Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "split Hopkinson bar" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Selected technical and legal aspects of the pneumatic launcher operation for Hopkinson measuring bars set
Autorzy:
Sobczyk, Kamil
Kruszka, Leopold
Chmielewski, Ryszard
Rekucki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111009.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
pneumatic launcher
split Hopkinson bar
test stand operation
Opis:
The paper presents selected technical and legal areas of the exploitation of a pneumatic launcher as an essential part of the mechanical test stand of the split Hopkinson bar for testing the dynamic properties of construction materials. The process of impact loading of the tested material sample is carried out by means of a loading bar-projectile fired from this launcher. The concept of the first stage of the modernization of the pneumatic launcher used at the Institute of Civil Engineering of the Military University of Technology (MUT) for over 20 years was discussed in order to facilitate the performance of physical experiments. The formal and legal requirements for the design, construction and usage of a test stand with a pneumatic launcher in a laboratory room are presented.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2020, 3; 1-10
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Properties and Structure of X30MnAlSi26-4-3 High Strength Steel Subjected to Dynamic Compression Processes
Autorzy:
Śmiglewicz, A.
Jabłońska, M.
Moćko, W.
Kowalczyk, K.
Hadasik, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/355215.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
high strength steel
dynamic compression
split Hopkinson bar
share bands
Opis:
The paper presents the results of investigation on X30MnAlSi26-4-3 austenitic steel subjected to dynamic compression using the split Hopkinson pressure bar. The strain rate was 3700 s-1. The compression test was also carried out without the use of breaking rings and then true strain was about 0.3. The split Hopkinson pressure bar test take only few milliseconds to complete during which time it is impossible to transfer the excess heat out of the specimen, therefore the test must be carried out in adiabatic conditions and so the increase of the temperature caused by the work of plastic deformation had to be calculated. The stepping load method was used in order to evaluate the effect of adiabatic heating on the properties of steel which allowed to maintain the isothermal deformation conditions. The paper presents the comparison of results obtained during deformation under adiabatic and isothermal conditions in correlation to structure changes occurring in course of dynamic compression.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2017, 62, 4; 2255-2260
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Correction Procedure of Wave Signals for a Viscoelastic Split Hopkinson Pressure Bar
Autorzy:
Janiszewski, J.
Bużantowicz, W.
Baranowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403348.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
solid mechanics
viscoelastic bar
Split-Hopkinson pressure bar
Opis:
A polymeric split Hopkinson pressure bar technique (SHPB) is preferred for testing materials with low mechanical impedance. However, the use of polymeric bars requires additional analysis for data reduction, temperature complications and additional restrictions compared with traditional metallic pressure bars. A viscoelastic material, such as PMMA, exhibits both wave attenuation and wave dispersion. When a wave travels through a polymer bar, the wave amplitude decreases due to attenuation and the wave shape becomes distorted. Therefore, signals measured at given positions on a viscoelastic bar do not represent the pulse at another position along the pressure bar without complex corrections. This paper is concerned with the problem of correction of dispersion and attenuation of waves in the viscoelastic SHPB. It has been demonstrated that the Fast Fourier Transform (FFT) spectral analysis method used to reconstruct wave profiles on the measured signals which are being distorted by wave attenuation and dispersion effects is valid and allows for obtaining satisfactory results for tire rubber.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2016, 7, 1 (23); 17-30
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical simulation of dynamic weld compression
Autorzy:
Barnat, W.
Kordys, M.
Moćko, W.
Dybcio, P.
Panowicz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/247316.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
Split-Hopkinson Pressure Bar
SHPB
welding
weld
Opis:
The article presents some numerical results and experimental validation of Split Hopkinson pressure bar (SHPB) tests for welded S40NL steel. The goal of this research is to define material constants for modelling it in FEM. Steel was tested with Charpy impact test to determine properties of material. Next, the joint for welding was prepared. It was welded with electric arc welding method (MAG) with flux-cored wire. Hopkinson bar test is well-known experiment method used to determine material properties at high strain rates. The tests were performed in Institute of Fundamental Technological Research. Material properties for Johnson-Cook material model were obtained. Comparison between experimental results taken in quasi-static conditions and dynamic conditions proves that the behaviour of materials in those two states is quite different. Results from one type of loading condition cannot be used to create a realistic model of material when it is loaded dynamically. Numerical simulation of Hopkinson bars was performed on cylindrical model with known length and accelerated to high speed in direction of incident bar. For the purpose of the simulation, a Finite Element Code LS-DYNA was used. It allows simulation of dynamic response of SHPB system. The results show quite good agreement. The model can be used to simulate weld performance under high strain rate.
Źródło:
Journal of KONES; 2012, 19, 2; 35-43
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The concept of experimental research on the behavior of sand cover material for protective shelters for civilians
Koncepcja badań eksperymentalnych zachowania się materiału obsypki piaskowej ukryć ochronnych dla ludności cywilnej
Autorzy:
Kruszka, Leopold
Chmielewski, Ryszard
Sobczyk, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111055.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
protective structure
sand covering
Split Hopkinson Pressure Bar (SHPB)
Opis:
The article proposes the concept of experimental dynamic tests of aggregate behavior - sand used as a material for covering temporary protective shelters for the population and civil defense. These shelters are part of the construction shielding infrastructure useful in crisis situations. Laboratory tests of loose soil, including sand, with impact loads are based on the Split Hopkinson Pressure Bar using a clamp. The work describes both this experimental method and the original laboratory stand for impact tests based on a pneumatic launcher with a projectile - bar. This position was built at the Institute of Civil Engineering of the Military University of Technology taking into account the requirements of generally applicable legal provisions. Examples of preliminary experimental research on the behavior of selected aggregate - dry sand under dynamic load - are presented.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2020, 1; 1-6
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical study for determination of pulse shaping design variables in SHPB apparatus
Autorzy:
Baranowski, P.
Malachowski, J.
Gieleta, R.
Damaziak, K.
Mazurkiewicz, L.
Kolodziejczyk, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/200666.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Split-Hopkinson Pressure Bar
pulse shape
numerical studies
parametrical study
Opis:
High strain rate experimental tests are essential in a development process of materials under strongly dynamic conditions. For such a dynamic loading the Split Hopkinson Pressure Bar (SHPB) has been widely used to investigate dynamic behaviour of various materials. It was found that for different materials various shapes of a generated wave are desired. This paper presents a parametric study of Split Hopkinson Pressure Bar in order to find striker’s design variables, which influence the pulse peak shape in the incident bar. With experimental data given it was possible to verify the developed numerical model, which was used for presented investigations. Dynamic numerical simulations were performed using explicit LS-Dyna code with a quasi-optimization process carried out using LS-Opt software in order to find striker’s design variables, which influence the pulse peak shape.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2013, 61, 2; 459-466
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Split Hopkinson Pressure Bar impulse experimental measurement with numerical validation
Autorzy:
Baranowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/221627.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Split-Hopkinson Pressure Bar
impulse measurement
experimental testing
numerical studies
Opis:
Materials and their development process are highly dependent on proper experimental testing under wide range of loading within which high-strain rate conditions play a very significant role. For such dynamic loading Split Hopkinson Pressure Bar (SHPB) is widely used for investigating the dynamic behavior of various materials. The presented paper is focused on the SHPB impulse measurement process using experimental and numerical methods. One of the main problems occurring during tests are oscillations recorded by the strain gauges which adversely affect results. Thus, it is desired to obtain the peak shape in the incident bar of SHPB as “smooth” as possible without any distortions. Such impulse characteristics can be achieved using several shaping techniques, e.g. by placing a special shaper between two bars, which in fact was performed by the authors experimentally and subsequently was validated using computational methods.
Źródło:
Metrology and Measurement Systems; 2014, 21, 1; 47-58
0860-8229
Pojawia się w:
Metrology and Measurement Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Strain Rate Sensitivity of Fibre-Reinforced Self-Compacting Concrete
Autorzy:
Pająk, Małgorzata
Janiszewski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38888160.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
Tematy:
split Hopkinson pressure bar
recycled steel fibres
self-compacting concrete
Opis:
This study investigates the characteristics of self-compacting concrete (SCC) reinforced with recycled fibres and their combination with polypropylene fibres, which can be applied to build protective structures. The split Hopkinson pressure bar (SHPB) method was used to subject the mixtures to high strain rates in the range from 140 to 200 s−1, corresponding to impact loads. It was found that the strain rate sensitivity of both types of mixtures was comparable. The failure pattern confirmed the role of fibres in carrying the loads for strain rates below around 100 s−1.
Źródło:
Engineering Transactions; 2022, 70, 3; 203-220
0867-888X
Pojawia się w:
Engineering Transactions
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi-Static and Dynamic Testing of Carbon Fiber Reinforced Magnesium Composites
Autorzy:
Ranachowski, Z.
Ranachowski, P.
Brodecki, A.
Kopeć, M.
Kudela, S. jr.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/351742.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Mg matrix composite
compressive properties
carbon fiber
Split-Hopkinson Pressure Bar
Opis:
Two types of composites, consisting of pure magnesium matrix reinforced with two commercially used carbon fibers, were systematically studied in this paper. The composites fabricated by the pressure infiltration method, were subjected to quasistatic and dynamic compression tests. Morphology of fiber strands was observed using scanning electron microscope (SEM). The application of carbon fibre reinforcement led to the stiffening of tested materials, resulting in the limitation of the possible compression to approx. 2.5%. The performed tests revealed the remarkable difference in compression strength of investigated compositions. The cause of that effect was that GRANOC fiber reinforced composite exhibited insufficient bond quality between the brittle fibers and the ductile matrix. T300 reinforced composite presented good connection between reinforcement and matrix resulting in increased mechanical properties. Investigated composites demonstrated higher mechanical strength during deformation at high strain rates. Microscopic observations also proved that the latter fibers with regular shape and dense packaging within the filaments are proper reinforcement when designing the lightweight composite material.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2020, 65, 2; 893-899
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of non-axisymmetric pulse shaper position on SHPB experimental data
Autorzy:
Panowicz, R.
Janiszewski, J.
Kochanowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/280350.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
Tematy:
split Hopkinson pressure bar
pulse shaping technology
high-strain-rate testing
Opis:
The results of experimental and numerical analysis of the influence of the non-axisymmetric pulse shaper position on recorded wave signals in the split Hopkinson pressure bar experiment are presented. The paper focuses attention on the problem of wave signal disturbances caused by a bending wave resulting from non-axisymmetric pulse shaper positions and, moreover, different shaper thickness, striker impact velocities and Wheatstone bridge configurations. The obtained results of analyses indicate that the effect of the non-axisymmetric pulse shaper position may be neglected if deviation from the bar axis does not exceed 20%.
Źródło:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics; 2018, 56, 3; 873-886
1429-2955
Pojawia się w:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tensile Split Hopkinson Bar Technique: Numerical Analysis of the Problem of Wave Disturbance and Specimen Geometry Selection
Autorzy:
Panowicz, R.
Janiszewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/221235.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Split Hopkinson Pressure Bar
tension testing
numerical analysis
strain-rate effects
Opis:
A method of tensile testing of materials in dynamic conditions based on a slightly modified compressive split Hopkinson bar system using a shoulder is described in this paper. The main goal was to solve, with the use of numerical modelling, the problem of wave disturbance resulting from application of a shoulder, as well as the problem of selecting a specimen geometry that enables to study the phenomenon of high strain-rate failure in tension. It is shown that, in order to prevent any interference of disturbance with the required strain signals at a given recording moment, the positions of the strain gages on the bars have to be correctly chosen for a given experimental setup. Besides, it is demonstrated that - on the basis of simplified numerical analysis - an appropriate gage length and diameter of a material specimen for failure testing in tension can be estimated.
Źródło:
Metrology and Measurement Systems; 2016, 23, 3; 425-436
0860-8229
Pojawia się w:
Metrology and Measurement Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estimation of ballistic performance of armor steels based on the split Hopkinson shear bar data
Autorzy:
Walicki, Marek
Janiszewski, Jacek
Cieplak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2086939.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
Tematy:
split Hopkinson pressure bar
high strain-rate shearing
ballistic resistance
armor steels
Opis:
The paper presents a method of assessing of ballistic resistance of four armor steels based on the results of shear tests under dynamic load conditions. All shear tests were performed using a newly developed flat material specimen with two shear zones. High strain-rate experiments were performed using the spilt Hopkinson pressure bar technique. In addition, the V50 ballistic resistance tests for the armor steels were carried out. The maximum value of the shear strain energy density (SSED) was adopted as the evaluation criterion. The SSED parameter takes the highest average value for the armor steel with the highest ballistic resistance.
Źródło:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics; 2022, 60, 1; 129--140
1429-2955
Pojawia się w:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modified Split Hopkinson Pressure Bar for investigations of dynamic behaviour of magnetorheological materials
Autorzy:
Frąś, L. J.
Pęcherski, R. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/280510.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
Tematy:
Split Hopkinson Pressure Bar (SHPB)
Magnetorheological Fluid (MRF)
dynamic behaviour
solidification in magnetic field
ferroelements
Opis:
The magnetorheological fluid is a functional material that is changing its rheological properties and finally solidifies in a magnetic field. The dynamic behaviour, tested with the use of the Split Hopkinson Pressure Bar is an important issue for description of this material, which is commonly used in different kinds of shock absorbers. This note presents a new idea how to modify the known SHPB set up in order to investigate dynamic properties of magnetorheological materials.
Źródło:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics; 2018, 56, 1; 323-328
1429-2955
Pojawia się w:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamic Characterization and Constitutive Modelling of ARMSTAL 500 Steel
Autorzy:
Tria, D. E.
Trębiński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403943.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
Johnson-Cook strength model
damage models
Split Hopkinson Pressure bar
material tests
LS DYNA Explicit
Opis:
The behaviour of a high strength steel (ARMSTAL 500) has been investigated using a combination of quasistatic and dynamic tests for a wide strain-rate range 1·10⁻⁴ – 3·10³ s⁻¹. A uniaxial testing machine and a Split Hopkinson Pressure Bar (SHPB) have been used under well controlled testing conditions. Next, the effect of the strain hardening, the strain rate hardening, loading history and stress triaxiality on the strength and ductility of the material has been studied. The present work also describes constitutive and damage models and their implementation available in the nonlinear finite element code LS DYNA. Calibration of constitutive model parameters and damage criteria is most often accomplished via regression techniques applied to laboratory data. A 3D numerical simulation of perforation of ARMSTAL 500 plates with 7.62 × 51 mm AP projectile were carried out with detailed models of target and compared with experiment in order to validate the calibrated models. As it will be shown, ARMSTAL 500 steel is a high strength steel with modest strain-rate sensitivity. The study indicates that the penetration depth can be predicted quantitatively and qualitatively with MJC hardening parameters calibrated from compression tests. The Modified Johnson–Cook constitutive model with Cockcroft and Latham failure model can predict the projectile residual speed and the fragmentation process followed very closely by MJC failure criteria.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2015, 6, 3 (21); 19-40
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Filler Surface Modification on Static and Dynamic Mechanical Responses of Rice Husk Reinforced Linear Low-Density Polyethylene Composites
Autorzy:
Omar, Mohd Firdaus
Al Bakri Abdullah, Mohd Mustafa
Ting, Sam Sung
Jeż, Bartłomiej
Nabiałek, Marcin
Md Akil, Hazizan
Zulkepli, Nik Noriman
Abd Rahim, Shayfull Zamree
Azmi, Azida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106572.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
silane coupling agents
strain rate
universal testing machine
split Hopkinson pressure bar
strain rate sensitivity
Opis:
Filler surface modification has become an essential approach to improve the compatibility problem between natural fillers and polymer matrices. However, there is limited work that concerns on this particular effect under dynamic loading conditions. Therefore, in this study, both untreated and treated low linear density polyethylene/rice husk composites were tested under static (0.001 s-1, 0.01 s-1 and 0.1 s-1) and dynamic loading rates (650 s-1, 900 s-1 and 1100 s-1) using universal testing machine and split Hopkinson pressure bar equipment, respectively. Rice husk filler was modified using silane coupling agents at four different concentrations (1, 3, 5 and 7% weight percentage of silane) at room temperature. This surface modification was experimentally proven by Fourier transform infrared and Field emission scanning electron microscopy. Results show that strength properties, stiffness properties and yield behaviour of treated composites were higher than untreated composites. Among the treated composites, the 5% silane weight percentage composite shows the optimum mechanical properties. Besides, the rate of sensitivity of both untreated and treated composites also shows great dependency on strain rate sensitivity with increasing strain rate. On the other hand, the thermal activation volume shows contrary trend. For fracture surface analysis, the results show that the treated LLDPE/RH composites experienced less permanent deformation as compared to untreated LLDPE/RH composites. Besides, at dynamic loading, the fracture surface analysis of the treated composites showed good attachment between RH and LLDPE.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2022, 67, 2; 507--519
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi-Static and Dynamic Mechanical Properties of a Ti-6Al-4V Titanium Alloy Produced Using Unconventional Manufacturing Methods
Quasi-statyczne i dynamiczne właściwości mechaniczne stopu tytanu Ti-6Al-4V otrzymanego niekonwencjonalnymi technologiami wytwórczymi
Autorzy:
Sarzyńska, Katarzyna J.
Paszkowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073833.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
titanium alloys
split Hopkinson pressure bar
LENS
additive manufacturing
stopy tytanu
dzielony pręt Hopkinsona
wytwarzanie przyrostowe
Opis:
The purpose of this paper was to determine the mechanical properties of a Ti-6Al-4V titanium alloy produced by traditional CIP (Cold Isostatic Pressing) and by LENS (Laser Engineered Net Shaping), an additive manufacturing process. A reference material, being a commercial Ti-6Al-4V alloy, was also tested. The strength test specimens were produced from a high-quality, Grade 5 titanium powder. Each specimen had its density, porosity, and hardness determined. Compression curves were plotted for the tested materials from the strength test results with static and dynamic loads. These tests were performed on an UTS (Universal Testing Machine) and an SHPB (Split Hopkinson Pressure Bar) stand. The test results obtained led to the conclusion that the titanium alloy produced by CIP had lower strength performance parameters than its commercially-sourced counterpart. The LENS-produced specimens outperformed the commercially-sourced alloy both in static and dynamic load conditions.
Celem niniejszej pracy było wyznaczenie właściwości mechanicznych stopu tytanu Ti-6Al-4V wytworzonego metodą klasycznej metalurgii proszków CIP (ang. Cold Isostatic Pressing) oraz przy użyciu przyrostowej technologii wytwarzania LENS (ang. Laser Engineered Net Shaping). Badaniom poddano także komercyjny stop Ti-6Al-4V jako materiał referencyjny. Próbki do badań wytrzymałościowych przygotowano z wysokiej jakości proszku stopu tytanu gatunku 5. Dla wykonanych próbek materiałowych wyznaczono gęstość, porowatość, a także określono twardość. Ponadto, wyznaczono krzywe ściskania dla badanych materiałów na podstawie rezultatów testów wytrzymałościowych w warunkach statycznego i dynamicznego obciążenia. Wykorzystano do tego celu uniwersalną maszynę wytrzymałościową (UTS, ang. Universal Testing Machine) oraz stanowisko dzielonego pręta Hopkinsona (SHPB, ang. Split Hopkinson Pressure Bar). Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, iż stop tytanu uzyskany metodą klasycznej metalurgii proszków charakteryzuje się niższymi parametrami wytrzymałościowymi od jego komercyjnego odpowiednika. Próbki wykonane technologią LENS cechują się wyższymi parametrami w porównaniu ze stopem komercyjnym zarówno w statycznych jak również dynamicznych warunkach obciążenia.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2021, 12, 4 (46); 69--82
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wkładek formujących na profil fali sprężystej propagującej się w długich prętach
The Influence of Wave Shapers on the Profile of the Elastic Wave Propagating in Long Rods
Autorzy:
Kochanowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403442.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
mechanika
metody badań dynamicznych
dzielony pręt Hopkinsona
wkładki kształtujące falę sprężystą
mechanics
dynamic test methods
split Hopkinson bar test
wave shapers shaping elastic wave
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań doświadczalnych wpływu wkładek formujących na kształt fal sprężystych propagujących się w prętach zastosowanych w układzie badawczym techniki dzielonego pręta Hopkinsona (SHPB). Analizy przeprowadzono dla wkładek wykonanych z blachy miedzianej i pręta miedzianego dla sześciu różnych grubości oraz dla różnych szybkości uderzenia pręta wymuszającego. Zaprezentowane w artykule wyniki wskazują, iż jeśli zastosowana wkładka jest zbyt gruba, to nie pozwala ona na uzyskanie impulsu obciążenia próbki gwarantującego stałą szybkość odkształcenia. Natomiast zastosowanie zbyt cienkiej wkładki dla zadanej prędkości uderzenia nie powoduje zmniejszenia oscylacji impulsu wymuszającego. Wyniki badań dowodzą, że stosowanie wkładek formujących daje duże możliwości w kształtowaniu fali wymuszającej.
The article presents the experimental results of impact of the wave shapers on the shape of elastic waves propagating through the bars used in split Hopkinson pressure bar technique. Analyses were performed for the wave shapers made of copper sheet and the copper rod for six different thicknesses and for different speeds of the striker bar. Results presented in this article show that if the wave shaper is too thick, it does not allow for obtaining pulse load of the specimen that ensures a constant speed of deformation. However, using too thin wave shaper for a given impact velocity does not decrease oscillations. The results show that the use of wave shaper gives the big opportunities for shaping the elastic wave.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2014, 5, 4 (18); 45-58
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamic Behaviour of Selective Laser Melted 316L Steel : Mechanical Properties and Microstructure Changes
Dynamiczne zachowanie próbek ze stali 316L wytworzonych za pomocą metody SLM : właściwości mechaniczne i zmiany mikrostruktury
Autorzy:
Białobrzewski, Paweł
Sienkiewicz, Judyta
Janiszewski, Jacek
Kluczyński, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314959.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
microstructure
stainless steel
selective laser melting
additive manufacturing
split Hopkinson pressure bar
mikrostruktura
metoda addytowa
SLM
stal nierdzewna
test dzielonego pręta Hopkinsona
Opis:
316L steel specimens with three different shear zones made by SLM (Selective Laser Melting) were subjected to dynamic tests using the Split Hopkinson Pressure Bar method. The effect of high-speed deformation on changes in microstructure was analyzed. In addition, the stress-strain relationship was determined from the SHPB results. To visualize the deformation process of the specimens during the tests, a camera with a high frame rate was used. It was shown that as the plastic deformation increases, the hardness of the material increases. Microstructural analysis of dynamically loaded areas revealed numerous defects. Twinning was found to be the main deformation mechanism. Large plastic deformation and many other microstructural changes such as shear bands, cracks and martensite nucleation were also observed.
Próbki ze stali 316L z trzema różnymi strefami ścinania wykonane metodą SLM (Selective Laser Melting) poddano testom dynamicznym wykorzystując do tego metodę dzielonego pręta Hopkinsona (Split Hopkinson Pressure Bar). Przeanalizowano wpływ odkształceń o dużej szybkości na zmiany w mikrostrukturze. Ponadto na podstawie wyników badań SHPB wyznaczono zależność naprężenie- odkształcenie. W celu zobrazowania procesu odkształcania próbek podczas badań zastosowano kamerę o dużej częstości klatkowania. Wykazano, że wraz ze wzrostem odkształcenia plastycznego wzrasta twardość materiału. Analiza mikrostrukturalna obszarów obciążonych dynamicznie ujawniła liczne defekty. Stwierdzono, że głównym mechanizmem deformacji jest bliźniakowanie. Zaobserwowano również duże odkształcenia plastyczne i wiele innych zmian mikrostruktury, takich jak pasma ścinania, pęknięcia i zarodkowanie martenzytu.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2023, 14, 2(52); 51--72
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment and Comparison of the Mechanical Properties of Laser Welded Joints in Docol 1200M and Strenx S700MC Steel Alloy Grades Under Impact Loads
Ocena i porównanie właściwości mechanicznych połączeń spawanych wiązką laserową stali Docol 1200M i Strenx S700MC w warunkach obciążenia udarowego
Autorzy:
Prochenka, Paweł
Janiszewski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403658.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
laser welding
split Hopkinson pressure bar
high-strength steel
energy absorber
spawanie laserowe
stale wysokowytrzymałe
absorber energii udaru
technika dzielonego pręta Hopkinsona
Opis:
The article evaluates the strength and ductility of laser butt joints made of 2 mm Docol 1200 M martensitic steel sheets based on the hardness, quasi-static and dynamic tensile tests. Technological research of laser welding process was carried out on welding cell using IPG fiber – based welding source with 6 kW maximum power. The tests were carried out for parallel and perpendicular orientation of specimens by rolling direction. In addition, the obtained results were compared with the analogous results obtained during the Strenx S700 MC steel tests. Dynamic tests were performed using the tensile split Hopkinson pressure bar technique with strain rates of 103 s-1. The obtained results showed that the strength of Docol 1200 M under dynamic tensile test conditions are similar to the material strength under static tensile test conditions. However, due to the breaking of the specimens in the heat affected zone, the strength of the welded joint is much lower than in base material, which was not observed during the Strenx S700 MC steel tests.
W artykule dokonano oceny wytrzymałości i ciągliwości doczołowych złączy spawanych laserowo wykonanych z 2 mm blach z martenzytycznej stali Docol 1200 M na podstawie rozkładu twardości oraz wynikach quasi-statycznej i dynamicznej próby rozciągania. Badania technologiczne procesu spawania laserowego zostały przeprowadzone na stanowisku produkcyjnym wykorzystującym włóknowe źródło spawalnicze IPG o maksymalnej mocy 6 kW. Badania przeprowadzono dla próbek materiałowych zorientowanych równolegle i prostopadle względem kierunku walcowania stali. Ponadto, dokonano porównania otrzymanych wyników z analogicznymi rezultatami uzyskanymi podczas badań stali Strenx S700 MC. Badania dynamiczne wykonano za pomocą techniki dzielonego pręta Hopkinsona na rozciąganie z szybkościami odkształcenia rzędu 103 s-1. Uzyskane wyniki wykazały, że wytrzymałość stali Docol 1200 M w warunkach dynamicznego rozciągania jest zbliżona do wytrzymałości materiału w warunkach statycznej próby rozciągania. Jednakże ze względu na zrywanie próbek w strefie wpływu ciepła wytrzymałość połączenia spawanego jest zdecydowanie niższa w stosunku do materiału rodzimego, czego nie zaobserwowano podczas badań stali Strenx S700 MC.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2020, 11, 1 (39); 17-30
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamic splitting tensile performance of new and old concrete after high temperature treatment
Autorzy:
Cao, Hai
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033990.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
beton nowy
beton stary
SHPB
dynamic splitting tensile performance
prędkość uderzenia
temperatura
new concrete
old concrete
split Hopkinson pressure bar
impact velocity
temperature
Opis:
In order to study the dynamic splitting tensile properties of new and old concrete after high temperature treatment, the effects of different impact velocities and temperatures on failure modes, dynamic splitting strength and energy absorption of new and old concrete were analyzed by impact dynamic splitting tensile test use of variable cross-section Φ 74 mm split Hopkinson pressure bar apparatus. The results show that: Impact velocity and temperature not only affect the dynamic splitting strength of new and old concrete bonding specimens, but also affect the failure modes and degree of breakage. The dynamic splitting strength of new and old concrete increases with the increase of impact velocity, but the increase rate decreased with the increase of temperature. The dynamic splitting strength first increases slowly and then decreases dramatically with the increase of temperature. In the dynamic splitting test of new and old concrete, the energy absorption increases with the increase of impact velocity and decreases with the increase of temperature.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2021, 67, 4; 79-89
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka projektowania i badania regularnych struktur komórkowych wytwarzanych technologiami przyrostowymi
Key Issues of Design and Investigations on Additive Manufactured Regular Cellular Structures
Autorzy:
Janiszewski, J.
Płatek, P.
Dziewit, P.
Sarzyńska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403867.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
materiały komórkowe
energochłonność
druk 3D
modelowanie numeryczne
technika dzielonego pręta Hopkinsona
cellular materials
crashworthiness
3D printing
numerical investigations
Split Hopkinson Pressure Bar
Opis:
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wybranych aspektów związanych z projektowaniem i badaniem energochłonnych regularnych struktur komórkowych typu 2D wykonanych za pomocą addytywnych technik wytwarzania. Zaproponowana przez autorów metodyka badawcza obejmowała wytwarzanie struktur za pomocą dwóch technik druku 3D zróżnicowanych pod względem technologicznym i możliwości wytwórczych. Metoda FDM (ang. Fused Deposition Modelling) pozwoliła na przeanalizowanie procesu deformacji szerokiego spektrum topologii w zakresie obciążenia quasi-statycznego i udarowego. Z kolei metoda LENS (ang. Laser Engineered Net Shaping) umożliwiła wykonanie struktur ze stopu tytanu Ti6Al4V charakteryzującego się wysoką wytrzymałością mechaniczną. W pracy przedstawiono najważniejsze problemy związane z procesem badania regularnych struktur komórkowych w różnych warunkach obciążenia, w szczególności w warunkach dynamicznego odkształcenia z wykorzystaniem techniki dzielonego pręta Hopkinsona (SHPB). Przedstawiono główne zagadnienia związane z budową stanowiska SHPB oraz opisano specyfikę badania struktur komórkowych w klasycznym układzie prętów Hopkinsona i w układzie tzw. bezpośredniego uderzenia. Ponadto, dokonano obszernego omówienia problematyki modelowania numerycznego deformacji struktur komórkowych, ze szczególnym uwzględnieniem definicji założeń koniecznych do poprawnego ich zamodelowania.
The aim of this paper is to present main issues concerning designing and investigation on 2D regular cellular structures produced using additive manufacturing techniques. Proposed by authors experimental methodology was based on two types of technologically different 3D printings methods with various manufacturing capabilities. FDM (Fused Deposition Modelling) technique allowed to analyze wide spectrum of structure topologies under static and impact loading conditions. LENS (Laser Engineered Net Shaping) method enabled to produce high strength structures made of titanium alloy Ti6Al4V. This paper presents the most important issues related to the testing process of the regular cellular structures under various loading conditions, in particular under dynamic deformation using the split Hopkinson pressure bar technique (SHPB). The main issues concerning the construction of SHPB experimental setup were presented as well as the specificity of the research methodology on cellular materials in two different Hopkinson bar systems: classic and so-called direct impact. In addition, the extensive discussions on numerical modelling of cellular structures deformation was made. In particular, the emphasis of assumptions necessary for their correct modelling was defined.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2018, 9, 3 (33); 29-56
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd metod stosowanych w dynamicznych badaniach materiałów
An overview of methods used in dynamic testing of materials
Autorzy:
Jeschke, Adam
Panowicz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
test Taylora
test pierścieniowy
metoda dzielonego pręta Hopkinsona
dynamiczne badania właściwości materiałów
Taylor's test
expanding ring test
split Hopkinson pressure bar
dynamic behaviour of materials
Opis:
W pracy przedstawiono podstawowy opis oraz metodykę badań materiałów i konstrukcji uwzględniających wpływ oddziaływania dużej szybkości odkształcenia na parametry wytrzymałościowe. Scharakteryzowano takie metrologie badawcze jak: test Taylora, metoda dzielonego pręta Hopkinsona i test pierścieniowy, pozwalające określić dynamiczne właściwości materiałów.
The paper presents an elemental description and methodology of tests that take into account the effect of high strain rate on materials strength parameters. The article describes such testing methodology as: Taylor test, split Hopkinson pressure bar method, and expanding ring test to determine the dynamic properties of materials.
Źródło:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2023, 72, 1; 15--35
1234-5865
Pojawia się w:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preparation of the non-cohesive soil sample and calibration of the pneumatical launcher in the dynamic soil test SHPB
Autorzy:
Sobczyk, Kamil
Kruszka, Leopold
Grązka, Michał
Chmielewski, Ryszard
Rekucki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073393.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
sample preparation
non-cohesive soil
launcher calibration
soil dynamic testing
split Hopkinson pressure bar
SHPB
przygotowanie próbki
grunt niespoisty
kalibracja wyrzutni
badanie dynamiczne gleby
dzielony pręt Hopkinsona
Opis:
The paper analyzes the problem of initial compaction of a non-cohesive soil sample on the example of dry silty sand samples. Two different compaction methodologies were used: I) dynamic compaction - using split Hopkinson pressure bar and II) vibration compaction - using a vibrating shaker. A better result of the compaction process was obtained for dynamic compaction with an initial pressure value of 0.5 bar (small difference in the result - both methods obtained comparable results). The paper also includes a numerical analysis of the calibration of the pneumatic launcher in the Matlab environment on the basis of the system of difference equations. The calibration process was carried out in the initial pressure range from 0.5 to 3.0 bar for three different variants of the barprojectile length: 100 mm, 200 mm and 250 mm and compared with the experimental analysis - the results were consistent.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2022, 1; 16--27
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental investigation of dynamic behavior of silty sand
Eksperymentalne badanie dynamicznego zachowania piasku pylastego
Autorzy:
Chmielewski, Ryszard
Kruszka, Leopold
Rekucki, Ryszard
Sobczyk, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853632.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mechanika gruntu
badanie eksperymentalne
badanie dynamiczne
pręt Hopkinsona dzielony
badanie edometryczne
piasek pylasty
soil mechanics
experimental test
dynamic test
split Hopkinson pressure bar
oedometric test
silty sand
Opis:
The paper includes experimental research using the Split Hopkinson Pressure Bar to determine dynamic compression curves and strength dynamic parameters to depend on the strain rate and moisture for silty sand soil samples. Those experiments are oedometric type based in a rigid confining cylinder. Samples of silty sand with fine a fraction content were taken for the study. To ensure sufficiently uniaxial strain of the tested material, the soil samples were placed in properly prepared casings made of duralumin for the needs of the tests. Thanks to the use of measuring strain gauges on the initiating and transmitting bars, as well as the casing, the nature of the loading pulse was obtained, which was then subjected to the process of filtration and data processing to obtain the nature of the incident, reflected and transmitted wave. During the above dynamic experiments with the representative of silty sand soils, it was observed that its dynamic compaction at a high strain rate is different than in the case of the Proctor test. This is due to higher compaction energy, which additionally changes the grain size by destroying the grains in the structure. The paper presents the results of particle size distribution analysis for two different types of soil samples - this type of analysis is unique. Hence experiments should be further continued for such soils with different granulations and various moisture using, for example, Hopkinson measuring bar technique to confirm for other silty sand soils that are often subgrade of various engineering objects.
Artykuł obejmuje edometryczne badania eksperymentalne z wykorzystaniem techniki pręta Hopkinsona do określenia zarówno dynamicznego zachowania jak i zmian struktury dla próbek wybranego ośrodka gruntowego o różnej wilgotności poddanych oddziaływaniu dynamicznemu. Do badania wzięto piasek pylasty (siSa) o zawartości frakcji drobnych fi+fπ = 20,46%. W celu zapewnienia wystąpienia jednoosiowego stanu odkształcenia badanej próbki gruntu umieszczono ją w odpowiednio przygotowanej duraluminiowej osłonie pierścieniowej. Dzięki zastosowaniu tensometrów pomiarowych na prętach inicjującym oraz transmitującym, jak również osłonie zarejestrowano różne impulsy, które następnie poddano procesowi filtracji i obróbki danych, tak aby otrzymać obrazy propagacji sprężystych fal w prętach pomiarowych i w osłonie. Wykorzystując odpowiednie równania oraz zależności zmodyfikowanej metody Kolsky'ego dla trójwymiarowego stanu naprężenia w badanej próbce określono eksperymentalne zależności charakteryzujące zachowanie się próbek gruntu o różnej wilgotności: naprężenie ϭ(t), odkształcenie ε(t) oraz prędkość odkształcenia έ(t) w funkcji czasu. Na tej podstawie uzyskano krzywe ściskania dynamicznego dla różnej wilgotności próbek gruntu pylastego z określonymi wartościami początkowego dynamicznego edometrycznego modułu oraz lokalnych maksymalnych naprężeń plastycznych i odpowiadających im odkształceń. Podczas powyższych eksperymentów dynamicznych z próbkami gruntów typu piasku pylastego zaobserwowano, że jego dynamiczne zagęszczenie przy dużej szybkości odkształcania jest inne niż w przypadku testu Proctora. Wynika to z większej energii zagęszczania, która dodatkowo powoduje zmianę uziarnienia poprzez niszczenie ziaren w strukturze. W pracy przedstawiono wyniki analizy zmian uziarnienia dla dwóch różnych rodzajów próbek gruntu - tego typu analizy są unikalne. W związku z tym należy kontynuować eksperymenty dla takich gruntów o różnych granulacjach i różnej wilgotności, stosując technikę prętów pomiarowych Hopkinsona, w celu potwierdzenia opisanego zjawiska w innych gruntach typu piasku pylastego, które często są podłożem gruntowym dla różnych obiektów inżynieryjnych.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2021, 67, 1; 481-498
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical study of dynamic behaviors of concrete under various strain rates
Autorzy:
An, H. M.
Liu, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/230844.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zachowanie dynamiczne
beton
model Holmquist-Johnson-Cook
HJC
pasek ciśnienia Hopkinsona rozdzielony
SHPB
pęknięcie
podział
dynamic behavior
concrete
Holmquist-Johnson-Cook model
split Hopkinson pressure bar
fracture
fragmentation
Opis:
As the dynamic behavior of the concrete is different from that under static load, this research focuses on the study of dynamic responses of concrete by simulating the split Hopkinson pressure bar (SHPB) test. Finite element code LS-DYNA is used for modeling the dynamic behaviors of concrete. Three continuous models are reviewed and the Holmquist-Johnson-Cook model (HJC) is introduced in detail. The HJC model which has been implemented in LS-DYNA is used to represent the concrete properties. The SHPB test model is established and a few stress waves are applied to the incident bar to simulate the dynamic concrete behaviors. The stress-strain curves are obtained. The stress distributions are analyzed. The crack initiation and propagation process are described. It is concluded that: the HJC model can modeling the entire process of the fracture initiation and fragmentation; the compressive of the concrete is significantly influenced by the strain rates.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2019, 65, 4; 21-36
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies