Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "sejm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Aktualne ograniczenia oraz możliwe sposoby zwiększenia poziomu reprezentatywności wyborów do Sejmu RP
Current Limitations and Possible Ways to Increase the Level of Representativeness of Elections to the Sejm of the Republic of Poland
Autorzy:
Pieniężny, Dawid
Jankowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32072542.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
democracy
electoral system
election
Sejm of the Republic of Poland
Representativeness
electoral roll
demokracja
system wyborczy
wybory
Sejm RP
listy wyborcze
reprezentatywność
Opis:
The problem of distortion of the representativeness of elections to the Sejm of the Republic of Poland is widely noticed. Now, the vote of the inhabitants of one constituency may weigh less that in another. The aim of this paper is to present de lege ferenda postulates to increase the level of representativeness of Sejm elections. The authors carry out a legal analysis and a classical systemic analysis, pointing out the deficiencies of the current electoral system and proposing solutions. There are research questions: (1) Does the current electoral system ensure that elections to the Sejm are truly representative? (2) Is it possible to ensure that elections to the Sejm are truly representative? The conclusions of the analysis show that the problem under study appears to be increasingly serious for the democracy and civil society, but there are legal solutions that can increase the level of representativeness of Sejm elections.
Problem zakłócenia reprezentatywności wyborów do Sejmu RP jest powszechnie zauważalny. Dochodzi dziś do sytuacji, w których głos mieszkańców jednego okręgu wyborczego potrafi ważyć nawet o połowę mniej, niż mieszkańca innego z okręgów wyborczych. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie postulatów de lege ferenda, mających zwiększyć poziom reprezentatywności wyborów do Sejmu. W tym celu autorzy dokonują analizy instytucjonalno-prawnej oraz klasycznej analizy systemowej, wskazując na niedomagania obecnego systemu wyborczego i proponując nowe rozwiązania prawne. Autorzy stawiają pytania badawcze: (1) Czy obecny system wyborczy zapewnia faktyczną reprezentatywność wyborów do Sejmu RP? (2) Czy istnieje możliwość zapewnienia faktycznej reprezentatywności wyborów do Sejmu RP? Wnioski płynące z analizy ukazują, że badany problem wydaje się być coraz poważniejszy zarówno dla samego kształtu demokracji, jak i społeczeństwa obywatelskiego, jednak istnieją rozwiązania prawne, które mogą zwiększyć poziom reprezentatywności wyborów do Sejmu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 27-40
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Death as a Prerequisite for Vacating the Office of President of the Republic of Poland
Śmierć jako przesłanka opróżnienia urzędu Prezydenta RP
Autorzy:
Hadała-Skóra, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762600.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
substitution of President in his/her office
death of the president
President of the Republic of Poland
Marshal of the Sejm
zastępstwo prezydenta w urzędzie
śmierć prezydenta
Marszałek Sejmu
Prezydent RP
Opis:
This article is devoted to the issue of death as a premise for vacating the office of President of the Republic of Poland. The Constitution of the Republic of Poland comprehensively regulates the institution of substitution of the President of the Republic of Poland, specifying the legal forms of its execution and indicating the Marshals (of the Sejm and the Senate) as entities authorized to carry out the duties of the head of state. In the event of the occurrence of the death of the President, doubts arise as to the possibility of implementing civilian regulations at the time of triggering the procedure of substitution of the President provided for in Art. 131 of the Constitution. The analysis carried out in the article is aimed at answering the question of whether the Marshal of the Sejm (on whom the duty to assume the duties of head of state is incumbent), functioning in the field of constitutional law, is bound by the regulations applicable in principle on civil law grounds.
Niniejszy artykuł poświęcony jest problematyce śmierci będącej przesłanką opróżnienia urzędu Prezydenta RP. Konstytucja RP reguluje w sposób kompleksowy instytucję zastępstwa Prezydenta RP, określając prawne formy jej wykonywania oraz wskazując Marszałków (Sejmu oraz Senatu) jako podmioty uprawnione do realizacji obowiązków głowy państwa. W przypadku wystąpienia śmierci Prezydenta pojawia się wątpliwość co do możliwości wdrożenia regulacji cywilistycznych w momencie uruchamiania procedury zastępstwa Prezydenta przewidzianej w art. 131 Konstytucji. Przeprowadzona w artykule analiza ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie czy funkcjonujący w obszarze prawa konstytucyjnego marszałek Sejmu (na którym ciąży obowiązek objęcia obowiązków głowy państwa) jest związany regulacjami obowiązującymi co do zasady na gruncie cywilnoprawnym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 273-286
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów przedostatniego bezkrólewia. Sprawa aukcji wojska w koronnych instrukcjach sejmikowych przed Sejmem konwokacyjnym 1733 roku
From the History of the Penultimate Interregnum. The Case of the Army Auction in the Crown Sejmik Instructions before the Convocation Sejm of 1733
Aus der Geschichte des vorletzten Interregnums. Die Frage der Heeresversteigerungen in den Sejmik-Instruktionen vor dem Konvokationssejm von 1733
Autorzy:
Tomaszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32677966.pdf
Data publikacji:
2024-06-25
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
bezkrólewie
August III
Stanisław Leszczyński
Sejm
sejmiki
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wojna o sukcesję polską
aukcja wojska
interregnum
sejmiks
Polish-Lithuanian Commonwealth
War of the Polish Succession
military auction
Interregnum
August III.
Stanislaus Leszczyński
Sejmik
Polnisch-Litauische Adelsrepublik
Polnischer Erbfolgekrieg
Heeresversteigerung
Opis:
Sprawa aukcji wojska w polskiej historiografii kojarzy się głównie z parlamentaryzmem polskich początków panowania Augusta III. Nie prowadzono jednakże jeszcze głębokich badań nad postawą szlachty koronnej dotyczącej tej kwestii przed rokiem 1733. Niniejszy artykuł dotyczy kwestii związanych z postawą szlachty koronnej podczas początków bezkrólewia 1733 r. wobec sytuacji zagrożenia państwa i faktu słabości militarnej Rzeczypospolitej. Na podstawie akt sejmikowych, a w tym przypadku instrukcji poselskich na sejm konwokacyjny, została podjęta próba rekonstrukcji poglądów szlachty koronnej na postulat aukcji wojska. Tekst został podzielony na dwie części. Pierwsza odnosi się do poglądów szlachty koronnej odnośnie do idei aukcji, a druga traktuje o kwestiach finansowych i projektach skarbowo-wojskowych przedstawionych w instrukcjach. Artykuł został opatrzony trzema wykresami oraz jedną tabelą, które pomogły w graficznym przedstawieniu wyników badań.
The issue of the augmentation of the Crown army is mainly associated in Polish historiography with the parliamentarism of the Polish early reign of August III. However, no in-depth research has yet been conducted into the attitude of the Crown nobility to this issue before 1733. This article deals with issues related to the attitude of the Crown nobility during the early 1733 interregnum to the situation of a threat to the state and the fact of the Republic’s military weakness. On the basis of sejmiks records and, in this case, deputies’ instructions to the Convocation Sejm, an attempt has been made to reconstruct the views of the Crown nobility on the postulate to increase the size of the army. The text has been divided into two parts. The first refers to the views of the Crown nobility on the idea of an auction and the second deals with the financial issues and treasury and military projects presented in the instructions. The article is accompanied by two graphs and one table, which help to present the results of the research graphically
Die Frage der Heeresversteigerungen wird in der polnischen Geschichtsschreibung vor allem mit dem Parlamentarismus der frühen polnischen Herrschaft Augusts III. in Verbindung gebracht. Die Haltung des Kronadels in dieser Frage vor 1733 ist jedoch noch nicht eingehend erforscht worden. Der vorliegende Beitrag befasst sich mit der Frage, wie der Kronadel zu Beginn des Interregnums von 1733 auf die Situation einer Bedrohung des Staates und die Tatsache der militärischen Schwäche der polnischen Adelsrepublik reagierte. Anhand der Sejmik-Akten und in diesem Fall der Instruktionen der Deputierten an den Konvokationssejm wurde versucht, die Haltung des Kronadels zur Forderung nach einer Heeresversteigerung zu rekonstruieren. Der Text ist in zwei Teile gegliedert. Der erste Teil bezieht sich auf die Ansichten des Kronadels über die Idee einer Versteigerung und der zweite Teil behandelt die finanziellen Fragen und die in den Instruktionen vorgestellten Finanz- und Militärprojekte. Der Aufsatz enthält zwei Schaubilder und eine Tabelle, die dazu beitragen, die Ergebnisse der Untersuchung grafisch darzustellen.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 1(287); 12-49
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaj jako kreator normy prawnej na przykładzie regulaminu Sejmu
Custom as a Creator of Legal Norm on the Example of Standing Orders of the Sejm
Autorzy:
Kalinowska-Wójcik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762516.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zwyczaj
norma prawna
regulamin Sejmu
parlament
Custom
legal norm
Standing Orders of the Sejm
parliament
Opis:
Parliamentary custom has been present in modern parliament since its inception. The functioning of the British or German parliament shows that customs can co-create or supplement parliamentary procedure. In the Polish parliament, customs also regulate a number of proceedings. The subject of this article is the custom found in the practice of the lower house of the Polish parliament – the Sejm. Examples of customs that have been transformed into norms of the Sejm’s rules of procedure despite their long practice are indicated and discussed. However, the analysis of these examples does not give a clear answer to the question of the reasons for turning custom into law. It shows the inconsistency and discretionary nature of the changes. It is also in vain to find purposefulness and consistency in the creation of norms on the basis of custom.
Zwyczaj parlamentarny jest obecny w nowożytnym parlamencie od początków jego powstania. Funkcjonowanie parlamentu brytyjskiego czy niemieckiego pokazuje, że zwyczaje mogą współtworzyć czy też uzupełniać procedurę parlamentarną. W polskim parlamencie zwyczaje również regulują szereg postępowań. Przedmiotem artykułu jest zwyczaj występujący w praktyce działania izby niższej polskiego parlamentu – Sejmu. Wskazane i omówione zostały przykłady zwyczajów, które mimo wieloletniej praktyki ich stosowania zostały przekształcone w normy regulaminu Sejmu. Analiza tych przykładów nie daje jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o przyczyny zmiany zwyczaju w prawo. Pokazuje brak konsekwencji i uznaniowość zmian. Próżno również doszukiwać się celowości i spójności w kreowaniu norm na podstawie zwyczaju.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 41-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kogo będą chcieli wybrać, to wybiorą, czy my będziemy głosować, czy nie” – wybory do sejmu w 1952 roku w Nowej Hucie w świetle dokumentów partyjnych i materiałów Urzędu Bezpieczeństwa
“Whom they want to elect they will elect, whether we will vote or not” – the 1952 Sejm elections in Nowa Huta in the light of party documents and Security Office materials
Autorzy:
Mazur, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111939.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
elections to the Sejm of the Polish People’s Republic
special services of the Polish People’s Republic
Public Security Office
Nowa Huta
PZPR (Polish United Workers’ Party)
wybory do Sejmu PRL
służby specjalne PRL
Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
PZPR
Opis:
W artykule został poruszony temat wyborów do Sejmu PRL, które odbyły się 26 października 1952 r. i rozpoczęły serię głosowań w Polsce „ludowej” będących zaprzeczeniem takich pojęć, jak wolność i demokracja. Podjęto próbę analizy działań Komitetu Zakładowego PZPR Kombinatu Nowa Huta oraz funkcjonariuszy tamtejszego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, prowadzonych w ramach przygotowania i ochrony wyborów w Okręgu nr 58, który obejmował Kraków-Miasto i Nową Hutę. W odniesieniu do działań hutniczej organizacji partyjnej omówiono m.in. powstanie Zakładowego Komitetu Wyborczego Frontu Narodowego oraz jego struktur na poszczególnych wydziałach kombinatu. Analizie poddano sferę propagandy i reakcji pracowników huty oraz społeczeństwa nowohuckiego na pracę agitatorów wyborczych. Postawy mieszkańców w kontekście zbliżających się wyborów i kampanii wyborczej znajdowały się także w obszarze zainteresowania komunistycznej tajnej policji. Z tego względu w artykule poddano analizie działania nowohuckiego aparatu bezpieczeństwa w zakresie poszukiwania tzw. wroga. Scharakteryzowano pracę UBP, polegającą m.in. na monitorowaniu meldunków związanych z zakłócaniem porządku publicznego czy kontaktach funkcjonariuszy z podległą im agenturą. W ostatniej części artykułu została przedstawiona ocena wyborów dokonana przez nowohuckie czynniki partyjne i tamtejsze władze bezpieczeństwa.
The article deals with the elections to the Sejm of the Polish People’s Republic, which took place on 26 October 1952 and which began a series of elections in the Polish People’s Republic that contradicted concepts such as freedom and democracy. An attempt is made to analyse the activities the PZPR Works Committee of the Nowa Huta metallurgical plant and the officers of the local Public Security Office carried out in the preparation and protection of the elections in District No. 58, which included the city of Cracow and Nowa Huta. With regard to the activities of the party organisation at the metallurgical plant, the establishment of the Company Election Committee of the National Front and its structures in the various departments of this industrial combine were discussed. The sphere of propaganda and the reaction of the workers of the steelworks and the society of Nowa Huta to the work of election agitators is analysed. The attitudes of residents in the context of the upcoming elections and during the election campaign were also in the area of interest of the communist secret police. For this reason, the article analyses the activities of the Nowa Huta security apparatus in the search for the so-called enemy. The work of the UBP (Public Security Office) was characterised, which involved, among other things, the monitoring of reports related to public order disturbances or the officers’ contacts with subordinate agents. The last part of the article presents an assessment of the elections by Nowa Huta party functionaries and the local security authorities.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 504-536
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anniversary Resolutions of the Polish Sejm and Senate as the Subject of Political Science Research
Uchwały rocznicowe Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej jako przedmiot badań politologicznych
Autorzy:
Secler, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32306362.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
anniversary resolutions
historical anniversaries
politics of memory
Polish Sejm and Senate
uchwały rocznicowe
rocznice historyczne
polityka pamięci
Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej
Opis:
Undoubtedly, memory studies can be included in the mainstream of contemporary political science. They encompass reflections on the politics of memory, and historical or collective memory. The political science literature has designated little space to examine anniversary resolutions of the Polish Sejm and Senate after 1989. Therefore, it has become the main focus of this article based on research conducted and funded by the National Science Centre. The research examined the place and role of anniversary resolutions of the Polish Sejm and Senate in the Polish politics of memory. It has been assumed that such resolutions express the will of the two chambers of the Polish Parliament to commemorate historical anniversaries related to events and people who, in the opinion of resolution promoters, play an important role in the history of the state and nation. Furthermore, it is understood that the anniversary resolutions, among other things, are an important tool of the authorities to implement the politics of memory. The aim of the publication is to present the main research findings. The findings are based on the analysis of 589 anniversary resolutions adopted by the Sejm and the Senate in 1989–2019. The article also draws attention to the significance and usefulness of the resolutions for political science research, not only those referring to memory studies.
Bez wątpienia, w nurt współczesnej politologii można włączyć badania pamięcioznawcze. Zazwyczaj odnoszą się one do refleksji na temat polityki pamięci, polityki historycznej czy pamięci zbiorowej. Dotychczas, w literaturze przedmiotu z zakresu nauk o polityce, niewiele miejsca poświęcano problematyce uchwał rocznicowych Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 roku, które są przedmiotem zainteresowania niniejszego artykułu. Opiera się on na badaniach przeprowadzonych i finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki na temat miejsca i roli uchwał rocznicowych Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w polskiej polityce pamięci. Przyjęto, że uchwały te stanowią akt woli obu izb polskiego parlamentu w zakresie upamiętniania rocznic historycznych odnoszących się do wydarzeń i osób, które w opinii uchwałodawców, zajmują ważne miejsce w dziejach państwa i narodu. Ponadto przyjęto między innymi, że uchwały rocznicowe Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej są istotnym narzędziem władzy w zakresie realizowania założeń polityki pamięci. Celem publikacji jest prezentacja głównych ustaleń wynikających z realizowanych badań. Ich postawą była analiza materiału badawczego obejmującego 589 uchwał rocznicowych uchwalonych przez Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1989–2019. Niniejszy artykuł zwraca także uwagę na znaczenie i przydatność wyżej wskazanych uchwał polskiego parlamentu dla badań politologicznych – nie tylko tych, o charakterze pamięcioznawczym.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2023, 4; 69-78
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Artyleria Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1700–1717
The Artillery of the Grand Duchy of Lithuania 1700–1717
Die Artillerie des Großfürstentums Litauen 1700–1717
Autorzy:
Šapoka, Mindaugas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/7405818.pdf
Data publikacji:
2023-07-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
wielka wojna północna
artyleria
sejm niemy
Grand Duchy of Lithuania
Great Northern War
artillery
Silent Sejm
Großfürstentum Litauen
Großer Nordischer Krieg
Artillerie
Stummer Sejm
Opis:
Artykuł dotyczy artylerii litewskiej w latach 1700–1717 i opiera się głównie na sprawozdaniu z jej dochodów i wydatków za lata 1710–1717 przygotowanym dla Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jego posiedzenie odbyło się pod koniec 1717 r. w Grodnie. Artyleria litewska w 1710 r. praktycznie nie istniała z powodu wojen, kryzysów demograficznego i finansowego. W następnych latach jej finansowanie było niewystarczające. Dochody na ten cel w latach 1710– 1717 wyniosły 96 tys. złp, lecz wydatki wyniosły nie mniej niż 170 tys. złp. Mimo braku funduszy do 1716 r. stan artylerii znacznie się poprawił, choć w badanym okresie nie podejmowano prób gruntownej reformy jej finansowania. W latach 1716–1717 artyleria była w stanie zaopatrzyć piechotę i dragonów armii litewskiej jedynie w kilka dział i amunicję. Sejm niemy z 1717 r. nie zwiększył środków na artylerię litewską, która była w stanie wystawić do działań wojennych do 10 dział, co przy liczebności armii litewskiej wynoszącej na papierze 6100 żołnierzy było zadowalające. Z dostępnych źródeł wynika, że Korpus Artylerii Litewskiej nie był duży – w jego szeregach służyło łącznie ok. 30 żołnierzy, w większości urodzonych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
The article discusses the state of the Lithuanian Artillery Corps in the early years of the 18th century. Th e fi ndings are mainly based on a report prepared for the Lithuanian Fiscal Tribunal that concerned the corps’ income and expenses 1710–1717. Th e tribunal took place at the end of 1717 in Grodno. Th e Lithuanian Artillery Corps was practically non-existent in 1710 due to the losses incurred during previous wars, and the presence of both a demographic and fi nancial crisis in Lithuania at the time only added to the problem. In the following years funding was insuffi cient. Th is is evidenced by the fact that 1710–1717 funding for the corps amounted to Polish zlotys 96,000, whereas its expenses amounted to no less than Polish zlotys 170,000. Despite the lack of funds, by 1716 the condition of the corps had improved significantly, although no attempts were made to conduct a thorough reform of its fi nancing during the period in question. Between 1716–1717, the artillery was able to supply the infantry and dragoons of the Lithuanian army with only a few fi eld guns and ammunition. Th e Silent Sejm of 1717 did not increase the funding of the corps, which could now field up to 10 cannons, a satisfactory amount considering the size of the Lithuanian army at the time, i.e. approximately 6,100 soldiers. Th e available sources show that the Lithuanian Artillery Corps was quite small – in total about 30 soldiers served in its ranks, most of whom were born in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Der Aufsatz befasst sich mit der litauischen Artillerie in den Jahren 1700–1717 und stützt sich hauptsächlich auf einen Bericht über ihre Einnahmen und Ausgaben für die Jahre 1710–1717, der für das Finanztribunal des Großherzogtums Litauen erstellt wurde. Dessen Sitzung fand Ende 1717 in Grodno statt. Die litauische Artillerie war im Jahr 1710 aufgrund von Kriegen, demografi schen und fi nanziellen Krisen praktisch nicht existent. Auch in den folgenden Jahren war ihre Finanzierung unzureichend. Die Einnahmen für diesen Zweck beliefen sich 1710–1717 auf 96 000 polnische Zloty, die Ausgaben jedoch auf nicht weniger als 170 000 Zloty. Trotz der unzureichenden Mittel hatte sich der Zustand der Artillerie bis 1716 erheblich verbessert, obwohl im Berichtszeitraum kein Versuch unternommen wurde, ihre Finanzierung grundlegend zu reformieren. In den Jahren 1716–1717 war die Artillerie lediglich in der Lage, die Infanterie und die Dragoner der litauischen Armee mit einigen Feldgeschützen und Munition zu versorgen. Der Stumme Sejm von 1717 sah keine Erhöhung der Mittel für die litauische Artillerie vor, die bis zu 10 Kanonen aufstellen konnte, was angesichts der offi ziellen Größe der litauischen Armee von 6100 Soldaten zufriedenstellend war. Den verfügbaren Quellen zufolge war das litauische Artilleriekorps mit insgesamt etwa 30 Soldaten, von denen die meisten aus der polnisch-litauischen Adelsrepublik stammten, nicht sehr groß.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 40-66
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decydująca noc z 26 na 27 czerwca 1697 roku, czyli co przesądziło o wyborze Augusta II na tron polski
The Decisive Night of 26/27 June 1697, or What Determined the Election of August II to the Polish Throne
Autorzy:
Kosińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763568.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
election 1697
electoral assembly
August II the Strong
Jacob Henry Flemming
Polish-Saxon union
elekcja 1697
sejm elekcyjny
August II Mocny
Jakub Henryk Flemming
unia polsko-saska
Opis:
Tekst jest kontynuacją rozważań (W kręgu mitów, czyli o tym, co nie zadecydowało o wyborze Augusta II na tron polski w 1697 roku [KH 129, 2022, 4, s. 797–821]). Celem jest ustalenie, co rzeczywiście w ostatnich dniach sejmu elekcyjnego 1697 r. zadecydowało, że w rozdwojonej elekcji obok ks. francuskiego Franciszka Ludwika (François Louis) de Conti szlachta polska dokonała wyboru kandydata najmniej spodziewanego – konwertyty z luteranizmu, saskiego elektora Fryderyka Augusta I Wettyna (Augusta II). Autorka odtwarza przebieg ostatnich dni sejmu, konfrontując relacje dyplomatyczne i pamiętnikarskie z zapisami diariuszy sejmowych.
The text continues the reflections (“In the Realm of Myth, or What Did Not Determine the 1697 Election of Augustus II to the Polish Throne” [KH 129, 2022, 4, pp. 797–821]). Its purpose is to establish what really decided in the last days of the 1697 Election Sejm that, in a split election, the Polish nobility chose, alongside French Prince François Louis de Conti, the least expected candidate – a convert from Lutheranism, the Saxon Elector Friedrich August I Wettin (August II). The author reconstructs the last days of the Sejm, confronting diplomatic and diary relations with the records of the Sejm proceedings.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 5-50
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doceniony przez Sejm. Wojciech Korfanty – Patron Roku 2023 roku i jego miejsce we współczesnej przestrzeni publicznej
Appreciated by the Sejm. Wojciech Korfanty – Patron of the Year 2023 and his place in contemporary public space
Autorzy:
Białokur, Marek
Maresz, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342714.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wojciech Korfanty
Sejm RP
Górny Śląsk
Ojciec Niepodległości Polski
pamięć – upamiętnienie
Sejm of the Republic of Poland
Upper Silesia
Father of Polish Independence
memory – commemoration
Opis:
Round anniversaries of important historical events are often a stimulus for an indepth analysis of their historical significance for the fate of individual countries and nations. The above statement also applies to historical figures. One such figure is Wojciech Korfanty, who in many respects played a special role in the recent history of Upper Silesia and Poland. With this in mind, in 2023, when the Year of Wojciech Korfanty is celebrated in Poland, established on the 150th anniversary of his birth, the authors of the article decided to first analyze the path that the motion for adopting a resolution establishing the Year of Korfanty traveled in the Sejm. In the second part, the authors focused on the multidimensional presence of Wojciech Korfanty in public space. By this term we understand such forms of commemoration as monuments, commemorative plaques, patronage of schools and institutions, street names, publications or murals. The analysis carried out for the purposes of the article showed that Wojciech Korfanty, as one of the so-called „Fathers of Polish Independence”, he was fully deservedly appreciated by MPs, and with each year of Independent Poland (after 1989), he also gains in importance as a figure more and more visible in the public space. And although the article did not discuss the implemented initiatives commemorating his figure in 2023, undoubtedly the researcher who will undertake this task at the beginning of 2024 will have rich and diverse source material to analyze.
Okrągłe rocznice ważnych wydarzeń historycznych stanowią często asumpt do pogłębionej analizy ich historycznego znaczenia dla losów poszczególnych państw i narodów. Powyższa konstatacja odnosi się także do postaci historycznych. Jedną z takich postaci jest Wojciech Korfanty, który pod wieloma względami odegrał szczególną rolę w najnowszej historii Górnego Śląska i Polski. Mając to na względzie, w 2023 roku, kiedy w Polsce obchodzony jest Rok Wojciecha Korfantego, ustanowiony w 150. rocznicę jego urodzin, autorzy artykułu postanowili przeanalizować w pierwszej kolejności drogę, którą w Sejmie przebył wniosek o przyjęcie uchwały ustanawiającej Rok Korfantego. W drugiej części autorzy pochylili się nad wielowymiarową obecnością Wojciecha Korfantego w przestrzeni publicznej. Pod tym pojęciem rozumiemy takie formy upamiętnienia jak pomniki, tablice okolicznościowe, patronaty szkół i instytucji, nazwy ulic, publikacje czy murale. Przeprowadzona na potrzeby artykułu analiza wykazała, że Wojciech Korfanty, jako jeden z tzw. „Ojców polskiej niepodległości”, w pełni zasłużenie został doceniony przez posłów, a z każdym rokiem Niepodległej Polski (po 1989 roku), zyskuje on także na znaczeniu, jako postać coraz bardziej widoczna w przestrzeni publicznej. I choć w artykule nie były omawiane zrealizowane inicjatywy upamiętniające jego postać w 2023 r., to bez wątpienia badacz, który podejmie się tego zadania na początku roku 2024, będzie miał bogaty i różnorodny materiał źródłowy do przenalizowania.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2023, 11; 253-324
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcje królewskie na sejmiki przedsejmowe doby panowania Michała I i Jana III
Royal instructions for the pre-sejm assemblies from the reign of Michał I and Jan III
Královské instrukce pro předsněmovní partikulární sněmy (sejmiky) za vlády Michala I. a Jana III
Autorzy:
Dąbrowski, Paweł Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6373180.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
parlamentaryzm
instrukcje królewskie
sejmiki przedsejmowe
analiza źródłoznawcza
ekspedycja przedsejmowa
source analysis
parliamentarism
royal instructions
pre-parliamentary expedition
pre-sejm assemblies
Opis:
The article is about the source analysis of royal services for pre-sejm assemblies with the help of multidimensional analyzes, statistical and comparative research. Therefore, it shows the documents from the reign of Michał I and Jan III in depth.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 35-69
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Piłsudski kontra Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej w 1922 r. Uwagi na temat książki Janusza Farysia pt. Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku
Józef Piłsudski Versus the Legislative Sejm of the Polish Republic in 1922. Comments on „Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku” by Janusz Faryś
Autorzy:
Szudarek, Krystian Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916384.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Second Polish Republic
parliamentary democracy
1922 government crisis in Poland
Legislative Sejm
Chief of State
Józef Piłsudski
Druga Rzeczpospolita
demokracja parlamentarna
kryzys rządowy 1922 r.
Sejm Ustawodawczy
Naczelnik Państwa
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest omówienie książki pt. Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku autorstwa Janusza Farysia. Recenzowana monografia jest pierwszą w historiografii książką poświęconą w całości kryzysowi demokracji parlamentarnej w Polsce, do którego doszło latem 1922 r., w przededniu wyborów parlamentarnych i prezydenckich. Jego przejawem było najdłuższe w historii II Rzeczypospolitej (dwumiesięczne) przesilenie rządowe, spowodowane konfrontacją polityczną pomiędzy Naczelnikiem Państwa Józefem Piłsudskim, wspieranym przez partie lewicowe i centrolewicowe oraz przedstawicieli mniejszości narodowych, a jego przeciwnikami z partii prawicowych i centroprawicowych. Doszło wówczas do otwartego konfliktu Naczelnika Państwa z Sejmem Ustawodawczym o charakterze konstytucyjnym, którego apogeum stanowiła nieudana próba przegłosowania wotum nieufności wobec J. Piłsudskiego. Książka Janusza Farysia przedstawia nie tylko w sposób erudycyjny genezę, przebieg i następstwa tych wydarzeń, ale zawiera również pogłębioną analizę czynników decydujących o słabości funkcjonowania polskiej demokracji parlamentarnej w tym okresie.
The aim of the review article is a discussion on a book by Janusz Faryś, Functioning of a parliamentary democracy in the Second Polish Republic. Conflicts around the government crisis in 1922 (Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku). The reviewed monograph is the first book devoted entirely to the crisis of Poland’s parliamentary democracy from summer 1922. The crisis occurred in the runup to the parliamentary and presidential elections and involved the longest government crisis in the history of the Second Polish Republic. It was triggered by a political confrontation between Poland’s Chief of State Józef Piłsudski, supported by the left-wing and centre-left parties and representatives of national minorities with his opponents on the right and central right. An open constitutional conflict between the Chief of State and the Legislative Sejm peaked during a failed attempt to push through a vote of no confidence in J. Piłsudski. Alongside an eloquent presentation of the origins, course and consequences of those events, the book by Janusz Faryś provides an in-depth analysis of factors that contributed to the weakness of Poland’s parliamentary democracy at that time.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1437-1449
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ławryn Drewiński – najważniejszy prawosławny protagonista szlachecki w czasach Zygmunta III
Ławryn Drewiński – the Most Important Orthodox Noble Protagonist in the Reign of Sigismund III
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915739.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Sigismund III Vasa
Ławryn Drewiński
Ruthenian nobility
Orthodoxy
the Union of Brest
the Diet (Sejm) of the Polish-Lithuanian Commonwealth
the orthodox Brotherhoods
Zygmunt III Waza
ruska szlachta
prawosławie
unia brzeska
sejm polsko-litewskiej Rzeczypospolitej
bractwa cerkiewne
Opis:
Artykuł poświęcony jest postaci jednego z najważniejszych prawosławnych liderów szlacheckich w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Ławrynowi Drewińskiemu. Był on jednocześnie jednym z najwybitniejszych parlamentarzystów epoki staropolskiej. Uczestniczył w 15 sejmach. Zasłynął z wyrazistych mów wygłaszanych na forum parlamentarnym (zwłaszcza w latach 1620 i 1621) w obronie prawosławia, które po zawarciu unii brzeskiej (1596) musiało rywalizować o zachowanie wcześniej posiadanych wolności i przywilejów z Cerkwią unicką. Drewiński był posłem z województwa wołyńskiego, którego sejmik w okresie panowania Zygmunta III Wazy najczęściej zabierał głos w sprawach wyznaniowych, konsekwentnie opowiadając się za zachowaniem tolerancji religijnej. Odegrał wybitną rolę w okresie bezkrólewia 1632 r., gdy prawosławnym udało się (w znacznej mierze dzięki determinacji króla-elekta Władysława IV Wazy) doprowadzić do odzyskania części władyctw, a potem także szeregu cerkwi, wcześniej przejętych przez unitów. Mimo zajmowanej konsekwentnej postawy wierności wobec prawosławia, w 1629 r. włączył się aktywnie w próbę budowania unii pomiędzy prawosławnymi i unitami. Drewiński należał też do najbardziej czynnych działaczy bractw prawosławnych w czasach Zygmunta III, widząc w nich szansę na duchowe i intelektualne odrodzenie prawosławia w Rzeczypospolitej. Mimo podkreślanego ruskiego pochodzenia Drewiński uległ też w pewnej mierze polonizacji. W działalności publicznej posługiwał się językiem polskim. Tak jak ojciec Bazyli, był zwolennikiem unii polsko-litewskiej, jednocześnie będąc przeciwnikiem wciągania Moskwy do walki o przywrócenie praw prawosławnym w Rzeczypospolitej.
The article concerns one of the most important Orthodox noble leaders in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth – Ławryn Drewiński. He was one of the most outstanding parliamentarians of the Old Polish era. He participated in 15 parliamentary assemblies. He became famous for his expressive speeches in the parliamentary forum (especially in 1620 and 1621) in defense of the Orthodox Church, which after the conclusion of the Union of Brest (1596) had to compete with the Uniate Church for the preservation of previously held freedoms and privileges. Drewiński was a deputy from the Volyn voivodeship, whose sejmik, during the reign of Sigismund III Vasa, most often spoke about religious matters, consistently advocating for religious tolerance. He played an outstanding role during the interregnum of 1632, when the Orthodox managed (largely thanks to the determination of the king-elect Władysław IV Vasa) to regain some of the bishoprics, and then also a number of churches, previously taken over by the Uniates. Despite his consistent stance of fidelity to Orthodoxy, in 1629 he actively supported the attempt to build a union between the Orthodox Church and Uniates in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Drewiński was also one of the most active activists of the Orthodox brotherhoods in the times of Sigismund III, seeing them as an opportunity for the spiritual and intellectual revival of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Despite the emphasized Ruthenian origin, Drewiński was also to some extent polonized. In public activities, he used the Polish language. Like his father Basil, he was a supporter of the Polish-Lithuanian Union, while at the same time being an opponent of involving Moscow in the fight for the restoration of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (after the Union of Brest).
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 89-150
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska delegatów na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918 roku
Names of delegates to the Polish District Parliament in Poznań in 1918
Autorzy:
Graf, Magdalena
Nowak-Pasterska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731723.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
onomastics
anthroponymy
surname
The Polish District Parliament in 1918
onomastyka
antroponimia
nazwisko
Polski Sejm Dzielnicowy w 1918
Opis:
The subject of the article are names of delegates to the Polish District Parliament in Poznan in 1918. The authors undertook an anthroponomastic analysis which allowed to classify surnames on the basis of their motivation and etymology. The influence of German spelling on Polish names and manifestations of Polish spelling of surnames after Poland regained independence were also discussed. The analysis is preceded by comments on the history of Polish surnames. Particular attention was also paid to female names, because in 1918 women obtained full electoral rights and could become delegates to the Parliament.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 79-92
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepodległość na ambonie. Kazanie księdza Antoniego Stychla na Polskim Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu w 1918 roku
Independence at the Pulpit: A Sermon Delivered by Rev. Antoni Stychel in the Polish District Sejm in Poznań in 1918
Autorzy:
Kalbarczyk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145675.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish District Sejm 1918
Sejm sermon
independence
Antoni Stychel
Polski Sejm Dzielnicowy 1918
kazanie sejmowe
niepodległość
Opis:
W nawiązaniu do przedrozbiorowej tradycji, zgodnie z którą sejmy Rzeczpospolitej rozpoczynały się Mszą świętą w kościele i wygłoszonym tam kazaniem, także Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918 roku zainaugurowała Msza święta odprawiona przez prymasa Edmunda Dalbora 3 grudnia w farze poznańskiej i kazanie wygłoszone przez jej proboszcza, ks. Antoniego Stychla, wybitnego kapłana oraz działacza narodowego i społecznego. Tekst kazania, liczący w edycji z 2018 roku dziewięć stron, ma dość czytelną strukturę. Składa się z trzech części. Pierwsza poświęcona jest zasadniczo refleksji na temat przyczyn utraty przez Polskę niepodległości, jak też wyrażeniu radości z nadchodzącego wyzwolenia. Druga partia - najdłuższa - ma z jednej strony unaocznić wszystkim, że Polacy cierpieniem wysłużyli sobie u Boga wskrzeszenie ojczyzny, a z drugiej - pokrzepić Polaków w tej radosnej dziejowej chwili, że dzięki długiemu cierpieniu i wytrwaniu są godni wyzwolenia. Trzecia, ostatnia, część poświęcona jest najpierw dziękczynieniu Bogu za to, że położył kres wielowiekowej niewoli, z którym zostaje powiązane wezwanie do pracy nad sobą i pracy dla wspólnego dobra, ażeby w ten sposób naród zasłużył na trwałość wolności i dar pomyślnego rozwoju ojczyzny. Kazanie kończy modlitwa do Boga i swoista „litania narodu” do najważniejszych polskich świętych, którzy mają wyprosić Polakom potrzebne Boże łaski. Kazanie ks. Stychla wpisuje się w wielką i długą tradycję polskiego kaznodziejstwa patriotycznego. Wzoruje się ono przede wszystkim na najwybitniejszych kazaniach sejmowych wielkich kaznodziejów polskich takich jak Hieronim Powodowski czy Piotr Skarga. Podobnie jak oni ks. Stychel uświadamia delegowanym na Polski Sejm Dzielnicowy, jak wielkie zobowiązanie moralne spoczywa na nich wobec tych, którzy walczyli, cierpieli i oddali życie za wolny i sprawiedliwy kraj. Apeluje do ich sumień i serc, ażeby obradując i podejmując uchwały, kierowali się wyłącznie dobrem ogółu. Do nich i do wszystkich Polaków kaznodzieja zwraca się z wezwaniem do wykorzenienia wad narodowych i formowania cnót, przede wszystkim zaś do niezmarnowania daru powracającej niezawisłości.
In accordance with the pre-partition tradition in which the Sejms of the Republic of Poland were inaugurated with the Holy Mass and a sermon delivered in church, the Polish District Sejm in Poznań in 1918 was also commenced in the same manner. The Holy Mass was celebrated by Cardinal Edmund Dalbor, the Primate of Poland, on December 3rd in the Basilica of Our Lady of Perpetual Help, Mary Magdalene and St Stanislaus (Poznań Parish Church) and a sermon was delivered by its parish priest, Rev. Antoni Stychel, an outstanding priest and a national and social activist. The text of the sermon, consisting of 9 pages in the 2018 edition, has a fairly clear structure. It is divided into three parts. The first part is essentially devoted to a reflection on the causes of Poland’s loss of independence and to expressing the joy of the forthcoming liberation. The second longest part aims, on the one hand, to show everyone that Poles, through their suffering, earned with God the resurrection of their homeland, and on the other hand, to enhearten Poles in this joyful historic moment stating that this is thanks to their prolonged anguish and steadfast perseverance that they are worthy of deliverance. The last third part is devoted to offering thanksgiving to God for putting an end to the centuries-old bondage, which is tied with a call to work on oneself and work for the common good so that the nation could deserve the durability of freedom and the gift of the successful development of the motherland. The sermon ends with a prayer to God and a specific “litany of the nation” to the most important Polish saints who are to plead with God to shower Poles with His grace. The sermon delivered by Rev. Antoni Stychel inscribes itself into the great and long tradition of Polish patriotic preaching. It is based primarily on the most outstanding Sejm sermons of great Polish preachers such as Hieronim Powodowski or Piotr Skarga. Like them, Rev. Antoni Stychel makes the Polish District Sejm delegates aware of how much moral obligation rests on them towards those who fought, suffered and gave their lives for a free and just country. He appeals to their consciences and hearts to be guided only by the common good when holding sessions and adopting resolutions. The preacher calls on them and all Poles to uproot national flaws, to form virtues and, above all, not to waste the gift of returning independence.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2023, 43; 285-295
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja zwiedzania Sejmu przez zgłoszoną przez posła grupę osób z jego okręgu wyborczego
Organisation of a visit to the Sejm by a group of people from the Deputy’s constituency
Autorzy:
Niewęgłowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9298390.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
responsibility
Deputy
visiting
Sejm
Opis:
The linguistic interpretation of the Resolution on the financing of visits to the Sejm by parliamen‑ tary groups leads to the conclusion that it is the Deputy who organises the visit to the Sejm for the group he/she has registered. However, the resolution does not use the term “organiser” and there‑ fore does not impose any specific obligations. In the case of damage caused in connection with the action or omission of a particular entity, the general principles of liability for tort (delict) apply.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2023, 1(77); 263-270
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies