Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "tąpnięcia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Reinforcing measures of steel roadway support in rockburst prone areas
Wzmacnianie stalowych obudów chodnikowych w obszarach zagrożonych tąpnięciami
Autorzy:
Horyl, P.
Snuparek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219637.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
obudowa wyrobisk
tąpnięcia
kotwienie
roadway support
rockburst
bolting
Opis:
Due to the strong impacts of rockbursts in Ostrava-Karvina coalfield, which affect especially roadways and cross-cuts of longwall panels, it is necessary to strengthen standard steel roadways and breakthroughs supports. However it is a little different task in comparison with main solved problems of mining safety (Kidybinski, 2011), the use of reinforcing complementary bolts seems to be very effective. A varietes of numbers and locations of such rockbolts have been analyzed and compared from the viewpoint of the stability under dynamic events on the base of 3D mathematic modeling. The method used for komputer modeling has been FEM applied by ANSYS code. It deals with the shape and nature the following issues: the deformation of a steel support, strain and deformation of reinforcing bolts, the critical energy by which a permanent strain is caused and the influential interaction of the adjacent rock on the above mentioned characteristics. A recommendation for number and location of reinforcing complementary bolts is also contained.
Z uwagi na silne skutki tąpnięć występujących w obszarze zagłębia węglowego Ostrava-Karlina, których skutki najsilniej odczuwane są w rejonie chodników i przecinek konieczne jest wzmocnienie stalowych obudów tunelowych i obudów w przejściach. Jest to jednak drobny problem w porównaniu z głównymi problemami zapewnienia bezpieczeństwa kopalni (Kidybiński, 2011), jako że zastosowanie kotwienia do dodatkowego wzmocnienia obudowy wydaje się zabiegiem skutecznym. Przeanalizowano lokalizację i ilość zastosowanych kotwi. Wyniki porównano z wynikami badań stabilności w warunkach dynamicznych, przeprowadzonych z wykorzystaniem trójwymiarowego modelowania matematycznego. Modelowanie przeprowadzono w oparciu o metodę elementów skończonych, z wykorzystaniem programu ANSYS. W oparciu o metodę określa się kształt i charakter odkształceń obudów stalowych, naprężenia i odkształcenia wzmocnień kotwi, graniczną wartość energii przy której następuje trwałe odkształcenie oraz wzajemne oddziaływania z otaczającymi skałami i ich wpływ na wyżej wymienione charakterystyki. Podano także rekomendacje odnośnie ilości i lokalizacji uzupełniających kotwi.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 1; 193-208
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótkookresowa prognoza indukowanego zagrożenia sejsmicznego w górnictwie
Short-term prognosis of induced seismic hazard in mining
Autorzy:
Kornowski, J.
Kurzeja, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340618.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
zagrożenie sejsmiczne
tąpnięcia
akcja ratunkowa
seismic hazard
rockburst
rescure operation
Opis:
Publikacja ta jest drugą częścią trzyczęściowego cyklu artykułów, w których opisano wyniki projektu celowego (KBN/NOT: 6T120056 20G2C/05823) realizowanego wspólnie przez Główny Instytut Górnictwa i Centralną Stację Ratownictwa Górniczego. Projekt ten dotyczył zagrożenia sejsmicznego w czasie akcji ratunkowej po tąpnięcia W artykule, w przystępny i prosty sposób, opisano metodę limowej prognozy całkowitej energii emisji sejsmicznej emitowanej z obserwowanego obszaru w kolejnych jednostkach czasu. Podkreślono, że właśnie wykorzystanie, do prognoz całkowitej energii sejsmicznej jest zasadniczą nowością metody. Prognoza ma charakter sekwencyjny i probabilistyczny, co w praktyce oznacza, że co jednostkę czasu prognozuje się wartość średnią i wariancję rozkładu logarytmicznej energii. Ponieważ rozkład logarytmicznej energii może być aproksymowany rozkładem normalnym, średnia i wariancja umożliwiają obliczenie prawdopodobieństw przedziałowych dla energii oraz obliczenie zagrożenia zdefiniowanego jako prawdopodobieństwo przekroczenia lokalnie ustalonej wartości krytycznej, zwanej progiem bezpieczeństwa. W artykule zamieszczono też - wraz z krótką analizą- przykłady rzeczywistej, dwumiesięcznej (luty, marzec 2003) sekwencyjnej prognozy godzinowych energii i zagrożenia sejsmicznego w ścianie 44/510 w kopalni "Wesoła". Autorzy dziękują Dyrekcji i pracownikom Działu Tąpań kopalni "Wesoła" za wspaniałą współpracę i udostępnienie danych.
This paper makes the second part of a sequence of papers describing the basis and results of the project realized by cooperating teams of the Polish Central Mining Institute and the Polish Central Rescue Station - attempting to build methods of induced seismic risk prediction during a rescue operation after a rockburst This paper describes, in a mainly tutorial fashion, the method of linear prediction as applied to the total energy (AE + tremors) of induced mining seismicity, as well as (constructively defined) seismic hazard. This is a sequential probabilistic prediction, meaning that the mean value, and variance are predicted every time unit - allowing to calculate interval probabilities for the total seismic energy. Example of two months lasting real hourly prediction - of energy at the 44/510 longwall in the "Wesoła" coal mine - are included.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 1; 33-48
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilaktyka w pokładach metanowych zagrożonych sejsmiczne
Coal seams methane protection in seismic hazardous conditions
Autorzy:
Krause, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340671.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
metan
pokład metanowy
zagrożenie sejsmiczne
tąpnięcia
methane
seismic hazard
rockburst
Opis:
Znaczący wzrost zagrożenia tąpaniami oraz metanowego w związku z eksploatacją na coraz większych głębokościach jest przyczyną zdarzeń i wypadków związanych z ich współwystępowaniem. Wzrastające, wraz z głębokością prowadzenia robót górniczych w kopalniach węgla, nasycenie złoża metanem oraz coraz większa aktywność sejsmiczna górotworu są czynnikami mogącymi powodować uwalnianie się dużych objętości metanu ze złoża po zaistniałym wstrząsie lub tąpnięciu. Koincydencja zagrożeń tąpaniami i metanowego będzie w przyszłości stanowiła najbardziej katastrofogenny czynnik podczas prowadzenia eksploatacji górniczej. Analiza przyczynowo-skutkowa wypływów metanu po zaistniałych wstrząsach wysokoenergetycznych, pozwoliła na zajęcie stanowiska co do mechanizmów ich przebiegu (Krause 2004). Ograniczenie niebezpiecznych wypływów metanu po wstrząsach powinno zostać uwzględnione przy opracowywaniu wyprzedzającej profilaktyki metanowej na etapie projektowania eksploatacji w złożu o dużej aktywności sejsmicznej, co zostało zasygnalizowane syntetycznie w niniejszej publikacji.
Significant increase of rock-bump hazard and methane hazard in relation to mining at more and more greater depths is reason of events and accidents connected with their jointly occurrence. Increasing with depth of mining methane saturation of deposit in coal mines and more and more greater seismic activity of rockmass are factors being able to cause releasing large volumes of methane from the deposit after occurrence of shock or outburst In future, coincidence of rock-bump hazards and methane hazards will constitute the most catastrophic factor in mining. Cause-effect analysis of methane outflows after high-energetic shocks occurrence, with energy enabled to assume standpoint to a question of mechanisms of their course (Krause 2004). Limitation of dangerous methane outflows after shocks should be taken into account at working-out outdistancing methane protection at the stage of projecting exploitation of deposit with large seismic activities, what was briefly signalled in the present publication.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 3; 65-79
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejsmoakustyczna prognoza energii sejsmicznej i prawdopodobieństwa tąpnięcia
Seismoacoustic prediction of the seismic energy and the probability of rockburst
Autorzy:
Kornowski, J.
Kurzeja, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340418.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
tąpnięcia
energia sejsmiczna
zagrożenie sejsmiczne
rockburst
seismic energy
seismic hazard
Opis:
Praca ta stanowi trzecią i ostatnią część cyklu publikacji opisujących niektóre, potencjalnie o szer-win znaczeniu, wyniki grantu celowego realizowanego wspólnie w Głównym Instytucie Górnictwa i Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. W poprzedniej, drugiej części cyklu, opisano metodę i algorytm sekwencyjnej prognozy - na jedną jednostkę dyskretnego czasu do przodu - parametrów i o/kładu całkowitej energii sejsmicznej emitowanej z obserwowanego obszaru. W niniejszej, trzeciej części cyklu, opisano dostosowany do potrzeb prognozy indukowanego zagrożenia sejsmicznego w górnictwie, algorytm prognozy wartości średniej i wariancji całkowitej energii sejsmicznej dla horyzontu prognozy, większego od jednej jednostki czasu, gdy są znane wartości tych parametrów dla H = 1. Przeanalizowano też zagadnienie przybliżonej prognozy prawdopodobieństwa łupnięcia (utożsamianego z zagrożeniem tąpnięciem), gdy wyprognozowano już wartości rozkładu energii całkowitej i gdy potrafi się aproksymować warunkowe prawdopodobieństwo tąpnięcia pod warunkiem emisji energii E. Podano również równanie predyktora, który taką - przybliżoną - prognozę umożliwia.
This is the third and final part in the sequence of papers resulting from the project - realized by cooperating teams of the GIG and CSRG - attempting to build methods and programs allowing risk and hazard prediction during a rescue action after a rockburst. In the previous, second part, an algorithm of seismic energy prediction for a single time interval has been discussed and some examples have been presented. Now the predicting algorithm is generalized, allowing for prediction distance H>\ and problem of rockburst probability prediction - given the parameters of predicted energy distribution - is analysed. An approximate predictor of a rockburst hazard - defined as the probability of rockburst in the well defined time interval and space region - is suggested and some of its properties are discussed.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 23-36
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tąpnięcia a kierunki osłabienia górotworu
Rockbursts with regard to the directions of weakening the rock mass
Autorzy:
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340623.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
sejsmiczność
tąpnięcia
Górnośląskie Zakłady Węglowe
seismicity
rockburst
rock mass
Opis:
Na zagrożenie tąpaniami, poza warunkami geologicznymi, istotny wpływ mają roboty górnicze zarówno w pokładzie, jak i pokładach wyżej i niżej zalegających. Zakłócenia w sejsmiczności indukowanej powodowane są między innymi przez resztki, krawędzie, czy nadmierne rozcięcie pokładu wyrobiskami korytarzowymi. Skutki zaszłości eksploatacyjnych w większości pól wybierkowych spełniają istotną rolę odprężającą bądź koncentrują naprężenia, często na znacznych powierzchniach pól ścianowych. Dodatkowy problem - w tym duże prawdopodobieństwo generowania licznych wstrząsów, także wysokoenergetycznych - stanowi występowanie uskoków w polu ścianowym, o zrzutach możliwych do przejścia frontem ściany. W związku z powyższym, w celu prawidłowego dobrania rodzaju i zakresu metod profilaktyki tąpaniowej, ważne jest ustalenie odległości frontu eksploatacyjnego od płaszczyzny uskokowej, przy której zmienia się aktywność sejsmiczna górotworu, a tym samym i stan zagrożenia tąpaniami Jednoznaczne informacje z tego zakresu uzyskano z analizy warunków zaistniałych tąpnięć w strefach uskokowych i poza nimi. Tąpnięcia jakie wystąpiły w rejonach skutków związanych z tektoniką lokalną wykazały, że aktywność sejsmiczna indukowana w odległości š 50 m od uskoku jest porównywalna, co wskazuje na zasięg oddziaływania uskoku. W celu zobrazowania oddziaływań górotworu na wyrobiska górnicze ważna jest dobra znajomość warunków zalegania nadkładu w rejonach eksploatacji, w tym przestrzenna orientacja stanu zagrożenia tąpaniami oraz właściwego projektowania i usytuowania frontów eksploatacyjnych. Zazwyczaj zmniejszanie zagrożenia tąpaniami uzyskuje się przez stosowanie profilaktyki, polegającej na dezintegracji ośrodka skalnego w otoczeniu wyrobiska. Dlatego właściwe zorientowanie frontów eksploatacyjnych względem kierunków rzeczywistego osłabienia górotworu może także w całym cyklu prowadzonych prac powodować zmniejszenie stanu zagrożenia. Istotne do określenia wpływu kierunku eksploatacji pokładów węgla na stan zagrożenia tąpaniami były dane statystyczne o tąpaniach zaistniałych w kopalniach węgla kamiennego w latach 1989-2001. Konfrontacja udziału łupności czy uskoków z geologiczno-górniczymi uwarunkowaniami eksploatacji wskazuje na możliwość ograniczania zagrożenia tąpaniami, poprzez właściwe ustalenie kierunku biegu ścian względem zalegania pokładu, szczególnie zaś przy uwzględnianiu płaszczyzn strukturalnych osłabień naturalnych i eksploatacyjnych. Wnioski zawarte w pracy odnoszą się do sposobu określania stref zaangażowania tektoniki lokalnej, warunków dopuszczalnych i zalecanych kierunków zorientowania frontów eksploatacyjnych względem kierunków zalegania płaszczyzn osłabienia spoistości górotworu Uwzględnienie powyższych ustaleń przy opracowywaniu projektów eksploatacji pozwoli na poprawę bezpieczeństwa pracy i umożliwi selektywny dobór aktywnej profilaktyki tąpaniowej.
The rockburst hazard is significantly influenced, apart from geological conditions, by underground working, both in the seam and in those located below and above. The disturbance in the induced seismicity result from, among the other things, the remainders, edges or excesive splitting of the seam with headings. The consequences of former mining events play, in the majority of panels, an important stress - relieving role or concentrate the stress, often over large surfaces of longwall panels. An additional problem, including the probability of generation of numerous tremors, also high-energy ones, is the presence of faults in the longwall panel with the thrusts likely to be passed by the longwall front. In this connection, with the aim to select properly the sort and scope of the rockburst prevention methods, it is important to determine the distance of the mining front from the fault plane, at which the seismic activity of the rock mass changes, and thereby the rockburst hazard condition. The unambiguous information in this field was obtained from analyses of the conditions of rockbursts that occurred in the fault zones and outside them. The rockbursts which occurred in the regions of the effects connected with local tectonics have revealed that the induced seismic activity at a distance of+50 m from the fault is comparable, which points at the range of influence of the fault. With the aim to illustrate the effects of the rock mass on mine workings, of importance is the knowledge of conditions of the overburden deposition in the regions of mining, in that spatial orientation of the rockburst hazard condition, and of proper designing and location of mining fronts. As a rule, the reduction of the rockburst hazard is obtained through the use of prevention relying on disintegration of the rock environment in the surroundings of the working. Therefore, an adequate orientation of mining fronts in relation to real weakening of of the rock mass can also result in reduction of the level of hazard, in the entire cycle of the work performed. Important for determining the effects of the direction of extraction of coal seams were the statistical data on the rockbursts that occurred in the hard coal mines over the years 1989-2001. The share of cleavage or faults confronted with the geological - mining condition of mining operations conducted points at the possibility of limiting the rockburst hazard through proper determining the directions of the longwall advance in relation to the seam deposition, and, in particular when taking into account the planes of structural weakening, both natural and resulting from mining. The conclusions included in the study relate to the method of defining the zones of engagement of local tectonics, admissible conditions and recommended directions of orientation of mining fronts in relation to directions of deposition of the planes of weakened cohesion of the rock mass. The consideration of these findings in designing the plans of mining will enable to improve the safety at work and will make the selective selection of rockburst prevention possible.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2003, 1; 37-59
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawdopodobieństwo dopasowania rozkładów parametrów tąpnięć zaistniałych w otoczeniu wyrobisk chodnikowych w GZW w latach 1989-2009
Probability of matching the parameter distribution of tremors in neighborhood headings in the Upper Silesian Coal Basin from 1989 to 2009
Autorzy:
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349873.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
tąpnięcia
prawdopodobieństwo parametrów tąpnięć
rock bursts
probability the parameter of tremors
Opis:
Analiza tąpnięć w kopalniach węgla kamiennego GZW w latach 1989-2009, dotycząca 130 zdarzeń wykazała, że 55 z nich zaistniało w otoczeniu wyrobisk chodnikowych. W oparciu o Bank danych o tąpaniach, wytypowano mierzalne parametry warunkujące lub mające wpływ na miejsca występowania tych przypadków. Dla poszczególnych rzeczywistych wartości parametrów wyselekcjonowanych tąpnięć, dopasowano ich rozkłady teoretyczne, i na tej podstawie określono ich prawdopodobieństwo.
On the basis of the analysis of tremors that occurred neighborhood headings in coal mines in the Upper Silesian Coal Basin from 1989 to 2009, the parameters influencing the location of the problem have been selected. The theoretical distribution has been compared with particular real measurable tremor parameters and thanks to this the probability has been estimated.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 471-482
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grawimetryczny system ciągłej obserwacji wstrząsów indukowanych działalnością górniczą
Gravimetric system for continuous observation of mining-induced tremors
Autorzy:
Kotyrba, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45443588.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnie podziemne
wstrząsy sejsmiczne
tąpnięcia
grawitacja
monitorowanie
underground mines
tremors
rock bursts
gravimetric observations
Opis:
Podziemne wydobywanie kopalin przeobraża rozkład masy w przypowierzchniowych warstwach skorupy ziemskiej. W rejonach wyrobisk górniczych następuje jej rozrzedzenie poprzez zmniejszenie gęstości objętościowej górotworu. W górotworze otaczającym rejony z wyrobiskami następują duże zmiany zagęszczenia masy. Zjawisko to powoduje wstrząsy górotworu o dużej energii, które czasami powodują dynamiczne przemieszczenia skał do wyrobisk górniczych, ich deformacje, a także wypadki wśród załóg górniczych. Wstrząsy w kopalniach mogą być monitorowane pomiarami grawimetrycznymi. W artykule opisano wyniki ciągłych pomiarów zmian pola grawitacji w roku 2019 na stanowisku w Rybniku (KWK ROW). Pomiary przeprowadzono systemem opracowanym przez firmę Micro-g LaCoste, składającym się z grawimetru pływowego gPhoneX oraz zautomatyzowanej platformy samopoziomującej ODIN. Platforma ta amortyzuje ruch podłoża grawimetru po wystąpieniu wstrząsu, zapewniając instrumentowi utrzymanie poziomu w trakcie dalszych faz drgań podłoża. Przeanalizowano również zbiór danych o wysokoenergetycznych wstrząsach o magnitudzie lokalnej M>3, które wystąpiły w trakcie prowadzenia jednej ze ścian w pokładzie węgla 703/1 przez KWK ROW Ruch Rydułtowy. Na tej podstawie sformułowano wnioski w zakresie możliwości wykorzystania danych z monitorowania grawimetrycznego w problematyce badania i przeciwdziałania zjawiskom geodynamicznym w podziemnych wyrobiskach eksploatacyjnych. Przedstawiono również relacje pomiędzy energią wstrząsów określaną z danych sejsmologicznych a amplitudą sygnałów grawimetrycznych i na tej podstawie propozycję grawimetrycznej skali intensywności wstrząsów górniczych.
Underground mining transforms the distribution of mass in the subsurface layers of the Earth’s crust. In the areas of mining excavations, it is diluted by reducing the volumetric density of the rock mass. In the rock mass surrounding the areas with workings occur large changes in density. This phenomenon causes tremors of the rock mass of high energy, which sometimes cause rock bursts into mining excavations, their deformation as well as accidents among mining crews. Shocks in mines can be monitored by gravimetric measurements. The article describes the results of continuous measurements of changes in the gravity field in 2019 at the site in Rybnik (KWK ROW). Measurements were carried out with a system developed by Micro-g LaCoste, consisting of a gPhoneX tide gravimeter and an automated self-levelling platform ODIN. This platform absorbs the movement of the gravimeter’s ground after a shock has occurred, ensuring that the instrument maintains its level during further phases of ground vibrations. The data set on high-energy tremors with a local magnitude M> 3, which occurred during the driving of one of the walls in the 703/1 coal seam by the Coal Mine ROW Ruch Rydułtowy, was also analyzed. On this basis, conclusions were formulated regarding the possibility of using data from gravimetric observations in the research and counteracting geodynamic phenomena in underground mining excavations. The relationship between the energy of tremors determined from seismological data and the amplitude of gravimetric signals was also presented, and on this basis a proposal of a gravimetric scale of mining tremors intensity was presented.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2022, 78, 1; 37-47
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korelacja parametrów przyczyn i skutków tąpnięć zaistniałych w kopalniach węgla kamiennego w GZW
Correlation of the parameters of causes and effects of rockbursts in coal mines in Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Patyńska, R.
Pajdak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394653.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
zagrożenie tąpaniami
parametry tąpnięcia
kopalnia węgla kamiennego
rockburst hazard
parameters of rockbursts
coal mine
Opis:
Zjawisko tąpnięcia występujące w kopalniach węgla kamiennego wynika z wielu czynników naturalnych cechujących skały oraz czynników technicznych związanych z technologią i intensywnością eksploatacji. W artykule przeprowadzono analizę statystyczną i badania korelacyjne wybranych parametrów, w 129 miejscach polskich kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, w których odnotowano tąpnięcia. Wyselekcjonowano „mierzalne” i najbardziej kształtujące stan zagrożenia tąpaniami parametry, tj: głębokość eksploatowanego pokładu, w którym odnotowano skutki tąpnięć (Ht), grubość warstwy wstrząsogennej (Hww) oraz skalę ich odziaływania w postaci minimalnej odległości od pokładu, pomiędzy ogniskiem a skutkiem wstrząsu sejsmicznego (Hos). Do analizy tych parametrów wybrano korelację liniową Pearsona oraz korelację rangową Spearmana. Analiza 129 przypadków tąpnięć pozwoliła na weryfikację wzajemnego wpływu wartości oraz rang rozpatrywanych parametrów na stan zagrożenia tymi zjawiskami. Badanie korelacyjne Pearsona wykazało słabą zależność liniową pomiędzy parametrem głębokości eksploatacji pokładu (Ht) i minimalną odległością pomiędzy ogniskiem a skutkiem wstrząsu powodującego tąpnięcia (Hos). Współzależności liniowe pozostałych parametrów nie spełniły warunku istotności korelacji. Korelacja nieliniowa Spearmana wykazała słabą korelację parametrów: minimalnej odległości od pokładu pomiędzy ogniskiem a skutkiem wstrząsu sejsmicznego (Hos) oraz grubością warstwy wstrząsogennej (Hww), a także nikłą zależność pomiędzy pozostałymi parametrami. Celem pracy była weryfikacja czynników kształtujących stan zagrożenia tąpaniami, występujących w Metodzie Rozeznania Górniczego (MRG str. 3. L.p. 1 i 4)), opublikowanej w roku 2007 w postaci Instrukcji Nr 20 pt.: „Zasady stosowania metody kompleksowej i metod szczegółowych oceny stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach węgla kamiennego”. MRG wskazuje na określoną wartość punktową każdego zdefiniowanego czynnika w poszczególnych zakresach ich zmienności. Proponowane zmiany, nie naruszając istoty i podstawowych złożeń MRG, wskazują na możliwość powtarzalności niektórych parametrów, które mogą wpływać na stan zagrożenia tąpaniami, a które za względu na charakter górotworu są „niezmienialne” i określane jako m.in. podstawowe czynniki geologiczne złoża.
Rockbursts that occur in coal mines are a result of a number of natural factors characterizing rocks as well as technical factors connected with the technology and the intensity of exploitation. This paper presents the statistical analysis and correlational studies of the parameters in 129 spots in the mines in the Upper Silesian Coal Basin, where rockbursts were recorded. The parameters that were selected were measurable and best described the rockburst hazard i.e. the exploitation depth of the seam where the effects of a rockburst were recorded (Ht), the thickness of the tremor-prone layer (Hww), and the scale of their impact defined as the minimal distance from the seam, between the focus and the effect of a seismic tremor (Hos). Pearson linear correlation and Spearman rank correlation were selected for the analyses of the above mentioned parameters. T he analysis of 129 rockburst cases made it possible to verify the influence of the values and ranks of the analyzed parameters on the rockburst hazard. The Pearson correlation analysis showed a weak linear dependence between the seam exploitation depth (Ht) and the minimal distance between the focus and the effect of the tremor causing rockbursts (Hos). The linear dependences of the other parameters did not meet the condition of correlation significance. The Spearman non-linear correlation showed a weak dependence between parameters, the focus and the effect of a seismic tremor (Hos), and the thickness of the tremor-prone layer (Hww). The aim of this paper was to verify the factors determining the rockburst hazard contained in the Method of rockburst hazard evaluation (Metoda Rozeznania Górniczego (MRG p. 3. No. 1 and 4)), published in 2007 in the form of instruction No. 20 ‘Rules for the application of the comprehensive method and detailed methods of the rockburst hazard evaluation in coal mines’ (Zasady stosowania metody kompleksowej i metod szczegółowych oceny stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach węgla kamiennego). MRG indicates a specific point value of each of the above defined factors separately in particular the size of their ranges. MRG indicates a possible coincidence of some of the parameters, which may affect the rockburst hazard and which, due to the characteristics of a rock mass, are unchangeable and defined as, among others, the basic geological factors of a deposit.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 71-84
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seismicity in mines due to roof layer bending
Rozwój sejsmiczności górniczej w rezultacie uginania się stropu
Autorzy:
Marcak, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220326.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
górnictwo
zjawisko sejsmiczne
uginanie warstwy
modele generacyjne
tąpnięcia
mining
seismic events
bending
generation model
rock bursts
Opis:
The experience, which has been obtained in Polish mining allow us to conclude that the bending of the roof layer over an exploited seam is one of the most important factors influencing the risk of strong seismic emissions. The seismic consequences of plastic deformations during roof layer bending are discussed in the paper. The linear distribution of seismic shock epicentres and trends in the development of seismic energy and event frequency, are expected before very strong seismic events that greatly increase rock-burst risk. The proposed model of inelastic deformations allow us to correlate the seismic data and results of mining observations, such as convergence of the roof layer and the changes of wells diameter drilled In the roof layer in assessing the risk of rock-bursting.
Doświadczenia uzyskane w polskim górnictwie wskazują na to, że uginanie warstw stropowych nad eksploatowanym pokładem jest jednym z najważniejszych czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia silnej emisji sejsmicznej w kopalniach podziemnych. W artykule przedstawiono rozważania dotyczące związku pomiędzy sejsmicznością a rozwojem deformacji plastycznej w uginającej się warstwie stropowej. Jedną z konsekwencji tej deformacji jest liniowy rozkład epicentrów wstrząsów i istnienie trendów wzrostowych w rozwoju energii sejsmicznej i trendów spadkowych w rozwoju częstości pojawiania się wstrząsów w okresie poprzedzającym bardzo silną relaksację energii sejsmicznej. Taka relaksacja jest bezpośrednio związana z ryzykiem powstania tąpnięcia. Zaproponowany w artykule model deformacji niesprężystej pozwala korelować dane sejsmiczne z wynikami obserwacji górniczych, takich jak konwergencja stropu czy zmiana średnicy otworów wierconych w stropie eksploatowanego pokładu, które zgodnie z dotychczasowym doświadczeniem są związane z ryzykiem powstania tąpnięcia.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 1; 229-250
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mechaniczny tensometr sejsmiczny do monitorowania stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych
Mechanical seismic strain gauge for monitoring the risk of rock bursts of the mine excavations
Autorzy:
Piesiak, S.
Grzywa, K.
Jarguliński, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131338.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
tąpnięcia kopalniane
metoda tensometryczna
projekt tensometru mechanicznego
mine bumps
strain gauge method
mechanical strain gauge project
Opis:
Proponuje się zbudowanie mechanicznego tensometru sejsmicznego (MTS), mierzącego zmianę odkształceń średnicy istniejącego otworu wiertniczego w trzech kierunkach, które służą do obserwacji skał za pośrednictwem kamery. Pozwoli to wyznaczyć zmiany naprężeń głównych σ1 i σ2 oraz ich kierunków w otaczającym górotworze. Proponuje się umieszczenie w jednym otworze trzech sond, na różnej głębokości oraz z możliwością wyciągnięcia ich z otworu, celem kontroli i ewentualnych napraw. Sonda w dolnej części posiadać będzie oświetlony kompas do obserwacji i odczytów za pomocą małej kamery. Sonda działałaby ciągle, podgląd wyników lub sygnałów obrobionych (analizowanych) przedstawiano by na odpowiednim ekranie.
A mechanical seismic strain gauge for measuring distortion of the existing borehole diameter in three directions is proposed. The device will determine the changes in the vectors of main stresses in the surrounding rock mass. It is proposed to place three probes in the hole at different depths, in a way that will allow to remove them for inspection and a possible repair. The probe in the lowest part of the hole will have an illuminated compass that might be read through a small camera. The probe will be operating continuously, the readouts will be presented on the appropriate screen.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych; 2017, 6; 57-64
2543-6740
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawdopodobieństwo zniszczenia wyrobiska górniczego w następstwie wstrząsu sejsmicznego
Probability of destruction of mine working as a result of seismic events
Autorzy:
Drzewiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350315.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
eksploatacja ścianowa
wstrząsy sejsmiczne
ryzyko tąpnięcia
rock mass
longwall system exploitation
seismic tremors
rock burst risk
Opis:
W artykule przedstawiono sposób obliczenia prawdopodobieństwa zniszczenia wyrobiska górniczego w wyniku oddziaływania na nie zjawisk sejsmicznych. Podstawą obliczeń jest prognoza energii sejsmicznej zjawisk dynamicznych o ogniskach zlokalizowanych na wybiegu ściany, jakie mogą towarzyszyć eksploatacji pokładu systemem ścianowym. Opracowany w GIG program pozwala określić zasięgi obszarów o zadanym ryzyku zniszczenia wyrobiska. Umożliwia on oszacowanie rozległości obszarów o zadanym "granicznym" ryzyku tąpnięcia, w którym znajdują się wyrobiska górnicze. Wyniki obliczeń mogą być pomocne dla wprowadzenia korekty ich lokalizacji, bądź dla opracowania adekwatnej dla obliczonego ryzyka profilaktyki tąpaniowej. Podano przykład obliczeń dla eksploatacji pokładu węgla zalegającego na głębokości 750 m.
The article illustrates a method to calculate probability of destruction of mine working resulting from influence of seismic events. The basis of calculation are seismic energy of dynamic events' located in the front of coalface and range of destruction areas around of mine working. A program has been elaborated in The Central Mining Institute which enables determining range of areas with given probability of mine working destruction. The results from such calculations can be used for correcting mine workings localizations and elaborating adequate preventive treatment techniques for obtained hazard levels. Also an example of calculations for exploitation of a coal seam 750 meters below ground has been given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 125-132
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KGHM : ziemia się trzęsie…
KGHM : the earth is shaking…
Autorzy:
Maksymowicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075687.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kopalnia miedzi Rudna
tąpnięcia
zasypka
odpady kopalniane
Żelazny Most
Rudna copper mine
rock burst
backfill
mine tailings
Opis:
The rock burst that occurred on November 29, 2016, in the "Rudna” copper mine has had tragic consequences. Eight miners were killed in the heavy machinery compartment located in the safest area of the safety pillar. This is not the first accident of its kind. It was caused by the collapse of the overlying anhydrite layer that is approximately 200 m thick in this region. The mining operation is based on the room and pillar system that results in stress accumulation within the anhydrite layer, which, at some time, causes a rock burst. The best method to prevent this phenomenon is the use of backfill. The entire mined surface of a deposit is greater than 100 square kilometres. Such amounts of sands are not stored within the mines. It is therefore necessary to carry out operations to adapt more than 1 billion tonnes of tailings accumulated in the "Żelazny Most” reservoir to the needs of backfilling of mine workings. The widespread use of hardened backfill should prevent such great rock bursts in copper mines.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 1; 21--22
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja wybuchów podziemnych i tąpnięć kopalnianych na podstawie pomiarów widm i energii zarejestrowanych drgań
Identification of explosions and tremors of underground mine based on measurements of the energy spectra and registered vibrations
Autorzy:
Piesiak, S.
Jamroziak, K.
Jarguliński, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137178.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
tąpnięcia kopalniane
transformata Fouriera
widmo obciążeń
energia drgań sejsmicznych
analiza mocy drgań
mine tremors
fast Fourier transform
load spectrum
seismic energy
power analysis of vibration
Opis:
Autorzy proponują ciągły monitoring mocy drgań trzęsień wulkanicznych, morskich i tąpnięć kopalnianych. Oparty jest on na nowym sposobie przetwarzania rejestrowanych sygnałów przemieszczeń, prędkości i przyspieszeń. Wykorzystano w tym celu specjalistyczne oprogramowanie pozwalające zastosować szybką transformatę Fouriera (FFT), określono liczbę harmonik i ich amplitudy w przyjętym przedziale czasowym, w którym badano zjawisko drgań.
The authors suggested continuous monitoring the power of vibration of volcanic earthquakes, marine and mining tremors. New method of processing recorded signals of displacements, velocities and accelerations was introduced. Special software of use the Fast Fourier Transform (FFT) to set a number of harmonics and their amplitudes in the adopted timeframe was used to analyze the vibration phenomenon.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki. Studia z Nauk Technicznych; 2015, 4; 205-216
2299-3355
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki. Studia z Nauk Technicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Proposal of Rock Burst Control Measures at the Coalface No. 1 4064 at the Mining Plant 1, in OKD, A. S. Czech Republic
Propozycja sposobu pomiaru ruchów górotworu w ścianie węglowej nr 1 4064 w kopalni nr 1 w OKD, Czechy
Autorzy:
Zubicek, Václav
Hudecek, Vlastimil
Kubica, Milan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318181.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
rock burst
active and passive means of rock burst control measures
mine working management technology
edges of non-stopped-out areas
tąpanie
aktywne i pasywne środki kontroli tąpnięcia
technologia zarządzania pracą w kopalni
krawędzie obszarów bez przeszkód
Opis:
The paper describes a proposal of rock burst control measures for excavation and mining of the area the Coalface No. 1 4064, which is located in the 1st mining block of the Mining Plant 1, locality Karviná. It is an area that has been left in place as a protective area for safety reasons due to the high risk of rock bursts, and it is bordered on both sides by old workings. The aim of the proposal is to extract the retained area by using rock burst control measures to reduce this risk. As a measure, extensive disintegration of the rock massif in the overlying rocks of the seam by blasting works was chosen, both in driving mine workings and in mining of the coalface. The article describes the methods and scope of implementation of active and passive rock burst control measures in standard situations and in the case of detection of an unfavourable stress level.
W pracy opisano propozycję sposobu kontroli tąpań skał w obszarze górniczym wydobycia w ścianie nr 1 4064, która znajduje się w 1. bloku wydobywczym Zakładu Górniczego nr 1, miejscowość Karwina. Jest to obszar, który pozostawiono jako filar ochronny ze względów bezpieczeństwa z uwagi na na wysokie ryzyko przemieszczania się skał, po obu stronach graniczących ze starymi wyrobiskami. Celem opracowania jest zbadanie obszaru filara za pomocą środków do kontroli tąpania. W artykule opisano metody i zakres wdrażania aktywnych i pasywnych środków kontroli tąpania w skałach w standardowych sytuacjach oraz w przypadku wykrycia niekorzystnego poziomu stresu. Jako sposób wybrano rozległy obszar masywu skalnego gdzie obserwuje się ruchy górotworu wywołane przez roboty strzałowe. W artykule opisano metody i zakres realizacji aktywnych i pasywnych środków kontroli tąpania w warunkach standardowych oraz w przypadku wykrycia niekorzystnego poziomu naprężeń.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2020, 1, 1; 105-112
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zagrożenia tąpaniami w kopalniach podziemnych uwzględniająca parametry drgań blisko ognisk wstrząsów - doświadczenia z polskich kopalń
Rockburst hazard prognosis for underground mines taking into consideration tremor parameters close to the tremor sources - experiences from Polish mines
Autorzy:
Mutke, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349188.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wstrząsy górnicze
tąpnięcia
bliskie pole falowe
maksymalna amplituda prędkości drgań cząsteczek górotworu
maksymalna amplituda przyspieszenia drgań cząsteczek górotoworu
parametry źródła sejsmicznego
obciążenie dynamiczne
geofizyczne empiryczne kryterium potencjalnego zagrożenia tąpnięciem
mining tremors
rockburst
near-field wave
peak particle acceleration
seismic source parameters
dynamic loads
geophysical empirical criterion for potential rockburst hazard
Opis:
Ocena zagrożenia tąpaniami oraz ocena stateczności wyrobisk podziemnych w kopalniach węgla wymaga znajomości nie tylko obciążeń statycznych, ale również obciążeń dynamicznych. Analiza skutków wstrząsów w kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w postaci różnego typu i intensywności uszkodzeń wykazała, że występowały one wówczas, gdy ogniska tych wstrząsów były zlokalizowane blisko (przeważnie do 100 m) od wyrobisk. Potwierdza to fakt, że parametry drgań w tych odległościach mają decydujące znaczenie dla zaistnienia tąpnięcia, bowiem duże wartości parametru PPV są równoznaczne z występowaniem odpowiednio dużych obciążeń dynamicznych. W artykule pokazano geofizyczne empiryczne kryterium potencjalnego zagrożenia tąpnięciem. Analizując udokumentowaną bazę 120 tąpnięć, jakie zaistniały w GZW w latach 1988-2006, dokonano weryfikacji przedstawionego kryterium, stwierdzając, że 90% wszystkich tąpnięć wystąpiło w strefie, w której prędkość drgań PPV osiągała wartości od 0,05 m/s do 1 m/s. Wyniki badań przedstawione w artykule mogą być wykorzystywane do czasoprzestrzennego projektowania eksploatacji górniczej w warunkach prognozowanej dużej sejsmiczności górotworu, jak również do racjonalnego doboru obudowy i działań profilaktycznych zabezpieczających funkcjonalność wyrobisk i przyczyniających się do poprawy poziomu bezpieczeństwa pracy.
To study the rockburst hazard and underground mine working stability it is essential to know not only the static loads but also the dynamic loads. The performed analysis of the effects of mine tremors from the Upper Silesian Coal Basin, and of their intensity and various types of damage, clearly shows that they only occurred when the tremor sources were located close to the openings (mostly up to 100 m). These observations show that the ground motions parameters at such distances may be crucial for the occurrence of a rockburst because the high values of the PPV parameter are proportional to high dynamic stresses and underground hazards. An empirical criterion for potential rockburst hazard has been developed based on the worked out correlation dependences. In analyzing the documented database of 120 rockbursts from the Upper Silesian Coal Basin that occurred during a period from 1988 to 2006, the above mentioned criterion was verified. It has been found, that 90% of the rockbursts occurred in the area where peak particle velocity (PPV) reached values ranging from 0,05 m/s to 1 m/s. The investigation results presented in this this paper may be used in both the spatial and time table planning of mining operations under predicted high seismicity conditions and the rational choice of support and preventive actions ensuring functionality of mine workings and improvement in work safety level.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 439-450
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies