Temat: socjolingwistyka - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Odwracanie Zmiany Językowej Na Kaszubach
Reversing Language Shift in Kashubie (Compared to Activities of Breton and Sorbian Minorities)
Autorzy:: Dołowy-Rybińska, Nicole
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134486.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: transmisja międzypokoleniowa języka
mniejszości językowe
socjolingwistyka
odwracanie zmiany językowej
intergenerational transmission of the language
linguistic minorities
sociolinguistics
reversing language shift
Opis:: Punktem wyjścia artykułu jest ośmiostopniowa skala działań Joshuy A. Fishmana, które – jego zdaniem – powinny być podejmowane wobec mniejszości językowej i przez nią samą, aby język mniejszościowy miał szanse przetrwać (The Graded Intergenerational Dislocation Scale). Te działania służą również zachowaniu tożsamości kulturowej. W tekście przedstawiono i omówiono niektóre działania społeczności kaszubskiej w celu zachowania i rozwoju tożsamości językowej i kulturowej (w sferach takich jak transmisja międzypokoleniowa, edukacja, oficjalny status języka, życie publiczne i media masowe, instytucje i organizacje etniczne). Jako tło porównawcze zaprezentowane są niektóre rozwiązania mniejszości Bretończyków we Francji i Łużyczan w Niemczech. Ukazanie współcześnie prowadzonych przez grupy mniejszościowe działań służy refleksji nad obecną sytuacją i kondycją kultur mniejszościowych i języków zagrożonych.
The starting point for the article is Joshua A. Fishman’s eight point scale of activities that should be taken towards linguistic minorities and by them in order for the minority languages to survive (The Graded Intergenerational Dislocation Scale). All activities related to a minority language also serve to maintain the cultural identity. Based on the Fishman’s schema, certain activities undertaken by the Kashubian community are described and discussed whose aim is to preserve and develop their linguistic and cultural identity (in fields such as intergenerational transmission of the language, education, offi cial status of the language, public life and mass media, ethnic institutions and organizations). As a comparative background selected activities carried out by two different European minorities are presented, namely those of – Bretons in France and Sorbs in Germany. The presentation of contemporary activities undertaken by minority groups leads to reflection on the present situation and condition of minority cultures and endangered languages.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 47-76
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Gender in culture and gender in language. On translation of the novel Lubiewo by Michał Witkowski into German and Swedish
Autorzy:: Petersson, Barbara Gawrońska
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1177319.pdf
Data publikacji:: 2011-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: translation
gender
animacy
sociolinguistics
proper nouns
genus
kategoria ożywienia
socjolingwistyka
imiona własne
rodzaj gramatyczny
przekład
Źródło:: Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 57-70
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:: Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Kulturowo-językowa analiza dyskursu płci w reklamach telewizyjnych a rola kobiety i mężczyzny w oczach dziecka.
Cultural and linguistic analysis of gender discourse in TV commercials and the view of gender roles from child’s perspective.
Autorzy:: Makowska-Songin, Julia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/441376.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:: socjolingwistyka
język płci
kulturowa tożsamość płciowa
reklama
sociolinguistics
the language of females and males
gender
TV commercial
Opis:: Celem artykułu jest zanalizowanie, jak reklama telewizyjna kształtuje kulturowy obraz kobiety i mężczyzny oraz zbadanie, jak może ona wpływać na kształtowanie się tożsamości jednostki, w szczególności dziecka jako odbiorcy reklamy. Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, czy język postaci w reklamach kształtowany jest według stereotypowego postrzegania płci oraz czy konstrukty płci tworzone w reklamie odzwierciedlają bądź udowadniają istnienie społecznych nierówności pomiędzy kobietami i mężczyznami. Materiał badawczy stanowią 52 reklamy wyemitowane przez program pierwszy Telewizji Polskiej w ciągu siedmiu dni w paśmie najczęściej oglądanym przez dzieci. Metoda badawcza zastosowana w pracy składa się z dwóch części. Pierwsza z nich polega na ilościowej i jakościowej społeczno-kulturowej charakterystyce przedstawicieli obydwu płci pod względem pełnionych funkcji oraz przynależnych atrybutów. Druga część to analiza języka postaci występujących w reklamach na trzech poziomach organizacji tekstu, tj. na poziomie leksykalnym, zdaniowym oraz na poziomie dyskursu jako całości. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że wizerunek kobiet i mężczyzn w analizowanych reklamach nie jest symetryczny, co może mieć wpływ na utrwalanie stereotypów związanych z płcią w świadomości dziecka. Można zaobserwować znaczne zróżnicowanie pomiędzy sposobem przedstawiania mężczyzn i kobiet, zaznaczając, że wizerunek tych ostatnich jest bardziej pejoratywny i ukazuje wiele form nierównorzędności płci. Reklamy nie tylko odzwierciedlają obraz kobiety zakorzeniony w świadomości społeczeństwa, ale w dużym stopniu przyczyniają się do ciągłego tworzenia i nieustannego reprodukowania stereotypu słabej postaci kobiecej i jednocześnie dominującej postaci męskiej w świadomości jednostek, przede wszystkim dzieci.
The aim of this article is to analyse the impact of TV commercials on the construction of cultural view of woman and men as well as to examine how commercials may influence the development of an individual personality, especially of a child. I try to answer the question whether the language of commercial characters is shaped according to stereotypical sex perception and whether the constructs of gender produced in commercials illustrate or prove the existence of social inequalities between men and women. The analysed material consists of 52 TV commercial spots broadcasted during one week by TVP 1 Polish Television in the time most often viewed by children. The research method consists of two parts. The first one consists in a quantitative and qualitative socio-cultural characterization of the representatives of the two sexes according to their functions and attributes. The other part is a three-dimensional analysis of the language used in commercials, i.e. on lexical, syntactical and discourse level. On the basis of conducted analysis it was stated that the view of women and men in the analysed material is not symmetrical, which can influence the persistence of stereotypes connected with gender in children awareness. It is possible to observe substantial differences between the representatives of the two sexes, paying attention to the fact that the view of women is more pejorative and reveals many forms of gender inequality. Not only do the TV commercials illustrate the image of women rooted in social consciousness but also they contribute to production and constant reproduction of the stereotype of women as weak and men as dominant in the consciousness of individuals, especially children.
Źródło:: Kultura i Polityka; 2011, 10; 110-121
1899-4466
Pojawia się w:: Kultura i Polityka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: O roli gestu i spójności w polskich listach śląskich z XVI wieku
The role of gesture and cohesion in the Polish Silesian letters from the sixteenth century
Autorzy:: Francuz, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/475680.pdf
Data publikacji:: 2013-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: epistolografia
szesnastowieczna polszczyzna
socjolingwistyka
epistolography
the sixteenth century Polish language
sociolinguistics
Opis:: In the article I focused on three among twenty-eight Polish Silesian letters from the sixteenth century published by Władysław Nehring in 1902. In order to describe them I concentrated on the letters as an example of individual languages. The function of gesture and cohesion were the subjects of my research. The analysis showed that epistolography was directly influenced by social conditions. It was the social status that determined the models of verbal and nonverbal behavior and forms of communication. The form nawiedzam zdrowie analysed in the article depicts the role of gesture which was important not only in the culture. The gesture is an essential element of writing. It has got a sufficient power to initiate indirect contact — through the letters. The analysis of Polish Silesian letters from the sixteenth century allowed me to discover cohesion. The sender of the letter could not express his thoughts. He had to follow the rules of writing a letter.
Źródło:: Socjolingwistyka; 2013, 27; 163-167
0208-6808
Pojawia się w:: Socjolingwistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Początki socjolingwistyki na Uniwersytecie Śląskim
Autorzy:: Lubaś, Władysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/475563.pdf
Data publikacji:: 2013-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: socjolingwistyka
Uniwersytet Śląski
konferencje metodologiczne
język miejski
dialekty ludowe
gwary
badania terenowe
Źródło:: Socjolingwistyka; 2013, 27; 179-188
0208-6808
Pojawia się w:: Socjolingwistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Angielskie nazwy zawodów w języku rosyjskich mass mediów
English names of occupations in modern Russian language
Autorzy:: Romanik, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951013.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: anglicyzm
mass media
nazwy zawodów
nominacja
socjolingwistyka
Opis:: The author of the paper deals with names of occupations and specializations borrowed from English into modern Russian language. Analysed material was selected from vacancy announcement on Russian web-sides. The main purpose of the article was to describe reasons of dynamic process of lexical borrowing, to indicate lexical-semantic group dominated by searched loanwords and to identify the level of their assimilation. The research has shown that the largest number of English names of professions is observed in economy, marketing, information technology, show business, public service, etc. New loanwords come into Russian mainly under the influence of linguistic fashion and result from the need to define a new referent.
Źródło:: Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 249-260
1642-557X
Pojawia się w:: Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Javni natpisi i javne obavijesti kao sociokulturne i pragmatičke jedinice
Zawiadomienia i informacje publiczne jako jednostki socjokulturowe i pragmatyczne
Forms of public signs as sociocultural and pragmatic units
Autorzy:: Pintarić, Neda
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/475599.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: javni natpisi
javne obavijesti
sociolingvistika
pragmatika
kulturologija
hrvatski jezik
poljski jezik
zawiadomienia publiczne
informacje publiczne
socjolingwistyka
pragmatyka
kulturologia
język chorwacki
język polski
public signs
sociolinguistics
pragmatics
culturology
Croatian
Polish
Opis:: Nakon određivanja definicije i termina javni natpis autorica provodi klasifikaciju verbalnih, neverbalnih i kombiniranih oblika javih natpisa i javnih obavijesti navodeći primjere u hrvatskoj i poljskoj sociokulturnoj zajednici. Predlaže se da se u javne natpise ubroje pisani jezični oblici, a da se ostali neverbalni i kombinirani oblici nazovu javnim obavijestima ili javnim informacijama. Brojni opisani oblici javnih natpisa razlikuju se po materijalnom ostvaraju: na metalu, papiru, platnu, u kamenu, na automobilima, zidovima, ljudima, na internetu. Kao tekstne vrste javni su natpisi minimalni komunikacijski žanrovi (savjeti, upozorenja, molbe, zahvale, naredbe, dopuštenja, želje i čestitke). Neverbalne javne obavijesti podijeljene su na vizualne, auditivne i kombinirane (opisuju se prometni znakovi realizirani bojom, svjetlosnim signalima, pozicijom, brojevima te ostale informacije izražene logotipom, ukrasima na tijelu, ljudima-spomenicima, gardom, maskama). Auditivne su javne obavijesti: sirene, crkvena zvona, razni oblici pucnjeva (grički top, počasni plotuni) te glazbeni znakovi (intoniranje himni, koračnice, limena glazba).
Po sprecyzowaniu definicji oraz terminu zawiadomienie publiczne autorka przeprowadza klasyfikację werbalnych, niewerbalnych i kombinowanych form zawiadomień publicznych, przywołując przykłady zaczerpnięte z wspólnot społeczno-kulturowych chorwackiej i polskiej. Proponuje, by do zawiadomień publicznych zaliczyć językowe formy werbalne, natomiast pozostałe znaki niewerbalne i kombinowane nazwać informacjami publicznymi. Liczne opisane formy zawiadomień publicznych różnią się sposobem przedstawienia: na metalu, papierze, płótnie, w kamieniu, na samochodach, murach, ludziach, w Internecie. Jako formy tekstowe napisy publiczne są minimalnymi gatunkami komunikacyjnymi (porady, ostrzeżenia, prośby, podziękowania, polecenia, zezwolenia, życzenia). Niewerbalne informacje publiczne funkcjonujące w przestrzeni publicznej dzielą się na audytywne i kombinowane (opisane zostały znaki drogowe oddziałujące kolorem, poprzez sygnały świetlne, usytuowanie, znaki numeryczne oraz pozostałe informacje wyrażone logotypem, ozdobami na ciele, formy pomników przestawiających ludzi, osłony, maski). Audytywne znaki publiczne: syreny, alarmy, dzwony kościelne, różne formy wystrzałów (działo z Griča, salwy honorowe) oraz znaki muzyczne (intonacje hymnów, marsze, orkiestry dęte).
The author has described and classyfied in a lapidary way verbal, nonverbal and combined forms of public signs such as sign boards, graffiti, epigraphs on metal, paper, cloth, stone, walls, cars, men and Internet. These signs could be named as minimal communicative genres, such as: advise, warning, demand, regulation, thanksgiving, wishes, greetings. Nonverbal public signs are all kinds of traffic signs which can be formed by color, ligtening, position, numbers, logotypes, tattooings, alive monuments, guard, masks and uniforms. Auditive signs are represented by sirens, alarms, church-bells, various forms of shooting (Zagreb’s cannon at noon, gunsalute) and musical signs (national anthems, millitary, funeral and wedding marches, brassbands).
Źródło:: Socjolingwistyka; 2014, 28; 67-92
0208-6808
Pojawia się w:: Socjolingwistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Profesjolekt branży turystycznej, czyli o specyficznych cechach zawodowego języka turystyki
The professiolect of tourism industry. Specificity of the professional language of tourism
Autorzy:: Murrmann, Julia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/464616.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:: profesjolekt
turystyka
język
socjolingwistyka
professiolect
tourism
language
sociolinguistics
Opis:: While economists, sociologists, geographers, psychologists and anthropologists have been systematically and successfully investigating many aspects of tourism for many years already, only recently there has been a growing awareness of the sociolinguistic nature of tourism and several linguists decided to remedy the deficiency. The paper is dedicated to an in-depth treatment of one particular dimension of the more complex language of tourism, namely to the professiolect of tourism industry. The objective of the study was to provide an overview of the major characteristics, including terms, expressions and textual traits of the professional language of tourism coined and used by staff and experts specializing in creation of tourism products and in management of the travelers’ flows and tourist accommodation establishments. The research findings show that there are several characteristic features of the tourist professiolect, among which frequent linguistic borrowings from other languages, mainly English, neologisms, semantic extensions, nominal style, abbreviations and acronyms.
Źródło:: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2014, 47; 47-57
0239-4375
Pojawia się w:: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Socjolingwistyka a imigracja — zróżnicowanie językowe polskich nastolatków w Edynburgu
Sociolinguistics and immigration — language variation of Polish adolescents in Edinburgh
Autorzy:: Strycharz-Banaś, Anna
Meyerhoff, Miriam
Schleef, Erik
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/475672.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: socjolingwistyka
zróżnicowanie językowe
imigracja
nastolatki
(-ing)
Sociolinguistics
language variation
immigration
adolescents
Opis:: W artykule omawiamy zróżnicowanie w wymowie końcówki (-ing) wśród nastolatków urodzonych w Szkocji oraz imigrantów z Polski mieszkających w Edynburgu. Rozkład wariantów wymowy morfemu pokazuje, że nastolatki polskie do pewnego stopnia przyswoiły sobie zróżnicowanie widoczne w wymowie młodzieży lokalnej. Widzimy zatem, że częstotliwość występowania wariantów in/ing może być postrzegana jako odzwierciedlenie wymowy lokalnej, jednak czynniki, które przyczyniają się do wyboru konkretnych wariantów, różnią się znacząco wśród grup.
This study analyses (in/ing) variation among migrant (Polish) and local adolescents in two British cities: Edinburgh and London. We trace the distribution of variants available and suggest that the factors contributing to the acquisition of variation (or lack of it) among migrant adolescents, depends on a numer of language-internal and language-external factors. We argue that the frequency of occurrence of a given variant among migrant adolescents can be seen as a reflection of the speech pattern of their local peers. However, the factors that contribute to the variant choice differ significantly between the groups.
Źródło:: Socjolingwistyka; 2014, 28; 137-152
0208-6808
Pojawia się w:: Socjolingwistyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Clarkson jest kobietą, czyli o problematyce płci kulturowej w języku na przykładzie wywiadów przeprowadzonych w brytyjskim programie motoryzacyjnym Top Gear
Autorzy:: Janiak, Ziemowit
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630757.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: gender
sex
sociolinguistics
gender studies
płeć biologiczna
płeć kulturowa
socjolingwistyka
Opis:: The present article investigates the issue of gender differences in language use. We look at some essential notions indispensable in the analysis of language use such as context. We also present some of the ideas and theories related to the question whether there are systematic differences in the ways men and women use language introduced by scholars working within the frame of gender studies and sociolinguistics. The aforementioned ideas are integrated into our analysis of the linguistic material that comes from a popular motoring show Top Gear.
Niniejszy artykuł podejmuje kwestię różnic w użyciu języka, wynikających z płci interlokutorów. Przez analizę kluczowych pojęć (takich jak np. kontekst) oraz przegląd poglądów i teorii badaczy zajmujących się socjolingwistyką i problematyką gender autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy istnieją systematyczne różnice w użyciu języka wynikające z płci. Opierając rozważania na pojęciach, poglądach i teoriach wspomnianych powyżej, przeprowadza analizę materiału językowego pochodzącego z popularnego programu motoryzacyjnego Top Gear.
Źródło:: Acta Humana; 2015, 6
2082-4459
Pojawia się w:: Acta Humana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Dialekt Cockney – jego charakterystyka i wpływ na dzisiejszy język angielski
The dialect Cockney – his characteristics and the influence on today’s English
Autorzy:: Zarzycki, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38430793.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: Cockney
Cockney rymowanie slangu
ankiety
dialekt londyński
socjolingwistyka
Cockney Rhyming the Slang
inquiry tests
the London-dialect
the sociolinguistics
Opis:: Artykuł powstał w oparciu o pracę magisterską pt. „Percepcja wybranych cech języka Cockney przez native speakerów” obronioną w 2009 roku. Zasadniczym celem artykułu jest analiza badania ankietowego dotyczącego tematu dialektu Cockney przeprowadzonego za pomocą narzędzia umieszczonego na portalu www.freeonlinesurveys.com. Na przełomie kwietnia i maja 2009 roku w ramach uzupełnienia ankiety omówiono z native speakerami, ukierunkowując ocenę stanu ich świadomości na temat istnienia dialektu Cockney we wschodnim Londynie. Przed przystąpieniem do ankiety zapoznano się z wiedzą teoretyczną na temat Cockney, biorąc pod uwagę m.in. etymologię słowa Cockney oraz pochodzenie dialektu czyli zasady twórczości Cockney Rhyming of the Slang.
The present article based is on the master’s thesis entitled Native speakers’ perception of chosen features of Cockney of defended by me in 2009. A principal purpose of the article is the analysis of the survey on the subject the dialect Cockney of carried out by means of the tool placed on the portal www.freeonlinesurveys.com. At the turn of April and May of the year 2009 native speakers were spoken for the supplement of the survey targeting the evaluation of the state of their consciousness on the subject existences of the dialect Cockney from eastern London. Before the analysis of the survey, became introduced theoretical knowledge on the subject of Cockney taking into account among other things the etymology of the word Cockney, the origin of the dialect or rules of the creations of Cockney Rhyming of the Slang.
Źródło:: Językoznawstwo; 2015, 9; 97-110
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Latvian dialects in the 21st century: old and new borders
Dialekty łotewskie w wieku XXI: stare i nowe granice
Autorzy:: Stafecka, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/967636.pdf
Data publikacji:: 2015-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: dialectology
sociolinguistics
Latvian dialects
dialektologia
socjolingwistyka
dialekty łotewskie
Opis:: Although historical regional dialects are still relatively well preserved in Latvia, nowadays one can no longer speak of dialects and sub-dialects in the traditional sense because, due to changes of administrative borders, the traditional sub-dialects are subject to attrition and gradual loss. In particular, the contact zone of Central and High Latvian dialect has changed markedly. The border of High Latvian dialect has moved to the east. Since 2013, a project “Latvian Dialects in the 21st Century: a Sociolinguistic Aspect” is being carried out in order to gain an insight into contemporary Latvian dialect situation, analyzing at least three sub-dialects in each dialect. However, we can speak of dialect borders in another aspect. For instance, the borders between the preservation of dialectal features and the impact of standard language, as well as the borders of maintenance of sub-dialectal feature among the speakers of different age groups. Attention is also paid to the use of sub-dialects in central and peripheral parts of territories. The first research results showed that people who live further from the centre use the sub-dialect more often – especially in communication with family members (including the younger generation), relatives and neighbours. The preliminary results show a different situation among dialects. In the sub-dialects of the Middle dialect, which is closest to Standard Latvian, the borderline between sub-dialect and standard language has almost disappeared, since the informants practically do not feel any difference between them. In the Livonianized dialect, there are several features that are still more or less present in the speech of all generations – generalization of masculine gender, reduction of word endings, etc. However, in this dialect, too, the language used by younger speakers is gradually losing the dialectal features. The situation differs in various sub-dialect groups of High Latvian dialect. The Selonian sub-dialects spoken in Zemgale show traces of dialectal features (syllable tones, irregular vowel shifts, etc.); they are found mainly in the speech of older generation. The Latgalian sub-dialects in Vidzeme are mainly spoken by older respondents and usually among family members; while in public spaces the sub-dialects practically cannot be heard. However, many dialectal features have been retained in the speech of middle and even younger generations. The most stable are the sub-dialects spoken in Latgale because of their use not only in everyday speech but also in cultural activities. The presence of the Latgalian written language, too, helps to maintain local sub-dialects; it is also used in Roman Catholic church services in Latgale. In Latgale, the sub-dialects are spoken by all generations. However, the younger people sometimes use the standard language to communicate among themselves. This study provides new facts and might be the basis for further research. It might allow to predict the development of native language and its dialects as an important component of national and local identity respectively. Comparative analysis of material acquired at different periods allows us to conclude which dialectal features are more viable and which are more likely to change and disappear.
Choć na Łotwie wciąż stosunkowo dobrze zachowały się historyczne dialekty lokalne, nie można już obecnie mówić o dialektach i gwarach w tradycyjnym znaczeniu. Zmiany granic administracyjnych sprawiły bowiem, że tradycyjne gwary ulegają dziś zatarciu i stopniowo zanikają. Znacząco zmieniło się zwłaszcza usytuowanie strefy styku dialektów środkowego i górnołotewskiego; granica zasięgu tego ostatniego przesunęła się na wschód. Kwestiom tym poświęcono projekt „Dialekty łotewskie w XXI wieku: aspekt socjolingwistyczny”, w ramach którego od 2013 r. badana jest sytuacja socjolingwistyczna gwar na współczesnej Łotwie. Analizowane są przynajmniej trzy gwary w obrębie każdego z dialektów. Pojęcie granicy ma jednak zastosowanie do opisu innych aspektów badań dialektologicznych. Można na przykład mówić o granicy między zachowaniem cech dialektów a wpływami języka literackiego, jak również o granicach podtrzymywania cech gwarowych w mowie użytkowników należących do różnych grup wiekowych. Badaniu poddano także kwestię używania gwar w centralnych i peryferyjnych częściach rejonu ich występowania. Wstępne wyniki sugerują, że ludzie mieszkający dalej od centrum używają gwary częściej – zwłaszcza w komunikacji z członkami rodziny (w tym z młodszego pokolenia), z krewnymi i z sąsiadami. Wstępne wyniki badań wskazują także na zróżnicowaną sytuację poszczególnych dialektów. Na obszarze występowania gwar dialektu środkowego, najbliższego literackiej łotewszczyźnie, niemal zanikło rozgraniczenie między gwarami a językiem literackim, skoro różnicy takiej nie odczuwają sami informatorzy. W dialekcie liwońskim występuje kilka cech dialektalnych, obecnych jeszcze w większym lub mniejszym stopniu w mowie wszystkich pokoleń, jak uogólnienie rodzaju męskiego czy redukcja wygłosu. Jednakże i tutaj język, którym posługują się młodsi użytkownicy, stopniowo traci cechy dialektalne. Inna sytuacja panuje w grupach gwarowych dialektu górnołotewskiego. Gwary selońskie z Semigalii wykazują ślady cech dialektalnych (tonalność sylab, nieregularne przesunięcia samogłosek itd.); występują one przede wszystkim w mowie starszego pokolenia. Gwarami łatgalskimi z Widzeme posługują się z kolei głównie starsi respondenci, zwykle w gronie najbliższej rodziny; gwar tych praktycznie nie słyszy się natomiast w przestrzeni publicznej. Wiele cech dialektalnych zachowało się tu jednak także w mowie średniego, a nawet młodszego pokolenia. Najstabilniejsze okazały się gwary Łatgalii, co wiąże się z ich użyciem nie tylko w mowie codziennej, lecz również w działalności kulturalnej. Zachowaniu gwar sprzyja także istnienie łatgalskiego języka pisanego, jak również używanie miejscowego języka podczas nabożeństw Kościoła katolickiego. Wszystko to sprawia, że w Łatgalii gwarami posługują się przedstawiciele wszystkich pokoleń. Jednakże i tutaj ludzie młodsi niekiedy komunikują się między sobą w języku literackim. Studium to jest prezentacją nowych danych i jako takie może stanowić podstawę dalszych badań. Badania takie mogłyby umożliwić prognozowanie tego, jak rozwijać się będą język łotewski oraz jego dialekty jako ważne składniki odpowiednio narodowej i lokalnej tożsamości Łotyszy. Analiza porównawcza materiałów zebranych w różnych okresach pozwala na wyciąganie wniosków co do tego, które cechy dialektalne wykazują większą żywotność, które zaś prawdopodobnie ulegną zmianie lub zanikowi.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 1-13
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Orthophonic errors/clippings in speeches delivered by prominent Polish politicians (2009-2016)
Pomyłki ortofoniczne/skrócenia w wystąpieniach prominentnych polskich polityków (2009-2016)
Autorzy:: Jaskuła, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850824.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: morphology
phonology
clipping
orthophony
speeches
broadcast media
politicians
sociolinguistics
morfologia
fonologia
ucięcie
ortofonia
wystąpienie
media audiowizualne
politycy
socjolingwistyka
Opis:: This paper tackles the issue of incorrect abbreviating original words in the Polish language used by the most prominent Polish political figures of the recent years. Orthophony as such is extremely frequently violated in everyday language. The language of Polish broadcast media, contrary to what it was like a few decades ago, seems to follow the trends observed in the speech of ordinary citizens of the country. Moreover, official speeches delivered by major politicians appear to reflect the nonchalance of average speakers. In this article a preliminary analysis of the issue of language decadence at the heights of power is proposed.
Niniejszy artykuł podejmuje kwestię niepoprawnego skracania polskich wyrazów używanych przez prominentnych polskich polityków ostatnich lat. Ortofonia jest bardzo często naruszana w języku codziennym. Współczesny język mediów audiowizualnych, w odróżnieniu od sytuacji sprzed kilku dekad, wydaje się ulegać trendom widocznym w mowie przeciętnego obywatela. Ponadto, oficjalne przemowy głównych polityków najwyraźniej odzwierciadlają nonszalancję i niedbałość przeciętnych użytkowników języka. W artykule zaproponowana jest wstępna analiza schyłku poprawnego języka na szczytach władzy.
Źródło:: Facta Simonidis; 2016, 9, 1; 43-55
1899-3109
Pojawia się w:: Facta Simonidis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Podstawowe problemy językoznawstwa antropologicznego
Basic Issues of Anthropological Linguistics
Autorzy:: Chruszczewski, Piotr P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1191968.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:: Anthropological Linguistics
Contact Linguistics
Sociolinguistics
Pragmatics
cultural patterns
discursive practices
językoznawstwo antropologiczne
lingwistyka kontaktu
socjolingwistyka
pragmatyka
wzory kultury
praktyki dyskursywne
Opis:: “Wysiłek autora został skupiony na połączeniu zgłębiania języka ze zgłębianiem innych gałęzi antropologii, bowiem język jest najlepiej rozumiany gdy nawyki, obyczaje, instytucje, filozofia – esencja myśli urzeczywistnionej w języku – są najlepiej poznane. Badacz języka powinien zajmować się ludźmi, którzy mówią tym językiem; to właśnie było celem napisania tej książki [pracy – P.C.], zawierającej wiele odniesień do innych gałęzi antropologii”. Powell ([1877] 1880: vi)
“It has been the effort of the author to connect the study of language with the study of other branches of anthropology, for a language is best understood when the habits, customs, institutions, philosophy – the subject-matter of thought embodied in the language – are best known. The student of language should be a student of the people who speak the language; and to this end the book [paper – P.C.] has been prepared, with many hints and suggestions relating to other branches of anthropology.” Powell ([1877] 1880: vi)
Źródło:: Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 61-73
2543-7844
Pojawia się w:: Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Wczesny i późny biblijny język hebrajski: o możliwościach chronologicznego wyjaśniania różnic językowych w Biblii Hebrajskiej
Early and Late Biblical Hebrew: About Chronological Interpretation of Linguistic Differences in the Hebrew Bible
Autorzy:: Slawik, Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/494395.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:: biblijny język hebrajski
wczesny (klasyczny/standardowy) i późny biblijny język hebrajski
model chronologiczny
krytyka tekstu
krytyka literacka
datowanie tekstów Biblii Hebrajskiej
socjolingwistyka historyczna
analiza wariantów językowych
Biblical Hebrew
Early (Classical/Standard) Biblical Hebrew and Late Biblical Hebrew
periodization of language
textual criticism
literary criticism
dating of the Hebrew Bible texts
historical sociolinguistic
variationist analysis
Opis:: Artykuł przedstawia dyskusję dotyczą chronologicznego interpretowania różnic językowych w biblijnym języku hebrajskim. Pomimo rozpowszechnionego posługiwania się klasyfikacją wczesny/klasyczny/standardowy i późny biblijny język hebrajski, model chronologiczny zawiera trudne do pokonania trudności, przede wszystkim ze względu na stan źródeł (dominacja średniowiecznego TM, złożoność literacka i trudności tekstowokrytyczne, problematyczne datowanie). Coraz częściej postuluje się stosowanie metodologii historycznej socjolingwistyki (analiza wariacji językowych) w badaniach nad starożytnym językiem hebrajskim. Konieczne są interdyscyplinarne badania, które mogłyby łączyć ze sobą rezultaty badań biblistycznych (krytyka tekstu i krytyka literacka) z analizami socjolingwistycznymi. Na chwilę obecną wspieranie datowania tekstów biblijnych na podstawie cech językowych jawi się jako bardzo wątpliwe.
The contribution shows a dispute over periodization of Biblical Hebrew. A strong conviction of development from Early/Classical/Standard Biblical Hebrew to Late Biblical Hebrew still dominates in spite of problems, which were presented in many studies. Difficulties of the conventional periodization derive from source conditions: priority of the medieval MT, which calls for textual and literary criticism, questionable dating of biblical books and texts. In the last decades there were presented important studies in historical linguistics of Biblical Hebrew (variationist analysis) but there is still a need for collaboration between biblical studies (literary and textual criticism) and historical linguistics. For now the linguistic dating of biblical writings seems to be very doubtful.
Źródło:: Rocznik Teologiczny; 2016, 58, 4; 497-522
0239-2550
Pojawia się w:: Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "socjolingwistyka" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język