Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "suwerenność narodu" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Idea zwierzchnictwa narodu
The idea of national sovereignty
Autorzy:
Kos, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472724.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
zwierzchnictwo narodu, suwerenność państwa, suwerenność narodu,
legitymizacja władzy
supremacy of
the
nation,
sovereignty of
state,
na
-
tion, legitimacy of
power
Opis:
A rtykuł został poświęcony idei zwierzchnictwa narodu. Pojęcie zwierzchnictwa narodu zaliczane jest w nauce prawa do najbardziej kontrowersyjnych i spornych. F ormułowane są różne koncepcje dla wyrażenia sensu tej kategorii pojęciowej. Daje tu o sobie znać wielopłaszczyznowość analizy: dominujące podejście prawne zderza się z ujęc iem politologicznym, psychologicznym i socjologicznym. W iele trudności i n ieporozumień metodologicznych dostarcza fakt, iż p ojęcie suwerenności odnosi się do d wu różnych – choć ze s obą powiązanych – zjawisk, a mianowicie: suwerenności państwa, określanej często terminem suwerenności ze- wnętrznej (obszar zainteresowania prawa międzynarodowego, prawa europejskiego i nauki o stosunkach międzynarodowych) oraz suwerenności narodu, nazywanej też suwerennością wewnętrzną.
This paper is devoted to the issue of national sovereignty. The concept of national sov- ereignty included in the science of law is the most controversial and contentious one. Idea zwierzchnictwa narodu 28 Various concepts are formulated to express the t rue sense of t his conceptual category. A m ultidimensional character of a nalysis manifests itself here: the d ominant legal approach collides with political and scientific, psychological as well as sociological perspectives. Many methodological obstacles and misunderstandings arise due to the fact that the concept of sovereignty refers to two different but interrelated phenomena, namely: the s overeignty of t he s tate, often referred to as external sovereignty (the area of i nterest of i nternational law, European law and t he science of i nternational relations) and n ational sovereignty, also defined as internal sovereignty.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2015, 3, 16
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizacja volonté générale w systemie demokracji przedstawicielskiej - perspektywa rozważań Raymonda Carré de Malberga
The Realization of the volonté générale in the Representative Democracy System from the Perspective of the Deliberations of Raymond Carré de Malberg
Autorzy:
Augustyniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912349.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wola powszechna
suwerenność narodu
supremacja parlamentu
referendum
universal will
national sovereignty
parliament supremacy
Opis:
Artykuł jest próbą zestawienia sformułownej przez J.J. Rousseau idei volonté générale z rozwiązaniami ustrojowymi zaproponowanymi przez R.C. Malberga. Strasburski konstytucjonalista dostrzegał niedomagania systemu politycznego III Republiki związane ówczesną nieefektywnością władzy wykonawczej, połączonej z supremacją parlamentu. Zdaniem uczonego w realiach demokracji przedstawicielskiej głosowania często zdominowane są dyscypliną partyjną oraz kryteriami ilościowymi. Ten typ podejścia może sprzyjać opacznemu rozumieniu volonté générale, którą należy traktować jako kategorię jakościową ukierunkowaną na realizację dobra wspólnego. Zaproponowane przez Malberga rozwiązania zmierzały do wzmocnienia instytucji referendum najpełniej wyrażającej suwerenność narodu oraz tworzącej podstawy legitymizacji systemu polityczno-prawnego.
Deliberations of Raymond Carré de Malberg The article concerns the comparison of the idea volonté générale proposed by J.J. Rousseau with the political solutions put forward by R.C. Malberg. The constitutionalist from Strasburg noticed some flaws of the political system of the French Third Republic. The flaws were connected with the lack of the efficiency of the connected with the supremacy of the parliament executive power. In the opinion of the scientist, in the reality of representative democracy, voting is often dominated by the party discipline and some quantitative criteria. Such an approach may favor the misinterpretation of the volonté générale, which should be treated as a qualitative category focused on the realization of the common good. The solutions proposed by Malberg aimed at strengthening the institution of referendum. The institution fully expressed the sovereignty of the nation and created the basis for the legitimacy of the political and legal system.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 325-339
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogólnokrajowe referendum inicjowane przez obywateli a polskie prawo referendalne
Citizen Initiated Referendum and Polish Referendum Law
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912443.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
suwerenność narodu
demokracja
demokracja bezpośrednia
referendum
referendum inicjowane przez obywateli
national sovereignty
democracy
direct democracy
citizen initiated referendum
Opis:
Głównym celem niniejszego opracowania jest ustosunkowanie się do postulatu przyznania obywatelom uprawnienia do wiążącego inicjowania referendum. Kluczowe znaczenie w tym kontekście ma pytanie, czy takiego postulatu nie należałoby potraktować jako tylko typowego przejawu populizmu politycznego i tym samym go odrzucić, czy jednak poprzeć go, uznając instytucję referendum inicjowanego przez obywateli za czynnik sprzyjający pełniejszemu urzeczywistniania idei rządów demokratycznych, niegrożący destabilizacją i dysfunkcjonalnością systemu politycznego. Przeprowadzona w artykule analiza dowodzi, iż instytucji tej nie można dyskredytować, ponieważ widzieć w niej należy potrzebny element procesu sprawowania władzy w państwie demokratycznym. Osiągnięciu przez nią takiej roli w polskiej praktyce ustrojowej może sprzyjać zaproponowana regulacja prawna.
The main aim of this study is to respond to the call to give citizens the power to initiate a referendum in a binding way. The key question in this context is whether such a postulate should not be treated as just a typical manifestation of political populism and thus rejected, or whether it should be supported by recognizing the institution of a referendum initiated by the citizens as a factor conducive to a more complete implementation of the idea of democratic rule, without threatening the destabilization and dysfunctionality of the political system. The analysis carried out in the article proves that this institution cannot be discredited because it should be seen as a necessary element of the process of exercising power in a democratic state. The proposed legal regulation may be conducive to achieving such a role in Polish political practice.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 425-441
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologiczne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce
Axiological foundations of the functioning of territorial self-government in Poland.
Autorzy:
Zaradny, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551278.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
demokracja liberalna
dobro wspólne
suwerenność narodu
subsydiarność
pluralizm
liberal democracy
common good
sovereignty of the people
subsidiarity
pluralism
Opis:
Polacy w ramach przemian ustrojowych po 1989 roku opowiedzieli się za zasadami aksjologicznymi demokracji liberalnej mającej stwarzać pozytywne warunki rozwoju społecznego, a także sankcjonować podstawowe prawa podmiotowe każdego obywatela. Stanowiło też urzeczywistnienie idei suwerenności narodu. Najpełniejszy strukturalny wyraz idea ta znalazła w ustanowieniu i rozwoju samorządu terytorialnego zgodnie z zasadą subsydiarności i decentralizacji władzy. Jednocześnie było wyrazem realizacji idei pluralizmu i dobra wspólnego. Rozstrzygnięcia prawne znalazły miejsce w Konstytucji RP z 1997 roku oraz w ustawach. Są one zgodne z założeniami zawartymi w Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego uchwalonej w Strasburgu 15 października 1985 roku ratyfikowanej przez Polskę 26 kwietnia 1993 roku.
During the system transformations after 1989 the Poles voted for the axiological rules of liberal democracy which was to create favourable conditions for social development and to sanction the basic human rights of each citizen. This made the sovereignty a reality. The idea has found its complete structural expression in the establishment and development of the local governments based on the principle of subsidiarity and power decentralisation. Simultaneously it was the demonstration of the enactment of the idea of pluralism and the common good. The legal solutions found their place in The Constitution of the Republic of Poland approved in 1997 and in the acts of law. They are in line with the assumptions included in the European Charter of Local Self-Government adopted on October 15, 1985 in Strasburg and ratified by Poland on April 26, 1993.
Źródło:
Relacje. Studia z nauk społecznych; 2018, 5; 9-21
2543-5124
Pojawia się w:
Relacje. Studia z nauk społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne formy aktywności narodu w procesie sprawowania władzy publicznej
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525107.pdf
Data publikacji:
2014-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
demokracja
suwerenność narodu
demokracja przedstawicielska demokracja bezpośrednia partycypacja polityczna
constitution
democracy
popular sovereignty
representative democracy
direct democracy
political participation
Opis:
Celem opracowania jest dokonanie pełnej i spójnej klasyfikacji wskazanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. form aktywności zbiorowego podmiotu władzy suwerennej – narodu w procesie sprawowania władzy publicznej. Zaproponowana typologia tych form opiera się na jednolitym kryterium – mocy prawnej formułowanej woli społecznej. Zastosowanie tego kryterium prowadzi do wyodrębnienia dwóch głównych płaszczyzn wspomnianej aktywności narodu. W pierwszej z nich występuje w roli rzeczywistego suwerena i – co się z tym łączy – jego akty woli mają absolutnie władczy charakter. Ma to miejsce wówczas, gdy w myśl art. 4 ust. 2 konstytucji naród „sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli”, a więc w ramach tzw. demokracji przedstawicielskiej (a konkretnie rzecz biorąc: wybierając przedstawicieli i rozliczając w wyborach dotychczasowych mandatariuszy z dokonań w czasie trwania upływającej kadencji, a w przypadku organów samorządu terytorialnego – również instytucji odwołalności) lub „bezpośrednio” (referendum stanowiące). Wszystkie pozostałe przejawy aktywności społecznej przewidziane w Konstytucji RP i poza nią mają postać współdziałania obywateli i ich grup w sprawowaniu władzy przez organy władzy publicznej, zarówno przedstawicielskie, jak i nieposiadające tego statusu. Ze względu na swą opiniodawczą moc lub jedynie inspirujący charakter można je objąć wspólną nazwą – jako „wyrażanie opinii i inspirowanie w przedmiocie sprawowania władzy publicznej”.
Constitutional forms of the nation’s activity in the process of executing public authority The aim of the paper is to present a complete and consistent classification of forms of activity of the nation as the collective subject of sovereign authority in the process of exercising public authority stipulated in the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997. The proposed typology of these forms is based on the uniform criterion – the legal effect of the formulated will of the community. Using this criterion leads to isolating two main dimensions of the above-mentioned activity of the nation. In the first of them, the nation acts as the actual sovereign and consequently, their acts of will have an absolutely decisive character. This occurs when – in accordance with Article 4 section 2 of the Constitution – the nation „exercises such power directly or through their representatives”, which means within the framework of so-called representative democracy (particularly electing their representatives and calling the previous mandataries to account for their achievements in the finishing term of office by means of the next election, and in the case of territorial selfgovernment bodies, also by means of the institution of revocability), or „directly” (by way of a referendum). All the other forms of social activity provided for in the Constitution of the Republic of Poland and otherwise involve the cooperation of citizens and groups of citizens in executing power by public authority bodies, both representative and non-representative ones. Due to their consultative power or merely inspirational character, they can be collectively referred to as „expressing opinions and providing inspiration in the matter of exercising public authority”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 2 (18); 155-185
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Nation-State Relation in the Constitution of the Republic of Poland
Relacja naród-państwo w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Frankiewicz-Bodynek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920670.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sovereignty of a nation
sovereignty of a state
identity of the polish nation
nation–state relation
political meaning of the term “nation”
suwerenność narodu
suwerenność państwa
Naród w znaczeniu politycznym
naród w znaczeniu etnicznym
tożsamość narodu polskiego
stosunek narodu do państwa
Opis:
The subject of this study is to determine the mutual relations in which the creator of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 located the nation and the state. The text presents two opposing trends, showing how this relationship is perceived in the literature of the so-called Western countries and countries that have joined this group in recent decades. Arguments pointing to the empirical truth of the current presented by Polish representatives of science - the East European trend were presented. It was pointed out that the state is not an indispensable nation-building criterion, and thus that the state is not always primary toward the nation. Then, two concepts of the nation adopted in the Constitution of the Republic of Poland were presented, and it was shown that the expectations of the “political nation” and the “cultural nation” toward the organs of state authority may refer to completely different spheres of state activity.
Przedmiotem niniejszego opracowania jest ustalenie, w jakich wzajemnych relacjach twórca Konstytucji RP z 1997 r. usytuował naród i państwo. W tekście przedstawiono dwa przeciwstawne nurty, wskazujące, jak postrzegany jest ten stosunek w literaturze tzw. państw zachodu oraz państw, które wstąpiły do tego grona w przeciągu ostatnich dekad. Przedstawione zostały argumenty wskazujące na empiryczną prawdziwość nurtu prezentowanego przez polskich przedstawicieli nauki - nurtu wschodnioeuropejskiego. Wskazano, iż państwo nie jest nieodzownym kryterium narodowotwórczym, a co za tym idzie, iż państwo nie zawsze jest pierwotne względem narodu. Następnie zaprezentowano dwie koncepcje narodu przyjęte w Konstytucji RP oraz wykazano, że oczekiwania „narodu politycznego” i „narodu kulturowego” względem organów władzy państwowej odnosić się mogą do zgoła odmiennych sfer działalności państwa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 331-341
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Uliasz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
constitutional principles
democratic legal state
sovereignty of the people
principle of representation
political pluralism
elections
electoral law
zasady konstytucyjne
demokratyczne państwo prawne
suwerenność narodu
zasada przedstawicielstwa
pluralizm polityczny
wybory
prawo wyborcze
Opis:
The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies