Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "soviet ideology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Вплив ідеології на мову, мовознавство і мовознавців: штрихи до образу українського суспільства першої третини XX ст.
    Autorzy:
    Maciuk, Halyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789839.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    national revival ideology
    the Soviet ideology
    language
    linguistics
    lines of analysis
    language situation
    language policy
    Opis:
    The article provides insight into some new aspects of language situation and language policy of the period under discussion. The author examines 1) the political and legislative level of resolving the linguistic question in the context of national revival ideology in 1917–1922; 2) the ideology of Soviet construction (since 1922) and the distinctive features of Ukrainisation; 3) the directions of linguistic studies and their development; 4) the political motives behind the destruction of the Ukrainian linguistic science through discrediting and repressing linguists.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2018, 6; 199-216
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Детская книга и борьба за формирование идеала советского человека (1918-1930)
    Children’s Books and the Struggle for the Formation of the Ideal of the Soviet Man (1918-1930)
    Autorzy:
    Serebrennik, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52482650.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    детство
    новый человек
    советская детская литература
    советский писатель
    советская идеология
    childhood
    new Soviet man
    Soviet children’s literature
    Soviet writer
    Soviet ideology
    Opis:
    В статье рассматриваются пути влияния руководящей Партии СССР на воспитание ребенка через один из видов массовой культуры – детскую литературу. Начало XX века, а именно первые два десятилетия послереволюционного периода, знаменательно пристальным вниманием к детству, что обусловлено социально-политической парадигмой новой страны и необходимостью влиять на ребенка с целью воспитания нового типа советского гражданина, «человека будущего», который построит идеальное коммунистическое государство. Детская литература в только что созданной стране стала не просто адресована ребенку, а максимально обозначена с точки зрения социальных функций: ее описали и разбили на возрастные категории, указали темы и жанры, поставили задачи воспитания и образования. В предвоенные годы созываются различные тематические конференции, съезды и совещания; создаются многочисленные инстанции и издательства, призванные объединить силы лучших писателей, художников, педагогов и ликвидировать существующие недостатки в работе по созданию и продвижению детских книг, выдержанных высоким идейным уровнем. Отныне детская книга становится самостоятельным художественным явлением и рас- сматривается как мощный инструмент в идеологической борьбе за становление нового человека, а детство – как важнейший период, способствующий воспитанию человека, отвечающего высшим идеалам.
    The article examines the ways in which the leading party of the USSR used to influence children’s upbringing by means of one of the types of mass culture – children’s literature. The beginning of the 20th century, namely, the first two decades of the post-revolutionary period, were remarkable as for close attention to childhood, which resulted from the socio-political paradigm of the new country and the need to influence the child in order to educate a new type of Soviet citizen, a “man of the future” who would build an ideal communist state. Children’s literature in the newly created country was not addressed just to the child, but it was divided into categories regarding its social functions – taking into account the reader’s age. Topics and genres were pinpointed, the tasks aiming at proper upbringing and education were set. In the pre-war years various thematic conferences, congresses and meetings were convened; and numerous institutions and publishing houses were created to unite the power of the best writers, artists, teachers and to eliminate existing shortcomings in the work on creation and promotion of children’s books with high ideological level. From now on, children’s books have become an independent artistic phenomenon. They are viewed as powerful tool in the ideological struggle for the formation of a new Soviet man, whereas childhood is perceived as the most important period in shaping personality of the man of high ideals.
    Źródło:
    Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2021, XVII; 189-209
    2451-4985
    2543-9561
    Pojawia się w:
    Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Cemeteries of the Soviet Soldiers Killed in the Vilnius Region—Their Transformation After World War II and Their Present State. A Case Study.
    Autorzy:
    Wołkonowski, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116069.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Vilnius region
    cemeteries and monuments of the Soviet soldiers
    transformation
    Soviet ideology
    historical memory
    Lithuania
    international regulations
    Nemenčinė
    Niemenczyn
    orthodox cross
    Opis:
    As many as 7465 Soviet soldiers died during fighting against the German troops in July 1944 in the Vilnius region (today’s Lithuania). After World War II, the Soviet authorities turned the soldiers’ burial sites into cemeteries and war memorials. Located in towns and cities, these places of remembrance served to perpetuate the Soviet perspective on World War II and the Soviet ideology. Nonetheless, the burial sites have been regarded as foreign elements in the region, both culturally and ideologically. After 1990, the Lithuanian government adopted new national and international regulations concerning the burial places of soldiers killed during World War II. In 1992, the local authorities in Nemenčinė (Polish: Niemenczyn) organized an official ceremony during which the remains of the Soviet soldiers were transferred from the town centre to a municipal cemetery. A red star on the monument was then replaced by an orthodox cross. Such changes may help to relieve the towns and cities from the bitter legacy of the former Soviet ideology. After 2000, using the Lithuanian international obligations, the Russian side began reconstructing and contemporizing the places of remembrance by placing the symbol of the orthodox cross next to the symbol of the red star. This may, in time, change the attitude of the local communities towards such places. However, Lithuanian authorities are inclined to believe that the cemeteries of the Soviet soldiers may become a “Trojan horse” and have an adverse effect on Lithuania.
    Źródło:
    Institute of National Remembrance Review; 2021-2022, 4; 205-241
    2658-1566
    Pojawia się w:
    Institute of National Remembrance Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lithuanian Family – a Hearth of the Unarmed Resistance against the Soviet Occupation
    Rodzina litewska – rdzeń pokojowego oporu wobec sowieckiej okupacji
    Литовская семья – основа мирного сопротивления против советской оккупации
    Autorzy:
    Jurėnienė, Virginija
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952235.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    семья
    денационализация
    духовное сопротивление
    советская идеология
    rodzina
    denacjonalizacja
    odporność duchowa
    ideologia sowiecka
    family
    denationalization
    spiritual resistance
    soviet ideology
    Opis:
    Litwa znalazła się pod okupacją Związku Radzieckiego w 1940 roku. Litewskiemu społeczeństwu narzucono sowiecką ideologię i proletariacki internacjonalizm w celu denacjonalizacji. Sowieckie władze poświęcały dużo uwagi rodzinie, w szczególności matkom, które wychowywały dzieci. Władze centralne zdawały sobie doskonale sprawę z tego, że matki odgrywały najważniejszą rolę w wychowaniu młodego pokolenia i dlatego wszelkimi sposobami usiłowały zaangażować je w pracę społeczną, przemysłową i polityczną. Sowiecka konstytucja gwarantowała równouprawnienie mężczyzn i kobiet a rodzina była uznawana za najważniejszą komórkę społeczną. Badania wykazały, że rodziny stawiały bierny opór sowieckiej okupacji. Najbardziej aktywną formą był opór duchowy i władzom sowieckim bardzo trudno było to stłumić. Chodzenie do teatru i kościoła było najbardziej widocznym czy oczywistym wyrazem oporu duchowego. Ważną formą duchowego oporu rodzin było też obchodzenie świąt narodowych.
    The Soviet Union occupied Lithuania in 1940. The Soviet ideology, proletarian internationalism were thrust to the Lithuanian society, and it was denationalized. The Soviet authorities paid much attention to the family, especially to a mother who educated children. The government acknowledged that her role in the education of the young generation was the most important, and therefore by all means it tried to attract women to the social, industrial and political work. The Soviet Constitution guaranteed the equality of men and women, and the family was regarded as the most important cell of the society. The research revealed that families resisted the Soviet occupation passively. The spiritual resistance was the most active, and it was very difficult for the Soviet authorities to suppress it. Going to theatre and church was the most evidently expressed form of spiritual resistance. An important form of the spiritual resistance of the family was the celebration of national festivals.
    Литва попала под оккупацию Советского Союза в 1940 году. С целью денационализации литовской общественности удалось навязать советскую идеологию и пролетарский интернационализм. Советская власть уделяла большое внимание семье, в особенности матерям, воспитывающим детей. Центральные власти понимали, что матери играли самую главную роль в воспитании молодого поколения, и поәтому всеми способами старались их вовлечь в общественную, производственную и политическую работу. Советская Конституция гарантировала мужчинам и женщинам равные права, а семья считалась самым важным общественным звеном. Исследования показали, что семьи оказывали довольно пассивное против советской оккупации. Самым активным сопротивлением являлось сопротивление духовное, которое для советской власти было очень трудно подавить. Посещение театра и церкви было наиболее реальным и очевидным выражением духовного сопротивления. Важную роль в духовном сопротивлении играло также празднование национальных праздников.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2016, 24
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ideological dialectics of post-soviet nationalism
    Autorzy:
    Berekashvili, Bakar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116154.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
    Tematy:
    nationalism
    ideology
    post-Soviet
    hegemony
    neoliberalism
    Georgia
    Opis:
    This article is an attempt at a critical examination of the ideological nature of nationalism in the post-Soviet world, with particular focus on the Georgian experience. Social, political, cultural and economic changes which took place in Georgia after the Soviet Union’s dissolution also aimed to change the society’s mental structure. In this context, the idea of nationalism is a way to reorganize politics and society. Nationalism in post-Soviet Georgia is accommodated in the paradigm of new ideological hegemony. Liberalism and conservatism considered as alternatives to communism have become the principal ideological dialectics of post-Soviet nationalism, which also mirrors the general ideological orientation of nationalism in post-Soviet societies. Also, political-ideological instrumentalization of nationalism has been aimed at strengthening political positions and privileges of the new ruling class, while it has also played one of the central roles in the political and cultural process of power struggle. This article sheds light on the major issues of ideological hegemony and reconstruction of nationalism in a changing post-Soviet society.  
    Źródło:
    The Copernicus Journal of Political Studies; 2021, 2; 73-90
    2299-4335
    Pojawia się w:
    The Copernicus Journal of Political Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Крылья Коммуны. Идеологизация авиации в советской культуре 1920-1930-х годов. (Наброски к теме)
    The Wings of Communist Rule. The Ideologization of Aviation in the Soviet Culture of the 1920s and the 1930s (An Outline)
    Autorzy:
    Bobryk, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031230.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Soviet aviation
    ideology
    socialist realism
    USSR
    communism
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 455-470
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura zdeformowanych sensów
    The Culture of Deformed Meanings
    Autorzy:
    Helman, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32222574.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Małgorzata Flig
    mit
    ideologia
    kultura sowiecka
    myth
    ideology
    Soviet culture
    Opis:
    W recenzji książki Małgorzaty Flig Mitotwórcza funkcja kina i literatury w kulturze stalinowskiej lat 30. XX (2014) autorka położyła nacisk na sposób, w jaki został przedstawiony związek mitu i ideologii. To zagadnienie sporne i kontrowersyjne w literaturze przedmiotu. Flig ukazała je w sposób nader przekonywający, wychodząc z założenia, że kultura sowiecka nie została zdominowana przez jedną ideologię. Konsekwentnie analizowała zatem jej relacje z mitem już znajdującym się w obiegu i rozpoznawanym jako common sense. Recenzentka podkreśliła też interesujące powiązanie wzorca hagiograficznego z modelem dyskursu socrealistycznego oraz analizę prób kształtowania rzeczywistości przez narzucanie języka władzy.
    Helman in her review of Małgorzata Flig’s book entitled Mitotwórcza funkcja kina i literatury w kulturze stalinowskiej lat 30. XX wieku [Myth-Making Function of Cinema and Literature in the Culture of the Stalinist Era of the 1930s] (2014) focuses on the way in which the relationship between myth and ideology is presented. This is a contentious and controversial issue in the literature on the subject. Flig presents it in a very convincing manner, starting from the premise that Soviet culture was not dominated by a single ideology. Consequently she analysed its relationship with the myth already present in the shared consciousness of the society and recognised as common sense. The reviewer also points out the interesting connection between the hagiographic pattern and the model of the socialist realistic discourse, as well as the analysis of the way reality was shaped by imposing the language of power.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2015, 89-90; 357-362
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Юзовка – Сталино – Донецк: политизация национального вопроса в прозе о Донбассе советских писателей 1930–1980-х гг.
    Yuzovka – Stalino – Donetsk: Politicization of the national question in prose about Donbas by Soviet writers of the 1930s–1980s
    Autorzy:
    Shestakova, Eleonora
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52676876.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Soviet prose
    journalism
    metatext of Donetsk
    politics
    ideology
    memorial culture
    Opis:
    Donetsk is a young industrial city. This is captured in the history of its naming, reflective of the transformations of the politics of the two empires: Yuzovka – Stalino – Donetsk. There are few fictional works devoted to Donetsk in Soviet literature. It is local, regional literature, created by natives of the region from the 1930s to the 1980s. Donetsk’s art-journalistic metatext was formed along with the city transforming itself from a worker’s settlement into the capital of industrial Donbass. After October 1917 the city and metatext of Donetsk consistently “did not remember”, “did not see” its origins – Yuzovka – but was concentrated on the Soviet present of the region. The historically conditioned multinational of Yuzovka, under the pressure of Soviet policy and ideology, was transformed into an internationality based on the dominance of the Soviet (essentially Russian) man and his local kind: the Donbasovets. The aspirations to level out the national diversity of the region, to obscure the role of people with Ukrainian roots, and to replace it with the politicised internationalization in the fabric of the works have found their semantic and ideological limit. This limit intensified when the depersonalisation of national-cultural features of the city, region was artificially imposed and it manifested in speech, everyday realities, and the memorial culture of the common people.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2024, 49, 1; 29-54
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młody, czyli mniej radziecki. Wokół figury wyobcowania w kinematografii pierestrojki
    Young, or Less Soviet: On the Figure of Alienation in the Russian Cinema of the Period of Perestroika
    Autorzy:
    SADOWSKI, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046714.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kino ZSRR, totalitaryzm, pierestrojka, cenzura, ideologia, wyobcowanie, alienacja, tożsamość indywidualna, tożsamość społeczna
    Soviet cinema, totalitarianism, perestroika, censorship, ideology, estrangement, alienation, individual identity, social identity
    Opis:
    Kultura kinematograficzna ZSRR okresu pierestrojki, bardzo wyraźnie powiązana z procesami społeczno-politycznymi, jest też znakomitym reprezentantem modelu kulturowego lat 1986-1990. Modelowi temu zawdzięcza swój wysoce publicystyczny charakter i katalog podejmowanych w jej obrębie tematów. Należą do nich patologie – nomenklaturowe, gospodarcze i społeczne, rozmaite oblicza buntu młodzieżowego, oblicza subkultur. Należy do nich kwestia zinstytucjonalizowanej przemocy (choćby w wojsku), wreszcie – cała gama tematów rozliczeniowych: terror stalinowski, tożsamość indywidualna i społeczna w realiach totalitarnych. Kultura kinematograficzna pierestrojki – to także platforma nowych rozwiązań estetycznych, w tym między innymi platforma poszukiwania języka opisu szeregu zjawisk, pozostających dotąd poza oficjalnym dyskursem publicznym ze względu na obecność mechanizmu cenzury i powiązanie estetyki z planem ideologicznym. Elementem filmowych opowieści, w którym spotykają się nowe tematy i nowa estetyka, jest figura wyobcowania. W niniejszym tekście autor omawia kinematograficzne oblicza wyobcowania w jego wymiarze międzypokoleniowym.
    The Soviet cinematographic culture of perestroika reflected the social and political processes of the time, as well as the Russian culture of 1986-1990 period. The movies of the time showed journalistic qualities, in particular in the selection of themes they addressed. Among them were, on the one hand, various pathologies, for instance those affecting top Party officials, but also pathologies of the economy, of the social life, and, on the other hand, various manifestations of the revolt of the youth and the rise of subcultures. The burning issues were institutionalized violence (e.g. in the army), as well as the multifarious problem of settling accounts with communism by bringing up the question of the Stalinist terror and the subject of the individual and social identities in the totalitarian context. The cinematographic culture of the period of perestroika provided a platform for new aesthetic approaches. In particular it enabled the pursuit of a language capable of describing the phenomena so fat absent from the public discourse due to censorship. The new cinematographic culture also unmasked the close ties between the earlier aesthetics and the ideology. The new themes and the new aesthetics became intertwined in the figure of alienation. The paper discusses the cinematographic descriptions of the intergenerational aspect of the phenomenon of estrangement. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 1 (117); 246-259
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Belarusan and Russian Culture on the Periphery of Ideological Systems: The Use of History to Control Symbolic Thought Processes
    Kultura białoruska i rosyjska na peryferiach ideologicznych systemów: wykorzystanie historii do kontrolowania procesów myślowych
    Autorzy:
    Piszczatowski, Arthur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451612.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    Authoritarianism
    Ideology
    Ukraine
    Russia
    Belarus
    post-Soviet
    Historical Ideology
    Pan Slavism
    autorytaryzm
    ideologia
    Ukraina
    Rosja
    Białoruś
    postsowiecki,
    historyczna ideologia
    Pan-Slavism
    Opis:
    This article discusses the role of history and language for the country of Belarus, which is on the border of Western and Eastern ideological systems. The content is based on observation and discussions with individuals during the time-period 2003– 2014. The aim of this article is to sociologically present a model which illustrates how post-Soviet authoritarian systems control time and space symbolically to recreate an ideological design that allows an authoritarian regime to maintain power through the use of the Soviet Symbolic framework. This model, based on the example of discussions with Belarusans, is applicable as a comparative tool to understand the processes taking place in the Ukraine and also in Russia. The argument in this article integrates history, systems of state ideology and identity formation on the border of two cultural civilizations. Comparative examples concerning the conflict with Russia and the Ukraine are used to apply the theoretical model based on current changes and events in the regional macro-infrastructure offering a sociological take on the link between historical and contemporary social and cultural changes in this region.
    W artykule przedstawiono znaczenie kulturowych uwarunkowań, w szczególności historii oraz języka, dla Białorusi – kraju leżącego na pograniczu zachodniej i wschodniej cywilizacji. Zaprezentowany teoretyczny model ma na celu objaśnienie działania postsowieckiego systemu władzy, gdzie autorytarny reżim wykorzystuje w sposób różnorodny elementy z przestrzeni symbolicznej w celu stworzenia ideologicznego uzasadnienia dla własnego funkcjonowania. W celu wyjaśnienia mechanizmów władzy na Białorusi odwołuję się do uwarunkowań historycznych, które oddziaływają na oficjalną ideologię, tworząc tym samym tożsamość mieszkańców kraju. Przedstawiony model został wypracowany na podstawie badań empirycznych prowadzonych za pomocą techniki obserwacji i wywiadów indywidualnych w okresie 2003–2014 na Białorusi. Wydaje się jednak, że ma on szersze możliwości eksplanacyjne, pozwalające zrozumieć działania decydentów politycznych w zakresie legitymizacji władzy w innych rosyjskojęzycznych krajach, które powstały po upadku Związku Radzieckiego.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2016, 30, 3; 33-56
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Cultural Role and Political Implications of Poland’s 1947 Shakespeare Festival
    Autorzy:
    Kujawińska Courtney, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/641673.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Communist regime
    World War 2
    Marxist ideology
    Soviet culture
    Shakespeare in Poland
    Cold War
    Opis:
    Emerging from the atrocities of war, and still hoping to avert the results of the Yalta conference during which the countries of Central and South–Eastern Europe, including Poland, were “handed over” to Stalin, Poland’s 1947 Shakespeare theatre festival was a sign of courage and defiance. At the Festival 23 productions of 9 Shakespeare’s dramas were staged by theatres in 11 towns, with its finale in Warsaw. My paper will show that the Festival was an attempt to demonstrate both Polish cultural links with Europe, and to subvert Marxist ideology and Soviet culture.
    Źródło:
    Text Matters: A Journal of Literature, Theory and Culture; 2017, 7; 183-193
    2083-2931
    2084-574X
    Pojawia się w:
    Text Matters: A Journal of Literature, Theory and Culture
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Термін понятие в радянському й російському мовознавстві: ідеологічний контекст
    The Term “Ponyatie” in Soviet and Russian Linguistics: The Ideological Context
    Autorzy:
    Черненко, Ганна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16530429.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    Soviet linguistics
    Russian linguistics
    ideology in science
    propaganda
    concept
    the Russian terms ponyatie and kontsept
    dialectic materialism
    Opis:
    This paper traces the interconnection of Soviet ideology and development of the ponyatiye term (понятие, Rus., back translation – concept) in the humanitarian sciences of the USSR, particularly in Soviet linguistics of the 20th century. Analyzing scientific literature of the Soviet epoch, as well as works written by the Marxist-Leninist founding fathers, the author demonstrates that interpretation of the term was limited by the theory of dialectic materialism and the ideological needs of an authoritative socio-political system. This system was interested in denying the capacity of language to participate in the construction of concepts and deprive the mind of critical attention. It was objectionable also to declare the subjectivity and variability of the categorization process because it was not allowed to question the monopoly of dominant ideological beliefs and the efficiency of Soviet propaganda. At the same time, in American and European cognitive linguistics scholars were forming a new theory of categorization and gradually reinterpreting the notion of concept which, as well as ponyatiye, is used to denote the results of categorization. Its subjective variability, interference with sensory images and capacity to be constructed was accepted. There are reasons to assert that the term понятие did not undergo the same transformation as the term concept in the English linguistic tradition because of the ideological restrictions. It was the term kontsept (концепт, Rus., back translation – concept) that absorbed features which were rejected by the term ponyatiye because of dialectic materialism. This new term came into Soviet and post-Soviet linguistics at exactly the time of the collapse of the USSR and the decline of Marxist ideology. In the author’s opinion, this coincidence in chronology is indirect proof of the conclusion that ideological factors affected the term ponyatiye in Soviet and Russian linguistics.
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 3; 577-593
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The position of historical science of the Ukrainian SSR in the conditions of communist ideology in the years of Khrushchev’s «thaw» and the unfolding of Brezhnev’s «stagnation»
    Autorzy:
    Kindrachuk, Nadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233971.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historical science
    scientific research
    communist ideology
    Soviet totalitarian regime
    falsification
    intellectual resistance
    national past of Ukraine
    Ukrainian scientists
    objectivity
    Opis:
    The article shows the complete subordination of historical science in the Ukrainian SSR to the ideology of the Soviet state. The concept of the historical development of the Ukrainian people during the 60s and 70s of the 20th century was determined not by scientists, but by party-communist ideologues. The concept of the rapprochement of nations, the creation of a «new historical community of Soviet people» and the condemnation of the ideology of «bourgeois nationalism» came to the fore. When researching the history of the Ukrainian SSR, scientists were tasked with not focusing on national differences and promoting the «exceptional» role of the Russian people in the life of Ukrainians in every possible way.
    Źródło:
    Reality of Politics; 2023, 23; 34-48
    2082-3959
    Pojawia się w:
    Reality of Politics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Toward a New Concept of Progressive Art: Art History in the Service of Modernisation in the Late Socialist Period. An Estonian Case
    Autorzy:
    Kodres, Krista
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909522.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Socialist art history and historiography
    Soviet studies
    Thaw era and modernisation
    centre (Moscow) and periphery (Estonian SSR) relations
    art and ideology
    progressiveness in art
    Opis:
    The paper deals with renewal of socialist art history in the Post-Stalinist period in Soviet Union. The modernisation of art history is discussed based on the example of the Estonian Soviet Socialist Republic (Estonian SSR), where art historians were forced to accept the Soviets’ centrally constructed Marxist-Leninist aesthetic and approach to art and art history. In the art context, the idea of progressiveness began to be reconsidered. In previous discourse, progress was linked with the “realist” artistic method that sprang from a progressive social order. Now, however, art historians found new arguments for accepting different cultures of form, both historical and contemporary, and often these arguments were “discovered” in Marxism itself. As a result, from the middle of 1950’s Soviet art historians fell into two camps in interpreting Realism: the dogmatic and revisionist, and the latter was embraced in Estonia. In 1967, a work was published by the accomplished artist Ott Kangilaski and his nephew, the art historian Jaak Kangilaski: the Kunsti kukeaabits – Basic Art Primer – subtitled “Fundamental Knowledge of Art and Art History.” In its 200 pages, Jaak Kangilaski’s Primer laid out the art history of the world. Kangilaski also chimed in, publishing an article in 1965 entitled “Disputes in Marxist Aesthetics” in the leading Estonian SSR literary journal Looming (Creation). In this paper the Art Primer is under scrutiny and the deviations and shifts in Kangilaski’s approach from the existing socialist art history canon are introduced. For Kangilaski the defining element of art was not the economic base but the “Zeitgeist,” the spirit of the era, which, as he wrote, “does not mean anything mysterious or supernatural but is simply the sum of the social views that objectively existed and exist in each phase of the development of humankind.” Thus, he openly united the “hostile classes” of the social formations and laid a foundation for the rise of common art characteristics, denoted by the term “style.” As is evidenced by various passages in the text, art transforms pursuant to the “will-to-art” (Kunstwollen) characteristic of the entire human society. Thus, under conditions of a fragile discursive pluralism in Soviet Union, quite symbolic concepts and values from formalist Western art history were “smuggled in”: concepts and values that the professional reader certainly recognised, although no names of “bourgeois” authors were mentioned. Kangilaski relied on assistance in interpretation from two grand masters of the Vienna school of art history: Alois Riegl’s term Kunstwollen and the Zeitgeist concept from Max Dvořák (Zeitgeist, Geistesgeschichte). In particular, the declaration of art’s linear, teleological “self-development” can be considered to be inspiration from the two. But Kangilaski’s reading list obviously also included Principles of Art History by Heinrich Wölfflin, who was declared an exemplary formalist art historian in earlier official Soviet historiography. Thaw-era discursive cocktail in art historiography sometimes led Kangilaski to logical contradictions. In spite of it, the Primer was an attempt to modernise the Stalinist approach to art history. In the Primer, the litmus test of the engagement with change was the new narrative of 20th century art history and the illustrative material that depicted “formalist bourgeois” artworks; 150 of the 279 plates are reproductions of Modernist avant-garde works from the early 20th century on. Put into the wider context, one can claim that art history writing in the Estonian SSR was deeply engaged with the ambivalent aims of Late Socialist Soviet politics, politics that was feared and despised but that, beginning in the late 1950s, nevertheless had shown the desire to move on and change.
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2019, 30; 211-223
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DIE UMGESTALTUNG DES KOLLEKTIVEN GEDÄCHNISSES DIE IDEOLOGISCHE FUNKTION DES UKRAINISCHEN INSTITUTS FÜR NATIONALES GEDÄCHNIS IN 2014-2017
    TRANSFORMATION OF THE COLLECTIVE MEMORY. THE IDEOLOGICAL FUNCTION OF THE UKRAINIAN INSTITUTE OF NATIONAL MEMORY IN 2014-2017
    Autorzy:
    Minakov, Minakov
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911926.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ideologie
    ideologisches Monopol
    kollektive Erinnerung
    Ukraine
    Euromaidan
    das Ukrainische Institut für Nationales Gedächtnis
    postsowjetische Politik
    ideology
    ideological monopoly
    collective memory
    Ukrainian Institute of National Memory
    post-Soviet politics
    Opis:
    Mikhail Minakov, DIE UMGESTALTUNG DES KOLLEKTIVEN GEDÄCHNISSES. DIE IDEOLOGISCHE FUNKTION DES UKRAINISCHEN INSTITUTS FÜR NATIONALES GEDÄCHNIS IN 2014-2017. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 31-43. ISSN 1733-165X. Nach dem Euromaidan entwickelte sich die Ukraine widersprüchlich. Neben der Demokratisierung und Europäisierung verbreiteten sich auch konservative Ideologien und Einschränkungen der bürgerlichen Freiheiten. Diese letzteren Tendenzen waren mit dem Versuch verbunden, ein ideologisches Monopol (ein System der ideologischen Kontrolle, das in der UdSSR existierte und in den Dekommunisierungsprozessen von 1989-91) im Interesse der heutigen herrschenden Gruppen zu etablieren. Eine der Institutionen, die die Möglichkeit der Wiederbelebung des ideologischen Monopols ergänzen, ist das Ukrainische Institut für Nationales Gedächtnis. In diesem Text argumentiert der Autor, dass sich das Institut nach mehreren Reformen zwischen 2006 und 2018 zu einer staatlichen Einrichtung entwickelt hat, die konservative Kulturpolitik und eine Politik der illiberalen Identität betreibt, die die staatsbürgerliche demokratische Konsolidierung der Ukraine untergräbt. Anhand der Analyse der politischen Rolle und der bisherigen Erfolge des Instituts gelangt der Autor zu dem Schluss, dass die derzeitige Kulturpolitik und die Organisationspraktiken des Instituts ein neues postsowjetisches ideologisches Instrumentarium geschaffen haben, mit dem Machteliten effektiv ein konservatives ideologisches Monopol in der Ukraine aufbauen können.
    Mikhail Minakov, TRANSFORMATION OF THE COLLECTIVE MEMORY. THE IDEOLOGICAL FUNCTION OF THE UKRAINIAN INSTITUTE OF NATIONAL MEMORY IN2014-2017. “PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. Vol. XXIV, P. 31-43. ISSN 1733-165X. The post-Euromaidan’s Ukraine has developed in a contradictory way: together with democratization and Europeanization, there was also a spread of conservative ideologies and limitation of civic freedoms. The latter tendencies were connected with the attempts at establishing ideological monopoly— a system of ideological control that existed in USSR and disappeared in the decommunization processes of 1989-91—in the interests of nowadays’ ruling groups. One of those institutions adding to the possibility of revival of the ideological monopoly is the Ukrainian Institute of National Memory. In this paper, the author argues that after several reforms between 2006 and 2018, theInstitute evolved into a state body providing conservative cultural policies and illiberal identity policies undermining Ukraine’s civic democratic consolidation. Based on the analysis of the Institute’s political role and achievements so far, the author concludes that the current cultural policies and organizational practices of the Institute (and similar organizations) have created a new post-Soviet ideological toolkit enabling power elites to effectively establish conservative ideological monopoly in Ukraine.
    Źródło:
    Porównania; 2019, 24, 1; 31-43
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies