Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "stosowanie konstytucji" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    O pojęciu wtórnej niekonstytucyjności prawa
    About the Concept of the Secondary Unconstitutionality of Law
    Autorzy:
    Kos, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/524858.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    prawo przedkonstytucyjne
    stosowanie Konstytucji
    wtórna niekonstytucyjność
    Trybunał Konstytucyjny
    Opis:
    Pojęcie wtórnej niekonstytucyjności prawa pojawiało się na przestrzeni lat w orzecznictwie polskich sądów, Trybunału Konstytucyjnego, a także w literaturze prawniczej. Konteksty, w jakich używano tego sformułowania różniły się jednak od siebie. Zaraz po wejściu w życie Konstytucji z 1997 za jego pomocą opisywano wpływ nowej ustawy zasadniczej na tzw. prawo przedkonstytucyjne. Obecnie tendencja rozumienia pojęcia wtórnej niekonstytucyjności jest inna. Z jednej strony określa się nim stan prawny ukształtowany w wyniku wadliwej, powtarzającej niekonstytucyjne regulacje, działalności ustawodawcy. Z drugiej strony pojęcie wtórnej niekonstytucyjności jest stosowane w sytuacji, gdy w wyniku wejścia w życie wyroku TK powstał stan normatywny, który również jest niezgodny z ustawą zasadniczą. Celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie kompleksowej definicji pojęcia „wtórna niekonstytucyjność prawa”.
    The concept of the secondary unconstitutionality of law has been appearing over the years in the adjudication of the Polish courts, adjudication of the Constitutional Tribunal and in legal literature. During this time there have been diversified contexts, in which this notion has been used. Shortly after the Constitution from 1997 entered into force, ‘secondary unconstitutionality’ was used to describe an influence of the new constitution on a so-called pre-constitutional law. Nowadays the tendency of understanding this concept is different. On the one hand, it specifies the law, which is a result of a faulty, repeating unconstitutional regulations, activity of the legislator. On the other hand, this notion is used in the situation, when as the consequence of the entry into force a judgment of the Constitutional Tribunal the new law is also unconstitutional. The aim of this article is to propose a comprehensive definition of the concept of the secondary unconstitutionality. Moreover, it will be presented a draft of the sense of this notion for the practice of establishing and applying the law in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 11-38
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klauzula demokratycznego państwa prawnego jako fundament limitacji ograniczania konstytucyjnych praw i wolności jednostki
    The Democratic State Ruled by Law Clause as a Fundamental Rule of Limiting Restrictions on Constitutional Rights and Freedoms
    Autorzy:
    Karakulski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/524657.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    prawo konstytucyjne, zasada demokratycznego państwa prawa, aksjo-logia konstytucji, bezpośrednie stosowanie konstytucji, ograniczanie praw i wolności
    Opis:
    Mimo wprowadzenia do Konstytucji RP z 1997 r. szeregu szczegółowych unormowań (zasad) wcześniej wyprowadzanych z klauzuli demokratycznego państwa prawa, aktual-nym pozostaje jej istotne znaczenie dla dyskursu wokół granic ingerencji prawodawczej w prawa i wolności jednostki. Autor niniejszego tekstu koncentruje się na analizie wie-loaspektowości wpływu omawianej fundamentalnej zasady na proces wykładni i stoso-wania przepisów prawa. W pracy poruszone zostają wątki związane nie tylko z zakre-sem bezpośredniego stosowania art. 2 Konstytucji RP, lecz także jego doniosłością dla określenia konstytucyjnej aksjologii, której znaczenie dla oceny legalności (proporcjo-nalności) wkroczenia przez ustawodawcę w domenę praw i wolności konstytucyjnych jest w judykaturze coraz wyrazistsze.
    Despite the introduction to the Constitution of the Republic of Poland of 1997 of a num-ber of detailed regulations (principles) previously derived from the democratic state ruled by law clause, its importance for the discourse around the limits of legislative interfer-ence in the sphere of individual rights and freedoms remains relevant. The author of this text focuses on the analysis of the multifaceted nature of the impact of this fundamen-tal principle on the process of interpretation and application of legal provisions. The text outlines the issues related not only to the scope of direct application of Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland, but also its importance for reasoning about the constitutional axiology which significance for the assessment of the legality (proportion-ality) of interference by the legislative authority with the domain of constitutional rights and freedoms is becoming ever clearer.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 1 (53); 267-281
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected Aspects of the Application of the Constitution’s Provisions by the Sejm of the Republic of Poland
    Wybrane aspekty stosowania przepisów Konstytucji przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
    Autorzy:
    Koksanowicz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941112.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Constitution
    legislative process
    principle of the parliament autonomy direct application of the Constitution
    konstytucja
    postępowanie ustawodawcze zasada autonomii parlamentu bezpośrednie stosowanie konstytucji
    Opis:
    The direct application of the constitutional provisions gives rise to many problems due to the particularities involved. These problems can be encountered not only in a judicial, but also in a managerial type of law application. Within the framework of the last model, the application of the constitutional provisions has to be considered through the Sejm of the Republic of Poland. The constitutional law focuses on the institutions of the political system.It determines the structure, functions, the competencies and the relationship between them. Taking into consideration the fact that the parliament has an important influence on the functioning of governance, the issue of the direct application of constitutional provisions by that authority is taking on new significance. The issue of the application of the constitutional rules relating to the Sejm internal organisation and its political functions has to be considered as relevant. The order of the direct application of the constitution indicates not only the necessity of application of the regulations, which define its organisation, operation and the subject of activity, but also these, which express so-called principles and values. Their full normative content is generally determined in jurisdiction of Constitutional Tribunal, which in turn obliges the Sejm and its authorities to apply these regulations in a manner which takes into account the judicial acquis of this organ.
    Bezpośrednie stosowanie przepisów konstytucji, z uwagi na ich specyfikę, rodzi szereg problemów zarówno w sądowym jak i kierowniczym typie stosowania prawa. W ramach tego ostatniego modelu rozpatrywać należy stosowanie przepisów konstytucji przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo konstytucyjne koncentruje się na instytucjach systemu politycznego. Określa ich strukturę, funkcje i kompetencje oraz zachodzące pomiędzy nimi relacje. Z uwagi na fakt, iż parlament posiada istotny wpływ na funkcjonowanie systemu rządów, kwestia bezpośredniego stosowania przepisów konstytucji przez ten organ nabiera zasadniczego znaczenia. Za istotną uznać należy problematykę stosowania norm konstytucyjnych odnoszących się do organizacji wewnętrznej Sejmu oraz jego ustrojowych funkcji. Nakaz bezpośredniego stosowania konstytucji oznacza konieczność stosowania nie tylko przepisów, które określają jego organizację, tryb funkcjonowania i przedmiot działania ale także tych, które wyrażają tzw. zasady i wartości. Ich pełna normatywna treść z reguły ustalana jest w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, co z kolei obliguje Sejm i jego organy do stosowania tych przepisów w sposób uwzględniający dorobek orzeczniczy tego organu.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 235-251
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Review of the constitutionality of law in the direct application of the constitution
    Kontrola konstytucyjności prawa w ramach bezpośredniego stosowania konstytucji
    Autorzy:
    Gołębiewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/443436.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    Constitution
    direct application of the Constitution Constitutional Tribunal
    control of constitutional law
    nonconformity of norms spontaneous application
    coexistence
    judicial review
    konstytucja
    bezpośrednie stosowanie konstytucji Trybunał Konstytucyjny
    kontrola konstytucyjności prawa
    niezgodność norm
    samoistne stosowanie
    współstosowanie
    judical review
    Opis:
    Polish Constitution has introduced the principle of direct application of the Constitution, which imposes on all the state organs, especially the courts, not only the right, but the obligation to refer to the norms set forth in the Constitution as a direct basis for a resolution. In this context, there is a problem of the right of every judge to refuse to apply a provision of the law which, in his opinion, is contrary to constitutional standards without directing a legal inquiry into the Constitutional Tribunal.
    Konstytucja RP wprowadziła zasadę bezpośredniego jej stosowania, która nakłada na wszystkie organy państwa, zwłaszcza sądy, nie tylko prawa, ale i obowiązek odwoływania się do norm wyrażonych w konstytucji jako bezpośredniej podstawy rozstrzygnięcia. W tym kontekście pojawia się problem uprawnienia każdego sędziego do odmowy zastosowania przepisu ustawy, który w jego ocenie jest sprzeczny z normami konstytucyjnymi bez kierowania zapytania prawnego w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2017, 17/1; 33-54
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne
    On the Possibility of Administrative Courts Shaping Constitutional Consciousness
    Autorzy:
    Chmielarz-Grochal, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085212.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    pro-constitutional interpretation
    constitutional reasoning
    świadomość konstytucyjna
    świadomość prawna
    tożsamość konstytucyjna
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    wykładnia prokonstytucyjna
    argumentacja konstytucyjna
    sądy administracyjne
    constitutional consciousness
    legal consciousness
    constitutional identity
    direct application of the constitution
    administrative courts
    Opis:
    Artykuł ma na celu pokazanie, jak sądy administracyjne (w szczególności Naczelny Sąd Administracyjne) uczestniczą w kształtowaniu świadomości konstytucyjnej obywateli. Główna teza artykułu sprowadza się do tego, że sądy administracyjne kształtują świadomość konstytucyjną przez bezpośrednie stosowanie postanowień ustawy zasadniczej. Tak postawiona teza koresponduje z założeniem, że uzasadnienia orzeczeń będących efektem stosowania konstytucji mają walor edukacyjny. Przykłady z praktyki sądowego stosowania art. 2, przepisów o prawach podstawowych (w tym mających charakter zasad – art. 30 i art. 32) oraz art. 45 w zw. z art. 184 Konstytucji RP pokazują, że uzasadnienia mogą spełniać rolę nośnika wiedzy o ustawie zasadniczej, uregulowanych w niej instytucjach prawnych i istocie praw podstawowych, z uwzględnieniem roli sądu jako gwaranta ochrony praw jednostki.
    The article aims to show how administrative courts (in particular the Supreme Administrative Court) participate in shaping the constitutional consciousness of citizens. The main thesis of the article boils down to the statement that administrative courts shape constitutional consciousness through direct application of the provisions of the fundamental law. This thesis corresponds to the assumption that justifications of the judgments being the effect of the application of the constitution have an educational value. Examples from the practice of judicial application of Article 2, provisions on fundamental rights (including those that have the nature of principles: Article 30 and Article 32), and Article 45 in conjunction with Article 184 of the Polish Constitution show that the justifications may fulfil the role of a carrier of knowledge about the fundamental law, the legal institutions regulated by it, and the essence of fundamental rights, taking into account the role of a court as a guarantor of the protection of individual rights.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 22-37
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności konstytucji
    Disregarding the results of linguistic interpretation based on the principle of the supremacy of the Constitution
    Autorzy:
    Kondej, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692910.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    borders of linguistic interpretation
    breaking linguistic borders
    hierarchy of the legal system
    supremacy of the Constitution
    direct application of the Constitution
    lex superior derogat legi inferiori
    interpretation
    granica językowa wykładni
    przełamanie granicy językowej
    hierarchiczność systemu prawa
    nadrzędność konstytucji
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    wykładnia
    Opis:
    The article analyses the possibility of adopting a pro-constitutional interpretation of legal provisions, rather than following the conclusions of linguistic interpretation focused on alternative ways of understanding the expressions used by the legislator in the content of provisions. The author argues that the principle of the hierarchy of legal acts and the supremacy of the Constitution – combined with the fact that this basic law implements an axiology in the legal system which is the basis for the functioning of a democratic state ruled by law – entails that when the literal application of a provision would lead to results contrary to constitutional principles or values, the principle lex superior derogat legi inferiori should be applied, which permits stepping outside the borders of linguistic interpretation.
    Przedmiotem artykułu jest analiza dopuszczalności przełamania rezultatów wykładni językowej – na podstawie wykładni prokonstytucyjnej  – przez odejście od alternatyw interpretacyjnych wynikających z możliwego sposobu rozumienia wyrażeń użytych przez ustawodawcę w treści przepisu. Autor argumentuje w nim, że zasada hierarchiczności aktów prawnych oraz nadrzędności konstytucji w połączeniu z faktem, że ustawa zasadnicza implementuje do porządku prawnego aksjologię będącą podstawą funkcjonowania ładu demokratycznego państwa prawnego, sprawia, iż w sytuacji, gdy zastosowanie litery przepisu prowadzi do rezultatów sprzecznych z zasadami lub wartościami konstytucyjnymi, zastosowanie znaleźć powinna zasada lex superior derogat legi inferiori, co pozwala na przełamanie granicy językowej interpretacji przepisu.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 39-52
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpośrednie stosowanie art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
    Direct application of Article 45 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Chmielarz-Grochal, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941054.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    konstytucja
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    wykładnia ustaw w zgodzie z konstytucją
    art. 45 ust. 1 Konstytucji
    prawo do sądu
    constitution
    direct application of constitution interpretation of laws in accordance with the constitution Article 45 paragraph 1 of the Constitution
    right to a fair trial
    Opis:
    Problem bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji wiąże się z rolą tego aktu w systemie prawa i praktyce jego stosowania. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji znajduje zastosowanie w działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów. W postępowaniu sądowokonstytucyjnym przepis ten przyjmowany jest za samoistny wzorzec kontroli konstytucyjności prawa, z kolei sądy najczęściej współstosują go z przepisami ustaw, w tym za pomocą techniki wykładni w zgodzie z Konstytucją. Rezultatem bezpośredniego stosowania art. 45 ust. 1 Konstytucji jest przenoszenie do orzecznictwa zasad i wymagań związanych z konstytucyjnym prawem do sądu (w tym z pojęciem sprawy konstytucyjnej) i wynikającymi z niego gwarancjami.
    The problem of direct application of constitutional regulation is related to the role of the Constitution as a legal act in the legal system and the practice of its application. Article 45.1 of the Constitution is applied both by the Constitutional Tribunal and courts. In constitutional proceedings the Article is considered to be a standalone benchmark for establishing if the regulation is in accordance with the Constitution, whereas courts usually apply it jointly with given acts, interpreting them in such a way that leads to be within the Constitution. Direct application of Article 45.1 of the Constitution results in transmission of rules and requirements related to constitutional right to judgement (including a constitutional case) and ensuant guarantees to judicature.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 67-101
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Corporate Social Responsibility and Its Constitutional Context
    Społeczna odpowiedzialność biznesu i jej kontekst konstytucyjny
    Autorzy:
    Mojska, Katarzyna
    Mojski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920652.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    CSR
    application of the constitution
    constitutional clauses
    vertical and horizontal effect of constitutional norms
    constitutional rights and obligations
    społeczna odpowiedzialność biznesu
    stosowanie konstytucji
    wertykalny i horyzontalny skutek norm konstytucyjnych
    prawa i obowiązki konstytucyjne
    klauzule konstytucyjne
    Opis:
    Climate change, the global pandemic, economic crisis and worldwide social unrest create uneasy and challenging environment for business to operate. These processes also add a new dimension to the debate on corporate social responsibility (CSR), that since at least the middle of the 20th century has been growing in importance and gradually became a permanent component of the reformulated business-society relations lexicon. The aim of the article is to outline ambiguous nature of CSR and to examine the theoretical possibilities of relating the constitutional norms of modern democratic states to this complex social problem, in particular in the context of such issues as application of the constitution, constitutional clauses, the vertical and horizontal effect of constitutional norms, constitutional rights and obligations.
    Zmiany klimatyczne, globalna pandemia, kryzys gospodarczy i ogólnoświatowe niepokoje społeczne tworzą niełatwe i wymagające środowisko dla działalności przedsiębiorstw. Procesy te dostarczają również nowych uwarunkowań dla debaty na temat społecznej odpowiedzialności biznesu, która co najmniej od połowy XX wieku zyskiwała na znaczeniu i stopniowo stała się trwałym elementem przeformułowanego dyskursu na temat relacji biznes-społeczeństwo. Celem artykułu jest zarysowanie niejednoznacznej istoty zagadnień z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu oraz zbadanie teoretycznych możliwości odniesienia norm konstytucyjnych współczesnych państw demokratycznych do tego złożonego problemu społecznego, w szczególności w kontekście takich zagadnień jak stosowanie konstytucji, klauzule konstytucyjne, wertykalny i horyzontalny skutek norm konstytucyjnych, konstytucyjne prawa i obowiązki.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 247-258
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Constitution, Judicial Review, and the Rule of Law in the Jurisprudence of Administrative Courts in Poland
    Autorzy:
    Marcin, Wiącek,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902997.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    rule of law
    Constitution
    administrative courts
    Supreme Administrative Court
    Constitutional Tribunal
    application of the Constitution
    judicial review of law
    zasada państwa prawnego
    Konstytucja
    sądy administracyjne
    Naczelny Sąd Administracyjny
    Trybunał Konstytucyjny
    stosowanie Konstytucji
    sądowa kontrola konstytucyjności prawa
    Opis:
    In the light of Article 184 of the 1997 Constitution administrative courts verify the lawfulness of administrative decisions and some other acts of public administration. Furthermore, administrative courts may review the lawfulness, including the compliance with the Constitution, of the so called “enactments of local law” (referred to in Articles 87(2) and 94 of the Constitution). Pursuant to Article 8(2) of the Constitution “The provisions of the Constitution shall apply directly, unless the Constitution provides otherwise”. This constitutional competence is addressed, inter alia, to courts. In practice, administrative courts apply Constitution in three ways: 1) pro-constitutional interpretation of laws, 2) referring the so called questions of law to the Constitutional Tribunal, 3) ruling in a case directly on the basis of a constitutional provision. The provision applied by administrative courts in most cases is Article 2 of the Constitution, which stipulates that “The Republic of Poland shall be a democratic state governed by the rule of law (…)”. The Article is focused on most important cases in which the rule of law principle was applied. Administrative courts, as well as other courts and the Constitutional Tribunal, consider the rule of law principle to be the source of several detailed principles, e.g. the certainty of law, the lex retro non agit principle, the loyalty of the State towards citizens, the citizens’ trust in the State and the law, the principle of proportionality. Each of these principles was referred to in the large number of administrative courts’ judgments as the basis of a ruling. This proves that the Constitution, in particular the rule of law principle, is one of the instruments utilized by administrative courts’ judges in their everyday work.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2019, 79; 92-106
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gwarancje zasady nadrzędności Konstytucji
    Guarantees of the principle of the supremacy of the Constitution
    Autorzy:
    Płowiec, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692918.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Constitution
    principle of supremacy of the Constitution
    Constitutional Tribunal
    State Tribunal
    amendment of the Constitution
    direct application of the Constitution
    swearing an oath by members of parliament
    President and members of the Council of Mi
    konstytucja
    zasada nadrzędności konstytucji
    Trybunał Konstytucyjny
    Trybunał Stanu
    zmiana konstytucji
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    ślubowania składane przez parlamentarzystów
    Prezydenta RP i członków Rady Ministrów
    Opis:
    The principle of the supremacy of the Constitution requires implementation of constitutional norms (positive aspect) and prohibits behaviours that are inconsistent with constitutional norms (the negative aspect). The legislator is therefore obliged to create sub-constitutional norms in such a way that they comply with constitutional norms and ensure that they are implemented as fully as possible. Similarly, with regard to the application of the law, decisions taken on the basis of the Constitution must comply with its norms and implement these norms as effectively as possible. The actual assurance of the principle of the supremacy of the Constitution is important for the protection of the citizen from the state, because the Constitution as a social contract sets out absolute limits for the authorities that must not be trespassed. The Constitution contains numerous guarantees of its supremacy. They include in particular: the procedure for amending the Constitution, liability to the Tribunal of State, control of the constitutionality of the law by the Constitutional Tribunal, direct application of the Constitution by courts and swearing an oath by members of parliament, the President and members of the Council of Ministers. However, there are no legal guarantees which would effectively and permanently guarantee the supremacy of the Constitution. In an effort to ensure that the Constitution takes precedence, an appropriate level of legal culture must be ensured.
    Zasada nadrzędności Konstytucji nakazuje realizowanie norm konstytucyjnych (aspekt pozytywny) i zakazuje zachowań niezgodnych z normami konstytucyjnymi (aspekt negatywny). Prawodawca ma zatem obowiązek tworzyć normy podkonstytucyjne, w taki sposób by były one zgodne z normami konstytucyjnymi i urzeczywistniały je w możliwie najpełniejszy sposób. Podobnie w odniesieniu do stosowania prawa: rozstrzygnięcia podjęte na podstawie Konstytucji muszą być zgodne z jej normami i w możliwe najwyższym stopniu urzeczywistniać je. Faktyczne zapewnienie zasady nadrzędności Konstytucji jest istotne dla ochrony obywatela przed państwem, ponieważ Konstytucja jako umowa społeczna wyznacza nieprzekraczalne granice dla władzy. Konstytucja zawiera liczne gwarancje swojej nadrzędności. Zaliczyć do nich można w szczególności: procedurę zmiany Konstytucji, odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, kontrolę konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny, bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy oraz ślubowania składane przez parlamentarzystów, Prezydenta RP i członków Rady Ministrów. Nie istnieją jednak prawne gwarancje, które skutecznie i trwale zapewnią nadrzędność Konstytucji. W staraniach o zapewnienie Konstytucji nadrzędności należy zadbać o odpowiedni poziom kultury prawnej.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 81-91
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka a Trybunał Konstytucyjny. Konstytucja – ostatni środek obrony przed polityką
    Politics and the Constitutional Tribunal. The Constitution – the last line of defence against politics
    Autorzy:
    Safjan, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693682.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    judicial independence
    politics and the judiciary
    appointment of judges of the Constitutional Tribunal
    hard cases
    direct applicability of the Constitution
    hierarchical structure of norms
    niezależność sędziowska
    polityka i sąd
    wybór sędziów sądu konstytucyjnego
    bezpośrednie stosowanie Konstytucji
    hierarchiczna struktura norm
    Opis:
    In the first part of this paper an attempt is made to answer the question to what extent the fact that judges of the Constitutional Tribunal are appointed by a political organ (the Seym of the Republic of Poland) determines the political character of the Tribunal itself. Based, among otherthings, on his own experience, the author, a retired judge of the Constitutional Tribunal, states that the search for a iunctim between the political appointment of constitutional judges and their adjudicating activity is unjustified, as can be seen from the example of particular judgments delivered by the Constitutional Tribunal in what might be termed hard cases. Judges endowed with very strong guarantees of independence are capable of remaining impartial in their judgments and making decisions independently of their personal beliefs. The real threat to the independenceof the Constitutional Tribunal is political pressure exercised by government, which manifests itself in, for example, direct and personal criticism of Constitutional Tribunal judges or a refusal to implement judicial decisions issued by the Constitutional Tribunal. A particularly dangerous situation arises when a legislator attempts to intervene in the internal procedural autonomy of the Constitutional Tribunal with a view to determining the order in which the matters before the Tribunal should be dealt with, setting a 2/3 qualified majority for decisions ‘when sitting as a full court’ or determining the required quorum at a level which may paralyse the work of the Constitutional Tribunal altogether. In the second part of the paper the question is asked whether the Constitutional Tribunal may examine the constitutionality of the procedures being introduced by a new law on the Constitutional Tribunal before it proceeds to apply them. The answer to this question is in the affirmative, followed by arguments calling for the direct application of the Constitution which in such cases becomes the only point of reference when new procedural regulations are to be evaluated.
    Przedmiotem artykułu jest ‒ w pierwszej części ‒ próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu fakt powoływania sędziów Trybunału Konstytucyjnego przez organ polityczny, tj. Sejm RP, determinuje polityczny charakter samego Trybunału Konstytucyjnego. Autor wskazuje m.in. na podstawie swoich własnych doświadczeń sędziego TK, że poszukiwanie iunctim pomiędzy aktem politycznego wyboru sędziów a ich aktywnością orzeczniczą nie znajduje uzasadnienia, co wyraźnie potwierdzają przykłady konkretnych rozstrzygnięć sądu konstytucyjnego w tzw. hard cases. Sędziowie wyposażeni w bardzo silne gwarancje niezawisłości potrafią zachować obiektywizm ocen i niezależność także od swoich własnych przekonań politycznych. Prawdziwym zagrożeniem niezależności Trybunału Konstytucyjnego jest natomiast presja polityczna wywierana przez rządzących, której przejawem jest np. bezpośrednia personalna krytyka sędziów TK lub odmowa wykonywania orzeczeń sądu konstytucyjnego. Szczególnie niebezpiecznym instrumentem jest próba ingerowania ustawodawcy w sprawy wewnętrznej autonomii proceduralnej TK, zmierzająca m.in. do narzucenia kolejności rozpatrywanych spraw, wprowadzenia większości kwalifikowanej 2/3 przy podejmowaniu orzeczeń w pełnym składzie czy określenia quorum na takim poziomie, który może paraliżować funkcjonowanie sądu konstytucyjnego. W drugiej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy Trybunał może zbadać konstytucyjność procedur wprowadzonych nową ustawą o TK, zanim przystąpi do stosowania tych procedur. Autor udziela odpowiedzi twierdzącej na to pytanie, przytaczając argumenty na rzecz bezpośredniego stosowania Konstytucji, która w takich wypadkach staje się jedynym punktem odniesienia oceny nowych regulacji proceduralnych.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 35-42
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo do sądu w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – zagadnienia wybrane (cz. 2)
    The right to a fair trial in the European Convention on Human Rights, in the Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland – selected issues (part II)
    Autorzy:
    Radoniewicz, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942385.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    prawo do sądu
    prawo do rzetelnego procesu sądowego
    Europejska Konwencja Praw Człowieka
    Karta Praw Podstawowych konstytucja
    bezpośrednie stosowanie konstytucji
    right to court
    right to a fair trial
    European Convention on Human Rights
    Charter of Fundamental Rights constitution
    direct application of constitution
    Opis:
    Celem opracowania jest przedstawienie wybranych zagadnień związanych z prawem do sądu, stanowiącym kluczowy element systemu ochrony praw człowieka, zapewniającym środki proceduralne mające za zadanie ochronę praworządności. Prawo do sądu jest obecnie powszechnie gwarantowane, zarówno w aktach prawa międzynarodowego, jak i konstytucjach państw demokratycznych. Autor artykułu porównuje regulacje tej kwestii w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Karcie Praw Podstawowych i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na zakres omawianej tematyki, artykuł został podzielony na dwie części – pierwszą, zawierającą wprowadzenie do problematyki prawa do sądu i analizę tej kwestii na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz drugą, prezentującą regulację tego prawa w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
    The purpose of this paper is the presentation of some selected issues connected with the right to a fair trial (the right to court, the right to legal proceedings), which is a key element of human rights protection and serves to provide procedural means to safeguard the rule of law. The right to a fair trial is generally guaranteed in acts of international law and in democratic constitutions. The Author of this paper compares regulations of this issue in the European Convention on Human Rights, in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland. Because of the extent of the presented subject, article was divided into two parts – the first one, which contains the introduction to the subject of the right to a fair trial and the analysis of this issue in the European Convention on Human Rights and the second part, which presents the regulation of the right to a fair trial in the Charter of Fundamental Rights of the European Union and in the Constitution of the Republic of Poland.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 3 (37); 153-168
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpośrednie stosowanie Konstytucji w orzecznictwie sądowym
    Direct application of the Constitution in judicial practice
    Autorzy:
    Gutowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692920.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Constitution
    lower rank laws
    application of the provisions of the Constitution
    interpretation in the compliance with the Constitution
    Konstytucja
    ustawy niższego rzędu
    bezpośrednie stosowanie przepisów Konstytucji
    norma konstytucyjna
    wykładnia prokonstytucyjna
    Opis:
    This article tackles direct application of the provisions of the Constitution. It examines in detail allegations of the violation of constitutional norms, the question of pro-constitutional interpretation of legal regulations, the application of the provisions of the Constitution in conjunction with the lower rank laws and interpretation in the compliance with the Constitution. It also presents the problem of a possible refusal to apply the provisions on the basis of validation rules. This article is based on the concept presented in a monograph written in cooperation with Professor dr. hab. Piotr Kardas (M. Gutowski, P. Kardas, Interpretation and Application of Law in a Constitution-based Process, Warsaw, 2017). A special attention has been given to some decisions of common courts, extensively discussed in Chapter 7 of this monograph.
    Opracowanie odnosi się do problematyki bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji. Artykuł poddaje szczegółowej analizie ocenę zarzutów naruszenia norm konstytucyjnych, zagadnienie prokonstytucyjnej wykładni przepisów prawa, współstosowania przepisów Konstytucji i ustaw niższego rzędu oraz wykładni w zgodzie z Konstytucją. W publikacji przedstawiono także problem ewentualnej odmowy stosowania przepisów na podstawie reguł walidacyjnych. Pozycja ta opiera się na koncepcji przedstawionej w monografii powstałej we współautorstwie z prof. dr. hab. Piotrem Kardasem (M. Gutowski, P. Kardas, Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017). W szczególności przedmiotem rozważań uczyniono część orzeczeń sądów powszechnych, obszernie omówionych w rozdziale 7 tej monografii.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 93-109
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies