- Tytuł:
-
Metody geofizyczne w archeologicznych badaniach starożytnych miast w Egipcie
Geophysical methods in the archaeological study of ancient Egyptian cities - Autorzy:
- Herbich, T.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/394746.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
- Tematy:
-
geofizyka archeologiczna
metoda magnetyczna
metoda elektrooporowa
archeologia Egiptu
badania miast antycznych
archaeological geophysics
magnetic method
electrical resistance method
archaeology of Egypt
study of Egyptian cities - Opis:
-
Podczas ostatnich dwóch dekad nastąpił gwałtowny postęp w poznawaniu zespołów miejskich starożytnego Egiptu. Stało się to możliwe dzięki zastosowaniu metody magnetycznej, pozwalającej rekonstruować plany miast na obszarach o powierzchni dziesiątek hektarów – niemożliwych do przebadania przy użyciu konwencjonalnych metod wykopaliskowych. Metoda jest szczególnie efektywna w przypadku badań zabudowy w delcie Nilu, a także w dolinie Nilu i na jej na obrzeżach, czyli tam, gdzie podstawowym materiałem budowlanym była suszona w słońcu cegła, wytwarzana z mułu nilowego – surowca o dużej zawartości tlenków żelaza, a zatem łatwego do rejestracji przy użyciu metody magnetycznej. W korzystnych warunkach prospekcja magnetyczna daje na tyle dokładny obraz niewidocznej na powierzchni zabudowy, iż na podstawie cech typowych dla danych okresów rozwoju architektury egipskiej można wstępnie określać datę powstania budynków. Pomiary pozwalają także na rejestrowanie miejsc pochówków, struktur o charakterze produkcyjnym (np. piece do produkcji ceramiki). Obszary prowadzone na dużych przestrzeniach pozwalają na rekonstrukcję zmian w krajobrazie (np. poprzez odtworzenie sieci nieistniejących kanałów czy odnóg rzecznych). W pomiarach używane są dwa typy magnetometrów: gradientometry turboptrzepływowe mierzące wektor pionowy natężenia pola magnetycznego oraz magnetometry pompowane optycznie, mierzące całkowite natężenia pola. Gęstość próbkowania wynosi zwykle od 8 do 20 pomiarów na metr kwadratowy. Poza metodą magnetyczną, w badaniach znajduje także zastosowanie metoda elektrooporowa, głównie w wersji profilowań. Jest ona przydatna w badaniach zabudowy z epoki rzymskiej, gdy podstawowym materiałem budowlanym była cegła palona. Gęstość próbkowania wynosi 1 lub 2 pomiary na metr kwadratowy. W artykule przedstawione są wyniki badań autora na stanowiskach z epok począwszy od Średniego Państwa (1 poł. II tysiąclecia przed Chr.) do schyłku pierwszego tysiąclecia po Chr.
Huge progress has been made over the last two decades in research on ancient Egyptian cities, mainly by means of the magnetic method, which has enabled city plans to be reconstructed over dozens of hectares – something conventional excavation methods do not allow. The method is particularly effective in the case of research in the valley and delta of the Nile, where the basic building material was sun-dried brick made of Nile mud, a material rich in iron oxides, easily registered using the magnetic method. Under the right circumstances, magnetic surveying provides an image of subterranean structures, sufficiently precise to date structures on the grounds of characteristics typical for Egyptian architecture of different periods. The readings can also register burials and industrial features (e.g. pottery-production furnaces). Surveys of larger areas support reconstructions of the paleo-landscape (e.g. by recreating canal networks and Nile branches). Measurements are taken using two kinds of instruments: fluxgate gradiometers (measuring the vertical component of the magnetic field) and optically pumped (measuring the total value of the magnetic field). The sampling grid is between 8 and 20 measurements per square meter. Surveying with the resistivity method (mainly profiling) has proved useful for examining sites from the Roman period, when fired brick was the basic material in use for building purposes. The sampling grid in this case is 1 or 2 measurements per square meter. The article presents the author’s research on sites from the Middle Kingdom (the first half of the 2nd millennium BC) to the end of the 1st millennium AD. - Źródło:
-
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 93; 5-19
2080-0819 - Pojawia się w:
- Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł