Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "struktura parlamentu" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Senat jako efekt kompromisu politycznego
Autorzy:
Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969858.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Senat RP
kompromis polityczny
struktura parlamentu
dwuizbowość
jednoizbowość
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis przebiegu dyskusji oraz analiza rezultatów osiągniętych kompromisów dotyczących włączenia Senatu RP do polskiego porządku konstytucyjnego w latach: 1921, 1989 i 1997. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publika¬cji jest analiza uwarunkowań politycznych, które przesądziły o istnieniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną, metodę porównawczą. PROCES WYWODU: Wywód składa się z trzech zasadniczych części przed¬stawionych w sposób chronologiczny. Zaprezentowano przebieg sporów doty¬czących przywrócenia Senatu w okresie prac nad konstytucją z 1921 r., rozmów przy okrągłym stole oraz prac nad konstytucją z 1997 r., a następnie wyekspo-nowano polityczne i konstytucyjne rezultaty osiągniętych kompromisów. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Decyzja o włączeniu Senatu do pol¬skiego porządku konstytucyjnego w 1921 r. miała charakter kompromisu, który pozwolił w ogóle na uchwalenie konstytucji marcowej, oraz była częścią konsen¬susu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy okrągłym stole, a następnie uchwalenia konstytucji w 1997 r. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Żaden inny organ władzy publicznej w naszym państwie nie był tak mocno jak Senat kontestowany. Mimo że izba druga wpisała się w polski system polityczny, to nadal pojawiają się wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania w kształcie ustalonym po 1989 r. Określenie roli Senatu „na nowo” wymaga zmiany konstytucji.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 27; 159-173
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Senat RP jako efekt kompromisu "okrąłego stołu"
Autorzy:
Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050155.pdf
Data publikacji:
2022-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Senate of the Republic of Poland
Polish round table talks
political compromise
structure of the parliament
bicameralism
Senat RP
„okrągły stół”
kompromis polityczny
struktura parlamentu
dwuizbowość
Opis:
Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Wywód składa się ze wstępu, dwóch zasadniczych części ujętych w sposób chronologiczny oraz zakończenia. W artykule zaprezentowano koncepcje reaktywacji izby drugiej parlamentu, które pojawiały się zazwyczaj w latach polskich kryzysów społeczno-politycznych, a następnie ukazano polityczny i konstytucyjny efekt negocjacji w sprawie Senatu przy "okrągłym stole". Głównym rezultatem przeprowadzonych badań jest fakt, że decyzja w kwestii Senatu w 1989 r., będąca częścią konsensusu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy „okrągłym stole" skutkowała w pełni demokratycznymi wyborami do izby drugiej, w których opozycja polityczna zdobyła 99 ze 100 mandatów senatorskich. Sukces "Solidarności" nie oddziaływał w realny sposób na praktykę rządzenia, ponieważ (poza wyborem prezydenta) Senat nie miał większego wpływu na istniejący wówczas układ władzy. Jednak bezprecedensowe zwycięstwo opozycji w tej elekcji niewątpliwie dało impuls do podjęcia działań związanych z utworzeniem gabinetu Tadeusza Mazowieckiego – pierwszego niekomunistycznego premiera, który rozpoczął proces polityczny ustanawiający demokrację i gospodarkę wolnorynkową. Wstęp Istotny powód przywrócenia Senatu w 1989 r., poza odwołaniem się do tradycji parlamentarnych I Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiło jego uczestnictwo w procesie ustawodawczym. Nie przyznano jednak równej pozycji obu organom legislatywy. Odtworzono ukształtowany model dwuizbowości nierównoprawnej nazywany także dwuizbowością niesymetryczną lub dwuizbowością nierównorzędną. Powtórzyła się więc historia sprzed prawie siedemdziesięciu lat, gdy w wyniku kompromisu umożliwiającego w ogóle uchwalenie Ustawy zasadniczej w dniu 17 marca 1921 r., reaktywowano Senat o bardzo ograniczonych kompetencjach. Po wyborach parlamentarnych w 1989 r. zdominowany przez „Solidarność” (w 99%) Senat I kadencji okazał się być przeciwwagą dla wyłonionego na podstawie „kontraktu politycznego” Sejmu X kadencji. Izba druga mogła w zasadzie odrzucić każdą ustawę uchwaloną przez izbę pierwszą, ponieważ obalenie jej sprzeciwu 2/3 głosów (307 mandatów)  w zasadzie było niemożliwe bez zgody solidarnościowych posłów, którzy dysponowali 166 mandatami w Sejmie. Wybory z 1989 r. dały więc Senatowi wyposażonemu w niewielkie kompetencje konstytucyjne stosunkowo silną legitymację polityczną. Jednak już w niespełna rok od pierwszego posiedzenia izby drugiej zaczęto podważać sens jej istnienia. Koncepcje likwidacji Senatu reaktywowanego w 1989 r. lub przeprowadzenia jego reformy nie były wyłącznie hasłami politycznymi formułowanymi w okresie kampanii wyborczych. One istniały, i tylko przed kolejnymi elekcjami do Sejmu i Senatu akcentowane były ze zdwojoną siłą, ponieważ wiele ugrupowań określony model parlamentu (jednoizbowy lub dwuizbowy) włączyło do swoich programów politycznych. Wprawdzie izba druga wpisała się w polski system polityczny, ale nadal pojawiają wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania.  W artykule podjęto weryfikację hipotezy badawczej, w której założono, iż reaktywacja Senatu nie była wynikiem starannie przygotowanej koncepcji tylko efektem kalkulacji politycznej.  Rozstrzygnięciu tak sformułowanego problemu służą pytania badawcze: - czy istnieje powiązanie między dwuizbowością parlamentu a suwerennością państwa polskiego w jej tradycyjnym rozumieniu? - czy "Solidarność" w latach 1980-1981 opracowała program zakładający reaktywowanie "Senatu", jak np. w odniesieniu do samorządu terytorialnego? - czy w sprawie Senatu tożsame były rozwiązania koncepcyjne (ustalone przy "okrągłym stole") i legislacyjne (uchwalone przez Sejm PRL IX kadencji)?             Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną. Przy ich pomocy przeprowadzono analizę uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia, z perspektywy celów określonych w artykule oraz dokonano przeglądu i konsolidacji rozproszonych danych pochodzących z różnych źródeł (akty prawne, dokumenty źródłowe, opracowania naukowe, publicystyka czasopiśmiennicza, raport z badań Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), relacje i konsultacje autorów rozwiązań systemowych w 1989 r.).    
The objective of the present article is to systematize the knowledge about the political conditions that in 1989 were decisive for the restoration of the Senate with quite limited powers. The reasoning consists of an introduction, two main parts listed in chronological order, and a conclusion. The article presents the concepts of reactivation of the second chamber of parliament, which usually appeared in the years of Polish socio-political crises, and then goes on to present the political and constitutional effect of negotiations on the Senate at the "Polish round table". The main result of the research carried out is the fact that the 1989 Senate decision, part of the consensus enabling the "Polish round table" agreement to be reached, resulted in fully democratic elections to the Second House, in which the political opposition won 99 out of 100 senatorial seats. The success of "Solidarity" did not have any real impact on the practice of governance, because (apart from the election of the president) the Senate had no major influence on the then existing system of power. However, the unprecedented victory of the opposition in this election undoubtedly gave an impulse to take steps to establish the cabinet of Tadeusz Mazowiecki - the first non-communist prime minister, who initiated the political process of establishing democracy and a free market economy.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2021, 19, 4; 79-93
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura i skład legislatywy w pozaparlamentarnych projektach Konstytucji RP ogłoszonych w latach 1997–2017
Autorzy:
Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624688.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
parliament, the Sejm of the Republic of Poland, the Senate of the Republic of Poland, draft constitutions, the structure of the parliament, the size of the parliament
parlament, Sejm RP, Senat RP, projekty konstytucji, struktura parlamentu, liczebność parlamentu
Opis:
The coming in force of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 undoubtedly affected the silencing of the discourse maintained since 19901 [Dokumenty programowe…] on the need for the reform of the parliament, including, first of all, its structure (one or two chambers?) and limiting the number of parliamentarians as a guarantee factor – according to the authors of these demands – for improvement of its operation or savings in public finances. However, disputes over the above-mentioned issues, calculated first of all for short-term political effects, were still going on, albeit with varying intensity and distribution of accents. The result of the discourse were various concepts included in party programs, election programs and constitutional projects. Eleven draft constitutions published in the years 1997–2017, but never brought to parliament, were presented by political parties and politicians several months before parliamentary and presidential elections in 2005 and 2015 and before presidential elections in 2010 and also one year before parliamentary elections in 2011. Three draft constitutions were presented on the May 3rd Constitution Day.
Wejście w życie postanowień Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. wpłynęło niewątpliwie na wyciszenie dyskursu (prowadzonego od 1990 r.12) na temat potrzeby reformy parlamentu, w tym przede wszystkich jego struktury (jedna czy dwie izby?) oraz ograniczenia liczby parlamentarzystów jako czynnika gwarantującego – w założeniu autorów tych postulatów – usprawnienie prowadzonych przez niego prac lub zwiększenie oszczędności w finansach publicznych. Jednak spory wokół wyżej wymienionych kwestii, obliczone przede wszystkim na doraźne efekty polityczne, toczyły się nadal, choć z różnym natężeniem i rozłożeniem akcentów. Efektem prowadzonego dyskursu były różnorodne koncepcje zawarte w programach partyjnych, programach wyborczych oraz projektach konstytucji. Jedenaście projektów konstytucji ogłoszonych w latach 1997–2017, ale nigdy niewniesionych do parlamentu, przedstawiły zarówno partie polityczne, jak i politycy na kilkanaście lub kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi 2005 i 2015 r. oraz przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. i zarazem na rok przed wyborami parlamentarnymi 2011. Trzy projekty dokumentu przedstawiono w święto Konstytucji 3 maja.
Źródło:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół zasady pomocniczości. Kilka uwag o jej znaczeniu i gwarancjach w Unii Europejskiej
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391121.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zasada pomocniczości
zasada subsydiarności
podział kompetencji w UE
żółta kartka
pomocniczość a parlamenty narodowe
pomocniczość a struktura Parlamentu
Europejskiego
principle of subsidiarity
division of competences in the EU
yellow card
subsidiarity
vs. national parliaments
subsidiarity vs. the European Parliament structure
Opis:
Autorka porusza kilka kwestii związanych z adaptacją zasady pomocniczości w prawie traktatowym Unii Europejskiej, analizując kolejno: rolę pomocniczości w kształtowaniu stosunków między Unią a państwami członkowskimi, zwłaszcza w kontekście podziału kompetencji, sposób jej wyrażenia i gwarancji w traktatach, jej relacji z innymi zasadami, zwłaszcza zasadą proporcjonalności, oraz jej skuteczność w praktyce. Doceniając znaczenie i potencjał zasady pomocniczości w strukturze tak szczególnej jak Unia, gdzie zarazem osiągane muszą być interesy wspólnotowe, jak i respektowane interesy narodowe, autorka dostrzega pewną słabość jej rzeczywistego oddziaływania w wewnętrznych relacjach UE i państw członkowskich. Krytycznie zatem ocenia funkcjonowanie tej zasady w trybie ex ante (żółta kartka), jak i ex post (orzecznictwo TS UE), wskazując, iż warte przemyślenia byłoby wprzężenie oddziaływania zasady w toku procesu legislacyjnego, ale wymagałoby to uruchomienia odpowiednich mechanizmów proceduralnych i strukturalnych. Może więc ponownie porozmawiać o drugiej izbie PE lub innej analogicznej strukturze, która pozwoliłaby na pilnowanie zasady pomocniczości przez dedykowaną szczególnie tej kwestii instytucję parlamentarną?
The article discusses a few issues relating to the adaptation of the principle of subsidiarity in the law of the European Union and analyses the role of subsidiarity in the development of relations between the EU and the Member States, especially in the context of the division of competences, the way of its implementation and guarantees in the treaties, its relation to other principles, especially the principle of proportionality, and its efficiency in practice. Acknowledging the importance and potential of the principle of subsidiarity in such a special structure as the EU, where common interests must be safeguarded and national interests must be respected, the author notices a certain weakness of its real influence on the internal relations between the EU and its Member States. Thus, she critically assesses the functioning of this principle ex ante (a yellow card) as well as ex post (rulings of the Court of Justice of the EU) pointing out that it is worth considering the possibility of including the influence of the principle in the course of the legislative process but this would require launching appropriate procedural and structural mechanisms. So, we should probably talk about another chamber of the European Parliament or another similar structure that would enable a dedicated parliamentary institution to supervise the principle of subsidiarity.
Źródło:
Ius Novum; 2016, 10, 4; 28-51
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies