Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "salt rock" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Pochodzenie stylolitów w gipsach z czapy wysadu solnego Wapna
Origin of stylolites in gypsum cap rock of Wapno Salt Dome (NW Poland)
Autorzy:
Jaworska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074477.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
stylolit
czapa gipsowa
wysad solny
stylolites
evaporates
gypsum cap rock
Zechstein
detached block
Wapno Salt Dome
Opis:
Stylolites have been found in a core sample from the gypsum cap rock of the Wapno salt dome (figs 1-3) at a depth of 40 m below the land surface. These structures are inclined at 40-45ş to the core axis and cut by neomorphic gypsum crystals. Stylolites are products of the solution pressure. They commonly occur in carbonates but are very rarely encountered in evaporates, thus the origin and preservation of these structures in the cap rock of Wapno dome are interesting problems. Lithostatic pressure near the surface where the cap rock has been formed is insufficient to develop stylolites. Thus stylolites (fFigs 4-5) in gypsum cap rock of the Wapno salt diapir are probably early diagenetic structures preserved in a fragment of Zechstein anhydrite of Z2 or Z3 cyclothems. This anhydrite block with stylolites have been carried inside intruding salt masses to the top ofWapno dome. Halite and other easy soluble minerals had been dissolved, but the anhydrites with preserved stylolites have been incorporated in the cap rock and secondary altered into gypsum, similarly to the phenomenon found in Gorleben Salt Dome by Bäuerle et al. (2000).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 2; 166-169
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje powierzchni w otworowej Kopalni Soli "Barycz" w likwidacji : czy mogą jeszcze powstać zapadliska?
Surface deformations in the hole exploitation Barycz Salt Mine (liquidated) : may the cavities happen?
Autorzy:
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349178.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja otworowa soli
deformacje górotworu
prognozowanie deformacji
zapadliska
solution salt exploitation
rock mass deformation
prognosis of deformations
cavities
Opis:
Otworowa eksploatacja soli prowadzona w Kopalni "Barycz" od 1924 roku spowodowała wystąpienie deformacji górotworu o charakterze ciągłym i nieciągłym (zapadliska). Od 9 lat nie jest tam prowadzona żadna eksploatacja, ale deformacje mogą przebiegać jeszcze kilkadziesiąt lat. W niektórych rejonach procesy deformacyjne są już bliskie zakończenia. W artykule omówiono przebieg procesu eksploatacji, pomiarów i dokumentowania deformacji powierzchni, prognozę deformacji końcowych (ostatecznych), różnicę pomiędzy tą prognozą a osiadaniami zaistniałymi oraz prognozę deformacji, jakie jeszcze mogą wystąpić po roku 2000. Określono rejony, gdzie wskaźniki deformacji mogą osiągać wartości charakterystyczne dla zerowej i I kategorii zabudowy powierzchni oraz takie, gdzie jeszcze mogą powstać zapadliska.
The solution exploitation of salt in the Barycz mine (started in 1924) resulted in continuous and discontinuous (cavity) rock mass deformations. The excavation finished nine years ago, but the deformations may occur for several dozen years. The paper discuss the deformation process, measurements and documentation of final deformations. It also shows the difference between actual deformations and the prognosis and the prognosis of deformations after the year 2000. The regions where deformation indexes may range values typical for I surface category were identified and also regions with cavity hazard.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 409-422
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka badań soli kamiennej w warunkach konwencjonalnego trójosiowego ściskania dla projektowania podziemnych magazynów
Methodology of rock salt research in triaxial compression tests for underground storages design
Autorzy:
Flisiak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349136.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór solny
podziemny magazyn
testy trójosiowego ściskania
rock salt
underground storage
tiaxial compression tests
Opis:
W wielu ośrodkach zajmujących się wykorzystaniem złóż soli kamiennej do budowy podziemnych magazynów panuje przekonanie o zdolności soli do przenoszenia znacznych obciążeń z równoczesnym zachowaniem ciągłości, nawet przy dużych odkształceniach. Testy trójosiowego ściskania wykazują, że w całym zakresie naprężeń i temperatur, towarzyszących eksploatacji podziemnych kawern, w przestrzennym stanie naprężenia istnieje wyraźna granica pomiędzy ściśliwością a dylatancyjną zmianą objętości soli. Wynikiem przyrostu nieodwracalnych odkształceń objętościowych jest gwałtowny wzrost prędkości pełzania, potęgowo zależnej od wielkości naprężeń i prowadzący do kruchego zniszczenia. Własności odkształceniowe soli, określone granicą względnego przyrostu objętości i prędkością pełzania zależą także od niewielkich zmian temperatury, przy zachowanej wytrzymałości doraźnej. Na podstawie analizy warunków towarzyszących eksploatacji podziemnego magazynu gazu, w artykule opisano laboratoryjne procedury badawcze w testach trójosiowego ściskania niezbędne do analizy zjawisk geomechanicznych zachodzących w otoczeniu komór magazynowych. Omówiono także na wybranych przykładach wykorzystanie wyników badań do sformułowania naprężeniowego kryterium długotrwałej stateczności górotworu solnego.
In many research centres concerning with rock salt utilization for underground storage there is confidence of ability to load resistance with preservation large ductile deformation without failure. Tiaxial tests show that whole range of stress and temperature which are accompanying underground caverns utilization, in three-dimensional stress state exist clear boundary between compressibility and dilatancy domains. The effect from increase irreversible volumetric strain is rapid increase of creep rate with power dependence of stress and approaching a brittle failure as a result of creep. Rock salt deformation properties, defined as dilatancy boundary and creep rate, also depend on small change of temperature, with strength preservation. Paper presents laboratory procedures of triaxial tests, necessary for geomechanical effects analysis in storages surroundings. For selected example, using of research results for stress criterion determined for long-term stability of rock salt is showed up.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 179-186
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualny stan rozpoznania geologicznego złóż soli kamiennej w Polsce
The present-day state of geological knowledge on rock salt deposits in Poland
Autorzy:
Czapowski, G.
Bukowski, K.
Gientka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063268.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża soli kamiennej
zasoby
stopień udokumentowania
Polska
rock salt
resources
documenting category
Polska
Opis:
Sól kamienna występuje w Polsce w obrębie dwóch formacji salinarnych: późnopermskiej (cechsztyńskiej) i wczesnoneogeńskiej (mioceńskiej). Główne znaczenie jako obiekt eksploatacji ma cechsztyńska formacja solonośna. Formacja ta zawiera cztery miąższe kompleksy soli kamiennej, występujące na blisko 2/3 obszaru Polski. Wysady solne występują na Niżu Polskim, pokładowe sole kamienne zlokalizowane są w rejonie Sieroszowic (SW Polska) i na wyniesieniu Łeby (N Polska). Artykuł przedstawia analizę stanu obecnych zasobów soli w Polsce, prezentuje dane dotyczące bilansu zasobów oraz geologicznych warunków występowania złóż. Dużo uwagi poświęcono analizie obszarów perspektywicznych do dalszej eksploatacji.
The rock salt occurs in Poland in the Upper Permian (Zechstein) and Neogene (Middle Miocene) salt-bearing formations. The Zechstein salt formation is the main object of exploitation. It contains four thick complexes of rock salts and occurs over nearly 2/3 of the territory of Poland. Salt domes are located within the Polish Lowlands; subhorizontal Zechstein rock salt formations are known from both the Sieroszowice region (SW Poland) and Łeba Elevation (northern Poland). The paper provides an analysis of the current state of common rock salt resources in Poland and presents data concerning the balance of reserves and geological conditions of the deposits. A particular attention was paid to the analysis of the areas promising for geological exploration.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 27-36
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorcowe profile bromowe cechsztyńskich soli kamiennych w Polsce i w Niemczech na przykładzie kopalni soli w Kłodawie i w Görleben
Standard bromine profiles of the Polish and German Zechstein salts (a case study from the Kłodawa and Görleben salt mines)
Autorzy:
Bornemann, Otto
Schramm, Michael
Tomassi-Morawiec, Hanna
Czapowski, Grzegorz
Misiek, Grzegorz
Kolonko, Piotr
Janiów, Sylwester
Tadych, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94682.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
standardowe profile bromowe
sól kamienna
cechsztyn
Polska
standard bromine profiles
rock salt
Zechstein (Upper Permian)
Polska
Opis:
Skonstruowano wzorcowy profil bromowy dla ogniwa solnego cyklotemu PZ2 (odpowiednik standardowego profilu bromowego utworów cyklu Z2 w Niemczech) oraz przedstawiono wstępne wyniki prac nad wzorcowym profilem bromowym dla ogniwa solnego cyklotemu PZ3. Porównanie profilu bromowego danego odcinka serii solnej z profilem wzorcowym całej serii solnej umożliwia określenie jego pozycji stratygraficznej w obrębie tego ogniwa wiekowego, a także pozwala na identyfikację struktur fałdowych w utworach solnych, co jest niezwykle przydatne w górnictwie, szczególnie podczas ługowania kawern. Przeprowadzono szczegółowe opróbowanie pięciu profili starszych soli kamiennych w kopalni soli Kłodawa (trzech na poziomie 600 m i dwóch na poziomie 750 m) oraz jednego profilu młodszych soli kamiennych (poziom 600 m). Opróbowanie utworów cyklu PZ2 objęło także tzw. „warstwy przejściowe” (Na2+K2) oraz starszą sól potasową. Badania były prowadzone równolegle przez dwa zespoły: zespół z Federalnego Instytutu Nauk o Ziemi i Surowców Naturalnych (BGR) z Hanoweru oraz zespół z Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. W pobranych próbkach oznaczono zawartość bromu oraz Na, Cl, K, Mg, Ca, SO4 i części nierozpuszczalnych w wodzie. Zawartość składników głównych została przeliczona na skład mineralny. Szczegółowe profile bromowe ogniwa starszej soli kamiennej, wykreślone w oparciu o dane z dwóch najdłuższych profili, wykazują duże podobieństwo. Trzy charakterystyczne odcinki odznaczające się określoną tendencją zmian zawartości bromu tworzą profil wzorcowy ogniwa soli starszych Na2. Skonstruowany profil wzorcowy dla soli cyklu PZ2 jest w części dolnej i środkowej bardzo podobny do standardowego profilu bromowego utworów Z2 opracowane go dla obszaru NW Niemiec. Profil bromowy opracowany dla soli cyklu PZ3 w Kłodawie znacznie różni się od profilu bromowego utworów cyklu Z3 w NW Niemczech.
The aim of the study was to develop a bromine standard profile of the Polish Zechstein 2 (PZ2) analogue to the German Z2 bromine standard profile. Studies of the bromine content in salts were realized in five sections of the Kłodawa salt mine (central Poland); samples were taken from the Screening Older Halite unit, the Older Potash unit, the “Transitional Beds” and the Older Halite units. The material was analyzed in the Polish Geological Institute for the content of Cl, insolubles in water and Br. German partners (BGR) analyzed the content of Na, K, Ca, Mg, Cl, SO4 and Br. Based on these components, the mineral composition and the bromine content of the halites were calculated. The Older Halite rocks are relatively pure rock salts with a NaCl content from 74 to 100% by weight; the bromine content in the halites varies between 31 and 341 μg/g halite. The “Transitional Beds” (Na2+K2) and the Older Potash (K2) units contain more sulphates (including secondary polyhalite). The Br content of the “Transitional Beds” varies from 76 to 269 μg/g. The highest concentrations correspond to those of potash salts and they vary from 275 to 974 Rg/g in section III. In the lowermost beds of the Na2 unit, the occurrence of polyhalite and particularly the abnormal high bromine values (up to 150 Rg/g) are probably due to the inflows of brines of higher salinity. The decreasing bromine values in the upper part indicate a reduced influence of external brines. The bromine distribution indicates that the Br content slightly increases in a long interval (10-120 m) from approx. 40 (60) to 90 (100) Rg/g. The slight increase of the bromine trend can be interpreted as a normal evaporation progress and is consistent with the lower parts of the German Hauptsalz unit regarding the bromide value. In contrast to the German lower Hauptsalz, small amounts of polyhalite can be observed locally in the Kłodawa sections. Upwards, over an interval of a few meters, the bromine content rapidly increases to approx. 300 Rg/g, indicating the dominance of evaporation in contrast to dilution by newly invading sea water and recycling of sediment. Neglecting the lowest part of the Older Halite (Na2) unit with the abnormal high bromine concentration and the altered top, the following characteristic trends can be recognized in its bromine profiles: (1) a subtle increasing bromine trend over a long vertical interval in the oldest layers reflecting ongoing sedimentation under conditions of continuous evaporation, (2) a very steep increase in the bromine values in the middle part of the profile, due to the fact that the basin did no longer participate in brine exchange, (3) small variations in the high bromine values of the overlying beds. The characteristics of the bromine standard profile enables stratigraphic correlation of the salt units with other localities. The bromine profile of the Younger Halite unit from the Kłodawa mine differs greatly from the German Z3 profile from the Görleben mine. The data presented here are preliminary; additional studies of some other sections in central Poland are required for developing a standard bromine profile for PZ3.
Źródło:
Geologos; 2008, 14, 1; 73-90
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Context and adaptive transformation applied to interpretation of acoustic pseudoimpedance images of rocky surroundings
Transformacja kontekstowa i adaptacyjna stosowana w interpretacji obrazów pseudoimpedancji akustycznej środowiska skalnego
Autorzy:
Figiel, W.
Kawalec-Latała, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217100.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
zbiornik węglowodorów
pomiar sejsmiczny
pomiar powierzchniowy
rozkład pseudoimpedancji
pseudoimpedancja akustyczna
analiza danych
wizualizacja danych
kontekstowa transformacja obrazu
adaptacyjna transformacja obrazu
przekrój skalny
wykrywanie niejednorodności
pokład soli
hydrocarbon storage
seismic measurement
surface measurement
distribution of pseudoimpedance
acoustic pseudoimpedance
data analysis
data visualization
context transformation of image
adaptive transformation of image
rock salt
Opis:
Underground hydrocarbon storage plays an important role in the world. The most of them is located in depleted natural gas reservoirs. Rocky salt deposits with homogenous inner structure and horizontal or semi-horizontal stratum may be the best for future plans of under ground reservoir localisation. Within salt deposit, stratum inhomogeneity as well as changes of thickness and lithology should be especially examined and predicted before the underground reservoir location plan is fixed. Seismic surface measurement data are the most economical source of such information. Calculations of seismic section inversion leads to approximation of distribution of acoustic pseuoimpedance. The pseudoimpedance acoustic sections analysis and visualisation are effective ways to stratum homogeneity identification goal. In this paper, the improvement of geologic section image resolution by use of minimum entropy deconvolution method before inversion (for synthetic data generated by INVERS system) is applied. The authors propose context and adaptive transformation of images also as a way to increase the effectiveness of correct interpretation of simulated images. The paper introduces the algorithms of visual trans- formation and analysis of results to define quality of rock section structure interpretation. The goal of the study is to develop applications of image transformation tools to inhomogeneity detection of lithology-phacial structure of seam-like salt deposits.
Podziemne zbiorniki węglowodorów pełnią ważną rolę we współczesnym świecie. Większość z nich jest lokalizowana w opróżnionych zbiornikach gazu ziemnego. Złoża soli kamiennej o jednorodnej wewnętrznej strukturze i poziomym lub prawie poziomym warstwowaniu stwarzają doskonałe warunki dla lokalizacji planowanych podziemnych zbiorników węglowodorów. W pokładach soli, jednorodność, zmiany litologii i miąższości pokładu, powinny być dokładnie rozpoznane przed podjęciem decyzji o lokalizacji zbiornika. Powierzchniowe pomiary sejsmiczne są ekonomicznym źródłem niezbędnych informacji. Wykonanie inwersji sekcji sejsmicznych prowadzi do uzyskania przybliżonego rozkładu impedancji akustycznej. Dane takich rozkładów są bazą do tworzenia obrazów i wizualnej interpretacji budowy ośrodka skalnego. Detekcja niejednorodności litologiczno- facjalnych w budowie pokładowych złóż soli może być rozpoznawana na podstawie właściwej interpretacji obrazów sekcji pseudoimpedancji akustycznej. W artykule wykorzystano metodę dekonwolucji minimum entropii dla polepszenia rozdzielczości obrazów sekcji geologicznych. Zaproponowano również przekształcenia kontekstowe i adaptacyjne obrazów dla zwiększenia efektywności poprawnej interpretacji obrazów symulowanych przez system INWERS. Przedstawiono algorytm przekształceń wizualizacji i analizy wyników określającej jakość interpretacji budowy ośrodka skalnego Praca ma na celu rozwój zastosowań narzędzi obróbki obrazów do wykrywania niejednorodności zmian litologiczno-facjalnych struktury w poziomych pokładach soli kamiennej.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 3; 273-288
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne uwarunkowania składowania wysokoaktywnych odpadów promieniotwórczych w złożach soli w Polsce
Geological conditions of high level radioactive waste storage in Polish salt deposits
Autorzy:
Ślizowski, K.
Lankof, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074697.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
odpady promieniotwórcze
złoża podziemne
kryteria składowania
złoża soli kamiennej
cechsztyn
Polska
radioactive waste
underground storage
storage criteria
rock salt deposits
Zechstein
Polska
Opis:
Spent nuclear fuel (SNF) and high-level waste (HLW) resulting from the SNF reprocessing produce significant amount of heat during retardation of alfa, beta, y, particles and emit ionizing radiation, as well as neutrons even after cooling. Therefore, it is recommended to store SNF and HLWin deep geological formations capable to provide isolation from ground waters for a sufficiently long time. Only a few rock types could meet such requirements and a rock salt is among them. In the paper the following topics are presented: categories of radioactive wastes, worldwide review of nuclear waste disposal developments, selection of the appropriate rock formations for location of safe storage facilities as well as the concept of potential site selection for such storage facility in the territory of Poland.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 9; 829-829
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naprężenia, odkształcenia i konwergencje na różnych głębokościach kopalń soli, studium modelowe dla chodnika w górotworze solnym
Stress, strain and convergence at various depths of salt mines, the modeling study for the gallery in salt rock mass
Autorzy:
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350213.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór solny
naprężenia pierwotne
odkształcenia
konwergencja
MES (metoda elementów skończonych)
salt rock mass
initial stress
strain
convergence
FEM
Opis:
W artykule przedstawiono wpływ głębokości na naprężenia i odkształcenia w sąsiedztwie wyrobiska chodnikowego o przekroju kwadratowym w górotworze solnym. Opisano sposób przyjmowania do analiz wartości naprężeń pierwotnych, odpowiadających stanowi naprężeń w górotworze solnym. Rozkłady naprężeń, odkształceń i konwergencję w chodniku obliczono dla ośrodka sprężysto-lepkiego metodą elementów skończonych. Wyniki pracy służyć mogą rozpoznawaniu warunków naprężeniowych w górotworze solnym oraz szacowaniu właściwości lepkich górotworu na podstawie pomiarów konwergencji na różnych głębokościach.
The paper presents the influence of depth on stresses and strains around the gallery in salt rock mass. The method of taking the values of initial stresses corresponding to the state of stress in salt rock mass for analyses is described. The distributions of stress, strain and convergence of gallery are calculated for elastic-viscous medium using Finite Element Method. The results of this paper may be used for recognition of the stress conditions in salt rock mass and estimation of viscous properties of rock mass on the basis of the convergence measurements at various depths.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 419-428
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojemność komór magazynowych gazu w pokładzie soli na monoklinie przedsudeckiej
Gas storage cavern capacity in salt deposit of the Foresudetic Monocline
Autorzy:
Ślizowski, J.
Wiśniewska, M.
Wojtuszewska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394598.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sól kamienna
magazynowanie gazu
długotrwała pojemność
monoklina przedsudecka
rock salt
gas storage
long-term capacity
Fore Sudetic Monocline
Opis:
W pracy określono teoretyczną pojemność jaką mogłyby mieć komory magazynowe gazu wykonane w złożach soli na monoklinie przedsudeckiej. Określone zostały pojemności początkowe komór oraz pojemności długotrwałe uwzględniające ich konwergencję. Konwergencje zostały opisane formułami będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność komór magazynowych gazu są: miąższość wpływająca na rozmiary komory oraz głębokość złoża wpływająca na ciśnienie magazynowania i konwergencję. Zgodnie z wynikami przedstawionych obliczeń długotrwała pojemność magazynowa jaką można uzyskać na poszczególnych złożach waha się od 18,1-59,8 mln Nm3.
Theoretical capacity of gas storage caverns that could be located in salt deposits of the Foresudetic Monocline was discussed in the paper. The initial capacity and the long-term capacity related to the convergence have been defined. The convergence of each cavern was described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. It was found, that main factors affecting capacity of gas storage caverns are: thickness, which affects the size of the cavern, and depth of deposits which affects gas storage pressure and convergence. According to the calculations, the long-term storage capacity of selected areas varies from 18.1-59.8 mln Sm3.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 5-11
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorcowe profile bromowe dla solnych utworów cechsztynu w Polsce
Standard bromine profiles of the Polish Zechstein salts
Autorzy:
Tomassi-Morawiec, H.
Czapowski, G.
Bornemann, O.
Schramm, M.
Misiek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216994.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
profil bromowy
profil standardowy
sól kamienna
cechsztyn
Polska
bromine profile
standard profile
rock salt
Zechstein (Upper Permian)
Polska
Opis:
Sole kamienne głównych cyklotemów cechsztynu z obszaru Polski były badane w celu skonstruowania wzorcowych profili bromowych dla poszczególnych ogniw solnych, umożliwiających ich identyfikację w obrębie wysadowych struktur solnych, gdzie często istnieją problemy z normalną sukcesją ogniw litostratygraficznych. Badania (strukturalno-teksturalne, geochemiczne i petrologiczne) przeprowadzono na facjach głębokowodnych utworów solnych, zarejestrowanych w materiale rdzeniowym z wybranych profili wiertniczych z obrzeża basenu permskiego w Polsce (sól kamienna cyklu PZ1) oraz w profilach wyrobisk kopalni soli Kłodawa (wysad kłodawski położony w osiowej części basenu, sole kamienne cykli PZ2, PZ3 i PZ4). Bromowy profil wzorcowy dla utworów soli kamiennej cyklu PZ1 (ogniwo Na1) cechuje się: (a) stopniowym wzrostem zawartości bromu w części dolnej, (b) utrzymującymi się na mniej więcej stałym poziomie wartościami w jego środkowej części (z lekką tendencją spadkową) i (c) gwałtownymi wahaniami zawartości bromu w części stropowej (szybkim spadkiem, wzrostem i ponownym spadkiem). Bromowy profil wzorcowy dla utworów soli kamiennej cyklu PZ2 (ogniwo Na2) cechuje się: (a) powolnym wzrostem zawartości bromu na długim odcinku w dolnej części profilu, odzwierciedlającym postęp ewaporacji, (b) nagłym wzrostem udziału bromu w części środkowej profilu, świadczącym o okresie izolacji obszaru sedymentacji, i (c) drobnymi wahaniami wysokiej zwartości bromu w wyżej położonych warstwach soli. Stwierdzono, że mające duże rozprzestrzenienie w osiowej części basenu cechsztyńskiego dwa ogniwa zubrowe: zuber brunatny (Na3t) i zuber czerwony (Na4t), charakteryzują się znacząco różnymi zawartościami bromu - wyższymi w przypadku ogniwa zubru brunatnego. Reasumując, pomimo zbliżonych niejednokrotnie przedziałów zawartości bromu, krzywe jego rozkładu dla poszczególnych ogniw solnych są odmienne i mogą być uznane za ich cechę diagnostyczną, szczególnie w przypadku braku jednoznacznych różnic w wykształceniu strukturalno-teksturalnym utworów solnych.
Rock salts of the Late Permian (Zechstein) evaporite cycles in Poland were studied for construction of the representative bromine curves. Such standard bromine profiles could enable identification of individual salt units within the highly tectonized and deformed salt structures such as diapirs, where the normal successions of evaporite lithological components are uncommon. Structural-textural, geochemical and petrological studies (Tab. 1-2, 5-10) were realized on the deep-water facies of salt deposits, defined in the cores from selected wells located on the Poland Permian Basin (PPB) margins (Oldest Halite [Na1] unit of PZ1 cycle - Figs 1-5) and in sections from mine galleries of the Kłodawa salt mine (a salt diapir with rock salt units of PZ2, PZ3 and PZ4 cycles located in the axial part of PPB - Figs 7-9, 11-13,15-18). Standard bromine profile for the rock salt succession of PZ1 cycle (Na1 unit; Tab. 1-2, 5-6; Fig. 6) characterizes with: (a) gradual increase of Br content in the lower part of section, (b) almost constant content values in its middle part (with a subtle decrease tendency upward) and (c) rapid fluctuations of Br content in the top part of section (rapid decrease, following increase and fall). Vertical bromine content distribution in the standard bromine profile for the rock salt succession of PZ2 cycle (Na2 unit, Tab. 7; Fig. 10) evidences: (a) gradual Br content increase along a thick interval of lower part of the section, registering evaporation progress; (b) rapid increase of Br values in the middle section part, indicating a period of isolation and (c) fine fluctuations of generally high Br content in the upper part of succession. [...] Vertical bromine content distribution for the rock salt succession of PZ4 cycle (Na4 unit, Tab. 8; Fig. 16) characterizes with: (a) rapid Br content increase within the Underlying Halite (Na4a0) unit, (b) almost constant Br content in the Lower Youngest Halite (Na4a1) unit, (c) fall and following increase of Br values in the Clay Youngest Halite (Na4at) unit and significant Br content fluctuations within the Upper Youngest Halite (Na4a2) unit. The extended in the axial part of PPB two zuber (mixed clay-salt rocks) units (Tab. 9; Fig. 15, 17-18): the Brownish Zuber (Na3t) and the Red Zuber (Na4t) differ with distinctly various Br content intervals being the higher for the Brownish Zuber rocks (Tab. 9; Fig. 18). Concluding, although sometimes comparable values intervals of Br content in studied Zechstein salt deposits (Tab. 10), the curves of Br distribution for individual salt lithostratigraphic units are different and may be considered as a characteristic feature of each unit. So this parameter (Br content distribution) could be used to identify the lithostratigraphic units especially in the highly tectonized successions build of almost structurally homogeneous rock salt deposits e.g. in salt diapirs.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 2; 75-143
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An oxygen and sulfur isotopic study of gypsumfrom the Wapno Salt Dome cap-rock (Poland)
Autorzy:
Jaworska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059040.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Wapno Salt Dome
cap-rock
gypsum
oxygen and sulfur isotopes
Opis:
The stable isotope compositions of oxygen and sulfur from gypsum samples derived from borehole cores of the Wapno Salt Domecap-rock have been determined. The d18O values were measured (for both the SO4 and the H2O) in bulk samples of gypsum(CaSO4 2H2O) and in its dehydrated equivalents (CaSO4). The SO4 is enriched in the heavy oxygen isotope, which unequivocally indicates the Zechstein sea as the place of origin of the sulfate. The variable δ18O values of the H2O (water of crystallization) indicate different conditions (and stages) of diagenetic processes of these samples, primarily recrystallization (hydration) episodes. Two groups ofgypsum were distinguished: (1) a group in which the δ18O values of H2O range between -9.0 and -10.2‰ (interpreted as gypsum in equilibrium with recent or subrecent meteoric water), (2) a group in which the d18O values of the H2O were less than -10.2‰ (this gypsum hasrecrystallized in the presence of water enriched in the light isotopes of oxygen). In addition, in one single analysis the δ18O value of the H>sub>2O amounts to -5.6‰ (gypsum with mixed isotopic composition).
Źródło:
Geological Quarterly; 2010, 54, 1; 25-32
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numeryczna analiza konwergencji pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym
Numerical analyses of gas storage caverns convergence in salt dome
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216107.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
magazynowanie gazu
pełzanie górotworu solnego
minimalizacja konwergencji
gas storage
creep rate of rock salt massif
minimization of convergence
Opis:
W artykule analizowany jest całkowity ubytek objętości pola komór magazynowych gazu w wysadzie solnym, w którym komory zlokalizowane są na różnych głębokościach oraz różnią się objętością i wartościami minimalnego i maksymalnego ciśnienia magazynowania. Konwergencje poszczególnych komór opisane są formułami, będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Współczynniki funkcji dopasowano na podstawie studium parametrycznego obejmującego: obliczenia metodą elementów skończonych dla 8 głębokości posadowienia komory (pomiędzy 750 i 1800 m p.p.t.) i kilku wartości ciśnienia magazynowanego gazu. Na obecnym etapie badań założono brak wzajemnego oddziaływania komór oraz przyjęto niezależność konwergencji względnej komory od jej objętości geometrycznej. Dopasowane współczynniki analizowanej funkcji są różne od współczynników przyjętych dla opisu prawa pełzania stacjonarnego Nortona. Przedstawiony jest przykład harmonogramu eksploatacji magazynu, zapewniający minimalizację sumarycznej konwergencji komór w trakcie ich opróżniania i napełniania. Zgodnie z oczekiwaniem w pierwszej kolejności powinny zostać opróżnianie komory położone najpłycej, w przypadku napełniania zaś odwrotnie. Występujące odstępstwa od tej reguły związane są z maksymalną dopuszczalną wydajnością poszczególnych komór, co również zostało uwzględnione w opracowanym algorytmie. Przedstawione prace są pierwszym etapem badań prowadzonych w ramach grantu badawczo-rozwojowego nr R09 01 017 01. Ich celem jest opracowanie algorytmu sterującego pracą magazynu gazu w Mogilnie zapewniającego minimalizacje jego konwergencji całkowitej.
The paper presents analyses of the convergence of gas storage caverns placed in salt dome. The caverns are located at different depths which results in different values of minimum and maximum storage pressures and various total storage capacities of each cavern. The convergence of each cavern is described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. Coefficients of convergence function were fitted based on parametric study including: the finite elements method calculation for the 8 deep foundations of the cavern (between 750 and 1800 m b.s.) and several values of gas storage pressure. The fitted coefficients are different from those describing the stationary creep of salt. At the current stage of research no interaction between caverns and no influence of cavern geometric volume on its relative convergence is assumed. An example of how the storage facility operation should be arranged to assure the minimal total convergence of storage caverns area during the withdrawing and injection processes are presented. Generally, as expected, the caverns located at lowest depth should be empted at first place, in the case of injection the sequence should be opposite. The exceptions from this rule are connected with the maximum withdrawal rate from the individual caverns, which is also included in the developed algorithm. Presented work is the first part of research program, aimed at developing of an algorithm to control the operation of KPMG Moglino gas storage facility to ensure a minimization of the total convergence. The work was carried out within Research and Development Project nr R09 01 017 01.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 85-93
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości lokalizacji detektora do badań astrofizycznych w pokładzie soli kamiennej kopalni Polkowice-Sieroszowice
Assessment of possibilities for underground neutrino detector location in rock salt bed in Sieroszowice-Polkowice Mine
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Lankof, L.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183484.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
badania astrofizyczne
kopalnia Sieroszowice-Polkowice
rock salt bed
Sieroszowice-Polkowice Mine
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 451-457
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrological character of lignite (brown coal) from Badenian salts in the Bochnia Mine (Southern Poland)
Autorzy:
Wagner, M.
Bukowski, K.
Stochel, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059019.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Bochnia Salt Mine
Mio cene, pe trog ra phy of brown coal (ortholignite)
rock salt
Opis:
The salt deposit in Bochnia is located in the marginal zone of the Carpathian Foredeep. The salt succession, composed of rock salt deposits, with clay stone, mudstone and zuber interbeds was, in its original location, ca. 80 m thick. The carbonized organic material described herein occurs within three salt units: in the southern salts, in the middle salts, and in the northern salts. There are two petrographic forms of coal in the Bochnia rock salt succession: xylite and gelitic coal. Xylites are fragments of fossil wood. Externally, xylite demonstrates a fibrous texture, and can be splintered along the fissility with uneven transverse fractures. The fragments are strongly gelified and show a zonal structure: their internal parts are made of highly cracked textinite, although the external part of the xylite fragments is built of ulminite. The gelitic coal was found in the form of lenticles, formed exclusively of euulminite. Their main mineral components include metasideronatrite (Na242
Źródło:
Geological Quarterly; 2010, 54, 4; 439-448
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozy deformacji górotworu w polu Pagory kopalni Barycz po podsadzeniu komór poeksploatacyjnych
The forecasts of rock mass deformations in the field Pagory of Barycz mine after backfilling of excavation caverns
Autorzy:
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348953.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja otworowa soli
deformacja górotworu
prognozowanie deformacji
zapadliska
solution mining of salt
rock mass deformation
forecast of deformation
sinkholes
Opis:
W Kopalni Barycz (w likwidacji) eksploatacja soli metodą otworową prowadzona przez 75 lat, oprócz deformacji ciągłych spowodowała powstanie wielu zapadlisk. Od 1999 r. nie jest prowadzona eksploatacja, ale w tzw. rejonie Tomana, pomimo częściowego podsadzenia 10 komór poeksploatacyjnych, nadal istnieje zagrożenie powstaniem zapadliska. W artykule omówiono przebieg procesu eksploatacji, wyników pomiarów kształtu i wymiarów komór poeksploatacyjnych echosondą, stopnia wypełnienia komór podsadzką oraz przedstawiono prognozę deformacji powierzchni po zakończeniu podsadzania.
The solution mining of salt was performed in (liquidated) Barycz mine for 75 years. It produced several sinkholes and continuous deformations. The excavation process was finished in 1999. In spite of partial backfilling of 10 excavation caverns in Tomana region sinkhole hazard is still active. This paper shows description of excavation process, the results of shape and geometry measurements with echosounder and the level of cavern backfilling. The forecast of deformations after the end of backfilling process is also presented.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 481-489
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies