Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "satellites" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 26
Tytuł:
Technologies for low cost small satellites
Autorzy:
Kurek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/307636.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
small satellites
satellite systems
space technology
Opis:
Paper presents short description of satellite struc- ture and characterization of its subsystems. Review of tech- nologies used in small satellite missions is presented, consid- ering possible solutions in low cost projects. Three common solutions: the use of commercial off the shelf (COTS) compo- nents, miniaturization, remote testing and integration of sub- systems can be used to significantly reduce cost of the satellite.
Źródło:
Journal of Telecommunications and Information Technology; 2007, 1; 45-49
1509-4553
1899-8852
Pojawia się w:
Journal of Telecommunications and Information Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
809 Lundia – podwójna zagadka
809 Lundia – binary puzzle
Autorzy:
Kryszczyńska, Agnieszka
Polińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032678.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
formation
minor planets
photometry
planets and satellites
Opis:
CCD photometry of 809 Lundia obtained from September 2005 till January 2006 at Borowiec and Pic du Midi Observatories shows that this object is a synchronous binary system with an orbital period of 15.418 ±0.001 h. In this paper we present the results of photometric observations of Lundia from two oppositions in 2005/2006 and 2007 as well as the first modelling of the system. For sake of simplicity we have assumed a fluid like nature for each component in modified Roche model and triaxial ellipsoid shape in kinematic model. Our models gave similar results. Triaxial ellipsoid shape solutions and separation between components are given after taking an equivalent diameter of 9.1 km from H = 11.8 mag and assuming an albedo of 0.4. Orbital period of the Lundia system obtained from modelling is the same as from lightcurve analysis 15.418 ± 0.001 h. Bulk density of both components is 1.64 or 1.71 ± 0.01 g/ccm. The double system of Lundia likely originates from the fission process of a single body that could have been spun up by the YORP effect. The predicted lightcurves for future oppositions are also presented.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2009, 1; 90-96
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geostationary Belt – State’s Territory or Province of Mankind?
Autorzy:
Kopeć, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450329.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Geostationary orbit
paper satellites
orbital slots
Bogota declaration
Opis:
The geostationary orbit is a special area in outer space. Because of its distinctive characteristics, it has constantly been the subject of economic and political desirability. Space powers, taking advantage of their technological superiority and rules applied by the International Telecommunication Union (ITU) retained a privileged position. Developing countries, responding to this state of affairs, have taken a number of measures to improve their positions. Some of them posed a challenge to the main regulation of space law (Bogota declaration was an attempt to exercise a national sovereignty over the segments of the geostationary orbit), some are based on the use of the legal gaps in ITU regulations. Given these circumstances, the specific case of geostationary belt contributes to the debate on the regulations governing space exploration.
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2018, 8; 167-178
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integrated Space Situational Awareness Systems: SDA and SSA – Advantages and Limitations
Autorzy:
Polkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2020195.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
security
satellites
outer space
SDA/SSA
observation programmes
Opis:
SDA (Space Domain Awareness) and SSA (Space Situational Awareness – SSA) have been defined as comprehensive knowledge of space objects and the ability to track, understand, and predict their future location. The purpose of the article is to present SSA initiatives to protect space systems, which are now recognized as fundamental assets of the sustainable development of each country. The destruction of even a part of the space infrastructure can have severe consequences for the security of citizens and economic activity. These systems assume the combination of all data obtained by various entities operating in space and Earth to create a common database. The SSA system was created based on the US military programme SDA (Space Domain Awareness); SSA and SDA are almost similar, but SDA is a new term replacing SSA, which existed previously. SDA is a better and improved SSA. Increasingly, the SSA programme is part of national and EU space strategies, but it is not yet possible to include it in international space law.
Źródło:
Polish Political Science Yearbook; 2021, 2 (50); 133-148
0208-7375
Pojawia się w:
Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feasibility study of flood risk monitoring based on optical satellite data
Autorzy:
Weintrit, Beata
Osińska-Skotak, Katarzyna
Pilarska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134577.pdf
Data publikacji:
2018-09-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
floods
satellites
optical imaging
monitoring
detection
risk management
Opis:
This article presents an extensive feasibility study of the use of optical satellite data for flood risk monitoring. The article presents a review of existing and archival satellite systems. The capabilities and restrictions of using earth observation data are presented, in relation to the identified threat and taking into account the size, genesis and cause. The initial results of the studies demonstrate the potential of very high and highresolution satellite imagery for the operational detection of damage and risk areas. In the presented approach, two analyses were conducted: bare soil detection and water range detection, based on different radiometric indices. As a result of the conducted research, the best results in bare soil detection were obtained using the MSAVI and NDVI indices. The most effective at delimiting water was the NDVI index. The automatization of satellite data processing from different satellite systems gives opportunities for hydrological services and crisis management professionals to access accurate and up-to-date information about the condition of levees for the early detection of flood risk.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2018, 22, 3; 172-180
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Global satellite navigation systems at high latitudes, visibility and geometry
Autorzy:
Januszewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/320934.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Forum Nawigacyjne
Tematy:
satellite navigation system
visibility of satellites
geometry of the system
Opis:
Since few years the significance of the navigation at high latitudes (60° and more), increases incessantly, e.g. northern passages between Atlantic and Pacific Waters. In these regions the user’s position can be obtained mainly from global satellite navigation systems (SNS). Nowadays (September 2016) two systems, American GPS and Russian GLONASS, are fully operational, two next, Galileo in Europe and BeiDou in China, are under construction. As the error of user’s position obtained from these systems depends on geometry factor DOP (Dilution Of Precision) among other things the knowledge of the number of satellites visible by this user above given masking elevation angle Hmin and the distributions of DOP coefficient values, GDOP in particular, is very important. The lowest and the greatest number of satellites visible in open area by the user at high latitudes for different Hmin, the percentage of satellites visible above angle H, distributions of satellites azimuths and GDOP coefficient values for different Hmin for all these four SNSs at different user’s latitudes (beginning from 60°) and other distributions are presented in the paper. All calculations were made for constellation of BeiDou 27 MEO satellites, Galileo 24 satellites, GLONASS 24 and GPS 31 satellites.
Od kilku lat znaczenie nawigacji na dużych szerokościach geograficznych (60° i wyższych) wzrasta nieprzerwanie, np. przejście północne łączące Atlantyk i Ocean Spokojny. W tych rejonach współrzędne użytkownika mogą zostać określone głównie za pomocą globalnych nawigacyjnych systemów satelitarnych (NSS). Obecnie (sierpień 2016) w pełni operacyjne są dwa systemy — amerykański GPS i rosyjski GLONASS, dwa kolejne są w budowie — Galileo w Europie i BeiDou w Chinach. Z uwagi na to, że błąd pozycji użytkownika określonej za pomocą tych systemów zależy również od współczynnika geometrycznego DOP, bardzo istotna jest znajomość liczby satelitów widocznych przez użytkownika powyżej przyjętej wysokości Hmin oraz rozkładu współczynnika DOP, w szczególności GDOP. W artykule omówiono najmniejszą i największą liczbę satelitów widocznych powyżej danej Hmin, procent satelitów widocznych powyżej danej H, procentowy rozkład azymutów satelitów oraz współczynnika GDOP na różnych szerokościach dla wszystkich czterech globalnych NSS. Obliczenia zostały zrealizowane przy założeniu, że system BeiDou liczy 27 satelitów, system Galileo 24 satelity, GLONASS 24 satelity, GPS zaś 31 satelitów.
Źródło:
Annual of Navigation; 2016, 23; 89-102
1640-8632
Pojawia się w:
Annual of Navigation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A genetic algorithm for vehicle routing in logistic networks with practical constraints
Autorzy:
Koloch, Grzegorz
Lewandowski, Michał
Zientara, Marcin
Grodecki, Grzegorz
Matuszak, Piotr
Kantorski, Igor
Nowackig, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1981356.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Główny Urząd Statystyczny
Tematy:
rich vehicle routing problem
brownfield
hubs and satellites
genetic algorithm
Opis:
We optimise a postal delivery problem with time and capacity constraints imposed on vehicles and nodes of the logistic network. Time constraints relate to the duration of routes, whereas capacity constraints concern technical characteristics of vehicles and postal operation outlets. We consider a method which can be applied to a brownfield scenario, in which capacities of outlets can be relaxed and prospective hubs identified. As a solution, we apply a genetic algorithm and test its properties both in small case studies and in a simulated problem instance of a larger (i.e. comparable with real-world instances) size. We show that the genetic operators we employ are capable of switching between solutions based on direct origin-to-destination routes and solutions based on transfer connections, depending on what is more beneficial in a given problem instance. Moreover, the algorithm correctly identifies cases in which volumes should be shipped directly, and those in which it is optimal to use transfer connections within a single problem instance, if an instance in question requires such a selection for optimality. The algorithm is thus suitable for determining hubs and satellite locations. All considerations presented in this paper are motivated by real-life problem instances experienced by the Polish Post, the largest postal service provider in Poland, in its daily plans of delivering postal packages, letters and pallets.
Źródło:
Przegląd Statystyczny; 2021, 68, 3; 16-40
0033-2372
Pojawia się w:
Przegląd Statystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remote sensing techniques to assess chlorophyll lfuorescence in support of crop monitoring in Poland
Autorzy:
Gurdak, Radosław
Bartold, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955011.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
spectral vegetation indices
land surface temperature
JECAM
Sentinel satellites
Opis:
The increase in demand for food and the need to predict the impact of a warming climate on vegetation makes it critical that the best tools for assessing crop production are found. Chlorophyll fluorescence (ChlF) has been proposed as a direct indicator of photosynthesis and plant condition. The aim of this paper is to study the feasibility of estimating ChlF from spectral vegetation indices derived from Sentinel-2, in order to monitor crop stress and investigate ChlF changes in response to surface temperatures and meteorological observations. The regressions between thirty three Sentinel-2-derived VIs, and ChlF measured on the ground were evaluated in order to estimate the best predictors of ChlF. The r-Pearson correlation and polynomial linear regression were used. For maize, the highest correlation between ChlF and VIs were found for NDII (r=0.65) and for SIPI (r=-0.68). The weakest relationship between VIs and ChlF were found for sugar beets. Despite this, it should be noted that the highest correlation for sugar beets appeared for EVI (r=0.45) and S2REP (r=0.43). The results of this study indicate the need for a synergy of low and high resolution satellite data that will enable a more detailed analysis for estimating fluorescence and its relation to climatic conditions, environmental aspects, and VIs derived from satellite images.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2021, 25, 4; 226-237
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Introducing Satellite Remote Sensing to the Curriculum at Maritime University
Wprowadzenie zagadnień telemetrii satelitarnej do nauczania w Akademii Morskiej w Gdyni
Autorzy:
Borys, A.
Emery, W. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/341859.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydawnictwo Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
Tematy:
engineering education
remote sensing
satellites
dydaktyka w dziedzinie inżynierii
telemetria satelitarna
Opis:
This paper describes a plan and a procedure to introduce a course on satellite remote sensing to the curriculum of the engineering faculties of Gdynia Maritime University in Gdynia, Poland. This topic is not presently taught at the university and with the move of the Polish Space Agency to Gdańsk, nearby Gdynia, it would be useful to have remote sensing as a topic in the university curriculum for different degree programs. This plan began with the Fulbright Foundation that funded a 5-week visit of a U.S. remote sensing specialist to give orientation lectures to the faculty and students at the university. From this visit a plan was developed on how to present specific topics in remote sensing while the faculty determined how the subject should be introduced into different fields of study.
Polskiej Agencji Kosmicznej w Gdańsku wydaje się, że korzystne byłoby wprowadzenie do oferty dydaktycznej Akademii Morskiej w Gdyni również tematyki telemetrii satelitarnej – na różnych kierunkach i rodzajach studiów (w mniejszym lub większym zakresie). Prace nad przedstawioną tutaj propozycją zaczęły się od wizyty w Akademii Morskiej w Gdyni stypendysty Fundacji im. Fulbrighta z USA, wybitnego specjalisty w zakresie telemetrii satelitarnej. W czasie pięciotygodniowego pobytu w Gdyni wygłosił on szereg wykładów z powyższej tematyki. W tym czasie powstały także zręby omawianej tutaj propozycji, które później zostały uszczegółowione i dopracowane.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni; 2017, 101; 7-21
1644-1818
2451-2486
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał informacyjny nowych misji satelitarnych w zakresie badań środowiska
Information potential of new remote sensing satellite missions in environmental research
Autorzy:
Dukaczewski, D.
Bielecka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/132229.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
satelita
obserwacja
Ziemia
misja teledetekcyjna
Earth
observation
satellites
remote sensing
mission
Opis:
In December of 2009 the total number of active civil remote sensing satellites was 130. One of the largest group were multitask land observation remote sensing satellites (49 missions), providing data employed in majority of Earth Sciences and applied in spatial databases. Currently many new remote sensing missions are in preparation. The 103 of them will start in 2010 – 2015 and 24 in 2016 – 2025 period. The aim of this research was to analyse the possibilities of employment of the new remote sensing data to produce spatial data, and to investigate the suitability of usage of this data. To achieve these goals, it was necessary to classify the types of remote sensing data. The next step was the analysis of the possibility of production thematic information for supplying spatial databases. The investigations allowed to identify the new trends concerning the design of new remote sensing missions and enabled to estimate the possibilities of employment of remote sensing data to produce spatial data, as well as to estimate the opportunities to use them for supplying spatial databases.
Źródło:
Teledetekcja Środowiska; 2009, 41; 23-35
1644-6380
Pojawia się w:
Teledetekcja Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
E-shaped Aperture Coupled Microstrip Patch Array Antenna for High Speed Downlink Applications in Small Satellites
Autorzy:
Paul, Kajol Chandra
Ahmed, Anis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2055242.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
aperture coupled
circular polarization
corporate feed
microstrip patch array
small satellites
Opis:
For high speed downlinking of payload data from small satellites, a new 4×4 aperture coupled microstrip patch array antenna has been presented. The antenna is designed for the Ku band and a peak gain of 18.0 dBi is achieved within the impedance bandwidth from 11.75 GHz to 12.75 GHz. Wide bandwidth is achieved as the patch elements are excited through E-shaped slots having asymmetric side lengths and widths. Each square patch element of the array with truncated corners and appropriately placed slots generates right hand circularly polarized (RHCP) radiation with very high cross-polarization discrimination. A corporate feed network consisting of T-junctions and quarter-wave impedance transformers is developed to feed the array elements from a single coaxial port of 50 Ω. To improve the radiation from the patches and wave-guiding in the feed network, two types of Rogers substrates with different dielectric constant and thickness are considered. Our proposed microstrip patch array antenna of size 7.8 cm × 6.4 cm × 0.3 cm can perform efficiently with a downlink data rate as high as 4.6 Gbps for small satellites.
Źródło:
International Journal of Electronics and Telecommunications; 2022, 68, 1; 47--56
2300-1933
Pojawia się w:
International Journal of Electronics and Telecommunications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność za zanieczyszczenie przestrzeni kosmicznej
Responsibility for Pollution of Outer Space
Autorzy:
Polkowska, Małgorzata
Toumi, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21375441.pdf
Data publikacji:
2023-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
Kosmos
szczątki kosmiczne
satelity
monitoring
ryzyka kosmiczne
space
space debris
satellites
space risks
Opis:
Dziedzictwo ponad 50 lat lotów kosmicznych przyniosło nie tylko rozwój techniczny i naukowy oraz osiągnięcia, ale doprowadziło również do rosnącej populacji śmieci kosmicznych. Źródeł kosmicznych zanieczyszczeń jest wiele: porzucony sprzęt, taki jak górne stopnie rakiet nośnych lub satelity, które zostały porzucone pod koniec ich eksploatacji, przedmioty ze statków kosmicznych uwalniane w trakcie operacji misyjnych (zazwyczaj te elementy obejmują owiewki pojazdu startowego, śruby rozdzielające, opaski zaciskowe, osłony i pokrywy obiektywu). Różne kształty i rozmiary gruzu powstają również w wyniku degradacji sprzętu, działania gazów, promieniowania słonecznego, a także działania silników rakietowych na paliwo stałe. Przykładami takich produktów są płatki farby, cząstki tlenku glinu ze spalin i stałe pozostałości pokrycia silnika. Społeczność międzynarodowa podejmuje starania, aby zmniejszyć niebezpieczeństwo płynące z rozpowszechnienia się szczątków kosmicznych spowodowanych przez podmioty państwowe i prywatne zajmujące się eksploatacją Kosmosu.
The legacy of over 50 years of spaceflight has brought not only technical developments and scientific and achievements, but it has also led to a growing population of space debris. There are many sources of space pollution: abandoned equipment such as launch vehicle upper stages or satellites that have been abandoned at the end of their life, items from spacecraft released during mission operations (typically these items include launch vehicle fairings, split screws, cable ties, lens hoods and caps). Various shapes and sizes of debris are also produced by equipment degradation due to gases, solar radiation, as well as the operation of solid rocket engines. Examples of such products are paint flakes, alumina particles from exhaust gases and solid engine coating residues. The international community is making efforts to reduce the danger posed by the spread of space debris caused by state and private entities involved in the exploitation of space.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (2); 235-254
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozrząd silnika satelitowego z obracającym się korpusem
Commutation unit of satellite motor with rotating body
Autorzy:
Śliwiński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/304335.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Druk-Art
Tematy:
silnik satelitowy
rozrząd silnika
pompa satelitowa
pump satellites
engine timing gear
engine
Opis:
W artykule opisano problematykę konstrukcji rozrządu w silniku z satelitowym mechanizmem roboczym, w którym obraca się obwodnica, a planeta jest nieruchoma. Wykazano, że w płytach rozrządu liczba otworów dopływu i odpływu jest równa liczbie garbów planety. Przedstawiono również dopuszczalne kształty tych otworów i ich rozmieszczenie w płycie rozrządu. Ponadto wykazano, że jest możliwe zbudowanie działającego silnika satelitowego z obracającą się obwodnicą, a tym samym z obracającym się korpusem. W artykule opisano metodę eksperymentalnej weryfikacji poprawności działania rozrządu w takim silniku. Wyniki badań momentu i chłonności silnika przy stałym ciśnieniu zasilającym i małej stałej prędkości obrotowej korpusu (n = 1 obr./min) potwierdziły poprawność działania rozrządu.
The article describes the problems of construction of the commutation unit in motor with satellite working mechanism where the curvature rotates and the planet is stationary. It has been shown that in the commutation plates the number of inflow and outflow holes is equal to the number of humps of the planet. Furthermore, it has been shown that it is possible to build the motor with the rotating curvature and thereby with the rotating body. The method of experimental verification of correct operation of commutation unit in the motor is also described. Test results of motor torque and capacity at constant supply pressure and low constalt speed (n = 1 rpm) have confirmed the correctness of commutation unit operation.
Źródło:
Napędy i Sterowanie; 2016, 18, 10; 98-105
1507-7764
Pojawia się w:
Napędy i Sterowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish contribution to space research
Autorzy:
Wolański, Piotr
Banaszkiewicz, Marek
Kłos, Zbigniew
Ziółkowski, Janusz
Zdziarski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/703286.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
space research
Polish contribution
rocket technology
satellites
X-ray sources
black holes
magnetars
Opis:
A short historical description of Polish contribution to astronomy and rocket technology is given. Then Polish activities in field of space exploration, such as instrument designed and build in Poland and placed on board of rockets, satellites and space probes during last 50 years are described. Contributions of the Space Research Center of the Polish Academy of Sciences as well as astronomical discoveries made by Polish astrophysicists are presented. Most important missions in which instruments build in Poland were placed on board are among others: Mars Express and Venus Express, Cassini-Huygens, Rosetta and Integral. Among numerous discoveries made by Polish astrophysicists, one should mention the discovery and proper identification of powerful burst from magnetar SGR 1806-20 and the discovery of unusually rapid bursts from black hole Cyg X-1.
Źródło:
Nauka; 2008, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genetically modified organisms – economy and safety
Autorzy:
Bąkowska-Żywicka, Kamila
Tyczewska, Agata
Twardowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/703288.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
space research
Polish contribution
rocket technology
satellites
X-ray sources
black holes
magnetars
Opis:
A short historical description of Polish contribution to astronomy and rocket technology is given. Then Polish activities in field of space exploration, such as instrument designed and build in Poland and placed on board of rockets, satellites and space probes during last 50 years are described. Contributions of the Space Research Center of the Polish Academy of Sciences as well as astronomical discoveries made by Polish astrophysicists are presented. Most important missions in which instruments build in Poland were placed on board are among others: Mars Express and Venus Express, Cassini-Huygens, Rosetta and Integral. Among numerous discoveries made by Polish astrophysicists, one should mention the discovery and proper identification of powerful burst from magnetar SGR 1806-20 and the discovery of unusually rapid bursts from black hole Cyg X-1.
Źródło:
Nauka; 2008, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minimum dispersion coefficient criteria based positioning algorithm for BDS
Autorzy:
Wang, L.
Li, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/141700.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
alpha-stable distribution
BeiDou satellites
Kalman filter
minimum dispersion coefficient criteria
non-Gaussian noise
positioning algorithm
Opis:
The BeiDou navigation satellite system (BDS) is one of the four global navigation satellite systems. More attention has been paid to the positioning algorithm of the BDS. Based on the study on the Kalman filter (KF) algorithm, this paper proposed a novel algorithm for the BDS, named as the minimum dispersion coefficient criteria Kalman filter (MDCCKF) positioning algorithm. The MDCCKF algorithm adopts minimum dispersion coefficient criteria (MDCC) to remove the influence of noise with an alpha-stable distribution (ASD) model which can describe non-Gaussian noise effectively, especially for the pulse noise in positioning. By minimizing the dispersion coefficient of the positioning error, the MDCCKF assures positioning accuracy under both Gaussian and non-Gaussian environment. Compared with the original KF algorithm, it is shown that the MDCCKF algorithm has higher positioning accuracy and robustness. The MDCCKF algorithm provides insightful results for potential future research.
Źródło:
Archives of Electrical Engineering; 2018, 67, 4; 739-753
1427-4221
2300-2506
Pojawia się w:
Archives of Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geodata sources and geoinformation systems in hydrometeorological security
Autorzy:
Drzewiecki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/576257.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
geoportals
spatial
weather information
meteorological telegram
weather
satellites
meteorological radars
aerological system
ISOK
SMOK system
Opis:
A definition of the concept of information was placed in the publication of spatial data with reference to the hydrometeorological systems covering the country. The next keys to the encryption and transmitting of hydrometeorological measurement were specified in the international system for warning against the dangerous phenomena of the weather. The characteristics of meteorological data they presented were based on the system of weather satellites (circumpolar and geostationary) and of the POLRAD radar system, included in the radar security system of European space. At the end, a few examples were given of geoportals monitoring the state of the natural environment and elements of the ISOK security system, the SMOK system and SSH military system of the Republic of Poland.
Źródło:
Security and Defence Quarterly; 2016, 11, 2; 93-109
2300-8741
2544-994X
Pojawia się w:
Security and Defence Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpady w przestrzeni kosmicznej i próby ich minimalizacji
Space debris and the attempt of their minimalization
Autorzy:
Muweis, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033891.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
artificial satellites
deorbitation
risk of collision
space debris
deorbitacja
odpady kosmiczne
ryzyko kolizji
sztuczne satelity
Opis:
Odpady kosmiczne wytworzone przez człowieka stanowią istotny problem w przestrzeni kosmicznej. Niepokojąca jest wciąż wzrastająca liczba tego typu obiektów na orbitach okołoziemskich. Odpady te krążą obok czynnych obiektów, głównie sztucznych satelitów Ziemi, umieszczanych na orbitach w różnych celach, które po pewnym czasie stają się także zbędne, zasilając populację kosmicznych śmieci. Obserwowany wzrost liczby bezużytecznych obiektów wiąże się przede wszystkim z niebezpieczeństwem kolizji w przestrzeni kosmicznej. Dlatego problem ten wymaga odpowiednich rozwiązań i działań ze strony środowiska naukowego i instytucji zajmujących się eksploracją kosmosu. W pracy przeanalizowano kształtującą się ilość i rodzaje odpadów kosmicznych oraz źródła ich pochodzenia w ostatnich dziesięcioleciach. Ponadto określono miejsca ich występowania oraz zagrożenia jakie mogą powodować, a także określono próby minimalizacji liczby odpadów tego typu.
Space debris produced by man pose significant problems in near Earth space. Disturbing is still increasing amount of this type of waste. The wastes circulate alongside the working objects - mainly the Earth artificial satellites placed in orbit for a variety of purposes, which after some time become also useless supporting the space debris population. The observed increase in the number of useless objects is associated primarily with the danger of a collision in space. Therefore, this problem requires appropriate solutions and actions from the scientific community and institutions dealing with space exploration. The work analyses the number and types of waste shaping the space and their origin in recent decades. In addition, there are specified places of their occurrence, risks that they may cause, and also attempts to minimize this type of waste.
Źródło:
Kosmos; 2018, 67, 2; 449-454
0023-4249
Pojawia się w:
Kosmos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Basic Principles and Mechanical Considerations of Satellites: A Short Review
Autorzy:
Reda, Reham
Ahmed, Yasmeen
Magdy, Islam
Nabil, Hossam
Khamis, Mennatullah
Refaey, Ahmed
Eldabaa, Nada
Abo Elmagd, Manar
Abo Lila, Mohamed
Ergawy, Hady
Elgarf, Alhussein
Abed, Gerges
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36827035.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa
Tematy:
principles of satellites
primary structure
isogrid structure
honeycomb structure
mechanical load analysis
assembly
integration
testing
Opis:
Satellites are used for navigation, communication, oceanography, astronomy, etc.. Satellites come in a diversity of sizes and forms. Depending on the satellite’s mission, different subsystems are used. These subsystems are installed inside a housing to protect them from the space environment. This housing, which is also known as the satellite primary structure or mechanical structure, is made of durable materials that can endure severe conditions during launch and in the orbit. The optimisation of satellite mass is crucial right now since satellites are losing mass every day to reduce the cost of manufacturing and launching. This review first introduces an overview of the satellite classifications and subsystems. Then, the different types of mechanical load analysis the satellite subjects itself to are demonstrated. The advanced approaches for promoting the performance of the mechanical structures of satellites are explored, with a spotlight on the effect of the optimisation parameters of isogrid and honeycomb sandwich structures on the mechanical performance of the satellite primary structure. The assembly, integration and testing (AIT) of the small satellite are briefly presented. Finally, the important potential designs to improve the mechanical performance of the satellite primary structure and the challenges of further research are summarised.
Źródło:
Transactions on Aerospace Research; 2023, 3 (272); 40-54
0509-6669
2545-2835
Pojawia się w:
Transactions on Aerospace Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Improvement of the Agricultural Yields Forecasting Model Using the Software Product “Land Viewer”
Ulepszenie modelu prognozy plonów upraw w oprogramowaniu „Land Viewer”
Autorzy:
Kolodiy, Pavlо
Pіdlypna, Maryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385334.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zdjęcia satelitarne
interfejs programu „Land Viewer”
znormalizowany wskaźnik różnicy wegetacji
pictures from satellites
programmatic interface “Land Viewer”
Normalized Difference Vegetation Index
Opis:
Using the data of the remote sensing the Earth, new opportunities in assessing the state of agricultural crops and yield forecasting have been considered. In addition to the above-ground information, as shown by numerous studies conducted earlier, most parameters of the germination and development of agricultural crops can be restored and used from satellite images. Thanks to the software product “Land Viewer”, which enables pictures to be taken from Landsat 4, 5, 7, 8, Sentinel 2 and Terra satellites, and it will provide improving the model and assessment of the biomass potential of agricultural crops. The data obtained from remote sensing during the cropping season, show the information on the condition of agricultural crops sown according to the vegetation stages (photosynthesis process) in crops. At various levels of development, in terms of the Normalized Difference Vegetation Index (NDVI), the seasonal pattern of crops photosynthesis is well reflected, which is associated with the above-ground biomass. The results have been presented in the current model of crop yield forecasting. The improved forecasting model enables significant increases in the economic efficiency of the research, and ensure the accuracy of the data on the physiological processes of agricultural crops, yields, and efficiency of obtaining the data on the research object.
Jak pokazują liczne badania, większość parametrów kiełkowania oraz stan rozwoju upraw rolnych można określić na podstawie zdjęć satelitarnych. W artykule wskazano nowe możliwości oceny stanu upraw rolnych i prognozowania plonów z użyciem danych teledetekcyjnych. Zastosowano do tego celu oprogramowanie „Land Viewer”, które umożliwia wykorzystanie zdjęć z satelitów Landsat 4, 5, 7, 8, Sentinel 2 i Terra oraz poprawę modelu i ocenę potencjału biomasy upraw rolnych. Dane uzyskane za pomocą teledetekcji podczas sezonu upraw dostarczają informacji o stanie roślin na różnych etapach wegetacji (proces fotosyntezy). Na różnych poziomach rozwoju, ocenianego na podstawie znormalizowanego wskaźnika różnicy wegetacji (NDVI), dobrze odzwierciedla się sezonowość fotosyntezy upraw, co jest związane z biomasą nadziemną. Wyniki zostały przedstawione w obecnie stosowanym modelu prognozowania plonów. Ulepszony model prognozowania pozwala na znaczne zwiększenie efektywności ekonomicznej badań, a także zapewnia większą dokładność danych o procesach fizjologicznych upraw rolnych, plonach oraz wydajności produkcji w obiekcie badawczym.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2020, 14, 1; 59-67
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FUNcube – cosmic teaching aid
Autorzy:
Korzan, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466676.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
satellites education
orbits education
space education
radio communication
amateur radio (HAM radio)
support of STEM - science, technology
engineering and mathematics
Opis:
The author describes the use of amateur radio satellite FUNcube-1 (AO-73) for educational purposes. He discusses the issue of the hardware and the free software that is needed to implement activities in the project FUNcube. The author indicates the possibilities of their educational applications.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2014, 6; s. 264-272
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New space (nowa era działalności w Kosmosie) – problemy prawne i gospodarcze oraz kwestie bezpieczeństwa
New Space – Legal and Economic Problems and Security Issues
Autorzy:
Polkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1771516.pdf
Data publikacji:
2021-06-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Nowa Era
małe satelity
śmieci kosmiczne
komercjalizacja
wykopaliska kosmiczne
bezpieczeństwo
New Era
small satellites
space debris
commercialization
space resources
security
Opis:
New Space (nowa era działalności w Kosmosie) oznacza ewolucyjny proces od ery komercjalizacji i prywatyzacji, którą charakteryzowały kontrakty rządowe (gdzie rząd działał jako najemca i nabywca sprzętu) do ery komercyjnej, gdzie rząd i firmy prywatne nabywają usługi z sektora prywatnego. Stała komercjalizacja wymaga dostosowania istniejącego prawodawstwa do aktualnych potrzeb i wyzwań. Istnieje ponadto potrzeba wspólnego zrozumienia zasad swobody dostępu do przestrzeni kosmicznej oraz potrzeba jej globalnego rozwoju. Obowiązki nałożone w art. VI układu kosmicznego (OST) z 1967 r., dotyczące autoryzacji i stałego nadzoru, są w gestii państw. Kwestia związana z jurysdykcją staje się dotkliwa dla podmiotów prywatnych, kiedy ta wolność zostaje transponowana na poziom narodowy i prywatny. Koncepcja odpowiedzialności za działalność niezgodną z zasadami prawa międzynarodowego, w tym działalność podmiotów prywatnych, i odpowiedzialność państwa za szkody wyrządzone przez obiekty kosmiczne, w tym przez prywatnych operatorów, staje się najbardziej fundamentalną kwestią międzynarodowego prawa kosmicznego z perspektywy prywatyzacji działalności kosmicznej.  Państwa są więc zmuszane do podjęcia wewnętrznych działań, do monitorowania i kontroli działalności prywatnej przedsiębiorców. Współdziałanie międzynarodowej i krajowej legislacji jest konieczne w obliczu prywatyzacji działalności kosmicznej. Państwa kontrolują prywatne przedsiębiorstwa, mają mechanizmy legislacyjne potrzebne do ustalenia reżimu licencjonowania i monitoringu oraz system sankcji. Wyzwania gospodarcze i te związane z bezpieczeństwem, przedstawione w pracach nad działalnością kosmiczną w „nowej erze działalności w kosmosie” i z nimi związane ograniczenia i problemy pokazują, jak ważna jest pokojowa współpraca między państwami.
There is no one definition of the term “New Space”. The term is commonly used by those involved in construction spacecraft, as well as in the creation of space law. This term may mean the evolutionary process since the era of commercialization and privatization, which was characterized by government contracts (where the government acted as tenant and purchaser of the equipment) until the commercial era, where the government and private companies purchase services from the private sector. The era of New Space as a new model of activities in space poses new challenges for: governments, new space market actors as well as lawmakers. Permanent commercialization needs to adapt existing legislation to meet current needs and challenges. There is a need for common understanding freedom of access to space and the need for its global development in the New Space era. The economic and security challenges presented in the work in space activity in New Space and related to with them, the limitations and problems show how important peaceful cooperation between states is.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 30, 3; 137-159
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of GIS technology to satellite and meteorological data presentation and analysis
Zastosowanie GIS do prezentacji i analizy danych satelitarnych i meteorologicznych
Autorzy:
Dyras, I.
Łapeta, B.
Serafin-Rek, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130010.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
satelity meteorologiczne
NOAA
opad
intensywność i zasięg opadu
Geograficzne Systemy Informacji
meteorological satellites
precipitation
rain intensity and range
geographic information systems
Opis:
The data from various sources such as satellite observations, ground measurements and NWP models provide the continuous information on the state of the atmosphere that are used for weather analysis and forecast. Combining these data into one system encounters problems due to the data variable range as well as temporal and spatial resolution. On the other hand such a system can be a useful tool for the data analysis and visualisation. The paper presents the progress in the Geographic Information Systems (GIS) technology application in the Satellite Research Department in Poland for preparation and visualisation of the products derived from various sources including NOAA satellites, NWP analysis and ground measurements. Several thematic layers called meteorological products are prepared for Poland. Precipitation intensity and range are derived from microwave data. Temperature and humidity fields at different pressure layers are obtained from ATOVS data. High resolution visible and infrared data are used for cloud cover detection, temperature and precipitation fields are created from the numerical model (Aladin) analysis. Finally, ozone distribution is mapped using HIRS data. These products can be presented in the form of maps with additional overlays such as geographical data and administrative boundaries. Moreover, the SYNOP and TEMP data are converted into thematic coverages supporting the products’ verification.
Zadanie prezentacji danych meteorologicznych, satelitarnych i wyników modelu numerycznego nie jest zadaniem łatwym, ze względu na różnice w rozkładzie przestrzen-nym i czasowym, lub różnice w dokładności pomiaru. Geograficzne Systemy Informacyjne (GIS) umożliwiają zarówno wizualizację informacji meteorologicznych w formie mapy, ale również ich przetworzenie i analizę. W pracy przedstawiono przykłady wykorzystania metod GIS do wizualizacji parametrów meteorologicznych wyznaczanych z danych satelitarnych, numerycznych modeli i standardowych danych synoptycznych opracowane w Zakładzie Badań Satelitarnych IMGW. Dla Polski przygoto-wywane są warstwy tematyczne takie jak: pola temperatury powierzchni Ziemi i temperatury wierzchołków chmur na podstawie satelitarnych danych NOAA/AVHRR, klasyfikacja zachmurze-nia z danych NOAA/AVHRR, intensywność i zasięg opadu z danych mikrofalowych NOAA/AMSU, pola temperatury i wilgotności na różnych poziomach otrzymane z danych NOAA/ATOVS, temperatura i opad na podstawie wyników analizy modelu numerycznego Aladin. Produkty te są przedstawiane w postaci map z nałożonymi dodatkowymi informacjami geograficznymi i granicami administracyjnymi państw. Dane z depesz SYNOP i TEMP konwer-towane są do warstw tematycznych pozwalając na weryfikację parametrów meteorologicznych otrzymywanych na podstawie danych satelitarnych.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2003, 13a; 47-56
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczanie współrzędnych i prędkości stacji na podstawie obserwacji laserowych niskich satelitów
Determination of SLR station coordinates and velocities based on laser observations of low satellites
Autorzy:
Lejba, P.
Schillak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/210964.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
geodezja satelitarna
geodynamika
satelitarny dalmierz laserowy (SLR)
wyznaczanie orbit satelitów
satellite geodesy
geodynamics
satellite laser ranging (SLR)
orbit determination of satellites
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki wyznaczania orbit trzech niskich satelitów Ajisai, Starlette i Stella na podstawie obserwacji laserowych 14 stacji SLR wykonanych w latach 2001-2005. Ponadto wyznaczono geocentryczne i topocentryczne współrzędne oraz prędkości w płaszczyźnie horyzontu i przestrzeni 3D czterech stacji Yarragadee (7090), Greenbelt (7105), Graz (7839) i Herstmonceux (7840). Otrzymane wyniki porównano z wynikami otrzymanymi dla satelitów LAGEOS, układu ITRF2005 oraz dla modelu geologicznego NNR-NUVEL1A. Wszystkie obliczenia przeprowadzono w oparciu o model pola grawitacyjnego Ziemi EIGEN-GRACE02S. Przedstawione rezultaty pokazują, że wyniki obserwacji laserowych niskich satelitów takich jak Ajisai, Starlette, Stella mogą być z powodzeniem wykorzystane do wyznaczania współrzędnych i prędkości stacji SLR.
In this work, the results of satellites orbit determination of three low satellites Ajisai, Starlette, and Stella on the laser observations of 14 SLR stations performed in the years 2001-2005 were presented. The geocentric and topocentric positions and velocities in horizontal plane and in 3-D space of four stations Yarragadee (7090), Greenbelt (7105), Graz (7839), and Herstmonceux (7840) were determined. The received results were compared with the results obtained for LAGEOS and with the ITRF2005 and the geological model NNR-NUVEL1A. All calculations have been made assuming the model of the Earth gravity field EIGEN-GRACE02S. The results presented in this work show that the laser data of low satellites such as Ajisai, Starlette or Stella can be successfully applied for determination of the SLR station positions and velocities.
Źródło:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2010, 59, 2; 27-69
1234-5865
Pojawia się w:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GPS Vertical Accuracy for Different Constellations
Dokładność w pionie systemu GPS dla różnych konfiguracji satelitów
Autorzy:
Januszewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/906362.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:
współczynnik VDOP
dokładność w pionie
konfiguracja satelitów
Inżynieria Ruchu Morskiego 2005
GPS system
VDOP coefficient
vertical accuracy
satellites constell-ation
system GPS
Opis:
The distributions (in per cent) of VDOP coefficient values for GPS nominal (27 satellites) and present (27, 28 and 29 satellites) constellations are demonstrated. Different masking elevation angles for different observer's latitudes are considered. The GPS position and vertical accuracy in the "3D" mode and the position accuracy in the "2D" mode for different receivers and for different receiver's antenna heights are presented as well.
Przedstawiono współczynnik VDOP oraz jego rozkład dla dwóch konfiguracji systemu GPS - nominalnej (27 satelitów) i obecnej (27, 28 i 29 satelitów) w funkcji dolnej granicznej wysokości topocentrycznej dla różnych szerokości geograficznych użytkownika. Analizowano także dokładność pozycji horyzontalnej oraz w pionie określonej za pomocą różnych odbiorników w trybie 3D oraz pozycji określonej w trybie 2D dla różnych wartości ręcznie wprowadzanej wysokości anteny odbiornika.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2005, 6 (78); 181-190
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies