Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "suplementy diety" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 61
Tytuł:
'Olowiany diabel'
Lead evil
Autorzy:
Oleszkiewicz, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13768.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
zagrozenia zdrowia
olow
mozg
patologia
mlodziez szkolna
magnez
kadm
suplementy diety
agresja
toksycznosc
zanieczyszczenia srodowiska
zywienie czlowieka
Opis:
Prawie każda patologia jest wieloprzyczynowa. W dążeniu do opanowania agresji młodzieży, należy uwzględnić możliwość toksycznego wpływu ołowiu i kadmu na mózg. Wynika to z analizy pierwiastkowej włosów metodą spektroskopii absorpcji atomowej wykonanej w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Udokumentowano, że nadmiar ołowiu i niedobór magnezu, który jest neutralizatorem tej neurotoksyny - jest znamienny i powszechny. Dlatego konieczna jest masowa suplementacja magnezem młodzieży szkolnej.
Nearly all pathologies are caused by more than one factor. While striving to subdue agression among adolescents one should take into consideration possible toxic effect of lead and cadmium on human brain. This conclusion is grounded on AAS assays of elements in hair, which were conducted at the Military University of Technology in Warsaw. The results proved that elevated levels of lead alongside insufficient amounts of magnesium, which can neutralize lead, were widespread and symptomatic. Thus, mass supplementation of magnesium among school children is needed.
Źródło:
Journal of Elementology; 2007, 12, 2; 149-152
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza rynku suplementów diety z astaksantyną w Polsce
Analysis of the Polish Market for Dietary Supplements with Astaxanthin
Анализ рынка диетических добавок с астаксантином в Польше
Autorzy:
Pogorzelska, Ewelina
Hamułka, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/563916.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polski Instytut Ekonomiczny
Tematy:
astaksantyna
suplementy diety
rynek suplementów diety
karotenoidy
astaxanthin
dietary supplements
dietary supplements market carotenoids
астаксантин
диетические добавки
рынок диетических добавок
каротиноиды
Opis:
Celem pracy było zbadanie dynamiki zmian liczby oraz rodzajów suplementów diety z astaksantyną dostępnych na polskim rynku aptecznym w latach 2010-2012. Dodatkowo w roku 2012 zbadano świadomość żywieniową wybranej grupy osób młodych w wieku 20-25 lat dotyczącą astaksantyny. W celu określenia liczby i rodzaju dostępnych suplementów diety z astaksantyną przebadano 70 polskich aptek internetowych pod kątem dostępności suplementów diety z astaksantyną. Dane zbierano co roku w tych samych aptekach internetowych. Z analizy uzyskanych danych wynika, iż liczba preparatów z astaksantyną systematycznie rośnie. W roku 2010 na rynku dostępnych było 13 suplementów z astaksantyną, w roku 2011 – o 6 więcej (19 suplementów), natomiast w roku 2012 – 23 suplementy diety. Najwięcej dostępnych suplementów z astaksantyną dedykowanych było osobom z chorobami układu krążenia, co może mieć związek z silnymi właściwościami przeciwutleniającymi tego karotenoidu. Ceny ocenianych suplementów były zróżnicowane i wahały się od 18 zł do 164 zł za 60 sztuk, przy czym najczęściej wartość oscylowała wokół 100 zł za opakowanie. Ceny takich samych suplementów w badanym okresie wykazywały tendencję zwyżkową. W roku 2012 nastąpiła podwyżka cen, w porównaniu z rokiem 2011, o kilkanaście procent. Mimo wzrostu liczby suplementów diety z astaksantyną na polskim rynku aptecznym, świadomość ludzi młodych na jej temat nadal pozostaje stosunkowo niska.
An aim of this study was to examine the dynamics of changes in the amount and type of astaxanthin dietary supplements available in the Polish pharmacy market in the years 2010-2012. In addition, in 2012, there was examined the nutritional awareness of a selected group of young people aged 20-25 years of astaxanthin. In order to determine the amount and type of astaxanthin dietary supplements available in the market, there were surveyed 70 Polish Internet pharmacies. Data were collected every year in the same Internet pharmacies. The analysis of the data shows that the number of supplements with astaxanthin is steadily growing. In 2010, there were 13 supplements with astaxanthin in the market, in 2011, by six more (19 supplements), while in 2012 already 23. Most supplements available with astaxanthin were dedicated to people with cardiovascular diseases what may be related to strong antioxidant properties of the carotenoid. Prices of the supplements varied and ranged from 18 to 164 zlotys for 60 capsules, which usually amounted to around 100 zlotys per pack. The prices of the same supplements over the period showed an upward trend. In 2012, there was a relative price increase against 2011 by over ten per cent. Despite an increase in the number of astaxanthin dietary supplements in the Polish pharmacy market, the awareness of young people of it still remains relatively low.
Цель работы – изучить динамику изменений количества и вида диетических добавок с астаксантином, доступных на польском аптекарском рынке в 2010-2012 гг. Дополнительно в 2012 году обследовали осведомленность в области питания избранной группы молодых людей в возрасте 20-25 лет, касающуюся астаксантина. Для определения количества и вида доступных диетических добавок с астаксантином обследовали 70 польских интернет-аптек с точки зрения доступности диетических добавок с астаксантином. Данные собирали каждый год в одних и тех же интернет-аптеках. Из анализа полученных данных вытекает, что число препаратов с астаксантином систематически повышается. В 2010 г. на рынке было доступных 13 добавок с астаксантином, в 2011 году – на 6 больше (19 добавок), а в 2012 году – уже 23 диетические добавки. Самое большое количество доступных диетических добавок с астаксантином было предназначено лицам с сердечно-сосудистыми заболеваниями, что может быть связано с сильными антиоксидантными свойствами этого каротиноида. Цены оцениваемых добавок были разными и колебались от 18 злотых до 164 злотых за 60 штук, причем чаще всего их стоимость составляла около 100 злотых за упаковку. Цены одних и тех же добавок в обследуемый период указывали тенденцию к росту. В 2012 году имело место повышение цен, по сравнению с 2011 годом, на более, чем десять процентов. Несмотря на рост количества диетических добавок с астаксантином на польском аптекарском рынке, осведомленность молодых людей в отношении этих продуктов по-прежнему относительно низка.
Źródło:
Handel Wewnętrzny; 2013, 4 (345); 107-115
0438-5403
Pojawia się w:
Handel Wewnętrzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zawartości cynku i miedzi w witaminowo-mineralnych suplementach diety w aspekcie bezpieczeństwa ich stosowania
An analysis of zinc and copper concentration in vitamin-mineral dietary supplements and the safety of their administration
Autorzy:
Gwóźdź, Malwina
Fischer, Agnieszka
Rogowiec, Martyna
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035224.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
"cynk"
"miedź"
"suplementy diety"
Opis:
Introduction. Zinc and cooper are microelements necessary for the proper functioning of the human organism. About 20–40% of the population suffers from too low a supply of zinc, which is why this element requires frequent supplementation. Multicomponent diet supplements are often used as a source of minerals (also Zn and Cu) for the body. Material and methods. 22 vitamin-mineral dietary supplements purchased from local pharmacies were analyzed. The concentration of Zn and Cu in the samples was determined with the flame AAS method. Results. The concentration of Zn and Cu determined in the samples was often different from that declared by manufacturers. The administration of dietary supplements provided around 30–150% of the recommended daily intake for Zn and Cu. Conclusions. Dietary supplements require legal regulations regarding their quality.
Wstęp. Cynk i miedź są mikroelementami niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Często spotykana niska podaż cynku z pożywieniem jest wskazaniem do jego suplementacji. Wieloskładnikowe preparaty suplementacyjne są chętnie stosowanym źródłem składników mineralnych, w tym Cu i Zn dla organizmu. Materiał i metody. Analizie poddano 22 witaminowo – mineralne suplementy diety dostępne na polskim rynku farmaceutycznym. W preparatach oznaczono stężenie Zn i Cu za pomocą płomieniowej metody AAS. Wyniki. Stężenie Zn i Cu oznaczone w badanych suplementach nie zawsze odpowiadało zawartości deklarowanej przez producentów. Podaż Zn i Cu zaspokajała około 30–150% dziennego zalecanego spożycia dla tych pierwiastków. Wnioski. Dla świadomego używania preparatów suplementacyjnych potrzebne są odpowiednie regulacja prawne dotyczące ich jakości.
Źródło:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2018, 21, 2; 22-29
1505-7054
2084-6312
Pojawia się w:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of Vitamin D Content in Dietary Supplements Available in the EU
Analiza zawartości witaminy D w suplementach diety dostępnych w krajach UE
Autorzy:
Domański, Maciej
Domańska, Anna
Żukiewicz-Sobczak, Wioletta
Weiner, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2188115.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
vitamin deficiency
vitamin D
dietary supplements
supplementation
niedobór witaminowy
witamina D
suplementy diety
suplementacja
Opis:
Background. Vitamin D occurs in two forms: D2 (ergocalciferol) and D3 (cholecalciferol). Deficiency of vitamin D can lead to rickets in children, while in adults to osteoporosis, depression and multiple sclerosis. The aim of the pilot study was to analyze dietary supplements in terms of the actual content of vitamin D3. Material and methods. The object of the study was ten random samples of dietary supplements from different manufacturers containing in their composition different values of vitamin D3. The manufacturers included a declaration on the content of vitamin D3 on the packaging. The actual content of vitamin D3 was determined using high-performance liquid chromatography (HPLC). The content of vitamin D3 was determined based on a standard curve. Sigma Aldrich’s Cholecalciferol standard was used. Results. In all the analyzed dietary supplements, the actual content of vitamin D is much lower than declared by the manufacturer. The carried-out tests revealed that the content of vitamin D3 in the analyzed supplements varied from 1.02 to 59.56 μg. In three cases borderline low values of vitamin D3 were noted. Furthermore, supplement 6 and 9 contained too low dosage of vitamin D3 to supplement a daily demand of an organism for this vitamin. Conclusions. Controlling the shortage of vitamin D in an organism decreases the risk of occurrence of civilization diseases. The results of own pilot studies and studies of other authors prove that this type of research should be continued in a wider scope on various food categories.
Wprowadzenie. Witamina D występuje w dwóch postaciach: D2 (ergokalcyferol) i D3 (cholekalcyferol). Niedobór witaminy D może prowadzić do krzywicy u dzieci, natomiast u dorosłych do osteoporozy, depresji oraz stwardnienia rozsianego. Celem badania pilotażowego była analiza suplementów diety pod kątem rzeczywistej zawartości witaminy D3. Materiał i metody. Obiektem badań było dziesięć losowo wybranych próbek suplementów diety pochodzących od różnych producentów, zawierających w swoim składzie różne wartości witaminy D3. Producenci umieścili na opakowaniu deklarację o zawartości witaminy D3. Rzeczywistą zawartość witaminy D3 określono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Zawartość witaminy D3 oznaczono na podstawie krzywej wzorcowej. Zastosowano standard cholekalcyferolu firmy Sigma Aldrich. Wyniki. We wszystkich analizowanych suplementach diety rzeczywista zawartość witaminy D jest znacznie niższa niż deklarowana przez producenta. Przeprowadzone badania wykazały, że zawartość witaminy D3 w analizowanych suplementach wahała się od 1,02 do 59,56 μg. W trzech przypadkach stwierdzono granicznie niskie wartości witaminy D3. Ponadto suplementy 6 i 9 zawierały zbyt małą dawkę witaminy D3, aby uzupełnić dzienne zapotrzebowanie organizmu na tę witaminę. Wnioski. Kontrolowanie niedoboru witaminy D w organizmie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Wyniki własnych badań pilotażowych i innych autorów dowodzą, że tego typu badania powinny być kontynuowane w szerszym zakresie w różnych kategoriach żywności.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2023, 17, 1; 97-102
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej
Astaxanthin – structure, properties, and application possibilities in functional food
Autorzy:
Pogorzelska, E.
Hamulka, J.
Wawrzyniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/826083.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
astaksantyna
ksantofil
karotenoidy
zywienie zwierzat
zywienie czlowieka
barwniki naturalne
zywnosc funkcjonalna
suplementy diety
przeciwutleniacze
dodatki paszowe
produkcja zywnosci
wlasciwosci prozdrowotne
Opis:
Astaksantyna jest ksantofilem naturalnie występującym w przyrodzie. Nadaje charakterystyczne różowo-czerwone zabarwienie tkankom ryb, takim jak łosoś i pstrąg, a także skorupom skorupiaków. Zwierzęta i ludzie nie przejawiają zdolności syntetyzowania astaksantyny de novo. Zdolność tę wykazują niektóre algi, drożdże, bakterie i rośliny. Dzięki budowie chemicznej astaksantyna charakteryzuje się silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi. Jest uważana za jeden z najsilniejszych naturalnych antyoksydantów. Jak wynika z dotychczasowych badań, astaksantyna przyjmowana w dużych dawkach nie wykazuje właściwości prooksydacyjnych i toksycznych. Stąd też stosowana jest jako składnik suplementów diety, a ponadto jako dodatek do pasz dla ryb i, w mniejszym stopniu, dla drobiu. Coraz częściej znajduje również zastosowanie jako składnik żywności funkcjonalnej. W pracy przedstawiono szczegółową charakterystykę astaksantyny: jej budowę chemiczną, występowanie, bezpieczeństwo stosowania oraz możliwości jej zastosowania do produkcji żywności funkcjonalnej.
Astaxanthin is a naturally occurring xanthophyll. It gives the tissues of fish, such as salmon or trout, as well as the shells of crustaceans a characteristic pink-red colour. Animals and people do not have the ability to synthesize astaxanthin de novo. Some algae, yeast, bacteria, and plants possess this ability. Owing to its chemical structure, astaxanthin is characterized by strong antioxidant properties. It is considered one of the most powerful natural antioxidants. Scientific studies carried out so far have proven that astaxanthin, if taken in large doses, does not exhibit any prooxidative and toxic properties. Hence, astaxanthin is used as an ingredient in dietary supplements and, moreover, as a feed additive for fish and, to a lesser extent, for poultry. More and more frequently, it is also applied as a functional food component. The paper presents a detailed characterization of astaxanthin in terms of its chemical structure, occurrence, application safety, and potential applications thereof to produce functional food.
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2016, 23, 1
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo stosowania probiotyków przez ludzi
Safety in use of probiotics by humans
Autorzy:
Sionek, B.
Kolozyn-Krajewska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129996.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
zywienie czlowieka
suplementy diety
probiotyki
korzysci zdrowotne
dzialania niepozadane
bezpieczenstwo stosowania probiotykow
lista QPS
badania randomizowane
Opis:
Probiotyki są postrzegane przez konsumentów jako naturalne składniki żywności, których stosowanie przynosi korzyści zdrowotne. Liczne badania przeprowadzone w populacji ludzi zdrowych wskazują na dobrą tolerancję probiotyków. Zdarzenia niepożądane występują rzadko, są najczęściej łagodne i nie wymagają dodatkowych interwencji. W przypadku grup osób o zwiększonym ryzyku działań niepożąda- nych należy się liczyć z możliwością nawet ciężkich powikłań. W grupie najciężej chorych probiotyki mogą przynieść największe korzyści, jednak decyzja o ich zastosowaniu powinna uwzględniać potencjalne zagrożenia powikłaniami. Mimo przeprowadzenia licznych badań oraz metaanaliz nie udało się niestety określić precyzyjnych wskazań i przeciwwskazań do stosowania probiotyków. Obecnie obowiązujące regulacje i przepisy dotyczące stosowania probiotyków nie są jednolite. W Ameryce Północnej kluczowe znaczenie ma zasada długiego, bezpiecznego dla zdrowia stosowania mikroorganizmu, tzw. status GRAS (ang. Generally Recognized as Safe). W Unii Europejskiej odpowiedzialny za regulacje, ocenę i monito- rowanie bezpieczeństwa probiotyków jest Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Obowią- zuje lista mikroorganizmów, które zostały uznane za bezpieczne i są dopuszczone do stosowania (ang. Qualified Presumption of Safety – QPS). Zarówno w Ameryce Północnej, jak i w Europie przepisy są restrykcyjne, a dopuszczenie mikroorganizmu wymaga przeprowadzenia licznych i drogich badań nauko- wych. W pracy oceniono bezpieczeństwo stosowania probiotyków w grupie ludzi zdrowych i o podwyż- szonym ryzyku wystąpienia działań niepożądanych oraz dokonano przeglądu dokumentów regulujących bezpieczne stosowanie mikroorganizmów probiotycznych
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2019, 26, 3; 5 - 21
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biologiczne znaczenie chromu III dla organizmu człowieka
Biological significance of chromium III for the human organism
Autorzy:
Piotrowska, Anna
Pilch, Wanda
Tota, Łukasz
Nowak, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162664.pdf
Data publikacji:
2018-03-09
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
otyłość
suplementy diety
hipercholesterolemia
nietolerancja glukozy
efekty niepożądane
sole i chelaty chromu (III)
obesity
dietary supplements
hypercholesterolemia
glucose intolerance
adverse effects
chromium (III) salts and chelates
Opis:
Chrom jest metalem przejściowym, który obecnie budzi największe kontrowersje. W najnowszych publikacjach już wyraźnie wskazuje się, że nie jest on niezbędnym mikroelementem, a jego działanie należy rozpatrywać raczej jako efekt farmakologiczny. Sprzeczne doniesienia naukowe, a jednocześnie ogromna liczba suplementów diety, odżywek sportowych i dietetycznych dostępnych na rynku skłoniły autorów do prześledzenia dostępnych informacji dotyczących zakresu możliwego zastosowania, skuteczności i bezpieczeństwa produktów zawierających sole lub chelaty chromu III. Wykonano przegląd baz elektronicznych z lat 1959–2016 oraz wyselekcjonowano prace opisujące biochemiczne, fizjologiczne i toksyczne właściwości soli i chelatów chromu III, a także zakres możliwego zastosowania w medycynie, dietetyce i sporcie. Poddano krytycznej analizie doniesienia na temat wpływu chromu na gospodarkę węglowodanowo-lipidową organizmu, skład ciała i beztłuszczową masę ciała oraz zdolność wysiłkową sportowców. Wskazano prace analizujące mechanizm działania chromu w zaburzeniach kognitywnych i afektywnych. Dużą uwagę autorzy poświęcili bezpieczeństwu stosowania suplementacji preparatami zawierającymi chrom. Wciąż pozostaje kilka niewyjaśnionych zagadnień – w zakresie toksykologii uwagę zwraca niedostateczna liczba doniesień na temat środowiskowego narażenia na chrom III w miejscu pracy, natomiast w zakresie badań biochemicznych wciąż istnieje potrzeba wyjaśnienia mechanizmu aktywności psychiatrycznej i endokrynologicznej zwłaszcza w powiązaniu z układem immunologicznym. Med. Pr. 2018;69(2):211–223
Currently, chromium is probably the most controversial transition metal. In recent publications it is clearly stated that it is not an essential micronutrient and should be considered to have a pharmacological effect. Conflicting scientific reports along with a huge amount of dietary supplements, as well as dietary and sports nutrients available on the market have prompted the authors to investigate the available information on the range of possible application, efficacy and safety of products containing salts or chelates of chromium III. The authors reviewed articles in electronic databases for the years 1959–2016, and selected works describing the biochemical, physiological and toxic properties of chromium salts and chelates and the range of possible applications in medicine, dietetics and sport. A critical analysis of reports dealing with the effect of chromium on the carbohydrate and lipid metabolism, body composition, lean body mass and sports performance was carried out. The authors indicated papers analyzing the mechanism of action of chromium in the cognitive and affective disorders. Much attention has been paid to the safety use of chromium III supplements. There are still some unsolved issues. In the field of toxicology, a limited number of reports about environmental exposure to trivalent chromium in the workplace draws our attention. In the field of biochemical research, there is still a need to clarify the mechanism of psychiatric and endocrinological activity, especially in conjunction with the immune system. Med Pr 2018;69(2):211–223
Źródło:
Medycyna Pracy; 2018, 69, 2; 211-223
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka dostępnych w Polsce suplementów diety zawierających w swoim składzie glutation (GSH)
Characteristics of dietary supplements containing in its composition glutathione (GSH) available in Poland
Autorzy:
Czeczot, Hanna
Witwicka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/762645.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne
Tematy:
suplementy diety
SŁOWA KLUCZOWE: glutation
wspomaganie organizmu
dietary supplements
KEYWORDS: glutathione
body support
Opis:
Glutathione (GSH) is a endogenous , low molecular weight thiol compound. It has a wide spectrum of biological activity in the body. It is an important element of the antioxidant system that protects cells against the effects of oxidative stress. As an antioxidant, GSH inactivates free radicals and reactive forms of oxygen and nitrogen in enzymatic and non-enzymatic reactions, regenerates other antioxidants, e.g. vitamins C and E, maintains - SH groups in proteins in a reduced state, participates in the detoxification of xenobiotics. The decrease in GSH concentration occurs in many diseases and in the aging process. Increasing the level of GSH in the body's cells is possible by consuming dietary components containing GSH or amino acids (especially cysteine) for its endogenous synthesis and supplementation with GSH pharmaceutical preparations. The aim of the study was to characterize dietary supplements available in Poland containing glutathione (GSH). The analysis covered 39 supplements from GSH, which were available in Poland. Their characteristics include: place / country of production; type of preparations (single and multi-component); bioavailability of GSH contained therein - preparations in the liposome formula (lipophilic GSH) and in the non-liposome formula (non-lipophilic GSH); pharmaceutical form in which these preparations were available on the commercial offer and GSH content in supplements. Among 39 GSH supplements, there were 24 single-component and 15 multi-component preparations. The largest number of GSH supplements available in Poland came from the USA and Great Britain. Among GSH supplements, there were 15 liposome (lipophilic) formula preparations, of which 12 were lipophilic one-component and 3 multi-component and 24 non-liposome (non-lipophilic) formula preparations - 12 single and 12 multi-component. Capsules, gel, liquid and tablets were the most common pharmaceutical form among all analyzed GSH supplements. The rarest pharmaceutical form was lozenges, aerosol, powder and ampoule. Analysis of GSH supplements available in Poland showed that in one single dose of the preparation was from 18 mg to 750 mg GSH. The most common dose was 250, 450 and 500 mg GSH in a single dose. One-component supplements most often contained 450 mg, then 250 and 500 mg GSH, while multi-component supplements - 250 mg GSH.
Glutation (GSH) jest niskocząsteczkowym związkiem tiolowym, który wykazuje szerokie spektrum biologicznej aktywności. Jest ważnym elementem systemu antyoksydacyjnego chroniącego komórki przed skutkami stresu oksydacyjnego. Jako antyoksydant GSH unieczynnia wolne rodniki i reaktywne formy tlenu i azotu, regeneruje inne antyoksydanty np. witaminę C i E, utrzymuje grupy –SH w białkach w stanie zredukowanym, bierze udział w detoksykacji ksenobiotyków. Obniżenie stężenia GSH występuje w wielu schorzeniach. Zwiększenie poziomu GSH w komórkach organizmu jest możliwe poprzez spożywanie składników diety zawierających GSH, czy aminokwasy (szczególnie cysteina) do jego endogennej syntezy oraz suplementację preparatami farmaceutycznymi z GSH. Celem pracy była charakterystyka dostępnych w Polsce suplementów diety zawierających w swoim składzie glutation (GSH). Analizą objęto 39 suplementów z GSH. Ich charakterystyka uwzględnia: miejsce/kraj ich produkcji; typ preparatów (jedno- i wieloskładnikowe); biodostępność zawartego w nich GSH - preparaty w formule liposomowej (lipofilny GSH) i w formule nieliposomowej (nielipofilny GSH); postać farmaceutyczną preparatów oraz zawartość GSH w suplementach. Wśród 39 suplementów z GSH było 24 preparaty jedno- i 15 wieloskładnikowych. Największa liczba suplementów z GSH pochodziła z USA i Wielkiej Brytanii. Wśród suplementów z GSH było: 15 preparatów formuły liposomowej (lipofilnej ), z czego lipofilnych jednoskładnikowych było 12, a wieloskładnikowych 3 oraz 24 preparaty formuły nieliposomowej (nielipofilnej) - 12 jedno- i 12 wieloskładnikowych. Najczęściej występującą postacią farmaceutyczną wśród wszystkich analizowanych suplementów z GSH były kapsułki, żel, płyn i tabletki. W pojedynczej dawce preparatu znajdowało się od 18 mg do 750 mg GSH. Najczęściej znajdowało się 250, 450 i 500 mg GSH . Suplementy jednoskładnikowe najczęściej zawierały 450 mg GSH, natomiast wieloskładnikowe 250 mg GSH.
Źródło:
Farmacja Polska; 2020, 76, 4; 195-202
0014-8261
2544-8552
Pojawia się w:
Farmacja Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Choroba Parkinsona w ujęciu żywieniowym
Autorzy:
Czerwinska, M.
Holowko, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/845221.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
choroby czlowieka
choroby neurodegeneracyjne
choroba Parkinsona
ludzie chorzy
zywienie czlowieka
niedozywienie
dietetyka
posilki
zawartosc bialka
weglowodany
tluszcze
suplementy diety
Źródło:
Wszechświat; 2014, 115, 04-06
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
CLA - właściwości prozdrowotne
CLA - health benefits/health promoting properties
Autorzy:
Karwat, J.
Gil-Kulik, P.
Kotula, L.
Niedojadlo, A.
Kocki, J.
Sawiuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4410.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
sprzezony kwas linolowy
wlasciwosci prozdrowotne
otylosc
suplementy diety
odchudzanie
Źródło:
Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu; 2013, 19(48), 4
2083-4543
Pojawia się w:
Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynniki warunkujące stosowanie suplementów diety zawierających witaminy i/lub składniki mineralne w wybranej grupie dzieci w wieku 6-12 lat
Factors influenced vitamin or mineral supplements use in a chosen group of children aged 6-12
Autorzy:
Bylinowska, J.
Januszko, O.
Rolf, K.
Sicinska, E.
Kaluza, J.
Pietruszka, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871740.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
suplementy diety
witaminy
skladniki mineralne
dzieci szkolne
zywienie czlowieka
spozycie zywnosci
badania ankietowe
rodzice
podejmowanie decyzji
diet supplement
vitamin
mineral component
school child
human nutrition
food consumption
questionnaire method
parent
decision making
Opis:
Wprowadzenie. Ze względu na to, że stosowanie suplementów diety stało się bardzo popularne, producenci tych środków spożywczych wprowadzają na rynek coraz więcej preparatów przeznaczonych wyłącznie dla dzieci, co w konsekwencji może prowadzić do ryzyka związanego z przedawkowaniem niektórych składników odżywczych. Cel badań. Celem pracy było określenie czynników warunkujących stosowanie suplementów witaminowo/mineralnych u dzieci 6-12 letnich. Metoda. Badanie przeprowadzono metodą ankietową wśród rodziców 743 dzieci uczęszczających do szkół podstawowych. Suplementy diety w ciągu roku poprzedzającego badanie otrzymywało 40% badanych dzieci, natomiast 16,7% w dniu badania. Wyniki. Stwierdzono, że kobiety z wyższym i średnim wykształceniem częściej podawały dzieciom tego typu preparaty (43% i 40% odpowiednio). Suplementy otrzymywało więcej dzieci z umiarkowanym lub niewielkim niedoborem masy ciała (54,2%) w porównaniu do dzieci z poważnym niedoborem (29,7%) lub otyłością (25,8%); dzieci cierpiące na choroby przewlekłe (56%) w porównaniu do zdrowych (37%); uczestniczące w pozalekcyjnych zajęciach sportowych (49%) w porównaniu do nieuczestniczących (35%) oraz z bardziej prawidłowym sposobem żywienia. Jednoczesne stosowanie suplementów z produktami wzbogaconymi zaobserwowano u 34% badanych. Wnioski. Decyzję o suplementacji rodzice często podejmowali samodzielnie (dla 67% preparatów), 31% preparatów po konsultacji z lekarzem. Konieczna jest edukacja dzieci i ich rodziców na temat stosowania suplementów diety i ryzyka z tym związanego.
Background. Due to growing popularity of food supplements the producers of such products introduce food supplements developed especially for children. This, as a consequence, may lead to a risk of exceeded intake of some nutrients. Objective. The aim of this study was to identify determinants of vitamin/mineral supplements intake in 6-12-year-old children. Method. The study was conducted by questionnaire method among parents of 743 children attending primary schools. Dietary supplements during the year preceding the survey received 40% of children, while 16.7% on the tested day. Results. It was found that women with secondary and higher education level more frequently reported use of such preparations by their children (43% and 40% respectively). Supplements received more children with moderate or slight deficient body weight (54.2%) compared to children with severe deficiency (29.7%) or obese (25.8%); children with chronic diseases (56%) compared to healthy (37%), participating in extracurricular sport activities (49%) compared to non-participating (35%) and children with more correct dietary habits. Simultaneously supplements and fortified products were used by 34% of children. Conclusions. The decision of supplements use parents often undertook alone (67% of preparation), while only 31% of them after medical consultation. There is a need to educate children and their parents about the use of supplements and the risks associated with it.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determining content of mercury in vitamin and mineral dietary supplements
Oznaczanie zawartości rtęci w witaminowych i mineralnych suplementach diety
Autorzy:
Brodziak-Dopierała, Barbara
Fischer, Agnieszka
Derkacz, Patrycja
Stojko, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035385.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
vitamin and mineral dietary supplements
mercury
aas
witaminowo-mineralne suplementy diety
rtęć
Opis:
INTRODUCTION: Dietary supplements are increasingly more frequently used to increase the daily intake of essential vitamins and minerals. These preparations are classified as a special category of foods and are subject to food law, not pharmaceutical regulations. As a result, the requirements for dietary supplements are much less restrictive than to medi-cations. The aim of study was to determine the level of mercury in multivitamin and multimineral preparations and to analyze the results. MATERIAL AND METHODS:The study included 22 dietary supplements containing vitamins and minerals available on the Polish market. Mercury was analyzed with an AAS using AMA 254. RESULTS: The concentrations of Hg were 0.22–5.85 μg/kg (the average content was 2.40 μg/kg). The highest average mercury content was 4.51 μg/kg, whereas the lowest one was 0.31 μg/kg. The results were also analyzed in individual groups depending on the main component and indication for use as well as pharmaceutical formulation. Furthermore, according to the manufacturer’s recommendation, the dose of mercury taken with a single medicine was estimated for time of a day, a week, a month, 3 months and also a year. The findings were compared to the limits defined in the regula-tions of the European Union and PTWI set by the JECFA to assess the health risk. The results presented in this study proved that the amount of mercury in the tested dietary supplements is much lower than the value of valid regulations. CONCLUSIONS:As long as they are used with the recommendation of manufacturer, the analyzed supplements do not pose a threat to human health.
WSTĘP: Suplementy diety to produkty coraz częściej wybierane jako łatwy sposób na uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów w codziennej diecie. Są to środki spożywcze podlegające prawu żywnościowemu a nie farmaceutycznemu, co przekłada się na znacznie mniejsze wymagania niż w przypadku leków. Również prosta i niekosztowna procedura ich rejestracji sprawia, że każdego roku zwiększa się liczba dostępnych preparatów. Celem pracy było oznaczenie zawartości rtęci w witaminowo-mineralnych suplementach diety oraz analiza uzyskanych wyników. MATERIAŁ I METODY: Do badania wybrano 22 suplementy diety dostępne na polskim rynku, zawierające w swoim składzie witaminy i minerały. W zebranych próbkach oznaczono zawartość rtęci przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej AMA 254. WYNIKI: Zawartość rtęci mieściła się w zakresie 0,22–5,85μg/kg. Najwięcej rtęci – 4,51μg/kg – występowało w preparacie uzupełniającym poziom cynku i miedzi. Najmniejsza zawartość wynosiła 0,31μg/kg w preparacie witaminowo-mineralnym. Uzyskane wyniki analizowano w poszczególnych grupach suplementów diety w zależności od składnika głównego i wskazań do stosowania oraz od postaci farmaceutycznej. Obliczono także dzienne pobranie rtęci przy maksymalnych zalecanych dawkach w ciągu dnia, miesiąca, 3 miesięcy oraz roku. Uzyskane oznaczenia porównano z obowiązującym w krajach Unii Europejskiej maksymalnym dopuszczalnym poziomem zawartości rtęci w suplementach diety oraz tymczasowym tygodniowym pobraniem PTWI, ustalonym przez JECFA. WNIOSKI:Przeprowadzona analiza wykazała, że poziom zawartości rtęci w badanych suplementach diety witaminowo-mineralnych nie został przekroczony. Stosowanie tych preparatów w ilości zalecanej przez producenta nie stwarza ryzyka dla zdrowia.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2019, 73; 203-211
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determining content of mercury in vitamin and mineral dietary supplements
Oznaczanie zawartości rtęci w witaminowych i mineralnych suplementach diety
Autorzy:
Brodziak-Dopierała, Barbara
Fischer, Agnieszka
Derkacz, Patrycja
Stojko, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035408.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
vitamin and mineral dietary supplements
mercury
aas
witaminowo-mineralne suplementy diety
rtęć
Opis:
INTRODUCTION: Dietary supplements are increasingly more frequently used to increase the daily intake of essential vitamins and minerals. These preparations are classified as a special category of foods and are subject to food law, not pharmaceutical regulations. As a result, the requirements for dietary supplements are much less restrictive than to medi-cations. The aim of study was to determine the level of mercury in multivitamin and multimineral preparations and to analyze the results. MATERIAL AND METHODS:The study included 22 dietary supplements containing vitamins and minerals available on the Polish market. Mercury was analyzed with an AAS using AMA 254. RESULTS: The concentrations of Hg were 0.22–5.85 μg/kg (the average content was 2.40 μg/kg). The highest average mercury content was 4.51 μg/kg, whereas the lowest one was 0.31 μg/kg. The results were also analyzed in individual groups depending on the main component and indication for use as well as pharmaceutical formulation. Furthermore, according to the manufacturer’s recommendation, the dose of mercury taken with a single medicine was estimated for time of a day, a week, a month, 3 months and also a year. The findings were compared to the limits defined in the regula-tions of the European Union and PTWI set by the JECFA to assess the health risk. The results presented in this study proved that the amount of mercury in the tested dietary supplements is much lower than the value of valid regulations. CONCLUSIONS:As long as they are used with the recommendation of manufacturer, the analyzed supplements do not pose a threat to human health.
WSTĘP: Suplementy diety to produkty coraz częściej wybierane jako łatwy sposób na uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów w codziennej diecie. Są to środki spożywcze podlegające prawu żywnościowemu a nie farmaceutycz-nemu, co przekłada się na znacznie mniejsze wymagania niż w przypadku leków. Również prosta i niekosztowna procedura ich rejestracji sprawia, że każdego roku zwiększa się liczba dostępnych preparatów. Celem pracy było oznaczenie zawartości rtęci w witaminowo-mineralnych suplementach diety oraz analiza uzyskanych wyników. MATERIAŁ I METODY: Do badania wybrano 22 suplementy diety dostępne na polskim rynku, zawierające w swoim składzie witaminy i minerały. W zebranych próbkach oznaczono zawartość rtęci przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej AMA 254. WYNIKI: Zawartość rtęci mieściła się w zakresie 0,22–5,85μg/kg. Najwięcej rtęci – 4,51μg/kg – występowało w preparacie uzupełniającym poziom cynku i miedzi. Najmniejsza zawartość wynosiła 0,31μg/kg w preparacie witaminowo-mineralnym. Uzyskane wyniki analizowano w poszczególnych grupach suplementów diety w zależności od składnika głównego i wskazań do stosowania oraz od postaci farmaceutycznej. Obliczono także dzienne pobranie rtęci przy maksymalnych zalecanych dawkach w ciągu dnia, miesiąca, 3 miesięcy oraz roku. Uzyskane oznaczenia porównano z obowiązującym w krajach Unii Europejskiej maksymalnym dopuszczalnym poziomem zawartości rtęci w suplementach diety oraz tymczasowym tygodniowym pobraniem PTWI, ustalonym przez JECFA. WNIOSKI:Przeprowadzona analiza wykazała, że poziom zawartości rtęci w badanych suplementach diety witaminowo-mineralnych nie został przekroczony. Stosowanie tych preparatów w ilości zalecanej przez producenta nie stwarza ryzyka dla zdrowia.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2019, 73; 203-211
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dietary Supplements Containing Collagen – Analysis and Availability on the Polish Market®
Suplementy diety zawierające kolagen – analiza i dostępność na polskim rynku®
Autorzy:
Świąder, Katarzyna
Kośla, Ireneusz
Tan, Fa-Jui
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051368.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
Tematy:
dietary supplements
collagen
source of collagen
Polish market
suplementy diety
kolagen
źródło kolagenu
rynek polski
Opis:
Supplements containing collagen vary in quality. Therefore, the aim of this study was to analyze the collagen content in products available on the Polish market, as well as their price, source of collagen origin, and declarations and claims of producers placed on product labels. The study was conducted in selected Polish online shops, and additionally the data were verified in some stationary shops in the Mazovia region. The material for the study was the information from product labels and descriptions available on websites. The analysis covered 30 dietary supplements containing collagen in various forms: in liquid, tablet and capsule form and in powder form. Only 13% of the supplements were pure single-ingredient substances, and the rest functioned as multi-ingredient supplements. The most common collagen booster used in supplements was vitamin C. The products analyzed differed in terms of the source of collagen. Most were supplements with collagen of marine origin. Among the collagen properties most often declared on product labels, strengthening of joints and tendons, bones, skin, hair and nails was mentioned. The costs of treatment in the tested products varied and very often were not proportional to the content of the active substance in the tested supplement.
Suplementy zawierające kolagen, różnią się jakością. Celem pracy było przeanalizowanie zawartości kolagenu w produktach dostępnych na polskim rynku, jak również ich ceny, źródła pochodzenia kolagenu oraz deklaracji i oświadczeń producentów umieszczonych na etykietach produktów. Badanie przeprowadzono w wybranych, polskich sklepach internetowych oraz dodatkowo zweryfikowano dane w części sklepów stacjonarnych na Mazowszu. Materiał do badań stanowiły informacje z etykiet produktów oraz opisy dostępne na stronach internetowych. Analizie poddano 30 suplementów diety zawierających kolagen w różnej postaci: w płynie, w tabletkach i kapsułkach oraz w formie proszku. Zaledwie 13% suplementów miało charakter czystej substancji jednoskładnikowej, a pozostałe funkcjonowały jako suplementy wieloskładnikowe. Najczęstszą substancją wspomagającą kolagen stosowaną w suplementach była witamina C. Produkty poddane analizie różniły się ze względu na źródła otrzymywania kolagenu. Najwięcej było suplementów z kolagenem pochodzenia morskiego. Wśród najczęściej deklarowanych na etykietach produktów właściwości kolagenu, wymieniano wzmacnianie: stawów i ścięgien, kości, skóry oraz włosów i paznokci. Koszty kuracji w sprawdzonych produktach były zróżnicowane i bardzo często nie były proporcjonalne w stosunku do zawartości substancji aktywnej w badanym suplemencie.
Źródło:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2021, 2; 30-36
0867-793X
2719-3691
Pojawia się w:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dietary supplements that contain biotin do not influence fluorescence thyroid-stimulating hormone values when screening for congenital hypothyroidism in newborns
Suplementy diety zawierające biotynę nie wpływają na stężenie fluorescencyjne TSH określone w przypadku wrodzonej niedoczynności tarczycy w badaniach przesiewowych noworodków
Autorzy:
Opra, O.R.
Barbu, S.V.
Dobreanu, M.
Hutanu, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048412.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
dietary supplements
biotin
immunological tests
suplementy diety
biotyna
testy immunologiczne
Opis:
Background. Biotin levels may interfere with immunological tests that use biotin-streptavidin complexes. Although the recommended daily intake (RDI) of biotin is 30 μg, some dietary supplements that are available without prescription contain double or even tenfold the RDI. Material and methods. To asses if biotin levels influence thyroid-stimulating hormone (TSH) serum concentrations using two different methods (chemiluminescent assay [CLIA] and fluorescent immunoassay [FEIA]), 110 samples from newborns and 64 samples from pregnant women in the first trimester were collected. Participants completed a questionnaire regarding dietary supplement use. Biotin levels were determined using the ELISA technique. Results. Biotin levels for newborns were 0.004-0.170 ng/ml and for pregnant women were 0.070-0.155 ng/ml (22 women were taking supplements containing from 30 μg to 35 mg of biotin). Biotin levels were below the value of 400 ng/ml stated by the manufacturer of the CLIA method to influence TSH levels. The FEIA manufacturer does not state the influence of biotin levels in the insert. Correlation tests results between TSH value and biotin were r=-0.1 for CLIA method and r=0.04 for FEIA method. Conclusions. According to our results, TSH values are not influenced by biotin levels even if the RDI was exceeded.
Wprowadzenie. Poziomy biotyny mogą zakłócać testy immunologiczne wykorzystujące kompleksy biotyna-streptawidyna. Chociaż ZDS (zalecane dzienne spożycie) wynosi 30 μg, niektóre suplementy diety dostępne bez recepty zawierają podwójne lub nawet dziesięciokrotne wartości ZDS. Materiał i metody. Zebrano 110 próbek od noworodków i 64 próbki od ciężarnych kobiet w pierwszym trymestrze ciąży, aby ocenić, czy poziomy biotyny mogą wpływać na stężenie TSH w surowicy przy dwóch różnych metodach (CLIA i FEIA). Wykorzystano też kwestionariusz dotyczący zastosowanego suplementu diety. Poziomy biotyny określono za pomocą techniki ELISA. Wyniki. Poziom biotyny w przypadku noworodków znajdował się w przedziale 0,004-0,170 ng/ml, a w przypadku kobiet ciężarnych: 0,070-0,155 ng/ml (22 kobiety przyjmowały suplementy diety zawierające od 30 μg do 35 mg biotyny). Poziom biotyny był poniżej wartości 400 ng/ml podanej przez producenta metody CLIA, aby mógł wpłynąć na poziomy TSH. Producent FEIA nie deklaruje takiego wpływu we wkładce. Wyniki testów korelacji pomiędzy wartością TSH a biotyną wynosiły: r=-0,1 w metodzie CLIA i r=0,04 w metodzie FEIA. Wnioski. Zgodnie z wynikami, poziomy biotyny nie mają wpływu na stężenie TSH, nawet jeśli ZDS zostało przekroczone.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2020, 14, 1; 49-52
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 61

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies