- Tytuł:
-
Adaptacja i postęp – powiązania między ewolucją w mikro- i makroskali
Adaptation and progress – connections between micro- and macroevolution - Autorzy:
-
Wołoszyn, Paweł
Wołoszyn, Jacek - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/957551.pdf
- Data publikacji:
- 2013-06
- Wydawca:
- Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
- Tematy:
-
ekonomia ewolucyjna
system samoreplikujący
następstwo pokoleń
evolutionary economics
self-replicating system
succession of generations - Opis:
-
Teoria ewolucji w postaci opracowanej na potrzeby nauk biologicznych dostarczyła niezwykle inspirujących koncepcji, które znalazły mniej lub bardziej dosłowne zastosowanie w szeregu różnorodnych dziedzin nauki. Analogie ewolucyjne przeniknęły także do ekonomii, gdzie w zależności od konkretnego podejścia funkcjonują jako bardzo dokładne analogie bądź luźne metafory. Mimo że zjawiska ewolucji biologicznej wydają się odległe od rzeczywistości ekonomicznej, niemniej jednak niektóre koncepcje ewolucyjne, gdy zostaną zastosowane do opisu zjawisk społeczno-ekonomicznych, okazują się bardzo odpowiednim narzędziem. W tym artykule prezentowane są rozważania poświęcone wybranym podobieństwom procesów adaptacji i postępu. Procesy te analizowane niezależnie od siebie można uważać za osobne zjawiska. Adaptacja zachodzi raczej w skali pojedynczych jednostek i dąży do osiągnięcia jak najlepszego dopasowania do warunków otoczenia poprzez odpowiednie dostrojenie zachowania. Z drugiej strony postęp dokonuje się w skali całych społeczeństw i prowadzi do zmiany owych warunków otoczenia. Oba procesy przebiegają w różnych skalach czasu, rozległości zasięgu i liczebności zaangażowanych jednostek, osadzone są jednak na wspólnym podłożu samoreplikacji – podstawowego procesu zapewniającego ciągłość, różnorodność i elastyczność systemów biologicznych oraz systemów w naturalny, nietechnologiczny sposób stworzonych przez człowieka. Replikacja niemal dokładnych kopii tych samych elementów powtarzana bezustannie umożliwia podtrzymanie ciągłości istnienia systemu pomimo nieuniknionego starzenia się i podupadania jego elementów. Jednocześnie drobne odstępstwa od doskonałej precyzji replikacji pozwalają całemu systemowi osiągać stopniowy postęp w kolejnych pokoleniach. Rozwój jednostki i postęp całego systemu są z sobą ściśle związane i muszą zachodzić tak, by w każdej chwili współistniały z sobą wszystkie etapy, w przeciwnym razie może dojść do utraty zdolności regeneracji systemu.
The theory of evolution as developed for the biological sciences has provided very inspiring concepts that have found more or less literal use in a number of different fields of science. Evolutionary analogies are also found in economics, where they function as very accurate analogies or loose metaphors, depending on the specific approach. Although the phenomena of biological evolution appear to be far from economic reality, some evolutionary concepts, when used to describe socio-economic systems and processes, prove to be a very suitable tool. This paper discusses selected similarities of adaptation and progress. These processes analysed independently from one another can be regarded as separate phenomena. Adaptation takes place rather on a scale of single individuals and strives to achieve the best fit to the environment through appropriate tuning of behaviour. On the other hand, progress occurs on the scale of whole societies and leads to changes in the environmental conditions. Both the processes take place on different scales of time, range extent and number of individuals involved. However, both phenomena are based on a common foundation of self-replication, the basic process which ensures continuity, diversity and flexibility of biological systems and also systems created by man in natural, non-technological way. Replication of almost exact copies of the same elements repeated incessantly allows to maintain the continuity of the system in spite of inevitable decline and ageing of its components. At the same time, minor deviations from perfect precision of replication allow the whole system to achieve gradual progress in subsequent generations. The development of an individual and the progress of the entire system are closely related and must occur in such a way that all the stages coexisted with each other at any time, otherwise the ability of the system to regenerate can be lost. - Źródło:
-
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie; 2013, 1(22); 195-205
1506-2635 - Pojawia się w:
- Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł