Temat: słowiański - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Słowiańszczyzna południowa na przełomie wieków XIX i XX z perspektywy Klubu Słowiańskiego
Southern Slavdom at the turn of the 19th and 20th century from the perspective of the Slavic Club
Autorzy:: Ćuk, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/441996.pdf
Data publikacji:: 2019-12-02
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: „Świat Słowiański”
Klub Słowiański
słowianoznawstwo
słowianie krakowscy
idea słowiańska
Marian Zdziechowski
Feliks Koneczny
Opis:: Słowiańszczyzna południowa na przełomie wieków XIX i XX z perspektywy Klubu Słowiańskiego
In the years before the First World War, the “Slavic World” was published in Cracow, a monthly devoted to studying the intellectual and cultural life of Slavic nations and presenting the Polish view of Slavic issues in the face of anti-Polish activities and Pan-Slav propaganda among Slavs in the Habsburg Monarchy. The journal was the organ of the “Slavic Club”, the Association of Slavophiles from Cracow. The study presents South Slavic affairs which, along with the Ukrainian and Russian issues, attracted considerable attention of Polish researchers.
Źródło:: Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 57-68
2450-5854
Pojawia się w:: Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Marzanna: immagine soprannaturale della morte nella fraseologia slava
Marzanna: nadprzyrodzony obraz śmierci we frazeologii słowiańskiej
Autorzy:: Gajetti, Giuliano
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2197212.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: fraseologia slava
mitologia comparata
folclore slavo
etnolinguistica
Marzanna
fraseologia
della morte
frazeologia słowiańska
mitologia porównawcza
folklor słowiański
etnolingwistyka
frazeologia śmierci
Opis:: Pojęcie śmierci to wydarzenie, które ze względu na swą naturę znajduje się poza granicami ludzkiej fizycznej realności i można je rozpatrywać jako zjawisko nadnaturalne, nieudające się racjonalnie wytłumaczyć. W artykule poddano analizie obraz Marzanny/Mary/Moreny w słowiańskim folklorze i mitologii. Jej obraz kojarzył się z pojęciem śmierci i obrzędami kalendarza ludowego opisanymi przez Afanasjewa. Podobne rytuały oraz istoty nadnaturalne są opisane w słowniku Starożytności słowiańskie i odgrywają ważną rolę w etnolingwistyce. Fenomen Marzanny rozpatrywany jest jako instrument teoretyczny do lepszego rozumienia frazeologii języków słowiańskich oraz jego związków z ogólnoeuropejskim folklorystycznym przedstawieniem śmierci.
L’esperienza della morte è un evento che per sua stessa natura va oltre la comprensione umana della realtà fisica ed è concepito come tipicamente soprannaturale; non può essere completamente spiegato con il pensiero razionale. In questo articolo analizzeremo la figura di Marzanna/Mara/Morena nel folclore e nella mitologia slava. La sua immagine è associata con le forze della morte, dell’inverno e i rituali di cambiamento stagionale. Questo complesso di riti e spiriti soprannaturali è studiato tra gli altri da Afanasyev e occupa una posizione rilevante nell’ambito dell’etnolinguistica. L’indagine su Marzanna è vista come strumento teorico per meglio comprendere differenti elementi fraseologici in varie lingue slave e la loro relazione con la rappresentazione della morte nel folclore europeo.
Źródło:: Językoznawstwo; 2019, 13; 111-122
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: A student of Jewish languages reads Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries). A Critical Edition
Autorzy:: Gold, David L.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/973941.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:: Karaimi
Języki słowiański
Jidysz
Hebrajski-Aramejski
Hebrew-Aramaic
Jewish intralinguistics
Karaite
Slavic languages
Yidish
Opis:: The Karaite language has justifiedly attracted the attention of Turkologists though it should also be of interest to students of Jewish languages (= the languages of Rabbanite and Karaite Jews); and what students of Jewish languages have to say about it should interest Turkologists, just as what the latter have to say should interest the former. By looking at Karaite (as exemplified in Michał Németh’s Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Centuries): A Critical Edition)from the viewpoint of other Jewish languages, researchers can: Add new questions to the agenda of Karaite research. For example, the existence of an idiosyncratic type of periphrastic verb in at least Karaite, Judezmo, Yidish, and Ultra-Orthodox Ashkenazic English prompts the question of what the genetic relationships between the tokens of that type are. Reopens old questions. For example, the derivation proposed for Karaite כניסא '[Karaite (and/or Rabbanite?)] synagog', with phonological variants, according to which the word comes from Arabic. The author proposes a different etymology (possibly not original with him) , involving only Jewish languages (a more appropriate derivation for a Karaite word having that meaning), which takes the Karaite word back to Hebrew and/or to Jewish Aramaic.
Źródło:: Almanach Karaimski; 2017, 6; 17-118
2300-8164
Pojawia się w:: Almanach Karaimski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Polska kolekcja w Oddziale Słowiańskim Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk: historia i badania
The Polish collection in the Slavic Department of The Library of the Russian Academy of Sciences: history and research
Autorzy:: Guseva, Olga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/472135.pdf
Data publikacji:: 2017-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:: Oddział Słowiański Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk
zbiory polskie
katalogi kolekcji
stare druki polskie
książki dla dzieci
badania proweniencyjne
The Slavic Department of The Library of the Russian Academy of Sciences
The Polish collection
catalogues of the collection ,
old polish books
children’s books
Opis:: Historia Oddziału Słowiańskiego Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk zaczyna się w latach 80. XIX w. Obecnie zbiory druków słowiańskich (wydanych przed 1930 r.) liczą około 80 000 tytułów w trzystu tysiącach woluminów. Najbogatszym zbiorem Oddziału Słowiańskiego jest kolekcja polska. Liczy około 40 000 tytułów, czyli ponad 80 000 egzemplarzy, w tym około 2000 periodyków i 2700 starych druków. Badania nad kolekcją polską w Oddziale Słowiańskim zaczęły się dopiero w 1995 r. Niniejszy artykuł zawiera podsumowanie studiów przeprowadzonych w ciągu ostatnich 20. lat.
The Slavic Department of The Library of the Russian Academy of Sciences was created in 1883 as a Slavic non-Russian collection. At present, the Slavic department numbered about 80 000 items. The Polish collection consisted of more than 40 000 items, among them about 2700 books and magazines published in 17th-18th centuries. The main sources for the acquisition of Polish collection were the purchase of books, the gifts from organizations and scientists, and the war booty. In the 19th century, The Slavic Department received legal deposit copies of all Polish editions published in the Russian Empire. Research work on the Polish collection started in the late 1990s, since that time there were published several catalogues, studied the collection of old Polish books, and all the books published before 19th century were restored and transferred to conservation. The Slavic Department is in the process of developing an electronic catalogue of its collections.
Źródło:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 277-286
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Temat słowiański w twórczości literackiej i przesłaniu pastoralnym Karola Wojtyły – Jana Pawła II
The Slavic Theme in the Literary Works and Pastoral Messages of Karol Wojtyła / John Paul II
Autorzy:: Halkiewicz-Sojak, Grażyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1753372.pdf
Data publikacji:: 2020-12-28
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: poezja Karola Wojtyły
wątek słowiański
Słowiańszczyzna a chrześcijaństwo
historiozofia polskiego romantyzmu
Cyprian Norwid
Jan Paweł II
encyklika Slavorum apostoli
Karol Wojtyła’s poetry
Slavic thread
Slavicism and Christianity
historiosophy of Polish Romanticism
John Paul II
encyclical Slavorum Apostoli
Opis:: Punktem wyjścia jest w artykule pytanie: Czy istnieje związek między tematem słowiańskim we wczesnej poezji Karola Wojtyły a papieskim nauczaniem Jana Pawła II skierowanym do narodów słowiańskich? Rozpoznaniu głównych inspiracji i idei obecnych w juweniliach Wojtyły służy analiza trzech aspektów jego poezji: kreacji podmiotu, literackich pokrewieństw z wyboru oraz ewokowanych idei historiozoficznych. Wynik komparatystycznego badania wskazuje na zakorzenienie poetyckiej wyobraźni Autora przede wszystkim w Biblii i w twórczości polskich poetów romantycznych. Szczególnie uprzywilejowane miejsce zajmuje tutaj Cyprian Norwid jako autor poematów Promethidion i Fortepian Szopena. Koncepcja narodów i ich dziejowej misji ma i w poezji, i w nauczaniu papieskim liczne punkty wspólne z myślą słowiańską Adama Mickiewicza (prelekcje paryskie) i Norwida. Świadczą o tym wątki wybranych homilii oraz encyklika Slavorum apostoli.
The starting point of this article is the question of whether there is a connection between the Slavic theme in the early poetry of Karol Wojtyła and the papal teaching of John Paul II addressed to the Slavic nations. The main inspirations and ideas present in Wojtyla’s juvenilia are identified through the analysis of three aspects of his poetry: the creation of the subject, the literary kinship by choice and the historiosophical ideas evoked. The results of this comparative research indicates that the author’s poetic imagination is rooted primarily in the Bible and in the works of the Polish Romantic poets. A particularly privileged place here is occupied by Cyprian Norwid, the author of the poems Promethidion and Chopin’s Piano. The concept of nations and their historical mission in the papal teaching has numerous points in common with the Slavic thoughts of Adam Mickiewicz (in his Paris lectures) and Norwid in his poetry. The threads of selected homilies and the encyclical Slavorum Apostoli testify to this.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 387-404
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Rodzina słowiańskich wyrazów dźwiękonaśladowczych opartych na pierwiastku *gra-. Słowotwórstwo i semantyka
Slavic onomatopoeic word‑family based on the root morpheme *gra-. Word‑formation and semantic
Autorzy:: Herej‑Szymańska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26731724.pdf
Data publikacji:: 2023-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: słowiański
onomatopeja
słowotwórstwo
semantyka
Slavic
onomatopoeic word
word‑formation
semantic
Opis:: Words containing the sound imitation element *gra-, extracted from dictionaries of all Slavic languages and dialects are presented. Their word‑forming development is discussed from interjection through verbs calling the making of this interjection or sounds reminiscent of it, to the names of the activist, i.e. the person who makes this interjection. Then the semantic development of the discussed words is presented. The basic meaning is ‘voice of a crow’, from which the utterance of such or similar voice developed, and then the name of the one who uttered that voice. The second basic meaning in this word family is the sound of something heavy falling on a hard surface. In addition to these basic meanings, which result directly from the association with the sound heard as a gra-, there are more than a dozen secondary meanings, developed in different directions from the basic ones. Formally, this family of words is model. In terms of semantic, however, it is very extensive. A comparative method was used.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 93-105
2083-1765
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Przebieg dyskusji w nauce polskiej przełomu XIX i XX wieku na temat obrządku słowiańskiego w Polsce wczesnośredniowiecznej
Der Verlauf der Diskussion über den slawischen Ritus im frühmittelalterlichen Polen in der polnischen Wissenschaft um die Wende des 19. zum 20 Jh.
Autorzy:: Koczwara, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1041757.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Geschichte
19.-20. Jahrhundert
slawisch Ritus
historia
XIX-XX wiek
obrządek słowiański
history
19th-20th century
Slavic rite
Opis:: Die Verbreitung der Mission der Heiligen Gebrüder von Soluri, der Schutzherren Europas, auf die südlichen Gebiete Polens hüllt sich ins Dunkel der Geschichte. In der polnischen Wissenschaft dauert eine langjährige diese Thematik betreffende Diskussion. Ziel des vorliegenden Artikels ist es, den Verlauf dieser Diskussion in der wissenschaftlichen Literatur vom Ende des 19. und Anfang des 20. Jhs. darzustellen. Der Autor zeigt in dem Artikel sowohl die Stellungen der Anhänger des slawischen Ritus als auch die der Gegenseite, die sich bemüht hat, in unterschiedlichem Grad bei einzelnen Autoren (Szczesniak, Parczewski, Brückner) durch eine kritische Analyse der Quellen und anderer Argumente nachzuweisen, dass der slawische Ritus in Polen nicht vorhanden war, oder er verschwand nach kurzzeitigem Erscheinen, ohne in der Geschichte Polens eine bedeutende Rolle zu spielen (Potkariski, Abraham). Der Autor stellt fest, dass das Problem der Existenz des slawischen Ritus im frühmittelalterlichen Polen weiterhin ein Diskussionsgegenstand in der polnischen Wissenschaft bildet. Dem Problem sollen jedoch weitere Artikel gewidmet werden.
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 255-275
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Венецыянская Біблія – „Бивлия руска” Францыска Скарыны: механічнае прытрымліванне ці творчая перапрацоўка?
Biblia wenecka – „Biblia ruska” Franciszka Skaryny: mechaniczne odzwierciedlenie czy twórcza przeróbka?
The Venetian Bible – „Bibliya ruska” by Francysk Skaryna: Mechanical Reflection or Creative Reworking?
Autorzy:: Kozhinowa, Alla
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32222645.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Francysk Skaryna
Czech translation of the Bible
Church Slavonic translation of the Bible
Franciszek Skaryna
czeski przekład Biblii
przekład Biblii na język cerkiewno-słowiański
Францыск Скарына
чэшскі пераклад Бібліі
царкоўна-славянскі пераклад Бібліі
Opis:: The article is devoted to some features of the translation technique used by the famous forerunner of Belarusian printing Francysk Skaryna when translating the Holy Scriptures. Francysk Skaryna is one of the greatest figures of Belarusian Renaissance. Numerous scientific investigations have been devoted to his work, but his legacy still remains terra incognita. One of the questions concerns the original he used when translating the Holy Scriptures – the ancient Hebrew Masoretic text, the Septuagint, the Vulgate, the Czech translation of the Bible, or the Bible in the Church Slavonic language? The article presents the results of the textual analysis of the Book of Job, the Book of the prophet Daniel, and the Book of Ecclesiastes, as well as numerous examples of Skaryna’s use of the Czech translation of the Bible. It should be noted that in some cases when translating well known passages, he used the Church Slavonic translation of the Holy Scriptures. Frequent lexical elements and collocations from the Old Church Slavonic canon entered Skaryna’s translation of the Bible. The article concludes that it was the archaic of Church Slavonic text of the Bible that prompted Skaryna to reach for another, more modern version – the Czech translation. As a result, a hybrid text was created, in which both Church Slavonic and Czech elements were presented at the lexical level.
Artykuł poświęcony jest niektórym strategiom tłumaczeniowym stosowanym przez słynnego prekursora drukarstwa białoruskiego Franciszka Skarynę podczas tłumaczenia Pisma Świętego. Franciszek Skaryna to jedna z najwybitniejszych postaci białoruskiego renesansu. Analizie jego działalności poświęcono wiele prac naukowych, jednak jego spuścizna wciąż pozostaje terra incognita. Wciąż nie wiadomo, co było podstawą jego tłumaczenia Pisma Świętego – czy był to starożytny hebrajski tekst masorecki, czy Septuaginta, czy Wulgata, czy czeski przekład Biblii, czy też Biblia w języku cerkiewno-słowiańskim? W artykule przedstawiono wyniki analizy tekstowej Księgi Hioba, Księgi proroka Daniela, Księgi Koheleta oraz liczne dowody na wykorzystanie przez Skarynę czeskiego przekładu Biblii. Należy zauważyć, że w pojedynczych przypadkach, tłumacząc dobrze znane czytelnikom fragmenty precedensowe, sięgał także po cerkiewnosłowiański przekład Pisma Świętego. Z tego tłumaczenia weszły do jego tłumaczenia Biblii często używane wyrazy i stałe połączenia wyrazowe, które należą do kanonu tekstów starosłowiańskich. W artykule konkluduje się, że to właśnie archaiczność cerkiewno-słowiańskiego tekstu Biblii skłoniła Skarynę do sięgnięcia po inną, nowocześniejszą wersję – przekład czeski. W rezultacie powstał tekst hybrydowy, w którym na poziomie leksykalnym występują zarówno elementy cerkiewno-słowiańskie, jak i czeskie.
Артыкул прысвечаны некаторым асаблівасцям перакладчыцкай тэхнікі, выкарыстанай славутым беларускім першадрукаром Францыскам Скарынам пры перакладзе Святога Пісьма. Францыск Скарына з’яўляецца адным з найвялікшых дзеячаў беларускага Адраджэння. Аналізу яго дзейнасці прысвечаны шматлікія навуковыя працы, але ў вывучэнні яго творчасці застаецца шмат белых плямаў. Адно з пытанняў датычыць арыгіналу, выкарыстанага ім падчас перакладу Святога Пісьма - ці гэта быў старажытнаяўрэйскі масарэцкі тэкст, ці Септуагінта, ці Вульгата, ці чэшскі пераклад Бібліі, ці царкоўна-славянскі? У артыкуле падаюцца вынікі тэксталагічнага аналізу кнігі Іова, кнігі прарока Данііла, кнігі Эклезіяста, а таксама шматлікія прыклады выкарыстання Скарынам чэшскага перакладу Бібліі. Адзначаецца, што ў асобных выпадках пры перакладзе прэцэдэнтных фрагментаў, добра вядомых чытачам, ён звяртаўся да царкоўнаславянскага перакладу Святога Пісьма. З гэтага перакладу да Бібліі Скарыны траплялі часта ўжываныя словы і ўстойлівыя спалучэнні, якія ўзыходзяць да вузкага канона стараславянскіх тэкстаў. У артыкуле робіцца выснова, што менавіта такая архаічнасць царкоўнаславянскага тэксту Бібліі падказала Скарыну звярнуцца да іншай, больш сучаснай версіі – чэшскага перакладу. У выніку ўзнік гібрыдны тэкст, дзе на лексічным узроўні адбылося змешванне царкоўна-славянскіх і чэскіх элементаў.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 293-304
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Repliki grodów słowiańskich w Dolinie Wisłoki i ich rola w percepcji krajobrazu
Reconstructed slavic cities in Wisloka Valley and their role in the landscape perception
Autorzy:: Krupa, J.
Kovalchuk, N.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/87105.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:: turystyka kulturowa
Szlak Slowianski
Dolina Wisloki
grody slowianskie
rekonstrukcja
kulturowy krajobraz
percepcja krajobrazu
Źródło:: Problemy Ekologii Krajobrazu; 2014, 37
1899-3850
Pojawia się w:: Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Limitations on Zero Internal Arguments in Polish Verbal System: Transitives with Corresponding Derivatives in roz-
Ograniczenia z zerowymi argumentami wewnętrznymi w polskim systemie werbalnym – czasowniki przechodnie z derywatami na roz-
Autorzy:: Malicka-Kleparska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1887045.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: morfosyntaksa
argumenty zerowe
teliczne czasowniki dynamiczne
czasownik słowiański
prefiksacja
morpho-syntax
zero arguments
accomplishments
Slavic verb
prefixation
Opis:: Tekst dotyczy realizacji argumentów wewnętrznych w przypadku czasowników z wykładnikiem roz- w języku polskim. Rozważane są różne czynniki, które mogą wywierać wpływ na dystrybucję pełnych wyrażeń dopełnieniowych, takie jak specyficzne struktury modyfikujące walencję czasownikową, ograniczenia łączliwości z dopełnieniami charakterystyczne dla tych czasowników, ich przynależność do semantycznych grup związanych z pewnymi charakterystycznymi zachowaniami czasowników, czynniki tekstowe, takie jak anafora czy egzystencjalne dopełnienia niespecyficzne wyrażone zerowo, a także obecność specyficznego wykładnika morfologicznego. Z tych czynników dwa ostatnie mają wpływ na występowanie argumentów zerowych zczasownikami z roz-. Konieczność występowania wyspecyfikowanego dopełnienia z czasownikami kauzatywnymi została wyjaśniona ich strukturą gramatyczną (w ramach morfologii opartej na rdzeniu wyrazowym). Pozostałe czasowniki jednak uznane zostaną za pozbawione kauzatywnej struktury, a więc za pozostające poza obszarem podlegającym takiej analizie. Możliwość istnienia dodatkowej struktury predykatywnej w informacji gramatycznej tych czasowników została rozważona, a następnie odrzucona ze względu na ich semantykę. Następnie przedstawiono propozycję Filip (2013), dotyczącą istnienia wymogu maksymalizacji obecnego w gramatyce aspektu w różnych językach świata. Zaproponowano, że ten właśnie wymóg jest odpowiedzialny za realizacją dopełnienia jako opcji niezerowej z pozostałymi czasownikami jako jednej z realizacji wymogu maksymalizacji informacji.
The paper deals with the limitations on omitting internal arguments of roz- prefixed verbs in Polish. Various linguistic factors influencing the distribution of overt internal arguments are considered, such as specific structures rearranging valency, selectional restrictions of the relevant verbs, semantic frame membership, contextual considerations (anaphor, existential INIs), and the presence of a specific morphological exponent, out of which the last two will be shown to bear on the occurrence of zero arguments with roz- verbs. Among the prefixed verbs these with the causative meaning are accountable for on the basis of their morpho-syntactic structure, but the remaining ones constitute a mystery. For these verbs explanations proposing additional predicational structures are analyzed and discarded. Then we consider a proposal concerning the maximization of the event information, following Filip (2013). The proposal assumes the existence of a maximizing semantic operator which, among others, underlies the notion of perfectivity in Slavic languages. The operator may find its place in the lexical representation of roz- and account for the proposition’s reluctance to part with its internal argument.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 97-111
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Program słowiański Stanisława Staszica po postanowieniach kongresu wiedeńskiego
Autorzy:: Matlęgiewicz, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689816.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Stanisław Staszic
program słowiański
Królestwo Polskie po 1815 r.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Język staro-cerkiewno-słowiański w Kościele i kulturze narodów słowiańskich
Church Slavonic language in Church and culture of Slavic peoplesJ
Autorzy:: Mielkow, Andriej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1070434.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:: język staro-cerkiewno-słowiański
tradycja cyrylo-metodiańska
język sakralny
nabożeństwo
dwujęzyczność
kultura
dziedzictwo
Morawy
Bułgaria
Polska
Czechy
Ruś Kijowska
Ruś Moskiewska
Ruś Południowo-Zachodnia
Church Slavonic language
Cyril-Methodius tradition
sacred language
liturgy
bilingualism
culture
heritage
Moravia
Bulgaria
Polska
Czech
Kievan Rus
Moscow Rus
South-Western Rus
Opis:: The paper comprehensively describes the history of saints Cyril and Methodius, Moravian mission and the creation of the Slavic alphabet, as well as outlines the main milestones of the Slavic written language formation in Bulgaria, Poland, Czech and Kievan Rus. The author puts forward the thesis that the sacred language created by the Solun brothers became the language of liturgy and homilies from the very beginning, as well as the language of theology, philosophy and hagiography. The history of the Cyril-Methodius tradition, spreading among the Western, Southern and Eastern Slavs, is presented in relation to the analysis of the ancient legends of the Holy brothers, as well as Bulgarian, Polish, Czech and Old Russian manuscripts and medieval chroniclers. The history of the Russian version of the Church Slavonic language is separately considered. The language role in Ancient Rus is analysed, taking into account the point of correlation between the Old Russian and Church Slavonic languages. The problem of the Church Slavonic evolution and functioning in South-Western and Moscow Rus is studied in detail, as well as the formation of a common all-Russian version of this language in the second half of the 17th century
Źródło:: Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 119-132
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:: Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: A Case of the Non-Directionality of Language Change: The Strength of Auxiliaries and Pronouns in South and West Slavic
Bezkierunkowość zmian językowych. Siła czasowników posiłkowych i zaimków osobowych w językach południowo- i zachodniosłowiańskich
Autorzy:: Migdalski, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33309154.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: diachronic change
grammaticalization
pronominal clitics
Old Church Slavonic
Bulgarian
Polish
Serbian
zmiana diachroniczna
gramatykalizacja
klityki zaimków osobowych
staro-cerkiewno-słowiański
język bułgarski
język polski
język serbski
Opis:: This paper discusses the directionality of language change on the basis of Slavic data. Specifically, it addresses the question of whether there exist predefined patterns and diachronic trends that affect words in terms of their prosodic and morphosyntactic strength. The paper investigates two classes of functional elements, auxiliary verbs and pronominal clitics, showing that they have undergone diachronic changes in opposite directions: while auxiliaries have weakened, pronominal forms have become strengthened in some Slavic languages.
Artykuł omawia zagadnienie kierunkowości zmian językowych, opierając się na danych z języków słowiańskich. W szczególności artykuł podejmuje kwestię istnienia uniwersalnych trendów i wzorców zmian diachronicznych w języku, takich jak jednorodne osłabienie słów pod względem prozodycznym i morfoskładniowym. Badane są dwa typy wyrazów funkcyjnych: czasowniki posiłkowe i zaimki osobowe. Jak wykazano, formy te podległy zmianom diachronicznym, które nastąpiły w przeciwnych kierunkach: podczas gdy czasowniki posiłkowe uległy prozodycznemu i morfoskładniowemu osłabieniu, w niektórych językach słowiańskich zaimki osobowe uległy wzmocnieniu.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: „Słowiański kryminał”? – na tropie nowego podgatunku slavic fantasy
“Slavic crime fiction”? – on the trail of a new sub-genre of Slavic fantasy
Autorzy:: Mikinka, Aleksandra Ewelina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2231113.pdf
Data publikacji:: 2023-06-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: słowiańska fantastyka
retelling
słowiański kryminał
fantasy
mitologia słowiańska
Slavic fantasy
Slavic crime fiction
Slavic mythology
Opis:: W artykule przedstawiono wybrane teksty literackie wydane w ciągu ostatniego dziesięciolecia, starając się odpowiedzieć na pytanie o punkty styczne między fantastyką a kryminałem oraz o to, czy można już mówić o nowym podgatunku: „słowiańskim kryminale”. Punktem wyjścia w analizach i interpretacjach utworów było założenie, iż tendencja do eksperymentowania w literaturze przybrała na sile po 2000 roku w ramach postmodernistycznych gier i zabaw tekstem na osi autor – czytelnik. W wyniku kolejnych przekształceń dokonujących się w ciągu ostatnich dziesięcioleci zarówno fantastyka, jak i kryminał zmierzały coraz bardziej w stronę synkretyzmu gatunkowego, stosując wzajemne intertekstualne nawiązania, przenikania swoich motywów, tematów i wątków. W artykule posiłkowano się ustaleniami z zakresu komparatystyki i intertekstualności.
Contemporary authors have decided to combine the two most popular genres of the 20th and 21st centuries – crime fiction and fantasy – in one novel (or a novel series). The tendency for such experimentation became stronger after the year 2000 as part of postmodern games and having fun with texts as well as on the author-reader axis. As a result of following transformations taking place over the last decades, both fantasy and crime fiction have moved successfully closer towards genre syncretism, taking advantage of mutual intertextual references, permeating their motives, themes, and threads. In the article, we try to answer the question of what are the points of contact between these two seemingly distant literary genres. We analyze two works, assigned to a completely new sub-genre: Slavic crime fiction. What makes them "Slavic"? Why is this sub-genre becoming more and more popular?
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 66, 1; 383-401
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Русские библеизмы в европейском контекстe
Rosyjskie biblizmy w kontekście europejskim
Russian bibleisms in the European context
Autorzy:: Mokienko, Valery
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2192173.pdf
Data publikacji:: 2018-12-28
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: Библия
библеизм
адаптация библеизмов
христианской культурa
церковно-славянски язык
лекскикографической описание
литературний язык
Biblia
biblizmy
adaptacja biblizmów
kultura chrześcijańska
język cerkiewno-słowiański
język literacki
opis leksykograficzny
Bible
biblical quotations
adaptation of biblical phrases
Christian culture
Old Church Slavonic
literary language
lexicographical description
Opis:: В статье демонстрируется влияние Библии на формирование русского литературного языка. Этот процесс объединяет русский язык с литературными языками многих народов, приобщенных к христианской культуре. Рассматриваются библеизмы разного типа, имеющие соответствия в других европейских языках, в том числе славянских. При общности источника библеизмов в языках, находящихся под влиянием христианской культуры, и в русском языке обнаруживаются большие различия как в количестве, так и в качественном составе этих единиц. Специфичность адаптации библеизмов в русском языке проявляется в сочетании книжно-церковного и разговорного (навеянного во многом кальками с европейских языков) начал, значительно обогатившем фонд русских библеизмов. В статье рассматриваются примеры, иллюстрирующие европейский фон усвоения и активизации библеизмов в русском литературном языке. Обобщается и опыт их лекскикографического описания.
W artykule pokazany jest wpływ Biblii na kształtowanie się rosyjskiego języka literackiego. Proces ten łączy język rosyjski z językami literackimi wielu narodów pozostających pod wpływem kultury chrześcijańskiej. Omówione zostały biblizmy różnego typu, posiadające odpowiedniki w innych językach europejskich, w tym także słowiańskich. Mimo wspólności źródłowej biblizmów w językach będących pod wpływem kultury chrześcijańskiej język rosyjski wykazuje znaczne zróżnicowanie w strukturze tych jednostek zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Specyficzność adaptacji biblizmów w języku rosyjskim przejawia się w połączeniu pierwiastka książkowo-cerkiewnego i potocznego (głównie jako produktu kalk z języków europejskich), który znacznie wzbogacił zasób biblizmów rosyjskich. W artykule analizowane są przykłady ilustrujące europejskie tło przyswojenia i aktywizacji biblizmów w rosyjskim języku literackim. Ukazane są przykłady opisu leksykograficznego analizowanych jednostek.
The article demonstrates the influence of the Bible on the formation of the Russian literary language. This process unites the Russian language with the literary languages of many other nations who are attached to the Christian culture. The author analyzes bibleisms of different types that have correspondences in other European languages, including Slavic ones. With the common source of biblical texts in languages influenced by Christian culture, in Russian also great differences are found both in the number and in the qualitative composition of these units. The specificity of the adaptation of bibleisms in the Russian language is manifested in the combination of old-church and colloquial (inspired in many ways by tracing from European languages), which greatly enriched the fund of Russian bibleisms. The article examines examples illustrating the European background of the assimilation and activation of bibleisms in the Russian literary language. The experience of their lexicographical descriptions is also generalized.
Źródło:: Językoznawstwo; 2018, 12; 33-45
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "słowiański" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język