwa szarego EN-GJL300 i stopu aluminium ENAW-2618A (PA31). Przedstawiono również kierunki rozwoju teksturowania w areologii i tribologii.
The idea laser texturing was introduced in the article, his the author's mislaid in the aerology and the ideological patern of various textures. Chosen examples were introduced technological uses laser texturing in the engineering of surface on the example of grey cast iron EN-GJL300 and melt of aluminum ENAW-2618A (PA31). The directions of the development texturing were also introduced in the aerology and tribology.
Źródło:
Tribologia; 2010, 4; 33-45
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ablacyjne teksturowanie laserowe czopów wałka rozrządu silnika spalinowego
Ablative laser texturing of the camshaft pin of internal combustion engine
Autorzy:
Burakowski, T.
Napadłek, W.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/270032.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych
Tematy:
warstwa wierzchnia
stal stopowa
teksturowanie laserowe
surface layer
alloy steel
laser texturing
Opis:
W artykule przedstawiono metodykę i wyniki badań teksturowania laserowego warstwy wierzchniej czopów wałka rozrządu tłokowego silnika spalinowego, wykonanego ze stali stopowej 41Cr4. Obróbkę laserową przeprowadzono za pomocą lasera Nd: YAG o długości fali promieniowania laserowego λ=1064nm. Zastosowanie ablacyjnej mikroobróbki laserowej w newralgicznych strefach wałka rozrządu miało na celu wytworzenie odpowiedniej, punktowej tekstury powierzchni z mikrozasobnikami olejowymi w kształcie półczasz kulistych. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów uzyskano bardzo regularną teksturę powierzchni, co prawdopodobnie korzystnie wpłynie na procesy tribologiczne i zmniejszenie zużycia skojarzenia czop wałka rozrządu - łożysko ślizgowe.
The methodology and results of investigations of ablative laser texturing of surface camshaft pin of internal combustion engine (alloy steel 41Cr4) in article were introduced. Laser processing was conducted with laser Nd:YAG about wavelength laser radiation λ=1064 nm. The use ablation of laser micromachining in neuralgic zones of roll of distribution had in view the producing from micromagasines the suitable texture of surface oil in shape the spherical oil microchannels. The very regular texture of surface, what in result of conducted experiments was got, probably profitably the suppository of roll of distribution will influence on tribological processes the and decrease the waste of association - slide bearing.
Źródło:
Inżynieria Maszyn; 2011, R. 16, z. 4; 92-100
1426-708X
Pojawia się w:
Inżynieria Maszyn
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody nadawania tekstury nawierzchniom betonowym
Methods of granting the texture concrete pavement
Autorzy:
Michalski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/144386.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
drogi
nawierzchnie betonowe
wykonywanie nawierzchni
teksturowanie nawierzchni
roads
concrete pavement
construction
texturing
Opis:
Uzyskanie odpowiedniej tekstury przy realizacji nawierzchni betonowych to ważne i odpowiedzialne zadanie stojące przed wykonawcami robót. W ciągu wielu lat wypracowano szereg metod dotyczących teksturowania nawierzchni betonu niezwiązanego i związanego. Podano zalety i wady poszczególnych metod stosowanych dotychczas przy nadawaniu tekstury oraz istotne elementy dotyczące prawidłowego wykonania.
Important and responsible task of pavement contractors is to achieve uniform texture of constructed concrete pavement. Many methods of texturing of harden and non-harden concrete have been worked out during years. In the paper, good and bad points of particular texturing methods and significant approaches related to their implementation are presented.
Źródło:
Drogownictwo; 2016, 4; 126-134
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of laser texturing on tribological properties of DLC coatings
Autorzy:
Radek, Norbert
Tokar, Dorota
Kalinowski, Artur
Pietraszek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1839527.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Menedżerów Jakości i Produkcji
Tematy:
DLC
laserowe teksturowanie
powłoki
właściwości tribologiczne
grafit
laser texturing
coatings
tribological properties
graphite
Opis:
The work presents the use of laser texturing of DLC coatings to improve tribological properties. The coatings were applied by the PVD method to the rings made of 4H13 steel. The surface texturing was = 343 nm.performed with the TruMICRO 5325c picosecond laser with the radiation wavelength The surface microstructure analysis, surface microgeometry and microhardness measurements and tribological tests were carried out. The problem presented in the paper can be used to extend the knowledge of the areas of application of DLC coatings, especially in sliding friction pairs.
Źródło:
Production Engineering Archives; 2021, 27, 2; 119-123
2353-5156
2353-7779
Pojawia się w:
Production Engineering Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The application of laser texturing in surface layer patterning of the combustion engines elements
Autorzy:
Napadłek, W.
Woźniak, A.
Chrzanowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/243803.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
laser ablation micro-treatment
surface layer
microstructure
micro-oil containers
laser texturing
Opis:
In this paper, selected examples of the laser texturing of the surface layer patterning of the elements of the combustion engines were presented. A laser oil micro-container fabrication method was presented. Finishing cylinder liner, spigot of the camshaft, spigot of the crankshaft, rod and piston pin of the combustions engine were patterned. Laser patterning was done with the Nd: YAG laser with wavelength of λ=1064 nm. The manufactured micro-containers provide better lubrication of the friction associations. The conducted experiments allowed obtaining very regular surface texture what was found to be advantageous to the tribological processes and decrease of the wear of the frictional association in the combustions engines. Micro-bowls and micro-grooves were formed on the selected elements of the crank-piston elements and timing gear elements, including: the main spigots and rod spigots of the crankshaft, side surfaces of the base and the connecting rod head, piston pin and peg of the camshaft of the ZI type 126A1 engine. Textured elements of the piston-rod system and the camshaft were then successfully applied in a real object in so-called “cold ignitions” in low temperature chamber. With the use of laser ablation texturing, at optimized experimental parameters, it is possible to form on the piston-rod and timing gear elements oil micro-containers with varied shapes and surface coverage. It allows improving the association conditions in these systems, especially due to the formation of oil microfilm, which efficiently separates mentioned elements even while under high thermal, heat and mechanical load.
Źródło:
Journal of KONES; 2015, 22, 1; 235-242
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ obustronnego teksturowania powierzchni trących w szykach regularnych i nieregularnym na wartość siły tarcia
The effect of texturing both surfaces in regular and irregular arrays on friction force
Autorzy:
Woś, S.
Pawlus, P.
Koszela, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190782.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
kieszenie smarowe
obróbka strumieniowo-ścierna
obustronne teksturowanie
oil
pockets
abrasive jet machining
texturing both surfaces
Opis:
Celem badań było ustalenie wpływu, jaki wywierają kieszenie smarowe przy obustronnym teksturowaniu powierzchni trących z wykorzystaniem metody strumieniowo ściernej na opory tarcia. Badania wykonano przy użyciu testera typu trzpień-tarcza, gdzie siła docisku próbek wynosiła 20 N. Doświadczenia przeprowadzono przy zadanej prędkości ślizgania oraz z wyznaczoną ilością oleju w miejscu współpracy. Prędkość ślizgania wynosiła 0.4 m/s, a zastosowana ilość oleju to jedna kropla (około 0.08 ml). Badania przeprowadzono w styku rozłożonym przy jednokierunkowym ślizganiu. Testowane tarcze ze stali 42CrMo4 o twardości 50HRC były polerowane, a następnie teksturowane za pomocą obróbki strumieniowo-ściernej. Uzyskano na nich kieszenie smarowe o średnicy 300 μm i głębokości 10 μm, o stopniu pokrycia 5%. Kieszenie smarowe były wykonane w czterech szykach regularnych i jednym nieregularnym. Tarcze współpracowały z teksturowaną przeciwpróbką wykonana z tego samego materiału o twardości 40HRC. Na przeciwpróbce wykonano kieszenie smarowe o średnicy 500 μm, głębokości 5 μm, stopień pokrycia wynosił 20%. Kieszenie smarowe były ułożone w szyku prostokątnym równomiernym. Stwierdzono, że obecność kieszeni smarowych na obu współpracujących powierzchniach spowodowała znaczny wzrost siły tarcia. Natomiast w przypadku teksturowania jedynie jednego współpracującego elementu obecność wgłębień na powierzchni stacjonarnej lub ruchomej wydaje się nie mieć znaczenia.
The aim of the study was to determine the tribological effects of texturing both surfaces of a friction pair. Oil pockets were made with the use of abrasive jet machining. Tests were carried out using a pin-on-disc machine in unidirectional sliding, the normal force was 20 N, and the sliding speed was 0.4 m/s. Before each test, one drop of lubricant (about 0.08 ml) was supplied to the inlet side of the contact zone. Tested discs made from 42CrMo4 steel of 50 HRC hardness were polished and textured by abrasive jet machining. Oil pockets had a diameter 300 μm and a depth of 10 μm, with a 5% area ratio. Dimples were positioned in one irregular and four regular arrays. Discs co-acted with smaller textured disc (counter-specimen) from the same material, with a hardness of 40 HRC. The oil pockets on the counter-specimen surface, arranged evenly in a rectangular array, had a diameter of 500 μm, a depth of 5 μm, and a pit-area ratio of 20%. The study indicated the negative effect of texturing both surfaces, which cause an increase in friction. Surface texturing of only one surface, stationary or moving, can be beneficial to the tribological performance of sliding pairs, causing a decrease in friction force.
Źródło:
Tribologia; 2014, 5; 169-176
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of surface texture parameters on friction characteristics under starved lubrication
Autorzy:
Wu, Shen
Zhang, Pan
Wei, Haijun
Chen, Lei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/259916.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa
Tematy:
marine diesel engine
cylinder liner and piston ring
friction reduction
starved lubrication
laser texturing
Opis:
A cylinder liner and piston ring running under starved lubrication near the top dead centre (TDC) and bottom dead centre (BDC) cause abnormal friction and wear during operation of a marine diesel engine. The method of laser texturing is proposed to improve the surface friction property under this condition. Spherical crown pits with different parameters were formed on the surface of samples by femtosecond laser processing. The BDC and TDC conditions of oil starvation were simulated in a reciprocating friction and wear experiment, and a numerical model of Surface texture lubrication based on the Reynolds equation was established. The influence of the distribution density, diameter, and depth parameters of the texture on the surface properties was studied. In the BDC condition, compared with the untextured surface, the average coefficient of friction (COF) can be reduced by up to 24% and the average friction force can be reduced by up to 18%. In the TDC condition, the COF can be reduced by up to 19%, and the average friction force can be reduced by up to 18%. Therefore, the textures with various parameters should be arranged in different positions on the cylinder liner; more attention should be paid to the optimisation of diameter in the texture of the cylinder liner near the BDC, whereas more attention should be paid to the optimisation of distribution density in the texture of the cylinder liner near the TDC
Źródło:
Polish Maritime Research; 2020, 2; 96-106
1233-2585
Pojawia się w:
Polish Maritime Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of Selected Properties 100CrMnSi6-4 Surface Layer After Laser Micro-Smelting
Autorzy:
Napadłek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/352266.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
technological surface layer
100CrMnSi6-4 bearing steel
ablative laser texturing
laser hardening
microstructure
Opis:
The use of laser ablation phenomenon with the “thermal effect” to produce surface textures, mainly lubricant micro-containers in the form of spherical micro-bowls in the surface layer of 100CrMnSi6-4 alloy of bearing steel. This is interesting research topic. The application the local (zonal) laser hardening of the steel surface layer on the surface of the bearing raceway or casts gives technological opportunities to deploy those technologies in the production process. The article presents the selected results of the own laboratory studies of hardness, microstructure and surface stereometry bearing steel 100CrMnSi6-4 in different states after volume hardening and low tempering, as well as those obtained as a result of laser surface texturing and laser pulsed hardening. The study results can be used to modify the surface layer of 100CrMnSi6-4 bearing steel and in the nearest future use ablative laser texturing of the rolling bearings treadmill surface in the production of lubricanting micro-containers, for improving the wear resistance tribological pair of roller – raceway in the friction conditions.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2017, 62, 2A; 757-762
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Micromachining And Pattering In Micro/Nano Scale On Macroscopic Areas
Mikroobróbka i litografia w mikro- nano- skali w obszarach makroskopowych
Autorzy:
Marczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/353538.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
lasers
surface modification
texturing
interference lithography
direct writing
lasery
modyfikacja powierzchni
teksturowanie
litografia zakłóceń
mikroobróbka
Opis:
This paper presents detailed discussion of selected examples of laser technologies for the modification of solid surfaces, including topographic and microstructural changes as well as both these alterations simultaneously. Laser surface micromachining has just entered the new generation of technologies that are used in surface engineering. It will be shown on the examples of applications in bioengineering, on the base of the author’s own research, in modification of materials such as titanium and its alloys, diamond-like layers (DLC) deposited on silicon and polymer substrates.
Artykuł przedstawia szczegółowe omówienie wybranych przykładów technologii laserowych związanych z modyfikacją powierzchni ciał stałych, obejmujących zmiany topograficzne i zmiany mikrostrukturalne, lub obie te zmiany jednocześnie. Laserowa mikroobróbka powierzchni weszła już do nowej generacji technologii, wykorzystywanych w inżynierii powierzchni. Zostanie to pokazane, na podstawie prac własnych, na przykładach zastosowań w bioinżynierii, w modyfikacji takich materiałów jak tytan i jego stopy oraz warstwy diamentopodobne (DLC) naniesione na podłoże krzemowe i polimerowe.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2015, 60, 3; 2221-2234
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Production of heterogeneous surfaces by ESD and LBM
Autorzy:
Radek, N.
Pliszka, I.
Antoszewski, B.
Świderski, B.
Pietraszek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111850.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Menedżerów Jakości i Produkcji
Tematy:
heterogeneous surfaces
electro-spark deposition
ESD
laser beam machining
LBM
texturing
properties
powierzchnia heterogeniczna
obróbka wiązką laserową
teksturowanie
Opis:
The paper is concerned with testing Cu-Mo coatings deposited over carbon steel C45 which were then eroded with a laser beam. The properties were assessed by analyzing the effects of laser eroded, texturing methodology and wear tests. The tests were conducted for Mo and Cu coatings (the anode) which were electro-spark deposited over the C45 steel substrate (the cathode) and melted with a laser beam. The coatings were deposited by means of an ELFA-541. The laser processing was performed with an Nd:YAG laser. The coatings after laser processing are still distinguished by very good performance properties which make them suitable for use in sliding friction pairs.
Źródło:
Production Engineering Archives; 2016, 13, 4; 44-48
2353-5156
2353-7779
Pojawia się w:
Production Engineering Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence Of Laser Beam Intensity On Geometry Parameters Of A Single Surface Texture Element
Wpływ natężenia wiązki laserowej na parametry geometrii pojedynczego elementu tekstury powierzchni
Autorzy:
Antoszewski, B.
Sęk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/351358.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
laser microprocessing
laser surface texturing
laser ablation
ultrashort pulses
mikroobróbka laserowa
teksturowanie powierzchni lasera
ablacja laserowa
impuls ultrakrótki
Opis:
Laser surface texturing is used more and more often in modern machines for the implementation of variety of purposes such as for example intensification of lubrication, intensification of heat exchange, stimulation of microfluidics, increasing the chemical activity of the surface. Owing to the development of technologies using a concentrated energy flux, including laser microprocessing, it has become feasible. The present paper concentrates on the selection of parameters of laser microprocessing with picosecond pulses so as to obtain the highest efficiency and accuracy of the execution of a single texture element.
W nowoczesnych maszynach dla realizacji różnych celów m.in. takich jak przykładowo intensyfikacja smarowana, intensyfikacja wymiany ciepła, stymulowanie mikroprzepływów, zwiększenie aktywności chemicznej powierzchni; coraz częściej stosuje się teksturowanie powierzchni. Stało się to możliwe dzięki rozwojowi technologii wykorzystujących skoncentrowany strumień energii, do których należy mikroobróbka laserowa. Tematyka opracowania koncentruje się na analizie parametrów mikroobróbki laserowej impulsami pikosekundowymi w celu osiągnięcia jak największej wydajności i dokładności wykonania pojedynczego elementu tekstury.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2015, 60, 3; 2215-2219
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teksturowanie laserowe warstwy wierzchniej sworznia tłokowego silnika spalinowego w aspekcie tribologicznym
Laser texturing the piston pin combustion engine surface layer in the tribological aspect
Autorzy:
Napadłek, W.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/257526.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
laser
stal do nawęglania
sworzeń tłokowy
teksturowanie laserowe
warstwa wierzchnia
surface layer
case- hardened steel
piston pin
laser texturing
Opis:
W artykule przedstawiono metodykę i wyniki badań teksturowania laserowego warstwy wierzchniej sworznia tłokowego silnika spalinowego. Obróbkę laserową przeprowadzono za pomocą lasera Nd:YAG o długości fali promieniowania laserowego λ = 1064 nm. Zastosowanie ablacyjnej mikroobróbki laserowej w newralgicznych strefach sworznia tłokowego miało na celu wytworzenie odpowiedniej tekstury powierzchni z mikrozasobnikami olejowymi w kształcie zagłębień kulistych. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów uzyskano bardzo regularną teksturę powierzchni, co prawdopodobnie korzystnie wpłynie na procesy tribologiczne i zmniejszenie zużycia skojarzeń sworzeń tłokowy-piasty tłoka, sworzeń tłokowy-łożysko ślizgowe.
The article presents the methodology and results of laser texturing the surface layer parts of an internal combustion engine. Laser treatment was performed using Nd: YAG laser, wavelength of laser radiation λ = 1064 nm. The application of laser ablation micro machining on critical areas of the piston pin was aimed at producing a suitable surface texture of an oil micro-tray of a spherical shape. As a result of the experiments, a very regular surface texture was obtained that positively affects the tribological processes and reduces the consumption of the associations between the piston pin-piston hub and the piston pin-slide bearing.
Źródło:
Problemy Eksploatacji; 2012, 2; 125-132
1232-9312
Pojawia się w:
Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Effect of Surface Texturing on the Frictional Resistance of Steel-Bronze Assembly in Lubricated Sliding
Wpływ teksturowania powierzchni na opory tarcia układu stal–brąz w warunkach smarowania
Autorzy:
Koszela, W.
Gałda, L.
Dzierwa, A.
Pawlus, P.
Sęp, J.
Ochwat, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190109.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
surface texturing
oil pockets
burnishing
steel-bronze assembly
friction coefficient
teksturowanie powierzchni
kieszenie olejowe
nagniatanie
skojarzenie materiałowe stal-brąz
współczynnik tarcia
Opis:
The experiments were carried out using a block-on-ring tester. The block samples made from bronze CuSn10P of 138 HB hardness were burnished to obtain surfaces with circular oil pockets. Rings were made from 42CrMo4 steel of hardness 40 HRC. Friction tests were conducted at a constant normal load of 900 N. Tests were carried out at increasing sliding speeds of the range 0.08 – 0.82 m/s, starting from the lowest speed. The every speed was maintained for two minutes. The tested assembly was inserted in the reservoir of mineral oil L-AN 46. It was found that the dimple presence on block surface reduced the friction coefficient substantially compared to non- extured turned surfaces. The area density of dimples smaller than 15% (particularly 4.5% and 6%) was beneficial.
Przeprowadzono badania tribologiczne w układzie rolka-klocek. Powierzchnie klocka (wycinka pierścienia) z brązu CuSn10P o twardości 138 HB zawierały sferyczne kieszenie smarowe uzyskane metodą wygniatania. Rolki wykonano ze stali 42CrMo4 o twardości 40 HRC. Badania tribologiczne przeprowadzono przy stałym obciążeniu normalnym wynoszącym 900 N i zwiększającej się prędkości ślizgania w zakresie 0,08–0,82 m/s, utrzymywanej w czasie dwóch minut. Skojarzenie trące smarowano olejem L-AN 46 znajdującym się w zbiorniku. Stwierdzono, że teksturowanie powierzchni klocka spowodowało istotne zmniejszenie oporów tarcia w porównaniu z parą cierną zawierającą gładkie powierzchnie, szczególnie przy niewielkich stopniach pokrycia wgłębieniami (4,5 i 6%).
Źródło:
Tribologia; 2018, 279, 3; 69-76
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd metod teksturowania modeli 3D obiektów uzyskanych na drodze laserowego skanowania naziemnego i technik fotogrametrycznych
Review of methods of texturing 3D object models obtained through terrestrial laser scanning and photogrammetric techniques
Autorzy:
Tokarczyk, R.
Kohut, P.
Mikrut, S.
Kolecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131188.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
kamera niemetryczna
model 3D
teksturowanie
skaning laserowy
obraz cyfrowy
3D modeling
texturing
laser scanning
digital image
non-metric camera
Opis:
Teksturowanie jest procesem pokrywania powierzchni wirtualnych modeli obrazem (lub polem) uzyskanym w sposób sztuczny lub za pomocą kamer cyfrowych. Pozwala na uzyskanie efektu fotorealizmu, co w wielu aplikacjach jest szczególnie pożądane. W pracy dokonano przeglądu metod teksturowania, omówiono zagadnienia towarzyszące teksturowaniu: analizę widoczności, detekcję przysłonięć. Szczególny nacisk położono na analizę metod automatycznych, jako najbardziej ekonomicznych. W procesie tym powszechnie wykorzystuje się równanie kolinearności w celu rzutowania trójkątów z przestrzennego poligonu mesh na zorientowane płaszczyzny zdjęć wykonując analizę widoczności. Właściwa tekstura przypisywana jest na podstawie analizy porównawczej dostępnych tekstur. Możliwe jest teksturowanie fragmentu modelu na podstawie jednego optymalnego zdjęcia lub też na podstawie „uśrednienia” wielu zdjęć. Prace badawcze prowadzono w dwóch aspektach: poszukiwania warunków optymalnego teksturowania oraz testowania programów do manualnego, półautomatycznego i automatycznego teksturowania. Badania prowadzone na polu testowym obejmowały eksperymenty z zastosowaniem dwóch metod teksturowania przy zmienności zarówno wielkości trójkątów teksturowanych jak i orientacji zdjęć wykonanych do pozyskania tekstur. Pozwoliły one na sformułowanie wniosków odnośnie optymalizacji warunków teksturowania. W ramach drugiej części prac badawczych przetestowano różne dostępne programy. Testy przeprowadzono na wyjątkowo trudnych obiektach, bo jako dane posłużyły modele 3D obiektów infrastruktury kolejowej i teren znajdujący się w pobliżu skrajni oraz podtorze, pozyskane z danych laserowego skaningu mobilnego i towarzyszących mu barwnych zdjęć cyfrowych.
Texturing is a process, in which surfaces of virtual models are covered with images (or fields) obtained either artificially, or by means of digital cameras. The process makes it possible to yield the effect of photorealism, which is especially desirable in numerous applications. The paper provides a review of methods of texturing, and discusses texturing-related issues: analysis of visibility, detection of blind spots. Special attention has been paid to the analysis of automatic methods as the most economic ones. The process itself generally makes use of collinearity equation in order to project triangles from a spatial polygon mesh onto oriented surfaces of images, performing visibility analysis. The relevant texture is assigned based on a comparative analysis of available textures. It is possible to texture a fragment of the model based on a single, optimal image or based on the „averaging” of many images. Research works were conducted in two aspects: searching for conditions of an optimal texturing, and testing programs for manual, semi-automatic and automatic texturing. Research carried out in a test field included experiments with the use of two methods of texturing, at variability of both texturized triangle sizes, and orientation of images made to provide textures. Following the research, it was possible to draw conclusions concerning the optimisation of texturing conditions. In the second part of research, different available programs were tested. The tests were conducted on exceptionally difficult objects, since the test data included 3D models of railway infrastructure objects and area close to the clearance envelope, as well as of the trackbed, obtained from mobile laser scanning data and associated digital colour images. The experiments have proved that presently there is no software available, which would enable an automatic generation of a coherent and correct mesh on the basis of point cloud generated by a laser scanner, and subsequently mapping images from a movie camera or a photo camera on the so-obtained mesh.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2012, 24; 367-381
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laser modification of the materials surface layer - a review paper
Autorzy:
Kusiński, J.
Kac, S.
Kopia, A.
Radziszewska, A.
Rozmus-Górnikowska, M.
Major, B.
Major, L.
Marczak, J.
Lisiecki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/201655.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
lasers in Poland
laser surface heat treatment
laser melting
alloying
cladding
laser ablation
laser cleaning
laser shock processing (LSP)
laser texturing
multilayer coatings
Opis:
The state of laser processing in surface materials modification in Poland is reported, based on own experience, coworkers and coauthors results, as well the literature review. The curriculum concerning historical development of lasers and laser technology in Poland, laser-matter interaction, as well basis of different laser techniques applied in materials surface engineering (solid state hardening, melting, alloying, cladding, ablation, shot peening, cleaning and texturing) are reviewed, and compared with results of coauthors, as well with a wide range of Polish authors papers. Finally, it is concluded that overall state of research on laser application in surface engineering in Poland is well developed and still growing industrial application is observed.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2012, 60, 4; 711-728
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas przeszły i przyszły nawierzchni betonowych w Polsce. Cz. 1, Wybrane zagadnienia dotyczące dotychczasowych doświadczeń w budowie i utrzymaniu
Past and future concrete pavements in Poland. Part 1, Selected issues of past experience in construction and maintenance
Autorzy:
Dąbrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/144433.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
drogi
nawierzchnie betonowe
beton wałowany
utrzymanie nawierzchni
teksturowanie nawierzchni
grinding
whitetopping
roads
concrete pavements
roller compacted concrete
pavement maintenance
texturing of pavements
Opis:
Mobilność przyczynia się do zmniejszenia różnic społecznych, poprawy jakości życia oraz zmniejszenia bezrobocia. Dążenie do najniższych kosztów mobilności jest ważnym celem i obowiązkiem drogownictwa. Nawierzchnie z betonu cementowego jako „nawierzchnie sztywne” charakteryzuję się niskim współczynnikiem oporu toczenia. Dzięki temu, a także długotrwałej użyteczności technicznej i ekonomicznej, przyczyniają się do obniżenia społecznych kosztów mobilności. Budowa dróg o nawierzchniach betonowych w Polsce ma długoletnią i dobrą tradycję. W artykule przedstawiono syntezę wybranych zagadnień dotyczących dotychczasowych doświadczeń w zakresie budowy i utrzymania nawierzchni z betonu cementowego w Polsce. Synteza ta dała podstawę do sformułowania hipotezy, że „powrót do tradycji budowy dobrych nawierzchni betonowych w Polsce może być bardziej użyteczny społecznie niż się wydaje”.
Mobility contributes to diminishing social differences, improving quality of life and reducing unemployment. The pursuit in order to reach the lowest mobility costs is the important goal and obligation of road engineering sector. Road concrete pavements as “rigid pavements” are characterized with low rolling resistance coefficient. Thanks to that, and also due to their long technical and economical usefulness, they contribute to lowering the social mobility costs. Construction of roads with concrete pavements in Poland has a long-time and good tradition. In the article, a synthesis of chosen issues has been presented, relating to the previous experience within the scope of construction and maintenance of cement concrete pavements in Poland. This synthesis has given the base to formulate a hypothesis, that “return to the tradition of construction of good concrete pavements in Poland can be more useful socially than it seems”.
Źródło:
Drogownictwo; 2016, 3; 98-105
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy automatycznego modelowania i teksturowania obiektów opisujących skrajnię linii kolejowych
Problems of automatic modelling and texturing of objects that describe railway line clearance gauge
Autorzy:
Pyka, K.
Mikrut, S.
Moskal, A.
Pastucha, E.
Tokarczyk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130509.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
naziemny skaning laserowy
modelowanie 3D
teksturowanie
obraz cyfrowy
skrajnia kolejowa
terrestrial laser scanning
3D modelling
texturing
digital image
railway clearance
Opis:
The goal of the paper is to present results of research that has been conducted for several years in the Department of Geoinformatics, Photogrammetry and Environmental Remote Sensing, AGH University of Science and Technology in the field of automatic modelling and texturing of objects that describe railway line clearance gauges. In the paper, the authors have presented bases of 3D modelling and texturing of objects, with particular consideration of railway clearance gauge objects. An attempt has been made at assessing possibilities of automatic and semi-automatic reconstruction of objects located in the direct vicinity of railway tracks on the basis of a point cloud from a mobile scanning obtained, together with digital images from four cameras, for the selected test railway line section on Cracow-Warsaw route. Railway objects shape construction gauge of railway lines, therefore virtual geometric model of those objects might be used for checking if railway rolling stock elements of specified dimensions can safely fit the gauge outline. A couple of programs have been tested in the framework of research (PhotoModeler Scanner, RiScan Pro, 3DReshaper) as regards their usability for modelling and texturing. In research works a previously prepared triangle model has been utilized, as well as a set of 160 images made with the use of four cameras. Additional data included camera and distortion parameters, and elements of external orientation of obtained images. The paper shows exemplary results and indicates problems originating in the course of creating models by means of point cloud vectorization. The authors' experiences show that this is a far more difficult process than stereoscopic photogrammetric model vectorization. Only an experienced operator, with a good spatial imagination, is capable of producing a correct model. That is why in majority of solutions, semi-automatic methods are applied. Those methods consist in the operator's determining of a type (or, possibly, an approximated shape) of the object to be detected, as well as its rough location, and it is the task of the algorithm to fit the object into a set area. The conducted research has demonstrated that there is no thoroughly satisfactory method (program) for automatic modelling and texturing of railway line clearance gauge. As of today, numerous projects have still to be performed in either a semi-automatic, or a manual way.
W artykule podjęty jest problem automatycznego modelowania i teksturowania obiektów kształtujących skrajnię kolejową. Źródłem modelowania jest mobilny skaning laserowy, a teksturowania – zdjęcia wykonane podczas skaningu. Artykuł składa się z dwóch części: przeglądu literatury i opisu eksperymentu badawczego. Eksperyment badawczy potwierdził większość problemów artykułowanych w literaturze, wniósł także szereg nowych. Przestrzeń obiektów przytorowych była bardzo trudnym materiałem do wymodelowania i pokrycia teksturą fotograficzną, co uwypukliło problemy. W konkluzji wskazano, że główną przeszkodą w automatyzacji procesu teksturowania jest słaba jakość modeli generowanych automatycznie.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2013, 25; 177-188
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of a methodology for improving the tribological properties in die processing using laser surface texturing
Metoda polepszenia własności tribologicznych narzędzi do wykrawania przez zastosowanie laserowej obróbki powierzchni
Autorzy:
García, G. T. G.
Garza, M. T. V.
Garza, A. Q.
Zuazua, D. V.
Cortés, D. M.
Tellez, A. M.
Zamarrón, R. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971354.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
laser surface texturing
laser ablation
microcavities
lubrication
friction
die wear
deep drawing tool
teksturowanie laserowe
ablacja laserowa
mikrowgłębienia
smarowanie
tarcie
zużycie narzędzi
narzędzia do ciągnięcia
Opis:
The purposes of this investigation were to measure the positive effects in the lubrication through the application of micro textures made by laser (Laser Surface Texturing). Different types of micro textured patterns were studied, which vary in the quantity of micro cavities, micro cavity diameters, depths of micro cavities, and surface density attacked by micro cavities. It was found that, compared with plain steel surfaces, laser texturing significantly reduces friction and wear.
Propozycją niniejszej pracy jest zbadanie pozytywnego efektu smarowania poprzez wykonanie za pomocą obróbki laserowej mikrowgłębień na powierzchniach kontaktowych. Przestudiowano różne typy mikrowgłębień i różne wzory tekstury, liczbę mikrowgłębień oraz ich wymiary, jak również ich dystrybucję na powierzchni. Efektem tej obróbki było zredukowanie tarcia i zużycia w porównaniu z płaskimi powierzchniami stali.
Źródło:
Tribologia; 2014, 3; 47-58
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative technology for fabrication of antiwear layers for forging tools
Innowacyjna technologia wytwarzania warstw przeciwzużyciowych na narzędzia do kucia na zimno
Autorzy:
Wiśniewska-Weinert, H.
Leshchynsky, V.
Ignatev, M.
Borowski, J.
Wiśniewski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189906.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
narzędzia do kucia na zimno
nano- i mikrocząstki smarów stałych
obróbka laserowa
powłoka
cold forging tool
nano- and micro-particle solid lubricant
laser texturing
coating
Opis:
Cold forging tools are known to be exposed to extremely high loads due to the high forming stresses and the strain hardening of the workpiece material. This paper deals with the study of the influence of laser texturing of hard-coated tool surfaces and micro-channels filled with solid lubricants on tool tribological behaviour in cold forging processes. The results of a study of the combination of hard coating with and solid lubricant layers for forging tools show the beneficial effect of nano- and micro-particle solid lubrication in the case of the storage of nanoparticles in the micro-reservoirs at the sliding interface. The use of nanolayered coatings (like nACVIc) seems to be more effective for areas of high contact stresses than a combination of coatings. The use of microchannels filled with MoS2 nanoparticles seems to be more effective for areas of abrasive wear.
Narzędzia do kucia na zimno poddawane są bardzo dużym obciążeniom ze względu na wysokie naprężenia oraz umocnienie podczas kształtowania. W niniejszym artykule przedstawiono analizę wpływu zmiany powierzchni narzędzi z twardymi powłokami oraz mikrokanalikami wypełnionymi nanocząstkami smarów stałych na właściwości tribologiczne narzędzi dla procesów kucia na zimno. Analiza otrzymanych wyników zastosowania powyższej kompozycji powłok dla narzędzi kuźniczych wykazuje korzystny efekt zastosowania nano- i mikrocząstek smarów stałych w mikrokanalikach na powierzchniach trących. W przypadku obszarów o wysokim naprężeniu stykowym bardziej efektywne od zastosowania kompozycji powłok wydaje się być zastosowanie powłok nanowarstwowych (takich jak nACVIc). Zastosowanie mikrokanalików wypełnionych nanocząstkami MoS2 jest bardziej efektywne dla obszarów charakteryzujących się zużyciem ściernym.
Źródło:
Tribologia; 2011, 5; 239-248
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty opracowania dokumentacji architektonicznej obiektów zabytkowych
Some aspects of architectural documentation of cultural heritage objects
Autorzy:
Kędzierski, M.
Walczykowski, P.
Fryśkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131328.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
naziemny skaning laserowy
dokumentacja architektoniczna
teksturowanie
modele 3D obiektów
terrestrial laser scanning
close range photogrammetry
architectural documentation
texturing
3D model
cultural heritage
Opis:
Modele elewacji i rysunki wektorowe są często wykorzystywane przez architektów i konserwatorów zabytków do tworzenia dokumentacji architektonicznej zabytkowych obiektów sztuki sakralnej i świeckiej. Służą one jako informacja niezbędna do odtworzenia np. faktycznego i dokładnego stanu obiektu sprzed renowacji, stworzenia ortoobrazu obiektu lub bardzo dokładnych przekrojów. Ponadto, dane ze skaningu laserowego mogą być wykorzystane także do badania stanu uszkodzeń obiektów zabytkowych zarówno pod względem kształtu jak i ich struktury. Prace badawcze przeprowadzone zostały skanerem impulsowym na przykładzie jednego z warszawskich kościołów. W ramach projektu zostały zeskanowane: elewacja kościoła, główne sklepienie, ołtarze, ambona i organy. Skaning fasady kościoła wykonano z rozdzielczością 7 mm, natomiast przy badaniach takich elementów jak sklepienie czy uszkodzenia ścian konieczne było zmniejszenie rozdzielczości poniżej 1 mm. Przeprowadzone badania pozwoliły określić np. szerokość szczeliny czy rysy, do jakiej jej pomiar jest możliwy (w naszym przypadku były to 2 mm), a także zamodelować uszkodzenia np. kolumny lub ściany oraz obliczyć powierzchnię i objętość ubytku. Wykorzystanie metody tarcz celowniczych do łączenia skanów umożliwiło wektorowe opracowanie elewacji kościoła z dokładnością rzędu 0.005 m. Błąd względny opracowania pozostawał na poziomie 1: 6000. W ramach prac wykonano teksturowanie obiektu, co jest szczególnie ważne wówczas, kiedy należy wykonać ortoobraz elewacji, rzeźb, fresków czy malowideł.
Façade models and vectorial sketches are used by architects and conservators in architectural documentation of cultural heritage objects of sacred and lay art. In most cases, the information thus obtained is very important information, particularly when it is desired to visualise the real and accurate condition of the object before it is renovated, or if it is necessary to generate orthophotos or very precise cross-sections. Furthermore, such data can be used also for examining damage to the shape or structure of cultural heritage objects. Very often, polychrome or ornamental elements of paintings or sculptures are damaged. Therefore, an attempt was made to assess the potential of a scanner not only for 3D model generation and visualisation, but also for determining the utility of such measurements in renovation or architectural works. We focused at investigating scanner precision and utility of <1 mm resolution where the objects were damaged or fractured. This approach turned out useful for measuring very small, singular architectural defects or bursts in places hard to reach. The experiments performed made it possible to determine the width of crevices or scratches that were as small as 2 mm. In addition, a model of damage to a column was generated and the surface and volume of the column was calculated. The Scan World recording was used with the HDS target method, which provided a 5 mm accuracy of the vectorial model (the relative error was 1:6000). Another important aspect of architectural documentation is texture. It is particularly crucial when it is desired to take an orthophoto of a façade, of sculptures, frescoes, or paintings. The most modern scanners have an internal digital camera. However, for texturing an external KODAK DCS 14n Pro digital camera, with 4500 x 3000 pixels matrix and with 24 mm focal length lens was used. Based on the 7 homological points in both of the scan and he image, the error of fitting and texturing process was found to amount to 0.84 pixel.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2008, 18a; 221-230
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Steel wear resistance 100CrMnSi6-4 after ablation laser texture
Odporność na zużycie stali 100CrMnSi6-4 po ablacyjnym laserowym teksturowaniu
Autorzy:
Napadłek, W.
Pakowski, C.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188777.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
steel 100CrMnSi6-4
ablative laser texturing
microcontainers
wear resistance under friction
stal 100CrMnSi6-4
ablacyjne teksturowanie laserowe
mikropojemniki
odporność na ścieranie podczas tarcia
Opis:
We analysed the results of tribological laboratory model tests, including measurements of temperature, friction force, and wear, in the model friction for samples made of 100CrMnSi6-4 steel. Measurements were made using a linear method on selected samples after conventional quenching and after laser texturing. Samples in the form of discs cooperated in combination with the cooperating element in the form of spheres made of bearing steel conventionally hardened. Top layers of samples in the form of discs were subjected to a conventional heat treatment (hardening), in order to produce micro-reservoirs in the form of spherical sphere was subjected to ablative laser micro-treatment and then conventional mechanical processing. Ablative laser micromachining was performed using Nd: YAG laser. The "ball-on-disc" method was used based on a Tribometer T-11. To lubricate of combination, we applied ŁT-43 lithium bearing grease. It was found that the best results, in terms of increasing the resistance to wear by friction, was obtained in a model combination in which samples after ablative laser texturing (degree of surface coverage micro-reservoirs approx. 5%) cooperated with conventionally hardened steel spheres.
Analizowano wyniki tribologicznych badań laboratoryjnych, obejmujących pomiary: temperatury, siły tarcia i zużycia w modelowym węźle tarcia dla próbek wykonanych ze stali 100CrMnSi6-4. Pomiary zużycia wykonano metodą liniową i wybrano próbki po hartowaniu konwencjonalnym i po teksturowaniu laserowym. Próbki w postaci krążków współpracowały w skojarzeniu z przeciwpróbkami w postaci kulek, które wykonano ze stali łożyskowej hartowanej konwencjonalnie. Warstwy wierzchnie próbek w postaci krążków poddawano konwencjonalnej obróbce cieplnej (hartowanie). W celu wytworzenia mikrozbiorników w kształcie kulistych wgłębień zrealizowano ablacyjną mikroobróbką laserową i tradycyjną obróbkę mechaniczną poprzez polerowanie. Proces ablacyjnej mikroobróbki laserowej realizowano z wykorzystaniem impulsowego lasera Nd:YAG. Zastosowano metodę „ball-on-disc" w oparciu o tribometr T-11. Do smarowania skojarzenia użyto smar łożyskowy litowy ŁT-43. Stwierdzono, że najlepsze efekty w zakresie zwiększenia odporności na zużycie przez tarcie uzyskano dla modelowego skojarzenia, w którym próbki po ablacyjnym teksturowaniu laserowym przy stopniu pokrycia powierzchni mikrozbiornikami ok. 5% współpracowały ze stalowymi przeciwpróbkami.
Źródło:
Tribologia; 2017, 275, 5; 57-64
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odporność na zużycie stali 41CrAlMo7 po azotowaniu jarzeniowym oraz ablacyjnym teksturowaniu laserowym
Laboratory investigations of wear resistance under friction of a surface layer of 41CrAlMo7 steel after glow discharge nitriding as well as ablation laser texturing
Autorzy:
Napadłek, W.
Przetakiewicz, W.
Pakowski, C.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/187923.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
stal 41CrAlMo7
warstwa wierzchnia
ablacyjne teksturowanie laserowe
odporność na zużycie w warunkach tarcia
steel 41CrAlMo7
surface layer
ablative laser texturing
wear resistance under friction
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki modelowych badań laboratoryjnych, obejmujących pomiary wybranych parametrów w węźle tarcia, tj.: temperatury, siły tarcia, zużycia mierzonego metodą liniową dla warstwy wierzchniej próbek wykonanych ze stali stopowej 41CrAlMo7 po azotowaniu i teksturowaniu laserowym w skojarzeniu z żeliwnymi przeciwpróbkami. Warstwę wierzchnią ww. stali po azotowaniu jarzeniowym poddano modyfikacji, wykorzystując ablacyjną mikroobróbkę laserową w celu zmiany jej makro- i mikrogeometrii. Do wytworzenia regularnych mikrozasobników olejowych w kształcie mikroczasz kulistych oraz mikrokanałów stosowano laser Nd: YAG ze specjalnym systemem ogniskowania. Badaniom porównawczym poddana została warstwa wierzchnia stali ukształtowana na drodze tradycyjnej obróbki mechanicznej i azotowania jarzeniowego oraz zmodyfikowana w wyniku azotowania jarzeniowego i ablacyjnej mikroobróbki laserowej. Materiałem przeciwpróbki było żeliwo szare niskostopowe. W badaniach tribologicznych zastosowano metodę „pin on disc” w oparciu o tribometr T-11. Najlepsze efekty w zakresie zwiększenia odporności na zużycie przez tarcie uzyskano dla modelowego skojarzenia, w którym próbki wykonane ze stali stopowej 41CrAlMo7 po azotowaniu jarzeniowym oraz ablacyjnym teksturowaniu laserowym (mikroczasze w układzie geometrycznym ze stopniem przekrycia ok. 25%) współpracowały z żeliwnymi przeciwpróbkami.
The paper presents the results of laboratory investigations including measurements of selected parameters in the node of friction (temperature, friction force, wear resistance) with the use of the measured line method for the surface layer of samples steel 41CrAlMo7 after nitriding and laser texturing in combination with cast iron samples. Surface layers after glow discharge nitriding steel were modified using ablative laser micromachining to change its macro- and micro-geometry. In the manufacture regular shaped oil micro-channels and spherical microparticles, we used a Nd: YAG laser with a special focusing system. Comparative research has been subjected to the steel surface topography formed by conventional machining and plasma nitriding and modified after nitriding and laser ablation micromachining. The laboratory tribological investigation used the "pin on disc" method based on a T-11 tribometer. The best results of increasing wear resistance under friction was obtained for the association sample made of steel 41CrAlMo7 after glow discharge nitriding and ablative laser texturing in the geometric arrangement mico-oil containers (micro spherical cap) with a degree of covering of about 25% worked with cast iron anti-samples.
Źródło:
Tribologia; 2013, 3; 81-96
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The properties of cast iron surface layers modified by laser ablation micromachining
Właściwości warstwy wierzchniej żeliwa szarego modyfikowanej ablacyjną mikroobróbką laserową
Autorzy:
Napadłek, W.
Woźniak, A.
Pakowski, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188562.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
grey cast iron
oil micro-reservoirs
surface layer
ablation laser texturing
wear resistance under friction conditions
żeliwo szare
mikrozbiorniki olejowe
warstwa wierzchnia
ablacyjne teksturowanie laserowe
odporność na ścieranie w warunkach tarcia
Opis:
The article presents the results of model laboratory tests, including the measurement of temperature, friction force, and linear wear of the surface layer of samples made of grey cast iron sliding against a steel counterpart. The surface layer of the cast iron specimen was modified using ablative laser micromachining in order to change its macro- and micro-geometry. To produce regular oil micro-reservoirs in a shape of micro-channels, an Nd: YAG laser (λ = 1064 nm, ƒ = 1 – 100 kHz, E = 50 J, P = 50W) with a special focusing system was used. Comparative studies included a grey cast iron specimen subjected to conventional mechanical machining and a specimen modified by ablative laser micromachining. 41Cr4 steel with a hardness of 50 HRC was used as a counterpart. Tribological tests were run in a pin-on-disk (T-11 tribometer) test set-up. The best results in the reduction of friction, temperature, and wear were obtained for samples with oil micro-reservoirs (made of ablative laser texturing) in a shape of micro-channels covering 5% of the entire tribological contact surface.
W pracy przedstawiono wyniki modelowych badań laboratoryjnych obejmujących pomiary wybranych parametrów w węźle tarcia, tj.: temperatury, siły tarcia i zużycia mierzonego metodą liniową dla warstwy wierzchniej próbek wykonanych z żeliwa szarego w skojarzeniu ze stalowymi przeciwpróbkami. Warstwę wierzchnią ww. żeliwa poddano modyfikacji, wykorzystując ablacyjną mikroobróbkę laserową w celu zmiany jej makroi mikrogeometrii. Do wytworzenia regularnych mikrozasobników olejowych w kształcie mikrokanałów stosowano laser Nd: YAG (λ = 1064 nm, ƒ = 1 ÷ 100 kHz, E = 50 J, P = 50W) ze specjalnym systemem ogniskowania. Badaniom porównawczym poddana została warstwa wierzchnia żeliwa szarego ukształtowana na drodze tradycyjnej obróbki mechanicznej i zmodyfikowana w wyniku ablacyjnej mikroobróbki laserowej. Materiałem przeciwpróbki była stal 41Cr4 o twardości 50 HRC. W badaniach tribologicznych zastosowano metodę „pin-on-disc” w oparciu o tribometr T-11. Najlepsze efekty w zakresie zmniejszenia siły tarcia i temperatury oraz zwiększenia odporności na zużycie uzyskano w przypadku skojarzeń, w których w warstwie wierzchniej żeliwnych próbek wykonano techniką ablacyjnego teksturowania laserowego mikrozbiorniki olejowe w kształcie mikrokanałów z ich 5% udziałem powierzchniowym.
Źródło:
Tribologia; 2017, 276, 6; 59-64
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania odporności na zużycie warstwy wierzchniej materiałów stosowanych na elementy silnika spalinowego po teksturowaniu laserowym
The investigation resistance to wear the surface layer of materials applied on the elements of the engine of combustion after laser texturing
Autorzy:
Napadłek, W.
Pakowski, Cz.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188837.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
żeliwo szare niskostopowe
stal 54SiCr6
warstwa wierzchnia
teksturowanie laserowe
odporność na zużycie w warunkach tarcia
grey cast iron
steel 54 SiCr6
top layer
laser texturing
resistance on waste in the conditions of the friction
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych w zakresie pomiaru siły tarcia oraz odporności na zużycie w warunkach tarcia warstwy wierzchniej żeliwa szarego niskostopowego stosowanego w produkcji tulei cylindrowych oraz stali 54SiCr6 przeznaczonej do azotowania, stosowanej w produkcji pierścieni tłokowych. Warstwę wierzchnią modelowych elementów węzła tribologicznego poddano modyfikacji, wykorzystując ablacyjną mikroobróbkę laserową, tj. teksturowanie laserowe, mające na celu poprawę jej makro- i mikrogeometrii. Do wytworzenia regularnych mikrozasobników olejowych w kształcie półczasz kulistych ora mikrokanałów stosowano laser Nd: YAG ze specjalnym systemem ogniskowania. Badaniom porównawczym poddana została topografia powierzchni ukształtowana na drodze tradycyjnej obróbki mechanicznej oraz zmodyfikowana w wyniku mikroobróbki laserowej. W laboratoryjnych badaniach tribologicznych zastosowano metodę badawczą "pin on disk" wykorzystującą tribometr T-11. Najlepsze efekty w zakresie zmniejszenia siły tarcia oraz zwiększenia odporności na zużycie uzyskano w przypadku modelowego skojarzenia, w którym elementy węzła tarcia poddane były teksturowaniu laserowemu przy dobranych parametrach obróbki laserowej w układzie geometrycznym ze stopniem przykrycia ok. 25%.
The results of laboratory investigations were introduced in the work in the range of the measurement of the coefficient of friction and resistance on waste in the conditions of the friction of the top layer of grey cast iron applied in the production of cylindrical funnels and solid 54 SiCr6 designed to nitrogenizing, applied in the production of piston collars. The top layer of the model units of the knot tribologycal was subjected the modification, using laser micromachining ablation: laser texturing, having on the aim of the improvement her macro- and microgeometry. The laser was applied to producing regular oil microcontainers in the shape halfbowl spherical and microchannels Nd: YAG with the special system of focussing. The topography of the surface shaped on the of the traditional processing mechanical road was subjected comparative audits and modified in the result laser micromachining. The investigative method was applied in laboratory audits tribological "pin on disk" in the support about T-11. The best effects in the range of decrease of the coefficient of the friction and the enlargement of the resistance on the waste was got in the case of model associating, in which the elements of the knot laser texturing near the well-chosen parameters of laser processing in geometrical arrangement with the degree of the cover the friction were subjected 25 % approx.
Źródło:
Tribologia; 2010, 5; 37-51
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesne technologie w remontach nawierzchni betonowych
Modern technologies in the renovation of concrete pavement
Autorzy:
Heinrich, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057742.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
drogi krajowe
drogi betonowe
beton szybkosprawny
beton nawierzchniowy
dyblowanie
kotwienie
prefabrykaty betonowe
iniekcja geopolimerowa
teksturowanie
równość nawierzchni
grinding
tekstura nawierzchni
mobilna wytwórnia betonu
national roads
concrete road
quick setting concrete
pavement concrete
doweling
anchoring
precast concrete
geopolymer injection
texturing
surface evenness
surface texture
mobile concrete plant
Opis:
Artykuł został przygotowany na podstawie na podstawie referatu „Zastosowanie w praktyce technologii betonów szybkosprawnych i płyt prefabrykowanych w nawierzchni o zwiększonym natężeniu ruchu” wygłoszonego podczas seminarium „II Konferencja Naukowo-techniczna NOVDROG” w Niepołomicach w dniach 27–28.02.2020 r. Omówione zostały innowacyjne technologie naprawy nawierzchni betonowych, ze szczególnym podkreśleniem rozwiązań do szybkich remontów nawierzchni, które nie mogą być długotrwale wyłączone z ruchu. Zastosowanie omawianych technologii jest rekomendowane przy remontach autostrad, dróg ekspresowych, obwodnic oraz szczególnie obciążonych dróg w miastach. W artykule omówiono wymianę płyt nawierzchniowych w technologii betonu szybkosprawnego i prefabrykatów oraz stabilizację i unoszenie płyt metodą iniekcji geopolimerowej. W dużym skrócie omówione zostało wyrównanie i teksturowanie nawierzchni betonowej metodą nacinania – grinding. Wszystkie prezentowane technologie znalazły praktyczne zastosowanie podczas remontu obwodnicy Młodzieszyna w ciągu drogi krajowej DK50.
The paper was prepared on the basis of the presentation „Application in practice of the technology of high quick setting concrete and precast slabs in the pavement with increased traffic volume” delivered during the seminar „II Scientific and Technical Conference NOVDROG” in Niepołomice on 27–28.02.2020. Innovative technologies for the repair of concrete pavement were discussed, with particular emphasis on solutions for the rapid repair of pavements that cannot be permanently excluded from traffic. The application of the discussed technologies is recommended for repairs of motorways, expressways, ring roads and particularly loaded roads in cities. The paper discusses the replacement of pavement slabs in the technology quick setting concrete and precast elements as well as stabilization and lifting of slabs by geopolymer injection. In a nutshell, the levelling and texturing of the concrete pavement using the grinding method is discussed. All presented technologies found their practical application during the renovation of the Młodzieszyn bypass road within the DK50 national road.
Źródło:
Drogownictwo; 2020, 7-8; 208--211
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-33 z 33

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies