Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sterowanie statkiem" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Nonlinear controller design of a ship autopilot
    Autorzy:
    Tomera, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/907758.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    sterowanie ślizgowe
    sterowanie nieliniowe
    eliminacja zakłóceń
    sterowanie statkiem
    sliding-mode control
    nonlinear control
    disturbance rejection
    ship control
    Opis:
    The main goal here is to design a proper and efficient controller for a ship autopilot based on the sliding mode control method. A hydrodynamic numerical model of CyberShip II including wave effects is applied to simulate the ship autopilot system by using time domain analysis. To compare the results similar research was conducted with the PD controller, which was adapted to the autopilot system. The differences in simulation results between two controllers are analyzed by a cost function composed of a heading angle error and rudder deflection either in calm water or in waves. Simulation results show the effectiveness of the method in the presence of nonlinearities and disturbances, and high performance of the proposed controller.
    Źródło:
    International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2010, 20, 2; 271-280
    1641-876X
    2083-8492
    Pojawia się w:
    International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stabilizacja kursu statku w oparciu o uproszczony komputerowy model dynamiki
    Ship Course Stabilization Based on a Simplified Computer Dynamics Model
    Autorzy:
    Borkowski, P.
    Zwierzewicz, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/360559.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
    Tematy:
    sterowanie statkiem
    model komputerowy
    zbiory rozmyte
    OMiUO
    ship control
    computer model
    fuzzy sets
    Opis:
    W artykule przedstawiono system stabilizacji kursu statku, działający w oparciu o sporządzony w pracy, komputerowy model jego dynamiki. Ujęcie takie narzuca nowy, oryginalny sposób konstrukcji algorytmu sterowania z wykorzystaniem teorii zbiorów rozmytych. Ze względu na wstępny charakter badań w komputerowym modelu statku nie uwzględniono dynamiki maszyny sterowej. Działanie algorytmu zostało sprawdzone symulacyjnie oraz dokonano porównania z regulatorm LQR.
    This article describes a ship course stabilization system. It is based on the computer-borne dynamical model. Such an approach, which uses also the fuzzy sets theory, forms a new and original way of constructing a control algorithm. The computer ship model is simplified, i.e. it does not take into account the dynamics of the steering gear. The algorithm quality has been verified via simulations and compared to the LQR regulator.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2005, 5 (77); 97-109
    1733-8670
    2392-0378
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sterowanie modelem fizycznym zbiornikowca wzdłuż zadanej trasy przejścia
    Track-keeping of a physical model of the tanker along a specified route
    Autorzy:
    Tomera, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/266345.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
    Tematy:
    utrzymywanie trasy przejścia
    LQG
    PID
    sterowanie statkiem
    track-keeping
    LQG control
    PID control
    ship control
    Opis:
    W pracy przebadane zostały dwa regulatory zastosowane do sterowania ruchem statku wzdłuż zadanej trasy przejścia. Obiektem sterowania jest model fizyczny statku o nazwie Blue Lady wykorzystywany do szkolenia kapitanów w Ośrodku Manewrowania Statkami na jeziorze Silm w Iławie/Kamionce. Trasa ruchu statku określana jest zazwyczaj przy użyciu tzw. punktów drogi. Poprzez łączenie odcinkami kolejnych punktów drogi tworzona jest trajektoria zadana ruchu statku. Wokół każdego punktu drogi definiowany jest okrąg akceptacji, który statek musi osiągnąć. Kiedy statek wpływa w obszar objęty okręgiem akceptacji to wówczas trajektoria zadana przełączana jest na odcinek łączący dwa kolejne punkty drogi. Z każdym odcinkiem drogi jest powiązania prędkość poruszania się statku. Zadanie sterowania polega na jak najdokładniejszym prowadzeniu statku wzdłuż zadanej trajektorii. W tym celu przebadane zostały dwa regulatory. Pierwszy z nich jest regulatorem stanu (LQG), wykorzystującym dyskretny filtr Kalmana do wyznaczania niemierzonych zmiennych stanu statku, drugi natomiast opiera się na klasycznym regulatorze typu PID.
    The study tested two controllers, which were used to control the movement of a ship along a specified route. The control plant is a physical model of a ship called the Blue Lady used for training captains in the Ship Handling Research and Training Center on the lake Silm in Iława/Kamionka, in Poland. The route of the vessel is usually determined using so-called waypoints. The reference trajectory of ship movement is created by combining sections of the successive waypoints. A circle of acceptance, that the ship must achieve is defined around each waypoint. When the ship enters the area of a circle of acceptance then the reference trajectory is switched on the segment connecting two consecutive waypoints. A specified speed of the ship is linked with each section of the road. The task of controlling consists on the most accurate sailing along the ship's trajectory. The first one is a state controller (LQG), which uses discrete-time Kalman filter to determine the unmeasured variables of the ship’s state and the other is based on a classical PID controller.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2016, 51; 201-208
    1425-5766
    2353-1290
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A backstepping approach to ship course control
    Autorzy:
    Witkowska, A.
    Tomera, M.
    Śmierzchalski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911245.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    sterowanie nieliniowe
    algorytm genetyczny
    sterowanie statkiem
    funkcja Lapunowa
    backstepping
    nonlinear control
    genetic algorithms
    ship control
    Lyapunov function
    Opis:
    As an object of course control, the ship is characterised by a nonlinear function describing static manoeuvring characteristics that reflect the steady-state relation between the rudder deflection and the rate of turn of the hull. One of the methods which can be used for designing a nonlinear ship course controller is the backstepping method. It is used here for designing two configurations of nonlinear controllers, which are then applied to ship course control. The parameters of the obtained nonlinear control structures are tuned to optimise the operation of the control system. The optimisation is performed using genetic algorithms. The quality of operation of the designed control algorithms is checked in simulation tests performed on the mathematical model of a tanker. In order to obtain reference results to be used for comparison with those recorded for nonlinear controllers designed using the backstepping method, a control system with the PD controller is examined as well.
    Źródło:
    International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2007, 17, 1; 73-85
    1641-876X
    2083-8492
    Pojawia się w:
    International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of optimization methods in marine objects control synthesis
    Autorzy:
    Lisowski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2014195.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu
    Tematy:
    optimization methods
    optimal control
    safe ship control
    computer simulation
    metody optymalizacji
    sterowanie optymalne
    bezpieczne sterowanie statkiem
    symulacja komputerowa
    Opis:
    The article presents four main chapters that allow you to formulate an optimization task and choose a method for solving it from static and dynamic optimization methods to single-criterion and multi-criteria optimization. In the group of static optimization methods, the methods are without constraints and with constraints, gradient and non-gradient and heuristic. Dynamic optimization methods are divided into basic - direct and indirect and special. Particular attention has been paid to multicriteria optimization in single-object approach as static and dynamic optimization, and multi-object optimization in game control scenarios. The article shows not only the classic optimization methods that were developed many years ago, but also the latest in the field, including, but not limited to, particle swarms.
    W artykule przedstawiono cztery główne rozdziały, które pozwalają sformułować zadanie optymalizacji i wybrać metodę jego rozwiązania, od metod optymalizacji statycznej i dynamicznej do optymalizacji jedno i wielokryterialnej. W grupie metod optymalizacji statycznej metody te są bez ograniczeń i z ograniczeniami, gradientowe i bez gradientowe oraz heurystycznie. Metody optymalizacji dynamicznej dzielą się na podstawowe - bezpośrednie i pośrednie oraz specjalne. Szczególną uwagę zwrócono na optymalizację wielokryterialną w podejściu do jednego obiektu jako optymalizację statyczną i dynamiczną oraz optymalizację wielu obiektów w scenariuszach sterowania rozgrywającego. Artykuł pokazuje nie tylko klasyczne metody optymalizacji, które zostały opracowane wiele lat temu, ale także najnowsze w tej dziedzinie, w tym między innymi metody roju cząstek.
    Źródło:
    Journal of Automation, Electronics and Electrical Engineering; 2020, 2, 1; 25-30
    2658-2058
    2719-2954
    Pojawia się w:
    Journal of Automation, Electronics and Electrical Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza jakości sterowania bezzałogowym statkiem powietrznym w przypadku zastosowania redundancji analitycznej pomiarów
    Analysis of the quality control of UAV for the case of the analytical redundancy of measurements
    Autorzy:
    Nowak, D.
    Tomczyk, A.
    Rogalski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/312523.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    bezzałogowy statek powietrzny
    motoszybowiec Cularis
    sterowanie statkiem powietrznym
    UAV (unmanned aerial vehicle)
    motorglider Cularis
    aircraft control
    Opis:
    W referacie przedstawiono metodykę i algorytmy estymacji wybranych zmiennych stanu bezpilotowego statku powietrznego w przypadku częściowej niesprawności pokładowego systemu pomiarowego. Właściwości algorytmów estymacji zbadano i zilustrowano przykładowymi przebiegami wybranych parametrów lotu zarejestrowanych w trakcie badań symulacyjnych typu software-in-the-loop wykonanych na specjalnym stanowisku badawczym. Do obliczeń wykorzystano również rzeczywiste dane zarejestrowane podczas lotów badawczych bezzałogowym statkiem powietrznym, którym był motoszybowiec Cularis firmy Multiplex. Jakość estymowanych sygnałów pozwala na ich wykorzystanie do kontynuacji lotu w przypadku niekatastroficznego uszkodzenia systemów pomiarowych. Opracowane algorytmy znajdują zastosowanie w systemach sterowania projektowanych w Katedrze Awioniki i Sterowania Politechniki Rzeszowskiej, dedykowanych dla bezzałogowych oraz opcjonalnie sterowanych samolotów lekkich.
    In this paper the qualities of UAVs control are analyzed for cases of failure (malfunction) on-board measurement system. Not available information is replaced with analytical estimates of non-measurement signals. The estimation algorithms are based on the available variables and controlled airplane properties (analytical model). The study was conducted using simulation models, laboratory stands and flight testing. The calculations based on data recorded in test flights of unmanned aerial vehicle – motorglider Multiplex Cularis. Results of the analysis were used to verify and validate mathematical models of estimating unmeasurable state variables and determining the scope of analytical redundancy in the practical control of a UAV. The study will be presented analytical methods used for redundancy and compare the quality control for efficient measurement systems, and for the case of damage to the selected sensors.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 1248-1253
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Normowanie prędkości przestawiania steru statku
    Rudder deflection velocity normalisation
    Autorzy:
    Stefanowski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/360281.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
    Tematy:
    sterowanie statkiem
    maszynka sterowa
    prędkość wychylenia steru
    normalizacja
    ship steering
    steering gear
    rudder deflection velocity
    normalisation
    Opis:
    W artykule przedstawiono zagadnienie normowania prędkości przestawiania steru, mając na uwadze zmniejszenie mocy maszyny sterowej i bezpieczeństwo żeglugi. Przyjęto, że bezpieczeństwo to będzie zapewnione, jeśli od rozpoczęcia manewru "ster na burtę" statek uzyska po przebyciu odcinka równego swojej długości bezwymiarową prędkość kątową równą 0,2 i po przebyciu drogi równej 1,5 swojej długości przemieszczenie boczne równe 3B (trzy szerokości). Podano przykłady obliczeniowe dla statku typu Mariner oraz sformułowano wnioski.
    The paper presents a problem of rudder deflection velocity normalisation considering steering gear power reduction as well as safety of ship. It has been assumed that the following safety conditions should be fulfilled: during manoeuvre dimensionless angular velocity of hull should obtain the value of 0.2 after distance equal to hull length; after distance equal to 1.5 of length of hull, transversal displacement should be equal to 3B, where B denotes hull breadth. Examples of numerical computations for a Mariner type ship and conclusions are given.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2008, 14 (86); 43-47
    1733-8670
    2392-0378
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelowanie rzeczywistych zakłóceń występujących podczas lotu na podstawie zapisów rejestratora pokładowego
    Modeling real disturbances observed during the flight on the basis of on-board flight data recording
    Autorzy:
    Tomczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/194769.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    zakłócenia pomiarowe
    statek powietrzny
    sterowanie statkiem powietrznym
    obliczenia symulacyjne
    disturbances of measurement
    aircraft
    aircraft control
    simulation computations
    Opis:
    W artykule przedstawiono metodę i wyniki modelowania zakłóceń dla celów obliczeń symulacyjnych w procesie syntezy właściwości pokładowego systemu sterowania statkiem powietrznym. Wykorzystano pomiary w locie do wyodrębnienia zakłóceń będących właściwością układu pomiarowego (szumy pomiarowe) oraz zakłóceń będących efektem oddziaływań zewnętrznych, np. turbulencji atmosferycznej. Opracowane algorytmy pozwalają na symulację działania pokładowego systemu sterowania w warunkach zbliżonych do występujących w rzeczywistym locie.
    This paper presents the method and results of modeling disturbances for the purposes of simulation computations in the synthesis process of properties of flight-control system. In this method, the in–flight measurements were used for separation of disturbances of measuring system (measuring noise) and external disturbances caused by e.g., atmospheric turbulence. The developed algorithms enable the simulation of on-board control system operation in conditions of real flight.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Mechanika; 2017, z. 89 [295], 1; 123-130
    0209-2689
    2300-5211
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Mechanika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspomaganie sterowania statkiem za pomocą ewolucyjnych sieci neuronowych
    Ship steering support with the use of evolutionary neural networks
    Autorzy:
    Łącki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/360275.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
    Tematy:
    uczenie maszynowe
    algorytmy sztucznej inteligencji
    ewolucyjne sieci neuronowe
    sterowanie statkiem
    machine learning
    artificial intelligence algorithms
    evolutionary neural networks
    ship steering
    Opis:
    W artykule przedstawiono koncepcję zastosowania ewolucyjnych sieci neuronowych we wspomaganiu procesów podejmowania decyzji podczas manewrowania statkiem na ograniczonym obszarze. Rozważane są wybrane algorytmy, operacje genetyczne, metody kodowania i selekcji oraz struktury ewolucyjnych sieci neuronowych.
    This paper describes a concept of evolutionary neural networks application in decision process support during vessel manoeuvring in a restricted area. Selected algorithms, genetic operations, methods of coding and selection, and structures of evolutionary neural networks are considered in the paper.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2008, 14 (86); 34-37
    1733-8670
    2392-0378
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie i analiza algorytmów rojowych w optymalizacji parametrów regulatora kursu statku
    Study and analysis of swarm intelligence in optimizing parameters of the ship course controller
    Autorzy:
    Tomera, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/266857.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
    Tematy:
    algorytmy rojowe
    algorytm genetyczny
    optymalizacja stochastyczna
    regulator PID
    sterowanie statkiem
    swarm intelligence
    genetic algorithm
    random optimization
    PID controller
    ship control
    Opis:
    W pracy przedstawione zostały badania i analiza zastosowania wybranych algorytmów rojowych do optymalizacji parametrów regulatora PID w układzie sterowania statkiem na kursie. Optymalizacja ta polegała na minimalizacji czasowego wskaźnika jakości wyznaczanego na podstawie odpowiedzi skokowej. Do optymalizacji parametrów regulatora kursu statku wykorzystane zostały algorytmy rojowe, takie jak: algorytm mrówkowy, zmodyfikowany algorytm mrówkowy, algorytm sztucznej kolonii pszczół oraz algorytm optymalizacji rojem cząstek. Przeprowadzone zostały badania szybkości znajdowania optymalnego rozwiązania i wykonana została analiza porównawcza uzyskanych wyników. Zaprezentowane wyniki badań pozwalają stwierdzić, że algorytm optymalizacji rojem cząstek charakteryzuje się najlepszą jakością optymalizacji parametrów regulatora kursu statku.
    The paper presents the research and analysis of the use of certain swarm intelligence algorithms to optimize the parameters of PID control in a ship on the course. This optimization was to minimize the performance quality index based on step response of the mathematical model of control system. To optimize the parameters of the ship course controller have been used swarm intelligence algorithms, such as: ant colony algorithm (ACO), the modified ant colony algorithm (MACO), the artificial bee colony algorithm (ABC) and the particle swarm optimization algorithm (PSO). Rate tests were conducted to find the optimal solution and a comparative analysis of the results was made. The presented results of research allow us to conclude that the particle swarm optimization (PSO) algorithm has the best quality of optimizing the control parameters of the course controller.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2015, 46; 103-106
    1425-5766
    2353-1290
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of ship steering gear load based on an analysis of rudder angle signal
    Ocena obciążenia maszyny sterowej statku na podstawie analizy sygnału wychylenia steru
    Autorzy:
    Stefanowski, A.
    Zwierzewicz, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/359688.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
    Tematy:
    automatyczne sterowanie statkiem
    maszyna sterowa statku
    bezpieczeństwo statku
    automatic control of ship
    steering engine of the ship
    safety of the ship
    Opis:
    This paper presents observations and remarks on the work of ship's steering gear controlled by the autopilot in high seas. Attention is drawn to the insufficient power of steering gear operated by the autopilot in high waves and the consequent possibility of overloading and damage to the gear, creating a threat to the ship. Standard safeguards against damage are discussed. It is suggested that the alarm system should be extended to indicate the load of steering gears. The authors propose a method for assessment of the steering gear load by using a signal that is a nonlinear function of the actual rudder angle, based on the solution used in TS-type autopilot adaptation blocks. The results of computer simulations to obtain such signals for autopilot-controlled ship movement in irregular waves (sea state ranging from 3 to 6) are presented. The conclusion reached is that the signal can be used to assess the steering gear load, which may contribute to increasing ship’s safety in high sea states.
    W artykule przedstawiono uwagi o pracy maszyn sterowych statków w wysokich stanach morza sterowanych autopilotem. Zwrócono uwagę na niewystarczającą moc maszyn sterowych dla pracy z autopilotem w tych stanach i możliwość ich przeciążania, uszkodzenia i wprowadzenia zagrożenia dla statku. Omówiono standardowe zabezpieczenia przed uszkodzeniem, wskazując na potrzebę rozszerzenia sygnalizacji alarmowej o układ wskazujący obciążenie maszyn sterowych. Przedstawiono propozycję wykorzystania do oceny obciążenia maszyn sterowych signal będącego nieliniową funkcją rzeczywistego kąta wychylenia steru bazującego na rozwiązaniu stosowanym w blokach adaptacji autopilota TS. Przedstawiono wyniki symulacji komputerowych uzyskiwania takiego signal dla realizacji prowadzenia statku autopilotem na nieregularnej fali przy stanie morza 3, 4, 5, 6. We wnioskach stwierdzono, że signal taki może służyć do oceny obciążenia maszyn sterowych, co może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa eksploatacji statku w wysokich stanach morza.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2012, 30 (102); 126-131
    1733-8670
    2392-0378
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The semantic development of Germanic *steur-: poles, rudders, anchors, withies and retractable keels
    Rozwój semantyczny germańskiego *steur-: pale, stery, kotwice, pręty łoziny i chowane kile
    Autorzy:
    Heide, Eldar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34670868.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Iron Age sailing
    rowing ship
    rudder
    steering
    etymology
    Wörter und Sachen
    żeglarstwo w epoce żelaza
    statek wiosłowy
    ster
    sterowanie statkiem
    etymologia
    Opis:
    Autor omawia relację między starogermańskimi słowami oznaczającymi ster, czyli staronordyjskim stýri / stjórn, starowysokoniemieckim stiura, staroangielskim steor itd., oraz staronordyjskim staurr ‘(zaostrzony) słup’. Słowa te najprawdopodobniej łączy wymiana samogłosek (ablaut), trudno jest jednak ustalić kognitywny związek między nimi. Zazwyczaj twierdzi się, że słowa stýri i in. pierwotnie oznaczały podobną do wiosła belkę, kłodę lub słup, których używano do sterowania statkiem. Trudno to jednak robić przy pomocy tego typu przedmiotów, a wiosło sterowe nie wygląda jak żaden z nich. W artykule stawia się zatem tezę, iż stýri (i inne wymienione wyżej słowa) pierwotnie znaczyły mniej więcej to samo, co staurr, czyli słup wprowadzany w stawiające opór podłoże i kotwiczący dany obiekt. Z najwcześniejszych przedstawień północnoeuropejskich staków ze stýris (czyli staków wiosłowych) wynika, iż funkcją stýri nie było nadawanie statkowi kierunku, lecz zabezpieczenie go przed bocznym dryftem. Na stjóri (co w staronordyjskim znaczyło ‘prymitywny rodzaj kotwicy’) kluczowym elementem jest znajdujący się w dolnej części zaostrzony element wbijany w dno. Podobnie w języku farerskim, stjóri to lina lub zapięcie, przy pomocy którego wyciągane są z morza na brzeg ludzie i towary. Podobne znaczenie mają norweskie słowa stjor/stjore. Kluczowym argumentem przemawiającym za stawianą tu hipotezą jest to, iż stýri / stjórn / stiura itd. mają oryginalne znaczenie bliskie staronordyjskiego staurr, jak wskazują na to związki etymologiczne między nimi. Istniejący obecnie kompleks semantyczny to steer (ang.), steuern (niem.) itd. prawdopodobnie ewoluował wspólnie ze stýri (i innymi słowami), towarzysząc rozwojowi północnoeuropejskiego statku żaglowego w okresie dynastii Merowingów.
    This article discusses the relationship between the Old Germanic words for ‘a rudder’: Old Norse stýri / stjórn, Old High German stiura, Old English steor, etc., and Old Norse staurr, ‘a (pointed) stake’. These words in all probability stand in an ablaut relation to each other but it is difficult to tell what the cognitive link might be. The standard answer is that a stýri etc. originally was a beam/log/pole, understood as something similar to an oar, used to steer a ship. But it is difficult to steer a ship with a beam, log or pole, and a steering oar does not look much like these things. My suggestion is that a stýri etc. originally was more or less the same as a staurr, namely a pole which goes down into a substance that provides resistance and which thus anchors something. On the earliest depictions of ships with stýris etc. in Northern Europe, which are rowing ships, it seems that the function of the stýri was not to give the ship direction but to prevent it from drifting sideways on the water. On a stjóri ‘primitive anchor’ (Old Norse), the decisive element is a pointed transverse at the bottom end which digs into the ground. Similarly, a stjóri in Faroese is a rope or fastening whereby people and goods are pulled ashore through the surf. Norwegian stjor(e) also have meanings that are fundamentally similar to this. The essential argument for the proposed understanding is that it allows stýri/stjórn/stiura etc. to have an original meaning close to that of Old Norse staurr, which the etymological relatedness demands. Our semantic complex surrounding to steer, steuern, etc., probably co-evolved with the directional stýri etc. that accompanied the evolution of the Northern European sailing ship during the Merovingian age.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 167-179
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktura systemu sterowania statkiem dynamicznie pozycjonowanym
    Structure of control system dynamically positioned ship
    Autorzy:
    Śmierzchalski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/266323.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
    Tematy:
    sterowanie statkiem
    DP
    dynamiczne
    pozycjonowanie
    model statku
    wymagania statku DP
    dynamic positioning
    control structure of the ship DP
    ship model
    ship requirement
    Opis:
    W artykule przedstawiono funkcje i zadania systemu dynamicznego pozycjonowania (DP) statku. Omówiono zagadnienia sterowania - stabilizacji pozycji i kierunku (kursu rzeczywistego statku) przy małej prędkości manewrowania oraz modele statku DP. Określono wymagania towarzystw klasyfikacyjnych dla statków DP. Przedstawiono wielowarstwową strukturę systemu sterowania statkiem DP, gdzie do podstawowych problemów należy zaliczyć filtrację sygnałów oraz estymację wielkości mierzonych i niemierzonych, dobór metody sterowania i regulatora DP oraz alokację sterów i napędów.
    The article presents the functions and tasks of the system dynamic positioning (DP) of ship. Control problems were discussed - to stabilize the position and direction (the ship's course) at low speed maneuverability and also ship models DP. It specifies the requirements of classification societies for ships DP. The article discusses the multilayer structure of the ship DP control system, where the basic problems include filtering signals and estimation of the size of the measured and unmeasured, choice of control methods and monitoring and the allocation of the DP drives.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2016, 51; 193-196
    1425-5766
    2353-1290
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies