Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rytuały przejścia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Rytuały przejścia w edukacji
    Transition Rituals in Education
    Autorzy:
    Szczepaniak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141562.pdf
    Data publikacji:
    2013-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    rytuały przejścia
    edukacja
    rytuały edukacyjne
    transition
    rituals
    education
    Opis:
    Rituals accompany people from their birth till death and play very important roles in their lives. They are an indispensable element of human functioning even though the participation in them is not always fully conscious. Organized outside daily routine they signify the uniqueness and importance of events which they accompany. Despite the fact that they themselves undergo changes what should be noticed is the need of stability based on what is certain and predictable. Understanding rituals of individuals and groups is a necessary condition for understanding the present time.
    Źródło:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2013, 16, 3(63); 71-86
    1505-8808
    2450-3428
    Pojawia się w:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrzędy wtajemniczenia chrześcijańskiego i muzułmańskiego drogą do Wewnątrz
    Autorzy:
    Łaba, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480462.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    homo religiosus
    inicjacja
    islam
    rytuały przejścia w chrześcijaństwie
    sakramenty
    rytuały przejścia w islamie
    wiara
    rites of passage in Christianity
    sacraments
    Islam
    rites of passage in Islam
    initiation
    faith
    Opis:
    Christian and Muslim initiation rites as the path to the Inside
    Źródło:
    Nurt SVD; 2018, 1; 131-150
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bierzmowanie versus rytuały przejścia
    Confirmation versus the rites of passage
    Autorzy:
    Walulik, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469606.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    bierzmowanie
    versus
    rytuały przejścia
    inicjacja chrześcijańska
    Confirmation
    the rites of passage
    an initiation Christian
    Opis:
    Celem artykułu jest pokazanie podstaw zapotrzebowania na obrzędy społeczne i uwrażliwienie na niebezpieczeństwo łączenia ich z inicjacją chrześcijańską zawartą w sakramencie bierzmowania. Odżywające w postmodernistycznym społeczeństwie zapotrzebowanie na rytuały motywuje do refleksji nad inicjacyjnym charakterem sakramentu bierzmowania, który uzewnętrznia się w ceremonii jego udzielania i przyjmowania. Odpowiednie wprowadzanie młodych chrześcijan w rozumienie istoty sakramentu bierzmowania i towarzyszących mu obrzędów może zaspokoić potrzebę uczestnictwa w rytuałach w ogóle. Jednakże, wprowadzenie to nie powinno być rozumiane jako alternatywa dla kulturowych rytów przejścia czy rytuałów inicjacji, ale przede wszystkim ma być doświadczeniem Bożej obecności na wszystkich etapach życia człowieka i zaproszeniem Boga do przyjaźni z Nim poprzez życie w Kościele. Przygotowanie do bierzmowania powinno uświadamiać młodym, że bycie chrześcijaninem wymaga świadomego zaangażowania w przymierze z Bogiem, a chrześcijaństwo jest szansą na udane życie.
    The aim of the article is to describe the grounding for the need for social rites and to emphasize the dangers of associating them with Christian initiation included in the sacrament of confirmation. The need for rituals, which is a tendency more and more revived in the postmodern society, inspires to rethink the initiation character of the sacrament of confirmation, which is expressed in the very rite of its distribution and reception. Proper introduction of young Christians into the understanding of the essence of the sacrament of confirmation and into the rite itself can satisfy the need for the participation in rituals in general. However, this introduction should not be understood as an alternative to various cultural rites of passage, or to the rituals of initiation, but, first of all, it must be grasped as the experience of God’s presence in all stages of human life and of God’s invitation to friendship through the Church. Preparation for confirmation should help youth to realize that being a Christian demands the conscious involvement in the covenant with God, and Christianity is a chance for a successful life.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2017, 24; 289-298
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrzędy przejścia. Refleksja etnologiczna o przekraczaniu granic
    Rituals of Border Crossing. Ethnological Reflection on Crossing the Borders
    Autorzy:
    Dziura, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38994657.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    granica
    przekraczanie granic
    obrzędy
    rytuały przejścia
    globalizacja
    border
    border crossing
    rituals
    rituals of border crossing
    globalization
    Opis:
    Granica to obszar, który jednocześnie łączy i rozdziela. Jest to pas ziemi między przyległymi terenami, który zabezpiecza to, co jest wewnątrz i jednocześnie pozwala na zetknięcie się z tym, co jest na zewnątrz. Przekraczaniu granic zawsze towarzyszyły i towarzyszą emocje, ponieważ obszar ten ma specyficzne cechy. By zmniejszyć poczucie lęku, obawy związanej ze zmianą obszarów, tworzono obrzędy i rytuały przejścia. Niniejszy artykuł przedstawia formalne wymogi stawiane przekraczającym granice, ale też pokazuje magiczno-religijne sposoby ochrony przed niebezpieczeństwami czyhającymi na granicy. Wyjaśnia postrzeganie granic w kulturze tradycyjnej i przybliża współczesną wizję granic. Przedstawia rytuał przekraczania granicy polsko-ukraińskiej.
    A border protects what is inside – orbis interior but simultaneously it lets to adjoin what is outside – orbis exterior. A border does not belong to anybody, it is the area “between”, so on one side it prompts to stop and on the other side it prompts to communication and connectivity. Borders were and are being crossed. Crossing them is connected with the change of the area but also with the experience of difference, alterity, outrangeness. To reduce the fear and anxiety about “the world abroad” and the demilitarised zone itself, there were always the rituals of border crossing. This article presents formal necessities connected with border crossing and it shows magical-religious ways of protection against the dangers lurking in the zone area. in a nowadays globalised world where the borders are wearing away and the countries welcome the comers, the rituals of crossing wither. But there are still places where you can experience these rituals. At the airports and exterior frontiers of the European Union the activities were multiplied to make travellers aware of the meaning of the border crossing. the description of the Polish-Ukrainian border controlling lets us educe the ritual of it and to capture – maybe at the last gasp – the activities performed in the demiliterised zone area. If the borders still exist, people will need the rituals of crossing them because these rituals give the feeling of safety. They are somehow connected with a kind of necessity but they also reduce the feeling of lost and fear.
    Źródło:
    Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2012-2013, 8-9, 1; 65-80
    1896-6365
    Pojawia się w:
    Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rytuały wchodzenia w dorosłość w przestrzeni religijnej i świeckiej (refleksje socjologiczne)
    Rituals of entering adulthood in the religious and secular space (sociological reflections)
    Autorzy:
    Sroczyńska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2103028.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-17
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    wchodzenie w dorosłość
    rytuały przejścia
    rytuały nadania i zatwierdzania
    współczesna młodzież
    entering adulthood
    passage rituals
    granting and approval rituals
    modern youth
    Opis:
    W tekście podjęto problematykę rytuałów przejścia, nadania i zatwierdzania towarzyszących wchodzeniu w dorosłość. W rozważaniach tych odniesiono się zarówno do kwestii teoretycznych, uwzględniając typologię rytuałów zaproponowaną przez Pierreʹa Bourdieu, jak i do wybranych rezultatów badań własnych (ilościowych i jakościowych), przeprowadzonych pod koniec pierwszej dekady XXI wieku wśród maturzystów regionu świętokrzyskiego. Pod uwagę wzięto te praktyki rytualne, które nadal posiadają znaczenie dla młodzieży (bierzmowanie, „osiemnastka” i matura), choć sposób ich celebracji oraz pełnione funkcje podlegają mniej lub bardziej istotnym przeobrażeniom.
    The text deals with the rituals of passage, granting and approval accompanying entering adulthood. These considerations refer to both theoretical issues, taking into account the typology of rituals proposed by Pierre Bourdieu, and to selected results of own research (quantitative and qualitative) carried out at the end of the first decade of the 21st century among high school graduates of the Świętokrzyskie region. The ritual practices that are still important for young people (confirmation, "eighteenth" and high school graduation) were taken into account, although the manner of their celebration and the functions performed are subject to more or less significant transformations.
    Źródło:
    Studia z Teorii Wychowania; 2021, XII(2(35)); 57-70
    2083-0998
    2719-4078
    Pojawia się w:
    Studia z Teorii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rytuały w rzeszowskich przedszkolach – analiza kalendarzy uroczystości i wydarzeń. Sprawozdanie z badań
    Rituals in kindergartens in Rzeszów – analysis of the ceremonies and events. Research report
    Autorzy:
    Curzytek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1538373.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    przedszkole
    uroczystości
    rytuały przejścia
    rytuały cykliczne
    rytuały okolicznościowe
    kalendarz wydarzeń rytualnych
    kindergarten
    ceremonies
    rituals of passage
    cyclical rituals
    occasional rituals
    calendar of ritual events
    Opis:
    Kalendarz uroczystości i wydarzeń przedszkolnych pełni istotną rolę w procesie wychowania i socjalizacji dziecka. Obchodzone według niego święta stanowią podstawową formę kultywowania tradycji i zachowania obrzędów. Momenty te w społeczności przedszkolnej rozumiane są jako zawieszenie normalnego, ustalonego porządku codzienności i wkroczenie w czas odświętny, nasycony symbolicznie. Powtarzane i celebrowane w corocznym przedszkolnym rytmie, mogą być interpretowane jako wydarzenia o charakterze rytualnym. Sprawozdanie zawiera opracowanie empirycznej weryfikacji części badań autorskich dotyczącej liczebności, typów i znaczenia rytuałów występujących w kalendarzach wydarzeń rzeszowskich przedszkoli. Analiza ilościowa przedszkolnych uroczystości i świąt została przeprowadzona przy użyciu standaryzowanego klucza kategoryzacyjnego, w którym wyróżniono rytuały przejścia, rytuały cykliczne i rytuały okolicznościowe. Wyniki jednoznacznie wskazują na istotną obecność rytuałów w funkcjonowaniu przedszkola.
    The calendar of preschool celebrations and events plays an essential role in the process of a child’s upbringing and socialization. According to it, all holidays are the basic form of cultivating tradition and maintaining rituals. For the preschool community, these moments are understood as suspending the normal, established order of everyday life and entering a festive, symbolically saturated time. Repeated and celebrated in the annual preschool rhythm, they can be interpreted as ritual events. The report contains an empirical verification of part of the author’s research on the number, types and significance of rituals occurring in the calendar of events in the Rzeszów kindergartens. The quantitative analysis of pre-school celebrations and holidays was carried out using a standardized categorization key in which rites of passage, cyclical rituals and occasional rituals were distinguished. The results clearly indicate a significant presence of rituals in the functioning of the kindergarten.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2020, 26, 1-2; 91-97
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Students’ Innocent Fun. Religious Riots and Rites of Passage in 16th Century Cracow
    Żacząt igrzyska niewinne. Tumulty religijne i rytuały przejścia w XVI-wiecznym Krakowie
    Autorzy:
    Hryniewicz, Iwo
    Machaj, Dawid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560567.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    religious riot
    violence
    rites of passage
    students
    catholics
    Cracow University
    zamieszki religijne
    przemoc
    rytuały przejścia w XVI-wiecznym Krakowie
    Opis:
    The main goal of this articles is to analyse the role of rites of passage in religious conflicts between Catholics and Protestants in early modern Cracow. In the article, several case studies of religious riots led by students of the Cracow University against Protestant funeral processions, weddings or simply churches were included. The key thesis of this article is that disturbing the rites of passage was a means of depriving Protestants of their social identity and - through the process of dehumanization – of their humanity. By interrupting weddings and capturing dead bodies during funerals Catholic perpetrators were trying to leave their opponents in the state of, to use Victor Turner’s phrase, „between and betwixt”, i.e. no longer having their previous status, but failing to acquire a new one. By disrupting the most holy Protestants ceremonies in such a humiliating manner, Catholics strove to show that their opponents lacked God’s support and their faith deserved to be considered nothing but an object of mockery. We would argue that, from perpetrators’ point of view, their actions were continuations of ritual activities started during Catholic feasts – transferring the cosmic struggle between Christ and Satan to the streets of early modern Cracow. In The participation of students in these acts of violence didn’t just demonstrate their belonging to a confession considered superior to that of their confessional other, but also participated in creating their social group identity. From this perspective, the violence surrounding rites of passage can be read as a transitional ritual for students in itself.
    Głównym celem artykułu jest analiza roli obrzędów przejścia w konfliktach religijnych między katolikami i protestantami we wczesnonowożytnym Krakowie. W artykule znalazło się kilka studiów przypadku tumultów religijnych zorganizowanych przez studentów Uniwersytetu Krakowskiego przeciwko protestanckim procesjom pogrzebowym, ślubom lub po prostu przeciwko zborom. Kluczową tezą artykułu jest to, że zakłócanie rytuałów przejścia było sposobem na pozbawianie protestantów ich tożsamości społecznej i - poprzez proces dehumanizacji - ich człowieczeństwa. Poprzez przerywanie ślubów i przechwytywanie ciał podczas pogrzebów katoliccy sprawcy próbowali pozostawić swoich przeciwników w stanie, używając zwrotu Victora Turnera " between and betwixt", tj. w stanie gdy nie posiadali już swojego poprzedniego statusu, ale gdy nie uzyskali jeszcze nowego. Przeszkadzając najważniejszym protestanckim ceremoniom w tak upokarzający sposób, katolicy starali się wykazać, że ich przeciwnikom brakowało Bożego wsparcia, a ich wiara zasługiwała na to, by być obiektem kpin. Uważamy, że z punktu widzenia sprawców, ich działania były kontynuacją rytualnych działań zapoczątkowanych podczas świąt katolickich - przeniesieniem kosmicznej walki między Chrystusem a szatanem na ulice ówczesnego Krakowa. Uczestnictwo studentów w tych aktach przemocy nie tylko świadczyło o ich przekonaniu do przynależenie do wyznania lepszego od wyznania ich przeciwników, ale także przyczyniało się do tworzenia tożsamości grupowej. Z tej perspektywy przemoc otaczająca rytuały przejścia może być interpretowana jako rytuał przejścia dla samych studentów.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/2; 179-202
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brides for the afterlife? Some considerations on female burials from West Lithuania in the third century AD
    Narzeczone na wieczność? Uwagi na temat pochówków kobiecych z Litwy Zachodniej z III wieku n.e.
    Autorzy:
    Banytė-Rowell, Rasa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28328278.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
    Tematy:
    West Lithuania
    3 rd cent. CE
    female burials
    female outfit
    rites of passage
    zachodnia Litwa
    III wiek n.e
    pochówki kobiet
    strój kobiecy
    rytuały przejścia
    Opis:
    The article is devoted to the female costume of graves in West Lithuania (area of cemeteries with stone-enclosures, the northern part of so called Memelkultur acc. C. Engel), which belongs to the third cent. AD (interregional phases C1b-C2, ca 220-300AD)(Fig. 1). Particular attention is drawn to two burials from Šernai (DE – Schernen) cemetery in Klaipėda rajonas which was excavated by A. Bezzenberger in 1891 (published by him in 1892). The skeletal remains of Šernai graves 10 and 22 were described by Bezzenberger as belonging to individuals of child age which may be connected with category of infans II (7-14,9 years) (see footnote 90). These two burials are widely known foremost because of the splendid headdress decorated with tiny bronze details – studs with two legs (Group III D of Bronzebuckelchen acc. Blumbergs 1982) and bronze flat spirals-pendants (Fig. 2). Both Šernai graves contained a rich set of ornaments – neckrings, crossbow brooches, rosette tutulus pins or tutulus brooch, strings of beads with iron bell-shaped pendants, spiral bracelets of Klaipėda type acc. Michelbertas and sash-like bracelets, finger rings (Figs 3-7). The similar female burials were unearthed in the neighbourhood to Šernai Cemetery on the same left bank of Minija river, some four kilometres to the North-East – in Baitai Cemetery (now Baičiai, Klaipėda rajonas, DE – Baiten). The part of a female‘s outfit from Baitai Grave 18 also was a headdress (headband or front part of the hood) decorated with the same type elements like in Šernai graves 10 and 22 (Fig. 8). The set of jewellry was similar despite being less numerous: a silver neckring, a pair of rosette tutulus pins linked with a chain, glass and amber beads, spiral bracelet of Klaipėda type, bronze finger rings (Figs 9-12). The remains of teeth belonging to the deceased from Baitai Grave 18 were examined by Associate Professor Ž. Miliauskienė and it was concluded that they belong to an individual of adolescent age between 15 and 19 years of category juvenis (15-19,9 years). The female from Baitai Grave 8 contained no remains of splendid headdress but she was provided with a set of ornaments similar to the burials discussed above: two rosette tutulus pins linked with string of glass and amber beads and iron bell-shaped pendants, two bronze bracelets with slightly thickened terminals, three bronze finger rings (one with blue glass inlay) (Fig. 13). The anthropological investigation of finger bones preserved in Baitai Grave 8 allowed us to conclude that the burial belonged to a child under the age of 16 (this investigation was performed by Dr J. Kozakaitė). The deceased belongs to the age category of infans II (7-14,9 years) or to the transitional age towards category of juvenis (15-19,9 years). </br> <br>It seems that a headdress with bronze decoration, tutulus-shaped ornaments, strings of beads and iron bell-shaped pendants, spiral bracelets of Klaipėda type and sash-like bracelets with a concave cross-section were elements of a ‘uniform’ for the burials of girls and young females. The grave-set from Lazdininkai Grave 23 (1996) has such components and according to anthropological investigations this burial belonged to to an adultus individual of 20-30 years. Another female burial from Lazdininkai Grave 63 (2000) contained the remains of a headdress decorated with bronze details. The deceased belonged to the category of age juvenis/adultus (age of 15-25 years) (Bliujienė, Bračiulienė 2018, Table 25). It is noticeable that the remains of a headdress or other dress decorated with bronze details of Group III D of Bronzebuckelchen acc. Blumbergs and flat spiral pendants were also found in other burials in Šernai (graves 54, 67) and Baitai (graves 2, 24) cemeteries. Šernai Grave 54 was attributed to a ‘grown up child’ and recent anthropological investigations of teeth from Baitai Grave 2 proved that they belonged to the individual of age ca 18-25 years old. Thus, it seems that age of females provided with headdress vary between category of infans II and early adultus. All the burials discussed here were richly equipped with jewellery. Nevertheless, they were not exeptional in the context of the mid-third century – second half of third century in West Lithuania. Similar headdresses occured in other cemeteries of Memelkultur (such like Kurmaičiai, Dauglaukis, Tilsit). Tutulus pins also occured almost in every cemetery containing burials of this chronological period. The same may be stated on the occurrence of strings with iron-bell shaped pendants. Thus such richness may be caused not only by higher status of families of deceased. It is argued in the article that this may have been caused by the status of females based on their young age. The elements of outfit discussed in the article should be associated with ceremonial dress which could be used during wedding ceremonies. The preparation of young female deceased as a bride might be caused by the need to ensure her special status for the entering the Other World. The wedding motif is also represented in the male graves of that period containing containers/boxes with female types of jewellry. These grave-goods were interpreted by C. Reich (2013) as ‘gifts for brides‘ in the Afterlife. The set of jewellery and ceremonial costume prepared for the wedding rites were closely personally tied to the particular girl and in the case of premature death these items could not be inherited by other family members. The burial of a girl or young female with an outfit such as those discussed here was a custom related to giving back her property for the Afterlife that could not be used during her lifetime. Such rites ensured that the girl would be initiated into the status of married woman to ensure her position among her ancestors in the Other World. The elements of burials customs and wedding ceremonies have many common features in various cultures and a motif of farewell and parting with the beloved one is strongly intertwinned in them. Such archaic traditions are not specifically related to ethnic inheritance but most probably represent archetypes of human thinking.
    Artykuł poświęcony jest kobiecemu strojowi grobowemu z fazy C1b–C2, tj. ok. 220–300 n.e., z cmentarzysk z obudowami kamiennymi (północna część tzw. Memelkultur w ujęciu C. Engla) z dzisiejszej Litwy Zachodniej (Ryc. 1). Szczególną uwagę zwracają dwa inhumacyjne pochówki – groby 10 i 22 – z cmentarzyska w Šernai (dawn. Schernen) w rej. kłajpedzkim, rozkopanego przez A. Bezzenbergera w 1891 roku i opublikowanego przezeń rok później. Szczątki szkieletów z obu grobów Bezzenberge opisał jako należące do dzieci w wieku infans II (7–15 lat). Groby te są dobrze znane przede wszystkim z uwagi na wspaniałe nakrycia głowy zdobione drobnymi aplikacjami z brązu – guzkami z dwoma zaczepami (tzw. Bronzebuckelchen grupy IIID (wg Z. Blumbergs 1982) oraz płaskimi brązowymi zawieszkami binoklowatymi (Ryc. 2). Oba groby z Šernai zawierały też bogate zestawy ozdób i części stroju – naszyjniki, zapinki kuszowate, rozetowe szpile tutulusowe i zapinkęi tutulusową, sznury paciorków z żelaznymi zawieszkami dzwoneczkowatymi, spiralne bransolety typ kłajpedzkiego (wg M. Michelbertasa 1986) oraz bransolety mankietowe i pierścienie (Ryc. 3, 4). Podobne pochówki kobiece odkryto na cmentarzysku w Baitai (dziś. Baičiai, dawn. Baiten) położonym na tym samym lewym brzegu rzeki Miniji, ok. czterech kilometrów na północny wschód od Šernai. Do kobiecego stroju z grobu 18 z Baitai również należało nakrycie głowy (opaska lub kaptur) zdobione tak samo, jak czepki z grobów 10 i 22 z Šernai (Ryc. 5:1, 6:1.2). Podobny, choć mniej liczny był też zestaw biżuterii: srebrny naszyjnik, para rozetowych szpil tutulusowych połączonych łańcuszkiem, paciorki szklane i bursztynowe, spiralna bransoleta typu kłajpedzkiego i brązowe pierścienie (Ryc. 5:2–4, 6:3–13.14–18). Badania pozostałości zębów odkrytych w grobie 18 w Baitai wykazały, że należały one do osoby młodocianej w wieku iuvenis. Dziewczyna pochowana w grobie 8 w Baitai nie miała okazałego nakrycia głowy, ale była wyposażona w podobny zestaw ozdób jak omówione wyżej: dwie rozetowe szpile tutulusowe połączone sznurem szklanych i bursztynowych paciorków z żelaznymi zawieszkami dzwoneczkowatymi, dwie brązowe bransolety z lekko pogrubionymi zakończeniami, trzy brązowe pierścionki (jeden z oczkiem z niebieskiego szkła) (Ryc. 7:1.4–45). Analiza antropologiczna kości palców zachowanych w tym grobie pozwoliła stwierdzić, że należały one do osoby poniżej 16 roku życia – a więc dziecka w wieku infans II lub przejściowym do wieku iuvenis. Wszystkie omawiane tu pochówki były bogato wyposażone w biżuterię, niemniej, na tle innych pochówków z połowy i drugiej połowy III wieku n.e. z Litwy Zachodniej nie są wyjątkami. Podobne nakrycia głowy znamy z innych nekropoli Memelkultur (m.in. z Kurmaičiai, Dauglaukis i Tylży). Niemal na każdym cmentarzysku z tego okresu występowały też szpile tutulusowe czy sznury paciorków z żelaznymi zawieszkami dzwoneczkowatymi. Bogactwo wyposażeń omawianych pochówków nie musi więc być wyłącznie skutkiem wyższego statusu rodzin zmarłych. Możliwe, że odzwierciedlało ono status kobiet wynikający z ich młodego wieku. Omawiane tu elementy stroju należy łączyć z ceremonialnym strojem, który mógł być stosowany podczas ceremonii ślubnych. Prezentacja zmarłej młodej kobiety jako panny młodej mogła wynikać z konieczności zapewnienia jej odpowiedniego statusu podczas przejścia w zaświaty. Motyw zaślubin czytelny jest również w męskich grobach z tego okresu, zawierających pojemniki/pudełka z typowo kobiecą biżuterią – Ch. Reich (2013) zinterpretowała ją jako „dary dla narzeczonych” z zaświatów. Zestaw biżuterii i strój ceremonialny przygotowany do obrzędów ślubnych był osobistą własnością konkretnej dziewczyny i w wypadku jej przedwczesnej śmierci nie mógł być dziedziczone przez innych członków rodziny. Pochówek dziewczyny lub młodej kobiety w stroju takim, jak tutaj omawiane, byłby zatem formą przekazania jej na życie pozagrobowe własności, której nie mogła wykorzystać za życia. Obrzędy takie zapewniały dziewczynie status kobiety zamężnej, a tym samym uzyskanie stosownej pozycji wśród przodków w zaświatach. W różnych kulturach elementy zwyczajów pogrzebowych i ceremonii ślubnych splatają się ze sobą, a motyw pożegnania i rozstania z ukochaną osobą jest w nich szczególnie wyraźny. Te archaiczne tradycje nie są związane z konkretnymi etnosami, ale najprawdopodobniej odzwierciedlają pewne ogólnoludzkie archetypy kulturowe.
    Źródło:
    Wiadomości Archeologiczne; 2022, LXXIII, 73; 109-130
    0043-5082
    Pojawia się w:
    Wiadomości Archeologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrzędy inicjacji chłopców u Ludu Luguru we wschodniej Tanzanii
    Initiation Ritual of Boys among the Luguru People in Eastern Tanzania
    Autorzy:
    Skiba, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040469.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    rytuały przejścia
    tabu
    obrzezanie
    nauczanie
    wychowanie
    tradycyjna edukacja
    wiedza plemienna
    symboliczna śmierć
    transformacja
    powtórne narodzenie
    rites of passage
    taboo
    circumcision
    sexual role
    social stages
    traditional education
    symbolic death
    rebirth ritual
    Opis:
    Artykuł przedstawia obrzędy inicjacji chłopców u ludu Luguru we wschodniej Tanzanii. Autor postawił sobie za cel ukazanie znaczenia tradycyjnej edukacji w kształtowaniu wartości plemiennych, jaką zdobywali młodzieńcy podczas tego obrzędu. Opracowanie tego zagadnienia zostało dokonane na podstawie literatury takich autorów, jak: P. Pels, J.L. Brain, T.O. Beidelman i innych oraz własnych etnograficznych badań terenowych prowadzonych wśród ludu Luguru nad rytuałami przejścia w dniach 30.03.2003-30.04.2003. Inicjacja chłopców została zaprezentowana według modelu Arnolda van Gennepa. Według tej teorii rytuały przejścia dzielą się na trzy fazy: oddzielenia, przejścia i włączenia. Faza separacji charakteryzuje się odłączeniem od społeczności w celu przygotowania do przemiany mającej nastąpić w kolejnej fazie. Faza przejścia to czas symbolicznej śmierci, utraty starego imienia czy języka. Często zawiera dopełnienie obrzezania, ofiarę, post, może być czasem ciężkich prób i testów, podczas których nowicjusz zdobywa wiedzę związaną z życiem seksualnym, socjalnym i religijnym. Ostatnia faza to czas powrotu do społeczności, ale już jako nowa osoba, jako mężczyzna odpowiedzialny za swoje postępowanie i mający wyższy status społeczny.
    The article presents boys' initiation ritual among the Luguru people of eastern Tanzania. The author's goal is to show the importance of traditional education in shaping tribal values, gained by young men during this ritual. The development of this problem was based on the literature of authors such as P. Pels, J.L. Brain, T.O. Beidelman and others, and from my own ethnographic fieldwork conducted among the Luguru people on the rituals of passage from 30 March 2003 to 30 April 2003. Boys' initiation was presented by Arnold van Genneps' model. According to this theory, rites of passage are divided into three phases: separation, transition and incorporation. During the Separation phase, the young men disconnect from the community in order to prepare for Transition which will be in the next phase. The Transition phase is a time of symbolic death, the loss of the old name or language. It often includes fulfilment of circumcision, sacrifice, and fasting. This phase can sometimes offer severe trials and tests, during which the novice acquires knowledge related to his sexual, social and religious life. During the last phase, Incorporation, he returns to the community as a new person, a man responsible for his actions and having a higher social status.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 9; 211-224
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wilno – Kraków – Wilno. Podróże królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551)
    Vilnius – Cracow – Vilnius. The Journeys of Queen Barbara Radziwiłł (1523–1551)
    Autorzy:
    Januszek-Sieradzka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37199947.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Barbara Radziwiłłówna (1523–1551)
    Zygmunt II August (1520–1572)
    Wilno
    Kraków
    Niepołomice
    podróże królewskie
    adventus reginae
    rytuały przejścia
    Barbara Radziwiłł (1523–1551)
    Sigismund II Augustus (1520– 1572)
    Vilnius
    Cracow
    royal journeys
    rite of passage
    Opis:
    W artykule poruszono kwestię podróży królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551, koronowana 7 XII 1550), drugiej żony króla Zygmunta II Augusta (1520–1572, panował od 1548 r.). W polskiej historiografii zagadnienie podróży królowych podejmowane było incydentalnie, a do rzadkości należą ujęcia, które widzą podróż nie tylko jako przemierzanie przestrzeni i przekraczanie granic geograficznych i politycznych, ale w wymiarze symbolicznym. Podróże podejmowane przez Radziwiłłównę uznać należy z jednej strony za odbiegające od europejskiego i polskiego standardu ze względu na nierówność stanową małżonków i powszechną niechęć do królowej oraz z uwagi na silne uczucie, które żywił do niej Zygmunt August, a także krótki okres, jaki spędziła u jego boku. Z drugiej strony, mimo tych charakterystycznych okoliczności, swoją warstwą symboliczną jak najbardziej wpisują się w europejską tradycję i obyczaj. Najważniejszą i wymagającą przekroczenia największej liczby rzeczywistych i symbolicznych granic, bogatą w rytuały przejścia (rites de passage), była podróż „ślubna” do ojczyzny męża. Ta podróż z Wilna do Krakowa, mimo że odbyła ją nie narzeczona, ale żona, i mimo że była rozciągnięta w czasie i wymagała dodatkowych, długich postojów Barbary w drodze (Radom, Nowe Miasto Korczyn), zawiera zwyczajowe etapy podróży ślubnej, znaczone szeregiem rytuałów przejścia. W czasie pobytu w Krakowie Barbara przedsiębrała wraz z mężem liczne podróże do nieodległych Niepołomic, które stanowiły wyraźną ucieczkę przed trudnościami i rygorami życia na Wawelu. Z jednej strony królewska para, inaczej niż większość koronowanych głów, mogła spędzać czas niemal prywatny. Z drugiej, pobyty w Niepołomicach potęgowały trudności adaptacyjne Radziwiłłówny, a króla narażały na zarzut zaniedbywania obowiązków. Charakter pośmiertnego triumfu Zygmunt August nadał ostatniej podróży żony z Krakowa do Wilna, gdzie – zgodnie z własnym życzeniem – spoczęła po śmierci.
    The article addresses the issue of the journey made by Queen Barbara Radziwiłł (152–1551, crowned on 7 December 1550), the second wife of King Sigismund II Augustus (1520–1572, ruled from 1548). Polish historiography raises the question of queens’ journeys only incidentally, and it is a rare approach to see journeys not only as traversing space and crossing geographical and political borders, but also in their symbolic dimension. The most important, and requiring the crossing of the greatest number of real and symbolic boundaries, was the “honeymoon” journey to her husband’s fatherland. The itinerary from Vilnius to Cracow, even though it was made not by a fiancée, but a wife, and although it was prolonged and required additional and long stops for Barbara on her way (Radom, Nowe Miasto Korczyn), includes some usual stages marked by a set of rites of passage. During her stay in Cracow, Barbara and her husband undertook numerous trips to nearby Niepołomice, which were a clear escape from difficulties and rigours of living in the Wawel castle. On the one hand, the royal couple – unlike the majority of monarchs – could spend their time almost in private. On the other hand though, the visits to Niepołomice increased Radziwiłłówna’s adaptation difficulties, and exposed the king to reproaches about neglecting his duties. Sigismund Augustus authenticated his wife’s final journey from Cracow to Vilnius as a posthumous triumph, where – in accordance with her wishes – she was laid to rest.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 111-126
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania nad religijnością ludową w Katedrze Religiologii i Misjologii KUL
    Research on Folk Religiosity in the Department of Religious Studies and Missiology KUL
    Autorzy:
    Kupisiński, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036348.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Katedra Religiologii i Misjologii
    religijność ludowa
    zwyczaje i obrzędy ludowe
    obrzędowość doroczna i rytuały przejścia
    etnograficzne badania terenowe
    Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin
    folk religiosity
    folk customs and rituals
    annual rituals and rites of passage
    ethnographic field studies
    Opis:
    Artykuł prezentuje działalność, specyfikę i tematykę badań Katedry Religiologii i Misjologii nad religijnością ludową. Zarówno pracownicy naukowi, jak i studenci mogą poszczycić się znacznymi osiągnięciami w tym zakresie, o czym świadczą prace dyplomowe powstałe w Katedrze. W przypadku pracowników naukowych uwidacznia się to w obecności na konferencjach naukowych, gdzie wygłaszano referaty, które następnie ukazywały się w formie zbiorowych publikacji. Wiele artykułów z zakresu obrzędowości i religijności ludowej zostało opublikowanych w czasopismach i monografiach naukowych. W pracach zwraca się także uwagę na przemiany, jakie nastąpiły w obrzędowości dorocznej, weselnej czy pogrzebowej na przestrzeni ostatnich lat. Zmiany dokonują się na wielu płaszczyznach życia społecznego, kulturowego czy gospodarczego, nie ominęły również ludowej obrzędowości. Pomimo wkradania się w tę społeczność nowych trendów, tak często pochodzących z innych kultur, mieszkańcy wsi (w zależności od regionu Polski) na współczesny sposób reaktywują lub pielęgnują dawne zwyczaje i obrzędy ludowe. Rekonstrukcja tradycji ludowych i światopoglądu pozwala współczesnemu człowiekowi lepiej zrozumieć ludzkie zachowania w różnych kontekstach społecznych, historycznych i kulturowych, przez co zachęca do ponownego odczytania źródłowych materiałów etnograficznych, co z kolei pozwala lepiej rozpoznać i zrozumieć wiele stereotypów, zachowań i narracji obecnych we współczesnej kulturze polskiej i w przeżywaniu religii.
    The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain their methodology and the method of analysis of the collected source material deriving from ethnographic field studies into social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (wedding, funeral). Many articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and scientific monographs.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 131-147
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies