Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "socjologia literatury" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-31 z 31
    Tytuł:
    Socjolog w świecie tekstu
    The Sociologist in the World of Text
    Autorzy:
    Gacek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1372767.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-21
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Thucydides
    sociology of literature
    sociology of politics
    Tukidydes
    socjologia literatury
    socjologia polityki
    Opis:
    In this essay the author reflects on a monograph by Krzysztof Łęcki, Według Tukidydesa. Rozważania socjologa literatury nad ‘Wojną peloponeską’ [According to Thucydides: Reflections on the Sociological Literature about The Peloponnesian War] (2019), and seeks themes in it that extend beyond the sociology of literature. He concludes that Łęcki’s analysis convincingly adds to the body of knowledge on Thucydides’s text in philosophy and the sociology of politics. The book touches on many themes relevant to historical sociology or the sociological (and politological) understanding of rules governing the mechanisms of politics and international relations.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2020, 64, 3; 233-239
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    <i>Homo hierarchicus</i> w nowoczesnej utopii (na przykładzie <i>Roku potopu</i> Margaret Atwood i <i>Atlasu chmur</i> Davida Mitchella)
    <i>Homo Hierarchicus</i> in Modern Utopia (on the Basis of <i>The Year of the Flood</i> by Margaret Atwood and <i>The Cloud Atlas</i> by David Mitchell)
    Autorzy:
    Banaś, Maria Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467117.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    socjologia literatury
    utopia
    stratyfikacja społeczna
    sociology of literature
    social stratification
    Opis:
    Maria Anna BanaśThe College of Foreign LanguagesThe Technical University of SilesiaGliwice, Poland Homo Hierarchicus in Modern Utopia (on the Basis of The Year of the Flood by Margaret Atwood and The Cloud Atlas by David Mitchell) Abstract: The paper explores the hierarchical model of society as shown in the dystopian novel The Year of the Flood by Margaret Atwood and in one of the narratives of Cloud Atlas – Orison of Sonmi 451 by David Mitchell. The chief aim of the paper is to identify both similarities and differences  manifested in the construction of the social world. A special emphasis has been placed on  the role of a hierarchical order present in these narratives which has a direct impact on the structure of  communities operating within  the social world. In the analysis the author refers to the theory of a  French sociologist and anthropologist Louis Dumont, who sees hierarchy as a fundamental principle organizing social life typical of traditional societies and  perceived as an anomaly and deviation  in Western culture, and to the model of social structure as shown by Jacek Szmatka, who sees it as an indispensable tool in grasping and understanding processes taking place within the community.Keywords: sociology of literature, utopia, social stratification
    For an abstract in English, scroll down.  Maria Anna BanaśKolegium Języków Obcych Politechniki Śląskiej Homo hierarchicus w nowoczesnej utopii (na przykładzie Roku potopu Margaret Atwood i Atlasu chmur Davida Mitchella) Abstrakt: W eseju autorka podejmuje próbę  opisu  hierarchicznego  modelu społeczeństwa ukazanego w dystopijnej powieści kanadyjskiej pisarki Margaret Atwood Rok potopu oraz w jednej z narracji Atlasu chmur – Anyfonie Sonmi 451 brytyjskiego pisarza Davida Mitchella. Celem autorki jest  wskazanie elementów wspólnych dla  tych konstrukcji świata społecznego ze szczególnym uwzględnieniem roli hierarchicznego porządku przedstawionego we wspomnianych przedmiotach analizy, a następnie zwrócenie uwagi na różnice w funkcjonowaniu wybranych zbiorowości działających w obrębie szeroko rozumianego świata społecznego. W analizie autorka odwoła się do teorii  francuskiego socjologa i antropologa Louis Dumont, dla którego hierarchia stanowi fundamentalną zasadę organizującą życie społeczne, typową w społeczeństwach tradycyjnych  a postrzeganą za anomalię i odstępstwo od normy w społecznościach nowoczesnych a także do schematu struktury świata społecznego autorstwa Jacka Szmatki, istotnego dla  uchwycenia i zrozumienia procesów zachodzących w obrębie danej zbiorowości i relacji tej zbiorowości z resztą społeczeństwa.Słowa kluczowe: socjologia literatury, utopia, stratyfikacja społeczna Homo Hierarchicus in Modern Utopia (on the Basis of The Year of the Flood by Margaret Atwood and The Cloud Atlas by David Mitchell) Abstract: The paper explores the hierarchical model of society as shown in the dystopian novel The Year of the Flood by Margaret Atwood and in one of the narratives of Cloud Atlas – Orison of Sonmi 451 by David Mitchell. The chief aim of the paper is to identify both similarities and differences  manifested in the construction of the social world. A special emphasis has been placed on  the role of a hierarchical order present in these narratives which has a direct impact on the structure of  communities operating within  the social world. In the analysis the author refers to the theory of a  French sociologist and anthropologist Louis Dumont, who sees hierarchy as a fundamental principle organizing social life typical of traditional societies and  perceived as an anomaly and deviation  in Western culture, and to the model of social structure as shown by Jacek Szmatka, who sees it as an indispensable tool in grasping and understanding processes taking place within the community.Keywords: sociology of literature, utopia, social stratification
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 36
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategies for coping with emptiness the youngest generation in the literary field in Poland
    Autorzy:
    Marecki, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640010.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    socjologia literatury, literatura polska po 1989 roku, Pierre Bourdieu, literackie pokolenia
    Opis:
    The author describes the dynamics of change and rules of innovation in the Polish post-1989 literary field, applying tools from Pierre Bourdieu’s sociology of art. The starting point is the work of the first generation of Polish writers born after 1989, raised as European citizens with no memory of communism (e.g. Dominika Ożarowska, Dominika Dymińska, Daniel Kot). Their projects are shown as innovative and distinct from the previous literary movements, established and consecrated in the 1990s and early 2000s.
    Źródło:
    Zarządzanie w Kulturze; 2014, 15, 4
    2084-3976
    Pojawia się w:
    Zarządzanie w Kulturze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem socjologii literatury
    The Problem of the Sociology of Literature
    Autorzy:
    Ćwikła, Paweł
    Jabłoński, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833014.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    socjologia literatury
    komunikacja literacka
    metodologia
    sociology of literature
    literary communication
    methodology
    Opis:
    Czy trzeba przekonywać, że socjologia literatury istnieje? Socjologowie, którzy zajmują się zawodowo literaturą, odczuwają często niejako obowiązek tłumaczyć się z takiego wyboru. Tak jakby socjologiczne badanie literatury narażało ich na zarzut zdrady własnej dyscypliny. Borykają się tu bowiem nie tylko z brakiem jednoznacznej metodologii socjologii literatury, ale nawet z bezdyskusyjnym określeniem obszaru jej zainteresowań. W tym artykule, pomyślanym jako tekst wstępny do niniejszego tomu, próbujemy pokrótce zastanowić się nad przyczynami niepewnego statusu socjologii literatury, jego historią i perspektywą na przyszłość.
    Do we have to convince that the sociology of literature exists? Sociologists who deal with literature professionally, often feel, say, obliged to explain themselves from the choice they make, as if the sociological study of literature was a kind of reason to accuse them of betrayal of their own discipline. They are struggling here not only with the lack of unambiguous methodology of the sociology of literature, but even with an indisputable definition of the area of its interest. In this article, conceived as a preliminary text to this volume, we are trying to consider briefly the causes of the uncertain status of the sociology of literature, and its history and future prospects.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 7-18
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jednostki — postawy — struktura społeczna (na przykładzie wybranych bohaterów dystopijnych powieści Margaret Atwood)
    Individuals — attitudes — social structure (on the example of selected dystopian characters from Margaret Atwood’s novels)
    Autorzy:
    Banaś, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27315898.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dystopia
    świat społeczny
    socjologia literatury
    Margaret Atwood
    social world
    sociology of literature
    Opis:
    Niniejsze studium to socjologiczna analiza dystopii literackich  kanadyjskiej powieściopisarki Margaret Atwood: trylogii MaddAddam, Opowieści podręcznej a także jej kontynuacji, opublikowanych w 2020 roku  Testamentów. Za kluczowe przyjmuje się tu te  zagadnienia i konteksty,  które w sposób wyraźny i jednoznaczny budują obraz świata społecznego zarysowanego w powieściach kanadyjskiej pisarki, odczytywane będą przez pryzmat socjologii literatury. Zaś podstawowym pytanie brzmi – jak przedstawia się struktura świata społecznego w omawianych powieściach? Odpowiedzi na nie autorka będzie poszukiwała odwołując się, między innymi do koncepcji Roberta K. Mertona odnoszącej się do typów indywidualnego przystosowania się jednostek do zmieniających się warunków struktury społecznej.
    This article presents a sociological analysis of the literary dystopias of Canadian novelist Margaret Atwood: the MaddAddam trilogy and The Handmaid’s Tale and its 2020 sequel Testaments. Maria Anna Banaś regards as key issues and contexts those that clearly and unambiguously build Atwood’s image of the social world, and which Banaś reads through the prism of the sociology of literature. The basic question is, What is the structure of the social world in Atwood’s works? Banaś seeks answers by referring, among other ideas, to Robert K. Merton’s types of adaptation of individuals to the changing social structure.
    Źródło:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2022, 13; 1-21
    2353-9658
    Pojawia się w:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Za kulisami współczesnej Polski – transformacje projektu quasi-publicystycznego cyklu w najnowszych powieściach Bronisława Wildsteina
    The inside story of contemporary Poland – transformations of the quasi-columnist cycles project in the most recent novels of Bronisław Wildstein
    Autorzy:
    Luboń, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451150.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    prose
    politics
    sociology of literature
    thematic changes
    proza
    polityka
    socjologia literatury
    modyfikacje tematyczne
    Opis:
    The paper deals with the most significant thematic and stylistic changes introduced by Bronisław Wildstein in three volumes published in the last decade: Dolina nicości (2008), Czas niedokonany (2011) and Ukryty (2012). The analytical approach employed allows us to treat these three novels as a link of one unwaveringly developed literary cycle. Interpretation of this cycle in the context of Wildstein’s journalistic texts – which were published at the same time – allows us to read the series as a comprehensive description of contemporary Polish reality, changes taking place in politics and society, as well as a diagnosis and predictions towards post-modern cultural trends.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 85-94
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezludne wyspy modernizacji. Społeczne i ekonomiczne konteksty samotności bohaterów literatury polskiej drugiej połowy xix wieku
    Desert Islands of Modernization. Social and Economic Contexts of Loneliness of the Figures in Polish Literature from the Second Half of the 19th Century
    Autorzy:
    Tomczok, Paweł Tomczok
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/912353.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Adolf Dygasiński
    didactic novel
    economy of literature
    sociology of literature
    powieść dydaktyczna
    ekonomia literatury
    socjologia literatury
    Opis:
    W artykule przedstawiono analizę figury Robinsona w powieści dydaktycznej Adolfa Dygasińskiego Przygody młodzieńca czyli Robinson polski. Za pomocą metodologii ekonomii literatury zbadano ideologem pracy, a także usytuowano utwór Dygasińskiego w kontekście peryferyjnego kapitalizmu. Przeniesienie ekonomiczno-literackiej figury z kontekstu angielskiego kapitalizmu na ziemie polskie wymagało wielu zmian, które pozwalają rozpoznać problematyczny status gospodarczych peryferii globalnego kapitalizmu.
    The article presents an analysis of the figure of Robinson in Adolf Dygasiński’s didactic novel Adventures of a young man, or Polish Robinson. Using the methodology of economics of literature, the ideologem of the work was examined, aswell as the location of Dygasiński’s work in the context of peripheral capitalism. The transfer of the economic and literary figure from the context of English capitalism to Poland required many changes that allow to recognise the problematicstatus of the economic periphery of global capitalism.
    Źródło:
    Porównania; 2019, 25, 2; 43-61
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Maski stylu (komunikacja społeczna, interpretacja, socjologia literatury)
    Style Masks (Social Communication, Interpretation, Sociology of Literature)
    Autorzy:
    Łęcki, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147042.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    social communication
    interpretation
    literature
    sociology of literature
    komunikacja społeczna
    interpretacja
    literatura
    socjologia literatury
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest socjologicznym aspektom interpretacji szczególnego rodzaju tekstów. Ich autorami/autorkami są „ludzie pióra” – pisarze, publicyści itp. Same zaś teksty (głównie literatura dokumentu osobistego, acz nie tylko) nie aspirują do formy powieściowej czy innej wersji fikcji literackiej; jednak autorzy/autorki wykorzystują w nich z pełną świadomością środki stylistyki literackiej i – szerzej – retorycznej. Charakteryzowane w artykule materiały traktowane są jako komunikaty i „występy”. Przyjęto bowiem, że każdy zapoczątkowany przez nadawcę akt komunikowania (a więc także tekst) jest próbą występu w Goffmanowskim rozumieniu tego pojęcia. Artykuł wychodzi od interpretacji proponowanej w eseju Clifforda Geertza, poprzez przypomnienie szans, jakie stwarza poszukiwaniom z zakresu socjologii jakościowej metoda konstruktywna Jana Szczepańskiego, a także niektóre – podane z interpretacyjnymi przykładami – aspekty koncepcji Leo Straussa czy Umberto Eco. Na przykładzie zarysów kilku przykładów historycznych, ale także bardziej współczesnych ilustracji artykuł ma na celu uczulenie socjologicznych interpretatorów na specyfikę analizowanego, a bardziej – niż zwykle się to dzieje – złożonego kontekstualnie i retorycznie występu (w tym tekstu czy innej formy komunikatu). Choć w założeniu opracowanie to ma przede wszystkim wspomóc badawcze zainteresowania tekstami przynależnymi do literatury dokumentu osobistego „ludzi pióra”, to ma on także ambicje – gdy idzie o socjologiczną interpretację Goffmanowskich występów – bardziej ogólne.
    The article deals with the sociological aspects of the interpretation of specific texts. Their authors are “men of letters” (writers, publicists). The texts themselves (mainly personal document literature, but not only) do not aspire to the form of a novel or any other version of literary fiction; however, the authors use literary and, more broadly, rhetorical stylistic means with full awareness. The materials described in the article are treated as messages and “performances”. It is assumed that each act of communication (and thus also the text) initiated by the addresser is a performance in Goffman’s understanding of the term. The article starts with the interpretation proposed in Clifford Geertz’s essay, then it discusses the opportunities offered by Jan Szczepański’s constructive method in the field of qualitative sociology, as well as some – given with interpretative examples – aspects of Leo Strauss’ or Umberto Eco’s concept. Using the outlines of several historical but also more contemporary examples, illustrations, the article aims to sensitise sociological interpreters to the specificity of the analyzed and more contextually and rhetorically complex performance (including text or other form of communication). While the article primarily intends to support research interests in texts belonging to the literature of the “men of letters” personal document, it also has more general ambitions when it comes to the sociological interpretation of Goffman’s performances.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2023, 51, 1; 137-154
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lucien Goldmann, autor “Don Kichota”. Perspektywa socjologii literatury
    Lucien Goldmann, the author of “Don Quixote”: The Perspective of the Sociology of Literature
    Autorzy:
    Ćwikła, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2033737.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    socjologia literatury
    strukturalizm genetyczny
    Lucien Goldmann
    Jorge Luis Borges
    sociology of literature
    genetic structuralism
    Opis:
    Artykuł dotyczy propozycji spojrzenia na literackie obrazy zjawisk społecznych jako na przedmiot badań socjologicznych. Odwołuje się do Goldmannowskiego ujęcia strukturalizmu genetycznego, szczególnie do kierowanej wobec niego krytyki. Korzysta się tu z głosów wybitnych uczonych, którzy wyrażali o nim swoje opinie w okresie największej jego popularności; zaznacza się też aktualną obecność tego podejścia w humanistyce zachodniej. W refleksji nad możliwymi interpretacjami i modyfikacjami metody Goldmanna sięga się, między innymi, po jedno z opowiadań Jorge Luisa Borgesa, Pierre Menard, autor „Don Kichota”, które potraktowano jako artystyczną ilustrację teorii naukowej.
    The article constitutes a proposal of looking at literary images of social phenomena as a subject of sociological research. It refers to Lucien Goldmann’s point of view on genetic structuralism, in particular to the criticism addressed against it. The text uses statements of those eminent scholars who expressed their opinions about Goldmann’s way of analyzing literature at the time of its greatest popularity. The contemporary presence of this approach in Western humanities is also marked here. In reflecting on possible interpretations and modifications of Goldmann’s method, a short story by Jorge Luis Borges – namely one titled Pierre Menard, the author of Don Quixote – is used as an artistic illustration of a scientific theory.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2021, 17, 4; 28-43
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys realistyczno-krytycystycznej koncepcji socjologicznej analizy literatury
    An Outline of a Realistic-Criticalist Concept of the Sociological Analysis of Literature
    Autorzy:
    Jabłoński, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833012.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    socjologia literatury
    socjologiczna analiza literatury
    racjonalizm krytyczny
    Karl R. Popper
    sociology of literature
    sociological analysis of literature
    critical rationalism
    Opis:
    Celem tego artykułu jest prezentacja perspektywy teoretyczno-analitycznej, która może stanowić dodatkowe uzasadnienie badań na tekstem literackim prowadzonych w ramach socjologii. Autor skupia się zwłaszcza na konsekwencjach ustaleń racjonalizmu krytycznego Karla R. Poppera oraz osiągnięciach realizmu krytycznego uprawianego w ramach socjologii.
    The purpose of the article is to present a theoretical and analytical perspective that may provide additional justification for research on a literary text conducted in sociology. The author focuses particularly on the consequences of the critical rationality arrangements of Karl R. Popper and the achievements of critical realism cultivated in the context of sociology.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 67-95
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Saga „Zmierzch”, Internet i zmiana kulturowa. Uwagi z zakresu socjologii recepcji literackiej
    The Twilight Saga, the Internet and Cultural Change. Notes on the Sociology of Literary Reception
    Autorzy:
    Gnieciak, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27315897.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    saga Zmierzch
    socjologia literatury
    recepcja literatury
    życie literackie
    Twilight saga
    sociology of literature
    reception of literature
    literary life
    Opis:
    W proponowanym artykule analizie poddany zostaje wpływ publikacji cyklu Zmierzch na funkcjonowanie współczesnego życia literackiego. Wywołująca kontrowersje ogromna popularność sagi, zarówno wśród jej fanów, jak i antyfanów, w połączeniu z następującym ówcześnie rozwojem portali społecznościowych, zaowocowała zmianą kulturową, w wyniku której mechanizmy komunikacji literackiej uległy trwałej transformacji. Równoczesnym efektem masowej poczytności książek Stephenie Meyer była zmiana statusu literatury kierowanej do młodych czytelniczek, która z oferty marginalnej stała się jednym z najbardziej obecnie rozwijanych segmentów rynku wydawniczego.
    In her article, Monika Gnieciak analyses the impact of the publication of the Twilight saga on the functioning of contemporary literary life. The controversial popularity of the saga, both among its fans and anti-fans, combined with the development of social networking sites at the time of its publication, resulted in a cultural change which caused the mechanisms of literary communication to undergo a permanent transformation. At the same time, the mass readership of Stephenie Meyer’s fiction brought about a change in the status of the young adult genre, which from a marginal literary product has developed into one of the most vibrant segments of the current publishing market.
    Źródło:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2022, 13; 1-16
    2353-9658
    Pojawia się w:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wszelkie podobieństwo do zdarzeń i osób jest przypadkowe – literatura na pomoc socjologowi
    Any Similarity to Events and Persons Is Incidental: Literature to Help Sociologist
    Autorzy:
    Mańkowski, Dobrosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833005.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura
    socjologia
    socjologia literatury
    wyobraźnia literacka
    wyobraźnia socjologiczna
    literature
    sociology
    sociology of literature
    literary imagination
    sociological imagination
    Opis:
    W niniejszym artykule idę tropem tego, co można odnaleźć w literaturze pięknej jako przydatnej wiedzy dla socjologii. Uznaję, że świat społeczny zawarty w literaturze pięknej można traktować jako źródło „inspiracji do analizy socjologicznej” (P. Ćwikła), a także jako samo pole badawcze. Poruszam również interesującą kwestię badawczą, jaką jest związek między wyobraźnią socjologiczną a wyobraźnią literacką. Obie są ze sobą pokrewne i obie mają równie ważne zadania w opisywaniu, rozumieniu (czy próbie zrozumienia) rzeczywistości społecznej. Można rzec, że wyobraźnia literacka jest starszą siostrą wyobraźni socjologicznej. Dlatego, moim zdaniem, socjolog nie powinien bagatelizować wyobraźni literackiej, a pisarz (literat) nie powinien bagatelizować wyobraźni socjologicznej. Staram się ukazać wagę obu wyobraźni dla rozumienia, opisywania i prezentowania rzeczywistości społecznej, zwłaszcza że nie można nie uznawać, że obie (wyobraźnie) przez swoje źródła – literaturę i socjologię – nie są ze sobą spokrewnione. Także uznaję, że literatura i socjologia mogą uczyć się od siebie nawzajem i dzięki temu rozwijać się (D. Alworth).
    In this article, I follow the trail of it what can be found in the fine literature (belles-lettres) as a useful knowledge for sociology. I recognize that the social world contained in the literature can be treated as a source of “inspiration for sociological analysis” (P. Ćwikła) and also as a research field. I also raise an interesting research issue, which is the relationship between sociological imagination and literary imagination. Both are related and both have equally important tasks in describing, understanding (or attempting to understand) social reality. It can be said that literary imagination is the older sister of sociological imagination. Therefore, in my opinion, a sociologist should not underestimate the literary imagination, and a writer (literary man) should not embroider the sociological imagination. The importance of both imaginations for understanding, describing and presenting social reality is becoming apparent, especially since it can not be said that both (imaginatively) through their sources – literature and sociology – are not related to each other. I also recognize that literature and sociology can learn from each other and thus develop (D. Alworth).
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 123-132
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturowe studia nad prawem autorskim
    Cultural Studies on Copyright Law
    Autorzy:
    Jakubowiak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466781.pdf
    Data publikacji:
    2016-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    teoria literatury
    socjologia literatury
    prawo autorskie
    cultural studies on copyright law
    copyright
    authorship
    impact of legal solutions upon cultural practice
    Opis:
    Maciej JakubowiakJagiellonian University, Faculty of Polish, Department of Anthropology of Literature and Cultural Studies Cultural Studies on Copyright LawThe goal of the article is to present and analyze the key problems of cultural studies on copyright law – a relatively new area of literary and cultural research, developed mostly in the United States since 1980s. The main objective of thus oriented research is to introduce an alternative perspective to studies traditionally carried out by copyright lawyers – a perspective allowing one to recognize the complexity of ways in which legal solutions may impact cultural practice. The article chronologically discusses the most important publications representing this subdiscipline, including text by such authors as Martha Woodmansee, Mark Rose, Paul K. Saint-Amour and Caren Irr. The critical presentation of the material focuses on ways of defining relations between copyright law and literature, on the impact of analyses carried out within this model upon our understanding of the cultural phenomena under discussion, and – last but not least – on research methods within the area. Additionally, the argument presented in the article serves the purpose of deriving a more general formula of thinking about literature from the existing research and of confronting it with other modes of reflection about the relations obtaining between various disciplines of academic research. Keywords: cultural studies on copyright law, copyright, authorship, impact of legal solutions upon cultural practice Kulturowe studia nad prawem autorskim Artykuł poświęcony jest prezentacji i analizie najważniejszych problemów formułowanych w ramach kulturowych studiów nad prawem autorskim – nurcie badań literaturo- i kulturoznawczych rozwijających się głównie w Stanach Zjednoczonych od lat 80. XX wieku. Głównym celem tych badań jest wprowadzenie odmiennej perspektywy do zarezerwowanych tradycyjnie dla prawoznawców studiów nad prawem autorskim, pozwalające na odsłonienie złożonych sposobów, na jakie rozwiązania prawne przekładają się na praktyki kulturowe. W artykule analizowane są w porządku chronologicznym najważniejsze publikacje tego nurtu badawczego, autorstwa m.in. Marthy Woodmansee, Marka Rose’a, Paula K. Saint-Amoura i Caren Irr. Krytyczna prezentacja materiału bierze pod uwagę takie kwestie, jak: sposoby definiowania relacji między prawem autorskim a literaturą; efekty prowadzonych analiz dla rozumienia omawianych fenomenów kulturowych; projektowane metody badawcze. Dodatkowym celem artykułu jest próba wypreparowania z przedstawianych badań ogólniejszej formuły myślenia o literaturze i skonfrontowanie jej z innymi sposobami myślenia o relacjach między dyscyplinami naukowymi.Słowa kluczowe: kulturowe studia nad prawem autorskim, copyright, prawo autorskie, autorstwo, wpływ rozwiązań prawnych na praktykę kulturową
    Maciej JakubowiakUniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Cultural Studies on Copyright LawThe goal of the article is to present and analyze the key problems of cultural studies on copyright law – a relatively new area of literary and cultural research, developed mostly in the United States since 1980s. The main objective of thus oriented research is to introduce an alternative perspective to studies traditionally carried out by copyright lawyers – a perspective allowing one to recognize the complexity of ways in which legal solutions may impact cultural practice. The article chronologically discusses the most important publications representing this subdiscipline, including text by such authors as Martha Woodmansee, Mark Rose, Paul K. Saint-Amour and Caren Irr. The critical presentation of the material focuses on ways of defining relations between copyright law and literature, on the impact of analyses carried out within this model upon our understanding of the cultural phenomena under discussion, and – last but not least – on research methods within the area. Additionally, the argument presented in the article serves the purpose of deriving a more general formula of thinking about literature from the existing research and of confronting it with other modes of reflection about the relations obtaining between various disciplines of academic research. Keywords: cultural studies on copyright law, copyright, authorship, impact of legal solutions upon cultural practice Kulturowe studia nad prawem autorskim Artykuł poświęcony jest prezentacji i analizie najważniejszych problemów formułowanych w ramach kulturowych studiów nad prawem autorskim – nurcie badań literaturo- i kulturoznawczych rozwijających się głównie w Stanach Zjednoczonych od lat 80. XX wieku. Głównym celem tych badań jest wprowadzenie odmiennej perspektywy do zarezerwowanych tradycyjnie dla prawoznawców studiów nad prawem autorskim, pozwalające na odsłonienie złożonych sposobów, na jakie rozwiązania prawne przekładają się na praktyki kulturowe. W artykule analizowane są w porządku chronologicznym najważniejsze publikacje tego nurtu badawczego, autorstwa m.in. Marthy Woodmansee, Marka Rose’a, Paula K. Saint-Amoura i Caren Irr. Krytyczna prezentacja materiału bierze pod uwagę takie kwestie, jak: sposoby definiowania relacji między prawem autorskim a literaturą; efekty prowadzonych analiz dla rozumienia omawianych fenomenów kulturowych; projektowane metody badawcze. Dodatkowym celem artykułu jest próba wypreparowania z przedstawianych badań ogólniejszej formuły myślenia o literaturze i skonfrontowanie jej z innymi sposobami myślenia o relacjach między dyscyplinami naukowymi.Słowa kluczowe: kulturowe studia nad prawem autorskim, copyright, prawo autorskie, autorstwo, wpływ rozwiązań prawnych na praktykę kulturową
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 34
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Sociological Perspective on the Representation of Science in Climate Change Novels
    Socjologiczne ujęcie przedstawień nauki w fikcji klimatycznej
    Autorzy:
    Hempel, Fabian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1828313.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-11
    Wydawca:
    Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    sociology of climate change
    sociology of literature
    modernity
    climate fiction
    Anthropocene
    socjologia zmian klimatycznych
    socjologia literatury
    współczesność fikcja klimatyczna antropocen
    Opis:
    According to a comprehensive scientific consensus, the environmental impact of modern societies is a significant cause for the current experienced effects of global warming. In addition to science’s function as a diagnostic instance of the Anthropocene, it occupies at least two additional roles in the story of humaninduced climate change. Modern science tries to act as a therapist as it proposes numerous actions that need to be taken when tackling the risks, causes, and consequences of climate change. Moreover, the institution of science is a (co-) producer of anthropogenic risks due to the intentional and unintentional utilization of scientific knowledge and science-based technologies for societal purposes. Therefore, this contribution asks from a sociological point of view how representations of science in exemplary climate change novels, a body of contemporary literature that deals with human-induced global warming and its societal implications, depict this multi-layered embedding of science as a producer, diagnostician, and therapist of societal risks in the story of humancaused climate change.
    Zgodnie z powszechnym konsensusem naukowym, wpływ współczesnych społeczeństw na środowisko jest istotną przyczyną obecnie doświadczanych skutków globalnego ocieplenia. Oprócz funkcji nauki jako diagnosty efektów antropocenu, odgrywa ona co najmniej dwie dodatkowe role w historii zmian klimatycznych wywołanych przez człowieka. Współczesna nauka stara się działać jako terapeuta, proponując liczne działania, które należy podjąć, aby stawić czoła zagrożeniom, przyczynom i konsekwencjom zmian klimatycznych. Ponadto instytucja nauki jest (współ)producentem zagrożeń antropogenicznych ze względu na celowe i niezamierzone wykorzystywanie wiedzy naukowej i technologii opartych na nauce do celów społecznych. W związku z powyższym, korzystając z socjologicznej perspektywy, postawione zostaje pytanie, w jaki sposób przedstawienia nauki w przykładowych powieściach fikcji klimatycznej, gatunku współczesnej literatury zajmującej się globalnym ociepleniem wywołanym przez człowieka i jego społecznymi implikacjami, ukazują ją jako producenta, diagnostę i terapeutę zagrożeń społecznych.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2021, 36, 1; 99-112
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idea wykuwana w „Mordorze”. Ziemowita Szczerka konceptualizacyjne ujęcie Europy Środkowej
    An Idea Forged in “Mordor”: Ziemowit Szczerek’s Conceptualization of Central Europe
    Autorzy:
    Cobel-Tokarska, Marta
    Dębicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1372969.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-28
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Ziemowit Szczerek
    Central Europe
    Polska
    Ukraine
    sociology of literature
    socjologia of emotion
    borders
    Europa Środkowa
    Polska
    Ukraina
    socjologia literatury
    socjologia emocji
    granice
    Opis:
    The authors’ aim is to reconstruct the idea of Central Europe as presented in a renowned book by Ziemowit Szczerek, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian (2013; English: Mordor’s Coming To Eat Us: A Secret History of the Slavs). Szczerek’s idea is reconstructed from a variety of perspectives. Among other things, the authors analyze the tendency to prioritize states and societies within Central Europe, the attempt to locate Central Europe’s borders “somewhere between Poland and Ukraine,” and references to the Habsburg past. Additionally, they focus on the multicultural region of Transcarpathia, and on demarcating Central Europe’s eastern border by means of the emotions experienced while travelling.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 2; 155-183
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktury w sieciach znaków. O próbie rekonstrukcji poetyki (kulturowej) poezji okresu pozytywizmu
    Structures in Sign Networks. On an Attempt to Reconstruct the (Cultural) Poetics of Poetry From the Age of Posivitism
    Autorzy:
    Sobieraj, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365811.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-06
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    genre
    mass culture
    sociology of literature
    poetic languages
    poetry
    gatunki
    socjologia literatury
    języki poetyckie
    poezja
    kultura masowa
    Opis:
    Przedmiotem recenzji jest monografia Tadeusza Budrewicza pt. Wierszobranie (druga połowa XIX wieku) (Kraków 2016), stanowiąca przykład kulturowej interpretacji historycznoliterackiej, zorientowanej na (re)konstrukcję poetyk polskiej poezji drugiej połowy XIX wieku. Autor połączył kilka strategii egzegetycznych, udanie stosując metodę statystyczną oraz pewne kategorie geopoetyki. Poezja jawi się tu jako dynamiczny układ konwencji artystycznych, funkcjonujący w wielu kontekstach zewnętrznych i stymulowany przez różne obiegi literackie (w tym: obieg popularny). Z książki Budrewicza wyłania się złożony obraz etnokulturowy, w którym splatają się różnorodne wątki ideowe współtworzące polską świadomość kulturową drugiej połowy XIX wieku.
    The subject of the review is Tadeusz Budrewicz’s monograph entitled Wierszobranie (druga połowa XIX wieku) (Verse Selection [Second Half of the Nineteenth Century], Kraków 2016), which constitutes an example of cultural interpretation of literary history, oriented toward (re)constructing the poetics of Polish late nineteenth-century poetry. Budrewicz brings together several exegetic strategies, successfully applying the statistical method and certain categories of geopoetics. Poetry here appears as a dynamic formation of artistic conventions, functioning in many external contexts and stimulated by various literary currents (including the popular current). A complex ethnocultural image emerges from Budrewicz’s book, in which the variety of conceptual threads that co-created Polish cultural consciousness in the second half of the nineteenth century become woven together.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2017, 7; 104-109
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mecenat rozrzedzony – nowe oblicze wspierania ludzi pióra w XIX wieku
    Dispersed Patronage: A New Face of Support for Bookmen in the 19th Century
    Autorzy:
    Ścieszka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807229.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ekonomia literatury
    mecenat
    prenumerata
    publiczność literacka
    socjologia literatury
    wydawca
    życie literackie
    economics of literature
    patronage
    subscription
    literary public
    sociology of literature
    publisher
    literary life
    Opis:
    Artykuł podejmuje tematykę zmian, jakie zaszły na gruncie mecenatu literackiego (rozumianego jako materialne wspieranie ludzi pióra) w XIX wieku, analizuje ich przyczyny i skutki. Wskazuje nie tylko narodziny kapitalizmu jako czynnik, który przemodelował stosunki w obrębie życia literackiego, zwłaszcza finansowanie twórców. Analizuje także przemiany w mentalności ludzi, znaczenie wykształcenia się nowożytnej publiczności literackiej oraz jej oddziaływanie na twórców poprzez prenumeratę, przygląda się postaci nowoczesnego wydawcy (księgarza i drukarza) i znaczeniu jego działalności dla omawianych przemian. Rozważania te prowadzone są przez pryzmat zmian w mecenacie, opisane bowiem czynniki istotnie przyczyniły się do zaniku tej instytucji w starych formach. Zanim jednak do tego doszło (w XX wieku), stan pośredni między dawnym mecenatem wielkopańskim a mecenatem instytucjonalnym, świadczonym przez państwo, będzie nosił cechy pewnego rozproszenia. Owo rozproszenie zostało poddane analizie w artykule.
    The article refers to changes which happened in the field of literary patronage (considered as a material support for bookmen) in the XIX century and analyses causes and effects of those changes. It indicates the birth of capitalism as a factor that remodelled the relations within the literary life, especially financing the authors. The article also analyses the changes in human mentality, significance of the emergence of modern literary public and its influence on the authors by means of subscription; it observes the character of modern publisher (bookseller and printer) and influence of their activity on the changes. The consideration is seen from the angle of changes in patronage because the described factors significantly contributed to the decline of this institution in its old form. However, before it happened (in the XX century) there was a transitional state between the old lordly patronage and the new institutional one provided by the state. This transitional patronage was somehow dispersed and the dispersion is analysed in the article.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2015, 6, 2; 67-82
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gościnność niejednoznaczna. Analiza wybranych przypadków na przykładzie powieści Lalka i filmu Green Book
    Ambiguous Hospitality: An Analysis of Selected Instances in the Novel The Doll and the Film Green Book
    Autorzy:
    Ćwikła, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781718.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    hospitality
    sociology of literature
    sociology of art
    one's own and others
    racial segregation
    gościnność
    socjologia literatury
    socjologia sztuki
    swoi i obcy
    segregacja rasowa
    Opis:
    The subject of this article falls within the sociology of art. By analyzing selected aspects of a novel (Bolesław Prus’s The Doll) and a film (the Oscar-winning Green Book directed by Peter Farrelly), the author raises the problem of what he calls “ambiguous hospitality.” His point of departure and theoretical basis are George Ritzer’s concept of “inhospitality” and Jacques Derrida’s idea of “hostipitality.”The author treats each artistic depiction of reality as a source of situations to be read in light of elements of Erving Goffman’s reflections. He uses the ideas of symbolic interactionism, the interactive ritual, and the metaphor of the performance as tools for interpreting a film or literary situation that illustrates cultural attitudes and practices. In conclusion, he states that hosting someone could result from something other than a sincere desire to react to another human being in a friendly manner. However, this does necessarily undermine the sincerity of openness toward strangers. Realization of the maxim to “have dignity and respect others,” even if enforced by social sanction, can be a way to maintain or build relationships between those who are “one’s own” and “other,” “one’s own” and “strangers,” and finally, between a guest and host.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2020, 64, 1; 129-148
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miasto słońca, miasto bólu. Tożsamość miasta wschodnioeuropejskiego (na przykładzie Mińska)
    Autorzy:
    Cobel-Tokarska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081381.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    City
    Minsk
    memory
    totalitarianism
    space
    sociology of literature
    Miasto
    Mińsk
    pamięć
    totalitaryzm
    przestrzeń
    socjologia literatury
    горад
    Мінск
    таталітарызм
    прастора
    сацыялогія літаратуры
    Opis:
    Obecna sytuacja polityczna na Białorusi, a zwłaszcza protesty obywatelskie w przestrzeni miejskiej Mińska skłaniają do podjęcia refleksji nad krajobrazem kulturowym miasta ukształtowanego w totalitaryzmie. Celem artykułu jest zatem analiza jednego z nielicznych przedstawień Mińska w literaturze dostępnej polskiemu czytelnikowi: książki Artura Klinaua Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca [Małaja padarożnaja kniżka pa Goradze Sonca]. W analizie wykorzystano perspektywę socjologii literatury. Zwrócono uwagę na specyfikę gatunku tekstu, jakim jest przewodnik turystyczny. Odwołano się również do ustaleń socjologii dzieciństwa oraz kategorii pamięci biograficznej. Aby zrekonstruować i zrozumieć autorską wizję miasta zawartą w książce Klinaua, na początku przedstawiono, w jaki sposób autor opisuje oswajanie architektonicznej utopii Miasta Słońca z perspektywy dziecka. Następnie wspomniano kategorię walki o przestrzeń, w której orężem są: architektura i założenia urbanistyczne. Przykładową potyczką w tej walce są opisane przez Klinaua losy dzielnicy Niemiga. Podsumowaniem jest przywołanie strategii, do jakich ucieka się autor, broniąc swej biografii przed zawłaszczeniem przez totalitarną utopię.
    The current political situation in Belarus, and especially the civil protests in the area of Minsk, encourage reflection on the cultural landscape of the city shaped by totalitarianism. The aim of the article is therefore to analyse one of the few representations of Minsk in the literature available to the Polish reader: the book by Artur Klinau Minsk. A guide to the City of the Sun. The analysis uses the perspective of the sociology of literature. The specificity of the text genre, which is a tourist guide, has been emphasized. The findings of childhood sociology and the category of biographical memory are also referred to. In order to reconstruct and understand the original vision of Minsk, the author first describes how Klinau presents the taming of the architectural utopia of the City of the Sun from a child’s perspective. Next, the category of the fight for space is mentioned, in which the weapons are architecture and urban planning. An example of a skirmish in this fight is the fate of the Niemiga district described by Klinau. The summary is a reference to the strategies Klinau uses to defend his biography against appropriation by a totalitarian utopia.
    Сучасная палітычная сітуацыя ў Беларусі, асабліва грамадзянскія пратэсты ў гарадской прасторы Мінска, заахвочваюць да разважанняў над культурным ландшафтам горада, сфарміраваным пры таталітарызме. У сувязі з гэтым мэта артыкула – прааналізаваць адно з нешматлікіх, даступных польскаму чытачу, адлюстраванняў Мінска ў літаратуры, а менавіта твор Артура Клінава Малая падарожная кніжка па Горазе Сонца. Аналіз праводзіўся з перспектывы сацыялогіі літаратуры. Звярталася ўвага на спецыфіку жанру тэкста, якім зʼяўляецца турыстычны даведнік. Выкарыстоўваліся таксама вызначэнні сацыялогіі дзяцінства і катэгорыі біяграфічнай памяці. Дзеля рэканструкцыі і зразумення аўтарскага бачання горада, змешчанага ў кнізе Клінава, на пачатку артыкула разглядаецца, якім чынам аўтар апісвае асваенне архітэктурнай утопіі Горада Сонца з перспектывы дзіцяці. Далей разглядаецца катэгорыя барацьбы за прастору, у якой ролю зброі выконваюць архітэктура і горадабудаўніцтва. Прыкладам сутыкнення у гэтай барацьбе зʼяўляецца апісаны Клінавым лёс раёна Няміга. У высновах пералічваюцца стратэгіі, выкарыстаныя пісьменнікам дзеля абароны сваёй біяграфіі ад падпарадкавання яе таталітарнай утопіяй.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2021, 15
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadectwa potocznych odbiorów sztuk fabularnych
    The Colloquial Reception of Fictional Arts
    Autorzy:
    Sułkowski, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833013.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    socjologia literatury
    socjologia filmu
    estetyka odbioru
    efekt czytelniczy
    styl czytania
    sociology of literature
    sociology of film
    reception aesthetics
    reader-response criticism
    style of reading
    Opis:
    Artykuł dotyczy psychospołecznych praktyk recepcji literatury, dramatu, filmu, fikcji telewizyjnych. Tekst wpisuje się w tak zwaną estetykę recepcji lub odpowiedzi czytelnika, ale jest zakorzeniony filozoficznie. Kompiluje poglądy postmodernistycznej krytyki i pragmatyzmu z fenomenologią literatury (R. Ingarden), hermeneutyki (H.-G. Gadamer) i spojrzenia współczesnych kontynuatorów. W drugiej części tekst sugeruje typologię 12 stylów potocznych, nieprofesjonalnych praktyk odbioru fikcji artystycznych.
    The paper is interested in the psychosocial practices of reception literature, drama, film, television fictions. The text fits in so-called reception aesthetics or reader response, is rooted philosophically. Compiles the views of postmodern criticism and pragmatism with the phenomenology of literature (R. Ingarden) and hermeneutics (H.-G. Gadamer) and with the glances of contemporary followers. In the second part the text suggests the typology of 12 styles of colloquial, nonprofessional practices of the reception of art fictions.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 19-66
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tomasz Bąk. Jego nagrody
    Tomasz Bąk’s Literary Awards
    Autorzy:
    Budnik, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040251.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-19
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    nagrody literackie
    ekonomia prestiżu
    aksjologia
    socjologia literatury
    ekonomia kultury
    literary awards
    the economics of prestige
    axiology
    sociology of literature
    cultural economics
    Opis:
    Rok 2021, w którym przypada dziesięciolecie pracy twórczej Tomasza Bąka, zachęca do oglądania dorobku poety z wielu perspektyw. Autorka artykułu w swoich rozważaniach skupiła się na analizie i interpretacji twórczości Tomasza Bąka przez pryzmat otrzymanych przez poetę nagród poetyckich; instytucję nagrody potraktowała jako punkt węzłowy, który jednocześnie pozwala na czytanie tekstu z bliska, ale też z oddalenia. Przyjęta rama umożliwia usytuowanie poezji Bąka w szerszym kontekście poetyckiego pola, odsłania, choćby częściowo, mechanizmy jego działania. Nagrody literackie nie są bowiem punktowym wydarzeniem w rocznym porządku życia literackiego, ale funkcjonują na prawach instytucji zarządzającej przepływem prestiżu autora, działalnością wydawnictw, gustami czytelników (w tym krytyków i jurorów), a nawet kształtem wspólnoty (dzięki temu, że wpływają na tworzenie kanonu literackiego). Poezja Bąka jest w tym ujęciu niemal modelowym przykładem: zaistniała, rozwija się i ewoluuje dzięki nagrodom – dzięki nim jest również petryfikowana.
    The year 2021, which marks the 10th anniversary of Tomasz Bąk’s literary debut, invites us to examine the poet’s work and his achievements from many perspectives. In her reflections, Agnieszka Budnik analyses and interprets Bąk’s poetry through the prism of his awards. She treats the literary award as an institution and a nodal point, which makes possible the reading of the poetic text up close and simultaneously from a distance. This approach allows Budnik to position Bąk’s poetry in the broader context of a poetic field and thus to uncover, if only partially, the mechanisms at work in that field. Literary awards are not, she argues, a point-like event in the annual literary calendar; rather, they operate like an institution by managing the flow of the author’s prestige, the operations of publishing houses, the tastes of readers (including critics and jurors), and even the shape of the community (thanks to the fact that they affect the formation ofthe literary canon). Seen from this perspective, Bąk’s poetry can be regarded as a model example of these processes: it came into being and has evolved thanks to awards, but awards have also caused it to be petrified.
    Źródło:
    Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 18, 2; 1-17
    2084-0772
    2353-0928
    Pojawia się w:
    Śląskie Studia Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne strategie badania literatury i pola literackiego w nowych obiegach medialnych. Produkcja – recepcja – krytyka
    Contemporary strategies of researching literature and literary field in new media circulation. Production – reception – criticism
    Autorzy:
    Ogonowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22676553.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    socjologia literatury
    Stefan Żółkiewski
    pole literackie
    Pierre Bourdieu
    determinizm technologiczny
    technologie literatury
    archeologia mediów
    neopragmatyzm
    sociology of literature
    literary field
    technological determinism
    literary technologies
    media archaeology
    neopragmatism
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie funkcjonalności koncepcji Pierre’a Bourdieu, która – w połączeniu z elementami determinizmu technologicznego (Marshall McLuhan, Paul Levinson, Derrick de Kerckhove) oraz neopragmatyzmu (Richard Rorty) – pozwala kompleksowo opisać współczesne pole literackie w cywilizacji medialnej drugiej dekady XXI wieku. Nie jest to zadanie proste, gdyż współczesna literatura wchodzi w złożone relacje z mediami tradycyjnymi i z nowymi technologiami, co daje się zaobserwować w odniesieniu do wszystkich kluczowych procesów związanych z tym polem. Należą do nich: produkcja, recepcja i strategie użytkowania literatury, a często i konstruowania tekstów w przestrzeniach medialnych, jak również krytyka i działania reklamowo-marketingowe, w których dużą rolę odgrywają współcześnie tak zwani influenserzy (influencer marketing). Literatura staje się produktem promowanym zarówno jako dobro luksusowe, jak i element kultury popularnej. Mariaż tych koncepcji jest zatem konieczny, by opisać adekwatnym językiem wszystkie strategiczne elementy tego pola oraz ukazać ich dynamikę w ujęciu procesualnym oraz w perspektywie funkcjonalnej. Obecnie bowiem akcent położony jest nie tyle na badania samych tekstów, ile na ich działanie w przestrzeni kultury, a więc w odniesieniu do odbiorców, użytkowników, czytelników oraz większych grup dyskursywnych, wspólnot neoplemiennych czy demosceny. Kultura Web 3.0 oraz ramy współczesnej cywilizacji medialnej, w której funkcjonuje wiele tekstów kultury, wymaga uruchomienia także badań z zakresu archeologii mediów, które dostarczają istotnego kontekstu do analiz współczesnego pola kulturowego jako swoisty background. Badanie literatury w coraz większym stopniu zdominowane jest przez nowe metodologie medialne, na przykład software- czy hardware-studies oraz badania nad platformami medialnymi. Technologia zatem – w myśl twierdzeń deterministów (Marshalla McLuhana, Paula Levinsona, Derricka de Kerckhove’a) – wpływa na formę i treść przekazu, co widać zarówno w odniesieniu do literatury cyfrowej, (post)elektronicznej, jak i do polityki wydawniczej w kontekście książek papierowych, drukowanych, ale też audiobooków i e-booków.
    The purpose of this paper is to show the functionality of Pierre Bourdieu’s concept, which – in connection with technological determinism elements (Marshall McLuhan, Paul Levinson, Derrick de Kerckhove) and neopragmatism (Richard Rorty) – makes it possible to describe comprehensively the literary field in media civilisation in the second decade of the 21st century. It’s not an easy task, because contemporary literature enters complex relationships with traditional media and new technologies, which can be observed with regard to all key processes connected with this field. These include: production, reception, as well as strategies of using literature, and frequently also constructing texts in media space or criticism and advertising-marketing activity, in which a major role is currently played by the so-calle inluencers (influencer marketing). Literature becomes a product which is promoted both as a luxurious good and an element of pop culture. Thus, the marriage of those concepts is necessary to describe adequately all the strategic elements of this field and show its dynamics from processual and functional perspectives. Nowadays, the emphasis is placed not so much on researching the texts themselves, but their activity in cultural space, that is in relation to recipients, users, readers and larger discursive groups, neotribal communities or the demoscene. Web 3.0 culture and the frames of contemporary media civilisation, with plenty of culture texts, calls for research from the area of media archaeology, which provides an essential context for analysis of modern culture field as a kind of background. Investigation of literature is increasingly dominated by new media methodologies, e.g. software- or hardware-studies and research into media platforms. According to determinists, such as Marshall McLuhan, Derrick de Kerckhove and Paul Levinson technology influences the form and content of the message, which is visible with regard to digital and (post)electronic literature, as well as publishing policy in the context of paper, printed book and audiobooks or e-books.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2020, 12, 3; 79-93
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etnometodologia jako socjologia literatury? O konstruowaniu obcości w Witolda Gombrowicza Notatkach z Dziennika 1951-1952
    Ethnomethodology as Sociology of literature? On the Construction of the Strangeness in Witold Gombrowicz’s Diary Notes (1951-1952)
    Autorzy:
    Dobrzański, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832981.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    etnometodologia
    socjologia literatury
    obcość
    emigracja
    paryska „Kultura”
    Witold Gombrowicz
    Helumt Plessner
    ethnomethodology
    sociology of literature
    the strangeness
    emigration
    Paris “Culture”
    Helmuth Plessner
    Opis:
    W artykule podejmuję zagadnienie statusu obcości w Notatkach z Dziennika Witolda Gombrowicza, publikowanych w paryskim miesięczniku „Kultura” (1951-1952). Obcość, inność to jeden z podstawowych tematów autoanaliz Gombrowicza podejmowanych zarówno w debiutanckim Pamiętniku z okresu dojrzewania (Bakakai 1933), jak i w ostatniej powieści Kosmos (1965). W moim tekście rekonstruuję to pojęcie z konstruktywistycznej perspektywy etnometodologii, starając się dookreślić podstawowe znaczenie obcości, jakie występuje we wczesnych Notatkach z Dziennika 1951-1952. Zasadniczo rekonstruuję obcość jako narzucaną czytelnikowi strategię pisarza zbudowania sobie nowej emigracyjnej publiczności. Z tego powodu w mniejszym stopniu interesuje mnie egzystencjalny wymiar obcości, inności etc. W zakończeniu artykułu przytaczam kilka uwag na temat sfery publicznej w ujęciu Helmutha Plessnera.
    The paper addresses the status of the strangeness in Witold Gombrowicz’s Diary Notes published in the monthly journal “Kultura” in Paris, in 1951-1952. The problem of strangeness and otherness is one of the fundamental topics of Gombrowicz’s self-analyses. The issue was taken up both in the author’s first short story collection Memoirs from puberty (Bacacay, 1933) and in his final novel (Cosmos, 1965). The present paper is an attempt at reconstructing the concept of strangeness from the constructivist perspective of ethnomethodology, with a focus on pinpointing the basic meaning of strangeness found in Gombrowicz’s early Diary Notes 1951-1952. Essentially, I reconstruct strangeness as a strategy imposed by the author on the reader with a view to creating a new emigré audience. For this reason, the existential dimension of strangeness and otherness is not in the immediate focus of attention in the presented analysis. The concluding section presents selected remarks about the public sphere on Helmuth Plessner`s framework.   
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 249-267
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi
    Children’s Literature: More Questions than Answers
    Autorzy:
    Czabanowska-Wróbel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1108612.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    children’s literature
    sociology of literature
    reading habits of children and teenagers in Poland
    literatura dziecięca
    socjologia literatury
    czytelnictwo dzieci i młodzieży w Polsce
    Opis:
    Celem artykułu jest postawienie pytań dotyczących współczesnej sytuacji literatury dziecięcej. Rosnące znaczenie książki dziecięcej w XXI wieku powinno budzić optymizm. Jednak ciekawe zjawiska na rynku książki niekoniecznie przekładają się w sposób bezpośredni na trwałe i pozytywne zmiany w dziedzinie czytelnictwa dzieci i młodzieży.
    The aim of this article is to pose questions concerning the contemporary situation of children’s literature. The growing significance of books for children in the 21st century should be regarded with optimism. However, the interesting phenomena on the book market do not necessarily directly transfer into positive and long-lasting changes in the reading habits of children and teenagers.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2016, 3; 83-88
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duszny mikroświat. Obraz relacji rodzinnych w powieściach Petry Soukupovej i Zośki Papużanki
    An Oppressive Micro-World. The Picture of Family Relations in the Novels of Petra Soukupová and Zośka Papużanka
    Autorzy:
    Maślanka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/53709087.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Zośka Papużanka
    Petra Soukupová
    literatura polska
    literatura czeska
    powieść rodzinna
    rodzina w literaturze
    socjologia literatury
    Polish literature
    Czech literature
    family novel
    family in literature
    literature sociology
    Opis:
    Zarówno w polskiej, jak i czeskiej literaturze po roku 1989 wzrasta liczba narracji rodzinnych, które zdaniem wielu badaczy mogą z powodzeniem posłużyć jako pole do obserwacji społecznych przemian. Niniejszy artykuł podejmuje taką próbę w odniesieniu do dwóch powieści – Szopki Zośki Papużanki i Pod śniegiem Petry Soukupovej. Są one analizowane (w warstwie treściowej i językowej) w ujęciu porównawczym, a także – w duchu twierdzeń Agnieszki Mrozik, Anny Pekaniec i Evy Klíčovej – jako dokument dotyczący polskiej i czeskiej rzeczywistości oraz różnic w mentalności obu narodów. Opisano odmienny sposób, w jaki oba teksty dekonstruują mit szczęśliwej rodziny, ale również reprezentują szersze zjawiska kulturalno-społeczne – polską tradycję romantyczną oraz czeską ucieczkę od sfery publicznej w prywatną.
    Both in the Polish as well as in the Czech literature after 1989, the number of family narrative increases, which – according to many researchers – might be successfully used to observe social transformations. This article undertakes such attempt in regard to two novels – Szopka [Farce] by Zośka Papużanka and Pod śniegiem [Under the Snow] by Petra Soukupová. They are analysed (plot- and language-wise) from the comparative perspective, moreover – in accordance with the opinions of Agnieszka Mrozik, Anna Pekaniec and Eva Klíčová – they are treated as a document pertaining to Polish and Czech realities as well as the difference in both nations’ mentalities. Described were also a different methods, by which both texts deconstruct myth of happy family as well as represent a broader sociocultural phenomena – the Polish Romantic tradition and the Czech escape from the public into a private sphere.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2022, 19, 4; 523-539
    2083-7658
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura jako projekt ideologiczny. Z archiwów POP PZPR przy ZLP w Olsztynie
    Literature as an ideological projects. From the archive basic party organization of polish united workers party at association of polish writers in Olsztyn
    Autorzy:
    Szydłowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164593.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    literatura polska
    socjologia literatury
    Warmia i Mazury
    ideologia
    Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
    Polish literature
    sociology of literature
    Warmia and Masuria
    ideology
    Polish United Workers’s Party
    Opis:
    Celem artykułu jest opis działalności POP PZPR przy ZLP w Olsztynie w sferze kształtowania miejscowego środowiska literackiego i charakteru literatury pięknej tu powstającej. Analiza zmierza do ustalenia roli POP w zakresie: zadań literatury pięknej, oceny warunków pracy literatów oraz relacji z innymi organizacjami. Materiałem analitycznym są archiwa POP PZPR przy olsztyńskim oddziale ZLP przechowywane w Archiwum Państwowym w Olsztynie.
    The aim of the article is a description of the activity of POP PZPR at ZLP in Olsztyn in the sphere of developing of local literary environment and a character of literature which was written in this area. The analysis aims at establishing the role of POP as for: aims of the literature, assessment of conditions of the writers’ work and the relations with other organizations. The subject of analysis are the archives POP PZPR at Olsztyn department of ZLP which are kept in Archiwum Państwowe in Olsztyn.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2010, Zeszyt, XXIV; 247-266
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Socjologia w literaturze. Casus Wojny końca świata Mario Vargasa Llosy
    Sociology in Literature. The Case of Mario Vargas Llosa’s “The War of the End of the World”
    Autorzy:
    Ćwikła, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/428045.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    sociology of literature
    interpretation
    ethics of conviction
    ethics of responsibility
    charisma
    religion
    end of the world
    Mario Vargas Llosa
    socjologia literatury
    etyka przekonań
    etyka odpowiedzialności
    charyzma
    autorytet
    Opis:
    The purpose of this essay is to propose a view of the world described in the novel as a sociological object. The literary work subject to analysis is Mario Vargas Llosa’s “The War of the End of the World”, with Lewis A. Coser’s remarks referred to as guidelines on how a sociologist may do his or her research on a reality presented in a novel. The author wants to point out that it may be useful to recur to elements of the sociological theories in order better to understand the social phenomena and processes portrayed in literature. Such procedure may enrich the interpretation of the novel, at the same time being not without interest for science.
    Celem szkicu jest propozycja spojrzenia na świat przedstawiony w powieści jako przedmiot refleksji socjologicznej. Dziełem literackim, które zostało poddane analizie, jest Wojna końca świata Mario Vargasa Llosy, a główną wskazówką wytyczającą sposób, w jaki socjolog może badać rzeczywistość powieściową, są spostrzeżenia Lewisa A. Cosera. Chcemy zwrócić uwagę, że sięgnięcie po elementy teorii socjologicznych może okazać się przydatne w pełniejszym rozumieniu ukazanych w fabularnym świecie zjawisk i procesów społecznych. Z jednej strony wzbogaca to interpretację, z drugiej – urozmaica zasób przypadków interesujących dla nauki.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2012, 2(205); 47-80
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o związku socjologii z literaturą
    Some Remarks About the Relation between Sociology and Literature
    Autorzy:
    Ćwikła, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138144.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    sociology of literature
    sociology of literary communication
    sociological imagination
    literary community
    institutional/common reception of work of literature
    interpretation
    socjologia literatury
    socjologia komunikacji literackiej
    wyobraźnia socjologiczna
    publiczność literacka
    odbiór zinstytucjonalizowany/odbiór potoczny dzieła
    interpretacja
    Opis:
    The aim of this essay is to draw the attention of sociologists to literature as one of the possible sources of inspiration for sociological analysis. Because of the fact that this area is often neglected by sociologists, it is important to remember about it as a sociological phenomenon. Not only are potential relations between sociology and literature brought to attention here, but also the ways in which sociologists may deal with literature in their research. Therefore some 'perspectives of sociology and literature' are brought to mind. This text, conceptual in assumption, refers to theoretically established ways of looking at a literary work as a basis for sociological interpretation. It is a problem, however, how the sociological research on literature ought to be done. This issue has also been mentioned and it has been emphasized that contact with literature, being an artistic material, could not be limited to precisely defined methods, which are usually used in a sociological study. Furthermore, questions of social and ideological engagement of literature, the social role of a writer and literary communication have also been raised. It is also brought up that research on sociology of literature also concerns the social context of formation of these works, their meaning to the target reader and historical factors connected with their creation. The subject matter for a sociologist can be the content of a work of art, because it is possible to deduce rules which create a certain model, on which a literary and social world is based. It has been strongly highlighted that a sociologist may treat fictional realia in the same way in which he treats the real world.
    Celem tego eseju jest zwrócenie uwagi socjologów na literaturę piękną jako jedno z możliwych źródeł inspiracji do analizy socjologicznej. Zwraca się tu uwagę na możliwe związki socjologii z literaturą, jak również na to, w jaki sposób socjolog może się w swojej pracy naukowej literaturą zajmować. Zostają przypomniane pewne "socjologiczno-literackie perspektywy". Tekst ten, w założeniu problemowy, odnosi się do ugruntowanych teoretycznie sposobów spojrzenia na dzieło literackie jako podstawę socjologicznej interpretacji. Swego rodzaju problemem jest także sposób, w jaki powinny być przeprowadzane socjologiczne badania nad literaturą. Nieco miejsca poświęcono i temu zagadnieniu, zwracając uwagę, że kontakt z tak plastycznym materiałem, jakim bywa literatura, nie może być ograniczany trzymaniem się ściśle określonych ram metodologicznych przewidzianych zazwyczaj dla przedmiotu badań socjologa. Zostaje m.in. kwestia ideologicznego i społecznego zaangażowania literatury, społecznej roli pisarza oraz problematyka komunikacji literackiej. Przedmiotem zainteresowania socjologa może być też treść samych utworów, gdy możliwym staje się wywiedzenie z niej np. zasad tworzących pewien model, na którym opiera się wykreowany literacko społeczny świat. W znacznej mierze skupiono się na ewentualności traktowania przez socjologa realiów fikcyjnych, na niemal takich samych zasadach, na jakich odnosi się on do świata rzeczywistego.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2006, 2(181); 127-158
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Young Poland movement and les règles de l’art: The concept of the 1890–1918 literary period and Pierre Bourdieu’s theory of the literary field
    Młoda Polska i „reguły sztuki”. Obraz epoki wobec koncepcji pola literackiego Pierre’a Bourdieu
    Autorzy:
    Czabanowska-Wróbel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087409.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Sociology of literature
    periodization
    the Young Poland literary period movement
    Pierre Bourdieu (1930–2002)
    literary field
    the field’s autonomy
    mediation
    strategies of consecration
    socjologia literatury
    Pierre Bourdieu
    Reguły sztuki
    literatura epoki Młodej Polski
    pole literackie
    autonomia pola
    strategie konsekracji
    pośrednictwo
    krytyka literacka
    Opis:
    This article presents a reappraisal of the concept of the 1890–1918 literary period from the perspective of sociology of literature, and in particular Pierre Bourdieu’s theory of literary field (le champ littéraire), set out in his Les règles de l’art (1992). It goes without saying that the turn of the 19th century saw the emergence of a modernist movement, or, an autonomous literary field, dedicated to ‘pure’ art and literature, divorced from any social obligations. Within the Bourdieuesque perspective the dynamics of the literary field can be examined from a number of perspectives with the aim of assessing the success or failure of its strategies of consecration (i.e. the building of legitimacy and prestige), the habitus of its key figures, or its role as a space of mediation between external forces (les logiques externs) and the autonomy of literary production. The ultimate aim of conducting all those probes is to validate the claim that the 1890–1910 modernist literary field was indeed autonomous. In fact, its emergence in Poland bore a marked resemblance to the developments in mid-19th century French literature, as described by Bourdieu. The peculiar character of the Polish literary field resulted mainly from the one external factor, Poland’s political status until the declaration of independence in 1918.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 139-158
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pracowite dno sadzawki. Socjologia moralności a literatura piękna
    The workful bottom of the pool. The sociology of morality and fiction
    Autorzy:
    Sztalt, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27315894.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dzieło literackie
    funkcje literatury
    poznawcza funkcja literatury
    przedmiot poznania literatury
    socjologia moralności
    aksjologia
    dobro i zło
    literatura jako źródło wiedzy przed-socjologicznej
    literary work
    functions of literature
    cognitive function of literature
    subject of knowledge of literature
    sociology of morality
    axiology
    good and evil
    literature as a source of pre-sociological knowledge
    Opis:
    Artykuł w zamierzeniu autora ma uwidaczniać poznawcze walory literatury w zakresie moralności i aksjologii. Tekst zaczyna się od wymienienia funkcji literatury, podkreślając funkcję poznawczą. Wskazuje na różnice poznania literackiego i naukowego. Następnie autor przedstawia możliwość skupienia się, podczas poznania literackiego, na kwestiach moralnych i aksjologicznych, posiłkuje się przy tym konkretnymi przykładami literackimi. Stoi na stanowisku, że przed-socjologiczne poznanie literackie może być nie mniej cenne i doniosłe od poznania socjologicznego. Oba, jego zdaniem, niejako się uzupełniają.
    Krzysztof Sztalt’s aim in this article is to highlight the cognitive values of literature in the field of morality and axiology. He begins by listing the functions of literature and emphasizing the cognitive function. He goes on to indicate the differences between literary and scientific cognition. He then considers the possibility of focusing, during the process of the cognition of literary works, on moral and axiological problems. Addressing these problems he cites a specific literary examples. He argues that pre-sociological literary cognition can be no less valuable and important than sociological cognition. In his opinion, both forms of cognition complement each other.
    Źródło:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2022, 13; 1-9
    2353-9658
    Pojawia się w:
    Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja izomorfizmu instytucjonalnego i jego przejawy w sektorze non profit w wybranych krajach
    The Concept of Institutional Isomorphism and Its Manifestations in Non-Profit Sector in Selected Countries
    Autorzy:
    Wróbel, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/889686.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
    Tematy:
    Ekonomia społeczna
    Organizacje non-profit
    Instytucjonalizm
    Organizacje pozarządowe
    Przedsiębiorczość społeczna
    Socjologia przedsiębiorstwa
    Przegląd literatury
    Studium przypadku
    Social economy
    Non-profit organisations
    Institutional economics
    Non-governmental organisation
    Social entrepreneurship
    Sociology of the enterprise
    Literature review
    Case study
    Opis:
    W rozmaitych tekstach dotyczących ekonomii społecznej raz po raz pojawia się słowo izomorfizm, dotąd nie rozwijane szerzej w literaturze przedmiotu. Artykuł przedstawia zasadnicze cechy konceptu izomorfizmu instytucjonalnego - pojęcia wypracowanego w dziedzinie socjologii organizacji. Trzy główne typy procesów izomorfizmu, tj. koercyjne, mimetyczne i normatywne, wyodrębnili w swoim klasycznym eseju z 1983 r. P. DiMaggio i W. Powell. Autorzy ci podjęli także próbę antycypacji wystąpienia zmiany izomorficznej poprzez wyszczególnienie wyznaczników takiej zmiany na poziomie organizacji i na poziomie pola organizacyjnego (ustalonego obszaru życia instytucji, jej bliższego i dalszego środowiska). Spośród różnych prób operacjonalizacji izomorfizmu do bardziej zaawansowanych należą prace E. Lewis. W sektorze non profit z różnych względów należy się spodziewać występowania tendencji izomorficznych. O niektórych z nich mówił już C. Borzaga. Artykuł obrazuje znane w literaturze zagranicznej przykłady procesów izomorficznych w sektorze pozarządowym i ekonomii społecznej. W Szwecji sieć stowarzyszeń oferujących edukację dla dorosłych zmaga się z uniformizacją wyrastającą z zależności finansowych od państwa oraz z koniecznością orientacji prorynkowej. W Wielkiej Brytanii wszystkie trzy presje izomorficzne zagrażają entuzjastycznej orientacji prousługowej w sektorze publicznym. Procesy izomorficzne dotykają także przedsiębiorstwa społeczne w Danii. Stan izomorfizmu w polskim sektorze non profit nie został jeszcze szerzej zbadany. (abstrakt oryginalny)
    Time and again, authors of various texts on social economy use the term 'isomorphism'without elaborating it any further. The article discusses the fundamental features ofthe concept of institutional isomorphism developed in the field of the sociology of organisations. P. DiMaggio and W. Powell in their seminal essay of 1983 identified three main kinds of isomorphism: coercive, mimetic and normative. Those authors also tried to anticipate the emergence of isomorphic change by specifying the determinants of such change at the level of organisations and organisational fields (a specific area in which an institution operates, its more and less distant environments). Amongst various attempts to operation- alise this idea, E. Lewis'work, as the most advanced, comes to the fore. In the non-profit sector, isomorphic trends can be expected for a variety of reasons. Some of them were already mentioned by C. Borzaga.This article recalls examples of isomorphic processes in the non-government sector and in social economy, well-known in international literature. In Sweden, the network of associations offering education for adults struggles with a uniformisation rooted in financial dependence on the state and the necessity to demonstrate a promarket orientation. In the UK, all three isomorphic pressures threaten the enthusiastic pro-service orientation in the public sector. Isomorphic processes also affect social enterprises in Denmark. The issue of isomorphism of Poland's non-profit sector has not been examined in depth until now. (original abstract)
    Źródło:
    Ekonomia Społeczna; 2011, 2; 21-34
    2081-321X
    Pojawia się w:
    Ekonomia Społeczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-31 z 31

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies