Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "tabulatura organowa" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
'Tabulaturae Braunsbergenses-Olivenses', ed. Marcin Szelest, Vols. 1–3, Warszawa 2021 Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa (= Fontes Musicae in Polonia, C/XXV.1–3), pp. 440 + 641 + 764. ISBN 978-83-66456-46-2
Autorzy:
Schöning, Kateryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806177.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
edycja krytyczna
źródła muzyczne
tabulatura organowa
muzyka XVII wieku
critical edition
music sources
organ tablature
seventheenth-century music
Opis:
Review of critical edidion of Tabulaturae Braunsbergenses-Olivenses, ed. Marcin Szelest, Vols. 1–3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021
Recenzja edycji krytycznej Tabulaturae Braunsbergenses-Olivenses, red. Marcin Szelest, t. 1–3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 1; 170-173
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Psalm Dawida” i inne intawolacje kontrafaktur wokalnych w rękopisach organowych z przełomu XVI i XVII wieku powstałych na terenach Rzeczpospolitej
A ‘Psalm of David’ and Other Intabulations of Vocal Contrafacta in Late Sixteenth- / Early Seventeenth-Century Organ Manuscripts Compiled in the Polish–Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Szelest, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24253519.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kontrafaktury
intawolacje
Psalm Dawida
laudi spirituali
tabulatura organowa
tabulatura z Kroż
tabulatura braniewsko-oliwska
tabulatura ryska
contrafacta
intabulations
Psalm of David
organ tablatures
Kražiai Tablature
Braunsberg–Oliva Tablature
Riga Tablature
Opis:
W artykule przedstawiono ustalenia dotyczące intawolacji kontrafaktur wokalnych oraz powiązanych z nimi zagadnień w czterech rękopisach na instrumenty klawiszowe powstałych na przełomie XVI i XVII wieku w kolegiach jezuickich na Warmii, Żmudzi oraz w Inflantach. Zapisany w rękopisie z Kroż (Wilno, Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka [LT-Vu], sygn. F105-67) Psalm Dawida został zidentyfikowany jako intawolacja canzonetty Hansa Leo Hasslera Chi mi dimandarà z autorskiego druku Canzonette a quatro voci ... libro primo (Nürnberg 1590), a następująca po nim kompozycja bez tytułu i atrybucji – jako zapis canzony Claudia Merulo, znanej również z czterech innych rękopisów. Rozpoznania te, uzupełnione o analizę inskrypcji tytułowej, falsyfikują niedawno zaprezentowaną hipotezę Tomasza Jasińskiego, według której utwory te miałyby stanowić dwuczęściowe opracowanie autorstwa Mikołaja Gomółki do słów Psalmu 1 w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Rękopis z Kroż zawiera ponadto niewątpliwy cytat madrygału Palestriny Vestiva i colli w utworze „Łobzoskie” Adama z Wągrowca oraz anonimowo odpisany Ricercar Secondo Francesca Uspera. Utrwalony w źródle korpus utworów kontrapunktycznych zapisanych w notacji partyturowej może mieć związek z działalnością w Rzeczpospolitej Vincenza Bertolusiego, którego dwie kompozycje jako jedyne w tym korpusie zaopatrzono w atrybucje. Utworem pochodzenia lokalnego jest natomiast Surrexit Dominus [valete luctus], opracowanie pieśni Andrzeja Krzyckiego zanotowane już w tabulaturze Jana z Lublina i znane również z tabulatury S-Uu vmhs 89 oraz kancjonałów ze Staniątek, Sandomierza i Radomia. Tabulatura organowa zachowana w Universitetsbibliotek w Uppsali (S-Uu, sygn. Vokalmusik i handskrift 89) zawiera intawolacje pięciu włoskich laud, odpisanych bezpośrednio z pochodzącego z tradycji jezuickiej druku Lodi spirituali novamente composte… (Venezia 1580). Dwie z nich zapisano później w tabulaturze braniewsko-oliwskiej z niemieckimi tytułami wskazującymi na proces kontrafaktury; wersje niemieckie zostały następnie opublikowane w śpiewniku Himmlischer Harffenklang (Braunsberg 1639). Intawolacja znanego wyłącznie z rękopisów rzymskich trzychórowego motetu Annibale Zoilo Laudate Dominum in sanctis ejus również wskazuje na bliskie kontakty z Italią środowiska, w którym powstała tabulatura. Inne rozpoznane w niej kontrafaktury wiążą ją z praktyką muzyczną Rzeczpospolitej, Pomorza i Szwecji. W źródle utrwalono też intawolację chanson Thomasa Crecquillona Pour ung plaisir jako anonimową „Fugę” oraz dwie kompozycje instrumentalne, które wyposażono w incipity tekstowe świadczące o tym, że wykonywano je wokalnie. Ustalenia te pozwalają przypuszczać, że rękopis powstał na Warmii, w ośrodku, w którym pracowało równocześnie kilku skryptorów posługujących się notacją tabulaturową i w którym możliwe było wykonywanie utworów trzychórowych; jedynym ośrodkiem, który według obecnego stanu wiedzy spełniał te kryteria, było kolegium jezuickie w Braniewie. Większość kontrafaktur utrwalonych w braniewskiej części tabulatury braniewsko-oliwskiej (Wilno, Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka [LT-Va], sygn. F15-284) pochodzi z drukowanych antologii, których liczba i dostępność znacząco wzrosła na przełomie stuleci. Wśród nielicznych intawolacji kontrafaktur pochodzących z tradycji rękopiśmiennej wyróżnia się opracowanie anonimowej cantio zawartej, zazwyczaj z tekstem Spiritus Sancti gratia, w ok. dwudziestu rękopisach środkowoeuropejskich powstałych na przestrzeni ponad dwustu lat. Na tle obecnej w nich znacznej wariantywności tekstu muzycznego zwraca uwagę niemal całkowita zgodność przekazów w tabulaturze braniewsko-oliwskiej i w tabulaturze S-Uu vmhs 89. W tabulaturze pochodzącej z kolegium jezuickiego w Rydze (Uppsala, Universitetsbibliotek [S-Uu], sygn. Vokalmusik i handskrift 88) zapisano pięć intawolacji kontrafaktur utworów świeckich pochodzących z trzech druków autorskich z lat 1567–1577; ich incipity tekstowe nie są znane z innych źródeł, były to zatem najpewniej opracowania proweniencji lokalnej. Data 1620, zapisana w tytule rękopisu, prawdopodobnie dokumentuje końcowy etap jego powstawania, natomiast główna część źródła mogła być spisana już w pierwszej dekadzie XVII wieku. Badania zapisów kontrafaktur w rękopisach na instrumenty klawiszowe nie pozwalają zazwyczaj na wyciąganie szczegółowych wniosków w zakresie warstwy słownej opracowań, mogą jednak przynieść rezultaty dotyczące transmisji, migracji i recepcji repertuaru oraz praktyki muzycznej w ośrodkach, w których źródła te powstawały. Powinny być prowadzone systematycznie, ze zwróceniem szczególnej uwagi na nieznane skądinąd incipity tekstowe oraz na kompozycje, w których rodzaj tekstu słownego nie jest kompatybilny z gatunkiem muzycznym. Przykładem takiej potencjalnej kontrafaktury jest przypisywany Petrusowi de Drusina utwór Deus in adjutorium meum intende. Utrwalona w rękopisie z Kroż kompozycja Słuchaj, co żywo również może okazać się kontrafakturą. Z tego względu nie można mieć pewności, że jej tekst nie pochodził z Psałterza Kochanowskiego, jak udowadaniał Tomasz Jasiński; przypisywanie jej Adamowi z Wągrowca nie ma natomiast wystarczających podstaw w materiale źródłowym.
This article presents findings concerning intabulations of vocal contrafacta and related issues in four keyboard manuscripts compiled around the turn of the seventeenth century in Jesuit colleges in Warmia, Samogitia and Livonia. The ‘Psalm of David’ entered in the Kražiai manuscript (Vilnius, Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka [LT-Vu], shelf-mark F105-67) has been identified as an intabulation of Hans Leo Hassler’s canzonetta Chi mi dimandarà from that composer’s print Canzonette a quatro voci ... libro primo (Nürnberg 1590). The composition that follows, untitled and unattributed in the source, is a canzona by Claudio Merulo, known from four other manuscripts. These findings, complemented by analysis of the titular inscription, belie Tomasz Jasiński’s recent hypothesis that these two pieces constitute a bipartite setting by Mikołaj Gomółka of Psalm 1 in Jan Kochanowski’s Polish rendering. The Kražiai Tablature also contains an evident quotation from Palestrina’s madrigal Vestiva i colli (in Adam of Wągrowiec’s Łobzoskie) and an unattributed copy of Francesco Usper’s Ricercar Secondo. The body of contrapuntal works found in this source (in score notation) may possibly be related to the activity in the Polish-Lithuanian Commonwealth of Vincenzo Bertolusi, two of whose compositions are the only attributed pieces in this set. Surrexit Dominus [valete luctus], on the other hand, is a local piece, a setting of a song by Andrzej Krzycki included in the Tablature of Jan of Lublin and also known from tablature S-Uu vmhs 89, as well as cantionals from Staniątki, Sandomierz and Radom. The organ tablature kept at Uppsala’s Universitetsbibliotek (S-Uu, shelf-mark Vokalmusik i handskrift 89) contains intabulations of five Italian laudi copied directly from the Jesuit-tradition print Lodi spirituali novamente composte… (Venezia 1580). Two of them were later inscribed in the Braunsberg–Oliva Tablature with German titles that reflect the process of contrafactum. The German-language versions were subsequently printed in the Himmlischer Harffenklang songbook (Braunsberg 1639). The presence of an intabulation of Annibale Zoilo’s motet Dominum in sanctis ejus for three choirs similarly suggests that close contacts with Italy were maintained by the circles in which the source was compiled. Other identified contrafacta from this manuscript relate it to the musical life of the Polish–Lithuanian Commonwealth, Pomerania and Sweden. The same source contains an intabulation of Thomas Crecquillon’s chanson Pour ung plaisir, inscribed there as an anonymous ‘Fuga’, as well as two instrumental pieces with text incipits, indicating that they were performed vocally. These findings support the thesis that the manuscript was compiled in Warmia, at a place where several scribes worked simultaneously using tablature notation and works for three choirs could be performed. As far as we know, the only centre that fulfilled all these criteria was the Jesuit college in Braunsberg (now Braniewo). The majority of the contrafacta found in the Braniewo section of the Braunsberg–Oliva Tablature (Vilnius, Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka [LT-Va], shelf-mark F15-284) come from printed anthologies, which became much more numerous and easily available around the turn of the century. Among the few contrafacta derived from the manuscript tradition, particularly notable is the setting of an anonymous cantio found (usually with the text Spiritus Sancti gratia) in about 20 Central European manuscripts compiled over a period of more than 200 years. They exist in numerous musical variants, but the versions recorded in the Braunsberg–Oliva Tablature and in S-Uu vmhs 89 are almost identical. A tablature from the Jesuit college in Riga (now in Uppsala, Universitetsbibliotek [S-Uu], shelf-mark Vokalmusik i handskrift 88) contains five intabulated contrafacta of secular works taken from three single-composer editions from the years 1567–1577. Their text incipits are not known from other sources, which suggests that these were local settings. The date 1620 in the manuscript’s title probably refers to the final stage of its compilation, whereas its main section may have been written as early as the first decade of the seventeenth century. Studies of contrafacta contained in keyboard manuscripts do not usually allow for detailed conclusions to be drawn concerning the literary texts, but they can provide results related to the transmission, migration and reception of the repertoire and musical performance practice in the centres where the sources were compiled. Such studies need to be conducted in a systematic manner, with special attention given to text incipits not recorded elsewhere and to works in which the incipit is incompatible with the musical genre. One example of such a potential contrafactum is Deus in adjutorium meum intende, attributed to Petrus de Drusina. The composition Słuchaj, co żywo from the Kražiai manuscript may likewise prove to be a contrafactum; therefore, contrary to what Tomasz Jasiński argues, we cannot be certain that its text was not taken from Kochanowski’s Psalter. There is also insufficient source evidence for its attribution to Adam of Wągrowiec.  
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 93-154
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kanonik Jan z Lublina i jego tabulatura
Canon Jan of Lublin and his tablature
Autorzy:
Grajewski, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019114.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Jan z Lublina
Kraśnik
Kanonicy Regularni Laterańscy
tabulatura organowa
„Canon Jan of Lublin
a canon
the Canons Regular
tablature
Joannes de Lublin
Opis:
The following article is devoted to Jan of Lublin and his collection of musical notation of different compositions called Jan of Lublin’s tablature. The author presents Canon Jan and his relationship with the monastery of Regular Canons in Kraśnik. The article also focuses on the tablature itself. It discusses the issue of its origin, its contents – special attention was paid to musical genres, the influence of Western European music on Polish music as well as the original achievements of Polish artists. The article is a presentation of a sixteenth-century written text.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 111-121
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekonstrukcja warstwy słownej pieśni „Słuchaj, co żywo” zapisanej w tabulaturze organowej z Kroż
Reconstructing the Text of the Song ‘Słuchaj, co żywo’ from the Kražiai Organ Tablature
Autorzy:
Jasiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28882064.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
XVII wiek
Kroże
tabulatura organowa
pieśń Słuchaj, co żywo
Krzysztof Haberkant
Nowo wydany Kancjonał Pruski
rekonstrukcja
Adam z Wągrowca
17th century
Kražiai
organ tablature
Słuchaj, co żywo (song)
‘Newly published Prussian songbook’
reconstruction
Adam of Wągrowiec
Opis:
W artykule zrekonstruowano warstwę słowną anonimowej trzyczęściowej pieśni Słuchaj co żywo, zamieszczonej bez tekstu w XVII-wiecznej tabulaturze organowej z Kroż, która została opublikowana w formie faksymilowej w serii „Fontes Musicae in Polonia” (Warszawa 2017). Nie jest to, jakby na pierwszy rzut oka mogło się wydawać, Psalm 49 Słuchaj, słuchaj, co żywo! Wszytki ziemskie kraje, lecz tekst pieśni O Przyjściu Chrystusowym na Sąd zaczynającej się od słów: „Słuchaj, co żywo, sądu straszliwego”, opublikowanej w osiemnastowiecznym Nowo wydanym Kancyonale Pruskim Krzysztofa Haberkanta (Królewiec 1741, wznowiony tam w 1772). Oprócz przedstawienia transkrypcji pieśni i rekonstrukcji jej tekstu, autor rozważa, kto mógł napisać tę kompozycję, sugerując potencjalne przypisanie jej Adamowi z Wągrowca (zm. 1629). Niezależnie od tego, czy uda się kiedyś rozwiązać kwestię autorstwa pieśni, trzeba podkreślić, że za sprawą dokonanej rekonstrukcji warstwy tekstowej pieśni Słuchaj, co żywo repertuar staropolski wzbogaca się o nieznaną dotąd pozycję muzyki wielogłosowej w języku ojczystym, powiększa zarazem szczupły zasób polskojęzycznychpieśni trzygłosowych.
Reconstructed in this article is the verbal component of the anonymous three-part song 'Słuchaj co żywo’ (‘Hark with all haste’), found without text in the seventeenth-century organ tablature from Kražiai, which has been published in facsimile form as part of the source edition series ‘Fontes Musicae in Polonia’ (Warsaw 2017). The song identifed as the basis for this piece is 'O Przyjściu Chrystusowym na Sąd' (‘On Christ’s coming to judgment’), with the incipit ‘Słuchaj, co żywo, sądu straszliwego’ (‘Hark with all haste to the terrible judgment’), included in Krzysztof Haberkant’s 'Nowo wydany Kancyonał Pruski' (‘Newly published Prussian songbook’) (Königsberg 1741, reissued there in 1772). Apart from presenting a transcription of the song and reconstructing its text, I discuss who could have written this composition, suggesting its potential attribution to Adam of Wągrowiec (d. 1629). Regardless of whether the composer’s identity will ever be established, it should be emphasised that thanks to the text reconstruction this previously unknown polyphonic song in the vernacular can now be added to the Old Polish repertoire, thus expanding the rather meagre collection of three-part songs with Polish texts.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 1; 169-179
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies