- Tytuł:
-
Kultura intelektualna, wątpliwości metodologiczne i refleksja metapedagogiczna w rozwijaniu teorii i praktyki edukacji międzykulturowej
Intellectual culture, methodological doubts and metapedagogical reflection in developing the theory and practice of intercultural education - Autorzy:
- Rembierz, Marek
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1956345.pdf
- Data publikacji:
- 2017-12-31
- Wydawca:
- Wydawnictwo Adam Marszałek
- Tematy:
-
teoria edukacji międzykulturowej
kultura intelektualna
wątpliwości metodologiczne
refleksja metapedagogiczna
relatywizm
kultura logiczna
theory of intercultural education
intellectual culture
methodological doubts
metapedagogical reflection
relativism
logical culture - Opis:
-
Troska o kulturę intelektualną wydaje się stanowić jeden z elementarnych wymiarów rzetelnego rozwijania teorii i praktyki edukacji międzykulturowej. Troska o doskonalenie kultury intelektualnej – tak w wymiarze indywidualnym, nabywania i rozwijania sprawności poznawczych, jak i w wymiarze społecznym, zwłaszcza w zakresie pracy naukowej – dotyczy w szczególności rozwijania kultury logicznej i pogłębiania refleksji metodologicznej, podnoszącej wątpliwości i pozwalającej na krytyczne rozpoznanie problematyki badań. W tym ujęciu kultury intelektualnej, które w wykładzie „O kulturze logicznej” przedstawił Tadeusz Czeżowski, kultura intelektualna jest sprzęgnięta z teorią i praktyką edukacji międzykulturowej, gdyż „wznosi ludzi ponad dzielące ich przeciwieństwa i łączy ich węzłami ogólnoludzkiej solidarności”, a tym samym pozwala osiągać także te cele, które stawiane są przed edukacją międzykulturową. Kształtowanie kultury intelektualnej, jako czynienie człowieka „wrażliwym na prawdę i fałsz, na poprawność myślenia i błędy logiczne”, odnosi wprost do dyskutowanej na gruncie edukacji międzykulturowej kwestii radykalizującego się i wypierającego inne stanowiska relatywizmu, który podaje w wątpliwość wartość prawdy i trafność odwołujących się do niej kryteriów poprawności myślenia. Mogą się wszakże nasuwać pytania: Czy takie rozumienie kultury intelektualnej (przy założeniu jej uniwersalności), które proponuje Czeżowski, nie jest formą (ukrytego) imperializmu kulturowego w sferze wartościowania wiedzy i edukacji oraz nie stanowi narzucania innym określonego zestawu wartości jako wartości niejako samo przez się oczywistych i obowiązujących? Czy można bowiem zasadnie i przekonująco wykazać, iż występują wspólne elementy kultury intelektualnej w różnych, także zdecydowanie odmiennych, formacjach kulturowych, elementy pełniące równie istotną rolę w obcych sobie tradycjach edukacyjnych, czy też zaprezentowane rozumienie kultury intelektualnej – jako moralnie zobowiązującej kultury logicznej – jest tylko przejawem jednej z wielu lokalnych formacji kulturowych, choć przedstawiającej się tak, jakby była ona – wraz z prawidłami logiki – czymś powszechnie ważnym i samo przez się zrozumiałym, a nawet czymś wpisanym w ludzką naturę lub ludzki umysł? Te (i podobne im) pytania nasuwają się EDUKACJA MIĘDZYKULTUROWA 2017, nr 2 (7) ISSN 2299-4106DOI: 10.15804/em.2017.02.02tutaj, gdyż jedną z właściwości edukacji międzykulturowej jest, iż wychodzi ona na pogranicza, na których stykają się z sobą odmienności, i problematyzuje – postrzega wraz z innymi porównawczymi naukami o kulturze jako problematyczne – to, co w innych obszarach badań pedagogicznych uchodzi bądź uchodziło za wręcz nienaruszalną oczywistość danej kultury, której jako swoistego pewnika nie poddaje się pod dyskusję.
The concern for intellectual culture seems to be one of elementary dimensions in the reliable development of the theory and practice of intercultural education. The care for improving intellectual culture – both in the individual dimension (acquiring and developing cognitive skills) and the social one (especially in the field of scientific work) – mostly pertains to developing logical culture and deepening the methodological reflection, which raises doubts and allows for critical recognition of research problems. In the approach to intellectual culture presented by Tadeusz Czeżowski in the lecture “On logical culture”, intellectual culture is interrelated with the theory and practice of intercultural education because “it lifts people above the oppositions which divide them and connects them by the bonds of general human solidarity”. In this way, intellectual culture enables achieving the goals which are also aimed at in intercultural education. Shaping intellectual culture, treated as making a person “sensitive to the truth and falsehood, to the correctness of thinking and logical errors”, refers straight to the issue, discussed within intercultural education, of the radicalizing relativism, which suppresses other approaches and doubts in the valuing of the truth and in the aptness of the criteria of correct thinking which refer to it. Some questions might be raised: Is Czeżowski’s understanding of intellectual culture (with its assumed universality) not a form of (hidden) cultural imperialism in the sphere of the valuing of knowledge and education? Is this not an attempt to impose a particular set of values as self-evident and binding ones? Is it possible to prove in a justifiable and convincing way that there are some common elements of intellectual culture in various, much different, cultural formations – the elements of equally crucial significance in educational traditions which are unfamiliar to each other? Is the presented understanding of intellectual culture (as the morally binding logical culture) only a manifestation of one of many local cultural formations though it shows itself (along with the rules of logic) as something important and self-understandable or even something written into the human nature or human mind? These and similar queries are formulated here as one of the properties of intercultural education is that it enters borderlands, where differences get in touch, and that it questions (perceives, as other comparative cultural studies do, as arguable) what in other fields of educational studies has been treated as inviolable obviousness of a particular culture, which as a kind of certainty is not subjected to any discussion.Keywords: theory of intercultural education, intellectual culture, methodological doubts, metapedagogical reflection, relativism, logical culture. - Źródło:
-
Edukacja Międzykulturowa; 2017, 7, 2; 37-67
2299-4106 - Pojawia się w:
- Edukacja Międzykulturowa
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł