Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "solny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Procesy geomorfologiczne na wybranych wysadach soli w pasie fałdowo-nasuwczym gór Zagros w Iranie
Geomorphological processes in selected salt domes in the Zagros fold-thrust belt in Iran
Autorzy:
Bukowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076110.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
lodowiec solny
tektonika solna
kras solny
Zagros
Iran
salt glacier
salt tectonics
salt karst
Opis:
Presently, about 160 salt domes of various sizes exist in the Zagros fold-thrust belt in southern Iran. The salt domes constitute a unique proving ground for research on salt tectonics. In the dry climate that currently dominates in Iran, forms of horizontal salt formations are created, referred to as salt glaciers, in addition to typical steeply falling salt domes. Consequently, it is possible to conduct observations of geomorphological processes developing on the surface of exposed salt rocks and keep a continuous record of their tectonic activity. Salts occurring in that area represent the Hormuz (Hormoz) Formation of the Ediacaran period (Late Neoproterozoic to Early Cambrian). The rocks of the formation usually present a colourful blend of rock salt, anhydrite, black dolomite, shale, and red volcanic tuff, as well as extrusive magmatic and metamorphosed rocks that are interpreted as fragments of deep basement elevated to the land surface by salt domes. The paper describes the geology and geomorphology of the Jashak (Dashti) salt glacier from the Busher Province and two salt domes located on the Persian Gulf Islands: Hormuz (Hormoz Island) and Namakdan (Qeshm Island). The present-day salt dome geomorphology is a result of both climatic effects (precipitation and air temperature) and diapir uplifting forces.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 3; 167--177
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ prac wiertniczych na właściwości gleb oraz stan zdrowotny drzew w rejonie kopalni soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia
Influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees in the area of the salt mine „Solino” S.A. in Góra near Inowrocław
Autorzy:
Hulisz, P.
Cyzman, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371970.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zasolenie gleb
NaCl
stres solny
wysad solny
górnictwo soli
soil salinity
salt stress
salt dome
salt mining
Opis:
Celem niniejszej pracy była analiza wpływu prac wiertniczych prowadzonych na terenie Kopalni Soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia na właściwości gleb oraz stan drzewostanu. Badania wykazały, że prace te, głównie poprzez oddziaływanie aerozoli, miały wyraźny wpływ na wzrost zasolenia analizowanych gleb. Wartości ECe nie wykazywały jednak związku z odległością od miejsca odwiertu, co mogło sugerować okresowy wpływ płytko zalegających wód glebowo-gruntowych. Uruchomienie odwiertu przyczyniło się do pogorszenia się stanu zdrowotnego drzew w najbliższym otoczeniu wieży wiertniczej. W przylegającej do niej strefie o średnicy około 50 m większość egzemplarzy drzew cechowała się ubytkiem aparatu asymilacyjnego od 26% do nawet ponad 60% (stopień uszkodzeń średni i silny). Zawartość Na i Cl w liściach i gałązkach drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie wiertni była kilkunastokrotnie wyższa niż oznaczona na powierzchni referencyjnej.
This paper aimed at analysing the influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees. The study was conducted in the area of the salt mine in Góra near Inowrocław (north-central Poland). Due to the impact of aerosols, the high salt accummulation in soils in the 50 m zone around the drilling site was stated. However, the ECe values, showed no relation with the distance from that site. It could suggest seasonal influence of shallow saline ground water. The salt drilling operation contributed to the deterioration of the health condition of trees in the immediate vicinity of the borehole. Most trees were characterized by loss of assimilation apparatus from 26% to as much as over 60% (degree of damage to the medium and strong). The content of Na and Cl in the leaves and twigs of trees growing nearest the drilling site was several times higher than recorded in the reference area.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2015, 157 (37); 14-25
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paleogene-Neogene tectonic evolution of the lignite-rich Szamotuły Graben
Autorzy:
Widera, Marek
Stawikowski, Wojciech
Uścinowicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138663.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Palaeozoic Platform
Polish Basin
salt diapirism
synsedimentary tectonics
lignite compaction
platforma paleozoiczna
basen polski
diapiryzm solny
wysad solny
tektonika synsedymentacyjna
zagęszczanie węgla brunatnego
Opis:
The Szamotuły Graben covers the southernmost part of the Permo-Mesozoic Poznań–Szamotuły Fault Zone. Along this regional discontinuity there are several salt structures, including the Szamotuły diapir, over which an extensional graben formed in the Paleogene and Neogene. The graben is located north of Poznań in central-western Poland, and is NW–SE-trending, ~20 km long, 3–5.5 km wide, and up to 160 m deep. It is filled with Lower Oligocene and Neogene sediments, including relatively thick lignite seams. Data from boreholes allow the assignment of the graben-fill sediments to appropriate lithostratigraphic units. Furthermore, analysis of changes in the thickness of these units provides evidence for periods of accelerated graben subsidence or uplift relative to its flanks. As a result, two distinct stages of tectonic subsidence and one inversion in the Paleogene–Neogene evolution of the Szamotuły Graben have been distinguished. Thus, relatively significant subsidence occurred in the Early Oligocene and the middle Early–earliest Mid-Miocene, while slight inversion took place in the middle part of the Mid-Miocene.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2019, 69, 3; 387-401
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model przestrzenny struktury solnej Inowrocław a wizualizacja przemieszczeń powierzchni terenu zarejestrowanych na podstawie badań interferometrycznych
Application of the spatial model of the Inowrocław salt structure for clarification and visualization of surface movements registered by inter- ferometric investigation
Autorzy:
Piątkowska, A.
Czuryłowicz, K.
Przyłucka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075123.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
salt dome
interferometry
spatial model
wysad solny
interferometria
model przestrzenny
Opis:
The Inowrocław salt dome can be considered one of the model structures in the Polish Lowlands. Salt structures formed as the result of halotectonic and halokinetic action. The Permian salt was squeezed upwards from deep geological levels due to the overburden load, using fractured zon es and faults. The salt dome is presented as a dynamie three- A Piątkowska K Czuryłowicz M Przyłucka -dimensional geological model developed using advanced technology to create and visualize 3D spatial data. Thanks to the relationship between the dynamics of the land surface and natural geological processes, the results and conclusions can be quickly drawn. For this purpose, average values of displacements in mm peryear, obtained by Satellite Radar Interferometry - Persistent Scatterers (PS) for the time span 1992-2006, are presented in the form of interpolation, creating a surface ofground movement (subsidence and uplift) above the Inowrocław salt dome.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 2; 97--102
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards Data Integration and Analysis in the Detection of Terrain Surface Deformation in the Case of the Inowrocław Salt Dome
Integracja danych oraz ich interpretacja w rozpoznaniu deformacji powierzchni terenu na przykładzie wysadu solnego w Inowrocławiu
Autorzy:
Szczerbowski, Z.
Piątkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/386138.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
niwelacja
InSAR
wysad solny
levelling method
InSAR methods
salt diapir
Opis:
Długookresowe obserwacje przemieszczeń powierzchni terenu pozwoliły na wyznaczenie lokalnego trendu zarówno w dźwiganiu, jak i osiadaniu terenu na skutek eksploatacji górniczej oraz geologicznych procesów związanych ze strukturą solną Inowrocławia. Pomiary geodezyjne objęły dużą liczbę punktów sieci geodezyjnej, co dostarczyło wprawdzie szczegółowych, lecz ograniczonych do niewielkiej powierzchni terenu informacji o przemieszczeniach pionowych. Zastosowanie satelitarnej interferometrii radarowej (InSAR) pozwoliło na poszerzenie zakresu przestrzennego badanych przemieszczeń (wyznaczonych również z zastosowaniem precyzyjnej niwelacji geometrycznej), co umożliwiło wyznaczenie deformacji w wymiarze regionalnym. Zaprezentowano połączenie wyników wyznaczonych przy zastosowaniu niwelacji oraz techniki PS InSAR, które umożliwiły zamodelowanie badanych przemieszczeń. Ze względu na możliwości obu narzędzi pomiarowych podejście to okazało się właściwe.
Long-term geodetic observations of the terrain surface displacements show local trends in uplifts and subsidence as effects of mining and geological processes related to the salt structure of Inowrocław. Surveys have been carried out on a number of control points of the geodetic network, thus, observations provide detailed data, but limited to a small area. The application of the Synthetic Aperture Radar Interferometry (InSAR) data extending a spatial range of displacements depicted by levelling can provide a regional context of the process. The presented combination of the levelling and InSAR (Persistent Scatt erer Interferometry – PSI) data in modelling of displacements can be a good option on the condition that some of the peculiarities of the methods are considered.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2015, 9, 4; 85-100
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierski–Podgórski skład solny (XVI – XIX w.)
Kazimierz and Podgórze Salt Storage (16TH – 19TH century)
Autorzy:
Międzobrodzka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487319.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Kazimierski
Podgórski
skład
solny
handel
Kazimierz
Podgórze
salt
storage
trade
Opis:
The Kazimierz salt storage operated from the 16th century on the area of the city of Kazimierz, on the right bank of Zakazimierka River, which initially was a peripheral and later the main river bed of the Vistula River. It was the storage of salt intended for rafting down the Vistula to the Masovian salt storages. Simultaneously, the facility operates as a shipping harbour organising salt rafting three times a year, serviced by rafters supplying proper vessels for salt rafting, including barges, komiega rafts, galara, byk and lichtun. The development of the Kazimierz salt storage consisted of a house (a dwelling and a place where saltworks officials resided during salt loading), known as the manor house with adjoining farm buildings, including stables and storage sheds, distinguished by their vast sizes, assigned for salt loaves (salt clumps with columnar shapes and specific dimensions) and barrel salt (salt loaded into barrels in the mine and transported in this manner) usually built in parallel to the river bed, right by the water, next to the waterfront reinforced by fascine and wood. Descriptions of the development prepared by royal commissioners are included in the text of saltworks commissions from the period between 1581 and 1762. Destruction of the Kazimierz salt storage during the siege of Cracow by the Swedes and the repeated flooding of the Vistula in the 1670s resulted in closing of the facility. Its role between 1690 and 1717 was taken over by the salt storage and shipping harbour in Mogiła. The Kazimierz salt storage was officially reopened in 1718. Construction investments were conducted between 1725 and 1751, and a manor house, a storage shed, a stable and an additional shed for lime (rafted down the Vistula to Warsaw for the needs of the royal court) were subsequently built. Between 1730 and 1762, a modern harbour was constructed with stanchions and an outer water gauge. The Austrian administration which took over the management of the Kazimierz storage after the first partition of Poland in 1772, changed its official name into Podgorzer Salzniederlage in 1787; legal changes pertaining to the principles of salt trading made it subject to the Directorate of Salt Affairs in Lviv. The organisation of salt rafting was the obligation of the Imperial and Royal Podgórze Rafting Office (C.K. Podgórski Urząd Defluitacyjny), whose tasks were monitored, until 1795 (after further areas of the Republic of Poland were incorporated in the Austrian monarchy), by the Imperial and Royal Directorate for Salt Affairs in Podgórze (C.K. Dyrekcja do Spraw Solnych in Podgórze) (in 1805 transferred to Wieliczka). Between 1809 and 1815, the Podgórze storage, together with the entire district, was subject to the administration of the Duchy of Warsaw. Construction investments from the Austrian times include a second storage building made of brick (after 1804), renovation of administrative buildings, the waterfront, regulation of the Vistula River, as well as erection of a  new shed with two residential annexes and a large stable building with a storey. The last investment took place after 1810 and before 1820. The status of development is confirmed by the maps of 1779 – 1847. In 1847, the newly erected stable building was taken-over by the Austrian army for the cavalry needs. The salt storage was handling the sale of salt for the Prussian government and the Russian authorities of the Kingdom of Poland. The final expiry of such contracts (in 1858 and 1872), along with development of rail transport resulted in closing of the governmental salt storage in Podgórze. Since 1873, the storage buildings, handed over to the Poviat Treasury Directorate (Powiatowa Dyrekcja Skarbu) in Cracow, were used by commercial companies, army and treasury guards. They were disassembled during construction of the third bridge across the Vistula and Vistula boulevards (approx. 1912). Only the stable building has been preserved from the entire Podgórze salt storage and continued to be used by the army until 1939.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 9-59
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola systemu antyoksydacyjnego w odpowiedzi komorek drozdzy Saccharomyces cerevisiae na silny stres solny
Autorzy:
Swiecilo, A
Krzepilko, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794214.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
dysmutaza ponadtlenkowa
stres solny
katalaza
system antyoksydacyjny
Saccharomyces cerevisiae
drozdze
Opis:
Stres solny jest jednym z najważniejszych czynników abiotycznych, ograniczających produkcję roślinną na świecie. W odpowiedzi na stres solny organizmy rozwinęły różne mechanizmy adaptacyjne. Akumulacja glicerolu w komórkach drożdży jest pierwszą zaobserwowaną i najczęściej badaną cechą pojawiającą się w wyniku wzrostu ciśnienia osmotycznego środowiska. W tych warunkach zaobserwowano także syntezę katalazy T. W prezentowanej pracy badano odpowiedź komórek pozbawionych różnych elementów systemu antyoksydacyjnego na stres solny indukowany NaCl. W warunakach umiarkowanego stresu solnego obserowowano wzrost aktywności katalazy T ale poziom przeżywalności kamórek badanych szczepów nie ulegał zmianom. Komórki drożdży pozbawione aktywności cytoplazmatycznej dysmutazy ponadtlenkowej (Cu, ZnSOD) były nadwrażliwe na silny stres solny. Komórki pozbawione funkcjonalnych mitochondriów (rho-) okazały się bardziej odporne na silny stres solny niż komórki szczepu dzikiego. Komórki pozbawione aktywności katalazowej zachowywały się w tych warunkach w taki sam sposób jak komórki szczepu dzikiego.
Soil salinity is a major abiotic factor that limits crop productivity in many areas around the world. To cope with salt stress, organisms developed a variety of adaptive mechanisms. The intracellular glycerol accumulation is one of the best known and well undestood reaction of yeast cells on increased extracellular osmolarity induced NaCl. Besides glicerol accumulation, synthesis of catalase T was also observed under these conditions. We studied the response of yeast strains deficient in various antioxidant systems to salt stress. Mild stress salt induced the activity of catalase and did not change the level of cells survival. Yeast cells deficient in the cytosolic superoxide dismutase (Cu, ZnSOD) were more sensitive to strong salt stress when the wild cells. In contrast, respiratory deficient strain (rho-) was more resistant to hyperosmotic stress. Mutant that are deficient in catalases did not differ from the standard strain in this respect.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 505; 451-458
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plac Solny we Wrocławiu
The salt market square (plac solny) in Wrocław
Autorzy:
Mróz, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487336.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Plac
solny
Wrocław
sól
handel
Śląsk
The salt
market
salt
trade
Silesia
Opis:
Summing up the discussions presented in the article, it has to be stated that the preserved source materials and accounts contained in the studies unfortunately have not allowed for clarifying the questions and doubts which were presented at the beginning of work on this subject matter. This article is exclusively an attempt at shedding some light on them and in no case exhausts any of the abovementioned issues. However, in a certain range it allows for verifying the view about the relatively small number of accounts, which have been published in the context of organisation of salt trade in the area of Wrocław and the Salt Market Square. It is particularly characteristic that during the analysis of individual works of authors dealing with the above-mentioned issues, it is possible to notice certain repetitiveness of verified information, based probably on one (preserved) source. Only few contain unknown and unquoted pieces of information, which are to be sought in vain in the majority of studies or articles. It goes without doubts that examination of issues mentioned in the article would be possible exclusively thanks to long-lasting queries conducted in the Wrocław archives. The question pertaining to the quantity of Wieliczka salt reaching the Wrocław market and organisation of daily work at the Salt Market Square, in particular in the modern times, remains valid. International policy, inseparably linked to trade, had to regulate the quantity and the quality of salt which arrived at one of the most important municipal markets from foreign suppliers of the mineral. In the future studies, it is worth taking into account the thread pertaining to goods imported from Silesia to Kraków or Wieliczka as part of exchange of commodities conducted for long centuries between the neighbouring states. This could become interesting elaboration of the issue tackled by several historians and significantly enrich the literature created to date. Restoration of former names and modern revitalisation of certain facilities of municipal infrastructure along with names which are still functioning, such as the Salt Market Square or the Salt Alley, in spite of various difficulties, encourage one to undertake an attempt at answering the questions which appear after reading papers devoted to the economic history of Silesia and its capital. One of the most important ones is: is restoration of the original name of the Salt Market Square only a return to the traditional nomenclature or is it also associated by the contemporary city dwellers with the interesting history of sale of one of the most important seasonings and preservatives that salt was in the past.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2017, 32; 118-181
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie terapeutycznych właściwości soli w profilaktyce i leczeniu chorób układu oddechowego
The therapeutic properties of salt in the prevention and treatment of respiratory diseases
Autorzy:
Kamińska, Magdalena
Krusiec-Świdergoł, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/7453869.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
haloterapia
aerozol solny
subterraneoterapia
groty solne
halotherapy
salt aerosol
subterraneotherapy
salt caves
Opis:
Naturalne metody terapii stosowane są obecnie jako uzupełnienie medycyny konwencjonalnej. Haloterapia jest kierunkiem balneoterapii, w którym sól stanowi naturalny surowiec leczniczy. Jako chlorek sodu sól występuje w przyrodzie głównie w postaci soli kamiennej i solanki. Suchy aerozol solny jest trzecim tworzywem leczniczym, występującym naturalnie w wyrobiskach kopalnianych przekształconych na ośrodki sanatoryjne, jak również, dzięki postępowi technicznemu, możliwe jest jego stosowanie w warunkach naziemnych. Droga inhalacyjna umożliwia wprowadzenie leczniczego aerozolu solnego bezpośrednio do narządu docelowego, co ogranicza ryzyko efektów ubocznych terapii. Skuteczność haloterapii w leczeniu chorób układu oddechowego została potwierdzona licznymi badaniami przeprowadzonymi zarówno w naturalnych komorach solnych, jak i w grotach naziemnych. Dzięki haloterapii możliwe jest zminimalizowanie dawki i częstotliwości stosowania standardowej farmakoterapii w chorobach układu oddechowego.
Natural methods of therapy are now used as a supplement to conventional medicine. Halotherapy is a variety of balneotherapy in which salt is treated as a natural medicinal raw material. As sodium chloride, salt occurs in nature mainly as rock salt and brine. Dry salt aerosol is the third medicinal material that occurs naturally in mine workings transformed into sanatorium centers, and, thanks to technological progress, it is possible to use it in underground conditions. The inhalation route enables the introduction of the therapeutic salt spray directly into the target organ, which reduces the risk of the side effects of the therapy. The effectiveness of halotherapy in the treatment of respiratory diseases has been confirmed by numerous studies conducted both in natural salt chambers and in ground caves. Thanks to halotherapy, it is possible to minimize the dose and frequency of standard pharmacotherapy in respiratory diseases.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2023, XXIII, 1; 135-149
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania składu chemicznego aerozolu w Uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka” metodą „płuczkową”
Chemical composition testing of aerosol spray in the “Wieliczka” Salt Mine using the “scrubbing” method
Autorzy:
Kostrzon, M.
Latour, T.
Badyda, A. J.
Rogula-Kozłowska, W.
Leśny, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192090.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
subterraneoterapia
speleoterapia
aerozol solny
kopalnia soli
subterraneotherapy
speleotherapy
salt aerosol
salt mine
Opis:
Subterraneoterapia (speleoterapia) stosowana jest w leczeniu przewlekłych chorób układu oddechowego. Jednym z czynników leczniczych występujących w atmosferze podziemnej Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obecność aerozolu solnego. Ma on działanie osmotyczne, zwiększa aktywność ruchu migawkowego rzęsek nabłonka oskrzeli i pobudza czynność wydzielniczą dróg oddechowych. W dniach 29.03 – 04.04.2017 roku w kompleksie komór Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” przeprowadzono badanie powietrza metodą aspiracyjną z wykorzystaniem płuczek. W pobranych próbkach dokonano pomiaru stężenia jonów: Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+. Stężenie składników mineralnych w powietrzu podziemnym wyniosło od 2,7 – 8,1 mg/m3 - średnio we wszystkich próbach 4,4 mg/m3. W pobranych próbkach powietrza dochodzącego do kompleksu komór uzdrowiskowych wśród oznaczonych składników dominowały: sód, potas, wapń i chlorki. Stężenie aerozolu w granicach oznaczonych aktualnie jest porównywalne z aerozolem nadmorskim. Aerozol wytwarzany obiektach subterraneoterapii charakteryzuje bardzo niska zawartość składników nierozpuszczalnych. Warunki panujące w podziemnym kompleksie komór uzdrowiskowych, sprzyjają działalności leczniczej ukierunkowanej na leczenie przewlekłych schorzeń układu oddechowego.
Subterraneotherapy (speleotherapy) is used in the treatment of chronic respiratory diseases. Salt aerosol is one of the therapeutic agents that occur in the underground atmosphere of the “Wieliczka” Salt Mine. It has an osmotic effect, increases the activity of the ciliary movement of the bronchial epithelium and stimulates respiratory secretion. In the period between 29th March and 4th April 2017, the air in the complex of the “Wieliczka” Salt Mine chambers was tested using the aspiration method with scrubbers. The measurements of ionic concentrations for Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+ were followed by an analysis of the elements in the samples. In all samples, the concentration of minerals in the underground air was from 2.7 to 8.1 mg/m3- 4.4 mg/m3 on average. Sodium, potassium, calcium and chloride were dominant in the samples of air coming from the complex of spa chambers. The currently determined concentration of aerosol is comparable to coastal aerosol. Aerosol produced by subterraneotherapy objects has a very low content of insoluble constituents. The conditions in the underground complex of the spa chambers are beneficial to therapeutic activities aimed at treating chronic respiratory diseases.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 107--114
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno
Epigenetic Materials of the Inowrocław Salt Dome. Part I, History and the Underground Treasures of the Solno Salt Mine
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały epigenetyczne
kopalnia soli
wysad solny
epigenetic materials
salt mine
salt dome
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 60--70
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformations of the protection shelf in the "wapno" salt mine, based on model studies
Odkształcenia półki ochronnej w kopalni soli w wapnie na podstawie badań modelowych
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219158.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wysad solny
badania modelowe
homogenizacja
półka ochronna
salt dome
model studies
homogenization
protection shelf
Opis:
The catastrophic mine failure resulting from the inrush of water into the Wapno Salt Mine was probably caused by a fracture in the roof protection shelf. The purpose of the present study was to apply the method of the homogenization of the multi-level room-and-pillar structure in the Wapno Salt Mine for 3D+t modelling of the elastic-viscous medium to determine the distribution of stress and strain, and, on that basis, to estimate the geomechanical conditions existing in the roof shelf. This paper presents briefly the spatial development of the salt mine’s structure and the results of the surveying measurements carried out during the salt mine’s operation and after the mine was flooded. Those results constituted a basis for the verification of the introduced homogenization parameters, i.e. the time-dependent changes of the elasticity modulus and the susceptibility to creep at particular salt mine’s levels. A simulated process demonstrated the development of positive values of principle stresses, increasing with time, and of omnidirectional tensile strains. In such conditions, the cracking of the protection shelf body could proceed, also with opening of water flow paths from the dome cap into the salt mine’s workings. This paper presents a new research method, the results of its application, and the obtained distribution of stresses and strains that can be useful for the assessment of water hazard in other salt mines.
Katastrofa górnicza wywołana wdarciem wody do kopalni soli w Wapnie spowodowana była prawdopodobnie pęknięciem ochronnej półki stropowej. Celem tej pracy było zastosowanie metody homogenizacji struktury komorowo-filarowej wielopoziomowej kopalni Wapno do modelowania ośrodka sprężysto-lepkiego 3D+t dla określenia rozkładu naprężeń i odkształceń oraz na tej podstawie oszacowania warunków geomechanicznych w półce stropowej. W pracy przedstawiono krótko rozwój przestrzenny struktury kopalni oraz wyniki przeprowadzonych pomiarów geodezyjnych w czasie działalności kopalni i po jej zatopieniu. Wyniki te były podstawą do weryfikacji wprowadzanych parametrów homogenizacji, tj. zmian w czasie modułu odkształceń i podatności na pełzanie poszczególnych poziomów kopani. Symulowany proces wykazał wykształcanie się rosnących w czasie dodatnich naprężeń głównych oraz wszechstronnych odkształceń rozciągających. W takich warunkach postępować mogło spękanie calizny półki ochronnej, a także otwieranie dróg przepływu wód z zawodnionej czapy wysadu do wyrobisk. W pracy przedstawiono nową metodę badań, jej wyniki i otrzymane rozkłady naprężeń i odkształceń, która może być zastosowana w ocenie zagrożenia wodnego kopalń soli.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 869-886
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania w górnictwie soli spoiwa z udziałem odpadów energetycznych
Application possibilities of a binder with power generation waste content in salt mining
Autorzy:
Plewa, F.
Popczyk, M.
Pierzyna, P.
Migdas, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283110.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo soli
zagospodarowanie odpadów
rumosz solny
spoiwo
salt mining
waste utilization
salt rubble
binder
Opis:
W referacie przedstawiono wyniki badań wybranych właściwości fizykomechanicznych mieszaniny rumoszu solnego, solanki oraz spoiwa wytworzonego z udziałem odpadów energetycznych tzw. UPS. Mieszanina ta może mieć zastosowanie w pracach przy likwidacji wyrobisk podziemnych w górnictwie solnym poprzez ich wypełnienie. Zastosowanie jako składnika mieszaniny wypełniającej rumoszu solnego oraz solanki będącej w posiadaniu kopalni stwarza możliwości wykorzystania tych materiałów w pracach podziemnych ograniczając koszty jej wytworzenia i ograniczając w istotny sposób negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne.
During mining operations in industrially active salt mines, and also during mining works conducted in relation with reconstruction of mine workings in historical mines, as in "Bochnia" salt mine for example, large amounts of waste material become into existence, in a form of rock rubble or saline waters, which are deposited mainly in selected workings or at the surface. The paper presents results of compressive strength measurements of a group of three exemplary mixtures made with use of binders based on combustion by-products, rock rubble and saline water. The measurements results show full correlation of measured parameters with requirements given by the standards. After 28 days of curing in a climate chamber, all mixtures exposed compressive strength Rc in the range between 2,9 and 6,2 MPa. Non disputable advantage of presented mixtures is possibility for the use of the own salt mine materials in a form of rock rubble and saline waters for their preparation. Conducted tests proved also the resistance of all considered mixtures against impact of saline waters, which are supposed to get access to the spaces filled with backfill mixtures after certain period of time. The evidence for this conclusion is further growth of strength of the samples cured in saline water by 30 to 60% compared with samples, which were cured out of contact with saline waters. As it results from conducted measurements, all mixtures expressed compressibility smaller than 5% under the pressure of 15 MPa, what classifies them as backfillmaterials of class I, accordingly to standard PN-93/G-11010. Obtained test results allow recommend mixtures being presented in this paper for use in underground technologies in salt mining, which require use of construction materials of determined mechanical properties. Into such technologies belong stabilized backfill, liquidation of mine workings and shafts, and construction of backfill packs. Technology of preparation of discussed mixtures in mine conditions shall ensure precise mass proportions of all components and their adequate mixing, accordingly to the requirements of given application technology.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2011, 14, 2; 317-323
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola rodziny Stroganowów w rozwoju przemysłu solnego w Rosji w XVI-XVIII wieku
Role of the Stroganov family in development of salt industry in Russia between the 16th and the 18th century
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574567.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
rodzina Stroganowów
rozwój
przemysł solny
Rosja
sól
family Stroganov
development
salt industry
Russia
salt
Opis:
The article discusses the contribution of the Stroganov family to the development of the salt industry in Russia between the 16th and the 18th century. Individual members of the family, thanks to their entrepreneurship and resourcefulness managed, in the course of years, to create profitable salt manufacturing companies providing the Russian market with huge quantities of salt every year. In the middle of the 16th century, Anika Stroganov received the right from Tsar Ivan IV the Terrible to settle the empty lands over the Kama River along with a permit for exploitation of local salt springs. Soon, the members of the Stroganov family residing in the eastern areas launched a large number of saltworks, thereby contributing to quicker colonization of such lands by Russia. In the 1580’s, they supported the Cossack ataman, Yermak Timofeyevich, setting off to conquer Siberia. Until the first decades of the 17th century, huge areas of land owned by the Stroganov family functioned as a buffer securing the Moscow State from the attacks of Siberian Tatars. Moreover, the Stroganov family, having their own military units at their disposal, received the right to penetrate the lands east of the Urals. Profits drawn from salt produced in the basin of the Kama River attracted subsequent entrepreneurs to these areas, with whom the Stroganov family had to compete, sometimes even losing their own land along with the salt springs and saltworks located there. In the second half of the 17th century, Grigory Dimitrovich Stroganov, thanks to a skillful policy and not avoiding the use of persuasion, money and force, managed to take away property and saltworks from his relatives, thereby becoming the leading producer of salt in Russia. At the beginning of the 18th century, his saltworks provided approx. 3 million poods (1 pood = 16.38 kg) of salt to the internal market, which constituted 60% of the total domestic production of salt. Along with Grigory Dimitrovich’s death in 1715, his property was divided among his sons, who were not able to sustain the salt production on the former level. In the course of time, the salt making activity of the Stroganov family has disappeared and the saltworks were taken over by third parties. When discussing the contribution of the Stroganov family to development of the salt making industry in Russia over the period of three centuries, it is impossible to overlook the salt-making activity of the Spasso-Preobrazhensky Monastery established by the family members in the 2nd half of the 16th century, known as Pyskorsky from the name of the nearby river – the Pyskorka. It is worth noticing that Russian monasteries, including Solovetsky, Troitsko-Sergeyevsky, Kyryllo-Byalozhersky, were also involved in the production of salt on a large scale at that time. The small Pyskorsky monastery, located in the Stroganov properties over the Kama River, was not able to compete with enterprises of its founders, but it was an important production centre, providing the local market with the indispensable salt.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 205-265
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka badań soli kamiennej w warunkach konwencjonalnego trójosiowego ściskania dla projektowania podziemnych magazynów
Methodology of rock salt research in triaxial compression tests for underground storages design
Autorzy:
Flisiak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349136.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór solny
podziemny magazyn
testy trójosiowego ściskania
rock salt
underground storage
tiaxial compression tests
Opis:
W wielu ośrodkach zajmujących się wykorzystaniem złóż soli kamiennej do budowy podziemnych magazynów panuje przekonanie o zdolności soli do przenoszenia znacznych obciążeń z równoczesnym zachowaniem ciągłości, nawet przy dużych odkształceniach. Testy trójosiowego ściskania wykazują, że w całym zakresie naprężeń i temperatur, towarzyszących eksploatacji podziemnych kawern, w przestrzennym stanie naprężenia istnieje wyraźna granica pomiędzy ściśliwością a dylatancyjną zmianą objętości soli. Wynikiem przyrostu nieodwracalnych odkształceń objętościowych jest gwałtowny wzrost prędkości pełzania, potęgowo zależnej od wielkości naprężeń i prowadzący do kruchego zniszczenia. Własności odkształceniowe soli, określone granicą względnego przyrostu objętości i prędkością pełzania zależą także od niewielkich zmian temperatury, przy zachowanej wytrzymałości doraźnej. Na podstawie analizy warunków towarzyszących eksploatacji podziemnego magazynu gazu, w artykule opisano laboratoryjne procedury badawcze w testach trójosiowego ściskania niezbędne do analizy zjawisk geomechanicznych zachodzących w otoczeniu komór magazynowych. Omówiono także na wybranych przykładach wykorzystanie wyników badań do sformułowania naprężeniowego kryterium długotrwałej stateczności górotworu solnego.
In many research centres concerning with rock salt utilization for underground storage there is confidence of ability to load resistance with preservation large ductile deformation without failure. Tiaxial tests show that whole range of stress and temperature which are accompanying underground caverns utilization, in three-dimensional stress state exist clear boundary between compressibility and dilatancy domains. The effect from increase irreversible volumetric strain is rapid increase of creep rate with power dependence of stress and approaching a brittle failure as a result of creep. Rock salt deformation properties, defined as dilatancy boundary and creep rate, also depend on small change of temperature, with strength preservation. Paper presents laboratory procedures of triaxial tests, necessary for geomechanical effects analysis in storages surroundings. For selected example, using of research results for stress criterion determined for long-term stability of rock salt is showed up.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 179-186
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies