Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "terminologia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 613
Tytuł:
Kamienie milowe w polszczyźnie. Od znaków przydrożnych po warunki (nie) do spełnienia
Milestones in Polish: From roadside signs to conditions (not) to be met
Autorzy:
Bańko, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52405180.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
kontakty językowe
neosemantyzmy
terminologia UE
idiomatyzacja
dezidiomatyzacja
language contacts
neosemanticism
EU terminology
idiomatisation
deidiomatisation
Opis:
Artykuł przedstawia historię jednostki kamień milowy w polszczyźnie, ze szczególnym uwzględnieniem jej nowego znaczenia, pochodzącego z unijnej odmiany języka angielskiego, i swoistej dla niego łączliwości leksykalnej. Pokazano, w jaki sposób kontekst polityczny wpłynął na popularność nazwy w jej nowym znaczeniu, na jej funkcjonowanie w mediach i jej odbiór społeczny. Dane zaczerpnięto ze słowników, korpusów językowych, biblioteki cyfrowej Polona, bazy danych aktów prawnych UE i bazy terminologii unijnej.
The article presents the history of the lexical unit kamień milowy ‘milestone’ in the Polish language, with a particular emphasis on its new meaning, coming from the EU variety of English, and the meaning-specific collocability. The study has shown how the political context influenced the popularity of the name in its new meaning, its functioning in the media, and its social reception. Data come from dictionaries, language corpora, the Polona digital library, the EU legal acts database, and the EU terminology database.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 816, 7; 89-103
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polnische Sprach⸗Lehre Jerzego Schlaga (1734) – gramatyka języka polskiego dla niewprawnej młodzi
Polnische Sprach⸗Lehre by Jerzy Schlag (1734) – a grammar of Polish for inexperienced youth
Autorzy:
Just, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36080089.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Jerzy Schlag (Bićki)
gramatyka języka polskiego
Śląsk
terminologia gramatyczna
grammar of the Polish language
Silesia
grammar terminology
Opis:
Artykuł poświęcony jest gramatyce języka polskiego Polnische SprachᵙKunst (1734), autorstwa Jerzego Schlaga, Niemca uczącego języka polskiego na Śląsku. Podręcznik Schlaga wyróżnia się spośród współczesnych mu gramatyk poprzez zamierzoną przez autora rezygnację z terminologii gramatycznej oraz odejście od schematu opisu języka przejętego z tradycji łacińskiej. Artykuł przedstawia, na czym polega nowatorstwo opisu systemu języka zaproponowanego przez Schlaga oraz w jakim stopniu zrealizował autor zamiar odrzucenia terminologii.
The paper discusses Polnische Sprach⸗Kunst (1734), a grammar of Polish written by Jerzy Schlag, a German who taught Polish in Silesia. Schlag’s handbook stands out among the grammars of the time: the author has intentionally foregone grammar terminology and departed from the traditional Latin-based language description. The article presents Schlag’s innovative description of the language system, and verifies the extent to which the author actually managed to follow his intention of foregoing grammar terminology.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 812, 3; 39-59
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polnische Sprach⸗Lehre Jerzego Schlaga (1734) – gramatyka języka polskiego dla niewprawnej młodzi
Polnische Sprach⸗Lehre by Jerzy Schlag (1734) – a grammar of Polish for inexperienced youth
Autorzy:
Just, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339261.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Jerzy Schlag (Bićki)
gramatyka języka polskiego
Śląsk
terminologia gramatyczna
grammar of the Polish language
Silesia
grammar terminology
Opis:
Artykuł poświęcony jest gramatyce języka polskiego Polnische SprachᵙKunst (1734), autorstwa Jerzego Schlaga, Niemca uczącego języka polskiego na Śląsku. Podręcznik Schlaga wyróżnia się spośród współczesnych mu gramatyk poprzez zamierzoną przez autora rezygnację z terminologii gramatycznej oraz odejście od schematu opisu języka przejętego z tradycji łacińskiej. Artykuł przedstawia, na czym polega nowatorstwo opisu systemu języka zaproponowanego przez Schlaga oraz w jakim stopniu zrealizował autor zamiar odrzucenia terminologii.
The paper discusses Polnische Sprach⸗Kunst (1734), a grammar of Polish written by Jerzy Schlag, a German who taught Polish in Silesia. Schlag’s handbook stands out among the grammars of the time: the author has intentionally foregone grammar terminology and departed from the traditional Latin-based language description. The article presents Schlag’s innovative description of the language system, and verifies the extent to which the author actually managed to follow his intention of foregoing grammar terminology.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 812, 3; 39-59
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria „legitymizacji” w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego – konstrukcyjne uwarunkowania znaczeniowe
The Category of “Legitimation” in the Jurisprudence of the Constitutional Tribunal – Constructive Semantic Conditions
Autorzy:
Nowotko, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51448232.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
orzecznictwo
język prawny
legitymizacja
Trybunał Konstytucyjny
terminologia prawnicza
język prawniczy
definicja pojęcia legitymizacji
Constitutional Tribunal
Jurisprudence
Legitimation
Legal terminology
Legal language
Juridical language
definition of the concept of legitimation
Opis:
This paper aims to analyze the Constitutional Tribunal’s (CT) jurisprudence regarding the term “legitimation” to reconstruct its definition and compare it with its lexical meaning. Despite its varied use across multiple contexts, the jurisprudence lacks a uniform definition of legitimation. This situation necessitates reliance on diverse semantic intuitions. A doctrinal-legal method combined with logical-linguistic analysis was employed, analyzing 100 CT rulings that used the term “legitimation”. The CT’s jurisprudence shows that the application of the term is not limited to legal legitimacy but also includes broader contexts such as social perception, alignment with the values of the legal system, or the sovereign’s will. It is used in contexts that align with previous lexical findings, suggesting that legitimation can be viewed both as a state and a process. The analysis confirms the need for a terminological distinction, which could help organize discourse around this concept.
Celem niniejszego opracowania jest analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (TK), w kontekście użycia terminu „legitymizacja”, aby na tej podstawie odtworzyć jego definicję oraz dokonać porównania z leksykalnym znaczeniem tego terminu. Pomimo wielu kontekstów używania tego terminu, orzecznictwo nie oferuje jednorodnej definicji pojęcia legitymizacji. Skłania to do opierania się na zróżnicowanych intuicjach znaczeniowych oraz podkreśla znaczenie dalszych badań nad tym zagadnieniem. W opracowaniu wykorzystano metodę doktrynalno-prawną w połączeniu z analizą logiczno-językową. Badaniu zostało poddane sto orzeczeń TK, w których użyty został termin „legitymizacja”. Orzecznictwo TK wskazuje na zróżnicowane zastosowanie terminu, które nie ogranicza się wyłącznie do aspektu legalności, lecz obejmuje również szersze konteksty, takie jak percepcja społeczna, zgodność z wartościami systemu prawnego czy wolą suwerena. Używane jest ono w różnych kontekstach, które będą odpowiadały wcześniejszym ustaleniom leksykalny, że pojęcie legitymizacji można postrzegać jako pewien stan lub proces. Analiza potwierdza potrzebę wprowadzenia rozróżnienia terminologicznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 33-44
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wybranej terminologii logopedycznej w świetle badań ankietowych przeprowadzonych przez studentów logopedii oraz logopedów praktyków
Selected speech therapy terms assessed in light of a survey among students and practitioners
Autorzy:
Zawadka, Joanna
Karsznia-Sobczak, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339254.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminologia logopedyczna
język specjalistyczny
leksykologia
badanie ankietowe
speech therapy terms
specialist language
lexicology
survey research
Opis:
Artykuł omawia rezultaty badań nad terminologią logopedyczną. W wyniku analizy materiału zawartego w “Encyklopedii logopedii” i wybranych słownikach terminów logopedycznych wytypowano 33 terminy, których frekwencję w literaturze przedmiotu oceniono jako niską. Postawione pytania badawcze to m.in.: Czy wytypowane terminy logopedyczne są znane przez: (a) studentów logopedii, (b) logopedów-praktyków. Czy (a) studenci logopedii, (b) logopedzi-praktycy znają definicję słownikową wytypowanych terminów logopedycznych. W celu odpowiedzi na pytania badawcze przeprowadzono ankietę, w której znalazły się m.in. pytania o znajomość terminów oraz ich rozumienie. Przeprowadzone badania wskazują na potrzebę dalszego opisu terminologii logopedycznej nie tylko ze względu na zróżnicowany poziom jej znajomości, ale też aktualności i rozpowszechnienia.
The article presents the results of research on speech therapy terminology. The analysis covered 33 terms, the frequency of which was assessed as low. The main research questions were: “Are the selected speech therapy terms familiar to: a. speech therapy students, b. speech therapists-practioners?”. “Have a. students, b. therapists been acquainted with dictionary definitions of selected speech therapy terms?”. To answer the research questions, a survey was conducted. It included questions about the knowledge and understanding of the terms. The results suggest the need for a more detailed description of speech therapy terminology due to not only the varying levels of its familiarity, but also its timeliness and pervasiveness.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 811, 2; 60-73
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wybranej terminologii logopedycznej w świetle badań ankietowych przeprowadzonych przez studentów logopedii oraz logopedów praktyków
Selected speech therapy terms assessed in light of a survey among students and practitioners
Autorzy:
Zawadka, Joanna
Karsznia-Sobczak, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339255.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminologia logopedyczna
język specjalistyczny
leksykologia
badanie ankietowe
speech therapy terms
specialist language
lexicology
survey research
Opis:
Artykuł omawia rezultaty badań nad terminologią logopedyczną. W wyniku analizy materiału zawartego w “Encyklopedii logopedii” i wybranych słownikach terminów logopedycznych wytypowano 33 terminy, których frekwencję w literaturze przedmiotu oceniono jako niską. Postawione pytania badawcze to m.in.: Czy wytypowane terminy logopedyczne są znane przez: (a) studentów logopedii, (b) logopedów-praktyków. Czy (a) studenci logopedii, (b) logopedzi-praktycy znają definicję słownikową wytypowanych terminów logopedycznych. W celu odpowiedzi na pytania badawcze przeprowadzono ankietę, w której znalazły się m.in. pytania o znajomość terminów oraz ich rozumienie. Przeprowadzone badania wskazują na potrzebę dalszego opisu terminologii logopedycznej nie tylko ze względu na zróżnicowany poziom jej znajomości, ale też aktualności i rozpowszechnienia.
The article presents the results of research on speech therapy terminology. The analysis covered 33 terms, the frequency of which was assessed as low. The main research questions were: “Are the selected speech therapy terms familiar to: a. speech therapy students, b. speech therapists-practioners?”. “Have a. students, b. therapists been acquainted with dictionary definitions of selected speech therapy terms?”. To answer the research questions, a survey was conducted. It included questions about the knowledge and understanding of the terms. The results suggest the need for a more detailed description of speech therapy terminology due to not only the varying levels of its familiarity, but also its timeliness and pervasiveness.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 811, 2; 60-73
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terminologia specjalistyczna jako czynnik porządkowania i rozwoju wiedzy
Specialized terminology as a factor of knowledge organising and development
Autorzy:
Sapieżko, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38089632.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
specialized terminology
language lexicons
knowledge development
terminologia specjalistyczna
leksykony językowe
rozwój wiedzy
Opis:
Terminologia specjalistyczna stanowi większość jednostek leksykalnych w zaawansowanych językach nowożytnych. Rozwój leksykonów specjalistycznych następuje szybciej niż leksykonów języka codziennego. Słownictwo specjalistyczne to prawdopodobnie jedyna część języka, którą można świadomie modyfikować i kontrolować. Organizowanie wyspecjalizowanych jednostek leksykalnych i wprowadzenie systemów pojęciowych może mieć wpływ na tempo wzrostu wiedzy. Niemożność oddzielenia terminologii od nauki i nauki od terminologii jest oczywista. Przykładów stagnacji lub całkowitego braku postępu w nauce z powodu nieodpowiedniej terminologii bądź braku niezbędnej terminologii jest wiele. Badając ewolucję terminologii, uzyskujemy możliwość oszacowania tempa rozwoju wybranego fragmentu pojęciowego obrazu świata. Jednocześnie mamy możliwość poznania przyczyn i warunków rozwoju ludzkiej mentalności oraz przyspieszenia rozwoju wiedzy.
Specialized terminology constitutes the majority of lexical units in advanced modern languages. The development of specialized lexicons is faster than that of everyday language lexicons. Specialized vocabulary is probably the only part of the language that can be consciously modified and controlled. Organizing specialized lexical units and introducing concept systems can affect the rate of knowledge growth. The impossibility of separating terminology from science and science from terminology is obvious. There are many examples of stagnation or complete lack of progress in the sciences due to inadequate terminology or lack of necessary terminology. By studying the evolution of terminology, we get the opportunity to estimate the pace of development of a selected conceptual fragment of the image of the world. At the same time, we have the opportunity to discover the causes and conditions for the development of human mentality and accelerate the development of knowledge.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 257-262
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walory finansowe w Dykcjonarzu Michała Amszejewicza
Financial instruments in Dykcjonarz by Michał Amszejewicz
Autorzy:
Skorupska-Raczyńska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33921175.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
słownictwo profesjonalne
terminologia
leksykografia
historia języka polskiego
kultura
professional vocabulary
terminology
lexicography
history of the Polish language
culture
Opis:
In 1859, the first book edition of the Dykcjonarz zawierający: wyrazy i wyrażenia z obcych języków polskiemu przyswojone [Dictionary of words and expressions borrowed from foreign languages] compiled by Michał Amszejewicz was published in Warsaw. It was the first large (more than 15,000 entries) dictionary of foreign words in the history of Polish lexicography. Its metalexicographical shape (the arrangement of entries, the order of meanings within an entry, the system of explanation, the system of qualification, etymological clues, examples of usage) has become a model eagerly used by successive dictionaries and lexicographers until our modern times. The authors of the Słownik wileński [Vilna Dictionary], published in 1861, were the first to copy the work of Michał Amszejewicz (without disclosing the source). In the dictionary we find mainly professional vocabulary, including a rich collection of names of financial instruments, circulating and historical, presented precisely and in detail in terms of their meaning and market value.
W 1859 roku w Warszawie ukazało się pierwsze wydanie książkowe opracowanego przez Michała Amszejewicza Dykcjonarza zawierającego: wyrazy i wyrażenia z obcych języków polskiemu przyswojone, który był pierwszym w historii polskiej leksykografii dużym (liczącym ponad 15 000 haseł) słownikiem wyrazów obcych. Jego kształt metaleksykograficzny (układ haseł, porządek znaczeń w ramach hasła, system objaśniania, system kwalifikowania, wskazówki etymologiczne, przykłady użycia) stał się wzorem chętnie wykorzystywanym przez kolejnych słownikarzy i leksykografów, aż do czasów nam współczesnych. Jako pierwsi skopiowali dzieło Michała Amszejewicza (bezujawniania tego źródła) autorzy Słownika wileńskiego, wydanego w 1861 roku. W zasobie słownika odnajdujemy głównie słownictwo terminologiczne, w tym bogaty zbiór nazw walorów finansowych, obiegowych i historycznych, zaprezentowanych precyzyjnie i szczegółowo pod kątem ich znaczenia i wartości rynkowej.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 131-143
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praesentia carnalis Christi. Incarnation Terminology in the Anti-heretical Polemic of Philastrius of Brescia
Autorzy:
Szram, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43560842.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wcielenie
terminologia patrystyczna
Filastriusz z Brescii
herezje
incarnatio
incorporatio
praesentia carnalis Christi
Incarnation
patristic terminology
Philastrius of Brescia
heresies
Opis:
The terminology found in one of the oldest Latin catalogs of heresies, Diversarum hereseon liber, written by Philastrius, bishop of Brescia (330-387/388), was adapted to the needs of anti-heretical polemics, and at the same time reflected the way of talking about Christ’s earthly mission, characteristic of the Latin patristic literature of the second half of the 4th century. A detailed philological and theological analysis of Philastrius’s treatise led to the following conclusions: (1) The terminology used by the author was rooted in the early Christian tradition (caro, corpus, incarnatio, incorporatio), but also original through the use of his own formula praesentia carnalis; (2) The vocabulary used in the catalog was strictly dependent on the subject of the doctrinal dispute. In polemics with docetistic heresies, Philastrius used the term caro more often than corpus, describing the body and, indirectly, the entire human nature of Christ. In the discussion with heresies that did not directly address the subject of the body of Christ, and also when presenting the orthodox teaching of the Church on the Incarnation of the Son of God, he used the term incorporatio more often than incarnatio; (3) The favorite phrase used by the Bishop of Brescia to describe the Incarnation was praesentia carnalis Christi. With it, Philastrius emphasized several important aspects of the theology of the Incarnation: the real corporeality of the person of Christ; the presence of the Son of God among people and its salvific purpose; a long process of revealing God to man, related to the Old Testament prophecies, the fulfillment of which was the coming of the Savior to earth.
Terminologia występująca w jednym z najstarszych łacińskich katalogów herezji Diversarum hereseon liber Filastriusza, biskupa Brescii (330-387/388), była dostosowana do potrzeb antyheretyckiej polemiki, a zarazem odzwierciedlała sposób mówienia o ziemskiej misji Chrystusa charakterystyczny dla łacińskiej literatury patrystycznej 2. poł. IV wieku. Szczegółowa analiza filologiczno-teologiczna traktatu Filastriusza pozwoliła na sformułowanie następujących wniosków: (1) Terminologia używana przez autora na określenie wcielenia była zakorzeniona we wczesnochrześcijańskiej tradycji (caro, corpus, incarnatio, incorporatio), ale też oryginalna poprzez zastosowanie własnej formuły praesentia carnalis; (2) Stosowane słownictwo było ściśle zależne od tematyki sporu doktrynalnego. W polemice z herezjami o nastawieniu doketystycznym Filastriusz używał częściej terminu caro niż corpus, określając nim ciało, a także pośrednio całą ludzką naturę Chrystusa. Natomiast w dyskusji z herezjami nieporuszającymi wprost tematu ciała Chrystusa, a także podczas prezentowania ortodoksyjnej nauki Kościoła na temat wcielenia Syna Bożego, stosował częściej termin incorporatio niż incarnatio; (3) Ulubionym sformułowaniem używanym przez Biskupa Brescii na określenie wcielenia był zwrot praesentia carnalis Christi. Za jego pomocą Filastriusz podkreślał kilka istotnych aspektów teologii wcielenia: rzeczywistą cielesność osoby Chrystusa; obecność Syna Bożego wśród ludzi oraz jej zbawczy cel; długi proces objawiania się Boga człowiekowi, związany ze starotestamentalnymi zapowiedziami, których wypełnieniem było przyjście Zbawiciela na ziemię.
Źródło:
Vox Patrum; 2023, 87; 395-414
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne nomenklatory gramatyczne jako źródło wiedzy o gramatyce
Old grammatical nomenclatures as a source of grammatical knowledge
Autorzy:
Decyk-Zięba, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765545.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminologia gramatyczna
leksykografia
gramatyki
historia językoznawstwa
działy gramatyki
grammatical terminology
lexicography
grammar books
history of linguistics
branches of grammar
Opis:
Przedmiotem analizy są terminy zanotowane w nomenklatorach gramatycznych od XVII do XIX w. Najliczniejszą reprezentację mają w nich terminy z zakresu fleksji (nazywające części mowy i kategorie gramatyczne), niewiele było w nich terminów z zakresu fonetyki i słowotwórstwa, dopiero w XIX-wiecznych słowniczkach pojawiają się terminy z zakresu składni zdania. O takim, a nie innym udziale terminów z różnych działów decydował charakter użytkowy dzieł gramatycznych, były one przeznaczone do nauki języka polskiego lub języków obcych. Zakładano niejako a priori, że uczący się posiada już znajomość zasad gramatyki łacińskiej, punkt odniesienia dla terminów polskich (czy niemieckich jak w gramatyce Dobrackiego) stanowiła terminologia łacińska. Wynikiem rozwoju wiedzy gramatycznej jest redefinicja samej gramatyki i jej działów, uniezależnienie opisu gramatycznego języków nowożytnych od gramatyki łacińskiej, a także kodyfikacja i normalizacja terminologii gramatycznej.
The subject of the analysis are terms recorded in the 17th–19th-century grammar nomenclatures. The most numerously represented ones were terms from the field of inflection (naming parts of speech and grammatical categories), there were few terms from the field of phonetics and word-formation, and terms from the field of sentence syntax had not appeared in glossaries until the 19th century. This share of terms from various branches was determined by the utilitarian nature of grammatical works: they were intended for learning Polish or foreign languages. It was assumed a priori, so to speak, that the learner already had the knowledge of the rules of Latin grammar, and the point of reference for Polish terms (or German ones, as in Dobracki’s grammar book) was the Latin terminology. The outcome of the development of grammtical knowledge is the redefinition of grammar itself and its branches, the independence of the grammatical description of modern languages from Latin grammar, as well as the codification and standardisation of grammatical terminology.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 809, 10; 94-114
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskusja nad pojęciem ambidexterity w zarządzaniu procesami
Discussion of the concept of ambidexterity in process management
Autorzy:
Sliż, Piotr
Szelągowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2186156.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
polska terminologia
zarządzanie procesami
ambidexterity
ambidextrous
dwoistość
oburęczność
dwuzręczność
ambiwalentność
dualność
Polish terminology
process management
duality
double-agility
ambivalence
Opis:
W artykule poruszono problematykę różnic w tłumaczeniu pojęcia ambidexterity, które utożsamiane jest w polskiej literaturze przedmiotu z takimi terminami jak: oburęczność, dwuzręczność, dwuręczność, ambiwalentność i dualność. Wybór polskojęzycznego terminu ma duże znaczenie dla intuicyjnego zrozumienia zjawiska zarówno przez badaczy, jak i niespecjalistów, w tym praktyków. Celem głównym artykułu jest uporządkowanie kwestii terminologicznych, a w rezultacie zaproponowanie polskojęzycznego tłumaczenia terminu ambidexterity w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości w subdyscyplinie zarządzania procesami. W realizacji celu głównego wykorzystano takie metody jak analiza bibliometryczna i przegląd polskiej literatury przedmiotu z wykorzystaniem bazy Publish or Perish. Wyniki badania oraz sformułowane wnioski stanowią wkład w aktualny stan wiedzy dotyczącej dyskusji nad polskim odpowiednikiem terminu ambidexterity. W opinii autorów na płaszczyźnie omawianej problematyki BPM pojęcie, które najpełniej i najdokładniej odzwierciedla kontekst sprzeczności między aktywnościami eksploatacyjnymi i eksploracyjnym w zarządzaniu procesami to dwoistość. Oryginalność artykułu związana jest z choćby częściowym wypełnieniem luki poznawczej dotyczącej niewielkiej liczby publikacji poruszających problematykę integratywnego spojrzenia na ambidexterity i BPM.
The article addresses the issue of differences in the translation of the term ambidexterity, which is equated in the Polish literature with such terms as ambidextrousness, two-handedness, double-agility, ambivalence, or duality. The choice of the Polish term is of significance for intuitive understanding of this phenomenon by both researchers and non-specialists, including practitioners. The main objective is to systematize the terminological issues and thus propose a Polish translation of the term ambidexterity, in the discipline of management and quality sciences, in the sub-discipline of process management. Methods such as bibliometric analysis and a review of the Polish literature on the subject, using the Publish or Perish database, were used to achieve the main objective. The results of the study and the conclusions formulated contribute to the current knowledge regarding the discussion on the Polish equivalent of the term ambidexterity. In the Authors' opinion, the concept most fully and accurately reflecting the context of the contradiction between exploitative and exploratory activities in process management, within the sphere of the discussed BPM issues, is duality. The article is original in nature because, even if partially, it fills the cognitive gap concerning the sparsity of publications addressing the integrative view of ambidexterity and BPM.
Źródło:
e-mentor. Czasopismo naukowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie; 2023, 98, 1; 4-12
1731-6758
1731-7428
Pojawia się w:
e-mentor. Czasopismo naukowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Il matrimonio e la famiglia nel Codice civile italiano: unanalisi contrastiva dei termini e delle espressioni del C.C. del 1942 e del C.C. aggiornato nel 2022
The image of the family in the Italian Civil Code: a contrastive analysis of terms and expressions from the 1942 C.C. and the 2022 updated C.C.
Autorzy:
Kucharska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52415158.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
Tematy:
legal text
intercultural competence
terminology
tekst prawniczy
kompetencja interkulturowa
terminologia
Opis:
The purpose of this article is to analyse the image of the family in the Italian Civil Code. This study is carried out from a linguistic point of view. Passages on the family will be analysed in order to present the roles of the man and woman in marriage. The terminological evolution will be shown by comparing the 1942 Code and the 2022 Code. The aim of the study is to point out how the analysis of a legal text can contribute to a better understanding of a country's culture.
Źródło:
Neofilolog; 2023, 60/1; 229-243
1429-2173
Pojawia się w:
Neofilolog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o łacińskiej terminologii prawniczej w dziełach Adama Mickiewicza
Some Remarks on Latin Legal Terminology in the Works of Adam Mickiewicz
Autorzy:
Szczygielski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4325965.pdf
Data publikacji:
2023-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Adam Mickiewicz
łacińska terminologia prawnicza
prawo rzymskie
Instytucje Gajusa
ustawodawstwo Justyniana
Latin legal terminology
Roman law
The Institutes of Gaius
Justinian’s Legislation
Opis:
Adam Mickiewicz postrzegany jest jako najwybitniejszy polski poeta romantyzmu, jak również jeden z najznakomitszych w skali europejskiej. Interesujące, że w swoich dziełach Mickiewicz używał fachowej łacińskiej terminologii prawniczej odnoszącej się do kwestii struktury społecznej, organizacji politycznej państwa rzymskiego i jego prawa. Wiedzę na ten temat poeta czerpał przede wszystkim z dzieł pisarzy antycznych, z którymi zapoznał się podczas studiów na Uniwersytecie Wileńskim. Mickiewicz czytał także opracowania szeroko omawiające historię starożytnego Rzymu takich autorów, jak Edward Gibbon, Barthold Georg Niebuhr, Jules Michelet czy Joachim Lelewel.
Adam Mickiewicz is considered to be the most outstanding Polish Romantic poet, as well as one of the most excellent poets of Europe. Interestingly, Mickiewicz used in his works expert Latin legal terminology relating to the issues of social structure, political organization of the Roman state and Roman law. His knowledge on this subject came mainly from the works of ancient writers with which he became familiar while studying at the Vilnius University. Mickiewicz also read publications that dealt extensively with the history of ancient Rome by authors such as Edward Gibbon, Barthold Georg Niebuhr, Jules Michelet, and Joachim Lelewel.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 102; 143-151
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medyczne oraz lingwistyczne konteksty rozważań nad leksemem język i jego potencjałem frazeologicznym
Medical and linguistic contexts of reflections on the lexeme język and its phraseological potential
Autorzy:
Horyń, Ewa
Olma, Marceli
Michalik, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731725.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
leksem język i jego derywaty
nazwy gwarowe
historia języka polskiego
frazeologia
terminologia medyczna
lexeme język and its derivatives
dialectal names
the history of the Polish language
phraseology
medical terminology
Opis:
The object of description in the following paper is the lexeme język. Linguistic analysis has been broadened by medical context, in which the author presents the content regarding the tongue as the first part of the digestive system, as a sense of taste, and finally, as vocal apparatus. For this purpose, the most important issues connected with the structure, physiology and pathology of the tongue have been presented. The second part of the discussion has been dedicated to the place of the noun język, along with its synonyms and derived forms in old and contemporary general Polish language, as well as dialects. The final part contains remarks on the functioning of the word język in Polish phraseology. This lexeme, as a polysemantic unit, happens to be the component of numerous petrified word combinations, whose meaning reflects the variety of references and contexts preserved in old and contemporary Polish culture.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 107-123
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zapomnianej dwujęzycznej łacińsko-polskiej edycji Donata z 1595 roku
On the forgotten bilingual Latin–Polish Donat’s edition of 1595
Autorzy:
Decyk-Zięba, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763652.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminologia gramatyczna
recepcja Donata
łacińsko-polska edycja Donata
wiek XVI
grammatical trminology
reception of Donat
Donat's Latin-Polish edition
16th century
Opis:
Podstawę wiedzy o kształtowaniu polskiej terminologii gramatycznej w XVI w.  stanowiły  opublikowane opisy wydania Aelii Donati Vetustissimi grammatici elementa una cum traductione Polonica z 1583 r. i Regulae grammaticales…. Andrzeja Glabera z 1542 r. Odnotowany w WorldCat egzemplarz dwujęzycznego łacińsko-polskiego wydania gramatyki Donata z roku 1595, będący własnością Biblioteki Erfurckiej, zmienia zarówno perspektywę historyczną dziejów polskiej terminologii gramatycznej, publikacja jest starsza o 54 lata od znanego wydania z 1649 r., ale też wnosi nową jakość do wiedzy o recepcji gramatyki Donata w Polsce.
The knowledge of the development of the Polish grammatical terminology in the 16th c. was founded on the published descriptions of the 1583 edition of Aelii Donati Vetustissimi grammatici elementa una cum traductione Polonica and the 1542 edition of Regulae grammaticales… by Andrzej Glaber. The copy of the bilingual Latin–Polish edition of Donat’s grammar book of 1595 owned by Erfurt Library, recorded in WorldCat, not only changes the historical view of the history of the Polish grammatical terminology (the publication is 54 years older than the already known edition of 1649) but also contributes a new quality to the knowledge of the reception of Donat’s grammar book in Poland.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 806, 7; 87-96
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 613

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies