Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Derywacja semantyczna od ps. *vol w języku polskim i macedońskim

Autorzy:

Topolińska, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049965.pdf

Data publikacji:

2022-01-25

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

konstanta semantyczna rdzenia
derywacja semantyczna
the semantic constant of the core

Opis:

Autorka przedstawia liczne derywaty od prasłowiańskiego *vol- w języku polskim i bardzo ograniczony zestaw takich derywatów w języku macedońskim. Broni tezy, że systematyczne analizy leksykalnego zróżnicowania dialektalnego prasłowiańszczyzny mogą dać lepszy i bardziej inspirujący opis języka naszych przodków niż zróżnicowanie morfologiczne.
The author presents numerous derivatives from the Proto-Slavic *vol- in Polish and a very restricted number of such derivatives in Macedonian. She defends the thesis that a systematic analysis of the lexical dialectal differentiation of Proto-Slavic would give us a better and more inspirative picture of the language of our ancestors than its morphological differentiation.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2022, 18; 205-209
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

The use of D2RQ in the integration of development tools
Wykorzystanie D2RQ w integracji narzędzi rozwojowych

Autorzy:

Górka, Wojciech
Socha, Michał
Piasecki, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/587493.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Tematy:

D2RQ
Development tools
Semantic integration
Semantic web
Narzędzia
Semantyczna integracja
Semantyczna sieć

Opis:

The aim of the article is to present an approach to the integration of heterogeneous data sets from independent computer systems. The article presents the use of integration by means of the virtualization of data sets in a consistent semantic graph. The integration was carried out in accordance with the ATOM methodology, which had been worked out earlier, using the D2QR tool. The tool is presented in the paper as a representative of a class of tools for integrating multiple heterogeneous data sources into one coherent data space. The article describes the experience of using the various options of D2RQ for integration of data sources and different approaches to the issues related to semantic integration. The authors also presented their modification of the tool and suggestions for its improvement. The research and experience are directly related to the CCMODE project (Common Criteria compliant Modular Open IT security Development Environment).
Artykuł opisuje doświadczenia związane z realizacją semantycznej integracji systemów informatycznych. Prezentuje wykorzystanie integracji w rozumieniu wirtualizacji zbiorów danych w spójny graf semantyczny. Integracja została zrealizowana zgodnie z wypracowaną wcześniej metodyką ATOM, z wykorzystaniem narzędzia D2RQ. W artykule zostało przedstawione omawiane narzędzie jako reprezentant klasy narzędzi służących do integracji wielu źródeł danych w jedną spójną przestrzeń danych. Ponadto zostały opisane doświadczenia z wykorzystania poszczególnych możliwości D2RQ pod kątem integracji źródeł danych oraz różne sposoby podejścia do zagadnień związanych z tym tematem. Autorzy przedstawili również swoje modyfikacje narzędzia oraz propozycje jego udoskonalenia. Przeprowadzone badania i zebrane doświadczenia były bezpośrednio związane z realizacją projektu CCMODE (Common Criteria compliant Modular Open IT security Development Environment).

Źródło:

Studia Ekonomiczne; 2016, 308; 62-73
2083-8611

Pojawia się w:

Studia Ekonomiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

O semantycznej ekwiwalencji przysłów
On the Semantic Equivalence of Proverbs

Autorzy:

Smoleń-Wawrzusiszyn, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1954233.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

przysłowie
ekwiwalencja semantyczna
proverb
semantic equivalence

Opis:

Proverbs, as peculiar mini-texts, are a subject of interdisciplinary studies. Also for linguists they are a precious field of various types of research and analyses. The article touches upon the problem of the way different proverbs, having the same semantic value, function in the language, eg. the two proverbs Jaki ojciec, taki syn (Like father, like son) and Niedaleko pada jabłko od jabłoni (An apple falls close to the apple tree) have the same meaning ‘children are like their parents’. The described phenomenon is called semantic equivalence, and, as it appears, is not a homogeneous phenomenon in the world of proverbs. There are sets of proverbs that are characterized by a real semantic identity, but one should more often talk about similarity, and not identity within one particular semantic group. This fact is made up by the following factors: the syntactic plane that decides about formal relations between parts of the proverb, and the lexical store that is connected with a particular type of imagery. Both these factors form the final and complete meaning of the given proverb. They may be the source (albeit not in every case) of additional contents of the meaning, which  is why proverbs that carry the same meaning have various functions – those of admonition, warning, reprimand, critique, praise, encouragement or assessment, etc. Hence a definite form of a proverb may determine the way and range in which it may be used and be a factor that limits interchangeability in the group of equivalents. Equivalence of proverbs undoubtedly is a proof of the language’s wealth – it is a phenomenon that makes it possible to choose the most adequate proverb, depending on the intentions of the sender and the function it is supposed to fulfil in a definite communication situation.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 187-198
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Metaforyczne wino. Językowe sposoby charakteryzowania cech wina w kontekście lingwistyki kognitywnej

Autorzy:

Skrzypczak, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798659.pdf

Data publikacji:

2019-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

metafora
analiza semantyczna
konceptualizacja
zasób leksykalny

Opis:

The article is going to show metaphorical language of wine tasting notes and wine tasting notes dictionaries available on Polish internet wine services. The language shows how we conceptualize wine. The analysis is conducted and based on cognitive linguistic approach, is a basis for further research and does not constitute an exhausted subject.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2013, 7; 101-108
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Normatywność znaczenia a kryterium poprawnościużycia wyrażeń

Autorzy:

Buczkowska, Janina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2101462.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

normatywność znaczenia
kryterium poprawności
poprawność
semantyczna
znaczenie językowe
treść semantyczna
reprezentacja
orzekanie terminu o przedmiocie

Opis:

Jednym z szeroko omawianych i kontrowersyjnych wątków w dyskusji nad normatywnością znaczenia jest problem kryterium semantycznej poprawności użycia wyrażeń. Można wyodrębnić dwa główne składniki tego problemu: kwestię samego sformułowania takiego kryterium oraz kwestię konsekwencji normatywnych istnienia takiego kryterium. Przedstawione w artykule rozważania odnoszą się do pierwszego z wymienionych problemów i koncentrują się wokół następujących kwestii: analiza trudności, jakie napotyka najczęściej wskazywane kryterium, utożsamiające poprawność użycia terminu z prawdziwością orzekania o przedmiocie, a szczególnie wynikającego z niego zobowiązania do mówienia prawdy; wskazanie potrzeby rozróżnienia poprawności semantycznej i prawdziwości orzekania o przedmiotach; przedstawienie propozycji kryterium poprawności semantycznej użycia wyrażenia w kategoriach treści przypisywanej do wyrażenia w jego konkretnym użyciu; wskazanie i analiza relacji pomiędzy poprawnością użycia a prawdziwością orzekania o przedmiocie opartej na funkcji reprezentowania rzeczywistości przez system językowy.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 1; 125-139
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Semantic Structure of the Sentence and Its Realisations (Bulgarian “аха” and Its Polish Equivalents)
Struktura semantyczna zdania i jej realizacje (bułg. аха i polskie ekwiwalenty)

Autorzy:

Korytkowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/33307869.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

semantics
semantic condensation
semantic category of degree
semantic confrontation
Bulgarian language
Polish language
translation
semantyka
kondensacja semantyczna
semantyczna kategoria stopnia
konfrontacja semantyczna
język bułgarski
język polski

Opis:

The aim of the paper is to establish the relevant semantic features of the Bulgarian particle аха in the predicative function. It is thought that its semantic structure includes a potential and a temporal component. Hence, the function of the analysed particle is a specific result of semantic condensation. Possibilities to form Polish semantic equivalents of Bulgarian sentences with аха are indicated. Polish language does not have any synonymous lexical unit with the Bulgarian аха, so equivalent sentences have the form of an analytical paraphrase. According to the model of semantic syntax, the categories of modality (M) and temporality (T) are not parts of the Dictum (D), which dominates the predicate (P) and its arguments (in the model of the elementary sentence structure). Therefore, the same semantic structures are realized as different formal structures in both languages.  
Celem artykułu jest ustalenie relewantnych cech semantycznych partykuły bułgarskiej аха о funkcji orzeczenia. Przyjęto, że struktura semantyczna zawiera element potencjalności oraz decydujący o znaczeniu leksemu element temporalny. Funkcja badanej partykuły jest więc specyficznym efektem kondensacji semantycznej. Wskazano możliwości tworzenia semantycznych ekwiwalentów zdań bułgarskich w języku polskim. W polskim brak tożsamego odpowiednika leksykalnego, więc struktura synonimicznych zdań ma cechy parafrazy analitycznej. W semantycznym modelu struktury zdań elementarnych komponenty M (modalność) i L (lokalizacja) nie należą do Dictum, które dominuje nad P – predykatem i jego argumentami. Tak więc w obu językach strukturze semantycznej omawianych jednostek odpowiadają odmienne realizacje formalne.

Źródło:

Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400

Pojawia się w:

Slavia Meridionalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Dziecięce konceptualizacje „tęsknoty”

Autorzy:

Jęczeń, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798722.pdf

Data publikacji:

2019-05-20

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

konceptualizacja
tęsknota
rozmowa kierowana
struktura semantyczna
dialog

Opis:

The paper seeks to shows the conceptualizations of the concept of longing/yearningas understood by children at different stages of cognitive development; intellectually normalsix-year-old children and ten-year-old children with Down syndrome. The way of expressingthe emotion of longing depends on the cognitive abilities of the studied children. What emergesfrom them is subjective experience, individual viewpoints and the popular view of the world. Inboth groups of subjects we see differences in the construction (choice of aspects) of the semanticstructure of the concept, dissimilarities in the anthropocentric attitude towards reality andthe subjectivism of observations.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2017, 11; 43-65
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Cechy składniowe i semantyczne jednostek swego rodzaju i pewnego rodzaju

Autorzy:

Żochowska, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049938.pdf

Data publikacji:

2011-01-01

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

eksplikacja semantyczna
jednostka leksykalna
przymiotnik
wyrażenie metapredykatywne

Opis:

The analysis undertaken in the article has shown that the sequences of words swego rodzaju and pewnego rodzaju ‘kind of’ (not attested in most Polish dictionaries) consist of components which belong to the closed substitution class, it is therefore fully justified to classify them as lexical units. The analysis of the sentential positions of the phrases swego rodzaju and pewnego rodzaju suggests that they are adjectives, and the analysis of their semantic features has shown that their meaning is related to that of the particles prawie ‘almost’ and w zasadzie ‘in principle’. Furthermore, semantic explication has demonstrated that the analyzed lexical are not synonymous.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 141-152
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Derywacja semantyczna (i formalna) od prasłowiańskiego rdzenia *by- na gruncie polskim

Autorzy:

Topolińska, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049974.pdf

Data publikacji:

2022-01-25

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

derywacja semantyczna
być
semantic derivation
Pol. być

Opis:

Artykuł przedstawia rezultaty semantycznej i formalnej derywacji ogólnosłowiańskiego rdzenia *by- (por. polski czasownik być) w języku polskim, bazującej na dwóch różnych komponentach semantycznych: 1. ‘istnieć, być gdzieś’ i 2. ‘być jakimś / kimś’. Analizy prowadzą do konkluzji, że *by- (w derywatach od być) ma bardzo wysoką frekwencję, zarówno w słownictwie, jak i w tekstach, stanowi więc ważny element polskiego systemu leksykalnego i syntaktycznego.
The paper presents the results of the semantic and formal derivation of the Common Slavic root *by- (as in the Polish verb być) in the Polish language based on its two different semantic components: 1. ‘to exist, to be somewhere’ and 2. ‘to have some attribute’; ‘to be somebody’. The analyses lead to the conclusion that *by- (in the derivatives from być) has extremely high frequency both in the vocabulary and in the texts, and as such constitutes an important element of the Polish lexical and syntactic system.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2022, 18; 201-204
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Mechanizmy neuronalne fluencji semantycznej i literowej: badania z użyciem fMRI. Implikacje kliniczne

Autorzy:

Gawda, Barbara
Szepietowska, Ewa Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1160520.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Tematy:

mechanizmy neuronalne
fluencja semantyczna
fluencja fonemowa
fmri

Opis:

Zadania wymagające wymieniania słów z kategorii semantycznych (F5) i rozpoczynające się określoną głoską (FF) są często wykorzystywane w praktyce klinicznej. Na bazie badań neuroobrazowych i klinicznych przyjmuje się, że mają one inne podstawy neuronalne a w konsekwencji - różną wartość diagnostyczną. Wykonanie FS wskazuje na sprawność pamięci semantycznej, FF - funkcji wykonawczych. W badaniach własnych opisano i porównano aktywacje mózgowe towarzyszące wykonaniu 2 typów zadań (semantycznych: zwierzęta, pojazdy oraz fonetycznych: słowa z początkową głoską kij) Badania zrealizowano w schemacie blokowym z zastosowaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Uczestnikami były osoby zdrowe (N = 35). Wyniki wskazują na dyskretne różnice aktywacji mózgowej pomiędzy F5 i FF. W realizacji FS jest zaangażowanych wiele okolic obu półkul, szczególnie bocznych i przyśrodkowych części płatów skroniowych oraz dolny zakręt czołowy (IFG - część trójkątna), natomiast w wykonaniu FF uczestniczy głównie część wieczkowa IFG, jądra podstawy oraz móżdżek. Dane te będą omawiane w odniesieniu do praktyki klinicznej.

Źródło:

Polskie Forum Psychologiczne; 2016, XXI, 2; 170-187
1642-1043

Pojawia się w:

Polskie Forum Psychologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Prototypical implementation of a decentralized semantic-web-based information system for specific study programs
Prototypowa implementacja zdecentralizowanego systemu informacyjnego opartego na sieci semantycznej dla specyficznych programów studiów

Autorzy:

Jetschni, Jonas
Meister, Vera G.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/590808.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Tematy:

Education management
Knowledge extraction
Semantic annotation
Semantic web application
Ekstrakcja wiedzy
Semantyczna adnotacja
Semantyczna aplikacja internetowa
Zarządzanie edukacją

Opis:

The paper describes the approach and the results of an agile student’s development project. Initial point was the idea of a decentralized guide for specific study programs located in the DACH (Germany, Austria, Switzerland) region. Compared with existing systems, this guide is meant to provide relevant, and moreover commensurable information about the subject-specifics features of study programs. Prospective students ought to get support in their study decision. In addition, the system may support other stakeholders, e. g. companies searching for qualified personnel in a specific field. The basic idea is to allow the semantic enrichment of any website of a university on study programs (i.e. in a decentralized manner), which is based on an ontology for Information Systems study programs. Doing so, this information become web-wide accessible and may be aggregated and visualized in a web application. The single stages of development will be described from a business as well as from a technical perspective.
W artykule przedstawiono metodę oraz wyniki zwinnego projektu rozwoju edukacji studenta. Pierwotną była idea zdecentralizowanego poradnika dla konkretnych programów studiów, zlokalizowanych w regionie DACH (Niemcy, Austria, Szwajcaria). W porównaniu z istniejącymi systemami, analizowany w tym artykule poradnik dla studentów ma na celu zapewnienie odpowiedniej i współmiernej informacji dotyczącej programów studiów, zorientowanych na poszczególne przedmioty. Podstawową ideą jest umożliwienie semantycznego wzbogacenia każdej strony internetowej uniwersytetu o treści dotyczące programów studiów i oparte na ontologii programów studiów z dziedziny Systemów Informatycznych. W artykule poszczególne etapy rozwoju zostaną opisane z biznesowego i technicznego punktu widzenia.

Źródło:

Studia Ekonomiczne; 2016, 296; 7-21
2083-8611

Pojawia się w:

Studia Ekonomiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

"Semantic simulation engine" for mobile robotic applications
System symulacji semantycznej dla aplikacji robotów mobilnych

Autorzy:

Będkowski, J.
Masłowski, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/276939.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów

Tematy:

roboty mobilne
symulacja semantyczna
mobile robots
semantic simulation

Opis:

In the paper the "Semantic Simulation Engine" dedicated for mobile robotics applications is shown. Presented software performs mobile robot simulation in virtual environment built from real 3D data that is transformed into semantic map. Data acquisition is done by real mobile robot PIONEER 3AT equipped with 3D laser measurement system. Semantic map building method and its transformation into simulation model (NVIDIA PhysX) is described. The modification of ICP (Iterative Closest Point) algorithm for data registration based on processor GPGPU CUDA (Compute Unified Device Architecture) is shown. The semantic map definition is given including the set of semantic entities and set of relations between them. Methods for localization and identification of semantic entities in 3D cloud of points based on image processing techniques are described. Results and examples of semantic simulation are shown.
W pracy przedstawiono system symulacji semantycznej "Semantic Simulation Engine" dedykowany aplikacjom robotów mobilnych. Oprogramowanie realizuje symulację robota mobilnego poruszającego się w wirtualnym środowisku powstałym na bazie rzeczywistych pomiarów 3D przekształconych w mapę semantyczną. Pomiary dokonane są z wykorzystaniem rzeczywistego autonomicznego robota mobilnego klasy PIONEER 3AT wyposażonego w laserowy system pomiarowy 3D. Przedstawiono metodę budowy mapy semantycznej oraz metodę transformacji tej mapy do modelu symulacyjnego (NVIDIA PhysX). Przedstawiono autorską modyfikację algorytmu ICP (Iterative Closest Point) zastosowaną do dopasowywania dwóch chmur punktów 3D z wykorzystaniem procesora GPGPU CUDA (Compute Unified Device Architecture). Przedstawiono założenia mapy semantycznej, w tym zbiór podstawowych elementów semantycznych oraz relacji między nimi. Omówiono autorskie metody lokalizowania oraz identyfikacji elementów semantycznych w chmurze punktów 3D z zastosowaniem technik przetwarzania obrazów. Pokazano przykłady działania opracowanego systemu symulacji semantycznej.

Źródło:

Pomiary Automatyka Robotyka; 2011, 15, 2; 333-343
1427-9126

Pojawia się w:

Pomiary Automatyka Robotyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Sieć semantyczna : nowe spojrzenie na zarządzanie wiedzą w aspekcie przedsiębiorstwa
Semantic Web : new knowledge management in business aspects

Autorzy:

Gładysz, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/312960.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"

Tematy:

zarządzanie
sieć semantyczna
RDF
RDFS
management
semantic web

Opis:

W artykule ukazany został obecny stan oraz rozwój sieci semantycznej w ujęciu aplikacyjnym ukazując wybrane przykłady praktyczne. Zawarty został przegląd najpowszechniej używanych technologii wykorzystywanych w sieci semantycznej: trójki RDF i RDFS, język opisu ontologii OWL, język zapisu reguł SWRL, język definiowania zapytań do struktur semantycznych SPARQL, a ta także systemy wnioskujące. Dokonane zostało syntetyczne przedstawienie wybranych aplikacji semantycznych zarówno komercyjnych jak i typu Open Source. Przedstawione zostały wybrane praktyczne przykłady zastosowań sieci semantycznych.
The article presents the current state and development of the semantic web in terms of application, showing selected practical examples. A review of the most commonly used technologies used in the semantic web: RDF and RDFS triangles, OWL ontology description language, SWRL SWL writing language, SPARQL semantics query language, and application systems. A synthesis of selected semantic applications, both commercial and open source, has been made. Selected practical examples of semantic web applications are presented.

Źródło:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 6; 1666-1671, CD
1509-5878
2450-7725

Pojawia się w:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Metody formułowania ontologicznych zapytań
Methods of forming ontology queries

Autorzy:

Kaczmarek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/268295.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki

Tematy:

ontologiczne zapytania
sieć semantyczna
ontology queries
semantic web

Opis:

Artykuł dotyczy problemu wydobywania danych wyraSonych w postaci ontologii opisanej językiem Web Ontology Language. Dane takie mogą być wydobywane przy użyciu ontologicznych zapytań. Artykuł przedstawia rodzaje języków umożliwiających formułowanie tego rodzaju zapytań. Ontologiczne zapytania mogą być formułowane przez uSytkowników podobnie jak zapytania w wyszukiwarkach internetowych tworzone w celu znajdowania stron internetowych. W wyszukiwarkach stosowane są metody ułatwiające uSytkownikom tworzenie zapytań. Artykuł pokazuje, że tego rodzaju metody stosowane w wyszukiwarkach mogą być równieS zastosowane do wspierania użytkowników w tworzeniu zapytań ontologicznych.
This paper is concerned with retrieving data expressed in the form of ontology which is described by Web Ontology Language. Such data can be extracted with the use of ontology queries. The paper describes languages which make possible to prepare this type of queries. Ontology queries can be prepared similarly as web search queries formed in search engines. In search engines methods supporting users in forming queries are used. This paper presents that such methods can be also adopted to facilitate users in forming ontology queries.

Źródło:

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2009, 26; 57-60
1425-5766
2353-1290

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Nazwy ulic Sadek w powiecie nakielskim

Autorzy:

Duszyński-Karabasz, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798664.pdf

Data publikacji:

2019-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

analiza strukturalna i semantyczna
nazwy ulic
Nakło
Sadki

Opis:

The article presents the street names of village Sadki in the Nakło County. It is concerned with semantic and structural analysing of the street names. The paper is a part of the project “The street names of the chosen villages in Kujawsko-Pomorskie Voivodeship”.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2013, 7; 43-52
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Obraz Neapolu w wybranych opowiadaniach Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
The Picture of Naples in Selected Short Stories by Gustaw Herling-Grudziński

Autorzy:

Guz, Marzena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591298.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

vocabulary
semantic classification
Gustaw Herling-Grudziński
słownictwo
klasyfikacja semantyczna

Opis:

Artykuł poświęcony jest słownictwu opisującemu miasto Neapol. Materiał badawczy pochodzi z dwóch opowiadań włoskich Gustawa Herlinga-Grudzińskiego pt. Cud oraz Dżuma w Neapolu. Moje badanie polega w pierwszej części na przyporządkowaniu materiału obrazującego Neapol określonym kręgom tematycznym, takim jak: ludzie; miejsca; infrastruktura; kultura i życie społeczne; realia życia/atmosfera w mieście. W drugiej części przedstawiono formalną charakterystykę wyekscerpowanego materiału. Jeśli chodzi o podział semantyczny zgromadzonego słownictwa, to najobfitsza w opowiadaniach jest leksyka odnosząca się do ludzi. Przestrzeń Neapolu została przedstawiona przez Herlinga-Grudzińskiego wybiórczo i fragmentarycznie. W zebranym materiale znalazły się głównie rzeczowniki, czasem dookreślane przymiotnikami lub innymi formami przydawek. Wśród tropów stylistycznych występują liczne peryfrazy. Niemało jest też nazw własnych oraz słownictwa obcego.
The article presents the vocabulary depicting Naples. The material for the analysis has been taken from two Italian short stories written by Gustaw Herling-Grudziński entitled Cud [‘Miracle’] and Dżuma w Neapolu [‘Plague in Naples’]. The first part of the research consisted in dividing the material into thematic groups such as people, places, infrastructure, culture and social life, and the reality of life/the atmosphere of the city. The second part contains a formal description of the excerpted material. As far as semantic division of the collected vocabulary is concerned the richest lexis of the short stories in question is the one pertaining to people. The space of Naples is presented by Herling-Grudziński selectively and fragmentarily. In the selected material there are mainly nouns, sometimes accompanied by adjectives or other forms of attributes. Among the stylistic tropes there are numerous periphrases. There are many proper names and foreign vocabulary, too.

Źródło:

Studia Językoznawcze; 2018, 17; 133-147
1730-4180
2353-3161

Pojawia się w:

Studia Językoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Charakterystyka semantyczna przysłówków typu na stojąco, na leżąco, na siedząco

Autorzy:

Kościerzyńska, Joanna Kościerzyńska

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049940.pdf

Data publikacji:

2011-01-03

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

przysłówek
przysłówek sposobu
przysłówek odimiesłowowy
przysłówek wielosegmentowy
analiza semantyczna

Opis:

The article discusses those Polish adverbs whose forms are based on the same pattern: na + verb + -ąco. The semantic analysis of such adverbs provides support for treating them as lexical items. The adverbs: stojąco ‘standing’, leżąco ‘lying’ siedząco ‘sitting’, do not occur without the component na, lit. ‘on’, in contrast to other adverbs derived from participles. The whole class of these forms contains only a few elements and it is not productive in contemporary Polish language. The discussed adverbs are semantically associated with the verbs: ktoś stoi, siedzi, leży ‘somebody is standing, sitting, lying’. However, the analysis of the occurrence of these units shows that the discussed lexemes include in their semantic structure elements of comparison.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 153-178
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Semantyczny paradygmat kategorii przypadka i jego wykładniki formalne (z perspektywy języków polskiego i macedońskiego)

Autorzy:

Topolińska, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2050013.pdf

Data publikacji:

2021-03-15

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

predicate
argument
semantic role
reference
predykat
rola semantyczna
referencja

Opis:

Autorka analizuje paradygmat przypadków w językach polskim oraz macedońskim i stwierdza, że paradygmat ten, kontynuując starą tradycję języków klasycznych, składa się z trzech różnych segmentów: przypadków adwerbalnych, przypadka adnominalnego (Genetiw) i przypadka „deontycznego” (Wokatiw); rdzeniem zbioru adwerbalnego jest trio N-D-A – potwierdzenie antropocentrycznego charakteru języka.
The author analyses the case paradigm of Polish and Macedonian languages and states that this paradigm, continuing the old tradition of classical languages, is composed of three different segments: adverbal cases, adnominal case (Genitive) and “deontic” case (Vocative); the core of the adverbal set is the trio N-D-A – a confirmation of the anthropocentric character of the language

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2021, 17; 41-56
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Vocabulary in autism spectrum disorders. Part 2: Qualitative description – the category of things and events
Słownictwo w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu. Część 2: Charakterystyka jakościowa – kategoria rzeczy i zdarzeń

Autorzy:

Hrycyna, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/24202273.pdf

Data publikacji:

2022-06-28

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

autyzm
kategoria semantyczna
rzeczownik
czasownik
autism
semantic category
noun
verb

Opis:

This article is the second part of a study concerned with vocabulary in autism spectrum disorders. It presents a qualitative description of vocabulary in people with autism, and more precisely – its content aspect. After a short presentation of theoretical and methodological assumptions, the author proceeds to characterize the categories of things and events and their lexical exponents: nouns and verbs. The analysis of the research material, appropriately selected literature, shows that in the language of people with autism, as in the language of people with typical linguistic development, the categories of things and events are clearly represented. There are analogies, similarities, but also differences within specific semantic subcategories and lexical exponents. The research results are highly varied, and the author tries to explain the reasons for this variation. She also determines how the analysis carried out paves the way for further studies on vocabulary in autism.
Artykuł jest drugą częścią studium poświęconego słownictwu w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu i obejmuje charakterystykę jakościową słownictwa, a dokładnie jego aspektu treściowego. Autorka po krótkim przedstawieniu założeń teoretycznych i metodologicznych przechodzi do scharakteryzowania kategorii rzeczy i zdarzeń oraz odpowiadających im wykładników leksykalnych: rzeczowników i czasowników. Z analizy materiału badawczego, czyli odpowiednio wybranej literatury przedmiotu, wyłania się wniosek, że w języku osób z autyzmem, tak jak w języku osób o typowym rozwoju językowym, kategorie rzeczy i zdarzeń są wyraźnie reprezentowane. Występują analogie, podobieństwa, ale także różnice w obrębie określonych podkategorii semantycznych i wykładników leksykalnych. Wyniki badań są wysoce zróżnicowane, a przyczyny tego zróżnicowania autorka stara się wyjaśnić. Określa, także w jaki sposób przeprowadzona analiza wytycza drogę do dalszych studiów nad słownikiem w autyzmie.

Źródło:

Logopedia Silesiana; 2022, 11, 1; pp. 1-17: English language version; pp. 18-34: Polish language version
2300-5246
2391-4297

Pojawia się w:

Logopedia Silesiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Ontology-aided management
Zarządzanie ze wspomaganiem ontologii

Autorzy:

Strzelczak, S

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/321572.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej

Tematy:

ontologies
management
semantic integration
changeability
ontologie
zarządzanie
integracja semantyczna
zmienność

Opis:

This work investigates advantages of ontologies as the means for semantic integration of management activities. Semantic technologies are recently recognized as crucial management technologies in domains, which intensively exploit ICT and automation. Ontologies facilitate intra- and inter-organizational integration of different layers, functions, domains and processes of management. Ontologies enhance changeability, mostly in reference to business resources and processes. New forms of organizational structures and processes may also emerge.
W artykule analizuje się zalety ontologii jako narzędzia integracji semantycznej w zarządzaniu. Technologie semantyczne są ostatnio uznawane za bardo ważne technologie zarządzania tam, gdzie intensywnie wykorzystuje się informatyzację i automatyzację. Ontologie mogą wspomagać integrację wewnątrz- i międzyorganizacyjną w odniesieniu do różnych szczebli, funkcji, obszarów i procesów zarządzania. Ontologie wspomagają osiąganie podatności na zmiany, zwłaszcza w przypadku zasobów i procesów gospodarczych. Ponadto, możliwe jest kreowanie nowatorskich struktur organizacyjnych i procesowych.

Źródło:

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2014, 73; 619-629
1641-3466

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Paszport psa, paszport covidowy, paszport do szczęścia: o nowych znaczeniach i użyciach wyrazu paszport
Paszport psa ‘a dog’s passport’, paszport covidowy ‘COVID passport’, paszport do szczęścia ‘a passport to happiness’: New meanings and uses of the word paszport ‘passport’

Autorzy:

Zabawa, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40494498.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

neosemantyzm
innowacja semantyczna
zapożyczenie semantyczne
neosemanticism
semantic innovation
semantic borrowing

Opis:

Celem niniejszego artykułu jest opis neosemantyzmu paszport w polszczyźnie. Opis polega na zestawieniu dotychczasowych znaczeń słowa (zaczerpniętych z USJP, WSJP PWN oraz WSJP PAN) ze znaczeniami nowymi, zaczerpniętymi z sieci Internet, a także z wybranymi definicjami odpowiadającego mu słowa angielskiego (passport) zaczerpniętymi z OED. Uzyskane wyniki wskazują, że omawiany wyraz pojawia się w nowych znaczeniach i nowych kontekstach (zwykle inspirowanych angielszczyzną), a jego rozwój w polszczyźnie przebiega wielotorowo. Artykuł przedstawia również krótki komentarz normatywny dotyczący opisywanej innowacji, stwierdzając, że wyraz jest nierzadko nadużywany, a jego nowe użycia nie zawsze wydają się celowe.
The paper aims at exploring the semantic innovation paszport ‘passport’ in Polish. The analysis involves a comparison of the traditional meanings of the word (taken from dictionaries of Polish: USJP, WSJP PWN, and WSJP PAN) and new meanings in texts excerpted from the Internet. Additionally, OED is consulted for the definitions of its English counterpart (passport). The study shows that the word paszport appears in new meanings and new collocations (usually triggered by English), and its development in Polish can be seen as multidirectional. Additionally, the author discusses a word from the normative point of view and concludes that it is often overused and its new uses are not always warranted and necessary.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 23-37
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Mobilny system tworzenia przestrzennej dokumentacji semantycznej
Mobile system for the creation of the spatial semantic documentation

Autorzy:

Ostrowski, I.
Majek, K.
Adamek, A.
Musialik, P.
Będkowski, J.
Masłowski, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/155846.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich

Tematy:

mapa semantyczna
przestrzenna dokumentacja semantyczna
skanowanie laserowe
chmura punktów
wizualizacja
semantic map
semantic map documentation
laser scanning
cloud of points
parallel computing
visualization

Opis:

W artykule przedstawiono mobilny system tworzenia przestrzennej dokumentacji semantycznej. Zaproponowano nową metodę filtracji oraz rejestracji danych wykorzystującą obliczenia równoległe (NVIDIA FERMI). Opracowany system informatyczny umożliwia gromadzenie danych przestrzennych z wykorzystaniem geodezyjnego systemu pomiarowego 3D oraz pozwala na etykietowanie obiektów. Tworzona mapa semantyczna jest dostępna z poziomu dowolnego urządzenia mobilnego (laptop, smartphone, tablet).
In this paper a new system for creating spatial semantic documentation is shown. We define semantic documentation as a result of integrating semantic mapping with a mobile 3D geodetic scanning system and a cloud computer system. This approach is possible by using semantic mapping State of the Art [2], modern scanning techniques [3] and parallel computing [4]. The main task of the system is representing the environment with concepts of objects highlighted in it. The results are distributed in a cloud. The phases of system operation are shown in Fig. 1. Each phase is described in detail in consecutive sections of the paper. Section 1 describes the thought process behind the system and data acquisition with a ZF 5010 laser scanner. In Section 2 a CUDA(NVIDIA FERMI) enhanced scan filtration method is shown. The next step of data preparation, merging of 3D point clouds, is described in Section 3. Section 4 concentrates on manual environment conceptualization (map with object concepts is shown in Fig. 4). Semantic documentation distribution and sharing are described in Section 5. The results can be shown on any PC, tablet, smartphone or smartTV device, by using SaaS(Software as a Service) approach and Citrix system. The paper finalizes with conclusions and plans for further system development. The system is a new approach to sharing information about the environment and it may be applied i.e. in Crisis Management for coordinating complicated rescue operations, in interior design and cataloguing etc.

Źródło:

Pomiary Automatyka Kontrola; 2012, R. 58, nr 12, 12; 1117-1120
0032-4140

Pojawia się w:

Pomiary Automatyka Kontrola

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Fakty i mity o „faktach”. W związku z artykułem M. Danielewiczowej „Niepodważalne fakty. Jak o nich mówimy?” (Poradnik Językowy 2017/9)

Autorzy:

Duraj-Nowosielska, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/567916.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

semantic analysis
fact
fakt
structuralistic semantics
analiza semantyczna
semantyka strukturalna

Opis:

The article refers to discussions on the semantics of Polish expressions with the word fakt (‘fact’), and it is polemical towards “objective” interpretations, in which “facts” are “fulfilled states of affairs”, independent of how they are conceptualized by speaking subjects; it refers especially to the article of M. Danielewiczowa (PJ 2017/9) on that subject. Both attitudes are rooted in the tradition of structuralistic semantics and both discuss the contemporary meaning of fakt (in various linguistic variants). It is argued that the interpretation of “fact” as an object of speaking (according to the speaker’s knowledge) is better testified in language usage, as well as it is more effective as far as lexical analysis is concerned. That is because it is a convenient starting point both for the “strictly objective” meaning (fakt ≈ what is happening or what happened), typically mentioned in dictionaries, and for popular nowadays uses of that word, in which it introduces hypotheses or subjective judgments of the speaker. The latter can be accounted for by pragmatic mechanisms of speaking, whereas the “objective” meaning is interpreted as an effect of metonymy (pointing in speaking to a particular state of affairs → the state of affairs itself).
Artykuł jest głosem w dyskusji nad semantyką polskich wyrażeń ze słowem fakt, polemicznym wobec ujęć „obiektywistycznych”, upatrujących w „faktach” zrealizowane stany rzeczy, niezależne od tego, jak je ujmują podmioty mówiące; w szczególności odwołuje się do artykułu M. Danielewiczowej (PJ 2017/9) na ten temat. Obydwa ujęcia są zakorzenione w tradycji semantyki strukturalistycznej i obydwa dotyczą współczesnego znaczenia faktu (w różnych odsłonach językowych). W artykule uzasadnia się, że interpretacja „faktu” jako obiektu mówienia (zgodnie z wiedzą nadawcy) ma zarówno mocniejsze oparcie w świadectwach językowych, jak i większą skuteczność na gruncie analizy leksykalnej; stanowi ona bowiem dobry interpretacyjny punkt wyjścia zarówno dla znaczenia „stricte obiektywnego” (fakt ≈ to, co zaszło lub zachodzi), typowo wskazywanego w słownikach, jak i dla powszechnych obecnie zastosowań tego słowa, w których ono w jakiś sposób maskuje hipotezy lub subiektywne sądy nadawcy. Z tego drugiego zdają sprawę pragmatyczne mechanizmy mówienia, znaczenie „obiektywne” jest natomiast interpretowane jako efekt przesunięcia metonimicznego (wskazanie w mówieniu na określony stan rzeczy → sam ten stan rzeczy).

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
Methods for resolving the problem of expressing legal norms in the form of OWL ontology

Autorzy:

Kaczmarek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/266758.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki

Tematy:

sieć semantyczna
prawnicze ontologie OWL
semantic web
legal ontologies
OWL

Opis:

Artykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis norm prawnych w postaci ontologii pozwala na porównywanie ze sobą treści tych norm oraz rozstrzyganie, które normy mają zastosowanie w określonej sytuacji. W artykule przedstawione są zarówno dotychczas stosowane metody, jak i propozycje nowych rozwiązań polegające na wykorzystaniu kontrolowanego języka naturalnego o nazwie Sydney OWL Syntax.
The paper is devoted to expressing legal norms in the form enabling computer systems processing and interpretation of these norms. The paper presents the usage of computers to provide the actual legal situation and to perform the role of a legal advisor. Implementation of these ideas on the basis of expressing legal norms in the form of ontologies in OWL language is described. Presenting norms as ontologies makes it possible to compare different norms and determine which norms are valid in particular circumstances. The paper presents both currently used methods and proposal of new ones based on taking advantage of the controlled natural language called Sydney OWL Syntax.

Źródło:

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2011, 30; 61-64
1425-5766
2353-1290

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Semantyka znaku językowego w badaniach i postępowaniu logopedycznym
Semantics of the Language Sign in Speech Therapy Studies and Procedure

Autorzy:

Maciejewska, Alina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/892881.pdf

Data publikacji:

2020-08-27

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Logopedyczne

Tematy:

semantyka leksykalna
wyraz
struktura semantyczna
lexical semantics
word
semantic structure

Opis:

Badanie rozumienia wyrazów to jeden z podstawowych etapów logopedycznej procedury diagnostycznej, której zadaniem jest sprawdzenie, czy badana osoba wie, co wyrazy znaczą. Stosowane w tym celu metody pozwalają na rejestrowanie ograniczonego zakresu struktury semantycznej. W artykule przedstawiono sposoby opisywania znaczenia wyrazów w naukach, które uwzględniają je w obszarze swoich zainteresowań, głównie psychologii i językoznawstwie. Autorka prezentuje zmieniające się poglądy badaczy na temat powstawania struktury semantycznej wyrazów w rozwoju mowy i postuluje konieczność wprowadzenia badań nad znaczeniem podstawowej jednostki języka – wyrazu w badaniach nad rozwojem mowy i jej zaburzeniach oraz w procedurach postępowania logopedycznego.
Studying the comprehension of a word is one of the basic stages of the speech therapy diagnostic procedure. Hence, the procedure itself, is to check whether an examined person knows what given words mean. The methods used, however, allow to register only a limited range of semantic structure. The article demonstrates possibilities of describing words’ meaning applied by the scholarly disciplines that actually deal with those units, i.e. psychology and linguistics. Thus, while introducing ongoing alterations of scholars’ views on the formation of the semantic structure of words in speech development, the author urges the need to instigate a study on the meaning of the basic unit – word – in both the research on speech development and disorders, and speech therapy procedures.

Źródło:

Logopedia; 2018, 47, 2; 65-82
0459-6935

Pojawia się w:

Logopedia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Subskrypcja kanałów, subskrybowanie hot-dogów, platforma subskrypcyjna: o neosemantyzmach subskrypcja, subskrybować, subskrybent i subskrypcyjny w polszczyźnie
Subskrypcja kanałów (channel subscription), subskrybowanie hot-dogów (subscribing hot-dogs), platforma subskrypcyjna (subscription platform): on neosemantisms such as subskrypcja (a subscription), subskrybować (to subscribe), subskrybent (a subscriber)

Autorzy:

Zabawa, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763644.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

neosemantyzm
innowacja semantyczna
zapożyczenie semantyczne
neosemantism
semantic innovation
semantic borrowings

Opis:

Celem artykułu jest opis neosemantyzmu subskrypcja (oraz wyrazów pochodnych) w polszczyźnie. Opis polega na zestawieniu dotychczasowych znaczeń słowa (zaczerpniętych z USJP) ze znaczeniami nowymi, zaczerpniętymi głównie z sieci Internet, a także z wybranymi definicjami odpowiadającego mu słowa angielskiego (subscription). Analizowana jest także częstość słowa wraz z derywatami w polszczyźnie (metodą badań korpusowych). Uzyskane wyniki wskazują, że częstość omawianego wyrazu i jego form pochodnych rośnie, stale pojawiają się w nowych kontekstach użycia, a ich rozwój w polszczyźnie przebiega wielotorowo. Artykuł przedstawia również krótki komentarz normatywny dotyczący opisywanych innowacji. Omawiane słowa są bowiem nierzadko nadużywane, a ich nowe użycia nie zawsze wydają się celowe.
The aim of this article is to describe the neosemantism subskrypcja (and its derivatives) in the Polish language. The description consists in juxtaposing the hitherto meanings of the word (derived from the Universal Dictionary of Polish (USJP)) with new meanings, derived mainly from the Internet, and with selected definitions of the corresponding English word (a subscription). The frequency of the word along with its derivatives in Polish is also analysed (using the corpus-based research method). The findings show that the frequency of the discussed word and its derivative forms is growing, they are found in more and more new contexts, and their development in Polish is multi directional. This article presents also a brief normative commentary on the described innovations. This is because the discussed words are often overused and their new usages do not always seem purposeful.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2023, 805, 6; 79-90
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Selected Middle English adjectives of happiness: their representation in the Innsbruck Corpus

Autorzy:

Kaźmierczak, Weronika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29430974.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

adjectives
happy
Middle English
semantic change
przymiotniki
szczęśliwy
zmiana semantyczna

Opis:

The present paper analyses the fates of the Middle English synonyms of the adjective happy. The group of the examined words contains adjectives beneurous, benewred, felicious, gracious, seely and the key item happy. Focusing on their fates in the period under question, the study uses data from the Innsbruck Corpus of Middle English, a collection of 129 Middle English digitised texts, preserved in 159 files, to determine token frequency, text distribution and semantic changes of the examined adjectives. Other sources used in the study are Middle English Dictionary (MED), The Oxford English Dictionary (OED), Historical Thesaurus of English (HTE) and AntConc, a freeware corpus analysis program. The evidence from the Innsbruck Corpus of Middle English Prose shows considerable discrepancies in the token frequency of the analysed terms and the number of attestations employed in the sense ‘happy’. Although the position of the adjective gracious was extraordinarily strong (354 attestations), the termyielded only 13 attestations used in the sense under study. The marginal status of benewred (2 attestations)and lack of beneurous in the Middle English texts examined announce their loss at the end of the period.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2022, 14; 7-23
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Odolan – zagadkowa polska gwarowa nazwa kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.)
Odolan – the mysterious Polish dialectal name of valerian (Valeriana officinalis L.)

Autorzy:

Waniakowa, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26850430.pdf

Data publikacji:

2023-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

odolan
nazwy roślin
etymologia
motywacja semantyczna
plant names
etymology
semantic motivation

Opis:

The aim of the article is to investigate the origin of the Polish dialectal name odolan, which refers to valerian (Valeriana officinalis L.). On the basis of historical‑comparative analysis of the Slavic language material, it can be concluded that the name odolan is probably a late borrowing from Ukrainian dialects. It is related to the Proto‑Slavic form *odolěn, which is a derivative of the verb *odolěti ‘to defeat, to win’, derived from the Proto‑Slavic *dolja ‘success or failure, good or bad fate, destiny’. The Proto‑Slavic form *odolěn is motivated by the widely known healing and magical properties of valerian, but it is not a calque of Med. Lat. valeriana, because this Latin name is unlikely to be related to the verb valēre ‘to be strong, powerful; have an advantage, dominate’, and is most likely an adjectival derivative from the name of the Roman province of Valeria.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 313-325
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

The dynamics of the regression of aphasic disorders in a stroke patient
Dynamika ustępowania zaburzeń afatycznych u chorego po udarze mózgu

Autorzy:

Bigos, Kamila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1066117.pdf

Data publikacji:

2020-10-21

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

choroby neurologiczne
udar mózgu
afazja semantyczna
neurological diseases
stroke
semantic aphasia

Opis:

Do najczęstszych jednostek chorobowych powodujących trudności językowe o typie afazji należą choroby naczyniowe mózgu, a wśród nich udary niedokrwienne. Zaburzenia mowy wynikające z uszkodzeń mózgu mają zazwyczaj charakter dynamiczny. Duży wpływ na obraz kliniczny, a dalej – skuteczną diagnozę i terapię logopedyczną pacjenta po przebytym incydencie neurologicznym, mają zatem okoliczności, w jakich znalazł się chory, a także czynnik czasu. W artykule przedstawiono dynamikę ustępowania zaburzeń afatycznych u chorego po udarze niedokrwiennym w obrębie lewej półkuli mózgu. Celem jest zwrócenie uwagi na zmiany w obrazie zaburzeń u 63-letniego mężczyzny po przebytym incydencie neurologicznym, u którego zdiagnozowano afazję semantyczną. Stwierdzono różnice w występowaniu objawów (w tym zaburzeń afatycznych) u pacjenta bezpośrednio po udarze oraz po kilkunastu miesiącach od zachorowania, po intensywnej terapii logopedycznej.
The most common diseases causing language difficulties of aphasia type include cerebral vascular diseases, including ischaemic strokes. Speech disorders resulting from brain damage are usually dynamic. The clinical picture, and further on, the effective diagnosis and speech therapy of a patient after a neurological incident, is thus greatly influenced both by the circumstances in which the patient found himself and the time factor. The paper presents the dynamics of aphasic disorders in a patient after ischaemic stroke within the left hemisphere. The aim is to draw attention to the changes in the image of aphasic disorders in a 63-year-old man after a neurological incident in which semantic aphasia was diagnosed, which is the evidence of differences in the occurrence of symptoms (including aphasic disorders) in the patient immediately after the stroke and over a dozen months after the incident, after an of intensive speech therapy.

Źródło:

Logopedia Silesiana; 2020, 9; 1-45
2300-5246
2391-4297

Pojawia się w:

Logopedia Silesiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Zmiany semantyki morfemu rdzeniowego *myš- a zmiany motywacji zachodniosłowiańskich fitonimów dialektalnych
The changes in semantics of root morpheme *myš- and the changes in motivation of West Slavic dialectal phytonyms

Autorzy:

Padporynava, Liubou

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/594055.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

West Slavic phytonyms
semantics
semantic motivation
fitonimia zachodniosłowiańska
semantyka
motywacja semantyczna

Opis:

Contraction of the concept of the animal Mus L. leads to changes in semantics of the root morpheme *myš- and accordingly in motivation of West Slavic dialectal phytonyms. The changes in semantics are based on specialization of meaning. As a result, the emotional associations, which was accompanied to the phytonyms at earlier stages, turn up at the periphery of the semantics. This fact leads to gradual loss of connection between the plant properties and the semantics of the roots of their names. The motivational mechanisms of phytonyms adapt to the changes of the semantics. As a result, the phytonyms, which were motivated by covering the ground with their leaves and stalks, are gradually becoming motivated by their similarity with the mice. The reason of these changes is that now the seme ‘groundcover’ is not realized by native speakers as a component of actual semantics of the root *myš-, so the motivation of the phytonyms has changed and become to embody in the seme ‘mousy’.
Zawężenie wyobrażeń rdzennych użytkowników języka o zwierzęciu Mus L. powoduje zmiany w semantyce morfemu rdzeniowego *myš- i odpowiednio w motywacji zachodniosłowiańskich fitonimów dialektalnych o tym rdzeniu. Zmiany semantyczne polegają na specjalizacji znaczenia, kiedy to towarzyszące od początków istnienia słowa wyobrażenia i skojarzenia emocjonalne zostają wypchnięte na peryferia semantyki. Prowadzi to do stopniowego zacierania się więzi motywacyjnych pomiędzy fitonimami a ich nazwami. Jednym ze sposobów na zachowanie fitonimów dialektalnych jest adaptacja mechanizmów motywacyjnych do opisanych wyżej zmian semantycznych. W przypadku omawianych w artykule nazw roślin fitonimy, pierwotnie motywowane okrywowością roślin, stopniowo zmieniły swoją motywację na korzyść podobieństwa do myszy. Przyczyny danych zmian upatrujemy w tym, że sem ‘pełznący’ nie jest już odbierany przez rdzennych użytkowników języka jako składnik semantyki rdzenia *myš-, a więc motywacja fitonimów uległa zmianie i obecnie realizowana jest przez aktualnie uświadamiany sem ‘mysi’.

Źródło:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 217-232
0076-0390

Pojawia się w:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Dlaczego kwiaty są dobre i niewinne? O językowo-kulturowym obrazie kwiatu słów kilka

Autorzy:

Piekarczyk, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/611797.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

linguistic worldview
categorization
semantic definition
językowy obraz świata
kategoryzacja
definicja semantyczna

Opis:

The article aims to discover why the Polish language contains an entrenched positive image of flowers that involves the properties of ‘beauty’, ‘good’, ‘purity’, or ‘innocence’. Beginning with an analysis of the poetic vision of flowers in the poetry of Maria PawlikowskaJasnorzewska, which counters the generally accepted wisdom, the question is asked why Polish conceals features of a flower related to its reproductive organ – the features that the poet considers crucial to the nature of flowers. An analysis of the internal structure of the category flower (Polish kwiat) and the motivation of its semantic features shows that speakers entertain positive associations with the plants’ esthetic aspects and disregard the ambiguous sexual connotations. The esthetic aspects additionally motivate numerous features relating to moral values. Amplification of positive connotations and downplaying the ambiguous ones is largely shaped by cultural taboo, which treats the reproductive process as indecent and embarrassing.
W artykule autorka próbuje dociec, dlaczego w języku polskim utrwalił się zdecydowanie pozytywny obraz kwiatów, budowany wokół cech ‘piękna’, ‘dobra’, ‘czystości’, ‘niewinności’. Wychodząc od analizy poetyckiego obrazu kwiatów (przedstawionego przez Marię PawlikowskąJasnorzewską), który stanowi wyraz polemiki z powszechnie akceptowanymi sądami, autorka zastanawia się, jakie czynniki spowodowały, że w polszczyźnie zostały ukryte cechy motywowane organem rozrodczym kwiatu (cechy, które poetka uznaje za oddające istotę kwiatów). Badanie wewnętrznej struktury kategorii kwiat i motywacji cech semantycznych pozwala stwierdzić, że użytkownicy języka upatrując w kwiatach elementy czysto estetyczne, wiążą z nimi same pozytywne skojarzenia, a usuwają skojarzenia seksualne, dwuznaczne. Dodatkowo wartości estetyczne kwiatów są źródłem motywacji dla licznych cech odnoszących się do wartości moralnych. W rozbudowywaniu pozytywnie wartościujących konotacji, a ukrywaniu dwuznacznych, niemałą rolę odgrywa w końcu tabu kulturowe, nakazujące traktować problematykę rozmnażania za temat wstydliwy, nieprzyzwoity.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Teksty w nauczaniu Ukraińców łączliwości leksykalno-semantycznej czasowników polskich

Autorzy:

Krawczuk, Ałła

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/680601.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

łączliwość leksykalno-semantyczna
czasownik przedrostkowy
interferencja
ćwiczenie
tekst
jpjo
język ukraiński

Opis:

The article deals with the problem of lexical and semantic collocations – systematic, normative, and idiomatic. The focus is on the analysis of collocations which are problematic for Ukrainians studying Polish, and the most frequent types of mistakes made by Ukrainian students are analyzed. Text exercises using lexical and semantic collocations including prefixal verbs are proposed for advanced Ukrainian-speaking learners.
W artykule przedstawiono problemy związane z leksykalno-semantyczną łączliwością wyrazów: systemową, normatywną, idiomatyczną. Skupiono się na analizie zagadnień łączliwości, przysparzających szczególnych kłopotów Ukraińcom uczącym się języka polskiego, omówiono najczęstsze rodzaje błędów popełnianych przez nich w tym zakresie. Zaproponowano ćwiczenia tekstowe dla zaawansowanego odbiorcy ukraińskojęzycznego obrazujące łączliwość leksykalno-semantyczną czasowników przedrostkowych.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Narracje politologa: rodzaje, struktura, wiarygodność. Między interpretacjonizmem a umiarkowanym realizmem
Narratives on political science: types, structure, truthfulness. Between textualism and moderate cognitive realism

Autorzy:

Klementewicz, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1030296.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Akademia Finansów i Biznesu Vistula

Tematy:

narracja
struktura semantyczna
narratywizm
realizm poznawczy
narrative
semantic structure
narrativism
cognitive realism

Opis:

Celem artykułu jest ukazanie semantycznej struktury narracji w nauce o polityce. We współczesnej filozofii dokonał się zwrot od logiki do retoryki. Szerszym tłem tego przewrotu był kryzys realizmu poznawczego. Język uznano za część aparatu poznawczego kształtującego obraz badanych zjawisk. Postrzegane dane zmysłowe ujmowane są w kategorie i pojęcia, będące konstruktami poznającego podmiotu. Jego dziełem są też ogólne modele badanych zjawisk, zawsze reprezentowane przez słowa, pojęcia i wypowiedzi językowe. Dlatego w myśl stanowiska konstruktywizmu – badacz ciągle obraca się w świecie tekstów i interpretacji, a formy dyskursu odgrywają podstawową rolę poznawczą. W perspektywie filozofii analitycznej w centrum uwagi znajdowały się prawda jako cel aktywności poznawczej i procedury logiczne do niej prowadzące, zwłaszcza procedura wyjaśniania. Natomiast w perspektywie konstruktywizmu czy narratywizmu w centrum uwagi znajduje się tekst, narracja, dyskurs oraz środki językowe i kompozycyjne, przekonujące czytelnika do przedstawianego przez badacza obrazu zjawiska, czyli retoryka. Analiza narracji wymaga bogatego warsztatu interdyscyplinowego, gdyż składa się z trzech warstw: informacyjnej, retorycznej i teoretyczno-ideologicznej.
The aim of the article is reconstruction of the semantic structure of narrative on political science. A turnaround occurred in the contemporary philosophy of the humanities under the influence of post-modernism it shifted from logic to rhetoric. The broader background for this turnaround was the crisis of cognitive realism. Language was considered part of the cognitive apparatus shaping the picture of the examined phenomena. The data perceived by senses are grouped in categories and notions being constructs of the exploring subject. The same subject also produces general models of the examined phenomena, always represented by words, notions and linguistic utterances. This is why, in line with the constructivist standpoint, the researcher inhabits a world of texts and interpretations. And the forms of discourse play a fundamental cognitive role. From the perspective of analytic philosophy the focus of attention was the truth as the goal of cognitive activities and the logical procedures leading to the truth, especially the procedure of explaining. But constructivism or narrativism focuses on the text, the narrative, the discourse and the linguistic and literary means that make the reader believe in the picture of the phenomenon the researcher paints, that is, rhetoric. A more detailed narrative structure – thus closer to research practice – comprises three layers: informative, rhetorical and theoretical-ideological ones.

Źródło:

Społeczeństwo i Polityka; 2020, 4(65); 7-27
1733-8050

Pojawia się w:

Społeczeństwo i Polityka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

System of knowledge extraction from ontology of electronic education resource
System pozyskiwania wiedzy z ontologii cyfrowych zasobów edukacyjnych

Autorzy:

Balova, T.
Rokhas Kriulko, N.
Kotyra, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/408052.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Tematy:

ekstrakcja nazw
analiza semantyczna
zasoby elektroniczne
knowledge extraction
semantic analysis
electronic resource

Opis:

This article describes the system having the main function of extraction of knowledge from the document corresponding to the knowledge stored in ontology of electronic educational resource.
W artykule przedstawiono opis systemu, którego podstawową funkcją jest wydobywanie z tekstu dokumentu nazw odpowiadających nazwom przechowywanym w ontologicznym elektronicznym zbiorze edukacyjnym.

Źródło:

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska; 2012, 3; 3-4
2083-0157
2391-6761

Pojawia się w:

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Automatyczna budowa semantycznego modelu objawów chorobowych na bazie korpusu słownego
Automatic construction of a semantic model of disease symptoms based on text corpus

Autorzy:

Szostek, G.
Jaszuk, M.
Walczak, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/305941.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Tematy:

sieć semantyczna
ontologia
przetwarzanie języka naturalnego
semantic network
ontology
natural language processing

Opis:

Opisane w artykule badania dotyczą danych z dziedziny medycyny. Wyniki badań diagnostycznych rejestrowane są na różne sposoby. Mogą mieć postać tabel, wykresów, obrazów. Niezależnie od oryginalnego formatu danych możliwe jest sporządzenie ich opisu słownego, który koncentruje się na opisie zaobserwowanych objawów chorobowych. Opisy takie tworzą korpusy słowne dotyczące poszczególnych technologii diagnostycznych. W podobny sposób zapisywana jest wiedza dotycząca jednostek chorobowych. Ma ona postać korpusów tekstowych, w których zawarte są opisy objawów specyficznych dla poszczególnych schorzeń. Za pomocą narzędzi przetwarzania języka naturalnego możliwe jest automatyczne wydobycie z tekstów modeli semantycznych, opisujących poszczególne technologie diagnostyczne oraz choroby. Pewne utrudnienie stanowi fakt, że wiedza medyczna może zostać zapisana w języku naturalnym na wiele sposobów. Zastosowanie formatu semantycznego pozwala wyeliminować te niejednoznaczności zapisu. W konsekwencji dostajemy ujednolicony model wiedzy medycznej, zarówno od strony wyników technologii diagnostycznych opisujących stan pacjenta, jak i wiedzy dotyczącej jednostek chorobowych. Daje to możliwość dokonania fuzji danych pochodzących z różnych źródeł (danych heterogenicznych) do postaci homogenicznej. Artykuł przedstawia metodę generowania modelu semantycznego wiedzy medycznej, wykorzystującą analizy leksykalne korpusów słownych.
The research described in article refers the medical data. Descriptions of diagnostic technologies results and descriptions of diseases form the text corpus. The corpus is the basis for building a semantic model of symptoms. A specific symptom can be written in the natural language in many ways, which is a problem for further processing of such information. There is a need to record symptoms in a uniform format. Such format allows for application of the same methods and mathematical tools to support the process of diagnosis. The paper presents method of generating a semantic model based on text corpus. Construction of the model is a part of the research, which aims to make the fusion of data from different sources (heterogeneous data) into homogeneous form.

Źródło:

Biuletyn Instytutu Systemów Informatycznych; 2012, 9; 35-43
1508-4183

Pojawia się w:

Biuletyn Instytutu Systemów Informatycznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Escape from Etymology? A Corpus Study of Polish Adjectival Intensifiers
Ucieczka od etymologii? Korpusowe studium polskich przysłówków wzmacniających

Autorzy:

Dziwirek, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1848241.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

adjective
etymology
connectivity
semantic specificity
intensification
intensyfikacja
przymiotnik
etymologia
łączliwość
specyficzność semantyczna

Opis:

Using the Polish National Corpus (NKJP), the author discusses 31 Polish reinforcing adverbs to determine the degree of their semantic specificity and freedom of connection with adjectives. Empowering adverbs express the person’s judgement, attitudes, and emotions. The author shows that most of the reinforcing adverbs have not deviated from their etymology, even though they are considered synonyms of the word “very”: their etymological meanings influence the choice of the adjective. The most frequently reinforced adjectives in NKJP are “difficult”, “important” and “essential”.
Używając Narodowego Korpusu Języka Polskiego (NKJP), autorka omawia 31 polskich przysłówków wzmacniających, aby określić stopień ich specyficzności semantycznej oraz dowolności łączenia się z przymiotnikami. Przysłówki wzmacniające wyrażają sądy, postawy i emocje osoby mówiącej. Autorka pokazuje, że większość przysłówków wzmacniających nie oddaliło się od swojej etymologii, mimo że są uważane za synonimy słowa bardzo: ich etymologiczne znaczenia wpływają na wybór przymiotnika. Najczęściej wzmacniane przymiotniki w NKJP to trudny, ważny i istotny.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2020, 5; 453-472
2451-0491

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Grounding and extracting modal responses in cognitive agents: 'AND' query and states of incomplete knowledge

Autorzy:

Katarzyniak, R. P.
Pieczyńska-Kuchtiak, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/907407.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza

Tematy:

cognitive agent
semantic communication
language grounding
czynnik poznawczy
komunikacja semantyczna
język programowania

Opis:

In this study an original way of modeling language grounding and generation for a simple set of language responses is presented. It is assumed that the language is used by a cognitive agent and consists of a few modal belief and possibility formulas that are used by this agent to communicate its opinions on the current state of an object. The cognitive agent is asked a simple AND query and the language is tailored to this situation. The agent's knowledge bases are characterized by certain incompleteness of information on the current state of objects. The language of the available responses is originally grounded in the agent's previous empirical experience. According to the assumptions of the cognitive linguistics and the phenomenology of knowledge, this experience is the basic source of meaning represented by the available formulas (responses). In the study the idea of an epistemic satisfaction relation is introduced that describes states of the agent's knowledge in which particular formulas are satisfied in the epistemic sense. Additionally, a formal description of the semantic power of formulas is presented. The concepts of the empirical satisfaction relation and the semantic power of formulas are used to define a model of particular language behavior that preserves the assumption of language grounding. Two examples of possible implementations are given. These implementations are basic ones and refer to statistical characteristics of the stored empirical experience of the cognitive agent.

Źródło:

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2004, 14, 2; 249-263
1641-876X
2083-8492

Pojawia się w:

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

O regionalizmach tytka i tyta
About regionalisms tytka and tyta

Autorzy:

Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459274.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

lexis
regionalism
semantic evolution
regional culture
leksyka
regionalizm
ewolucja semantyczna
kultura regionalna

Opis:

Regional words tytka and tyta persist among the lexical separateness in several regions of Poland. The noun tytka is often used in the traditional meaning ‘the paper bag’, but also in the extended scope ‘the packaging of other material’. The stabilization of both lexemes in regional varieties of Polish is reinforced by well-known customs (Silesian tyta /tytka for first graders) as well as new social campaigns such as “Charity tytka”.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2018, 13; 117-127
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Kłopoty z semantyczną eksplikacją „ja”, czyli o tym, jak semantyka staje się metafizyką

Autorzy:

Drzazgowska, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2104664.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

ja
ktoś
„ktoś coś powiedział”
eksplikacja semantyczna
fenomenologia
lingwistyczna
milczenie
pokaz
samoorzekalność

Opis:

Przyjęte przez grupę polskich semantyków ramy badawcze pozwalają na pokazanie kłopotów ze słowem „ja”, mających doniosłe znaczenie filozoficzne. Chociaż dla każdego użytkownika języka polskiego zdania zawierające „ja” implikują zawsze „ktoś coś powiedział”, zbudowanie eksplikacji semantycznej w oparciu o tę formułę okazuje się niemożliwe. Trudność tkwi w oddaniu w niej odniesienia mówiącego do aktualnie realizowanego przezeń aktu mowy. Próby uchwycenia tego odniesienia dawały w wyniku regres nieskończony albo formułę samoorzekalną. W 2012 r. Andrzej Bogusławski zaproponował następujący wniosek: całą treścią semantyczną „ja”, którą można oddać bez elementarnych kłopotów, jest treść „ktoś”; chociaż jest jasne, że szczególna treść „ja” jest bogatsza, „trzeba o niej milczeć”; treść ta każdorazowo „się pokazuje”, „ujawnia” (w sensie Traktatu L. Wittgensteina). Kłopoty i ostateczna konkluzja Bogusławskiego stawiają w interesującym świetle, z jednej strony, karierę, jaką zrobiło metaforyczne użycie „ja” w filozofii europejskiej od Kartezjusza, przez Kanta, po Fichtego, z drugiej, „krytyczne” podejście do treści tradycyjnie z nim wiązanych w filozofii indyjskiej i u Wittgensteina.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 245-258
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Rama interpretacyjna dotyku w języku polskim
The interpretative framework of the sense of touch in the Polish language

Autorzy:

Kładoczny, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1363415.pdf

Data publikacji:

2020-12-13

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny

Tematy:

percepcja
zmysły
dotyk
konceptualizacja
rama semantyczna
perception
senses
touch
conceptualisation
semantic frame

Opis:

Ludzie odwzorowują doświadczenia swojego poznania w słowach, które łączą w kompleksy znaczeniowe. Zbiór kategorii semantycznych, opisujący określony zakres ludzkiej aktywności, nosi nazwę ramy semantycznej. Za pomocą tej metody jest możliwe opisanie również doświadczenia ludzkiej percepcji. Celem artykułu jest wskazanie kategorii, które opisują poznanie zmysłu dotyku. Wyróżnia się tu cztery główne kategorie semantyczne. Są to ‘podmiot percepcji’, ‘percepcja’, ‘bodziec’ oraz ‘postrzeżenie dotyku’. Kategoria ‘percepcja’ i ‘bodziec’ mają rozbudowaną strukturę w postaci kilku podkategorii.
People reproduce the experiences of their cognition in words that one combines into meaning complexes. A collection of semantic categories that describe a specific range of human activity is called a semantic framework. With this method, it is possible to describe the experience of human perception. The purpose of this article is to identify categories that describe knowing the sense of touch. There are four main semantic categories. These are ‚experiencer’, ‚perception’, ‚stimulus’ and ‚perception of touch’. The category ‚perception’ and ‚stimulus’ have a well-developed structure in the form of several subcategories.

Źródło:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2020, 6; 129-139
2450-3584

Pojawia się w:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

The Use of Formal Knowledge Representation in Operating on Resources Concerning Cast Iron Processing

Autorzy:

Kluska-Nawarecka, S.
Wilk-Kołodziejczyk, D.
Rojek, G.
Regulski, K.
Polek, G.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/380345.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

information technology
foundry industry
automation in foundry
robotics in foundry
semantic analysis
semantic search
technologia informatyczna
przemysł odlewniczy
automatyka w odlewnictwie
robotyka w odlewnictwie
analiza semantyczna
wyszukiwarka semantyczna

Opis:

The problem of materials selection in terms of their mechanical properties during the design of new products is a key issue of design. The complexity of this process is mainly due to a multitude of variants in the previously produced materials and the possibility of their further processing improving the properties. In everyday practice, the problem is solved basing on expert or designer knowledge. The paper is the proposition of a solution using computer-aided analysis of material experimental data, which may be acquired from external data sources. In both cases, taking into account the rapid growth of data, additional tools become increasingly important, mainly those which offer support for adding, viewing, and simple comparison of different experiments. In this paper, the use of formal knowledge representation in the form of an ontology is proposed as a bridge between physical repositories of data in the form of files and user queries, which are usually formulated in natural language. The number and the sophisticated internal structure of attributes or parameters that could be the criteria of the search for the user are an important issue in the traditional data search tools. Ontology, as a formal representation of knowledge, enables taking into account the known relationships between concepts in the field of cast iron, materials used and processing techniques. This allows the user to receive support by searching the results of experiments that relate to a specific material or processing treatment. Automatic presentation of the results which relate to similar materials or similar processing treatments is also possible, which should make the conducted analysis of the selection of materials or processing treatments more comprehensive by including a wider range of possible solutions.

Źródło:

Archives of Foundry Engineering; 2015, 15, 2; 39-42
1897-3310
2299-2944

Pojawia się w:

Archives of Foundry Engineering

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Miejsce słowotwórstwa w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma”

Autorzy:

Topolińska, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/568068.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

word-formation category
semantic derivation
formal
kategoria słowotwórcza, derywacja semantyczna, derywacja formalna

Opis:

The author understands word-formation as a system of formal means for lexicalization, i.e. for creation of new lexemes and enriching the inventories of the lexical semantic categories. She suggests that in a grammar written after the formula "meaning > form" the thematic block 'word-formation' should be correlated with the semantic classification of predicates and conceived as an analysis of the lexical semantic categories with word-formational exponents.
Autorka traktuje słowotwórstwo jako system formalnych środków służących leksykalizacji, to znaczy, tworzenia nowych leksemów i wzbogacania inwentarzy leksykalnych kategorii semantycznych. Sugeruje, że w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma” blok tematyczny ‘słowotwórstwo’ powinien być skorelowany z semantyczną klasyfikacją predykatów oraz określony w celu analizy leksykalnych kategorii semantycznych z wykładnikami słowotwórczymi.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Automatic Building of a Semantic Model of Disease Symptoms Based on Text Corpus
Automatyczna budowa semantycznego modelu objawów chorobowych na bazie korpusu słownego

Autorzy:

Szostek, G.
Jaszuk, M.
Walczak, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/305881.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Tematy:

semantic network
ontology
natural language processing
sieć semantyczna
ontologia
przetwarzanie języka naturalnego

Opis:

The research described in the article refers to the study of data from the domain of medicine. The diagnostic test results are recorded in different ways. They may take the form of tables, graphs or images. Regardless of the original data format, it is possible to draw up their verbal description, which focuses on the description of the observed symptoms. Such descriptions make up the text corpora concerning individual diagnostic technologies. Knowledge on disease entities is stored in a similar manner. It has the form of text corpora, which contain descriptions of symptoms specific to individual diseases. By using natural language processing tools semantic models can be automatically extracted from the texts to describe particular diagnostic technologies and diseases. One of the obstacles is the fact that medical knowledge can be written in a natural language in many ways. The application of the semantic format allows the elimination of record ambiguities. Ultimately, we get a unified model of medical knowledge, both from the results of diagnostic technologies describing the state of the patient and knowledge of disease entities. This gives the possibility of merging data from different sources (heterogeneous data) to a homogeneous form. The article presents a method of generating a semantic model of medical knowledge, using lexical analysis of text corpora.
Opisane w artykule badania dotyczą danych z dziedziny medycyny. Wyniki badań diagnostycznych rejestrowane są na różne sposoby. Mogą mieć postać tabel, wykresów, obrazów. Niezależnie od oryginalnego formatu danych możliwe jest sporządzenie ich opisu słownego, który koncentruje się na opisie zaobserwowanych objawów chorobowych. Opisy takie tworzą korpusy słowne dotyczące poszczególnych technologii diagnostycznych. W podobny sposób zapisywana jest wiedza dotycząca jednostek chorobowych. Ma ona postać korpusów tekstowych, w których zawarte są opisy objawów specyficznych dla poszczególnych schorzeń. Posługując się narzędziami przetwarzania języka naturalnego, możliwe jest automatyczne wydobycie z tekstów modeli semantycznych opisujących poszczególne technologie diagnostyczne oraz choroby. Pewne utrudnienie stanowi fakt, że wiedza medyczna może zostać zapisana w języku naturalnym na wiele sposobów. Zastosowanie formatu semantycznego pozwala wyeliminować te niejednoznaczności zapisu. W konsekwencji dostajemy ujednolicony model wiedzy medycznej, zarówno od strony wyników technologii diagnostycznych opisujących stan pacjenta, jak i wiedzy dotyczącej jednostek chorobowych. Daje to możliwość dokonania fuzji danych pochodzących z różnych źródeł (danych heterogenicznych) do postaci homogenicznej. Artykuł przedstawia metodę generowania modelu semantycznego wiedzy medycznej wykorzystującą analizy leksykalne korpusów słownych.

Źródło:

Biuletyn Instytutu Systemów Informatycznych; 2014, 14; 25-34
1508-4183

Pojawia się w:

Biuletyn Instytutu Systemów Informatycznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Peryfrazy nazw religijnych w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Periphrases of religious names in the poetry of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Autorzy:

Rychter, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1592059.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

periphrases
idiolect
semantic and functional characteristic
peryfrazy
idiolekt
charakterystyka semantyczna i funkcjonalna

Opis:

Artykuł zawiera semantyczną i funkcjonalną charakterystykę 41 peryfraz nazw religijnych wyekscerpowanych z liryków Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Analiza funkcjonalna omówień dowiodła, iż pełnią one przede wszystkim funkcję poetycką, ponieważ wyróżniają się oryginalnością i naddaną semantyką (np. architekt snów i diamentów ‘Bóg’) oraz informacyjną, gdyż wnoszą dodatkowe wiadomości o elementach świata przedstawionego (charakteryzują istoty nieziemskiej proweniencji – Boga, Chrystusa, anioła, diabła...; jak i miejsca ich przebywania – raj/niebo, piekło). W artykule wskazano omówienia nowatorskie, będące innowacjami idiolektalnymi poetki, jak i konwencjonalne, o wielowiekowej tradycji poetyckiej (np. ciemności książę ‘Lucyfer’). Poza tym ustalono ich motywacje literackie, a także kulturowe. Większość peryfraz jest motywowanych tradycją literacką, zwłaszcza biblijną (np. pan nad pany ‘Bóg’), wydarzeniami biblijnymi (Ten, który ongi wodę w wino zmienił ‘Chrystus’) lub chrześcijańskimi wyobrażeniami (Boży cień ‘diabeł’). Podstawą niektórych stały się potoczne, ludowe wizualizacje istot pozaziemskiego pochodzenia (Osoba z rogami ‘diabeł’).
The article includes a semantic and functional characteristic of 41 periphrases of religious names excerpted from the lyric poems of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. The functional analysis has revealed that they play first of all a poetic function, as they are outstanding for their semantics, for example, architekt snów i diamentów ‘Bóg’ ‘an architect of dreams and diamonds, God’, and an informative function, because they introduce new information on the elements of the presented world (they characterise supernatural beings – God, Christ, an angel, a devil…, and the places they can be found – Paradise, Heaven, Hell). The article presents innovative circumlocutions, which are idiolectical innovations of the poetess, as well as the conventional ones of a long-standing poetic tradition (for example, ciemności książę ‘Lucyfer’ ‘prince of darkness, Lucifer’). In addition, their literary and cultural motivations have been traced. Most periphrases are motivated by a literary tradition, especially the Biblical one (for example, pan nad pany ‘Bóg’), Biblical events (Ten, który ongi wodę w wino zmienił ‘Chrystus’) or Christian images (Boży cień ‘diabeł’, ‘a divine shadow, a devil’). Popular folk visualisations of supernatural beings have become the basis for some periphrases (Osoba z rogami ‘diabeł’, ‘a person with horns, a devil’).

Źródło:

Studia Językoznawcze; 2016, 15; 81-102
1730-4180
2353-3161

Pojawia się w:

Studia Językoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Etymology and ethnolinguistics: Different methodologies with a common goal

Autorzy:

Waniakowa, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2081398.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

etymology
ethnolinguistics
semantic motivation
calques
loanwords
etymologia
etnolingwistyka
motywacja semantyczna
kalki
zapożyczenia

Opis:

The article focuses on the relationship between etymology and ethnolinguistics. The two fields come to foreground in analyses of dialectal plant names, especially of their origin. It is concluded that both fields should function in symbiosis and use each other’s achievements. Therefore, etymologists make ample use of ethnolinguistic findings in their semantic analyses. Those findings help determine the historical semantic motivation of the words being studied. Ethnolinguists, in turn, on the basis of etymological findings, arrive at the original senses of words, helpful in analysing their subjective meanings.
Autorka skupia uwagę na relacjach między etymologią a etnolingwistyką, które uwidoczniają się przy analizie gwarowych nazw roślin, zwłaszcza przy ustalaniu ich pochodzenia. Ostatecznie dochodzi do wniosku, że obie dziedziny powinny pozostawać w symbiozie i wzajemnie korzystać ze swoich osiągnięć. W związku z tym etymolodzy podczas analiz semantycznych mogą korzystać obficie z wyników pracy etnolingwistów. Analizy etnolingwistyczne pomagają etymologom ustalić historyczną motywację semantyczną badanych wyrazów. Etnolingwiści z kolei, opierając się na ustaleniach etymologów, mogą docierać do pierwotnych sensów form wyrazowych, które są pomocne przy analizie subiektywnego znaczenia słów.

Źródło:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 21-34
0860-8032

Pojawia się w:

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Русско-курдская межъязыковая омонимия
Rosyjsko-kurdyjska homonimia międzyjęzykowa
Russian-Kurdish interlingual homonymy

Autorzy:

Akay, Ishak

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197209.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

język rosyjski
język kurdyjski
homonimia międzyjęzykowa
języki niepokrewne
analiza strukturalno-semantyczna
interferencja leksykalno-semantyczna
Russian language
Kurdish language
interlingual homonymy
unrelated languages
structural-semantic analysis
lexically-semantic interference

Opis:

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom rosyjsko-kurdyjskiej homonimii międzyjęzykowej. W oparciu o analizę strukturalno-semantyczną rosyjsko-kurdyjskich homonimów ten rodzaj homonimii może być zakwalifikowany jako autonomiczne zjawisko bilingwalnego systemu leksykalno-semantycznego.
The article considers homonyms in unrelated languages — Russian and Kurdish. On the basis of structural-semantic analysis, this kind of homonymy can be described as a self-sufficient dialingual lexical homonymy-semantic system.

Źródło:

Językoznawstwo; 2019, 13; 83-91
1897-0389
2391-5137

Pojawia się w:

Językoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Litewskie pochodzenie jednej z polskich gwarowych nazw wrotyczu pospolitego (Tanacetum vulgare L.)
The Lithuanian Origin of One of the Polish Dialectal Names of Tansy (Tanacetum vulgare L.)

Autorzy:

Waniakowa, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38585684.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

nazwy wrotyczu
etymologia
zapożyczenia
motywacja semantyczna
names of tansy
etymology
loanwords
semantic motivation

Opis:

This article attempts to establish the etymology of the Polish dialectal name czyżma, which refers to common tansy, Tanacetum vulgare L. This name occurs in the Suwałki region. The analysis conducted shows that the Polish dial. czyżma ‘tansy’ and Polish ciżma ‘type of shoe used in the old days’ have nothing to do with each other. The Suwałki dialectal name of tansy is a loanword from Lithuanian. It comes from the Lithuanian čižmà ‘common tansy, Tanacetum vulgare L.’. The Lithuanian form is most likely a derivative of the verb čìžti, and its semantic motivation is the density (compactness) of the plant’s inflorescences or stiffness of its stems.
Celem niniejszego tekstu jest próba ustalenia etymologii polskiej gwarowej nazwy czyżma, która odnosi się do wrotyczu pospolitego, Tanacetum vulgare L. Nazwa ta występuje na Suwalszczyźnie. Przeprowadzona analiza wykazuje, że pol. gw. czyżma ‘wrotycz pospolity’ i pol. ciżma ‘rodzaj buta używanego w dawnych czasach’ nie mają ze sobą nic wspólnego. Suwalska gwarowa nazwa wrotyczu jest zapożyczeniem z litewskiego. Pochodzi od lit. čižmà ‘wrotycz pospolity, Tanacetum vulgare L.’. Forma litewska zaś jest najprawdopodobniej derywatem od czasownika čìžti, a jej motywację semantyczną stanowi gęstość (zbitość) kwiatostanów rośliny lub sztywność jej łodyg.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Prozodia semantyczna. Pojęcie, problemy, przydatność
Semantic prosody. Notion, controversies and usefulness

Autorzy:

Kamasa, Victoria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/475714.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

prozodia semantyczna
nacechowanie
konotacje
kolokacje
językoznawstwo korpusowe
semantic prosody
connotations
collocations
corpus linguistics

Opis:

Rozwój technologii i związana z nim możliwość obserwacji ogromnych zbiorów tekstów skierowały uwagę badaczy języka na wzorce współwystępowania jednostek w tekście. Niniejszy tekst poświęcony jest jednemu z takich wzorców — prozodii semantycznej. W kolejnych częściach tekstu omawiamy definicję tego zjawiska, związane z nim kontrowersje, takie jak pytanie o jednostkę prozodii semantycznej czy też zasadność założenia o transferze znaczenia między kolokatami. Wskazujemy też najczęstsze sposoby pomiaru prozodii. Tekst kończymy przeglądem zastosowań opisów prozodii semantycznej ze szczególnym na ciskiem na społecznie zorientowane badania nad dyskursem.
Possibility to observe large samples of texts related to advances in technology have allowed the researchers to see diverse patterns of co-occurrence. In this paper we introduce one of such patterns — semantic prosody. We start with an overview of semantic prosody definitions. Then we move to some controversial points such as the unit of the prosody or the problem of meaning transfer between collocates. We also describe how to determine semantic prosody, to finally conclude with examples of its application focusing on socially oriented discourse analyses.

Źródło:

Socjolingwistyka; 2015, 29; 105-120
0208-6808

Pojawia się w:

Socjolingwistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Integracja informacyjnych systemów zarządzania z wykorzystaniem technik semantycznych
Integration of it management systems with the use of semantic techniques

Autorzy:

Piasecki, A.
Górka, W.
Szymocha, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/186532.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

Tematy:

semantyczna integracja systemów informatycznych
zarządzanie przedsiębiorstwem
organization management
semantic integration of IT systems

Opis:

W nowym podejściu do zagadnień zarządzania przedsiębiorstwem zwraca się szczególną uwagę na dynamicznie zachodzące zmiany w otoczeniu działania przedsiębiorstwa i konieczną tym samym ucieczkę od stosowanych do tej pory schematów działania. Zapewnienie wydajnej współpracy komórek organizacyjnych przedsiębiorstw wymaga między innymi wykorzystania nowoczesnych technologii pozwalających na integrację heterogenicznego środowiska informatycznego. Przydatne jest więc takie zintegrowanie tych danych, które pozwoliłoby na wykorzystanie w pełni wiedzy w nich zgromadzonych, jak również połączenie w procesie działania różnych elementów w większą całość, aby w ten sposób uczynić to działanie racjonalnym i optymalnym. Dobrym rozwiązaniem wydaje się być semantyczna integracja systemów informatycznych. Semantyczna integracja systemów informatycznych w głównej mierze sprowadza się do wypracowania wspólnej terminologii w nazywaniu i określaniu danych, z których korzystać mogą różne aplikacje.
The new approach to the issues of organization management sets a lot of store to dynamic changes which occur in the organization.s environment and force the organization to withdraw from the operation schemes used so far. In order to ensure efficient co-operation of the organization.s departments it is required to apply, among others, state-of-the-art technologies which allow to integrate the heterogenic IT environment. Therefore it is useful to integrate the data in such a manner to allow the full use of knowledge contained in these data. It is also useful to unite different elements into a whole in the operation process in order to make the operation rational and optimal. Semantic integration of IT systems seems to be a good solution. Basically, semantic integration comes down to working out a common terminology for labeling and determining the data which can be used by different applications.

Źródło:

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa; 2009, R. 47, nr 8, 8; 3-18
0208-7448

Pojawia się w:

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Qu’ont en commun certains collocatifs et l’environnement, ou comment interpréter les nouveaux termes préférés du discours écologique ?
What Do Some Collocatives Have in Common with the Environment or How to Interpret the New Preferred Terms of Ecological Discourse?

Autorzy:

Martinez, Christine

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1807217.pdf

Data publikacji:

2019-10-23

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

kolokacja; kontekst; ekologiczny; wzór leksykalny; cecha semantyczna
collocation; context; ecological; lexical pattern; seme

Opis:

Co mają ze sobą wspólnego niektóre elementy kolokacyjne, czyli jak interpretować nowe terminy z dyskursu ekologicznego? Ostatnimi czasy w prasie znacznie wzrosła liczba jednostek leksykalnych z obszaru ekologii. Jakie są tego przyczyny? Czy pojawiły się nowe wzory leksykalne? Zauważyliśmy, że kolokacje utworzone przez połączenie: rzeczownik + przymiotnik zielony mają już swoje stałe miejsce w języku, a te utworzone z przymiotnikami czysty lub odpowiedzialny pojawiają się, ale czy sa to wzory stałe? W artykule proponujemy kilka jednostek leksykalnych, które nazywamy kolokacjami, oraz tłumaczymy, skąd te nazwa. Następnie, aby podkreślić ich znaczenia w mediach i przez media (Moirand 2007: 4), przyglądamy się ich cechom semantycznym, jawnym lub nie, które wynikają z badanych kontekstów. Qu’ont en commun certains collocatifs et l’environnement, ou comment interpréter les nouveaux termes préférés du discours écologique ? Actuellement, les créations lexicales du domaine écologique envahissent la presse.  Quelles en sont les circonstances ?  Y a-t-il des nouveaux patrons lexicaux ? Nous avons remarqué que les collocations formées de nom + adjectif vert sont ancrées, et que celles formées avec propre ou responsable émergeaient, cependant, ces patrons sont-ils fixes ? Nous allons proposer, dans cet article, quelques créations lexicales que nous nommons collocations – et nous expliquerons pourquoi ; puis, pour apprécier leurs significations dans et par les médias (Moirand 2007 : 4), nous verrons les traits sémantiques, qu’ils soient transparents ou non, qui ressortent des contextes étudiés.
Currently, lexical creations from the ecological domain are invading the press. What are the circumstances? Are there new lexical patterns? We have noticed that the collocations formed by noun + green adjective are anchored, then those formed with clean or responsible appeared, however, are these patterns fixed? We will propose in this article some lexical creations that we call collocations—and we will explain why; then, to appreciate their meanings in and by the media (Moirand 2007 : 4), we will see the semantic features, whether transparent or not, that emerge from the contexts studied.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 8; 143-155
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce