Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Teologia katolicka w konfrontacji z neuronaukami: przyczynek do dialogu
Catholic theology in confrontation with neurosciences: a starting point for dialogue

Autorzy:

Wąsek, Damian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690880.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

neurotheology
science-theology
soul
hermeneutics
brain
free will

Opis:

I ask the following question: “How should theology develop in order to avoid conflicts with neurosciences?” I believe that the answer to this question is a turn towards the monistic structure of human nature. It seems that insisting on the concept of a human being as composed of two realities – the body and the soul – makes it difficult, if not impossible, to enter into a constructive dialogue with neuroscientists who point to a clear connection between consciousness and biological processes.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 167-181
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

The interdisciplinary profile of theology—fashion or necessity?

Autorzy:

Anderwald, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31804101.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

evolutionary theology
interdisciplinarity
science and theology

Opis:

This review pertains to the book Evolutionary Theology (Teologia ewolucyjna) written by Wojciech P. Grygiel and Damian Wąsek. The book presents a distinct and modern viewpoint on theology by offering a comprehensive analysis of the characteristics of theological language and utilizing it to reevaluate certain theological beliefs, such as the concept of original sin, within the framework of the ever-changing understanding of the Universe. This approach contributes significantly to the restoration of theology’s credibility in modern culture by bridging the gap between science and theology.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2023, 75; 259-266
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Teologia nauki – propozycja nowego otwarcia teologii na nauki
Theology of science – a new opening of theology to natural sciences

Autorzy:

Trombik, Kamil
Polak, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28762769.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

theology of science
Michał Heller
Józef Życiński
theology and science

Opis:

In this paper we discuss the idea of theology of science, which is understood as a new branch of the- ology concerned with the problems arising in the context of natural sciences. Theology of science has been developed since 1980s. The authors of this concept are Michał Heller and Józef Życiński – philosophers involved in discussions between science and religion, who tried to find a new common area to develop this dialogue. The aim of the paper is to present the concept of theology of science in the historical and problematic perspective, taking into account the various challenges and research perspectives faced by this concept.

Źródło:

Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 54; 49-64
0239-3271

Pojawia się w:

Człowiek i Społeczeństwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Wcielenie logosu źródłem synergii teologii i nauki

Autorzy:

Krzych, Bartłomiej K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1047345.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara

Tematy:

christology
rationality
theology-science relation
theology of
science
incarnation
teologia nauki

Opis:

Te article discusses the issue of the relationship (the dialogue) of a theology with a sciences from the point of view of a philosophizing theologian. Basing inter alia on the assumptions of the scientifc realism of the theology, the unity of a reality and the acceptance of boundaries of a human cognition and the recognizing philosophy as a mediator in the theology-science dialogue, I show that the foundation of this relationship and also its necessary requirement is the Incarnation of God’s Word. In Christ there is the source and the summit of all knowledge

Źródło:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2018, 25; 199-216
1234-8880

Pojawia się w:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Teologia nauki – skazana na sukces?
Theology of science – doomed to success?

Autorzy:

Rodzeń, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1943045.pdf

Data publikacji:

2021-11-07

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

theology of science
rationality of science
theology of earthly realities

Opis:

The paper briefly presents a genesis of the research project called the theology of science initiated by Michał Heller in early 1980s, but also enriched by the remarks of Józef Życiński. Then the main features of the new Heller’s book Science and theology – not necessarily exclusively on one planet (Kraków, 2019) are discussed. The book develops and strengthens the early ideas of theology of science. The paper draws also attention to another author—C.B. Kaiser who—since a dozen years—has been developing a similar project: theology of scientific endeavor. It is also suggested that the Heller’s project, especially in its axiological and praxeological aspects, could take advantage of the achievements of several Francophone authors (i.a., G. Thils, M.-D. Chenu) who once developed a field of the so-called theology of earthly realities.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 70; 235-242
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Evolutionary theology: a new chapter in the relations between theology and science

Autorzy:

Grygiel, Wojciech P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927002.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

evolution
hermeneutics
rationality
picture of the world
relations between science and theology

Opis:

Despite many arduous attempts to reconcile the separation between theology and science, the common ground where these two areas of intellectual inquiry could converge has not been fully identified yet. The purpose of this paper is to use evolutionary theology as the new and unique framework in which science and theology are indeed brought into coherent alignment. The major step in this effort is to acknowledge that theology can no longer dialogue with science but must assume science and its method as its conceptual foundation. This approach successfully does away with any tensions that may arise between the two disciplines and establishes a firm ground on which neither of them will turn into ideology. Moreover, it enables the dialogue with contemporary scientific atheism on solid grounds and the restoration of the credibility of theology in the secularist culture of the day.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 3; 101-123
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Towards an Adequate Anthropology
W kierunku adekwatnej antropologii

Autorzy:

Jastrzębski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/571599.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

person
holistic anthropology
science and theology
osoba
antropologia holistyczna
teologia i nauka

Opis:

An adequate anthropology is an anthropology that sees each human being as a person. It reveals fully our complexity and the fascinating dignity of human beings. ‘Adequate anthropology’ is a term proposed by John Paul II and based on three sources: The Bible, theology, and philosophy. Generally speaking, its aim consists in the defense of a large and holistic concept of our existence in opposition to all contemporary reductionistic accounts. Developing an adequate anthropology enables us to discover the very truth about ourselves. While considering the results of scientific research, it never loses sight of revelation. It is through revelation that the Creator of our being gives us the best insights into ourselves. An adequate anthropology begins by reflecting on our existential situation, which is the splintering of God’s image in us, and ends with the incarnate Word as the model of a perfect personhood.
Antropologia adekwatna jest antropologią, która postrzega każdą istotę ludzką jako osobę. Ujawnia ona w pełni złożoność i niezwykłą godność człowieka. ‘Antropologia adekwatna’ to wyrażenie zaproponowane przez Jana Pawła II i oparte na trzech źródłach: Biblii, teologii i filozofii. Ogólnie rzecz biorąc, jej celem jest obrona holistycznej koncepcji naszego istnienia w opozycji do wszystkich współczesnych podejść redukcjonistycznych. Rozwijanie antropologii adekwatnej pozwala nam odkryć prawdę o nas samych. Rozważając wyniki badań naukowych, nigdy nie traci z oczu Objawienia. To właśnie poprzez Objawienie Stwórca naszej istoty umożliwia nam najlepszy wgląd w nas samych. Antropologia adekwatna rozpoczyna się od refleksji nad naszą sytuacją egzystencjalną, która jest zniekształceniem Bożego obrazu w nas, a kończy na Wcielonym Słowie, które jest obrazem doskonałego bycia człowiekiem.

Źródło:

Polonia Sacra; 2019, 23, 1(55); 53-67
1428-5673

Pojawia się w:

Polonia Sacra

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Die Bedeutung Johannes Pauls II. in der Auseinandersetzung zwischen Theologie und Naturwissenschaften

Autorzy:

Śledziewski, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/668463.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

John Paul II
faith and reason
science and theology
“Fides et ratio”

Opis:

One of the characteristics of the teaching of Pope John Paul II is his approach to the subject of faith and reason, which have played a central role in the development of civilization. They work best when they mutually challenge one another to look farther, to probe more deeply, in quest of truth. Hostility between faith and reason is not accepted because both have their source in God. But when both work together, the human person has the chance of discovering the full truth about himself, the world and God. The author of this article argues that a large number of papal documents and pronouncements of Pope John Paul II show his contribution towards the bringing together of natural sciences and theology. This is also a challenge for those who continue this effort.

Źródło:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2012, 2, 1
2391-6559
2083-8018

Pojawia się w:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Krytyka nauki w filozofii Johna Polkinghornea
John Polkinghorne’s Criticism of Science

Autorzy:

Abdank-Kozubski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1817400.pdf

Data publikacji:

2008-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

nauka i teologia
wartości
dialog
Johna Polkinghorne
science and theology
values
dialogue

Źródło:

Studia Ecologiae et Bioethicae; 2008, 6, 1; 487-497
1733-1218

Pojawia się w:

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

W stronę teologii nauki – na kanwie myśli ks. prof. Michała Hellera

Autorzy:

Maziarka, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/669405.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Fr. Professor M. Heller
rationality of the world
the borders of the scientific method
science–theology relationship
the theology of science
ks. prof. Michał Heller
racjonalność świata
granice metody naukowej
relacja nauka–wiara
teologia nauki

Opis:

This article takes the question of the relationship between science and theology, according to the thought of Fr. M. Heller, and it approaches to such a captivation of both disciplines, in which science becomes the subject of interest for theology. The point of outlet is the reflection on the phenomenon of the rationality of the world. The rationality which presents condition for the natural sciences demands for justification. The theological truth, which can be helpful is the faith in the existence of the Logos; the Divine Wisdom penetrating everything is not only the foundation of the structures of the physical world, but it defines also the existence of the world of the values and the sense. Since God presents the philosophical a priori for each science, the natural sciences can lead a dialogue with theology, or even – what Fr. M. Heller suggests – it is possible to create a program of the theology of science. The aim of this approach is the enrichment of the regard on science by taking into consideration these aspects, which are visible only at use of the theological method.
Artykuł podejmuje zagadnienie relacji nauki do teologii, w oparciu o myśl ks. prof. Michała Hellera, i zmierza ku takiemu ujęciu obydwu dyscyplin, w którym nauka staje się przedmiotem zainteresowania teologii. Punktem wyjścia jest refleksja nad fenomenem racjonalności świata. Racjonalność stanowiąca warunek uprawiania nauk przyrodniczych domaga się usprawiedliwienia. Teologiczną prawdą, która może przyjść z pomocą, jest wiara w istnienie Logosu; Boska Mądrość, przenikając wszystko, nie tylko stanowi fundament struktury świata fizycznego, ale określa również istnienie świata wartości i sensu. Skoro Bóg stanowi filozoficzne a priori każdej z nauk, nauki przyrodnicze mogą prowadzić dialog z teologią, a nawet – co postuluje ks. Michał Heller – możliwe jest stworzenie programu teologii nauki. Celem takiego przedsięwzięcia jest wzbogacenie spojrzenia na naukę przez uwzględnienie tych aspektów, które są widoczne jedynie przy użyciu metody teologicznej.

Źródło:

Tarnowskie Studia Teologiczne; 2016, 35, 1
2391-6826
0239-4472

Pojawia się w:

Tarnowskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Michała Hellera koncepcja teologii nauki
Michael Heller’s concept of the theology of science

Autorzy:

Pabjan, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28761803.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

teologia nauki
Michał Heller
theology of science
Michael Heller

Opis:

Tematyka artykułu oscyluje wokół koncepcji teologii nauki zaproponowanej przez Michała Hellera. W ujęciu tego autora teologia nauki ma być nową dyscypliną teologiczną, która uczyni przedmiotem swoich analiz fakt istnienia nauk – w szczególności nauk przyrodniczych – oraz uzyskiwane w tych naukach wyniki. W pierwszej części artykułu omówiona zostanie sama idea teologii nauki. W zamyśle Hellera dyscyplina ta ma spoglądać na nauki przez pryzmat teologicznej prawdy o stworzeniu świata przez Boga. Problematyka stworzenia staje się w tym ujęciu punktem odniesienia dla analiz poświęconych teoriom naukowym, które mówią o początku świata i o ewolucyjnym początku życia biologicznego. Te i tym podobne zagadnienia, które mogą być przedmiotem zainteresowania teologii nauki, zostaną krótko omówione w dalszej części artykułu.
The article deals with a concept which was proposed by Michael Heller, who argues that a new theological discipline should be created to deal with sciences and their results. The primary taks of the theology of science – it is the name of this new discipline – is to theologically analyze the fact of the existence of science and its results. The very idea of the theology of science is presented in the first part of the paper, then some issues that may interest this discipline are discussed. Special attention is paid to the problematics of creation, and to some strictly scientific issues that are directly related to this topic (e.g. the beginning of the universe, the evolution of life, the rationality of the world, the antropic principle, the existence of other intelligent beings in the universe).

Źródło:

Tarnowskie Studia Teologiczne; 2022, 41, 1; 89-110
2391-6826
0239-4472

Pojawia się w:

Tarnowskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Od konfliktu do integracji. Historia i teologiczne uzasadnienie metodologicznej odrębności poznania wiary i rozumu

Autorzy:

Chyłka, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/429143.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Fr. Wojciech Giertych
theology of science
methodology of science
reason and faith

Opis:

The history of relationship between faith and reason is marked by four modelsof the interaction between science and theology proposed by Ian G. Barbour:conflict, independence, dialogue and integration. Even if nineteenth-centurypositivism is still present in many scientists’ minds, philosophy of science eventuallymanaged to overcome it in the 1960s. A mutual distrust between faithand reason started to disappear. In this context Fr. Michał Heller presenteda project of a new discipline – the theology of science which would look at theboundaries of the natural sciences from the theological point of view. According to Fr. Wojciech Giertych the adequate model of relationship between faith andreason can be based theologically on Chalcedonian Christology of Jesus’ twonatures. Since reason and faith come together unconfusedly and inseparably ina human being, a mutual dialogue and even integration between theology andscience is by all means possible.

Źródło:

Semina Scientiarum; 2017, 16
1644-3365

Pojawia się w:

Semina Scientiarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Postulat hermeneutycznej potrzeby relacji teologia – nauki przyrodnicze w perspektywie współczesnej protestanckiej teologii stworzenia
The Postulate of Hermeneutic Needs of the Relationship Theology – Science in the Perspective of Modern Protestant Theology of Creation

Autorzy:

Anderwald, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/595151.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

Wolfhart Pannenberg
Jürgen Moltmann
theology of creation
relationship theology – science
teologia stworzenia
relacja teologia – nauki przyrodnicze

Opis:

The most remarkable example of the theological retreat from a discussion of the scientific description of nature can be found in the theological doctrine of creation of the German protestant theologian Karl Barth (1886–1968). In the present many the Anglo-Saxon and the German protestants theologians show a big interest in the subject of relations between science and Christian theology (especially with theology of creation). Therefor their idea of theology of creation is completely in contrast to the Barth’s position rejecting the necessity of referring to the results of the natural sciences in the theology of creation. This is a relevant issue to the Christian faith. Its justification is made today in a climate of scientific thinking, in which scientific tools of recognizing of the world, as well as the scientific picture of the world, play an important role. This article will demonstrate the postulate of hermeneutic needs of the relationship theology – science based on the concept of theology of creation of two remarkable protestants theologians of twentieth century the Lutheran Wolfhart Pannenberg (1928–2014) and the representative of Reformed theology Jürgen Moltmann (*1926). Particular attention is paid to their indications that a credible doctrine of God as the Creator must take into account scientific understandings of the world.
Koncepcja teologii stworzenia niemieckiego teologa protestanckiego Karla Bartha (1886–1968) dostarcza najbardziej klasycznego przykładu odwrotu w teologii protestanckiej od odnoszenia się do wiedzy przyrodniczej. Współcześnie wielu protestanckich teologów anglosaskich i niemieckich, w przeciwieństwie do tej koncepcji, odrzucającej konieczność odnoszenia się w teologii stworzenia do wyników nauk przyrodniczych, wykazuje duże zainteresowanie tematyką relacji doktryny chrześcijańskiej do nauk przyrodniczych. Jest to dziś ważna kwestia dla wiary chrześcijańskiej. Uzasadnienie wiary dokonuje się współcześnie w klimacie myślenia naukowego, w którym ważną rolę odgrywają naukowe narzędzia poznawcze, jak również przyrodniczy obraz świata. Artykuł prezentuje postulat hermeneutycznej potrzeby relacji teologia – nauki przyrodnicze na przykładzie koncepcji teologii stworzenia dwóch ważnych w teologii protestanckiej XX w. teologów: luteranina Wolfharta Pannenberga (1928–2014) i reprezentanta teologii reformowanej Jürgena Moltmanna (ur. 1926). Szczególna uwaga jest zwrócona na problem wiarygodnej doktryny Boga Stwórcy z konieczności uwzględniającej aktualny przyrodniczy obraz świata.

Źródło:

Studia Oecumenica; 2017, 17; 79-94
1643-2762

Pojawia się w:

Studia Oecumenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Teologicznofundamentalne modele relacji teologii i nauk ścisłych
Fundamental theological models of the relation between theology and sciences

Autorzy:

Pokrywiński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/595696.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

filozofia nauki; teologia fundamentalna; model; Michał Heller; teologia i nauki;
philosophy of science; fundamental theology; theology and sciences; Michał Heller; model;

Opis:

Artykuł prezentuje kilka modeli łączności teologii i nauk w perspektywie teologicznofundamentalnej. Pozwalają one bez mieszania metod na interdyscyplinarne badanie i wyjaśnianie niektórych fenomenów oraz unikanie uproszczeń niektórych wniosków filozofii nauki. Zastosowana kategoria modelu unika jednostronności relacji – albo irenicznego dialogu, albo konfrontacyjnej opozycji. Poprzez wprowadzenie kategorii pomocniczej, wokół której zbudowany został konkretny model, uzyskano możliwość wzajemnego uzupełniania się teologii i nauk oraz budowania szerszej płaszczyzny racjonalności. Niektóre modele mogą okazać się użyteczne przy rozwiązywaniu ważnych problemów współczesności. Przedstawione zostały modele: prakseologiczny, ancilla theologiae, personalistyczny i teologii nauki.
This paper presents a couple of models linking theology and science from an fundamental theological perspective. The idea to write such an article was generated from the lectures of Prof. W. Grygiel who represents the M. Heller’s school of philosophy of science. The purpose of this overview aims at showing multiple means of perceiving the relation between theology and science, which may be used in achieving both theological and scientific outcomes without mixing the proper methodology. The article consists of five points. It begins with two main tendencies in the background of creating new models: the dialogical and apological ones that come from the fundamental theological point of view. The next parts describe the following models: praxeological, ancilla theologiae, personalistic and theology of science. Each model was appraised according to its strong and weak points.

Źródło:

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2016, 36, 2; 31-61
0137-3420

Pojawia się w:

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Stanisław Dunin–Borkowski and his views on Einstein’s special theory of relativity

Autorzy:

Rodzeń, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2140674.pdf

Data publikacji:

2022-11-08

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

Stanisław Dunin-Borkowski
Spinoza
special theory of relativity
neo-scholastic philosophy
philosophy of nature
science and theology

Opis:

The main purpose of this article is to discuss the views of the Jesuit Stanisław Dunin–Borkowski (1864–1934) about Albert Einstein’s theory of relativity. These days, Dunin–Borkowski is a rather obscure figure despite rising to fame in the interwar period as an outstanding expert in the philosophy of Baruch Spinoza. Thus, the secondary aim of this article is to remind ourselves of this somewhat forgotten scholar. As a researcher, writer, and pedagogue, Dunin–Borkowski was interested in numerous fields of knowledge. Among these were the natural sciences, including physics and the influence that new physical theories had on philosophical thought. This present study therefore fills a gap in the existing research about how Polish philosophers received Einstein’s theories. The example of Dunin–Borkowski also serves as a basis for discussing some of the fundamental problems of neo-scholasticism in receiving new mathematicised scientific theories.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2022, 72; 63-86
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Teologia informacji jako odpowiedź na kryzys w idei stworzenia poswodowany ateistyczną interpretacją wyników badań przeprowadzonych na gruncie nauk przyrodniczych
Theology of information, sa a response to the crisis caused by the idea of creating an atheistic interpretati on of the results of research conducted on the basis of the e natural sciences

Autorzy:

Jaźniewicz, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2010388.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

information
theology of information
theology and science
informacja
teologia informacji
relacje między wiarą a nauką

Opis:

Jedną z przyczyn kryzysu, który dotyka badania teologiczne, jest fakt, iż nazbyt często pozbawione są one solidnych podstaw filozoficznych. Szczególnie wyraźnie widać to w podejmowanych dziś próbach opisania rzeczywistości stworzonej, o której coraz więcej do powiedzenia mają nauki przyrodnicze. Wydaje się, że w tej dziedzinie teologia jest w silnym odwrocie, co jest skrupulatnie wykorzystywane przez naukowców, którzy w duchu paradygmatu ateistycznego opracowują filozoficzne interpretacje wyników badań fizyki, chemii lub biologii. Nadzieję na zmianę tej sytuacji daje podjęcie systematycznych studiów nad filozoficzną i teologiczną interpretacją teorii informacji. W niniejszym artykule został postawiony postulat podjęcia odnośnych badań, które dają nadzieję na ożywienie twórczego dialogu między naukami humanistycznymi i przyrodniczymi, mającymi za główny cele poszukiwanie prawdy
One of the reason of the collapse of the theological thinking is the fact that it does not find the support of philosophy. This can be seen in various problems, such as with trying to describe the created reality, about which natural science has increasingly more to say. Theology is in this field in strong retreat, what is precisely used by researchers who develop philosophical interpretations of results of physics, chemistry or biology research. Hope for a change of this situation is given by philosophical and theological interpretation of the theory of information. It seems to be the place for humanities and natural science to meet.

Źródło:

Colloquia Theologica Ottoniana; 2016, 1; 43-56
1731-0555
2353-2998

Pojawia się w:

Colloquia Theologica Ottoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Problem statusu teologii w ujęciu Dunsa Szkota i Tomasza z Akwinu

Autorzy:

Sajdek, Zofia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/667941.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

philosophy of theology
the status of theology
theology as a science
Thomas Aquinas
John Duns Scotus

Opis:

The article tries to answer the question of the status of theology by collating Thomas Aquinas’ with John Duns Scotus’ views. Whereas Thomas Aquinas’ answer to the question: Utrum sacra doctrina sit scientia is unambiguously positive and recognizes “the holy knowledge” as the more honourable than other sciences, Scotus’ answer is negative, at best giving it the status of science sui generis. In the light of Aristotle’s definition, it becomes clear that the two medieval philosophers differed on the question of obviousness and necessity of the subject of theology. An analysis of the first Questio of Summa Theologiae and of the relevant excerpts of Scotus’ writings show that Duns emphasized the “earthly theology”, whereas Thomas by “our theology” understood a mere introduction to the theology of the saved people. Consequently, the differences between Thomas’ and Scotus’ views on theology, thus often accented, appearto be illusory.

Źródło:

Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2015, 5
2391-6540
2083-9952

Pojawia się w:

Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Krytyczne funkcje teologii w perspektywie przyszłości

Autorzy:

Kempa, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2040869.pdf

Data publikacji:

2021-12-01

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

methodology of theology
theology and science
critical functions of theology
metodologia teologii
teologia a nauki
krytyczne funkcje teologii

Opis:

W poszukiwaniu krytycznych funkcji teologii daje się zauważyć narastającą ilość dylematów przychodzących z wnętrza teologii jak i z współczesnej wiedzy o świecie, z którymi teologia musi się mierzyć, nie tylko udzielając oczekiwanych odpowiedzi, ale też konstruując własny wykład wiary: odpowiedni dla czasów współczesnych i zgodny z Tradycją wiary. Trudno tak obszerny materiał przedstawić w krótkim artykule inaczej niż na wysokim poziomie ogólności. Kluczem do usystematyzowanego zarysowania tych zagadnień jest spostrzeżenie, że zadania teologii można rozpatrywać w czterech różnych perspektywach, opartych na schemacie zadań „ad extra” i „ad intra”. Silny akcent zostaje postawiony na spotkanie teologii z naukami nowożytnymi. Próba podjęcia prognoz dotyczących przyszłości zostaje oparta na analizie sytuacji współczesnej w teologii i na ekstrapolacji istniejących trendów w najbliższą przyszłość.
In the search for the critical functions of theology, we can find a growing number of dilemmas, which come from the theology itself and from the modern knowledge about the world. The theology has to present the Christian doctrine in the context of the modern world's view and still according to the roots of faith. It is difficult to present such a broad problem in a short paper other than in a general perspective. The key to the systematization of the problem is an observation that the tasks of theology can be seen in four different perspectives, connected to distinction "ad extra" - "ad intra".  A strong accent is set on the encounter of theology and science. The attempt to make predictions about the future situation is based on the analysis of the contemporary situation in theology and on the extrapolation of existing trends into the near future.

Źródło:

Studia Nauk Teologicznych PAN; 2021, 16; 49-66
1896-3226
2719-3101

Pojawia się w:

Studia Nauk Teologicznych PAN

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Botanical Theology of Julius Bernhard von Rohr
Teologia botaniczna Juliusa Bernharda von Rohr

Autorzy:

Drozdek, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1992191.pdf

Data publikacji:

2021-12-27

Wydawca:

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

Tematy:

Julius Bernhard von Rohr
Phyto-Theologia
physico-theology
theodicy
science and theology
Fitoteologia
fizyko-teologia
teologia naturalna
teodycea
nauka i teologia
nauki przyrodnicze

Opis:

Julius Bernhard von Rohr (1688–1742) was alawyer by profession and an amateur but competent botanist. A religious man, he considered the study of nature to be a way of appreciating it as a work of God to find a way to God or to deepen one’s religious faith. This combination of natural science and theology found the best expression in his Phyto-Theologia in which he described in detail the botanical world to show it as an expression of divine power, wisdom, and goodness. He described in great detail various plants, their parts, the uses of plants for humans and animals, and the purposefulness manifesting itself in all aspects of the flora. Von Rohr addressed the problem of theodicy as related to the botanical world and the problem of an interplay between theology and science.
Julius Bernhard von Rohr (1688–1742), choć był z wykształcenia prawnikiem, zajmował się także – amatorsko, ale kompetentnie – botaniką. Jako człowiek religijny uważał, że badanie przyrody prowadzi do uznania jej jako dzieła Bożego i jest sposobem na odnalezienie drogi do Boga lub na pogłębienie wiary. To połączenie nauk przyrodniczych i teologii znalazło najlepszy wyraz w jego Fitoteologii, gdzie szczegółowo opisał świat botaniki i ukazał go jako wyraz Bożej mocy, mądrości i dobroci. W tym dziele przedstawił bardzo szczegółowo różne rodzaje roślin, ich elementy oraz zastosowanie na potrzeby ludzi i zwierząt. Podjął również zagadnienie celowości przejawiającej się we wszystkich aspektach flory. Von Rohr zajął się ponadto problemem teodycei w odniesieniu do świata botanicznego oraz kwestią wzajemnego oddziaływania teologii i nauki.

Źródło:

Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 77-92
2544-6460

Pojawia się w:

Wrocławski Przegląd Teologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

(Nie)obliczalny świat. Z filozoficzno-teologicznych rozważań nad granicami racjonalności
A (Non)Computable World. Philosophical and Theological Reflections on the Limits of Rationality

Autorzy:

Nadbrzeżny, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1601627.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Roger Penrose
sztuczna inteligencja
nieobliczalna świadomość
tajemnica świata
teologia nauki
dialog między teologią a nauką
artificial intelligence
non-computable consciousness
mystery of world
theology of science
dialogue between theology and science

Opis:

Teza Rogera Penrose’a o nieobliczalnym (niealgorytmicznym) charakterze ludzkiej świadomości (umysłu), będąca argumentem przeciwko możliwości stworzenia sztucznej inteligencji, może przyczynić się do wzmocnienia poczucia tajemniczości świata. Niezależnie od naszego stosunku do platonizmu matematycznego (zakładającego istnienie obiektywnych pozaczasowych bytów matematycznych) filozoficzna refleksja brytyjskiego kosmologa stanowi impuls do rozwijania współczesnej teologii w twórczym dialogu z naukami, kierującym się zasadą krytycznej otwartości i wzajemnej dynamicznej wymiany osiągnięć poznawczych.
Contemporary developments in science challenge philosophy and theology much more deeply than it was in the past. Scientific research on artificial intelligence has brought us the new problems to be solved. So then the question arises: can the computer have a mind like a human? In this interdisciplinary article the author deals with the question of the limits of the rationality. He analyses the range of problems discussed in the field of science, philosophy and theology. He presents Roger Penrose’s idea of a non-computable (non-algorithmic) character of the human consciousness. Because of this basic feature humans are not reducible to the computer. The author takes into consideration the mystery of world and shows its relevance for the theology. Finally, he draws attention to the necessity to develop science-theology dialogue and to elaborate a new discipline called theology of science.

Źródło:

Teologia w Polsce; 2016, 10, 1; 81-93
1732-4572

Pojawia się w:

Teologia w Polsce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Czy nadszedł czas wielkich pytań?
Has the Time Come for Essential Questions?

Autorzy:

Zanussi, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/964200.pdf

Data publikacji:

2009-05-15

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

science
theology

Opis:

One thing we cannot do is failing to address the issue of ‘what next’? Where are we heading? What are our objectives on the horizon of dreams and not short-term solutions? Where is mankind heading as a whole? It is you economists and managers I am aiming my questions at. I am incapable of finding a clear answer but I sincerely hope to discover it in your dissertations (going beyond your master, doctorate and habilitation theses). Thanks to the brilliant paradigm, our civilisation has made achievements which it tends to forget. Mankind today is living more comfortably than ever before. I want to raise a question if we are conscious of the fact that our privileges should be shared by all inhabitants of our planet. I wish to reflect on the good of a man – what does a human need to be fulfilled in all dimensions, not in the mere material one. How do we conceive of the future organization and identity of mankind? I asked school principals: Is it good to allow the sexes to become alike, to see women become masculine and men effeminate? Is the contrast of the sexes vital to the preservation of the human race? Does the tension resulting from the diversification matter? I do not intend to present my own intuitions; my wish would be finding some answers in humanities. Sadly, doctorate and habilitation theses tend to focus on marginal issues. Why does contemporary theology differ so considerably from what the contemporary world, contemporary physics or mathematics deal with on a regular basis?

Źródło:

Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2009, 12, 2
1899-2226
2353-4869

Pojawia się w:

Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Pojęcie natury ludzkiej w nauce i teologii
The Concept of Human Nature in Science and Theology

Autorzy:

van der Meer, Jitse M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/553237.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii

Tematy:

religia a nauka
teologia a nauka
natura ludzka
metafora
religion and science
theology and science
human nature
metaphor

Opis:

W obawie, że zmiany w naukowym rozumieniu przyrody wymuszą zmiany w przekonaniach religijnych, wielu chrześcijan utrzymuje religię i naukę w separacji. Chcąc złagodzić tę obawę, wykluczają istnienie oddziaływania między tymi dziedzinami, redukując jego złożoność. Naukę oraz religię sprowadza się na przykład do odrębnych dziedzin wiedzy, w których obowiązują ich własne, swoiste twierdzenia. Religię rozumie się jako pozalogiczny sposób funkcjonowania człowieka zwany wiarą, charakteryzujący się emocjonalnym spojrzeniem na świat. Jeśli zastosuje się teorię typów logicznych do religii i nauki, relacje logiczne mogą zachodzić wyłącznie pomiędzy logicznymi dziedzinami wiedzy. Dlatego między religią a nauką nie mogą zachodzić żadne relacje logiczne, jeśli tę pierwszą rozumie się jako pozalogiczny sposób funkcjonowania człowieka zwany wiarą, drugą zaś - jako logiczny sposób funkcjonowania. Niemniej udało się zidentyfikować przynajmniej jedną relację logiczną między religią a nauką, a wywierały one na siebie wpływ także na inne sposoby. Moja propozycja pozwala na wyjaśnienie tych sposobów oddziaływania dzięki zastąpieniu jednowymiarowych logicznych koncepcji poznania, takich jak syntaktyczne oraz semantyczne ujęcia teorii, wielowymiarową koncepcją poznania. Własne, alternatywne wyjaśnienie rozpocznę od osadzenia oddziaływań pomiędzy religią a nauką w naturze ludzkiej, ponieważ wyłącznie ludzie stoją w relacji zarówno do Boga, jak i przyrody. Następnie rozróżnię zakres nieredukowalnych sposobów funkcjonowania człowieka, ujawniających się w odpowiadających sobie wymiarach relacji osoby do Boga oraz przyrody. Posłużywszy się dwoma spośród tych wymiarów - zawierzeniem Bogu i poznaniem - jako przykładami, wykażę, że oddziaływanie pomiędzy religią a nauką rozumie się jako zachodzące pomiędzy (1) zawierzeniem Bogu (wiarą) a przekonaniami dotyczącymi Boga (teologią); (b) zawierzeniem Bogu (wiarą) a przekonaniami dotyczącymi świata (nauką) oraz (c) przekonaniami dotyczącymi Boga (teologią) a przekonaniami dotyczącymi świata (nauką). Argumentuję, że wszystkie razem i każdy z osobna sposób funkcjonowania człowieka może na siebie wzajemnie oddziaływać. Przykład takiego oddziaływania stanowi metaforyczne przeniesienie znaczenia między każdą z wymienionych powyżej par sposobów funkcjonowania człowieka.
Many Christians separate religion and science for fear that changes in scientific understanding of nature will force changes in religious belief. To alleviate this fear, many Christians define interaction out of existence by reducing its complexity. For instance, science is often reduced to a logical domain of knowledge characterized by its propositions. Religion is taken to be a non-logical way of human functioning known as trusting characterized by feelings. According to the doctrine of logical types there can be logical relations only between logical domains of knowledge. Therefore, there can be no logical relations between religion and science if religion is taken to be a non-logical way of human functioning known as trusting, and science as a logical way of functioning. Yet one logical relation has been identified, and religion and science have affected each other’s content in other ways. These ways can be accounted for, I propose, by replacing one-dimensional logical conceptions of knowing such as the syntactic and semantic views of theory with a multi-dimensional conception of knowing. I begin my alternative account of the interaction between religion and science by grounding it in human nature because only people stand in relation to both God and nature. Next, I distinguish a range of irreducible ways of human functioning which correspond with dimensions of a person’s relation with God and with nature. Using two of these dimensions as an example — trusting and knowing — I show that interaction between religion and science is seen to be between (a) trust in God (faith) and beliefs about God (theology), (b) trust in God (faith) and beliefs about the world (science) and (c) beliefs about God (theology) and beliefs about the world (science). I argue that there can be interaction between each and every way of human functioning by means of the metaphoric transfer of meaning, for instance, between each of the pairs of functioning just listed.

Źródło:

Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 243-250
2299-0356

Pojawia się w:

Filozoficzne Aspekty Genezy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Wychodzenie z sarmackiej kopalni, czyli teologia nauki w działaniu
Leaving 'Sarmatian salt-mines' or theology of science in action

Autorzy:

Polak, Paweł Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690840.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

teologia nauki
G.W. Leibniz
teoria kategorii w teologii
logiki parakonsystentne
theology of science
cathegory theory in theology
paraconsistent logics

Opis:

Recenzja książki: Michał Heller, Ważniejsze niż Wszechświat, Copernicus Center Press, Kraków 2018, ss. 128.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2019, 66; 299-304
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Selected Aspects of the Relationship Between Theology and the Natural Sciences

Autorzy:

Tambor, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2036352.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

theology
science
methodology
cosmology

Opis:

The article is an elaboration and a critique of certain aspects of the discussion on the relationship between theology and the natural sciences, with special consideration given to the methodological level. In the paper, I will show that in the domain of the natural sciences, there is a crucial and substantial evolution of methodology in terms of the scientific explanation, theories of truth, methods for justifying scientific hypotheses, etc. I will point out the specific loci where theology can effectively meet science, conserving, however, its autonomy and specificity. Modern cosmology is presented as a special case study in this discussion.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9 English Online Version; 153-172
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Problem relacji pomiędzy nauką i wiarą w OBI
The Problem of the Science-Faith Relationships in OBI

Autorzy:

Obolevitch, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/691312.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

science
theology
science and religion
Michał Heller

Opis:

The main object of this paper is to present the investigations that have been made during recent years in OBI on the problems of the science-faith relationships. The methodology of this investigation is described, and some of the most important results mentioned.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 50; 75-84
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Teologia moralna - przedmiot dyscypliny naukowej a przedmiot dokumentu. Rozważania z punktu widzenia języka haseł przemiotowych
The moral theology - its subject and documents subject. Reflections considering the language of subject headings

Autorzy:

Szumilas, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1040523.pdf

Data publikacji:

2005-12-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

teologia
nauka
KABA
theology
science

Opis:

The article discusses subject cataloguing of the publications in the field of moral theology from the perspective of the science in question, and, more precisely, in view of the subject of moral theology. There is a strict relationship between the subject of the given science and the subjects related and the subject of the publications in the field and this relationship can be noticed in the process of subject cataloguing.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 293-308
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

STANISŁAWA KAMIŃSKIEGO KONCEPCJA TEOLOGII JAKO TYPU POZNANIA NAUKOWEGO
STANISLAW KAMINSKI’S CONCEPTION OF THEOLOGY AS A TYPE OF SCIENTIFIC KNOWLEDGE

Autorzy:

Jasiński, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/512327.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum

Tematy:

theology
philosophy
science
object
method
typology

Opis:

The purpose of this paper is the presentation of Stanislaw Kaminski’s con-cept of theology as a type of scientific knowledge. In the first part the author discusses the relationship between theology and philosophy and in the second one describes theology as a science. Kaminski strongly emphasizes the rela-tionships between theology and philosophy. Their basis is not only the man whose thinking seems to be imbued with a certain philosophy, but also a meta-physical moment of every religion and similar object of both branches. They had the form of antagonism or subsidiarity. They are complicated at the mo-ment of departure in theology from classical philosophy to contemporary trends, which are not always compatible with it. In Kaminski’s opinion theolo-gy must use the achievements of philosophy (especially its conceptual appa-ratus and methods), but can not be mixed or reduced. Kaminski states clearly that theology is a distinct type of scientific knowledge. Its specificity lies in the use of the supernatural sources. He also clearly defines the object of theology – it is not God, because there is no possibility of direct recognition of any super-natural being in science, but rather empirically perceptible religious event (Christian) in all its aspects (historical and cultural, natural and supernatural). The subject determines also the method, which is not homogeneous. The theo-logians use a variety of methods, drawn from the philosophical sciences, hu-manities and social sciences.

Źródło:

Studia Ełckie; 2016, 18, 2; 145 - 158
1896-6896
2353-1274

Pojawia się w:

Studia Ełckie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Reason and faith – Polish philosophers’ attempts to reconcile both realms

Autorzy:

Zuziak, Władysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/668241.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Science
religion
reason
theology
faith
Mystery

Opis:

This paper presents three attempts of grasping the relations between faith and reason made by M. Heller, J. Tischner and K. Tarnowski. Reason and faith are two foundations for human desire to understand the world. Without them, no attempts to understand can take place. As Heller points out, both of them, due to cooperation, support development and help to eliminate dangerous simplifications. Faith, or more precisely – religious thinking – is, as J. Tischner famously argued, a condition for dialogue, for being open to others and community. Faith gives strength and courage, supports the search for existing (although very often unconscious) ties that bonds people. Faith allows us to discover the meaning and purpose of our lives. K. Tarnowski goes even further and claims, that faith reveals “the surplus” of meaning, which invites us to investigate what is impossible to express- the Mystery. Only in the face of Mystery, by a communion with the Other, can we feel that the presence of the Other is important for our existence. The three philosophers from Krakow emphasized in their works, that the relations between faith and reason, although connected and supplementing themselves, require much attention from both scientists, who create rational models of reality, and theologians, who aim to create a coherent vision linking these two aspects of human world.

Źródło:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2015, 5, 1
2391-6559
2083-8018

Pojawia się w:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Metodologiczne ograniczenia procedur unaukowienia teologii
Methodological Limitations of the Procedures for Making the Theology Scientific

Autorzy:

Turek, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012833.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

relacja między nauką a teologią
metodologiczne zasady autonomii i jednorodności dyscyplin naukowych
relation between science and theology
methodological principles of autonomy and homogenity of scientific disciplines

Opis:

* Tekst na podstawie referatu wygłoszonego na konferencji „Czy teologii potrzebne są nauki przyrodnicze?” (Tarnów 2006), opracowany przez ks. dra Dariusza Dąbka. The aim for this article is to point out the epistemological and methodological limitations of these procedures which head for making the theology scientific. These limitations result from commonly accepted in the philosophy of science principles, namely autonomy and homogeneity of the particular scientific disciplines. These disciplines in such cognitive acts as: inferring, explanation, interpreting, proving, defining and justification of clamed thesis require the situation in which both clauses of above mentioned endeavours belong to the same cognize plane. Otherwise we would have to deal with the attitude of the cognitive liberalism, which leads in its final consequences to the cognize chaos.
The aim for this article is to point out the epistemological and methodological limitations of these procedures which head for making the theology scientific. These limitations result from commonly accepted in the philosophy of science principles, namely autonomy and homogeneity of the particular scientific disciplines. These disciplines in such cognitive acts as: inferring, explanation, interpreting, proving, defining and justification of clamed thesis require the situation in which both clauses of above mentioned endeavours belong to the same cognize plane. Otherwise we would have to deal with the attitude of the cognitive liberalism, which leads in its final consequences to the cognize chaos.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 53-69
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Theology of science: Its collocation and critical role for understanding of limits of theological and scientific investigations

Autorzy:

Sierotowicz, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31804096.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

theology of science
third domain of the truths
research tradition
Michał Heller
Hans Urs von Balthasar
Józef Tischner
Larry Laudan

Opis:

The paper presents a brief outline of Michał Heller’s programme of theology of science, with specific attention to its collocation and critical role with respect to both theology and science. The former consideration is based on a third domain of truths (Hans Urs von Balthasar), while the latter is inspired by Józef Tischner’s presentation of religious thinking. Theology of science as such will be described with reference to Larry Laudan’s approach, considered here as a very useful and pragmatic tool for the description of basic concepts of this theology.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2023, 75; 211-231
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

In search of understanding: Can science and theology both contribute to a coherent worldview?

Autorzy:

Bugajak, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431213.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

incommensurability
Inter-Theoretic Relations theory
mathematical models in science
postulated ontology
pure knowledge
reference in science
Science-and-Religion
Science-and-Theology
underdetermination
worldview
niewspółmierność
teoria relacji inter-teoretycznych
modele matematyczne w nauce
ontologia postulowana
wiedza czysta
referencyjność
Nauka i Religia
Nauka i Teologia
niedookreśloność
obraz świata

Opis:

The paper, drawing on ancient ideals of knowledge: pure versus practical, argues that natural sciences cannot provide a real worldview by themselves. This is because they have features such as ambiguity of the scientific description of reality, meaninglessness of mathematical models employed, and non-referential character of many important scientific notions. This would leave the human desire to understand the world unfulfilled, if other sources of knowledge are excluded. But if they are allowed, then a proper way of reconciling independent or even seemingly divergent views has to be found. Among complementary sources of a worldview, many accept religion, or rather the rational reconstruction of religious beliefs – theology. This paper suggests that some important concepts found in the contemporary philosophy of science – among them underdetermination and incommensurability – point to ways which may allow for the provision of methodologically acceptable constructs, based on the two pillars – science and theology; constructs, which could go beyond vague metaphors towards a consistent worldview.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 47-67
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Theology Under Siege: Reflections of a Troubled Philosopher and a Believer

Autorzy:

Grygiel, Wojciech P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560004.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

theology
philosophy of science
picture of the world
logic

Opis:

The transposition of  the theological expression into the framework of  epistemology suggested by the contemporary philosophy of science is a long-desired project. The presented article offers an overview of the different epistemological and methodological issues that arise when this expression is carried out in the common sense paradigm. It turns that once the necessary change into the mode of knowledge acquisition of contemporary science is made, one can significantly improve theology’s both methodological and conceptual foundations. In particular, this concerns the use of abstract concepts to better penetrate the intricacies of the Divine nature as well as the non-classical logics to improve theology’s inferential basis. The resulting question of the contextuality of theology, namely, its dependence on the conceptual framework and the picture of the world, is also surveyed. Consequently, theology can be perceived as a lexically open project. In conclusion it is argued that while the contemporary theology should retain its common sense exposition for the pastoral and catechetical purposes that allows for the efficient transmission of faith through intuitive knowledge, the state-of-the-art theological research must reach out to to abstract conceptual frameworks to assure the depth of its penetrative insight.

Źródło:

Theological Research. A Journal of Systematic Theology; 2016, 4; 7-33
2300-3588

Pojawia się w:

Theological Research. A Journal of Systematic Theology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Wybrane aspekty relacji nauk przyrodniczych do teologii
Selected Aspects of the Relation Between Theology and Science

Autorzy:

Tambor, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2036351.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

teologia
nauki przyrodnicze
metodologia
kosmologia
theology
science
methodology
cosmology

Opis:

Artykuł jest pewną krytyką współczesnej metodologicznej refleksji nad stanem dyskusji między teologią (w szczególności teologią fundamentalną) a naukami przyrodniczymi. Autor ukazuje w pracy, że w świecie nauk w sensie science dokonuje się wciąż specyficzny rozwój metodologii, która wraca do posługiwania się takimi pojęciami, jak wyjaśnianie, natura zjawisk, prawda teorii naukowych i in. Wskazuje na te zjawiska we współczesnej nauce, które są istotne dla refleksji teologicznej zarówno na poziomie metodologicznym, jak i przedmiotowym. Nakreśla wreszcie pewien zarys problemów, z którymi boryka się zwłaszcza współczesna kosmologia, a które mogą się okazać szczególnie istotne dla teologii fundamentalnej.
The article is an elaboration and a critic of certain aspects of the discussion between theology and science with a special respect to its methodological level. I show in the paper that in the domain of natural sciences there is a crucial and substantial evolution of methodology in the terms of scientific explanation, theories of truth, methods of justification of scientific hypotheses, etc. I point on the specific loci where theology can effectively meet science, conserving, however its autonomy and specificity. Modern cosmology is presented as a special case study field for that discussion.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 149-166
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Czym jest teologia mediów? Sonda naukowa
What the Theology of Mass Media Is? Scientific Probe

Autorzy:

Chrostowski, Waldemar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1202428.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydział Teologiczny

Tematy:

Theology of media
Media science
Methodology
Teologia mediów
Medioznawstwo
Metodologia

Źródło:

Kultura – Media – Teologia; 2015, 20; 25 - 34
2081-8971

Pojawia się w:

Kultura – Media – Teologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Joseph Ratzinger/Benedetto XVI : verso una teologia positiva, incarnata e crocifissa

Autorzy:

Panaro, Antonio

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1918992.pdf

Data publikacji:

2020-11-30

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

teologia
wiara
rozum
nauka
miłość
theology
faith
reason
science
love

Opis:

Celem teologii według Josepha Ratzingera jest przedstawienie jasnej i przystępnej wykładni wiary, której bezpośrednim adresatem jest człowiek współczesny. Dlatego Ratzinger nie stworzył żadnego systemu teologicznego, pozwalającego jak najlepiej przedstawić prawdy wiary w sposób zrozumiały dla człowieka żyjącego dziś. Właśnie dzięki przystępności swojej syntezy teologicznej oraz ze względu na wymiar katechetyczny i głębię refleksji Ratzinger zdobył uprzywilejowane miejsce wśród najwybitniejszych teologów posoborowych. Podczas gdy w epoce pochrześcijańskiej stawia się pod znakiem zapytania całośćzagadnienia wiary, a nie tylko pewne jej prawdy, Ratzinger przedstawia kwestię „wiara–wiedza”, „wierzyć–wiedzieć” w nowym świetle. Ratzinger chciał uwolnić wiarę od kompleksów wobec rozumu, twierdząc, że wiara i zwątpienie tkwią jednakowo w człowieku wierzącym i niewierzącym. Podczas gdy dla pierwszych wiara pojawia się wbrew wątpliwościom, dla drugich jawi się ona, ale za pomocą i w formie wątpliwości. W hermeneutyce jego teologii znajdujemy propozycję teologii pozytywnej, wcielonej i ukrzyżowanej.
The aim of theology, according to Joseph Ratzinger, is to provide a clear and accessible interpretation of faith, which is directly addressed to contemporaryman. Therefore, Ratzinger did not create any theological system that would make it possible to present the truths of faith in the best way possible and in a way that is understandable to the man living today. It is precisely because of the accessibility of his theological synthesis and because of the catechetical dimension and the depth of his reflection that Ratzinger has gained a privileged place among the most eminent post-conciliar theologians. While in the post-Christian era the whole question of faith is called into question, not just certain truths of it, Ratzinger presents the question of “faith-knowledge”, “believe-knowledge” in a new light. Ratzinger wanted to free faith from complexes in front of reason, claiming that faith and doubt are equally present in believers and non-believers. While for the former, faith appears against doubts, for the latter, it appears, but with the help and in the form of doubt. In the hermeneutics of his theology, we find a proposal of positive, incarnate and crucified theology. 

Źródło:

Studia Theologica Varsaviensia; 2019, 57, 2; 131-163
0585-5594

Pojawia się w:

Studia Theologica Varsaviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej nt. "Przyrodoznawstwo – Filozofia – Teologia. Obszary i perspektywy dialogu", Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 15–16 października 2019 r.
Report from International Interdisciplinary Conference "Science - Philosophy - Theology. Dialogue areas and perspectives", Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 15–16. October 2019

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1926870.pdf

Data publikacji:

2020-03-31

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

konferencja międzynarodowa
nauki przyrodnicze
filozofia
teologia
international conference
science
philosophy
theology

Opis:

W dniach 15–16 października 2019 roku na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie miało miejsce międzynarodowe sympozjum naukowe pt. "Przyrodoznawstwo – filozofia – teologia. Obszary i perspektywy dialogu". W konferencji wzięło udział ponad dwudziestu naukowców z dziesięciu krajów.
On October 15-16, 2019, an international interdisciplinary conference "Science - Philosophy - Theology. Dialogue areas and perspectives" was held at the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. Over twenty scientists from ten countries participated in the conference.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 1; 161-170
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Jana Pawła II przesłanie o dialogu teologii z naukami przyrodniczymi
The message of John Paul II on a dialogue of theology with natural sciences

Autorzy:

Anderwald, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/558685.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Gdańskie Seminarium Duchowne

Tematy:

dialog
dialog interdyscyplinarny
Kościół
nauka
nauki przyrodnicze
teologia
dialogue
interdisciplinary dialogue
church
science
natural science
theology

Opis:

Artykuł, odwołując się do nauczania papieża Jana Pawła II, przedstawia jego ujęcie dialogu teologii z naukami przyrodniczymi. Jest to zagadnienie istotne z punktu widzenia wiary chrześcijańskiej. Jej uzasadnianie dokonuje się dziś w klimacie myślenia, w którym nauki przyrodnicze, narzędzia poznania świata im właściwe, a także rozpowszechniony przez nie obraz świata odgrywają doniosłą rolę. W tekście ukazane zostały istotne wskazania soborowego otwarcia Kościoła na naukę, stanowiące inspirację dla papieskiego ujęcia dalszych i bliższych uwarunkowań dialogu teologii z naukami przyrodniczymi.
The article, referring to the teaching of Pope John Paul II, presents his attitude to the dialogue of theology with natural sciences. This is a significant issue from the point of view of Christian faith. Its justification is made in the atmosphere of thinking, where natural sciences, with their methods of learning the world as well as the image of the world widespread by them play a significant role. Therefore, natural sciences, cognition connected therewith, natural image of the world may be recognized as an important theological place (locus theologicus). Significant indications of Council Church opening for the science were contained, in the text constituting an inspiration for the Papal attitude towards further and closer conditions of the dialogue of theology with natural sciences.

Źródło:

Studia Gdańskie; 2012, 30; 117-130
0137-4338

Pojawia się w:

Studia Gdańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

PASJA ŁĄCZENIA – KATOLICKA TEOLOGIA NATURALNA JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO
THE PASSION FOR UNIFYING: CATHOLIC NATURAL THEOLOGY OF JÓZEF ŻYCIŃSKI

Autorzy:

Hołda, Miłosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/488391.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

nowa teologia naturalna
nauka
filozofia nauki
panenteizm
naturalizm
new natural theology
science
philosophy of science
panenteism
naturalism

Opis:

The passion for unifying is one of the most characteristic features of Józef Życinski’s thought. It is also noticeable in the area of natural theology which he proposes. This theology can be named ‘catholic’. Życiński takes care of compatibility of his results with the doctrine of The Catholic Church. He tries to unify different streams and points of view in one conception. He stands for methodological naturalism which is not inconsistent with looking for ultimate explanations of reality beyond science. Życiński accepts panentheism inspired by philosophy of Whitehead as the most plausible theory of correlation between God and the world. This paper shows the project of synthesis which can be found in books and articles by Życiński, points the elements which his natural theology is built of, and indicates the questions and problems connected with this theory. Finally, there is shown the importance of Życinski’s natural theology which ranks to “new natural theologies”.
Pasja łączenia jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech myśli Józefa Życińskiego. Jest ona widoczna także w obszarze proponowanej przez niego teologii naturalnej. Teologię tę można określić jako ‘katolicka’. Życiński dba o to, by osiągane przezeń wyniki nie stały w sprzeczności z nauczaniem Kościoła Katolickiego. Stara się również łączyć w jednym stanowisku różnorodne nurty i punkty widzenia. Opowiada się za naturalizmem metodologicznym, który nie stoi w sprzeczności z poszukiwaniem ostatecznych wyjaśnień rzeczywistości poza nauką. Jako najbardziej zadowalającą koncepcję relacji Boga i świata przyjmuje, inspirowany filozofią Whiteheada, panenteizm. Artykuł ukazuje projekt syntezy, który wyłania się z książek i artykułów Życińskiego, wskazuje na elementy, z których zbudowana jest jego teologia naturalna i sygnalizuje pytania i trudności, które wiążą się z jego propozycją. Na koniec ukazana zostaje doniosłość teologii naturalnej Życińskiego, jako dającej się zaliczyć do „nowych teologii naturalnych”.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 195-217
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Weber’s Protestant Ethic Thesis in Five Steps

Autorzy:

Chriss, James J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1038014.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Academicus. International Scientific Journal publishing house

Tematy:

protestant ethic
idealism
political theology
science triad
sociological theory
calling
Max Weber

Opis:

As a result of many years of reading about and teaching Max Weber’s famous Protestant Ethic thesis, I have developed an approach to covering this material in both my undergraduate and graduate theory courses which has been beneficial to students and has helped them make sense of the rather complex argument developed by Weber. I provide a working model of all such scholarly inquires geared off the Science Triad, culminating in a five-step approach to organizing and explaining the Weber thesis. In addition, I provide an annotated bibliography of selected scholarly ruminations on Weber’s work in general and the Protestant Ethic thesis in particular.

Źródło:

Academicus International Scientific Journal; 2019, 20; 51-65
2079-3715
2309-1088

Pojawia się w:

Academicus International Scientific Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Metaphors and metaphorical language/s in religion, art and science

Autorzy:

Fritsch-Oppermann, Sybille C.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927034.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

metaphor
metaphorical language
cognitive science
neurobiology
theology
hermeneutics
intercultural philosophy
interdisciplinary discourse

Opis:

Languages play an essential role in communicating aesthetic, scientific and religious convictions, as well as laws, worldviews and truths. Additionally, metaphors are an essential part of many languages and artistic expressions. In this paper I will first examine the role metaphors play in religion and art. Is there a specific focus on symbolic and metaphoric language in religion and art? Where are the analogies to be found in artistic metaphors and religious ones? How are differences to be described? How do various (philosophical) concepts of aesthetics and theological concepts explain those different kinds of language and how, if at all, do they make use of them? Lastly: what could be added to aesthetics, philosophy and theology by examining carefully the role and importance of language, including nonverbal, sign language and especially metaphorical language? Without the human capacity for language, religions are scarcely imaginable. A widening of traditional exegesis and hermeneutics by taking into account nonverbal semantics is needed. Religion is a cognitive and linguistic phenomenon. By taking this seriously, we set and enable an agenda to discuss religion scientifically, leaving aside for the purpose of a scientific understanding and discourse about the inter-religious and the inner-religious claims of truth and absolutist claims. To sum it up: metaphor is introduced as an important means of language when it comes to religious conceptualization. Next, I will show that art, more than religion, deals with visual metaphor – the latter being an image that suggests a particular association, similarity or analogy between two (or more) generally unconnected visual elements. This often, but not always, functions in a roughly comparable fashion to the better-known concept of verbal metaphor. In addition, visual metaphor has developed many original and unique characteristics. These two sections are followed by another one dealing with (inter)cultural philosophy of religion and aesthetics, as well as the meaning of metaphors for these disciplines. The next section is on metaphor and metaphorical language in mathematics, natural sciences and art and how they are related, i.e. influence and help each other. I will discuss the critical approach to metaphors in natural science and provide a short introduction to the cultural history of mathematics and art. Mathematicians and artists have long been on the quest to understand the physical world they see before them and the abstract objects they know by thought alone. How have art and mathematics helped each other in representing each other’s concepts? A final section provides a summary and an outlook: theology is contextual as is science – and so is art. All these disciplines partly rely upon metaphor and by the help of metaphor get closer to an intercultural and interdisciplinary understanding. I shall argue that, by dealing more carefully with their metaphorical language and their own metaphors, together they become better equipped to map the world. -------------- Received: 20/03/2020. Reviewed: 23/04/2020. Accepted: 15/05/2020

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 3; 31-50
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Polifonia nauk w ujęciu Benedykta XVI

Autorzy:

Warzeszak, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1368660.pdf

Data publikacji:

2021-06-24

Wydawca:

Akademia Katolicka w Warszawie

Tematy:

Benedykt XVI
nauka
prawda
filozofia
teologia
Benedict XVI
science
truth
faith
philosophy
theology

Opis:

Autor artykułu omawia na podstawie przemówień Benedykta XVI skierowanych do ludzi nauki pochodzących z różnych środowisk jego wizję jednościową – polifoniczną – wszystkich dziedzin nauk. Papież odrzuca pozytywistyczną ideę nauki ograniczającą ją jedynie do nauk eksperymentalnych, przyrodniczych, gdyż one nie rozwiązują wszystkich problemów egzystencjalnych człowieka, takich jak jego godność, pochodzenie, przeznaczenie, sens życia i innych. Jeśli nauki poszukują pełnej prawdy o otaczającej rzeczywistości, to nie da się tego osiągnąć bez poszerzenia rozumu na zagadnienia transcendencji, a więc filozofii zajmującej się ontologią bytu i teologii, oraz uznania ich równoprawnej naukowości. Tym bardziej że badany przez nauki mikro- i makrokosmos posiada w sobie zakodowaną logikę, racjonalne prawa, których nie można wyjaśnić bez odwołania się do Stwórcy, odwiecznego Logosu, który przyjął ludzką naturę i kieruje historią świata i ludzkości.
The author of the article discusses, on the basis of the speeches of Benedict XVI addressed to people of science from various backgrounds, his vision of unity – polyphonic – of all fields of science. The Pope rejects the positivist idea of science which limits it only to experimental and natural sciences, because they do not solve all existential problems of the human being, such as his/her dignity, origin, destiny, meaning in life and others. If sciences seek the full truth about the surrounding reality, it cannot be achieved without broadening the mind to the issues of transcendence, i.e. a philosophy dealing with the ontology of being and theology, and recognizing their equal scientificity. The more, that the micro and macro cosmos studied by sciences has an encoded logic, rational laws that cannot be explained without referring to the Creator, the eternal Logos which assumed human nature and guides the history of the world and humanity.

Źródło:

Studia Bobolanum; 2021, 32, 1; 43-70
1642-5650
2720-1686

Pojawia się w:

Studia Bobolanum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Etapy życia bogów. Rola pojęcia Deus absconditus we współczesnej myśli judeochrześcijańskiej
The “stages of gods’ life”. The role of the term Deus absconditus in contemporary Judeo-Christian thought

Autorzy:

Hołda, Miłosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/546231.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Religioznawcze

Tematy:

Deus absconditus
Deus otiosus
philosophy of science
theology after Auschwitz
argument from hiddenness

Opis:

Referring to the concept of “hidden God” – Deus absconditus has become very popular today. In contemporary philosophical-religious literature, theories built around this concept can often be found. I believe that the reference to this concept has a special meaning in our times. In my paper I will reconstruct the patterns of the “stages of gods’ life” in archaic religions. Against this background, referring to a few examples from the history of philosophical-religious thought, I will show the reasons why the concept of “hidden God” in the Judaeo-Christian tradition is conceived.  Finally, referring to three contemporary discussions on the question of God’s existence, I will show what role the concept of Deus absconditus plays in contemporary Judeo-Christian thought.

Źródło:

Przegląd Religioznawczy; 2019, 2/272
1230-4379

Pojawia się w:

Przegląd Religioznawczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Paczka wiary, nóż nauki i kurz zwątpienia. Filozoficzno-literacki midrasz o dialogu nauka–filozofia–teologia

Autorzy:

Sierotowicz, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/426705.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Philosophy of Józef Tischner
Research Traditions of Larry Laudan
Dialogue Science–Philosophy–Theology
Midrash
Orthonym
Heteronyms in Fernando Pessoa
filozofia Józefa Tischnera
tradycje badawcze Larryego Laudana
dialog nauka–filozofia–teologia
midrasz
ortonimia/heteronimia u Fernanda Pessoi

Opis:

Based on the achievements of the philosophy of science and some aspects of J. Tischner’s philosophy, the essay proposes a literary and philosophical model of the dialogue between science, philosophy, and theology. The model suggests a different insight into the history of science–belief dispute: the main issue becomes the recognition of the domain in which the given formulation of the problem in question can be solved.
W oparciu o osiągnięcia filozofii nauki i niektóre aspekty filozofii Józefa Tischnera esej rozwija literacko-filozoficzny model dialogu nauka–filozofia–teologia. Refleksja prowadząca do sformułowania modelu pozwala na inne spojrzenie na historię dysput nauka–wiara: podstawową kwestią dialogu staje się określenie dziedziny, w której możliwe jest rozwiązanie danego sformułowania problemu.

Źródło:

Logos i Ethos; 2018, 47, 1
0867-8308

Pojawia się w:

Logos i Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Czy teologia ciała jest teologią fundamentalną? O naturze teologii ciała jako dyscypliny poznawczej
Is Theology of the Body Fundamental Theology? On the Nature of Theology of the Body as a Discipline of Knowledge

Autorzy:

Chaberek, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607100.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

theology
theology of the body
sexual revolution
science
body
John Paul II
teologia ciała
teologia
rewolucja seksualna
nauka
ciało
Jan Paweł II

Opis:

This paper elaborates upon the status of the Theology of the Body (TOB) among the philosoph- ical and theological disciplines. The TOB is a relevant part of ecclesiastical reflection due to the modern cultural context. The genesis of the TOB is deeply rooted in social, political and econo- mic development of the Western civilization after the Enlightenment and Positivism of the 19th c. The TOB is a part of theology which is a valid and necessary part of the human knowledge. The justification for the TOB comes from its subject matter, which is the human body. The human body transcends physical reality through its actions and points towards the invisible realm of the soul and morality. The TOB needs to be recognized as one of the ontological disciplines rather than a deontological one, only. The TOB can be categorized as a part of fundamental theology within systematic theology.

Źródło:

Poznańskie Studia Teologiczne; 2018, 33; 115-127
0209-3472

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Teologia w czasach braku jedności nauki
Theology in an Age of Disunified Science

Autorzy:

Schrader, David E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015806.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

teologia
nauka
jedność nauki
fallibilność nauki
arystotelizm
nominalizm
Ockham
Luter
theology
science
unity of science
fallibilism
Aristotelianism
nominalism
Luthe

Opis:

Prior to the twentieth century, religious thinkers developed their understandings of the relationship between natural science and theology in contexts in which natural science presented a theoretically unified account of nature − first, for example, the Aristotelian account of nature that so powerfully influenced the work of Saint Thomas Aquinas; and later the Newtonian account of nature that influenced numerous directions in religious thought following the seventeenth century. The twentieth century, and now the twenty-first century has come to accept understandings of physical nature without a requirement of theoretical unification. This lack of theoretical unification within the natural sciences must lead religious thinkers to engage their theologies with natural science in a manner more piece-meal than in earlier times. This presents both opportunities and challenges for theological development. The nominalist tradition may be in this context seen as a source for this development.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 2; 47-64
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Poglądy Michała Hellera w ramach spotkania się teologii z nauką (zarys zagadnienia)
Views Of Michał Heller As A Meeting Spot Of Theology And Science (Outline Of The Matter)

Autorzy:

Ciupka, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/449439.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

Tematy:

Bóg
M. Heller
filozofia
nauka
religia
teologia
sens
God
philosophy
science
religion
theology
meaning

Opis:

M. Heller, ksiądz, kosmolog, filozof, teolog, od lat podkreśla, że chrześcijańska logika zmagania się wiary ze złem ma trochę paradoksalną naturę ponieważ nie jest burzeniem, ale budowaniem. Według jego przekonania najbardziej skutecznie człowiek zmaga się ze złem, jeżeli przywraca się na różnych etapach życia harmonię.Krakowski filozof nie ustaje już od wielu lat w podejmowaniu naukowych wysiłków nad scalaniem świata nauki i wiary, teologii, za pośrednictwem filozoficznego namysłu. W jednym z wywiadów stwierdził, że jego fascynacjami życia i to szczególnie uporczywymi, stały się nauka i wiara. Odbierając w 2008 roku nagrodę Templetona za wysiłki wkładane w budowanie pomostów między nauką, a religią, mówił, że nauka daje człowiekowi wiedzę, a religia, daje mu sens.
M. Heller, a priest, cosmologist, philosopher, theologian, has been emphasizing for years that the Christian logic of the struggle between faith and evil has a bit paradoxical nature, because it is not destruction but building. According to his belief, the most effectively, man struggles with evil, if he restores harmony at various stages of life. The Cracow philosopher does not cease, for many years, to undertake scientific efforts to merge the world of science and faith, through a philosophical reflection. In one of the interviews, he even held that science and faith, through a philosophical reflection. In one of the interviews, he even held that science and fait had always been his life’s fascinations, particularly persistent. Receiving the Templeton Prize in 2008 for efforts to build bridges between science and religion, he said that science gave knowledge to man and religion gave him meaning.

Źródło:

Polonia Journal; 2019, 9; 29-44
2083-3121

Pojawia się w:

Polonia Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Czy potrzebujemy kwantowej teologii?
Do we need quantum theology?

Autorzy:

Michoń, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560599.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu

Tematy:

kwantowa teologia
relacja pomiędzy nauką i wiarą
metodologia teologii
filozofia nauki
V. J. Stenger
J. Polkingorne
quantum theology
relation between science and faith
methodology of theology
philosophy of science
V.J. Stenger

Opis:

Celem artykułu jest próba sformułowania pozytywnej odpowiedzi na następujące pytanie: czy potrzebujemy kwantowej teologii? Dlatego też na samym początku zaprezentowano możliwe strategie badawcze dotyczące relacji nauki wiary. Następnie ukazano próby sformułowania definicji kwantowej teologii. W ostatniej części na przykładach teologicznych, zobrazowano możliwe zadania. Wśród zagadnień teologicznych wymienia się: antropologię, protologię, Wcielenie, Zmartwychwstanie oraz eschatologię.
The aim of this article is to attempt to provide a positive answer to the following ques-tion: do we need a quantum theology? Therefore, at the outset it presents possible strategies for research on the relationship between: science and faith. Then, it shows the attempts to formulate the definition of quantum theology In the last part possible theological tasks are illustrated by the way of the examples. Among the theological issues are: anthropology, prothology, the Incarnation, the Resurrection, and eschatology.

Źródło:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2017, 24; 275-286
0208-7626

Pojawia się w:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Ojcowie Kościoła a teologia moralna jako nauka teologiczna
Fathers of the Church and moral theology as a theological science

Autorzy:

Wyrostkiewicz, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/612099.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

teologia moralna
nauka teologiczna
Ojcowie Kościoła
źródła teologiczne
prawda naukowa
moral theology
theological science Fathers of the Church
source of theology
scientific truth

Opis:

Testimonies of life and faith of the Fathers of the Church, and their teaching (letter, scriptures) impact on moral theology as a theological science. First, as “loci theologici” of contemporary theology. Omitting them would result in danger to go beyond a theology in the spirit of one, catholic and apostolic Church. Then, because the actions and writings of the Fathers of the Church are examples of exploration and argumentation for today’s theologians, also moralists. Information on the life and teachings (scriptures) are conclusive, actual and current presentation morality and the confirmation of new moral-theological views and theses. For this, however, it is necessary to use the material developed by the researchers of the Fathers of the Church (specialists in patrology). They, due to its historical and philological methods and competencies, adapt antique texts and information to the needs of contemporary theologians, also moralists.

Źródło:

Vox Patrum; 2014, 62; 583-592
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

A Theological Perspective on the Phenomenon of Life: Introduction into the Bios, Psyche, and Zoe
Fenomen życia w perspektywie teologicznej: wprowadzenie w bios, psyche i zoe

Autorzy:

Pędrak, Anna
Duszek, Kamil

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2035022.pdf

Data publikacji:

2020-02-28

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

bios
psyche
zoe
religia i nauka
transcendentalność
współczesna teologia
religion and science
transcendentality
contemporary theology

Opis:

Życie jest pięknym i wyjątkowym zjawiskiem. Nie można go opisać za pomocą jednej definicji, ponieważ przejawia się na wiele różnych sposobów. Dlatego fenomen życia musi zostać uchwycony jako całość z uwzględnieniem jego podstawowych płaszczyzn. Autorzy pracy przeprowadzili interdyscyplinarne badania naukowe. Ich zadaniem było zgłębienie kwestii życia na trzech płaszczyznach: bios (życie w jego podstawowych przejawach), psyche (życie inteligentne i świadome) i zoe (życie, które przekracza siebie). Zebrane przez nich dane nabierają szczególnego znaczenia dzięki perspektywie teologicznej. Jest to podejście określające metodę pracy – ma ona interdyscyplinarną charakterystykę oraz jest wyrazem myślenia teologicznego. Umożliwia to zrozumienie całego fenomenu w jego transcendentalnej funkcji. Życie od samego początku wyłania się ku „czemuś więcej”. Ostatecznym celem tego transcendentalnego dynamizmu jest wiecznie żywy Bóg.
Life is such a beautiful and unique phenomenon. It cannot be described by a single definition, as it manifests itself in many different ways. Therefore, the phenomenon of life must be captured as a whole and by including its essential planes. The authors of the paper did interdisciplinary research. Their task was an exploration of the issue of life on three planes: bios (life in its core manifestations), psyche (intelligent and conscious life), and zoe (life that transcends itself). The collected data gives an appropriate perspective for theological insight. This approach determines a methodology that is interdisciplinary and very theological in character. This in-depth perspective enables the whole phenomenon to be understood in its transcendental function. Life from its very inception emerges toward “something more.” The final goal of this transcendental dynamism is ever-living God.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 2; 109-124
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Jan Paweł II o relacjach między nauką i teologią
John Paul II on relation between science and religion

Autorzy:

Wolak, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/691213.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

John Paul II
Galileo
religion
science
humanities
methodology
philosophy
theology
culture
physics
cosmology
biology
evolution

Opis:

The relation between science and religion is a very interesting subject for philosophers, some scientists and rather few theologians. Pope John Paul II did for the understanding of the subject more than any other pope and he still encourages theologians to take more seriously this survey. In this article four specific themes concerning pope’s teaching on science-religion problem are presented: 1) history of relation between science and religion, 2) religion and physics and cosmology, 3) religion and biology, 4) religion and realistic philosophy. Pope’s documents and announces show very mature and profound deliberations about the nature of science, religion (theology) and relations between them. The Pope outstretches the unity of the Universe and of the scientific survey but he is also aware of differences between methodologies of sciences, philosophies and theology. We cannot find one common methodology for all researches but we can still believe in finding the integral sense of life, Universe, and God’s presence in our life and world. John Paul II not only gave us some explanations in the difficult subject concerning science-religion problems but also encourages both scientists and theologians to continue this program.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2014, 57; 83-110
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce