Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "sejsmiczność indukowana" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Accuracy of mine tremors location with 1C/3C seismic network
Dokładność lokalizacji wstrząsów górniczych z użyciem sieci czujników jedno- i trójskładowych
Autorzy:
Leśniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348629.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
sejsmiczność indukowana
czujniki trójskładowe
lokalizacja zjawisk sejsmicznych
błędy lokalizacji
induced seismicity
three-component sensors
seismic events location
location errors
Opis:
In the article possibilities of increasing the accuracy and determination of the depth of seismic sources (so called "Z" component) are discussed. One of the factors making such accuracy possible is the application of three component seismic sensors. They determine the direction of the direct P-wave incoming to the sensor. Similarly the times taken for the P-wave onset allow the direction to be used for high precision hypocenter location. The first location method, is the P-wave onset time method and the second was the directional method. In the article these two location methods were presented in an abbreviated form as well as methods of evaluation for location errors. This approach was used to evaluate the distribution of location errors in areas of active mining exploration in the "Rudna" copper mine. These regions are areas of intensive seismicity induced by mining. The methods of errors analysis was analytical so only the straight line seismic rays were analyzed. The limitation of the directional method was discussed as well as the main origins of the errors that are immanently connected to this location method.
W artykule zaprezentowano możliwości zwiększenia dokładności określania głębokości źródeł emisji sejsmicznej (potocznie - "składowej głębokościowej Z"). Jedną z możliwości, jaka się otwiera wraz z zastosowaniem czujników trójskładowych jest wyznaczanie położenia ogniska wstrząsu nie tylko w oparciu o czasy pierwszych wstąpień lecz również w oparciu o kierunek fali bezpośredniej rejestrowanej przez czujnik trójskładowy. Przedstawiono w sposób skrótowy zarówno algorytmy lokalizacji wstrząsów w oparciu o czasy pierwszych wstąpień jak i kierunki propagacji fali sejsmicznej oraz sposoby określania błędów określania położenia ognisk przy użyciu obu metod lokalizacji. Przeprowadzono wyliczenia tych błędów w obszarach aktywnych kopalni miedzi "Rudna" w LGOM zarówno w oparciu wyłącznie o czasy rejestracji wstrząsu bądź z wykorzystaniem kierunku propagacji fali sejsmicznej. Metody analizy błędu były wyłącznie analityczne stąd ograniczono się do prostoliniowej propagacji promieni. Omówiono ograniczenia zaproponowanej metody lokalizacji oraz źródła błędów jakie są nierozerwalnie związane z tą metodą lokalizacji.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 2; 193-201
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność sejsmiczna Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Seismic activity of the upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Stec, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340557.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
aktywność sejsmiczna
indukowana sejsmiczność górnicza
sejsmiczność górnicza
sejsmiczność górniczo-tektoniczna
Upper Silesian Coal Basin
seismic activity
induced mining seismicity
mining seismicity
mining-tectonic seismicity
Opis:
Obszar Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, a w szczególności pewne jego strefy, charakteryzują się występowaniem aktywności sejsmicznej. Sejsmiczność tę z racji bezpośrednich związków z działalnością górniczą nazywa się indukowaną sejsmicznością górniczą. Oddziałuje ona na podziemne wyrobiska kopalń w formie zagrożenia tąpaniami i na obiekty powierzchniowe w postaci drgań gruntu. Od lat pięćdziesiątych prowadzona jest obserwacja tego zjawiska przez Górnośląską Regionalną Sieć Sejsmologiczną (GRSS), która była systematycznie modernizowana. Sieć pracuje w systemie monitoringu ciągłego, a detekcja wstrząsów odbywa się automatycznie (aparatura czuwająca). Sygnały sejsmiczne są odbierane przez 20 kanałów pomiarowych rozmieszczonych w całym monitorowanym obszarze. W latach 1950-2001 udokumentowano ponad 57 600 wstrząsów górotworu o energii E ≥ 10⁵J (ML ≥ 1,6), a aktualnie rejestrowanych jest ponad 1000 zjawisk rocznie. Wieloletnie obserwacje i analizy pozwoliły na wyróżnienie dwóch typów sejsmiczności, tzw. górniczej i górniczo-tektonicznej. Pierwszy typ zjawisk bezpośrednio związany jest z prowadzoną działalnością górniczą i występuje w sąsiedztwie czynnych wyrobisk górniczych. Są to słabsze zjawiska energetyczne i charakteryzują się eksplozyjnym typem mechanizmu ognisk, co odzwierciedla procesy związane z destrukcją pokładu lub bezpośredniego jego otoczenia. Drugi typ są to wstrząsy o charakterze regionalnym, odczuwalne przez ludność na powierzchni, które związane są z reguły ze strefami tektonicznej niestabilności górotworu (np. uskokami). Wpływ na ich powstawanie ma wieloletnia działalność górnicza prowadzona i rozwijana na dużym obszarze przez kilka kopalń. Najczęstszym typem mechanizmu ognisk tych wstrząsów jest mechanizm poślizgowy normalny. Azymuty płaszczyzn rozrywu i ich upady dla tych zjawisk korelują z rozciągłością i upadem uskoków, w pobliżu których zlokalizowane są ogniska wstrząsów. Świadczy to o tym, że przyczyną tych zjawisk jest współdziałanie naprężeń tektonicznych istniejących w analizowanym obszarze z naprężeniami wywołanymi pracami górniczymi. Bieżące rejestracje GRSS są podstawą tworzenia komputerowego banku danych obejmującego bazę sejsmologicznych parametrów wstrząsów górotworu, który stanowi podstawę do opracowania biuletynu najsilniejszych wstrząsów oraz statystycznej analizy sejsmiczności. W artykule przedstawiono rozkład epicentrów wstrząsów na tle obszarów górniczych kopalń, zestawienie liczby wstrząsów i tąpań w odniesieniu do lokalnych regionów, rozkład ilościowy wstrząsów w poszczególnych klasach energetycznych, rozkład energii sumarycznej wstrząsów w poszczególnych klasach energetycznych, rozkład aktywności sejsmicznej górotworu i współczynnika b relacji Gutenberga-Richtera, rozkład przyrostu energii sumarycznej w tygodniowych przedziałach czasu (krzywa Benioffa). Przeprowadzona statystyczna analiza sejsmiczności GZW w 2001 roku wykazała wysoki poziom aktywności sejsmicznej w GZW. Najbardziej wstrząsogennymi rejonami w 2001 roku były rejony rudzko-zabrzański i katowicki.
The area of the Upper Silesian Coal Basin, and particularly some of its zones, are characterized by the occurrence of seismic activity. This seismicity by virtue of direct connections with the mining activity is called induced mining seismicity. It affects underground mine workings in the form of the rockburst hazard, and objects on the surface in the form of ground vibrations. Since the 1950s observation of this phenomenon is conducted by means of the Upper Silesian Regional Seismological Network (GRSS), which was systematically modernized. The network works in the system of continuous monitoring, and tremor detection takes place automatically (watching apparatus). Seismic signals are received through 20 measuring channels placed in the entire area subject to monitoring. Within the period 1950-2001 more than 57 600 rock mass tremors were documented, with energy E ≥ 10⁵J (ML ≥ 1.6), and currently more than 1000 phenomena are registered annually. Long-years' observations and analyses enabled to distinguish two seismicity types, the so-called mining and mining-tectonic seismicity. The first type of phenomena is directly connected with the conducted mining activity and occurs in the vicinity of mine workings. These are weaker energy phenomena, and they are characterized by an explosive mechanism of foci, what reflects processes connected with the destruction of the seam or its direct vicinity. The second type constitute tremors of regional character, noticeable by the population on the surface, which as a rule are connected with zones of tectonic rock mass instability (for example faults). Impact on their rise has long-years' mining activity conducted and developed in a large area by several mines. The most frequent type of the foci mechanism of these tremors is the normal slip mechanism. The azimuths of break planes and their dips for these phenomena correlate with the strike and dip of faults, in the vicinity of which tremor foci are localized. This shows that the reason of these phenomena is the cooperation of tectonic stresses existing in the analyzed area with stresses caused by mining operations. Current GRSS registrations constitute the basis for the creation of a computer data base, comprising the basis of seismological parameters of rock mass tremors, which is the basis to elaborate the bulletin of the strongest tremors and statistical seismicity analysis. In the article one has presented the distribution of tremor epicentres on the background of mining areas of mines, specification of the number of tremors and rockbursts with reference to local regions, quantitative distribution of tremors in individual energy classes, distribution of the summary energy of tremors in individual energy classes, distribution of the rock mass seismic activity and coefficient b of Gutenberg-Richter relation, distribution of the increase of summary energy at week's time intervals (Benioff's curve). The carried out statistical analysis of seismicity of the Upper Silesian Coal Basin in 2001 indicated a high level of seismic activity in the USCB. The regions mostly susceptible to tremors in 2001 were the regions of Ruda-Zabrze and Katowice.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2002, 3; 43-57
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza wpływu miąższości złoża rudy miedzi na lokalizację epicentrum wstrząsów w komorowo-filarowych systemach eksploatacji
Influence of the ore deposit thickness on localities of the mining tremors epicenters within the room-and-pillar systems
Autorzy:
Chlebowski, D.
Świeżowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394736.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
eksploatacja podziemna rud miedzi
zagrożenie tąpaniami
sejsmiczność indukowana górotworu
underground copper mining
rockburst hazard
mining tremors
Opis:
Towarzysząca prowadzeniu robót górniczych sejsmiczność indukowana, w tym przede wszystkim wysokoenergetyczna, jest jednym z głównych czynników decydujących o występowaniu zjawisk dynamicznych w górotworze. Określane tym mianem tąpnięcia i odprężenia należą do najpoważniejszych pod względem skutków zdarzeń wywołanych wstrząsami górotworu w kopalniach podziemnych. Charakteryzują się słabą przewidywalnością czasu i miejsca, a ich wpływ na skalę przejawów innych zagrożeń naturalnych (głównie wentylacyjnych) znacznie utrudnia dobór i wdrażanie optymalnych metod zwalczania. Biorąc pod uwagę systematycznie rosnącą głębokość eksploatacji w rejonie LGOM w połączeniu z obserwowanym zmniejszaniem się wysokości furty eksploatacyjnej, poznanie genezy oraz atrybutów aktywności sejsmicznej generowanej eksploatacją dokonaną w konkretnych uwarunkowaniach geologiczno-górniczych może przyczynić się do poprawy skuteczności podejmowanych działań prewencyjnych w aspekcie ograniczania skutków wstrząsów w wyrobiskach dołowych, a tym samym zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa zatrudnionych załóg. W pracy podjęto próbę odniesienia się do kwestii możliwej relacji pomiędzy miąższością eksploatowanego złoża i kształtowaniem się wybranych parametrów sejsmiczności indukowanej górotworu (liczby i energii wstrząsów) z uwzględnieniem lokalizacji epicentrum rejestrowanych zjawisk względem frontu robót rozcinkowych w ramach szeroko stosowanych w LGOM jednoetapowych systemów komorowo-filarowych. Wykorzystano dane udostępnione przez stację geofizyki górniczej O/ZG Rudna, przy czym opierając się na informacji o rzeczywistej wysokości złoża w poszczególnych rejonach kopalni (Rudna Główna, Rudna Północna, Rudna Zachodnia) w połączeniu z przeglądem notowanej na przestrzeni ostatnich lat aktywności sejsmicznej tych rejonów, wytypowano do szczegółowych rozważań trzy pola eksploatacyjne (każde z innego rejonu) o znacząco różnych miąższościach wybieranego złoża (pole G-7/5/RG, pole XX/1/RP, pole XIX/1/RZ). Dysponując wypisem z katalogów aktywności sejsmicznej w obrębie wzmiankowanych parcel wyznaczono i dokonano analizy udziałów procentowych liczby notowanych zjawisk i ich energii w kontekście usytuowania epicentrum w obszarach powszechnie identyfikowanych z elementami systemu eksploatacji (w caliźnie furty, na froncie rozcinki i w strefie roboczej pola, w zrobach). Dla potrzeb wnioskowania o wielkości zagrożenia sejsmicznego w danym rejonie (polu) do analiz porównawczych wykorzystano zbiór wszystkich wstrząsów o energii powyżej 1 × 103 J, natomiast dla oceny skuteczności stosowanych metod/środków profilaktyki tąpaniowej operowano wyłącznie zjawiskami sprowokowanymi, zaistniałymi w czasie wyczekiwania po robotach strzałowych.
Mining-induced seismicity, particularly high-energy seismic events, is a major factor giving rise to dynamic phenomena within the rock strata. Rockbursts and stress relief events produce the most serious consequences in underground mines, are most difficult to predict and tend to interact with other mining hazards, thus making control measures difficult to implement. In the context of steadily increasing mining depth within copper mines in the Legnica-Głogów Copper Belt Area (Poland) alongside the gradually decreasing effective mining thickness, a study of the causes and specificity of mining-induced seismicity in specific geological and mining settings may improve the effectiveness of the prevention and control measures taken to limit the negative impacts of rockbursts in underground mine workings, thus ensuring safe working conditions for miners. This study investigates the presumed relationship between the mined ore deposit thickness and fundamental parameters of mining-induced seismicity, with the main focus on the actual locations of their epicenters with respect to the working face in commonly used room-and-pillar systems. Data recalled in this study was supplied by the O/ZG Rudna geophysics station. Based on information about the actual ore deposit thickness in particular sections of the mines (Rudna Główna, Rudna Północna, Rudna Zachodnia) and recent reports on seismic activity in this area, three panels were selected for further studies (each in different mine region), where the ore deposit thickness was varied (panel G-7/5 – Rudna Główna, panel XX/1 – Rudna Północna, panel XIX/1 – Rudna Zachodnia). Data from seismic activity reports in those regions was used for energetic and quantitative analysis of seismic events in the context of the epicenter location with respect to the selected mining system components: undisturbed strata, working face and abandoned excavations. In consideration of the available rockburst control methods and preventive measures, all events (above 1 × 103 J) registered in the database were analysed to infer about the global rockburst hazard level in the panel and phenomena induced (provoked) by blasting were considered in order to evaluate the effectiveness of the implemented control measures.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 107; 149-170
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Distribution of peak ground vibration caused by mining induced seismic events in the Upper Silesian Coal Basin in Poland
Autorzy:
Dubiński, Józef
Mutke, Grzegorz
Chodacki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853826.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
sejsmiczność górnicza
sejsmiczność indukowana
induced seismicity
Upper Silesian Coal Basin
peak ground velocity
mining seismic intensity scale
Opis:
The solutions presented permit the practical determination of the physical parameters of peak ground vibration, caused by strong mining tremors induced by mining, in the Polish part of the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The parameters of peak ground horizontal velocity (PGVH) and peak ground horizontal acceleration (PGAH10) at any point of earth’s surface depend on seismic energy, epicentral distance and site effect. Distribution maps of PGVH and of PGAH10 parameters were charted for the period 2010-2019. Analysis of the results obtained indicates the occurrence of zones with increased values of these parameters. Based on the Mining Seismic Instrumental Intensity Scale (MSIIS-15), which is used to assess the degree of vibration intensity caused by seismic events induced by mining, and using the PGVH parameter, it was noted that the distribution map of this parameter includes zones where there vibration velocities of both 0.04 m/s and 0.06 m/s were exceeded. Vibrations with this level of PGVH correspond to intensities in the V and VI degree according to the MSIIS-2015 scale, which means that they can already cause slight structural damage to building objects and cause equipment to fall over. Moreover, the reason why the second parameter PGAH10 is less useful for the evaluation of the intensity of mining induced vibrations is explained. The PGAH10 vibration acceleration parameter, in turn, can be used to design construction of the objects in the seismic area of the Upper Silesian Coal Basin, where the highest acceleration reached a value of 2.8 m/s2 in the period from 2010 to 2019.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 3; 419-432
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobór architektury sieci neuronowej wykorzystywanej do opisu zmian wielkości sejsmiczności indukowanej
The architecture choice of the neural network used to describe changes in size of induced seismicity
Autorzy:
Bańka, P.
Cichy, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113083.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
energia odkształcenia sprężystego
sejsmiczność indukowana
sieci neuronowe
elastic strain energy
induced seismicity
neural networks
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań mających na celu ustalenie optymalnej architektury sieci neuronowej wykorzystywanej do prognozy zmian gęstości energii wstrząsów indukowanych prowadzonymi robotami górniczymi. Zbiór wykorzystywany do nauki sieci neuronowej zawierał wartości wskaźników charakteryzujących zmiany energii właściwej odkształcenia sprężystego (szacowane z wykorzystaniem rozwiązania przemieszczeniowego zadania brzegowego przestrzennej teorii sprężystości podanego przez H. Gila), a także informacje o zarejestrowanym poziomie sejsmiczności, charakteryzowanym przez określenie gęstości energii wstrząsów. W trakcie prowadzonych badań przeanalizowano wpływ liczby neuronów w warstwie ukrytej sieci (od 1 do 16) oraz przyjętej charakterystyki neuronu (rozważano następujące funkcje aktywacji: liniową, logistyczną i tangens hiperboliczny) na dokładność opisu zmian sejsmiczności indukowanej przy zastosowaniu odpowiednio wytrenowanej (nauczonej) sieci neuronowej. Sprawdzono także wpływ architektury sieci neuronowej na dokładność prognozy zmian wydatku energetycznego wstrząsów górotworu. Rezultaty obliczeń, wykonanych dla silnie zagrożonego wstrząsami i tąpaniami rejonu robót górniczych prowadzonych w jednej z kopalń węgla kamiennego GZW, potwierdziły możliwość zastosowania sieci neuronowych do szacowania zmian gęstości energii wstrząsów towarzyszących eksploatacji złoża. Stwierdzono także, że wystarczającą dokładność prognozy można uzyskać stosując mało rozbudowaną sieć neuronową, zawierającą w warstwie ukrytej tylko dwa neurony, natomiast jako funkcję aktywacji korzystnie jest przyjąć tangens hiperboliczny.
The article presents results of researches which have been done to define optimal architecture of neural network used to forecast changes in size of seismicity induced by mining works in progress. The set that had been used to learn neural network has included value of indicators that characterize changes of elastic strain energy (estimated with edge task translocation of spatial theory of elasticity given by H. Gil) and information about recorded level of seismicity, described by density of seismic events energy. While doing the research the influence of neurons number in the hidden layer of the network (from 1 to 16) was analyzed and neuron's characteristic (following activation functions have been considered: linear, logistic and hyperbolic tangent) for accuracy in describing induced seismicity changes when appropriately trained neural network is applied. Influence of neural network architecture on exactitude of change forecast of energy expenditure of rock mass shocks has also been checked. Calculation results for the region that is extremely at risk of shocks (region of mining works that are in progress in one of GZW coal mines) have confirmed possibility of using neural networks to estimate changes in size of induced seismicity connected with deposit exploitation. It has been also stated that forecast accuracy can be achieved by using not a very expanded neural network consisted of only two neurons in the hidden layer, however as an activation function it is favorably to use hyperbolic tangent.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 11-23
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of mining and geology on mining-induced seismicity – a case study
Autorzy:
Khalil, Heba
Chen, Tuo
Xu, Yu-Hang
Mitri, Hani
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201413.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
underground mining
mining-induced seismicity
moment tensor inversion
magnitude-frequency distribution
górnictwo podziemne
sejsmiczność indukowana górnictwem
inwersja tensora momentu
rozkład wielkościowo-częstotliwościowy
Opis:
Mining-induced seismicity is a commonly occurring phenomenon in underground mines. This poses a greater challenge to the safety of the mining operation. This paper presents a case study of the Young-Davidson mine in northern Ontario, Canada, where seismic events of magnitude Mn 2.0+ have been observed at mining depths of 600 to 800 m below the surface. The occurrence of large seismic events at such shallow depths is the key issue of this study. A comprehensive study of the microseismic database has been conducted to discern the root causes for the unusually strong seismic activities recorded at shallow depths. The effects of mining activities in the vicinity of two dykes intersecting the orebody on the seismic response are investigated. Variation of the b-value derived from the magnitude-frequency distribution is examined, and moment tensor inversion for three large seismic events is carried out to determine the source mechanisms. It is shown from this investigation that the influence of the sill pillar is more critical, leading to high mining-induced stress and the occurrence of large events. While the findings from this research are specific to this case study, they could be used to shed light on the causes of induced seismicity at other mines with similar conditions.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2022, 21, 3; 200--215
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical and tectonophysical conditions of mining-induced seismicity in the Upper Silesian Coal Basin in Poland: a case study
Geomechaniczne i tektonofizyczne uwarunkowania sejsmiczności indukowanej w górnośląskim zagłębiu węglowym w Polsce – studium przypadku
Autorzy:
Dubiński, Józef
Stec, Krystyna
Bukowska, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219504.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
parametry geomechaniczne
górnicza sejsmiczność indukowana
mechanizm ogniska
lokalne pole naprężeń
geomechanical properties
mining induced seismicity
focal mechanism
local stress field
Opis:
In the Carboniferous rock mass of the Upper Silesian Coal Basin, large changes in the geomecha-nical conditions often occur over relatively short distances. These conditions relate to rock properties that are primarily responsible for the occurrence of geodynamic phenomena in the rock mass. The main factor influencing the manifestation of these phenomena is tectonic stress developed during Variscan and subsequent Alpine orogenesis. This stress contributed to creating tectonic structures in the Carboniferous formations and influenced the properties of the rocks themselves and the rock mass they form. As a result of the action of the stresses, compaction zones (main stresses were compressive) were formed, along with zones in which one of the main stresses was tensile. For the compaction zones in the Carboniferous rocks, the following geomechanical parameters have been calculated: uniaxial compressive strength, Young’s modulus and post-critical modulus. The local stress field was determined according to the focal mechanism in selected areas (Main and Bytom troughs) to characterize changes in geomechanical properties of the rocks that are responsible for high-energy tremors (E≥ 106 J, ML≥ 2.2).
W Górnośląskim Zagłębiu Węglowym w górotworze karbońskim występuje często duża zmien-ność warunków geomechanicznych na względnie niewielkich odległościach. Warunki te odniesione do właściwości skał są w pierwszej kolejności odpowiedzialne za występowanie zjawisk geodynamicz-nych w górotworze. Głównym czynnikiem wpływającym na te właściwości są naprężenia tektoniczne rozwinięte podczas orogenezy warescyjskiej i alpejskiej. Naprężenia te uczestniczyły w tworzeniu struktur tektonicznych w górotworze karbońskim i oddziaływały na właściwości skał i całego górotworu. W wyniku takiego działania powstały strefy kompakcji (gdzie główne naprężenia były ściskające) oraz strefy, w których jedno z naprężeń głównych było rozciągającym. Dla stref kompakcji zostały określone takie parametry geomechaniczne jak: wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie, moduł Younga i modułpokrytyczny. Lokalne pole naprężeń wyrażone kierunkami naprężeń głównych wyznaczano na podstawie parametrów mechanizmu ognisk wstrząsów w rejonie niecki głównej i niecki bytomskiej i porównano z wyznaczonymi parametrami geomechanicznymi skał. Przeprowadzone analizy pozwalają na wnioskowanie, że mechanizm ognisk wysokoenergetycznych wstrząsów (E≥ 106 J, ML≥ 2.2) w przybliżeniu odzwierciedla występujący w górotworze układ naprężeń, który miał wpływ na zróżnicowanie wartości parametrów geomechanicznych skał.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2019, 64, 1; 163-180
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Novel approach for the destress blasting in hard rock underground copper mines
Autorzy:
Mertuszka, Piotr
Szumny, Marcin
Fuławka, Krzysztof
Kondoł, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201391.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rock mechanics
rockburst hazard
de-stress blasting
induced seismicity
mechanika skał
zagrożenie tąpaniami
odprężanie
sejsmiczność indukowana
Opis:
The present study investigates the possibility of developing a novel method for reducing seismicity and rockbursts in deep underground mines based on modifying drilling and blasting patterns. The main goal was to develop and implement firing patterns for multi-face production blasting, which allow increasing the capability of inducing stress relief in the rock mass, manifested in the seismic event. This method may improve stability control in underground workings, and mitigate risks associated with the dynamic effects of rock mass pressure compared with currently used methods. Thus, the seismic energy may be released immediately after blasting in a controlled way. For this purpose, underground tests using modified blasting patterns and precise electronic detonators were carried out. Vibration data recorded from the multi-face blasting in the considered trial panels were assessed in the scope of amplitude distribution. Results of trials have proven that the method is promising and should be further developed to improve the effectiveness of rockburst prevention in deep hard rock mines.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2022, 21, 2; 141--154
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena istotności wpływu transferu naprężeń statycznych wywołanych przemieszczeniem kosejsmicznym wstrząsów górniczych na proces sejsmogeniczny w kopalniach
Significance of static stress transfer caused by coseismic slip of mining-induced seismic events in seismicity generation process in mines
Autorzy:
Orlecka-Sikora, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183695.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
sejsmiczność indukowana
kopalnia Rudna
transfer naprężeń statycznych
zmiany naprężenia Coulomba
induced seismicity
Rudna mine
static stress transfer
Coulomb stress changes
Opis:
We investigated an effect of static stress transfer for the mining-induced seismicity from Rudna Mine. We consider events of energy over 10/5J, which occurred in Rudna Mine from 1993-2006. We examine the possible triggering checking correlation between event locations and the stress-increased zones. We find that more than 50% of the analyzed seismic events occurred in areas where stress was enhanced due to the occurrence of previous events. Statistical test proved that for stress changes from 0.02 bar static stress triggering in Rudna Mine exists and this effect is statistically significant at the 95% confidence level.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 507-514
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis drgań powierzchni terenu wywołanych wstrząsami górotworu uwzględniający kierunkowość tłumienia drgań
Description of the surface vibrations caused by rockmass tremors taking into account the directivity of vibrations’ attenuation
Autorzy:
Bańka, P.
Lier, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113139.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
sejsmiczność indukowana
relacja tłumienia
kierunkowość rozchodzenia się drgań gruntu
induced seismicity
attenuation relationship
ground vibrations propagation
directivity of ground vibrations propagation
Opis:
Sejsmiczność indukowana prowadzonymi robotami górniczymi w wielu przypadkach powoduje silnie odczuwalne drgania powierzchni terenu. W celu rejestracji drgań gruntu występujących na obszarach górniczych kopalń rozbudowywane są sieci stanowisk obserwacyjnych. Dane z tych punktowych obserwacji wykorzystywane są do odtwarzania pól przyspieszeń (prędkości) drgań gruntu na całym obszarze objętym dynamicznymi wpływami wstrząsów górotworu. Niejednokrotnie powszechnie stosowane relacje tłumienia nie umożliwiają uzyskania wystarczającej, z praktycznego punktu widzenia, dokładności opisu wyników obserwacji. W takich przypadkach wykorzystanie relacji tłumienia uwzględniającej kierunkowość rozchodzenia się drgań może pozwolić zwiększyć dokładność odtworzenia przyspieszeń (prędkości) drgań gruntu. W artykule przedstawiono wyniki odtworzenia zarejestrowanych przyspieszeń drgań gruntu wywołanych wstrząsami górotworu, które wystąpiły w obszarze jednej z kopalń GZW. We wszystkich prezentowanych przypadkach stwierdzono występowanie kierunkowości rozchodzenia się drgań. Wyniki obliczeń pokazują, że kierunek mniejszego tłu-mienia drgań powierzchni terenu jest równoległy do kierunku zaburzenia tektonicznego sąsiadującego z epicentrum wstrząsu generującego te drgania.
Seismicity induced by conducted mining works in many cases causes the strongly felt surface vibrations. In order to record ground vibrations occurring in the mining areas, network of observation stations is being expanded. Data from these point observations are used to repro-duce acceleration (velocities) fields of ground vibrations over the entire area affected by dynamic impacts of rockmass tremors. Many times, commonly used attenuation relations do not allow to obtain a sufficiently practicable accuracy of the description of the results of observations. In such cases, using the attenuation relationship that takes into account the directivity of the propagation of vibrations may allow to increase the accuracy of the reproduction of ground vibration accelerations (velocities). In the article, the reproduction’s results of recorded accelerations of ground vibration caused by rockmass tremors, occurring in the area of one of the GZW mines, are presented. In all cases, the directivity of vibration propagation was observed. The results of the calculations show that the direction of lower surface vibration attenuation is parallel to the direction of the tectonic fault adjacent to the epicenter of the tremor generating these vibrations.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2018, 7, 1; 241-255
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Platforma IS-EPOS jako nowoczesne narzędzie w badaniach sejsmiczności antropogenicznej
IS-EPOS: digital research space to facilitate an integrated approach to induced seismicity
Autorzy:
Lasocki, S.
Orlecka-Sikora, B.
Leptokaropoulos, K.
Lizurek, G.
Sterzel, M.
Szepieniec, T.
Mutke, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972366.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sejsmiczność antropogeniczna
sejsmiczność indukowana
metody komputerowe
e-research
anthropogenic hazards
induced seismicity
web-platform
EPOS
research infrastructure for georesources
Opis:
Platforma IS-EPOS jest prototypem Tematycznego Węzła Sejsmiczności Antropogenicznej. Będzie ona elementem europejskiej multidyscyplinarnej platformy badawczej tworzonej w ramach projektu EPOS ( European Plate Observing System ). IS-EPOS to platforma internetowa pozwalająca na dostęp i analizę danych geofizycznych i przemysłowych do badań naukowych w zakresie sejsmiczności antropogenicznej. Dane zorganizowane są w tzw. epizody sejsmiczności, czyli kompletne zestawy danych geofizycznych i technologicznych opisujące dany przypadek sejsmiczności. Obecnie dostępnych jest sześć epizodów sejsmiczności indukowanej: cztery epizody z Polski, jeden z Niemiec i jeden z Wietnamu. Platforma IS-EPOS zawiera także serwisy obliczeniowe oraz wizualizacji danych. Serwisy przetwarzające dane można podzielić na dwie podstawowe grupy: programy do podstawowych operacji na katalogu sejsmicznym, danych produkcyjnych oraz sejsmogramach i programy do zaawansowanego przetwarzania danych. Serwisy są udostępnione użytkownikowi przez jego osobistą przestrzeń roboczą, gdzie może wgrywać odpowiednie dane i przeprowadzać na nich wybrane przez siebie analizy. Wszystkie serwisy i epizody posiadają szczegółową dokumentację oraz bibliografię dotyczącą metodyki dostępne dla użytkowników platformy IS-EPOS. Szczególnym elementem dokumentacji jest specjalnie przygotowany podręcznik użytkownika platformy, w którym zawarto wszelkie informacje potrzebne do efektywnej pracy z platformą. Platforma IS-EPOS została stworzona jako produkt końcowy projektu IS-EPOS sfinansowanego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w Osi priorytetowej 2: Infrastruktura Sfery B+R, działanie 2.3: Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki. Platforma jest dostępna bezpłatnie dla zarejestrowanych użytkowników pod adresem: https://tcs.ah-epos.eu.
In this paper we present the IS-EPOS IT-platform which is an open virtual access point for researchers studying anthropogenic seismicity and related hazards. The IS-EPOS platform constitutes a digital research space for providing permanent and reliable access to advanced Research Infrastructures (RI) to the Induced Seismicity (IS) Community. This objective is implemented as a prototype which offers access to various datasets related to selected anthropogenic seismicity cases, specialized software for elementary and advanced data analysis and document repositories. The relevant seismic and non-seismic data are gathered in the so-called episodes of induced seismicity. The IS-EPOS platform integrates presently six episodes of anthropogenic seismicity respectively linked to underground hard rock and coal mining in Poland, hydroelectric energy production and geothermal energy production experiments in Germany. The researcher accessing the platform can make use of low level software services for data browsing, selecting and visualizing and a number of high level services for advanced data processing out of which the probabilistic seismic analysis service group is particular rich. The IS-EPOS platform is a prototype of the Thematic Core Services (TCS) Anthropogenic Hazards (AH) belonging to the pan-European multidisciplinary research platform created within the European Plate Observing System (EPOS) long term plan for the integration of national and transnational research infrastructures for solid earth science in Europe. The platform is available for registered users for free (https://tcs.ah-epos.eu).
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 93; 49-62
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Predictive regression models of monthly seismic energy emissions induced by longwall mining
Regresyjne modele predykcyjne miesięcznej emisji energii sejsmicznej indukowanej eksploatacją w ścianie
Autorzy:
Jakubowski, J.
Tajduś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219968.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sejsmiczność indukowana
wstrząsy górnicze
zagrożenie tąpaniami
eksploatacja ścianowa
drzewa wzmacniane
sieci neuronowe
data mining
modele regresyjne
modele predykcyjne
induced seismicity
mining tremors
rockburst hazard
longwall mining
boosted trees
neural networks
regression models
predictive models
Opis:
This article presents the development and validation of predictive regression models of longwall mining-induced seismicity, based on observations in 63 longwalls, in 12 seams, in the Bielszowice colliery in the Upper Silesian Coal Basin, which took place between 1992 and 2012. A predicted variable is the logarithm of the monthly sum of seismic energy induced in a longwall area. The set of predictors include seven quantitative and qualitative variables describing some mining and geological conditions and earlier seismicity in longwalls. Two machine learning methods have been used to develop the models: boosted regression trees and neural networks. Two types of model validation have been applied: on a random validation sample and on a time-based validation sample. The set of a few selected variables enabled nonlinear regression models to be built which gave relatively small prediction errors, taking the complex and strongly stochastic nature of the phenomenon into account. The article presents both the models of periodic forecasting for the following month as well as long-term forecasting.
W artykule przedstawiono budowę i walidację predykcyjnych modeli regresyjnych sejsmiczności indukowanej eksploatacją w ścianie, opartych na obserwacjach w 63 ścianach kopalni Bielszowice prowadzonych w 12 pokładach w latach 1992-2012. Zmienna prognozowaną jest logarytm miesięcznej sumy energii sejsmicznej wstrząsów w ścianie. Zestaw predyktorów składa się z siedmiu zmiennych ilościowych i jakościowych opisujących wybrane czynniki górnicze i geologiczne w ścianach. Do budowy modeli zastosowano dwie metody uczenia się maszyn: drzewa wzmacniane oraz sieci neuronowe. Zastosowano dwa rodzaje walidacji modeli: na losowej próbie walidacyjnej oraz na czasowej próbie walidacyjnej. Zestaw kilku wybranych zmiennych pozwolił na zbudowanie nieliniowych modeli regresyjnych, które, biorąc pod uwagę złożoną i silnie stochastyczną naturę zjawiska, dają względnie małe błędy pro gnozy. W artykule przedstawiono zarówno modele do prognozy okresowej na kolejny miesiąc jak i do prognozy długoterminowej.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 3; 705-720
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Predykcyjny model dobowej emisji energii sejsmicznej indukowanej eksploatacją górniczą
Predictive model of the daily release of seismic energy induced by mining
Autorzy:
Jakubowski, J.
Lenart, Ł.
Ożóg, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166220.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
sejsmiczność indukowana
wstrząsy górnicze
hazard sejsmiczny
zagrożenie tąpaniami
drzewa wzmacniane
sieci neuronowe
regresja logistyczna
modele prognostyczne
modele klasyfikacyjne
induced seismicity
mining tremors
seismic hazard
rockburst hazard
data mining
boosted trees
neural networks
logistic regression
predictive model
classification model
Opis:
W artykule przedstawiono budowę i ocenę predykcyjnego modelu klasyfikacyjnego dobowej emisji energii sejsmicznej indukowanej eksploatacją ścianową węgla. Model jest oparty na danych z katalogu wstrząsów i podstawowych danych o wydobyciu i ścianach eksploatowanych w partii XVI kopalni Piast w okresie od lipca 1987 do marca 2011. Zmienną prognozowaną jest dwustanowa zmienna określająca wystąpienie dobowej sumy energii sejsmicznej wstrząsów w rejonie ściany większej lub równej wartości progowej 10/5 J. Zastosowano trzy metody analityczne w schemacie data mining: regresję logistyczną, sieci neuronowe i drzewa wzmacniane. Jako najlepszy do celów prognozy wybrano model drzew wzmacnianych. Wyniki na zbiorze walidacyjnym pokazały jego dobrą zdolność predykcyjną, co zachęca do dalszych badań.
This paper presents the design and evaluation of the classification predictive model of daily seismic activity induced by longwall mining. The model combines seismic catalog data, output volume and basic characteristics of the longwall faces in sector XVI of the Piast coal mine over the period of July 1987 to March 2011. The predicted variable defines the occurrence of a daily sum of seismic energy released nearby the longwall, that is greater than or equal to the threshold value of 10/5 J. Machine learning and statistical methods were applied, namely neural networks, stochastic gradient boosted trees and logistic regression. The design and evaluation of the classification predictive models were presented. The boosted tree model appeared to meet the prediction quality criteria best. The results of the model evaluation show its promising predictive capability.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 3; 18-25
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykład prognozy zagrożenia sejsmicznego z wykorzystaniem szacowanych zmian energii właściwej odkształcenia sprężystego
The example of seismic hazard prediction with the use of estimated changes of specific elastic strain energy
Autorzy:
Bańka, P.
Cichy, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164800.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
sejsmiczność indukowana
energia odkształcenia sprężystego
prognoza sejsmiczności
induced seismicity
elastic strain energy
seismicity prediction
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań nad możliwością wykorzystania obliczanych zmian energii właściwej odkształcenia sprężystego do opisu obserwowanego poziomu sejsmiczności indukowanej oraz w celu prognozowania jego wielkości na wybiegach projektowanych robót górniczych. Do szacowania zmian energetycznych wykorzystano rozwiązanie przemieszczeniowego zadania brzegowego przestrzennej teorii sprężystości podane przez H.Gila. Poziom sejsmiczności charakteryzowano wyznaczając gęstość energii wstrząsów. Ze względu na skomplikowany charakter badanych związków w prowadzonych badaniach zastosowano metodę analizy regresji. Obliczenia przeprowadzone dla wybranego, silnie zagrożonego sejsmicznie rejonu kopalni GZW pozwoliły stwierdzić istnienie zależności korelacyjnych pomiędzy parametrami charakteryzującymi przebieg procesów energetycznych zachodzących w warstwach skalnych a rejestrowanym poziomem sejsmiczności indukowanej (charakteryzowanym gęstością energii wstrząsów). Opracowany model regresji, po estymacji jego parametrów na podstawie sejsmiczności indukowanej w rozpatrywanym rejonie w trakcie prowadzenia dotychczasowych robót, może być wykorzystany do oceny poziomu sejsmiczności na wybiegach projektowanych robót w tym samym rejonie.
This paper presents the results of studies on the possibility of using calculated specific elastic strain energy changes for the description of the observed level of induced seismicity and for the prediction of seismicity for planned mining works. Energy changes were calculated using the solution of spatial dislocation boundary condition of elastic strain theory given by H. Gil. Level of seismicity was characterized by determining the energy density of tremors. Due to a very complicated nature of the investigated relationship, the regression analysis method was applied in the studies. The calculations carried out for the selected area in Upper Silesian coal mine, subject to strong seismic hazards, demonstrated the presence of correlative dependences between the parameters characterizing the run of energy processes taking place in rock layers and the recorded level of induced seismicity (characterized by the energy density of tremors). The elaborated regression model, after the estimation of its parameters, basing on the induced seismicity in the investigated area during the current works, can be applied for the assessment of seismicity levels along the panel lengths of the planned works in the same area.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 6; 23-30
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sonda do pomiaru prędkości kątowej drgań rotacyjnych w podziemnych wyrobiskach górniczych
Seismic probe for measuring rotational velocity in underground mine workings
Autorzy:
Logiewa, Hubert
Mutke, Grzegorz
Lurka, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166079.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
drgania rotacyjne
sejsmiczność indukowana
monitoring sejsmiczny
sonda do pomiaru prędkości kątowej drgań
certyfikat UE ATEX
rotational vibrations
induced seismicity
seismic monitoring
angular velocity measurement probe
EU ATEX certificate
Opis:
W ciągu ostatniej dekady temat rotacyjnych drgań gruntu stał się istotny w zakresie badań sejsmologicznych, a szczególnie inżynierii sejsmicznej. Do tej pory nie prowadzono jednak obserwacji drgań rotacyjnych w podziemnych wyrobiskach kopalnianych, ze względu na brak odpowiednich czujników pomiarowych. W Głównym Instytucie Górnictwa opracowano prototyp sondy rotacyjnej LMLROT do pomiaru prędkości kątowej drgań gruntu w warunkach zagrożenia wybuchowego. Sonda może współpracować z systemami obserwacji sejsmologicznej SOS oraz innymi urządzeniami odbierającymi sygnały prądowe z linii transmisyjnej. Trójskładowa sejsmiczna sonda rotacyjna LMLROT umożliwia pomiar prędkości kątowej drgań w zakresie do 100 mrad/s dla częstotliwości od 2 do 200 Hz. Sonda LMLROT może być wykorzystana między innymi do badań dotyczących wpływu wstrząsów sejsmicznych na stateczność wyrobisk górniczych.
Over the last decade, the subject of rotational vibrations has become important in the field of seismological research, and in particular earthquake engineering. Until now, however, no rotational vibration observations have been carried out in underground mine workings, due to the lack of appropriate measuring sensors. At the Central Mining Institute, a prototype of the LMLROT rotary probe was developed to measure the angular velocity of ground vibrations in explosive conditions. The probe can cooperate with SOS seismological observation systems and other devices receiving current signals from the transmission line. The three-component seismic LMLROT rotary probe measures angular velocity up to 100 mrad/s for frequencies from 2 to 200 Hz. The LMLROT probe can be used, inter alia, for studies on the impact of mining seismic quakes on the stability of mining excavations.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2019, 75, 12; 18-25
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies