- Tytuł:
- Co wiedziała retoryka o budowie tekstu?
- Autorzy:
- Gindin, Siergiej I.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/474163.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
- Tematy:
-
historia nauki
retoryka
teoria tekstu
ars dictaminis
M.W. Łomonosow - Opis:
- W artykule podejmowana jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze dokonania antycznej retoryki mogą być traktowane jako antycypacja badań nad strukturą spójnej wypowiedzi; badania takie wyodrębniły się jako osobna dyscyplina – teoria tekstu – w połowie XX wieku, a równolegle zaznaczył się renesans zainteresowań retoryką. Autor przedstawia współczesne relacje tych dyscyplin i przeprowadza systematyczną analizę koncepcji retorycznych w obrębie trzech działów: elocutio, dispositio i inventio. Historyczny przegląd kierunków nauczania sztuki wypowiedzi obejmuje antyczne traktaty greckie i rzymskie, jak też dzieła autorów indyjskich i chińskich, średniowieczną ars dictaminis oraz oryginalne rozwinięcie idei retorycznych w pismach M.W. Łomonosowa. Na postawione w tytule pytanie autor daje odpowiedź negatywną i dokładnie ją argumentuje, wskazując przede wszystkim na atomizujące podejście charakteryzujące retorykę na wszystkich poziomach tej teorii i odnotowując brak w niej ogólnej kategorii tekstu jako spójnej ponadzdaniowej jednostki komunikacyjnej o zasięgu ponadgatunkowym. Dostrzega jednak w kanonie retorycznym pierwowzory kategorii i konstrukcji teoriotekstowych – m.in. schematy kompozycyjne mów czy listów, które mogły się stać punktem wyjścia do stworzenia ogólnego pojęcia makrostruktury. Jako potwierdzenie wartości pewnych koncepcji retorycznych podaje przykłady zbieżności idei antycznych z niektórymi niezależnie wprowadzanymi współczesnymi metodami analizy tekstów.
- Źródło:
-
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 9-39
1899-0983 - Pojawia się w:
- tekst i dyskurs - text und diskurs
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł