Temat: służba domowa - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Służba i milczenie
On Service and Silences
Autorzy:: Steedman, Carolyn
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1012948.pdf
Data publikacji:: 2017-03-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: social history
women history
domestic servant
life writing
historia społeczna
historia kobiet
służba domowa
dokument osobisty
Opis:: Tekst jest wstępnym rozdziałem z książki Carolyn Steedman „Służąca i jej pan. Miłość i praca w Anglii wieku industrialnego” (Master and Servant. Love and Labour in the English Industrial Age). Tytułowa służąca to Phoebe Beatson, której losy Steedman rekonstruuje na podstawie dziennika jej pracodawcy – pastora Johna Murgatroyda. Zestawiając to świadectwo z innymi dokumentami życia społecznego epoki, Steedman pisze historię klasy pominiętą w tradycyjnych marksistowskich historiografiach – historię kobiecej służby domowej.
A translated chapter of Carolyn Steedman’s book Master and Servant. Love and Labour in the English Industrial Age. This text reconstructs the experience of a 18th-century servant, Phoebe Beatson, on the basis of a diary of John Murgatroyd, her employer. Confronting this testimony with other documents of social life, Steedman constructs a history of a class overlooked by traditional Marxist historiography – female domestic servants.
Źródło:: Praktyka Teoretyczna; 2017, 23, 1; 64-83
2081-8130
Pojawia się w:: Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Sytuacja żeńskiej służby domowej w świetle poznańskiego czasopisma „Ruch Chrześcijańsko-Społeczny” (1902-1910)
The Situation of Female Domestic Servants in the Light of Poznan Magazine “Christian and Social Movement” (1902-1910)
Autorzy:: Krasińska, Izabela
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/558869.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:: służba domowa
Kościół i problemy społeczne
czasopisma polskie
domestic service
church and social problems
Polish periodicals
Opis:: W 1891 r. papież Leon XIII ogłosił słynną encyklikę Rerum novarum, w której nakreślił podstawy katolickiej nauki społecznej. Na mocy tego dokumentu księża zaczęli angażować się w działalność społeczną wśród robotników. Jednym z nich był arcybiskup gnieźnieński i poznański ks. Florian Oksza-Stablewski, inicjator „Ruchu Chrześcijańsko-Społecznego” (1902-1910) – pierwszego na ziemiach polskich katolickiego pisma naukowego poświęconego sprawom społecznym i gospodarczym. W rozwój tego czasopisma zaangażowani byli jego redaktorzy ks. Kazimierz Zimmermann i ks. Stanisław Adamski oraz wydawca Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha w Poznaniu w osobie kierownika tej oficyny ks. Piotra Wawrzyniaka. Na łamach pisma szerzono wiedzę na temat kwestii społecznych i wspierano katolicki ruch robotniczy. Zachęcano czytelników do tworzenia katolickich robotniczych zrzeszeń zawodowych i wstępowania w szeregi ich członków, krytykowano szerzący się ruch socjalistyczny, głosząc jego antyreligijność, starano się odsunąć od wpływu na polskie życie gospodarcze Żydów. Twórcy pisma zainteresowali się też służba domową, a zwłaszcza żeńską jej częścią. Pisano na temat trudnej sytuacji materialnej, moralnej i zdrowotnej tej grupy zawodowej. Zachęcano służące, by zainteresowały się powstającymi z myślą o nich stowarzyszeniami katolickiej służby żeńskiej, gdzie miały zagwarantowaną pomoc duchową, materialną, lekarską czy prawną. Przy tego typu stowarzyszeniach istniały też szkoły dla służących, w których uczono je pisania, czytania, religii, rachunków, historii Polski oraz wszelkich prac wykonywanych przez nie (sprzątanie, pranie, prasowanie, szycie, gotowanie, opieka nad zwierzętami gospodarskimi i ptactwem domowym) i innych.
In 1891 Pope Leo XIII published the famous Encyclical ‘Rerum Novarum’, which outlined the basis of Catholic social teaching. Following this document, priests began to engage in social action among working people. One such priest was the Archbishop of Gniezno and Poznan, Fr. Florian Oksza-Stablewski, the initiator of the “Christian and Social Movement” (19021910) – the first Polish scholarly journal devoted to social and economic issues. Involved in the development of this magazine were Fr. Kazimierz Zimmermann and Fr. Stanislaw Adamski, as well as the St. Wojciech printing and publishing house in Poznan in the person of its director, Fr. Peter Wawrzyniak. Writings on social issues were published in the magazine, and it supported the Catholic labor movement. Readers were encouraged to create Catholic workers’ unions and join their ranks. The spreading socialist movement was criticised and its anti-religiousness proclaimed. The magazine also strove against Jewish influence on Polish economic life. The creators of the periodical also took an interest in domestic service, especially involving women. The material, moral and health difficulties of this occupational group were discussed in the periodical. Female servants were encouraged to be interested in the Catholic women’s associations that were created for them, where they were guaranteed spiritual, material, medical and legal assistance. In this type of association, there were also schools for servants where they were taught reading and writing, religion, accounts, Polish history and all aspects of domestic work (cleaning, laundry, ironing, sewing, cooking, caring for farm animals and domestic birds) as well as work of other kinds.
Źródło:: Studia Gdańskie; 2017, 40; 123-135
0137-4338
Pojawia się w:: Studia Gdańskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Służące domowe we współczesnej literaturze popularnonaukowej
Domestic Servants in Contemporary Popular Science Literature
Autorzy:: Wesołowska, Julia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2120252.pdf
Data publikacji:: 2022-07-15
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: historia Polski
służba domowa
źródła historyczne
literatura popularnonaukowa
stereotypy
Polish history
domestic servants
historical sources
popular science literature
stereotypes
Opis:: W artykle poddano krytycznej analizie dwie prace popularnonaukowe o służących domowych „Służące do wszystkiego” Joanny Kuciel-Frydryszak i Instrukcja nadużycia Alicji Urbanik-Kopeć. Autorka recenzji zwraca uwagę na fakt, że do niedawna służba domowa w Polsce była wyłącznie przedmiotem rozważań akademickich. Współcześnie temat ten podjęła literatura popularnonaukowa, która oferuje czytelnikowi portret „typowej” służącej jako młodej (około 20-25 lat), samotnej kobiety, niewykształconej, udręczonej życiem i wyzyskiwanej przez „państwa”. Autorka recenzji zastanawia się nad kwestią, na ile taki portret odzwierciedla rzeczywistość historyczną. Jej zdaniem omawiane książki powielają pewne tropy historyczne i literackie, które mają za zadanie w określony sposób przedstawić dzieje służących i pracodawców. W związku z tym pojawia się pytanie, dlaczego właśnie taki sposób pisania o temacie zyskał grono odbiorców i czy rzeczywiście realizują one postulat oddania głosu służącym.
The article offers a critical reading of two popular science works about domestic servants Służące do wszystkiego [Servants for Everything] by Joanna Kuciel-Frydryszak and Instrukcja nadużycia [Instruction on Abuse] by Alicja Urbanik-Kopeć. According to the author, until recently domestic servants in Poland were exclusively the subject of academic consideration. At present, the subject has been taken up by popular science literature, which offers the reader a portrait of an archetypal female servant – a young (about 20-25 years old) and uneducated single woman, tormented by life and exploited by “masters”. The author of the review ponders the question to what extent such a portrait genuinely reflects historical reality. She believes that the books under discussion deploy certain historical and literary tropes, which are intended to portray the history of servants and employers in a certain way. This raises the question of why exactly this way of narrating the subject has gained an audience, and whether it really fulfills the need to give voice to servants.
Źródło:: Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2022, 20; 197-208
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:: Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Wzorzec służącej propagowany na łamach katolickiego czasopisma „Przyjaciel Sług” na przełomie XIX i XX w.
THE MODEL OF A HOUSEMAID PROMOTED IN “PRZYJACIEL SLUG” – A CATHOLIC MAGAZINE FROM THE TURN OF THE 20TH CENTURY
Autorzy:: Morawska, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/561501.pdf
Data publikacji:: 2017-12-21
Wydawca:: Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:: czasopisma katolickie
Przyjaciel Sług
służba domowa
wzorzec osobowy służącej
prasa krakowska
Catholic magazines
housemaids
servants
role model
morality
Cracow magazines
Opis:: Artykuł przygotowano opierając się na wydawanym od 1897 r. w Krakowie miesięczniku „Przyjaciel Sług”, który skierowany był do służby domowej. Przez swój katolicki charakter stał on na straży moralności adresatów, propagując jednocześnie wizerunek służącej jako osoby pracowitej, uległej i pobożnej. Ów model miał jednak charakter postulatywny, dlatego niemożliwe jest stwierdzenie, na ile znalazł on swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Był on jednak odpowiedzią środowisk katolickich na dostrzegany przez nie upadek moralny tej części społeczeństwa oraz próbą pomocy młodym dziewczętom w przystosowaniu się do często nowej dla nich rzeczywistości miejskiej. Służba domowa była również grupą zawodową, która pomimo swojej powszechności wielokrotnie była niedostrzegana przez jej ówczesnych chlebodawców. Czasopismo miało stanowić więc wsparcie dla czytelniczek w codziennej pracy i w konfliktach z „Państwem”.
The following article was prepared on the basis of information contained in “Przyjaciel Slug” (Servants’ Friend), a monthly magazine issued in Cracow since 1897. It was directed to housemaids and by its Catholic character, it aimed at upholding the recipient’s morality. It promoted a role model of a servant as a hard-working, compliant and devout person. However, the model had a rather wishful nature, so it is not possible to ascertain to what extent it was reflected in reality. Nonetheless, the content of the magazine was a response of Catholic backgrounds to the moral decline of that social group, and an attempt the help young girls to adapt to urban life, which was often new to them. Servants as a profession, were very common in the 19th and early 20th century, yet quite often ignored by their employers. The magazine was supposed to support readers in everyday work as well as in their conflicts with “Mr. and Mrs.”
Źródło:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2017, 2(3); 23-40
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Demograficzne konsekwencje zróżnicowania społecznego w osiemnastowiecznej Polsce
The Demographic Consequences of Social Differentiation in Eighteenth-Century Poland
Autorzy:: Poniat, Radosław
Guzowski, Piotr
Kaźmierczyk, Ewa
Liedke, Marzena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28765354.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: standard of living
socio-economic differentiation
life expectancy
household servants
standard życia
zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne
przewidywana długość życia
służba domowa
Opis:: W literaturze historycznej stosunkowo często podkreśla się zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne dawnych populacji, ale rzadko zjawisko to analizowane jest kwantytatywnie, zwłaszcza w przypadku społeczeństwa Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warunki mieszkaniowe, higiena, dieta, charakter aktywności zawodowej czy poziom bezpieczeństwa wpływały na biologiczny standard życia, który można badać m.in. za pomocą metodologii demograficznej. Artykuł wskazuje społeczne zróżnicowanie takich parametrów demograficznych, jak dalsze trwanie życia osób dorosłych, wielkość i struktura gospodarstw domowych oraz wiek opuszczania gospodarstwa domowego.
The historical literature relatively often emphasises the social and economic differentiation of pre-modern populations but rarely attempts to analyse this phenomenon quantitatively, especially in the case of the society of the pre-partitioned Polish-Lithuanian Commonwealth. Housing conditions, hygiene, diet, the nature of professional activity or the level of security all influenced the biological standard of living, which can be studied, among other things, using demographic methodology. The article indicates social differentiation of such demographic parameters as adult life expectancy, household size, structure, and age of leaving the household.
Źródło:: Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 733-769
0023-5903
Pojawia się w:: Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: „Zaczęłam filozofować, rozmyślać, szukać odpowiedzi na dręczące mnie kwestie”. Wspomnienia Edwardy (Etli) Bomsztyk: biografia, emancypacja, polityka
“I began to philosophize, to meditate, to seek answers to the issues that troubled me.” Recollections of Edwarda (Etla) Bomsztyk: Biography, Emancipation, Politics
Autorzy:: Laskowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1012946.pdf
Data publikacji:: 2017-03-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Edwarda (Etla) Bomsztyk
domestic servants
people’s history
Jewish history
women’s history
służba domowa
historia ludowa
historia Żydów
historia kobiet
Opis:: Trzyczęściowe wspomnienia Etli (Edwardy) Bomsztyk (1899–1973) są świadectwem o szczególnym znaczeniu, zapisem losu kobiety, Żydówki, służącej. Dwie części – jedna opublikowana w języku żydowskim w 1959 roku, druga nagrana w języku polskim w roku 1966 i przechowywana w Archiwum Akt Nowych – dotyczą działalności politycznej autorki: organizatorki związków zawodowych pomocy domowych w Warszawie w okresie międzywojennym, członkini Bundu i KPP, wreszcie – więźniarki politycznej. Trzecia relacja, spisana po polsku w roku 1953, zachowana poza kontekstem instytucjonalnym i nigdy niepublikowana, jest świadectwem bardzo osobistym: opowiada o dzieciństwie w żydowskim miasteczku, przyjeździe do Warszawy, nędzy i cierpieniu, pierwszych lekturach, osamotnieniu i buncie. Celem artykułu jest ujawnienie napięcia między opowieściami dotyczącymi politycznego zaangażowania a narracją o doświadczeniach, które stanowiąc podglebie owego zaangażowania, pozostawały zarazem niewypowiadalne w ramach praktyk dyskursywnych wypracowanych przez ruch komunistyczny.
This paper presents three autobiographical accounts by Etla (Edwarda) Bomsztyk (1899–1973), a Jewish house maid. Two of these unique testimonies (one published in Yiddish in 1959, the other recorded in Polish in 1966) focus on Bomsztyk’s political activity. This activity encompasses organizing domestic servants into unions in Warsaw in the 1920s, membership in the Bund and the Communist Party of Poland, and political imprisonment. The third account, written in Polish in 1953 and never before published, sits outside any institutional context. This consists in a personal narration on childhood in a small-town Jewish family, migration to Warsaw, poverty and suffering, first readings, loneliness and revolt. The aim of this paper is to reveal the tension that exists between these three texts. That is, between two accounts of political militancy on the one hand, and with early experiences that, though a prerequisite for Bomsztyk’s later political engagement, nevertheless could not be fully articulated within communist party discourse.
Źródło:: Praktyka Teoretyczna; 2017, 23, 1; 84-129
2081-8130
Pojawia się w:: Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki