Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rzeczpospolita" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Izabela Lewandowska-Malec, Sejm Walny Koronny Rzeczypospolitej Obojga narodów i jego dorobek ustawodawczy (1587–1632), Kraków 2009, ss. 640
General Crown Diet of the Polish–Lithuanian Commonwealth and its legislation], Księgarnia Akademicka, Kraków 2009, pp 640
Autorzy:
Kulecki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352311.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Sejm
parlamentaryzm
Rzeczpospolita
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 225-231
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o zainteresowaniach bibliofilskich XVI-wiecznej polskiej elity władzy
Autorzy:
Kamler, Anna
Kuźmina, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23350207.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
elita władzy
Rzeczpospolita
biblioteki
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 66-79
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemysł rolno-spożywczy w województwie wołyńskim w latach 1921–1939.
Autorzy:
Czuchryta, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436210.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
II Rzeczpospolita
przemysł
Wołyń
Opis:
In the years of the Second Polish Republic, the Volyn province , as an agricultural region, had good conditions for the development of the agricultural and food industry. At the beginning of the 1930s, the provivce was in the lead in the growth of among otherss, wheat (13,3% of the domestic production), barely (11,1%), millet (25,5%), hemp (25,9%), clover (14,6), canola and agrimony (24,2%), buckwheat (22,6%) and hop (63,4%). At the same time, Volyn bcoame the main hop centre in Poland. The province was also in the lead in breeding: in 1934 it ranked first in horse breeding and fourth in pig farming. In the years 1921-1936, progress in the development of the local supply area for the agricultural and food industry was noticeable. Considerable changes took place in the functioning and production of the Volyn agricultural and food industry dyring yhe time of the Second Polish Republic. The changes included the necessity of reconstructing damaged buildings giving up the opening of some factories reorientation of the markets (due tothe lack of stabilized conditions of trading with Russia), nation-wide cartelization of some lines of busines, limiting production by putting quotas (e.g. sugar industry), and the development of modern bacon industry (by well-known Łódź industries- the eisert family). The aim of the actions that were undertaken by the goverment with respect to the agriculture as well as agricultural and food industry in Volyn was to diversify the crops and the agricultural income by popularizing oil crops and supporting new branches of industry.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 67-76
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podlaskie sejmiki ziemskie jako organ reprezentacyjny samorządu szlacheckiego I Rzeczypospolitej
Land sejmiks of Podlasie as an authority representing gentry local government in the First Polish Republic
Autorzy:
Szum, Ernest
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564123.pdf
Data publikacji:
2012-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
I Rzeczpospolita
sejmik
szlachta
Opis:
Artykuł przedstawia reprezentacyjną funkcję sejmiku ziemskiego, jako organu samorządu szlacheckiego I Rzeczypospolitej, w szczególności na ziemiach podlaskich, ale w kontekście ogólnopaństwowym. Prezentuje wieloaspektowość tego zagadnienia, uwzględniając doktrynę i prawo, ale także specyfikę społeczną, a zwłaszcza uwarunkowania ówczesnej praktyki politycznej. Na płaszczyźnie teoretyczno-prakseologicznej opisuje i analizuje istotę reprezentacyjnej funkcji sejmiku ziemskiego, jako organu samorządu szlacheckiego, w omawianym okresie. Natomiast na płaszczyźnie doktrynalnej wyjaśnia źródła i dynamikę ewolucji reprezentacyjnej funkcji sejmiku ziemskiego, w związku z przebiegiem procesów centralizacyjnych i decentralizacyjnych. Przedmiotem analizy strukturalno-funkcjonalnej jest staropolski sejmik szlachecki, jako byt społeczno-prawny. Ukazano ewolucję instytucji sejmiku ziemskiego od czasów ostatnich Jagiellonów, przez późniejszych władców elekcyjnych, aż do upadku państwa polsko-litewskiego. Analiza dokonana została na podstawie kwerendy archiwalnej i opracowania materiałów źródłowych dotyczących samorządu lokalnego omawianego okresu, z uwzględnieniem dostępnej literatury przedmiotu.
The following article describes a representative function of a land sejmik, which was a gentry local government in the First Republic of Poland (Polish: I Rzeczpospolita). It focuses mainly on the Podlasie Region but simultaneously refers to a nationwide context. The article shows multiple aspects of the subject with reference to the doctrine and law, social characteristics, and first and foremost the political landscape of that time. The aforementioned function of a land sejmik is described and analysed against a theoretical-praxeological background. Whereas, the evolution of the sejmik’s function and its reasons, which stemmed from centralizing and decentralizing processes, is explained against a doctrinal background. The structural and functional analysis focuses on the Old Polish gentry sejmik as a social and legal entity. The article presents a development of this institution beginning with the times of last rulers from the Jagiellonian dynasty, elective monarchs, and up until the collapse of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The following study is based on the preliminary archival research, local government records of the time and other literature of the subject that was available.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2012, 10; 7-32
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regina Renz, Kobieta w społeczeństwie międzywojennej Kielecczyzny. Dom – praca – aktywność społeczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno- -Przyrodniczego Jana Kochanowskiego, Kielce 2008, ss. 2016.
Autorzy:
Rzepkowski, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689177.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kobieta
Kielecczyzna
II Rzeczpospolita
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opieka społeczna w II Rzeczpospolitej
Autorzy:
Mikołaj, Brenk,
Krzysztof, Chaczko,
Rafał, Pląsek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/893323.pdf
Data publikacji:
2020-01-24
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
opieka społeczna
II Rzeczpospolita
Opis:
Cały numer 4 „Pracy Socjalnej” prezentuje wybrane aspekty funkcjonowania opieki społecznej w Polsce okresu dwudziestolecia międzywojennego. W pierwszej części wskazano na kluczowe dla tworzonego od podstaw systemu opieki społecznej akty prawne, tj. Ustawę o opiece społecznej z 1923 r., ponadto akty prawne regulujące pracę opiekunów społecznych, a także te rozdzielające kompetencje opiekuńcze po-szczególnych szczebli administracji państwowej. Druga część prezentuje fragmenty dzieł teoretycznych kluczowych dla rozwoju dyskursu z zakresu opieki społecznej II RP. Z kolei w trzeciej części wskazane zostały praktyczne aspekty funkcjonowania systemu. Autorzy starali się ukazać zarówno problemy systemowe, które nie pozwalały na w pełni skuteczne funkcjonowanie opieki społecznej, jak i doniosłość wprowadzanych rozwiązań, które po raz pierwszy w historii Polski zagwarantowały obywatelom dostęp do podstawowych świadczeń socjalnych ze strony państwa.
Źródło:
Praca Socjalna; 2019, 34(4); 1-160
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakon augustianów-eremitów w okresie wprowadzenia Reformacji na Śląsku i w Rzeczypospolitej
The Order of Hermits of Saint Augustine and its role in introduction of Reformation in Silesia and Poland
Autorzy:
Klemenski, Marcin A.
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23942918.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
augustianie
Reformacja
Śląsk
Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł skupia się na roli, jaką augustianie-eremici odegrali we wprowadzeniu Reformacji na Śląsku i w Rzeczypospolitej. Ponieważ byli oni związani z zakonem, do którego należał Marcin Luter, można zauważyć, że część zakonników była pod wpływem nauk współbrata. W mniejszych miejscowościach (jak Chojnów, czy Parczew) często byli pierwszymi, którzy głosili kazania ewangelickie, później z czasem porzucając habit zakonny, i zostając pastorami. Również w większych miastach (jak Wrocław) byli oni aktywnymi uczestnikami wprowadzenia Reformacji. Z ich inicjatywy i w ich kościele klasztornym we Wrocławiu zorganizowano słynną debatę między katolikami a zwolennikami nauk Lutra.
The article focuses on the role of Augustinian Hermits in introducing Reformation in Silesia and Poland. Since they were affiliated with the order, to which Martin Luther belonged, one could note that some of the friars were under the influence of their confrater’s teachings. In smaller towns (like Chojnów or Parczew) they were often the first ones to preach Evangelical sermons, later abandoning the monk’s habit and becoming pastors. In larger cities (like Wrocław) as well, they were active participants in the introduction of Reformation. By their initiative, in their church in Wrocław, the famous debate between Catholics and Lutherans was organized.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 381-393
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paweł Brzostowski (1739–1827). Twórca Rzeczpospolitej Pawłowskiej
Paweł Brzostowski (1739–1827). The Founder of ‘Rzeczpospolita Pawłowska’
Autorzy:
Skodlarski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20202502.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Paweł Brzostowski
Rzeczpospolita Pawłowska
Opis:
Those who have written on Paweł Brzostowski have lacked to pay much attention to his patriotism and his activities as a priest. Some have disapproved the fact that in hard times he left his peasants and sought peace abroad. It is obvious that he lacked the courage of priest Stanisław Brzóska or one of priest Ignacy Skorupka to take the leadership of his own army of peasants to defend Poland. Yet he showed through his life much commitment to strengthen Poland in order to avoid its defeat. He never stooped to the role of tsar’s confidant like other magnates and priests. His peasant army participated in the Kościuszko Insurrection and the November Insurrection. In 1798, after Napoleon’s army had entered Italy, he returned to Poland and gave away 3 000 Zlotys aid to peasants. He also made sure that the fund for the teacher, the doctor and the chemist’s always served the local community. J. Bartyś states that Paweł Brzostowski was a priest by choice: “he always strived to put into practice the Church’s teaching on neighbour-love, honesty and equality of all people regardless their social status”.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2009, 12, 1; 69-78
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowe postępowanie polowe i doraźne w II Rzeczypospolitej
Field and Summary Proceedings in the Second Polish Republic
Autorzy:
Szczygieł, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782606.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
prawo wojskowe
sądownictwo wojskowe
II Rzeczpospolita
Opis:
Field and summary proceedings of the military criminal procedure constitute the most characteristic modes of this particular suit. In these modes, unlike in any other proceedings, it becomes evident how crucial the command factor is for the military judiciary as well as how paramount general prevention is for severe and swift penalisation of criminal activity by the military court. These particular forms of proceedings in the military constitute also an opportunity to present the general rules and solutions for criminal proceedings which are incongruous with the military criminal procedure. The particular character of this kind of military criminal action is also manifested in the fact that it originated in the Polish Army around the time Poland regained independence, and the cases tried in military courts at the time testify to the condition of the resurgent country.
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2016, 9; 60-81
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z prac nad prawnym uregulowaniem ochrony i opieki nad grobami wojennymi w II Rzeczypospolitej
From the texts on the legal regulation of protection and care for the war graves in the Second Polish Republic
Autorzy:
Truszkowski, Bartosz Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913076.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
groby wojenne
cmentarze wojenne
II Rzeczpospolita
Opis:
Po I wojnie światowej, wojnie polsko-bolszewickiej oraz lokalnych konfliktach zbrojnych odrodzone państwo polskie musiało zmierzyć się z palącym problemem ogromnej ilości nieuporządkowanych grobów wojennych rozsianych po całym terytorium kraju. Do uregulowania prawnej ochrony i opieki nad takimi obiektami Polskę obligowały nie tylko niepisane powinności natury humanitarnej i cywilizacyjnej, ale również ratyfikowane traktaty międzynarodowe. Artykuł ma na celu przedstawienie chronologii i zakresu prac, podmiotów za nie odpowiedzialnych, a także poszczególnych pomysłów i rozwiązań z zakresu grobownictwa wojennego zastosowanych w II Rzeczpospolitej.
After World War I, the Polish-Soviet war, and the local military conflicts, the reborn Polish state had to face the burning problem of a huge number of disordered war graves scattered throughout the territory of the entire country. Poland was obliged to regulate the legal protection and care for such objects not only by the unwritten duties of humanitarian and civilizational nature, but also by the ratified international treaties. The aim of the article is to present the chronological order and scope of works, the entities responsible for them as well as individual ideas and solutions for war graves used in the Second Polish Republic.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2020, 72, 2; 237-261
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wysłannicy patriarchy konstantynopolitańskiego na soborach w Rzeczypospolitej w XVI wieku
Representatives of the Patriarch of Constantinople in the Orthodoxies Synods in Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th Century
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171220.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
egzarcha
Rzeczpospolita
patriarcha Konstantynopola
Opis:
The offer of the deputies of the patriarch of Constantinople in the orthodoxies synods in Polish-Lithuanian Commonwealth is very important. The ecumenical patriarchs sent or appoint to the Kingdom of Poland in the 16th century yours messengers: Abrahamios, hieromonk Philipos, archbishop of Galata, bishop of Litea and Rendina Damascen, archimandrite Dionisios Rallis Palaiologos, archdeacon Nikiforos Parashis, patriarch’s translator Theodor, patriarch of Antioch Joachim V, archbishop of Domenik and Elasson Arsenios, metropolitan of Dyrrachium Paisios, bishop of Moglen Theofanes, bishop of Luck Cyril Terlecki, metropolitan of Kiev Michal, archbishop of Cyprus Laurentios, archimandrite Cyrillos Lucaris, prince Constantine Ostrogsky, bishop of Lvov Gedeon, archdeacon Cyprian, hieromonk Sofronios, hierodeacon Isaac, monk Ivan Vishensky. The patriarch of Constantinople Jeremiah II appointed a new metropolitan, took care function of the local Synod. The metropolitan Elassonos Arsenios worked as teacher in Lvov and published Grammar of the Greek language. The Church Union was officially declared at the Synod of Brest (1596) and the Polish authorities resorted to violent means in order to apply it hit against the Orthodoxy was the pass of all the bishops of the Orthodox Church in Poland excluding both of them into the union. Protagonist in the faith against the union was the patriarch of Alexandria Meletios Pigas and of course locally through a bitter correspondence. Nikiforos Parashis and Cyrillos Lucaris achieved to organize the antyunion Synod of Brest (1596) which condemned the bishops in union. After the Synod of Brest (1596) in different ways the patriarch’s exarches together with the Orthodox brotherhoods took over the role in saving the Orthodoxy. Through their participations in the Polish fight the patriarch’s exarches couldn’t erase the image of the union, but without doubt created and supported the strength for fight against the union keeping unquenched the flame of the Orthodoxy especially in the metropolis of Kiev.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 103-120
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idźcie swoją drogą, służąc jedynie Polsce”
Autorzy:
Tarczyński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084925.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Józef Piłsudski
II Rzeczpospolita
niepodległość
Opis:
W spuściźnie ideowej, jaką pozostawił Józef Piłsudski, na czołowe miejsce wybija się słowo „Niepodległość”. O nią walczył i wywalczył w 1918 roku. Obronił ją w 1920 roku, a później wskazywał wielokrotnie, iż jest ona darem najcenniejszym, jaki posiadają narody i państwa. I że należy go strzec jak źrenicy oka.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2018, 2(9); 7-8
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedni nieśli buławy, drudzy – buzdygany... Rzecz o książce Jacka Gutowskiego
Some carried batons, others – maces... A piece on the book by Jacek Gutowski
Одни несли дубинки, другие – булавы… О книге Яцека Гутовского
Autorzy:
Grabowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1921540.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Jacek Gutowski
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
Waldemar Grabowski dokonał recenzji publikacji: J. Gutowski, Buławy i buzdygany w Polsce od XVI do XVIII wieku, Warszawa 2015.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2016, XVII (LXVIII), 4 (258); 176-181
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O cle w Polsce w latach 1918—1939
On Customs Duty in Poland Between 1918 and 1939
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782622.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
cło
II Rzeczpospolita
prawo celne
Opis:
Customs duty constituted one of the public tributes regulating international trade after regaining independence by Poland in 1918. The independent character of the customs duty was emphasised not only by the character of the regulations in customs law, but also by the existence of a specialised branch of public administration devoted to its collection. Customs duty performed a fiscal function and constituted an instrument of protection against inundation of the Polish market by cheap commodities imported from abroad.
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2016, 9; 41-58
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział przedstawicieli Kościoła prawosławnego w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej w końcu XVI wieku
Participation of Orthodox Church in parliamentary system of Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of 16th century
Autorzy:
Padalinski, Uładzimir
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943220.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Cerkiew
parlamentaryzm
Rzeczpospolita
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie udziału Kościoła prawosławnego jako odrębnej instytucji społecznej, w pracy sejmików powiatowych Wielkiego Księstwa Litewskiego i sejmu walnego Rzeczypospolitej w latach 1569–1596. Badanie opiera się na analizie instrukcji na synod kościelny, złożoną na zjeździe (nieformalnym sejmiku) szlachty prawosławnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie w 1594 r. Do połowy XVI w. najwyższa hierarchia Kościoła brała udział w zjazdach regionalnych i sejmie walnym Wielkiego Księstwa i miała bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji w sprawach kościelnych. Jednak po reformach systemu państwowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie lat 60. XVI w. i po zawarciu unii lubelskiej w 1569 r. hierarchowie Kościoła prawosławnego faktycznie pozostali poza strukturami władzy przedstawicielskiej. Niemniej jednak, autor dochodzi do wniosku, że w końcu XVI w. Kościół prawosławny miał realną możliwość uczestniczenia w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej. W tym celu metropolita i biskupi mogli wysyłać na sejmiki powiatowe Wielkiego Księstwa oficjalne pisma, w których zgłaszali istotne dla Kościoła zagadnienia. Z kolei szlachta mogła włączać te kwestie do instrukcji wydawanych swoim posłom na sejm, a zatem przedstawić je do rozpatrzenia sejmowi walnemu Rzeczypospolitej. Należy podkreślić, że zarówno szlachta, jak i hierarchowie Kościoła uznawali taki sposób odwołania się do instytucji przedstawicielskich Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej jako całkowicie możliwy i zgodny z prawem. Zbadane źródła pokazują, że szlachta prawosławna Wielkiego Księstwa Litewskiego w końcu XVI w. była aktywną grupą polityczną, która broniła przestrzegania swoich praw i interesów religijnych. W artykule jest również wyjaśniona wyznaniowa przynależność niektórych przedstawicieli regionalnych elit politycznych Wielkiego Księstwa. Tak więc, marszałek hospodarski, kniaź Michał Drucki Sokoliński i Jan Tryzna byli wyznawcami prawosławia, a nie protestantami, jak to niekiedy jest przedstawiane w historiografii.
The objective of the article is to research the participation of Orthodox Church, as separate social institution, in work of district parliaments (sejmik powiatowy) of the Grand Duchy of Lithuania and General Sejm of the Commonwealth in 1569–1596. The work is based on analysis of instructions for the Church synod, submitted on rally (informal sejmik) of Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania in Vilnius in 1594. Until mid-16th century, highest echelons of Church hierarchy have participated in regional rallies and General Sejm of the Grand Duchy, thus having direct influence on decision making with respect to matters of the church. However, after the reforms of state system of the Grand Duchy of Lithuania in 1560s, and the Union of Lublin of 1569, leaders of the Orthodox Church have remained de facto outside of the structures of representative power. Nonetheless, the author draws a conclusion that at the end of 16th century the Orthodox Church had a real possibility of participating in the work of Commonwealth’s parliamentary system. With that purpose, the Metropolitan Bishop and other bishops were able to send official letters to district parliaments of the Grand Duchy, raising issues important for the Church. In turn, the nobles could include those in instructions issued to their deputies to Sejm, thus presenting them to the General Sejm of the Commonwealth for consideration. It should be emphasized, that both the nobility and Church leaders considered such a procedure for appealing to representative institutions of the Grand Duchy and the Commonwealth to be completely valid and legal. Investigated sources indicate, that Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania at the end of 16th century was an active political group, which defended its rights and religious interests. The article also clarifies religious affiliation of some of the representatives of regional political elites of the Grand Duchy. Thus, Hospodar Marshal, Duke Michał Drucki Sokoliński and Jan Tryzna were Orthodox, not Protestant, as they are sometimes presented in historiography.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 367-378
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monastycyzm Kościoła prawosławnego w I Rzeczypospolitej
Monasticism of Orthodox Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Pawluczuk, Urszula Anna
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943699.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
monastycyzm
bazylianie
klasztory
prawosławie
Rzeczpospolita
Opis:
Rzeczpospolita od wieków związana jest z tradycją monastycyzmu wschodniego. Monastery w strukturach Kościoła prawosławnego zajmowały i zajmują najważniejsze miejsce, jako centra duchowości i przekazu tożsamości religijnej oraz kulturowej. Monastery na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej nie tworzyły sieci zakonnej-kongregacji, a poszczególne jednostki były od siebie niezależne. W krajach znajdujących się w kręgu bizantyjsko-słowiańskim, zanim jeszcze ukształtowały się struktury cerkiewne najpierw powstawały ośrodki monastyczne. Głęboka tradycja monastycyzmu, tkwiąca korzeniami w czasach Rusi Kijowskiej, swoją kontynuację znalazła w prawosławnych ośrodkach monastycznych XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. W wiekach XVII-XVIII monastery, szczególnie na terenie miast Wielkiego Księstwa Litewskiego, stały się główną ostoją prawosławia i opozycji antyunijnej [=przeciwko unii kościelnej, unii brzeskiej]. Szczególnie ważne były monastery, w których znajdowały się słynące z cudów ikony czy relikwie świętych. Edukacja przyklasztorna zajmowała istotne miejsce w systemie edukacji religijnej młodego pokolenia, a bogate zbiory biblioteczne, chociażby monasteru supraskiego czy ławryszewskiego, znane były poza granicami kraju. Monastery dostarczały kandydatów na biskupów, były miejscami rozwoju sztuki sakralnej. W ośrodkach monastycznych mnisi oraz mniszki prowadzili m.in. pracownie ikonopisców i kopistów, drukarnie, przytułki, szpitale czy gospodarkę monasterską.
The Commonwealth has had ties to the Eastern monastic tradition for centuries. In structures of the Orthodox Church, monasteries held, and continue to hold, the most important position as centres of spirituality and conveyance of identity, both religious and cultural. On Ruthenian territories of the Commonwealth, the monasteries did not form monastic networks-congregations; individual entities operated independently. In the countries of Byzantine-Slavic circle, monastic centres were established even before church structures were formed. Deep monastic tradition, dating back to the times of Kievan Rus’, found its continuation in Orthodox monastic centres of 16th century Commonwealth. In 17th and 18th centuries, the monasteries, especially those located in the cities of Grand Duchy of Lithuania, have become the mainstay of Orthodox faith and opposition against the Union of Brest. Particular importance was attached to monasteries, which held icons famous for miracles or relics of saints. Cloister schools were and important element of religious education of the young generation, and rich library holdings, such as those of Supraśl or Ławryszew monasteries were well known outside the country. The monasteries supplied bishop candidates, they fostered sacral art. In monastic centres, the monks and nuns have maintained icon painting and copying workshops, print houses, orphanages, hospitals and monastery economy.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 355-366
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iwan Karp (ok.1535-1591), starosta nowodworski i jego rodzina. Z dziejów szlachty pogranicza polsko-litewskiego w XVI w.
Autorzy:
Karp, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29521062.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Iwan Karp
I Rzeczpospolita
szlachta
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 289, 3; 479-503
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotna wyspa czy wolni wśród wolnych? Obraz wolnych republik w dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów
A Lonely Island or the Free among the Free? The Image of Free Republics in Political Discourse of the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Grześkowiak-Krwawicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232746.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
freedom
res publica
republic
political discussion
Polish-Lithuanian Commonwealth
wolność
rzeczpospolita
dyskusja polityczna
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
Badacze od dawna zwracali uwagę na głębokie przekonanie szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów o wyjątkowości jej kraju i jej swobód. Wbrew temu, co się czasem sądzi, nie był to wyraz sarmackiej megalomanii, która dała o sobie znać w wieku XVII i na początku XVIII, opinię tę głoszono co najmniej od połowy wieku XVI. Nie była to też jakaś polska osobliwość, podobnie mówili i zapewne myśleli o swoich swobodach obywatele innych wolnych rzeczy-pospolitych. Już w XV wieku mieszkańcy Florencji uważali swoją republikę za jedyną i nadzwyczajną, właśnie z racji panującej w niej wolności. Podobnie swój kraj i panującą w nim wolność oceniali Wenecjanie, a później Holendrzy, a także Anglicy. Zdanie: „jest tylko jedno królestwo na ziemi, gdzie wolność znalazła mieszkanie” wbrew pozorom nie odnosi się do sarmackiej Rzeczypospolitej, ale do hanoweriańskiej Anglii, a jego autor sądził, iż to jego ojczyzna jest jedynym krajem, a Brytyjczycy są jedynym ludem, który prawdziwie może o sobie powiedzieć: „jesteśmy wolni”. Szlacheccy obywatele Rzeczypospolitej wcześnie wpisali się w ten dyskurs, jeszcze przed pierwszą wolną elekcją. Autorka omawia dzieje owego dyskursu w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, stwierdzając, że w przeciwieństwie do odwołań w wieku XVI, a nawet w początkach wieku XVII pojawiające się później wzmianki o innych niż własna rzeczpospolita bądź niż republiki antyczne (szczególnie Rzym) były niezbyt liczne i dość powierzchowne, ich autorzy na ogół nie wiedzieli zbyt wiele o przywoływanych krajach, nie mieli jednak wątpliwości, że łączy je z Rzecząpospolitą pewne podobieństwo, które można by określić jako wspólnotę wolności. Bo też ten właśnie motyw, ważny także wcześniej, w wieku XVII i pierwszej połowie wieku XVIII stał się dominujący. Kryzys i skostnienie refleksji politycznej w połączeniu ze spadkiem zainteresowania światem zewnętrznym spowodował, że w szlacheckich dyskusjach politycznych nie pojawiały się już bardziej rozbudowane odwołania do innych krajów i ich rozwiązań ustrojowych. Ich uczestnicy jednak w dalszym ciągu włączali swój kraj w dość elitarną wspólnotę republik europejskich i w dalszym ciągu, nie bacząc na wszelkie różnice społeczne, wyznaniowe, polityczne, z których zresztą często nie zdawali sobie sprawy, uważali je za swoje „towarzyszki”.
Researchers have long drawn attention to the deep conviction of the Polish-Lithuanian Commonwealth nobility about the uniqueness of their country and its freedoms. Contrary to what is sometimes believed, it was not an expression of Sarmatian megalomania, which made itself felt in the seventeenth and early eighteenth centuries, this opinion was propagated at least from the middle of the sixteenth century. Nor was it some kind of Polish peculiarity, citizens of other free commonwealths said and probably thought about their freedoms in a similar way. Already in the 15th century, the inhabitants of Florence considered their republic to be unique and extraordinary, precisely because of its freedom. The Venetians, and later the Dutch and the English, assessed their country and freedom in a similar way. The sentence: “there is only one kingdom on earth where freedom has found a home” contrary to appearances does not refer to the Sarmatian Commonwealth, but to Hanoverian England, and its author believed that his homeland was the only country and the British were the only people who can truly say about himself: “we are free.” Noble citizens of Polish Republic entered this discourse early, even before the first free election. The author discusses the history of this discourse in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth, stating that, contrary to the references in the 16th century, and even at the beginning of the 17th century, later references to republics other than the Polish-Lithuanian Commonwealth or ancient republics (especially Rome) were not numerous and quite superficial, their authors generally did not know much about the mentioned countries, but they had no doubts that they share a certain similarity with the Commonwealth, which could be described as a community of freedom. Because this very motif, also important earlier, became dominant in the 17th century and the first half of the 18 century. The crisis and ossification of political reflection, combined with a decrease in interest in the outside world, meant that more extensive references to other countries and their political solutions no longer appeared in noble political discussions. Their participants, however, continued to include their country in a fairly elite community of European republics and still, regardless of all social, religious and political differences, of which they were often unaware, they still considered them their “companions.”
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 91-110
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzinne tradycje pisania instrukcji wychowawczych w epoce nowożytnej
Autorzy:
Żołądź-Strzelczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1196709.pdf
Data publikacji:
2020-01-14
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
rodzina
podróże edukacyjne
instrukcje wychowawcze
nowożytność
Rzeczpospolita
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest zaprezentowanie tradycji rodzinnych pisania instrukcji dla dzieci wysyłanych do szkół poza miejsce zamieszkania lub w podróże edukacyjne.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przeprowadzone badania miały na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie, jakie typy wskazówek były udzielane w instrukcjach wychowawczych, co miały one na celu i kto je redagował. Analizie poddano wybrane instrukcje powstałe w takich rodzinach, jak np. Radziwiłłowie, Sobiescy, Lubomirscy, Jabłonowscy czy Rzewuscy.PROCES WYWODU: Edukacja w epoce nowożytnej wiązała się najczęściej z koniecznością opuszczenia rodzinnego domu, w związku z tym rodzice wyposażali swe dzieci we wskazówki, mające ukierunkować i uporządkować ich pobyt w obcym miejscu i środowisku. Najczęściej były to ustne wytyczne, rady, zakazy i nakazy. Niekiedy wskazówki zamieszczano w testamentach, udzielano ich w listach, wreszcie spisywano w formie odrębnych zaleceń kierowanych do młodych ludzi lub ich opiekunów. Wyróżnić można dwa rodzaje takich wskazówek. Pierwszy rodzaj to wskazówki wychowawcze natury moralno-obyczajowej, czasami społeczno-politycznej. Drugi rodzaj to instrukcje podróżne.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zachowane instrukcje wskazują, że rodzice podchodzili do wychowania z odpowiedzialnością, zdając sobie sprawę z jednej strony ze znaczenia podróży edukacyjnych w kształtowaniu młodego człowieka, z drugiej natomiast z niebezpieczeństw, jakie niosło oddalenie od rodzinnego domu i pozbawienie rodzicielskiej opieki. Instrukcje były najczęściej pisane przez ojców, rzadziej przez matki. W spisywaniu wskazówek edukacyjnych ważną rolę odgrywała rodzinna tradycja wysyłania dzieci, głównie synów, do szkół krajowych i zagranicznych, a także w podróże edukacyjne. Zwyczaj pisania instrukcji nie był wyłączną domeną Polski. Rodzinne tradycje spisywania instrukcji zaobserwować można m.in. u naszych najbliższych sąsiadów, na ziemiach czeskich i austriackich.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Instrukcja jako popularny gatunek piśmiennictwa pedagogicznego w XVII i XVIII w., mając charakter praktyczny, stanowiła ważne narzędzie wychowawcze w dyspozycji rodziców stanu szlacheckiego.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2019, 18, 46; 53-68
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własność ziemska w województwie wołyńskim w 1570 roku
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689820.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
własność ziemska
województwo wołyńskie
Rzeczpospolita XVI w.
Opis:
There is a common and consolidated opinion among Polish historians that Volhynia was a mainstay of the political and economic influence of the great landowners. But in the literature of the subject we could not find any details concerning sizes of the estates and their mutual relations. However, at the end of the 19th century, it was published an invaluable source (the tax register of 1570) which could be a base to reconstruct a state of own of the landlords in Volhynia voivoedship in the times of Lublin Union (1569). After a detailed analysis of the mentioned source the Author is able to state that in 1570 there were 382 landowners in Volhynia voivodeship. Nine owners of the biggest estates (latifundium) paid taxes which total amount was 43,51% of all landowners’ payment. Twenty seven great landowners paid 22,80% of all taxes in voivodeship. It means that 36 of the richest landlords of Volhynia had estates in which lived 66,30% (almost 200 000 persons) of all inhabitants of the voivodeship. One hundred fifty one middle landlords paid taxes which amounted to 20,41% of all taxes. The biggest group of the landlords, 195 owners of small estates, paid only 3,02% of all taxes paid in the Volhynia voivodeship. The owners of Crown estates paid 4,66%, and clergy paid 5,61% of all taxes collected in the Volhynia voivodeship. Very interesting is also a statement that 7 of the most famous families of the princes (descendents of the old Gediminids and Rurikids dynastic families): Ostrogski, Czartoryski, Zasławski, Korecki, Wiśniowiecki, Sanguszko and Zbaraski paid 43,75% of all taxes in Volhynia and the area of their large estates was over 24 000 sq. km. It means that they were owners of 59,01% of the area of the voivodeship. After a detailed analysis of the source the Author is also able to state that in the first years after the Lublin Union Volynhia voivoedship was a well populated and rich region of the Polish Republic. This voivodeship could be a very convenient base to the expansion of local great landlords towards the near empty lands of Kiev and Bratslav voivodeships.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia” (1932–1939) jako szkoła formacji propaństwowej
Association of Youth Civic Work “Front Guard” (1932–1939) as a School of State-oriented Formation
Autorzy:
Król, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549655.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
ideologia
wychowanie państwowe
organizacja młodzieżowa
Opis:
Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego wspierała się na czterech głównych filarach: prymat państwa, idea solidaryzmu społecznego, idea elity społecznej i kult wodza oraz filozofia czynu. Jednym z ideologów obozu piłsudczykowskiego był Adam Skwarczyński. Szczególną wartość upatrywał w młodzieży, jako tej grupie, która ma uzdrowić życie publiczne w Rzeczypospolitej. Ta intencja posłużyła Skwarczyńskiemu w stworzeniu w 1932 roku Organizacji Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia”. Organizacja ta, poprzez różnorodne formy aktywności, miała realizować główne idee ideologii sanacji. Działania młodzieży były przeprowadzane zarówno w szkole, jak i w środowisku pozaszkolnym. Przedwczesna śmierć Skwarczyńskiego, stosunkowo mała liczebność grupy i perturbacje wewnątrz niej nie pozwoliły jednak, aby Straż Przednia zrealizowała w pełni wszystkie swoje zadania. Niezależnie od tego stanowiła ona istotny element w dziejach organizacji młodzieżowych Drugiej Rzeczypospolitej, a wartości przez nią głoszone mogą być inspiracją dla współczesnej teorii i praktyki edukacyjnej.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2019, 9, 1; 139-154
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezercje i unikanie służby w Wojsku Polskim w latach 1918–1939
Autorzy:
Kasprzycki, Remigiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608406.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dezercja
Wojsko Polskie
Druga Rzeczpospolita
armia
wojna
Opis:
Desertion and Avoidance of Military Service in the Polish Army in 1918–1939Desertions were the most serious issues in Polish military service in 1918–1939. They resulted from multiple sources. Most frequent causes were either strained national relations, violence experienced from superiors or colleagues, military service labor or personal reasons. Polish, Jewish, Ukrainian or German deserters were escaping mainly to Germany and Soviet Union. Polish deserters were often valuable source of information for military intelligence of adjacent countries. Polish Army tried to fight against the desertions by taking several actions: military journalism described desertion legal consequences as well as misfortunes of fugitives abroad, library resources were carefully verified in all the military units, newspapers were cautiously checked and above all military regiments were monitored in order to avoid presence of any communist leaflets. Deserters escaping to Poland were coming mainly from Romania and Soviet Union. Military service avoidance was another problem. It referred not only to recruits but also reservists called for military maneuvers. In both cases deserters received help from gangs operating in Eastern Poland in twenties. People called for military service as well as deserters paid for being brought to Germany and then to Latin America. What’s interesting, a large number of reservists called for military service were officers, who frequently acted as doctors.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontynuacja i zmiany w polskim republikanizmie XVII i XVIII wieku
Autorzy:
Pietrzyk-Reeves, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914949.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
I Rzeczpospolita
myśl polityczna
doktryny prawno - polityczne
Opis:
Tradycja republikańska I Rzeczypospolitej obejmuje dorobek bardzo wielu autorów, zarówno teoretyków, jak i publicystów, działających na przestrzeni trzech stuleci, poczynając od pierwszej połowy wieku XVI, kiedy to namysł polityczny formułowany był pod przemożnym wpływem humanizmu i renesansu. Celem tego artykułu jest próba dokonania podstawowych ustaleń dotyczących zmian, jakie zachodziły w polskim dyskursie republikańskim w XVII i XVIII wieku oraz kontynuacji, która ten dyskurs w dużej mierze charakteryzuje.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 45-74
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łączenie dat stałych z cyklami ruchomymi w praktyce prawosławia
Combining Fixed Feasts and Movable Cycles in Orthodox Liturgical Practice
Autorzy:
Naumow, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171305.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
prawosławie
kalendarz
pisma słowiańskie
Rzeczpospolita Obojga
Narodów
Opis:
The study concerns: (1) the relationship of the weekly cycle with the fixed feasts of the Incorporeal Host, John the Bapstist, Ss Peter and Paul and St Nicholas of Myra (2) the calendar layout including ‘previous’ and ‘past’ Saturdays and Sundays; (3) the dates of celebration of the collects of the saints and of some icons in the Menaion and the Triodion periods; (4) the relationship of the Triodion and Pentecostarion with fixed feasts (Ss Theodore Tyron, Gregory Palamas, Mary of Egypt); (5) the Saturdays of Remembrance. The paper presents some manuscripts in Polish collections that exhibit differences in the combination of the Lenten and Paschal cycles with fixed feasts. A detailed investigation of the extant manuscripts of this type (notably the variation of prescriptions from the last part of the Typikon and other liturgical marginal notes) should yield significant data on the history of the divine service in the Orthodox churches of the Polish–Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 155-162
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From economic nationalism to the open market. Polish trade policy in the 20th and 21st century
Od nacjonalizmu gospodarczego do otwartego rynku. Polska polityka
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630517.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
foreign trade
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
handel zagraniczny
polityka gospodarcza
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
W polskiej polityce handlowej na przestrzeni ostatnich stu lat można zaobserwować fluktuacje w stopniu wpływu państwa na wymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym u progu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną z Niemcami i wielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił w zupełnie innym kontekście po zakończeniu wojny wraz z wprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian i stopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak w latach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś w trakcie transformacji gospodarczej po 1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych lat było scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej na instytucje międzynarodowe – przede wszystkim zaś na Unię Europejską. Zarówno w czasie Drugiej, jak i Trzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie z trendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona z zewnątrz polityka lat komunizmu.
For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in 1918, the state took almost complete control over the sector. A tentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in 1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase in the state’s influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions in the post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in 1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited in scope. A true breakthrough came with the transition, which started in 1989. Not only did the country open up, but in the coming years, the government ceded some of its powers relating to foreign trade to the European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration in the sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected to bring mostly static gains. This changed significantly only after 1989.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 81-100
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do sprawnego działania organów administracji państwowej Drugiej Rzeczypospolitej (odbudowa wsi podkrakowskich po wybuchu składu amunicji w 1927 r.) .
Autorzy:
Małecki, Jan M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436309.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
roboty publiczne
Kraków–Witkowice
Opis:
In  the middle of the middle 19th cemtury, Cracow belonged to the Wustian Empire and was transformed intoa stronghold. Th ecity was encircled by forts at the back of witch military warehouses were created. On 5 June 1927, a catastrophic explosion occccurred in the gunpowdder and ammunition warehouse that was localed on the northern outskirts of Cracow's outlying village Witkowice. The explosion killed two pepole, however, hundreds were injured and immense material losses were caused in a extensive area of some of Cracow's districts and numerous nearby villages. The most damaged were Górka Narodowa and Witkowice with the hospital for children suffering from trachoma located right next to the warehouse. Help was immediately brought to the injured. Reconstruction of the damaged buildings (1794 altogether) was delegated to the Regional Direction of Public Works in Cracow. The repairs of the damaged residential and utility buildings were financed by the government. The buildings that couldbe no longer used were rebuilt according to a single design preserving their area.  The whole action was carried out so efficiently that reconstruction of the village was finished at the beginning of September. Well-designed pavilions were built in the place of wooden barracs that constituted the hispital. the little patients could return in it already in December. Only finishing works had to be carried out. A new chapel was completed in 1929, and a new administrative building in 1932.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 135-142
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Majowa Jutrzenka czyli gwałt na rodzimym konstytucjonalizmie
The May Dawn namely rape on the domestic constitutionalism
Autorzy:
Ławniczak, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942296.pdf
Data publikacji:
2016-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Rzeczpospolita
konstytucjonalizm
tradycja
Commonwealth
constitutionalism
tradition
Opis:
Polski konstytucjonalizm ma znacznie starszą metrykę niż zazwyczaj kojarzony z nim 1791 r. Wszak w materialnym znaczeniu terminu konstytucja jest synomimem ustroju politycznego, a zatem towarzyszy ona polskiej państwowości od jej zarania. Ewolucja rodzimej monarchii doprowadziła do powstania znaczących dokumentów jurydycznych, tworzących sformalizowaną część nadwiślańskiego konstytucjonalizmu, uzupełnianą przez zwyczaje. Obejmowały one niespisane ustrojowe fundamenty, które w 1767 r. uległy instytucjonalizacji w postaci Praw kardynalnych. Można je traktować jako pierwszą polsko-litewską konstytucję, jeśli pod tym pojęciem będziemy rozumieć zawierający najważniejsze dla państwa postanowienia akt o najwyższej jurydycznej mocy. W 1791 r. stała się nim Ustawa Rządowa z 3 Maja, przekreślająca dorobek rodzimego konstytucjonalizmu w imię dostosowania się do ówczesnych eurostandartów.
Polish constitutionalism has sufficiently old tradition. In the material sense constitution means political system, so she is as old as our state. In the process of evolution in our monarchy appeared any important juridicial acts, which composed institutionalised part of native constitutionalism apart from fundamental for political regime customs. In 1767 these basic principles were published as Cardinal laws, which may be treated as original summit of lithuanian-polish constitutionalism. His end arrived in 1791 year, when in the name of progress was proclamed co called Constitution of Third May, which annihilated our original model of constitutional statehood.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 5 (33); 91-109
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swoi czy obcy. Prawosławni w dawnej Rzeczypospolitej
Ours or Others. Orthodox Population in Polish-Lithuanian Commonwealth in the XVI–XVIII Century
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171288.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew
prawosławie
Rzeczpospolita
Ruś
religia
tolerancja
Opis:
The society of the Commonwealth was always characterized – to a greater or lesser degree – by a diversified religious and national structure. The problem with a society with different religious characteristics had appeared on a large scale already in the 14th century, when ethnically non-Polish people could be found within the borders of the Commonwealth. In the 14th century the Kingdom of Poland lost extensive ethnically Polish areas in the West. The religious and ethnic structure of the state changed due to the incorporation of Red Ruthenia by Casimir III the Great (Kazimierz Wielki). Casimir III the Great – the last representative of the Piast dynasty – understood the importance of the problem connected with the presence of Orthodox Church members within state borders. The king preserved the rights and rites of the Orthodox Church. Political relations between the grand Duchy of Lithuania and Catholic Poland had religious repercussions. It curbed the development of the Orthodox religion and paved the way for the Latin Church – with all the political and cultural consequences. The Orthodox religion changed from the dominating position to a tolerated one. Yet the Jagiellonians understood that Orthodox people inhabited their own – in an ethnic sense – territories. The Jagiellonians, as opposed to the Angevin (Andegawenowie) or the House of Valois (Walezjusze), built their power on the multireligious structure of the Grand Duchy of Lithuania. They did not intend to follow the western model of a single religion Roman Catholic state, with one dominating Latin culture. Their stand resulted from the ethnic structure of the Grand Duchy of Lithuania. During the Jagiellonian dynasty, the Orthodox religion became a national and folk denomination, through the omnipresence of various forms of cult and rites. The power of the Commonwealth was based on its recognition by the Orthodox Ruthenian population of the Crown and the Grand Duchy of Lithuania as their own state. Good multireligious and multicultural cohabitation was shaken by the 1596 Union of Brest (Unia Brzeska). The Union of Brest undermined the main element of Ruthenian culture, based on its spiritual unity with Byzantium. A medial element, situated between the two traditions, was added to the existing Catholic-Orthodox model. The Union’s initiators were mistaken in their beliefs that its attractiveness would move Ruthenians from the Orthodox Church. Despite this tendency, the fall of Orthodox culture did not take place; on the contrary, it developed in new forms, which were more adequate to 17th century’s reality. Consequently, the Union of Brest did not turn against the Orthodox Church as such, but the Orthodox Church in the Commonwealth. The Union of Brest was in some aspects beneficial for the Roman Catholic Church, yet it did not solve any of the internal problems of the state. In Poland the distance between Polish elites and Ruthenian culture increased. A Protestant, brought up in western culture, was closer to a Catholic than a Ruthenian following Byzantine traditions, though increasingly more and more immersed in Polish culture.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 207-224
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Adrian Ostanek, Wydarzenia 1930 roku w Małopolsce Wschodniej a bezpieczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 198.
Autorzy:
Cichoracki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925748.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Adam Adrian Ostanek
bezpieczeństwo
II Rzeczpospolita
Opis:
Piotr Cichoracki dokonał recenzji publikacji: Adam Adrian Ostanek, Wydarzenia 1930 roku w Małopolsce Wschodniej a bezpieczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, ss. 198.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 2 (260); 215-219
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Kołakowski, Andrzej Krzak: „Sprawa majora Jerzego Sosnowskiego w świetle dokumentów analitycznych Oddziału II SG WP i zeznań Franza Heinricha Pfeifera”. Warszawa: Demart, 2015, 271 s.
Autorzy:
Graczyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782485.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Jerzy Sosnkowski
wywiad wojskowy
II Rzeczpospolita
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2016, 9; 171-175
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unemployment in Poland in 1918–2018
Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630467.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
unemployment
work
employment
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
bezrobocie
praca
zatrudnienie
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
The article presents a synthetic analysis of unemployment in three periods of Polish history: the Second Polish Republic, the Polish People’s Republic (PRL) and the Third Polish Republic. In all these periods, unemployment was a consequence of historical conditions as well as economic and social changes. In the interwar period, the unemployment was a result of a traditional economic structure, the Great Depression and the post-war demographic boom. After the Second World War Poland became part of the Soviet bloc, and the official ideology declared full employment. In the Polish People’s Republic the consequence of this policy was hidden unemployment, which proved a heavy burden for the economy. Official unemployment returned after 1989, as a result of economic and social changes. In all the three abovesaid time spans, women and young people were most significantly affected by the unemployment. This issue is still regarded as crucial, though thanks to government programmes and aid provided by the European Union, its effects appear to be less severe.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 102-120
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A century of Polish economic policy
Sto lat polskiej polityki gospodarczej
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629967.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
economics
the Third Polish Republic
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityka gospodarcza
ekonomia
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Polityka gospodarcza rządu polskiego przechodziła różne fazy, które jednak generalnie można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należały te, kiedy polityka polska mieściła się w głównym nurcie przemian światowych. Do drugiej te, kiedy władze polskie stawiały na alternatywne wobec mainstreamu rozwiązania, ulegając pokusie „pójścia na skróty”. Generalnie można powiedzieć, że pierwsze przyczyniały się do rozwoju kraju, a drugie sprowadzały jego rozwój na manowce, izolując od gospodarki światowej. Do pierwszej grupy można zaliczyć cały okres międzywojenny, łącznie z latami 30., kiedy to tendencje autarkiczne były właśnie mainstreamowe, lata 1944–1947 i lata 1989–2015.
The economic policy of Polish governments changed but can be broadly divided into two groups. The first encompassed periods when Polish policy belonged to a widelydefined world mainstream. The second – those when Polish governments attempted alternatives to the mainstream, looking for various ways of “taking a shortcut”. In general, the first group helped economic development, the second hindered it, isolating the country from the world economy. The first group included the entire interwar period, when autarchic tendencies were mainstream, as well as the years 1944–1947 and 1989–2015.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 11-33
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku na łamach prasy ogólnopolskiej – studium przypadku „Gazety Wyborczej” i „Rzeczpospolitej”
The elections to the European Parliament in 2014 in the nationwide dailies – a case study of “Gazeta Wyborcza” and “Rzeczpospolita”
Autorzy:
Adamik-Szysiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619828.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
election campaign
the European Parliament
“Gazeta Wyborcza”
“Rzeczpospolita” content analysis
kampania wyborcza
Parlament Europejski
„Gazeta Wyborcza”
„Rzeczpospolita”
analiza zawartości
Opis:
The article presents the results of research on the media agenda of two national dailies “Gazeta Wyborcza” and “Rzeczpospolita”, related to popularizing the election campaign preceding the 2014 elections to the European Parliament. The subject of empirical research concerned both the presence of the issues concerning individual political groups, and their presentation to the public on the pages of each daily respectively. One of the results of the analysis is the confirmation of the hypothesis that there was a high degree of interdependence between the ranking of subjects presented by the media and the public agenda in the studied period (Pearson’s coefficient amounted to 0.93)
W artykule podjęto próbę ukazania agendy dwóch dzienników ogólnopolskich „Gazety Wyborczej” i „Rzeczpospolitej”, związanej z nagłośnieniem kampanii wyborczej poprzedzającej wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku. Przedmiotem badań empirycznych uczyniono zarówno obecność na łamach wspomnianej prasy problematyki dotyczącej poszczególnych ugrupowań politycznych, jak i sposób jej prezentacji opinii publicznej. Jednym z rezultatów przeprowadzonej analizy jest pozytywnie zweryfikowana hipoteza wskazująca na wysoki stopień współzależności rankingu tematów agendy medialnej i publicznej w badanym okresie (współczynnik Pearsona wyniósł 0,93).
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2018, 1; 79-96
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek medialny Platformy Obywatelskiej. Retoryczna analiza dyskursu w prasie codziennej przed wyborami parlamentarnymi w roku 200
Media image of the Civic Platform. Rhetorical discourse analysis of the polish daily press before the parliamentary election in 2007
Autorzy:
Janus, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954281.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
Tematy:
dyskurs
retoryczna analiza dyskursu
perswazja
Gazeta Wyborcza
Rzeczpospolita
Platforma Obywatelska
discourse
rhetorical discourse analysis
‘Gazeta Wyborcza’
‘Rzeczpospolita’
Civic Platform
Opis:
W artykule prezentuję wyniki analizy dyskursu prasowego „Gazety Wyborczej” i „Rzeczpospolitej” poświęconego wizerunkowi „Platformy Obywatelskiej” w ostatnim tygodniu kampanii wyborczej przed wyborami parlamentarnymi z roku 2007. Przyjmując jako metodę retoryczną analizę dyskursu staram się pokazać jak dwa różne dzienniki opisując te same wydarzenia mogą wpływać na ich interpretację wśród czytelników. W analizie porównane zostały m.in. takie elementy dyskursu jak: język tekstów i nagłówków, elementy stylistyczne, chwyty retoryczne, dobór rozmówców i tematów.
In the article author presents results of the rhetorical discourse analysis of the Civic Platform image in ‘Gazeta Wyborcza’ and ‘Rzeczpospolita’ in the last week of parliamentary election campaign. Using the rhetorical discourse analysis author shows how two different press titles describing the same facts can impact readers interpretation. The analysis presents i.a. comparison of such discourse elements as the language of the articles and leads, stylistics, figures of speech, interlocutors selection.
Źródło:
Władza sądzenia; 2014, 4. Rozważania o kulturze politycznej. Marcin Kotras, Ewa Migaczewska (red.); 102-123
2300-1690
Pojawia się w:
Władza sądzenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz przywództwa politycznego kanclerza Olafa Scholza na łamach dziennika „Rzeczpospolita” w kontekście wojny Rosji w Ukrainie (2021–2023)
Autorzy:
Leśniczak, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Olaf Scholz
political leadership
“Rzeczpospolita”
image
Russia’s war in Ukraine
przywództwo polityczne
„Rzeczpospolita”
wizerunek
wojna Rosji w Ukrainie
Opis:
Celem artykułu jest rekonstrukcja medialnego obrazu przywództwa politycznego Olafa Scholza w okresie bezpośrednio poprzedzającym pełnoskalową inwazję Rosji na Ukrainę w 2022 r. oraz podczas wojny, aż do konferencji dotyczącej przyszłości Ukrainy odbywającej się w Arabii Saudyjskiej w Dżuddzie. W badaniach wykorzystano metodę analizy zawartości, metodę systematycznego przeglądu literatury oraz metodę analizy i syntezy. Wizerunek Scholza na łamach dziennika „Rzeczpospolita” jest ambiwalentny i odzwierciedlający tzw. Realpolitik. Kanclerz RFN został zaprezentowany jako polityk wspierający Ukrainę zasadniczo tylko na poziomie deklaratywnym, natomiast medialny obraz realnych działań Niemiec jest niespójny z przekazem słownym kanclerza. W analizowanym dzienniku wizerunek szefa rządu RFN jest obrazem polityka mającego zamiar podtrzymywanie biznesowych relacji z Rosją i powrót do polityki business as usual z Federacją Rosyjską. Scholz zostaje zaprezentowany jako polityk niewspierający Ukrainę w jej aspiracjach związanych z członkostwem w NATO i Unii Europejskiej. Artykuł zwiększa wartość poznawczą w obszarze badań nad medialnym obrazem przywódców politycznych Europy w kontekście prowadzonej przez Federację Rosyjską wojny w Ukrainie.
The aim of the article is to reconstruct the media image of Olaf Scholz’s political leadership in the period immediately preceding Russia’s full-scale invasion of Ukraine in 2022 and during the war until the conference on the future of Ukraine held in Saudi arabia in Jeddah. The author used the method of content analysis, the method of systematic literature review and the method of analysis and synthesis. The image of Scholz in the “Rzeczpospolita” daily is ambivalent and reflects the so-called Realpolitik. The German chancellor has been presented as a politician who supports Ukraine basically only at the declarative level, while the media image of Germany’s real actions is inconsistent with the chancellor's verbal message. In the analyzed daily, the image of the head of the German government is that of a politician who intends to maintain business relations with Russia and return to the business-as-usual policy with the Russian Federation. Scholz is presented as a politician who does not support Ukraine in its aspirations related to membership in NATO and the European Union. The article increases the cognitive value in the area of research on the media image of Europe’s political leaders in the context of the war in Ukraine led by the Russian Federation.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2023, 30, 2; 107-126
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie przedstawicieli episkopatu Rzeczypospolitej w sprawy obronne państwa w dobie wojen z imperium osmańskim w drugiej połowie XVII wieku
Involvement of representatives of Polish episcopate in matters of national defence during the wars against Ottoman empire in second half of 17th century
Autorzy:
Hundert, Zbigniew
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24201066.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
episkopat
Rzeczpospolita
obrona państwa
Turcja
wojny polsko-tureckie
Opis:
Zaangażowanie episkopatu rzymskokatolickiego w sprawy obronne Rzeczypospolitej, które najlepiej było dostrzegalne w wieloletnich konfliktach z Wysoką Portą z 2. połowy XVII w. miało różne oblicza. Episkopat płacił znaczne sumy pieniężne na utrzymanie wojska w okresie zimowym (tzw. hiberna) a także finansował naprawę umocnień, czy zapewniał zaopatrzenie miastom Korony o dużym znaczeniu strategicznym – jak Kraków, czy Kamieniec. Najbardziej zauważalną działalnością była fundacja oddziałów wojskowych – zarówno tych utrzymywanych wyłącznie własnym sumptem, jak również tych włączanych do komputu wojska państwowego. Praktyka ta przynosiła zaszczyt poszczególnym patronom, ale także całemu episkopatowi, świadcząc o odpowiedzialności hierarchów Kościoła katolickiego za losy państwa. Szczególnego znaczenia praktyka wysyłania własnych wojsk przez biskupów nabrała właśnie podczas wojen z Turcją. Wówczas polscy biskupi nie tylko mieli przeświadczenie o ich obowiązku uczestniczenia w obronie Rzeczypospolitej, jako przedstawiciele senatu, ale też jako duchowni Kościoła Rzymskiego, czuli że powinni wziąć udział w słusznej krucjacie przeciw „nieprzyjaciołom Krzyża Świętego”, tj. islamskiemu Imperium Osmańskiemu.
Involvement of Roman Catholic episcopate in defence matters of Poland, most visible during prolonged conflicts with the Sublime Porte in second half of 17th century, took different forms. The episcopate paid significant sums for maintenance of the military in the winter period (so-called hiberna), financed repairs of fortifications and provided supplies to large cities of the Crown with major strategic importance – such as Cracow or Kamieniec. The most visible type of activity was financing of military troops – both those maintained exclusively by individual bishops, and those included in state military forces. Such practice brought credit to individual patrons, but also the entire episcopate, as a testimony to Church leaders’ sense of responsibility for the fate of the country. The practice of bishops founding their own troops has gained particular importance during the wars against Turkey. Polish bishops not only were convinced of their obligation to participate in the defence of the country as senators, but also as priests of the Roman Catholic Church they felt that they should participate in the righteous crusade against the “enemies of the Holy Cross”, i.e. Islamic Ottoman Empire.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 138-160
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła dotyczące ziem Rzeczypospolitej szlacheckiej w Łotewskim Państwowym Archiwum Historycznym
Sources for the Nobles’ Republic at The Latvian State Historical Archives
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352250.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Rzeczpospolita
źródła archiwalne
Ryga
Łotewskie Państwowe Archiwum Historyczne
Opis:
The Latvian State Historical Archives holds many sources to the lands of the Nobles’ Republic. To make the general characteristics of them author placed in the first table the most important fonds related this matter. Chief among them is Rigas Ārējais arhīvs (F. 673). This fond is composed of 4,058 items (from 1220 to 1869) that are parts of the four sections. For the Polish lands the most important is the section no. 1 that in chronological order includes items to 1621. The signatures of this section are described in details in the second table of the article. Creation of Rigas magistrate Ārējais arhīvs (F. 673) is associated with the operation of the medieval, municipal, external archive. In the office of the city council were kept registry records, correspondence, records and copies of important documents stored in the internal archive. These items were separated and from the second half of 18th century were called "Ausseres Ratsarchiv”. 1882 the fond was placed in the Municipal Archives of the History of Riga (Rigas pilsētas Vesturiskais arhivs). 1962 these collections were transferred to the Central State Historical Archives of the Latvian SSR, which was a follow-up of created in 1919 the State Archives of Latvia (now, since 1991 Latvijas Valsts Vēstures Arhīvs - LVVA). 1964 it was decided to put the collections of the former city council of Riga at the branch of LVVA. This action was intended to preserve records of the former magistrate of Riga in a separate building, situated in the old town. There were documents of both so-called. Internal archive (LVVA, F. 8) and external (LVVA, F. 673).
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 41-56
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata parlamentarna nad wyłonieniem składu Komisji Wojskowej w grudniu 1788 r.
Autorzy:
Szczygielski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689808.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Komisja Wojskowa
Sejm Wielki
Rzeczpospolita w XVIII w.
Opis:
Thanks to electing its members (on 22nd December 1788) the Military Commission took over the real power over the army. Overthrown during the parliamentary session of 3rd November 1788, the Military Department of the Permanent Council finally stopped functioning. During the December debate the deputies, who slightly outnumbered the senators, tried to increase their majority in the Seym. In the confederated Seym the votes of deputies and the votes of senators carried the same weight and consequently the result of parliamentary voting depended on the overall counting of all the votes. That is why the problem of deputies’ representation in the Seym was a matter of great significance. In order not to decrease the number of deputies it was decided that the current deputies would not become the members of the Commission (there was a fear that the deputies involved in the work of the Commission might neglect their duties as members of Parliament). At the same time the gentry aimed at increasing their majority in the Seym by excluding from the parliamentary debates those senators who would be elected for the Commission. However, this initiative failed due to the strong opposition of the senators. Instead, the senators suggested that the deputies’ majority in the Seym should be increased directly by increasing the number of deputy seats. The deputies accepted this proposal. For the time being it was not put into practice yet. However, the December debate lay foundations for the compromise between the gentry and the senators concerning preserving the senators’ legislative rights within the framework of the “two-chamber” Seym.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Zachodem a Wschodem, t. VI: Organizacja władz miejskich na obszarze Pierwszej Rzeczypospolitej i na Śląsku w XIII–XVIII w., red. Mateusz Goliński, Krzysztof Mikulski, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013 (348 s.)
Between West and the East, vol. VI: Organization of Municipal Authorities in the Area of the First Republic and in Silesia. 13th through 18th Centuries, ed. Mateusz Goliński, Krzysztof Mikulski, Press Adam Marszałek, Toruń 2013 (348 p.)
Autorzy:
Fokt, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/926038.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
władze miejskie, prawo magdeburskie, Śląsk, Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
The note refers to the volume dedicated to the problems of the organization of municipal authorities in Silesia and the Polish-Lithuanian Commonwealth between the 13th and 18th century. It was edited in 2013 as one of the results of a wide-ranged project aiming at studying the history of offices in the towns of the above mentioned territories and Western Pomerania
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2013, 6, 4; 429-431
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przepisy prawa miejskiego a wybory władz w Knyszynie (XVI – pocz. XVIII w.)
The municipal law and the election of the government in Knyszyn (16th – beg. of 18th century)
Autorzy:
Gołaszewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/926129.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
polsko-magdeburskie prawo, elekcja władz, Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
The article focuses on some regulations of the Polish-Magdeburg Law and the proceedings related to municipal elections in Knyszyn (a royal town in the Podlaskie Voivodeship) from 16th to the beginning of 18th century. The first, theoretical part of the article, describing pertinent rules of that law, is based on books written by the 16th-century Polish lawyers Bartholomaeus Groicki and Paulus Szczerbic. Its second part analyses some documents from the municipal records in order to explain the practice of elections in this town. Unfortunately, the number of available sources is limited, as we only have the royal privilege from 1568 A.D. and some information about the elections from 1625, 1643 and 1706. The article tries to find the answer to the following questions: the attitude of the inhabitants of that town toward the municipal offices and its representatives, the circle of persons exercising power and its stability, the influence of external factors on the appointment of officials. Summing up, the author points to some changes in the electoral procedure and to the multilateral interest in the results of the election.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2013, 6, 2; 109-131
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego w Kościele prawosławnym w II Rzeczypospolitej
An attempt to introduce the Gregorian calendar in the Orthodox Church in the Second Polish Republic
Autorzy:
Pawluczuk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171310.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
kalendarz gregoriański
kalendarz juliański
Kościół prawosławny
II Rzeczpospolita
Opis:
It was a question of deliberation from the beginning of the Second Polish Republic according to which calendar the liturgical life was to take place, and the lives of the faithful of the Orthodox Church at the same time. The attachment to tradition and to creation of the liturgical life based on the Julian calendar was obvious for the Church and the faithful. However, the state authorities, which sought to create the Orthodox Church independent of Moscow, from the influence of a minority of Belarusians and Ukrainians in the Second Polish Republic, seen the Orthodox Church Polonised, and thus living according to the Gregorian calendar. The Orthodox hierarchy had to repeatedly balance in the relationship between the Church and the state in order to effectively maintain leadership in the Church; therefore, they considered the introduction of the Gregorian calendar in the life of the Church. On the other hand, the hierarchy perfectly realised the fact that in some regions, mainly of Orthodox population, the attachment to tradition is so intense that the calendar change was too obscure and unacceptable. The argument that the state authorities have used had a pragmatic tone. They believed that the change of the calendar will help improve the lives of citizens for economic reasons. The top-down introduction by means of a regulation met with fierce wave of criticism of the faithful of the Orthodox Church in Poland. The use of the intervention of the government in relation to the clergy not complying with the regulation aroused additional reluctance. Unnecessary conflicts on a calendar background were critically evaluated by both the Metropolitan Dionysius, who asked the ministry to “cease the calendar interference from the administrative authorities” and the deputies and senators from Ukraine and Belarus.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 103-112
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludność niemiecka w polityce etnicznej „Polski Ludowej”
German Population in the Ethnic Policy of “People’s Poland”
Autorzy:
Szczepański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081562.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
polityka etniczna
mniejszość niemiecka
Polska Rzeczpospolita Ludowa
ethnic policy
German minority
Polish People's Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej w granicach Polski znajdowało się według różnych źródeł między 3,5 a 4,5 mln obywateli byłej III Rzeszy Niemieckiej. Zgodnie z ustaleniami tzw. Wielkiej Trójki, podjętymi w trakcie konferencji w Jałcie i Poczdamie, powyższa ludność miała zostać wysiedlona w granice powojennych Niemiec. Masowe akcje deportacyjne trwały w latach 1946 –1949 i objęły zdecydowaną większość populacji, ale w dotychczasowym miejscu zamieszkania pozostało wciąż ok. 200 tys. osób. W kolejnych latach istnienia „Polski Ludowej” również i one sukcesywnie opuszczały terytorium państwa, udając się na emigrację na Zachód. Nadrzędnym celem powstania niniejszego artykułu było podjęcie próby charakterystyki polityki etnicznej względem ludności niemieckiej w powojennej Polsce. Na przestrzeni lat stosunek państwa do powyższej grupy podlegał istotnym fluktuacjom, odznaczając się zarówno podejmowaniem wobec niej działań represyjnych, jak i umożliwieniem jej względnie niezakłóconej egzystencji
After the Second World War, according to various sources, there were between 3.5 and 4.5 million citizens of the former German Third Reich within the borders of Poland. According to the agreements of the so-called Big Three, made during the Yalta and Potsdam conferences, this population was to be resettled within the borders of post-war Germany. The mass deportation actions lasted from 1946 to 1949 and covered the vast majority of the population, but still about 200,000 people remained in their previous places of residence. In the following years of the existence of "People's Poland", they also gradually left the country, emigrating to the West. The primary objective of this paper was to attempt to characterize ethnic policy towards the German population in the post-war Poland. Over the years, the attitude of the state towards this group has fluctuated considerably, being characterized both by repressive measures and by the possibility of enjoying a relatively undisturbed existence.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2021, 3, 40; 9-24
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własność państwowa w gospodarce Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Zagóra-Jonszta, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582991.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
własność państwowa
akademicka myśl ekonomiczna
Opis:
Artykuł dotyczy własności państwowej w Drugiej Rzeczypospolitej oraz stanowiska ekonomistów wobec tej kwestii. Sektor państwowy w okresie międzywojennym się rozrastał. Wynikało to nie tylko z celowej polityki rządu (np. z procesu polonizacji wielkich przedsiębiorstw działających na szkodę państwa polskiego), ale również z sytuacji gospodarczej kraju i ogólnoświatowych tendencji. Jednak zarówno przedstawiciele myśli akademickiej, jak i rzecznicy sfer przemysłowych krytycznie odnosili się do aktywnej działalności państwa w gospodarce.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 475; 405-414
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interwencjonizm państwowy w przemyśle na łamach „Polski Gospodarczej” z lat 1930–1939.
Autorzy:
Majcher-Ociesa, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436313.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
interwencjonizm
etatyzm
„Polska Gospodarcza”
Druga Rzeczpospolita
kartele
Opis:
The state-financed "Polska Gospodarcza" (1930-1339) presented the official stand on the isssue of state intervention into the economy. During almost 10 tears during which the bi-weekly newspspers was published, only a few articles that included the word "interventionism" in their appeared, while the content of the term was spread across different issues of the newspaper. The phenomenon was  mentioned in the speechs of the Prime Ministers, Ministy of Industry and Trade as well as Ministers of Treasury. Economists, politicans, and enterpreneurs expressed their opinions on the ectxent of stste  intervention into the economy. The goverment intervened into the functioning of private enterprises through allowances credit and fiscal relaxations, mineral policy, etc. In 1938, the minister of Industry and Trade, Antoni Roman, created the Commisssion for the Examination of Interventionism. Its task was to consolidate all actions whitin the framework of this trend. Until 1938, interventionism was associated with tempory decissons that resulted from current problems. It appeared on a larger scale during the Great Depression and was a result of problems with the national economy. Downsides of interventionism included, among others, chaotic character of the undertaken activites, lack of consistency, blurred goals, and the luck of long-term plans with specification of intermediate goals. However, the authors emphasized the value of interventionism for the public good. During the entire interwar period, interventionism was discussed by the followers of liberalism and supporters of the increased interference of the government with economy.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 14; 127-134
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona dobrego imienia Józefa Piłsudskiego w świetle przepisów prawa karnego oraz w praktyce sądowej w okresie II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Siemaszko, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916735.pdf
Data publikacji:
2019-07-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Józef Piłsudski
ochrona dobrego imienia
II Rzeczpospolita
Opis:
Autor analizuje przepisy prawa karnego odnoszące się do ochrony czci i dobrego imienia Naczelnika Państwa, a także bezpośrednio Józefa Piłsudskiego obowiązujące w okresie międzywojennym. W swych rozważaniach autor skupia się nie tylko na rozważaniach dogmatycznych, analizuje również praktykę orzeczniczą polskich sądów w wybranych sprawach karnych przeciwko sprawcom uwłaczającym czci i dobremu imieniu Józefa Piłsudskiego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2018, 70, 2; 299-310
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy migracyjne a spójność społeczna w III Rzeczypospolitej Polskiej. Perspektywa pierwszej dekady po transformacji ustrojowej 1989 roku
Autorzy:
Kurcewicz, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098004.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
III Rzeczpospolita
spójność społeczna
kapitał społeczny
migracja
transformacja ustrojowa
Opis:
W rozdziale omówiono związek procesów migracyjnych z poziomem spójności społecznej w Polsce w pierwszej dekadzie po transformacji ustrojowej 1989 r. Autor opisuje procesy emigracyjne Polaków w latach 90. XX w. oraz wskazuje różnice pomiędzy tą falą migracji a późniejszymi wyjazdami z kraju po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Problemem badawczym tekstu jest wpływ nasilonych procesów migracyjnych na poziom kapitału społecznego i spójności społecznej w pierwszych latach III RP. Autorka dokonała analizy polityki migracyjnej prowadzonej wówczas przez rząd. W rozdziale poruszono także kwestię obecności obaw migracyjnych w dyskursie poszczególnych partii politycznych.
The chapter discusses the relationship between migration processes and the level of social cohesion in Poland during the first decade after the political transformation of 1989. The author describes the emigration processes of Polish people in the 1990s, and identifies differences between this wave of migration and later departures from the country after the accession of Poland to the European Union. The research question of the text is the impact of increased migration processes on the level of social capital and social cohesion in the early years of the Third Polish Republic. The author analyzed the migration policy pursued by the government at that time. The chapter also addresses the issue of the presence of migration concerns in the discourse of individual political parties.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2022, 29, 371; 57-68
2081-3333
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi kształtowania pamięci historycznej Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej
Paths of forming historical memory of Uniate Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Wereda, Dorota
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352279.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
pamięć historyczna
Cerkiew unicka
Rzeczpospolita
Żyrowice
Jozafat Kuncewicz
bazylianie
Opis:
Istotnym elementem budowy tożsamości wspólnoty religijnej powstałej w konsekwencji unii brzeskiej było tworzenie pamięci historycznej. Kreatorami polityki pamięci Cerkwi unickiej były środowiska elit tworzonych przez zakon bazylianów i wywodzących się z niego hierarchów. W Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej nie wykształcił się wiodący ośrodek konsolidujący społeczność wiernych. W XVII wieku wobec istniejących sporów o cerkwie katedralne, ważnym miejscem pełniącym rolę integrującą stały się Żyrowice - popularne miejsce kultu wizerunku maryjnego i grobu arcybiskupa Jozafata Kuncewicza, zamordowanego w 1623 r. przez prawosławnych mieszkańców Witebska. Miejsca te nie utrzymały swojego statusu przez XVIII stulecie, co było efektem podjęcia przez biskupów w miastach będący stolicami ich diecezji inwestycji budowy nowych cerkwi katedralnych. Biskupi organizowali przestrzeń estetyczną na poziomie gustów artystycznych przeciętnego szlachcica i realizowali potrzebę zdefiniowania swojego miejsca w strukturze przestrzennej i w kontekście historycznym. Wybór barokowych gmachów był komunikatem wizualnym odczytywanym zarówno przez współczesnych, jak i potomnych, oznajmiającym włączenie do kultury sarmatyzmu o zachodnioeuropejskim i łacińskim kodzie kulturowym. Pamięć historyczna była wzmacniana przez pamięć liturgiczną. Ugruntowaniu pamięci i wiedzy historycznej oraz wzmocnieniu poczucia ciągłości tradycji metropolii kijowskiej służyły modlitwy za zmarłych hierarchów, członków rodzin książęcych i szlacheckich. Tworzeniu społeczności, której podstawą poczucia wspólnoty jest wspólna przeżywanie wydarzeń i tworzących wspólną historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów, służyła praktyka mszy za Ojczyznę oraz liturgia w intencji monarchów, obchody lat jubileuszowych. Do pamięci historycznej Cerkwi unickiej hierarchowie wpisywali pamięć rodową eksponującą zasługi militarne w obronie Rzeczypospolitej.
An important element of building the identity of religious community created as a result of Union of Brest was building a historical memory. Creators of such memory for the Uniate Church were the elite circles, formed by Basilian monks and Church officials originating from the Order. Uniate Church in the Commonwealth did not develop a leading centre that would consolidate the followers community. In 17th century, in light of disputes about cathedral churches, an important place serving the purpose of integration has emerged in Żyrowice – a popular place of the cult of visage of Virgin Mary, and location of the grave of Archbishop Josaphat Kuntsevych, murdered in 1623 by Orthodox inhabitants of Vitebsk. Those places did not maintain their respective positions throughout the 18th century, as bishops decided to invest in new cathedral churches in their diocese towns. The bishops have organized the aesthetic space along the lines of artistic tastes of an average nobleman, and realized the need to define their place in a spatial structure and historic context. Choice of baroque buildings was a visual message, announcing inclusion of Sarmatism, with its West European and Latin culture code, in the culture. Historical memory was reinforced by liturgical memory. Purpose of consolidating the historical memory and knowledge, as well as reinforcing the sense of continuity of Kiev Metropolis tradition, was serviced by prayers offered for deceased officials of the Church, members of ducal and nobility families. Community, for which the basis of communal identity was joint experience of events and building common history of the Commonwealth of Two Nations, was formed by practicing Holy Mass for the Motherland, liturgy devoted to monarchs and celebration of anniversary years. Historical memory of the Uniate Church was also expanded by Church officials to include family memories, emphasizing military efforts in defence of the Commonwealth.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 600-621
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od sukcesu tygodnika do niszowego miesięcznika Zarys historii „Uważam Rze”
From a Successful Weekly to a Niche Monthly An Overview of History of Uważam Rze Magazine
Autorzy:
Kalbarczyk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967719.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
press
weekly opinion magazine
Uważam Rze
Rzeczpospolita
Do Rzeczy
Opis:
The article gives an account of the turbulent history of the Polish news magazine Uważam Rze and provides a diagnosis of the successes and the failures of the weekly. Starting with an overview of the situation in the market of weekly opinion magazines in Poland and an account of the circumstances surrounding the founding of the magazine by a group of so-called “rebellious” journalists, the article then explores changes in the Presspublica company and the influence they had on the format and profitability of Uważam Rze. The research is based on archive issues of Uważam Rze and on information related to events surrounding the magazine. Statements by the founders of the weekly and their views, the opinions of media experts, and an analysis of circulation numbers show why Uważam Rze became so successful and how its potential was lost. The results of this analysis show that the reader–columnist relation represents far more than the mere habit of reading a particular magazine – in place of Uważam Rze, two new weeklies emerged (Do Rzeczy and wSieci) and they immediately took over part of the magazine’s readership. On the other hand, the complicated relations between the publisher and the editor-in-chief illustrate how important the financial independence of a magazine may be when it comes to a press free from any outside pressures.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 28, 2
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reytan. Lekcja ciemności, która wraca echem żywym
Reytan. The lesson on darkness which returns as a living echo
Autorzy:
Ostasz, Gustaw
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451229.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Rymkiewicz
Reytan
The Republic of Poland
history
Rzeczpospolita
historia
Opis:
The plot of Rymkiewicz’s Reytan. Upadek Polski (Warsaw 2012) about the close of the 18th century in Poland is full of digressions on our times. This tale-essay written by a learned philologist and poet is about history which is being revived here and now. Tadeusz Reytan’s mosaic biography is presented by a detective narration which is not free from doubts deliberately raised by the author, who revives various documents and iconographic materials, above all Matejko’s painting-allegory Upadek Polski. Their significances have an effect on our history; they are the source of our anxieties which we fail to dispose of. The author-polymath has acquired in the internal world of this plot the status of the major element. He is prone to putting forward hypotheses and spins a fragmentary, unformed and open tale. He reveals his own thinking about the past and its echoes in the present. Our today and the 18th century yesterday create a marriage that is impossible to separate. They worry us and evoke the shape of tomorrow. ‘From St. Petersburg to Smolensk an icy wind is still blowing’.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 402-407
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan Pachnowski jako działacz Związku Miast Polskich w latach 1927–1935
Autorzy:
Synowiec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640447.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Pachnowski, Związek Miast, II Rzeczpospolita, budownictwo komunalne, finanse miejskie
Opis:
Stefan Pachnowski as an Active Member of the Association of Polish Cities in 1927–1935Stefan Pachnowski (1892–1943) was a lawyer, local government activist, president of Włocławek and in the years 1927–1935 an active member of the Association of Polish Cities (Związek Miast Polskich). Since 1927 he was among the representatives of the Management and the Executive Committee of the Association (Zarząd i Komisja Wykonawcza Związku) where he was involved in various initiatives. One of the most essential fields of his work were questions related to newly introduced building regulations. He presided over a special commission of real estate assessors in the Association of Polish Cities; they were working on the elaboration of a model project of local construction and police regulations, which were released in 1930. He was a keen supporter of the revitalisation of building and housing activities in Polish towns. As president of Włocławek he oriented his efforts towards the construction of small condominiums for the working people. He used to present his views and ideas at the reunions of the Association of Polish Cities. Since the very beginning of his membership in the Association, Pachnowski manifested avid interest in the improvement of the cities’ finances and, consequently, he became a member of the Financial Committee (Komisja Finansowa) within the Association. In the field of its interests there were among others: the revival of economic activity and the reduction of unemployment. In 1933 the institution of the Labour Fund (Fundusz Pracy) was established and the Association of Polish Cities was a strong supporter of its policies. Pachnowski himself encouraged the cooperation between the two bodies. In 1934, when his presidency of Włocławek was concluded, he engaged himself in the activity of the Labour Fund. With utmost care Pachnowski examined the legislation of local governments in the Second Republic of Poland and participated in the elaboration of local government law on behalf of the Association of Polish Cities. The law was promulgated on 22nd March 1933 but was not enthusiastically received by the members of the Association. That event gave rise to animated discussions about local government legislation and Pachnowski’s voice was among the most prominent ones in that discourse. The Association of Polish Cities delegated Pachnowski to the National Committee of Local Governments (Państwowa Rada Samorządowa). He also represented the Association within the Committee of Municipal Loan and Donation Fund (Komisja Komunalnego Funduszu Pożyczkowo-Zapomogowego). In 1931 he was appointed to the Electricity Committee (Komisja Elektryczna), and, towards the end of his activity, during the 13th convention in 1935, he joined the Verification Committee (Komisja Weryfikacyjna) which, on the basis of discussions and documentation provided by the Association office, elaborated proposals to be presented at the Association reunion.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 1
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies