Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "strength ratio" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Stress-strain response of sheared wheat granular material stored in silos using triaxial compression tests
Autorzy:
Zeng, C.
Gu, H.
Wang, Y.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082870.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
wheat granular
void ratio
confining pressure
shearing velocity
strength
dilatancy
Opis:
Wheat granular material stored in silos usually suffers shearing loads, which induces complex stress-strain response during the silo filling and discharging process. In order to guarantee the safe storage of these granular materials, it is necessary to investigate the shearing behaviour of wheat granular material in silos. In this paper, a series of triaxial tests were conducted on wheat granular material by using a modified double cell triaxial system. The stress-strain responses including the volumetric strain behaviour were examined considering the effect of the initial void ratio, confining pressure and shearing velocity. Different shearing states were discussed to obtain their strength parameters in various conditions. The results show that the shearing characteristics of wheat granular material are influenced by the shearing velocity. The friction angles increase with the decreasing void ratio at different states. The final volumetric strain decreases with increasing confining pressure, and the dilation is diminished. The dilatancy behaviour was quantitatively evaluated based on Row’s theory for wheat granular material. The stress-strain relationship of wheat granular material was then determined.
Źródło:
International Agrophysics; 2020, 34, 1; 103-114
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of selected material and technological factors on mechanical properties and microstructure of reactive powder concrete (RPC)
Wpływ wybranych czynników materiałowych i technologicznych na właściwości mechaniczne i mikrostrukturę betonów z proszków reaktywnych (BPR)
Autorzy:
Zdeb, T.
Śliwiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/230960.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
beton reaktywny
kompozyt cementowy ultrawysokowartościowy
włókno stalowe
współczynnik zbrojenia włóknami
warunki dojrzewania
wytrzymałość
eneria pękania
odporność na kruche pękanie
mikrostruktura
reactive powder concrete
ultra high performance cementitious composites
steel fibres
fibres volume ratio
curing conditions
strength
fracture energy
fracture toughness
microstructure
Opis:
The paper deals with the properties and microstructure of Reactive Powder Concrete (RPC), which was developed at Cracow University of Technology. The influence of three different curing conditions: water (W), steam (S) and autoclave (A) and also steel fibres content on selected properties of RPC was analyzed. The composite characterized by w/s ratio equal to 0.20 and silica fume to cement ratio 20%, depending on curing conditions and fibres content, obtained compressive strength was in the range from 200 to 315 MPa, while modulus of elasticity determined during compression was about 50 GPa. During three-point bending test load-deflection curves were registered. Base on aforementioned measurements following parameters were calculated: flexural strength, stress at limit of proportionality (LOP), stress at modulus of rapture (MOR), work of fracture (WF), and toughness indices I5, I10 and I20. Both amount of steel fibres and curing conditions influence the deflection of RPC during bending.
Artykół dotyczy charakterystyki wybranych właściwośći i mikrostruktury Betonów z Proszków Reaktywowanych (BPR), wytworzonych w Politechnice Krakowskiej. Analizie poddano wpływ trzech warunków dojrzewania: dojrzewanie w wodzie (W), naparzanie niskoprężne (S) oraz autoklawizacja (A), a także zawartości włókien stalowych na wybrane właściwości BPR. Kompozyt charakteryzował się stałym współczynnikiem wodno-spoiwowym 0,20 oraz zawartością pyłu krzemionkowego 20% w stosunku do masy cementu. W zależności od warunków dojrzewania i udziału włókien wytrzymałość na ściskanie wahała się w granicach od 200 do 315 MPa, natomiast moduł sprężystości wyznaczany podczas ściskania wynosił około 50 GPa. Podczas trzypunktowego zginania beleczek RPC rejestrowano zależność siła-ugięcie, na podstawie której wyznaczono następujące parametry: wytrzymałość na rozciąganje przy zginanju, wartość naprężenia w punktach LOP i MOR (opis w tekście), energię zniszczenia WF oraz wartości współczynników toughness indices I5, I10 and I20. Zarówno udział włókien stalowych jak i warunki dojrzewania BPR mają wpływ na odkształcalność kompozytu podczas próby zginania.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2011, 57, 2; 227-246
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strength characteristics of roof rock-coal composite samples with different height ratios under uniaxial loading
Charakterystyka wytrzymałościowa próbek kompozytowych składających się z warstw węgla i materiału skalnego o różnej wysokości pod wpływem obciążeń jednoosiowych
Autorzy:
Yin, Dawei
Chen, Shaojie
Sun, Xizhen
Jiang, Ning
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219277.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
charakterystyka wytrzymałościowa
strop modelowany jako próbka kompozytowa węgla i materiału skalnego
stosunek wysokości warstwy węgla do skały
strefa kontaktowa
test ściskania jednoosiowego
strength characteristics
roof rock-coal (RRC) composite sample
height ratio of roof rock to coal
RRC interface
uniaxial compression test
Opis:
An uniaxial compression mechanical model for the roof rock-coal (RRC) composite sample was establi-shed in order to study the effects of height ratio of roof rock to coal on the structural strength of composite sample. The composite sample strengths under different height ratios were established through stress and strain analysis of the sample extracted from the interface. The coal strength near the interface is enhanced and rock strength near the interface weakened. The structural strength of composite sample is synthetically determined by the strengths of rock and coal near and far away from the interface. The area with a low strength in composite sample is destroyed firstly. An analytical model was proposed and discussed by conducting uniaxial compression tests for sandstone-coal composite samples with different height ratios, and it was found that the structural strength and elastic modulus decrease with a decrease in height ratio. The coal strengths far away from the interface determine the structural strengths of composite sample under different height ratios, which are the main control factor for the structural strength in this test. Due to its lowest strength, the rock near the interface first experienced a tensile spalling failure at the height ratio of 9:1, without causing the structural failure of composite sample. The coal failure induces the final failure of composite sample.
Model mechaniczny modelu stropu w postaci próbek kompozytowych składających się z węgla i materiału skalnego pod działaniem obciążeń jednoosiowych został opracowany w celu zbadania wpływu stosunku wysokości warstwy stropu skalnego do warstwy węgla na wytrzymałość próbki kompozytowej. Wytrzymałość na ściskanie próbek kompozytowych dla różnych wielkości stosunku wysokości warstw określono na podstawie badania naprężeń i odkształceń próbek pobranych ze strefy kontaktu węgiel-skała. Wytrzymałośćwęgla w pobliżu strefy kontaktowej wzrasta podczas gdy wytrzymałość warstwy skalnej w tym rejonie jest zredukowana. Wytrzymałość próbki kompozytowej określana jest poprzez analizę wytrzymałości warstw węgla i warstw skały w pobliżu a także w pewnej odległości od strefy kontaktowej. W pierwszej kolejności zniszczeniu ulegnie część próbki kompozytowej o zmniejszonej wytrzymałości. Zaproponowano model analityczny i przeprowadzono dyskusję wyników otrzymanych na podstawie testów ściskania jednoosio-wego próbki składającej się z węgla i piaskowca o różnym stosunku wysokości ich warstw. Stwierdzono, że wytrzymałość oraz wartość modułu sprężystości maleje wraz z malejącym stosunkiem wysokości warstw. Wytrzymałość węgla w znacznej odległości od strefy kontaktowej determinuje całkowitą wytrzymałośćpróbki kompozytowej dla różnych stosunków ich wysokości, a stosunek wysokości ich warstw okazuje się być głównym czynnikiem decydującym o wytrzymałości próbki. Z uwagi na najniższą wytrzymałość, warstwa skalna zalegająca najbliżej strefy kontaktu w pierwszej kolejności podległa rozwarstwieniu wskutek rozciągania, przy stosunku wysokości warstw 9:1, nie powodując jednak uszkodzenia próbki kompozytowej. Uszkodzenie warstwy węgla z kolei, prowadzi do całkowitego zniszczenia próbki kompozytowej.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2019, 64, 2; 307-319
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mechanical aspects of wellbore stability in shales and coals
Stateczność otworów w warstwach łupków oraz węgli
Autorzy:
Szpunar, Tadeusz
Budak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143630.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
well
stability
shale
coal
mechanical parameters
unconfined compressive strength
Poisson’s ratio
swelling pressure
overburden
pressure
mud
density
stateczność
otwór
parametry mechaniczne
łupek
węgiel
wytrzymałość na ściskanie
współczynnik Poissona
ciśnienie pęcznienia
ciśnienie
nadkład
gęstość
płuczka
Opis:
This paper presents a simple model which can be used to calculate the following values: critical depth for which the well integrity is preserved in a shale or coal horizon with actual shale/coal mechanical parameters, actual mud density and reservoir parameters; minimum mud density at which stress concentration at the wellbore wall is below the allowable limit for a given rock’s mechanical parameters, formation pressure gradient, and overburden pressure gradient; mud density required for the preservation of shale/coal integrity at the wellbore wall at any depth, assuming that the strength parameters of shale or coal, formation pressure gradient, and overburden pressure gradient are constant. The appropriate equations were derived using the maximum principal strain hypothesis, which holds for brittle materials. It was also assumed that the radial pressure at the borehole wall is caused by the weight of overburden rocks. The author’s intention was to provide formulas which are as simple as possible and which can be easily used in practice. The final equations were based on the solution to the Lame problem, which was adopted to represent a vertical drilling well with a circular cross-section and filled with mud whose hydrostatic pressure is assumed to oppose the pore pressure. Included are effects of silt swelling pressure, overburden pressure, mud density and the mechanical properties of the rock – including the unconfined compressive strength and Poisson’ s ratio. In the case of shale or silty coal layers, the swelling pressure increases the volume of the clay minerals in the pores by diffusion the mud filtrate, which reduces the pore volume and increases the pore pressure, and therefore impacts the calculations. Presented model allows for derivation of the Hubert–Willis formula for fracturing pressure or fracture pressure gradient, which are commonly used in the oil industry. The calculation results are presented using data from the domestic oil industry and data from one of the Polish coal mines.
W artykule podano prosty model umożliwiający obliczenie następujących wielkości: głębokości krytycznej, w jakiej pokład łupków lub węgla zachowa integralność przy danych parametrach mechanicznych łupku lub węgla, danej gęstości płuczki i znanych parametrach złożowych; minimalnej gęstości płuczki, przy której koncentracja naprężeń na ścianie otworu nie przekracza granicy dopuszczalnej dla danych parametrów mechanicznych łupku lub węgla oraz gradientu ciśnienia i nadkładu; gęstości płuczki, przy której zachowana będzie integralność ścian otworu w warstwach łupku lub węgla w każdej głębokości dla danych parametrów mechanicznych łupku, przy stałym gradiencie ciśnienia i nadkładu. Wyprowadzono odpowiednie wzory, przyjmując hipotezę wytrzymałościową maksymalnego wytężenia materiału stosowaną w przypadku materiałów kruchych. Przyjęto również, że przy założeniu odkształceń sprężystych ciśnienie radialne na ścianie otworu jest spowodowane ciężarem skał nadkładu. Intencją autorów było podanie możliwie jak najprostszych wzorów, które mogłyby zostać zastosowane w praktyce. Wykorzystano rozwiązania tzw. problemu Lamégo, to jest rozpatrywano stan naprężeń na ścianie pionowego wyrobiska o przekroju kołowym, traktując skałę jako materiał sprężysty. We wzorach na wielkość naprężeń na ścianie wyrobiska o przekroju w kształcie okręgu uwzględniono wpływ ciśnienia pęcznienia, ciśnienia wywieranego przez nadkład, gęstość płuczki, jak również parametry wytrzymałościowe łupku/węgla, w tym wytrzymałość na ściskanie w jednoosiowym stanie naprężeń i współczynnik Poissona. W przypadku warstw łupków lub węgli zailonych ciśnienie pęcznienia powoduje zwiększenie objętości minerałów ilastych w porach w wyniku dyfuzji filtratu płuczki, co zmniejsza objętość porów i zwiększa ciśnienie porowe, a zatem wpływa na wyniki obliczeń. Przedstawiony model pozwala na wyprowadzenie z niego powszechnie stosowanego w przemyśle wzoru Huberta–Willisa, podającego wielkość ciśnienia szczelinowania skał na ścianie otworu oraz gradientu ciśnienia szczelinowania. Przedstawiono wyniki obliczeń dla danych z otworów z krajowego przemysłu naftowego oraz jednej z polskich kopalni węgla kamiennego.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 7; 446-453
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental behaviour of steel tubular columns for varying in filled concrete
Badanie doświadczalne stalowych słupów rurowych o różnym wypełnieniu betonem
Autorzy:
Sangeetha, P.
Senthil, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/230743.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
słup zespolony
słup stalowo-betonowy
kruszywo recyklingowe
wskaźnik smukłości
wskaźnik wytrzymałości
wskaźnik zamknięcia
CFST
composite column
recycled aggregate
slenderness ratio
strength index
confinement index
concrete filled steel tube
Opis:
This paper investigates the behaviour of axially-loaded tubular columns filled with M20 grade concrete and partially replaced concrete. The parameters varying in the study are slenderness ratio (13.27, 16.58 & 19.9), and normal M20 grade concrete, partially replaced quarry dust and concrete debris. The effects of the various concrete mixes and composite action between the steel tube and the concrete core are studied and a graph visualizing the differences between the load carrying capacity and the axial deflection is plotted. Some of the performance indices like the Ductility Index (DI), Concrete Contribution Ratio (CCR), Confinement Index (θ) and Strength Index (SI) are also evaluated and compared amongst the CFST columns. From the results it has been noted that an increase in the L/D ratio decrease the behaviour of the composite columns irrespective of the in filled materials. The composite action was achieved in the CFST columns filled with partially replaced quarry dust and concrete debris when compared with hollow steel columns. The load carrying capacity of the CFST column increases by 32 % compared with the hollow tubular columns.
Stalowe słupy rurowe wypełnione betonem (CFST) są wykorzystywane do różnorodnych zastosowań, takich jak filary mostów, które są stale narażone na oddziaływanie ruchu ulicznego, słupy obsługujace zbiorniki magazynowe, pokłady kolejowe, pale oraz słupy stosowane w wysokich budynkach. Ze względu na zwiększone wykorzystanie tego rodzaju słupów zespolonych, zainteresowanie zachowaniem tego typu słupów przyczyniło się do przeprowadzenia wielu badań teoretycznych i eksperymentalnych. Chociaż słupy CFST nadają się do wykorzystania w wysokich budynkach na obszarach sejsmicznych, ich zastosowanie zostało ograniczone z powodu braku informacji o prawdziwej wytrzymałości i nieelastycznym zachowaniu CFST. Główną zaletą betonu w CFST jest to, że opóźnia on lokalne wyboczenie ściany rury i samego betonu, w umiarkowanym stanie, a zatem jest w stanie utrzymać większe obciążenia i naprężenia niż w stanie nieumiarkowanym. W niniejszej pracy zbadano zachowanie słupów rurowych obciążonych osiowo, wypełnionych betonem klasy M20 i częściowo zastąpionym betonem. Badaniu poddano łącznie 12 próbek, w celu zbadania zachowania stalowych słupów rurowych wypełnionych betonem przy różnym wypełnieniu. Parametry zróżnicowane w badaniu są współczynnikiem smukłości (13,27, 16,58 i 19,9) i betonem standardowej klasy M20, częściowo zastąpionym pyłem z kamieniołomu i odłamkami betonu. Badano wpływ różnych działań betonowych i kompozytowych w rurze stalowej i rdzeniu betonowym, a ponadto sporządzono wykres obciążenia i ugięcia osiowego. Niektóre wskaźniki wydajności, takie jak Wskaźnik Plastyczności (DI), Współczynnik Udziału Betonu (CCR), Wskaźnik Zamknięcia (θ) oraz Wskaźnik Wytrzymałości (SI) zostały również poddane ocenie i porównane z słupami CFST. Na podstawie wyników stwierdzono, że wzrost wskaźnika L/D ogranicza działanie słupów zespolonych, niezależnie od wypełnionych materiałów. Złożone działanie osiągnięto w słupach CFST wypełnionych częściowo wymienionym pyłem z kamieniołomu i odłamkami betonu, w porównaniu z pustymi stalowymi słupami. Wykorzystanie odłamków betonu i pyłu z kamieniołomu doprowadziło do poprawy zachowania konstrukcji słupów zespolonych poddanych obciążeniu osiowemu, w porównaniu do pustych stalowych słupów. Zwiększenie wytrzymałości w przypadku słupów CFST zależy od wytrzymałości na ściskanie wypełnionego betonu oraz od wskaźnika zamknięcia. Nośność słupa CFST wzrasta o 32% w porównaniu z pustymi słupami rurowymi, niezależnie od wypełnienia betonem. Wykorzystanie kruszywa pochodzącego z recyklingu w stalowych kolumnach rurowych jest nie tylko techniką utylizacji odpadów, lecz zmniejsza także koszt wypełnienia betonem.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2017, 63, 4; 149-160
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczynnik intensywności naprężeń w betonie a jego wytrzymałość na ściskanie
The stress intensity factor and compression strength of concrete
Autorzy:
Plechawski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/162260.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
beton
naprężenie
odporność na rozciąganie
współczynnik intensywności naprężeń
wytrzymałość na ściskanie
współczynnik wodno-cementowy
concrete
stress
tensile strength
stress intensity factor
compressive strength
water-cement ratio
Opis:
Beton, który jest materiałem uniwersalnym, wieloskładnikowym, heterogenicznym i anizotropowym, jest jednym z podstawowych materiałów konstrukcyjnych powszechnie stosowanym w budownictwie. Wpływa na to łatwy dostęp do jego składników, dość niskie koszty wytworzenia, możliwość stosowania w zmiennych warunkach atmosferycznych, możliwość wznoszenia budowli i wykonywania konstrukcji w różnych technologiach. Eksploatacja konstrukcji budowlanych powoduje ich fizyczne zużycie, elementy betonowe i żelbetowe ulegają destrukcji. Z powodu bardzo wysokich kosztów budowy nowych obiektów użytkowane konstrukcje muszą być naprawiane i wzmacniane różnymi metodami. Zdarza się, że konstrukcje zaprojektowane poprawnie ulegają katastrofalnemu zniszczeniu w wyniku nagłego pękania. Wspólnym mianownikiem takich sytuacji jest obecność pęknięć pierwotnych. W konstrukcjach stalowych mogą być one efektem np. błędnego spawania, w betonowych – np. zjawisk skurczowych. Nagłe pękanie jest spowodowane, zachodzącym z szybkością dźwięku, wzrostem propagacji istniejących pęknięć, które nagle stają się niestabilne. Przekroczone zostaje krytyczne naprężenie, przy którym jest dostatecznie dużo energii na to, aby wykonać pracę rozrywania materiału.
Concrete is a universal, multi-component, heterogeneous, anisotropic material, and is one of the basic materials widely used in construction. Reasons for this include the easy availability of its components, relatively low production costs, usability in variable weather conditions, and the possibility of making structures using various different technologies. When structures are in use they are subject to physical wear, and concrete and reinforced concrete elements suffer degradation. Because of the very high costs of constructing new buildings, various methods must be applied to repair and reinforce existing structures. Sometimes even correctly designed structures suffer catastrophic damage as a result of sudden cracking. A common feature of such situations is the presence of primary cracks. In steel structures these may result from faulty welding, for example, while in the case of concrete the cause may be shrinkage effects. Sudden cracking is caused by growth, propagated at the speed of sound, in existing cracks, which rapidly become unstable. This involves the exceeding of the critical stress, where there is sufficient energy available to tear the material apart.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2014, R. 85, nr 7-8, 7-8; 50-53
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of selected structural and mechanical properties of the Strzelin granites as induced by thermal loads
Wpływ obciążeń termicznych na zmiany niektórych strukturalnych i mechanicznych właściwości granitów strzelińskich
Autorzy:
Nowakowski, A.
Młynarczuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219766.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
właściwości skał
struktura skał
obciążenie termiczne
spękania
prędkość fali dźwiękowej
porowatość
przepuszczalność
wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie
moduł Younga
współczynnik Poissona
rock properties
rock structure
thermal load
cracks
sound wave velocity
porosity
permeability
compressive strength
Young modulus
Poisson ratio
Opis:
Temperature is one of the basic factors influencing physical and structural properties of rocks. A quantitative and qualitative description of this influence becomes essential in underground construction and, in particular, in the construction of various underground storage facilities, including nuclear waste repositories. The present paper discusses the effects of temperature changes on selected mechanical and structural parameters of the Strzelin granites. Its authors focused on analyzing the changes of granite properties that accompany rapid temperature changes, for temperatures lower than 573ºC, which is the value at which the β - α phase transition in quartz occurs. Some of the criteria for selecting the temperature range were the results of measurements carried out at nuclear waste repositories. It was demonstrated that, as a result of the adopted procedure of heating and cooling of samples, the examined rock starts to reveal measurable structural changes, which, in turn, induces vital changes of its selected mechanical properties. In particular, it was shown that one of the quantities describing the structure of the rock - namely, the fracture network - grew significantly. As a consequence, vital changes could be observed in the following physical quantities characterizing the rock: primary wave velocity (vp), permeability coefficient (k), total porosity (n) and fracture porosity (η), limit of compressive strength (Rσ1) and the accompanying deformation (Rε1), Young’s modulus (E), and Poisson’s ratio (ν).
Wśród wielu czynników wpływających na właściwości fizyczne i strukturalne skał jednym z najważniejszych jest bez wątpienia temperatura. Jej podwyższenie lub obniżenie może prowadzić do zmian struktury, spowodować przemiany fazowe składników, zmieniać skład chemiczny a wreszcie, stan skupienia skały. Procesy te mogą więc w istotny sposób zmienić właściwości fizyczne skały, co jest istotne między innymi z punktu widzenia szeroko rozumianego budownictwa podziemnego. Zmiany temperatury skały mogą wynikać z warunków naturalnych, w jakich się ona znajduje lub być konsekwencją działalności człowieka. Szczególnym przypadkiem takiej działalności jest budowa różnego typu składowisk podziemnych czy to magazynowych (np. magazyny paliw płynnych) czy też „podziemnych śmietników” na różnego rodzaju odpady, także promieniotwórcze. Artykuł skupia się na badaniach wpływu zmian temperatury na wybrane parametry mechaniczne i strukturalne granitów ze Strzelina. Autorzy skoncentrowali się na analizie zmian właściwości tych skał towarzyszących szybkim zmianom temperatury, w zakresie od temperatury pokojowej do 573ºC, czyli do temperatury, przy której zachodzi przemiana fazowa kwarcu β - α. Badania prowadzono na dwóch odmianach granitoidów z masywu Strzelin-Žulowa. Jedna z nich to odmiana „młodszą”, tzw. normalna, o charakterze adamellitu a druga to odmiana „starszą” wykazującą podobieństwo do gnejsów. Na potrzeby niniejszej pracy granit normalny nazywano granitem gruboziarnistym, a granit gnejsowaty - drobnoziarnistym. Procedura badawcza polegała na tym, że walcowe próbki skal umieszczano w piecu nagrzanym do zadanej temperatury, celem wywołania „szoku” termicznego. Stosowano temperatury 100, 200, 300 i 500 stopni Celsjusza. Po upływie 60 minut piec, w którym znajdowała się próbka wyłączano i stygł on wraz z próbką do temperatury pokojowej. Przyjęty czas wygrzewania miał zapewnić równomierne nagrzanie próbki w całej jej objętości. Wyznaczony on został na podstawie pomiarów przewodnictwa temperaturowego. Wyniki badań mikroskopowych przeprowadzone dla granitów wygrzewanych w opisany sposób wskazują, że istotną zmianą strukturalną jest powstanie nowych i (lub) rozrost już istniejących spękań. W pracy zaprezentowano wyniki badań ilościowych, które świadczą o tym, że zastosowana procedura grzania szokowego pociąga ze sobą wzrost spękań rozumiany zarówno jako wzrost ich długości jak i rozwartości a w konsekwencji ich powierzchni (patrz rys. 6), Ponadto spękania te są praktycznie niezauważalne pod mikroskopem optycznym i uwidaczniają się dopiero pod mikroskopem skaningowym, Analizując dwie odmiany granitu zauważono, że zdecydowanie większy wzrost spękań występuje w granicie gruboziarnistym. Jakkolwiek rozrost istniejących i powstanie nowych spękań nie są jedynymi zmianami strukturalnymi zauważonymi w podgrzewanych skałach (porównaj rozdział 3.1 i 3.2), to w rezultacie zaprezentowanych wyników badań przyjęto, że są one tym procesem, który wywiera największy wpływ na właściwości fizyczne badanych skał. W badanych nie zaobserwowano przemian fazowych. Zwrócono natomiast uwagę na niewielkie zmiany chemiczne. Ich przykładem może być np. oksydacja skaleni i biotytu, czego efektem jest opisana zmiana barwy biotytu (patrz rys. 5). Badania dylatometryczne, których wynik zaprezentowano na rys 17 pokazały, że względny przyrost wymiarów liniowych próbek skał towarzyszący zmianom temperatury w przyjętym zakresie osiąga 0,085% dla granitu drobno- i 0,11% dla gruboziarnistego. Zakładając, że granity można uważać za skały jednorodne i izotropowe można w tym momencie oszacować, że ich trwała zmiana objętości (dylatancja) będąca wynikiem grzania szokowego wyniesie odpowiednio 0,255% i 0,33%. Są to wartości tego samego rzędu, co pokazane wcześniej (rys. 16) wartości porowatości spękań. Potwierdzeniem przypuszczeń o związku pomiędzy przyjętą procedurą obróbki termicznej skały a powstawaniem w niej spękań są wyniki badań przepuszczalności oraz badań porozymetrycznych pokazane w rozdz. 4.2. Zależności widoczne na rys. 8, 9 i 10 pokazują, że dla badanych granitów wraz ze wzrostem temperatury grzania szokowego następuje wyraźny wzrost przepuszczalności i porowatości. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że zarówno badania porozymetryczne jak i badania przepuszczalności dostarczają jedynie informacji na temat spękań otwartych, połączonych ze sobą i z brzegami próbki. Nie dają one natomiast żadnych informacji na temat spękań izolowanych. Analizując wyniki testów jednoosiowego ściskania stwierdzić należy, że dla badanego materiału wraz ze wzrostem temperatury grzania szokowego zaobserwowano spadek wytrzymałości oraz sztywności próbki (rys. 11 i 13) połączony ze wzrostem jej odkształcalności (rys. 12). Przyczyny takiego zachowania badanych próbek granitowych można powiązać z pojawianiem się - w wyniku procedury grzania szokowego - nowych oraz rozrostem istniejących już w próbce mikrospękań. W rozdziale 4.3 zaprezentowano wyniki pomiarów współczynnika Poissona. Dla badanych granitów trudno dopatrzyć regularności w zależności ν(Tg), co może być konsekwencją trudności związanych ze stosowaną techniką pomiaru odkształceń poprzecznych Wydaje się jednak, że anomalia zilustrowana na rys. 14 jest zjawiskiem fizycznym polegającym na tym, że deformacja poprzeczna szkieletu próbki podczas jej jednoosiowego ściskania powoduje zamykanie się w próbce tych spękań, które są odchylone od kierunku siły obciążającej. Reasumując należy stwierdzić, że w pracy wykazano, że wskutek przyjętej procedury ogrzewania i chłodzenia próbek w badanych granitach zachodzą mierzalne zmiany strukturalne pociągające za sobą istotne zmiany wybranych właściwości mechanicznych. W szczególności wykazano, że spośród wielkości charakteryzujących strukturę skały znaczącemu rozrostowi uległa sieć spękań. Konsekwencją tych zmian były znaczące zmiany takich charakteryzujących skałę wielkości fizycznych jak: prędkość podłużnej fali akustycznej (vp), współczynnik przepuszczalności (k), porowatość całkowita (n) i porowatość spękań (η), granica wytrzymałości na ściskanie (Rσ1) i towarzyszące jej odkształcenie (Rε1), moduł Younga (E) i współczynnik Poissona (ν).
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 4; 951-974
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moduł sprężystości wzdłużnej blachy stalowej z perforacją prostą
The modulus of elasticity of steel sheet with right pattern of perforation
Autorzy:
Muzykiewicz, W.
Wieczorek, M.
Mroczkowski, M.
Pałka, P.
Kuczek, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/212010.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Obróbki Plastycznej
Tematy:
moduł sprężystości wzdłużnej
moduł Younga
własności wytrzymałościowe
blacha perforowana
stal DC01
wskaźnik ubytku masy
modulus of elasticity
Young's modulus
strength properties
perforated metal sheet
DC01 steel
mass loss ratio
Opis:
Blachy perforowane należą do materiałów inżynierskich o szerokiej palecie coraz bardziej zaawansowanych zastosowań. Wymaga to dobrego rozpoznania ich właściwości, ich specyficznych w stosunku do pełnej blachy cech. W pracy przedstawiono wyniki badań modułu sprężystości wzdłużnej (modułu Younga) oraz własności mechanicznych, zwłaszcza wytrzymałościowych, blachy stalowej DC01 z prostym układem otworów okrągłych o średnicy równej szerokości mostu między otworami. Materiałem odniesienia była blacha pełna tego samego gatunku i grubości. Moduł Younga wyznaczono w oparciu o statyczną próbę rozciągania materiału w zakresie sprężystym, z wykorzystaniem ekstensometru dwuosiowego firmy Instron o odpowiedniej rozdzielczości pomiarowej. Przedyskutowano niejednorodność rozkładu wartości modułu sprężystości wzdłużnej w płaszczyźnie blachy na tle anizotropii własności mechanicznych, wywołanej kierunkowością cech geometrycznych siatki otworów. Wyższe wartości występują w kierunkach obciążenia prostopadłych do kierunku najgęstszego upakowania otworów. W przypadku perforacji prostej są to kierunki wyznaczone przez boki elementarnego kwadratu siatki, z reguły pokrywające się z kierunkiem walcowania blachy (0º) i poprzecznym (90º). Pokazano wpływ sposobu wyznaczania charakterystyk naprężeniowych blachy perforowanej na ich wartość i stopień niejednorodności. Odniesienie obciążenia zewnętrznego do czynnego przekroju poprzecznego rozciąganej próbki (do powierzchni mostów w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku obciążenia) daje wartości znacznie wyższe od wyznaczonych dla przekroju całkowitego, a niejednorodność ich rozkładu w płaszczyźnie blachy jest większa. W artykule oceniono również wpływ perforacji na obniżenie wartości modułu Younga i własności wytrzymałościowych blachy perforowanej z uwzględnieniem wskaźnika masy. Pozwala to na trafniejszą ocenę blachy perforowanej jako alternatywnego materiału konstrukcyjnego. Zaproponowano sposób określania wskaźnika ubytku masy blachy perforowanej dla przypadku tego samego materiału i tej samej grubości blachy.
Perforated sheet is among engineering materials that have a wide range of increasingly advanced applications. This requires good identification of the properties of such materials and their specific features, compared to solid sheet. This article presents the results of tests of the modulus of elasticity (Young’s modulus) as well as of mechanical properties, particularly strength properties, of DC01 steel sheet with a right pattern of round holes with a diameter equal to the width of the bridge between holes. Solid sheet of the same grade and thickness served as the reference material. Young’s modulus was determined on the basis of a static tensile test of the material within the elastic range, with the use of a biaxial extensometer from the Instron company with the appropriate resolution of measurement. The anisotropic distribution of the value of the modulus of elasticity in the plane of the sheet was discussed on the background of the anisotropy of mechanical properties caused by the directionality of the geometrical features of the grid of holes. Higher values occur in loading directions perpendicular to the direction of the greatest hole density. In the case of a right perforation pattern, these are the directions determined by the sides of the elementary square of the grid, corresponding to the sheet rolling direction (0º) and transverse direction (90º) as a rule. The influence of the method of determining stress characteristics of perforated sheet on their value and degree of inhomogeneity was demonstrated. Dividing external load by the active cross-section of the specimen subjected to tension (by the surface of bridges in the plane perpendicular to the loading direction) yields values significantly greater than those determined for the full cross-section, and the anisotropy of their distribution in the plane of the sheet is greater. This article also evaluates the impact of perforation on reduction of Young’s modulus and strength properties of perforated sheet, accounting for the mass ratio. This allows for more accurate assessment of perforated sheet as an alternative constructional material. A method for determining the mass loss ratio of perforated sheet for the case of the same material and the same sheet thickness is proposed.
Źródło:
Obróbka Plastyczna Metali; 2016, 27, 4; 283-300
0867-2628
Pojawia się w:
Obróbka Plastyczna Metali
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the concrete strength used in structures, using the destructive method
Ocena wytrzymałości betonu stosowanego w konstrukcjach, przy zastosowaniu metody niszczącej
Autorzy:
Michałowska-Maziejuk, Dorota
Goszczyńska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1403634.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
concrete
testing machine
concrete compressive strength
destructive method
water-cement ratio
beton
maszyna testująca
wytrzymałość betonu na ściskanie
metoda niszcząca
współczynnik wodno-cementowy
Opis:
This paper presents the analysis of the results of research on concrete compressive strength on cubic samples, in the early stage of its curing (after 7, 14, and 28 days). The analysis considers the variable water-cement ratio. Statistical and strength parameters were assessed, estimating the quality of the obtained concrete at the same time. Verification of the expected C25/30 concrete grade was carried out from the recipe provided by the prefabrication plant. Then, the grammage of individual components was adjusted to obtain the grade of concrete assumed by the authors. The article estimates the concrete grade based on strength parameters in three stages of concrete curing. The concrete was then compared with the concrete class calculated based on standard procedures (EC2 procedures), which could be reached after 28 days. The paper also provides an overview of the most used methods of testing concrete compressive strength.
W artykule przedstawiono analizę wyników uzyskanych z badania wytrzymałości betonu na ściskanie na próbkach sześciennych we wczesnej fazie jego dojrzewania (po 7, 14 i 28 dniach), z uwzględnieniem zmieniającej się wartości stosunku wodno-cementowego. Dokonano oceny parametrów zarówno statystycznych jak i wytrzymałościowych, szacując przy tym jakość produkcji otrzymanego betonu. Przeprowadzono weryfikację oczekiwanej klasy betonu C25/30, z udostępnionej przez zakład prefabrykacji receptury, a następnie zmieniono gramaturę poszczególnych jej składników w celu uzyskania założonej przez autorów klasy betonu równej C20/25. W artykule oszacowano klasę betonu na podstawie parametrów wytrzymałościowych w trzech stadiach czasowych i porównano ją z wyznaczoną według przepisów normowych wartością, która mogłaby zostać osiągnięta po 28 dniach. Otrzymane wyniki badań porównano z wyznaczonymi zgodnie z normą Eurokod 2 wartościami wytrzymałości, które mogłaby zostać osiągnięte po 28 dniach i oszacowaną na tej podstawie klasą betonu. W pracy dodatkowo przedstawiono przegląd najczęściej stosowanych metod badań wytrzymałości betonu na ściskanie.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2021, 20, 2; 5-14
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prediction and Experimental Investigation of Knitted Fabric Thickness and its Influence on Single Jersey Fabric Properties
Prognozowanie i badanie eksperymentalne grubości dzianiny i jej wpływu na właściwości dzianiny „single jersey”
Autorzy:
Maheswaran, Rathinam
Srinivasan, Varadharaj
Muralikrishnan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/234212.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych
Tematy:
modal
blend ratio
compact yarn
loop length
bursting strength
air-permeability
współczynnik mieszanki
przędza kompaktowa
długość pętli
wytrzymałość na zrywanie
przepuszczalność powietrza
Opis:
This study focussed on the investigation of the properties of knitted fabrics produced from blended yarns made of different proportions of modal (M) and cotton (C) fibres. For this purpose, single jersey knitted fabric samples were produced from modal and modal-cotton blended yarns consisting of three different blend ratios of MC fibres (M:C – 100:0, 70:30 & 50:50) in three different loop lengths from both ring and compact yarns. Eighteen samples were obtained to observe the effect of the MC blend ratio, type of yarn and loop length on the bursting strength and air-permeability of single jersey knitted fabrics. ANOVA was performer at a 95% significance level to find the influence of the blend ratio on the test results. The results show that the modal cotton blend ratio influenced the bursting strength and air-permeability of knitted fabric significantly. It is also observed that the type of yarn and loop length show a significant impact on the fabric quality parameters measured.
W pracy skoncentrowano się na badaniu właściwości dzianin wytwarzanych z przędz mieszanych wykonanych z różnych proporcji włókien modalnych (M) i bawełnianych (C). W tym celu wytworzono próbki dzianiny single jersey z mieszanych przędz modalnych i modalno-bawełnianych składających się z trzech różnych proporcji włókien MC (M:C – 100:0, 70:30 i 50:50) i trzech różnych długościach pęteli zarówno z przędzy pierścieniowej, jak i zwartej. Otrzymano osiemnaście próbek, które zbadano pod kątem wpływu stosunku mieszanki MC, rodzaju przędzy i długości pętli na wytrzymałość na rozerwanie i przepuszczalność powietrza dzianin. Przeprowadzono test ANOVA na poziomie istotności 95%. Wyniki pokazały, że stosunek mieszanki bawełny ma znaczący wpływ na wytrzymałość na rozerwanie i przepuszczalność powietrza dzianiny. Zauważono również, że rodzaj przędzy i długość pętli mają znaczący wpływ na mierzone parametry jakościowe dzianiny.
Źródło:
Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2020, 3 (141); 38-43
1230-3666
2300-7354
Pojawia się w:
Fibres & Textiles in Eastern Europe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of storage time and temperature on Poisson ratio of tomato fruit skin
Autorzy:
Kuna-Broniowska, I.
Gladyszewska, B.
Ciupak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25051.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
storage time
storage temperature
Poisson ratio
tomato
fruit skin
material strength
plant cultivar
greenhouse tomato
Opis:
The results of studies investigating the effects of storage time and temperature on variations in Poisson ratio of the skin of two greenhouse tomato varieties – Admiro and Encore were presented. In the initial period of the study, Poisson ratio of the skin of tomato fruit cv. Admiro, stored at 13°C, varied between 0.7 and 0.8. After the successive 10 days of the experiment, it decreased to approximately 0.6 and was stabilized until the end of study. By contrast, the skin of tomatoes cv. Encore was characterized by lower values and lower variability of Poisson ratio in the range of 0.4 to 0.5 during storage. The examinations involving tomato fruit cv. Admiro stored at 21°C were completed after 12 days due to fruit softening and progressive difficulty with preparing analytical specimens. The value of Poisson ratio for both varieties stored at roomtemperature fluctuated throughout the experiment to approximate 0.5.
Źródło:
International Agrophysics; 2012, 26, 1
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polymer matrix composite laminate under hygrothermal exposure
Autorzy:
Kormaníková, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131582.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komisja Inżynierii Budowlanej PAN Oddział w Katowicach
Tematy:
polymer matrix composites
laminate plate
hygrothermal model
mechanical characteristics
thermal strength of ratio
moisture strength of ratio
internal forces
kompozyty z osnową polimerową
płyta laminowana
model higrotermiczny
właściwości mechaniczne
wytrzymałość cieplna
wilgotność
siły wewnętrzne
Opis:
The static load model of laminate with the hygrothermal load is considered in the paper. The corresponding ply properties are calculated using Mori-Tanaka method. A parametric study is conducted by varying the fiber volume fraction in one laminate layer and the fiber orientation of the angle plies in the laminate. The internal forces of laminate plate with symmetric and unsymmetric stacking of layers are investigated.
Źródło:
Roczniki Inżynierii Budowlanej; 2016, 16; 49-54
1505-8425
Pojawia się w:
Roczniki Inżynierii Budowlanej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The mechanism of roadway deformation in conditions of laminated rocks
Autorzy:
Khalymendyk, I.
Baryshnikov, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/91973.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
chodnik
warunki dużych naprężeń
współczynnik naprężenia
anizotropia wytrzymałości
konwergencja pionowa
roadway
high stress conditions
stress ratio
strength anisotropy
wedge of rocks extrusion
vertical convergence
Opis:
The high stress condition of the rock mass requires a change in the approach to the design and usage of roadway support. It is necessary to take into account the mutual deformations of the "support - rock mass" system, as well as the peculiarities of the deformation mechanism of the roadway rock contour. The purpose of this paper is to analyze the mechanism of roadway deformation in conditions of laminated rocks and "deep mine". A simple approach to the analysis of stress distribution around the roadway that includes Kirsch equations is used. It is shown that the strength anisotropy determines the weakest place in the roadway contour, where destruction takes place. The deformation of the rock mass around a single roadway occurs in the form of extrusion wedges of laminated rocks in the roof and floor is also show. The results of in-situ observations over the displacement of the roof and the floor of "deep mine" roadways are analyzed. The linear correlation between roof sag and floor heave is established. It is stressed that roof sag must be prevented in order to effectively counteract the extrusion of the floor rock.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2018, 17, 2; 41-47
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effects of Waste Glass Powder on Subgrade Soil Improvement
Autorzy:
Javed, Syed Aaqib
Chakraborty, Sudipta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1030256.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
California Bearing Ratio (CBR)
Liquid Limit (LL)
Maximum Dry Density (MDD)
Optimum Moisture Content (OMC)
Plastic Limit (PL)
Soil Stabilization
Unconfined Compression Strength (UCS)
Waste Glass Powder
Opis:
The weak soil is largely distributed worldwide and creates problems in constructing pavements, roadways, structures, irrigation systems and foundation works due to low shear strength and bearing capacity. The ways of improving soil is known as soil stabilization. Various soil stabilization techniques are using but none of them are cost effective and environmentally friendly way. The present study aims to effect of soil stabilization with waste glass powder which will reduce the cost and is environmentally friendly. To investigate the effect of glass powder in cohesive soil different types of index and geotechnical engineering tests are conducted and compared with the virgin soil. Glass powder was mixed with the soil samples by 2%, 4%, 6%, 8% and 10% of dry weight of soil to conduct the tests and to determine the optimum percentage of glass powder. The Liquid Limit (LL), Plastic Limit (PL) and Plasticity Index (PI) continuously decreased and found 33.9%, 18.4% and 15.5% respectively at 10% of glass powder. Maximum dry density (MDD) was increasing and found constant and Optimum Moisture Content (OMC) was decreasing when added glass powder. The both Unsoaked and Soaked California Bearing Ratio (CBR) was increasing with the addition of glass powder and found maximum value 22.5% and 10.4% respectively. Unconfined compressive strength (UCS) was increasing up to 8% of glass powder and found to 133.5 KN/m2 and then decreased to 119.7 KN/m2 when added 10% of glass powder. Shear strength parameter also increases with the increase of glass powder. The study found that the optimum percentage of glass powder is 8% of dry weight of soil.
Źródło:
World Scientific News; 2020, 144; 30-42
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Undrained shear and pore space characteristics of treated loose sands with lime-activated zeolite in saturated settings
Autorzy:
Jamhiri, Babak
Pakbaz, Mohammad Siroos
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1838092.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
lime alkali
compressive strength
shear strength
void ratio
pore water pressure
B-ratio
wapno alkaliczne
wytrzymałość na ściskanie
wytrzymałość na ścinanie
ciśnienie wody
Opis:
This research investigates the mechanical behavior of artificially cemented sandy soils formed by lime alkali activation of natural zeolite under saturation settings. In order to verify the bar capability of cemented sands with this new method, an analysis of the undrained shear strength of the soil with pore water pressure ratio measurements was performed from the interpretation of the results of unconfined compression tests. The effect of zeolite-lime blend on treated sands was also visualized by scanning electron microscopy. For the studied soils, it was concluded from the unconfined compression stress values that the soil is fully capable of withstanding compressions due to overburden pressure. Additionally, this study seeks to evaluate the effect of the void ratio on the pore space and undrained shear strength. The results showed that pore water B-ratio increases with the decrease of the void ratio. Moreover, with the increase of zeolite content, confining pressure, and curing age, the peak failure strength increases. The results indicated a promising consistency of treated samples with lime and zeolite under various values of undrained shearing and B-ratios, making this method an ideal treatment for loose sand deposits.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2020, 30, 2; 105-132
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies