Temat: rownowaga - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: The Structuralist Study of Constitutional Law : a New Paradigm in Teaching Law
Strukturalne studium prawa konstytucyjnego: nowy paradygmat w nauczaniu prawa
Autorzy:: Piacenti, Lara Guimarães
Borges de Oliveira, Emerson Ademir
Ryndack, Jaqueline Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32083633.pdf
Data publikacji:: 2024-04-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: constitutional law study
structural bases
separation of powers
balance of powers
guarantee of rights
studium prawa konstytucyjnego
podstawy strukturalne
podział władzy
równowaga władzy
gwarancja praw
Opis:: The aim of this paper is the structuralist study of constitutional law teaching: the organization of constitutional law based on the three foundations of neoconstitutionalism. The systemic vision of the legal system involves not only perceiving the Law as a whole but visualizing all this from a fundamental law that serves as an interpretive basis. It’s conceived that constitutional law, in a broad sense, encompasses constitutional theory and constitutional law. It’s subdivided into separation of powers, balance between powers, and guarantee of rights. All other themes, in this regard, would derive from these three bases. It involves the organization of powers, control of constitutionality, and fundamental rights. Thus, for example, the study of the organization of each of the powers, the control of constitutionality and fundamental rights, correspondingly. This format allows a holistic view of constitutional law and the constitutions.
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie strukturalnego studium nauki prawa konstytucyjnego, opartego na założeniu o trzech fundamentach neokonstytucjonalizmu. Wizja systemu prawnego polega nie tylko na postrzeganiu prawa jako całości, ale także na przedstawieniu z perspektywy prawa fundamentalnego, które służy jako podstawa interpretacyjna. Przyjmuje się, że prawo konstytucyjne w szerokim znaczeniu obejmuje teorię konstytucyjną i prawo konstytucyjne. Dzieli się ono na trzy części: podział władzy, równowagę między władzami i gwarancję praw. Wszystkie pozostałe zagadnienia są podporządkowane tym trzem podstawom. Obejmuje to organizację władz, kontrolę konstytucyjności i prawa podstawowe. Taki format pozwala na holistyczne spojrzenie na prawo konstytucyjne i konstytucje.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 211-223
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Zrównoważona strategia wobec teorii instytucjonalnej przedsiębiorstwa
Sustainable strategy versus the institutional theory of the business enterprise
Autorzy:: Szplit, Andrzej
Szplit, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31804161.pdf
Data publikacji:: 2024-06-03
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
Tematy:: institutionalism
balance
strategic management
sustainability
strategy
instytucjonalizm
równowaga
trwałość
strategia
zarządzanie strategiczne
Opis:: Coraz większa turbulencja otoczenia sprawia, że klasyczne metody budowy strategii i zasad funkcjonowania przedsiębiorstw stają się mało przydatne. Dotyczy to nawet podstawowych założeń zarządzania relacjami, tak w ujęciu epistemologicznym, jak i metodologicznym. Z uwagi na obecne problemy społeczno-gospodarcze związane głównie z katastrofą klimatyczną szczególną rolę odgrywa presja na odpowiedni (zrównoważony – trwały) rozwój. Celem publikacji jest zbadanie możliwości budowy odpowiedzialnej strategii przedsiębiorstwa w ramach uwarunkowań społeczno-ekologicznych. W publikacji nawiązuje się do badań Rafała Krupskiego i jego koncepcji kreowania strategii z wymogami identyfikowania okazji i definiowania redundancji zasobów i kompetencji. Według Krupskiego zrównoważony wzrost jest pewną ideą zachowania się w otoczeniu, gdzie warunki niepewności występują powszechnie. Może to powodować, że optimum lokalne traktowane autonomicznie może być jednym z najgorszych rozwiązań z punktu widzenia optimum globalnego. Profesor Krupski zachęca, by problemy równowagi pomiędzy organizacją i jej otoczeniem stawały się przedmiotem dalszych badań naukowych, ponieważ mają podstawowe znaczenie dla teorii i praktyki zarządzania strategicznego. W nawiązaniu do tych postulatów autorzy opracowania uwzględniają w badaniach założenia teorii instytucjonalnej przedsiębiorstwa.
The increasing turbulence of the environment makes the classic methods of building strategies and operating principles of enterprises less useful. This applies even to the basic assumptions of relationship management, both from an epistemological and methodological perspective. Due to the current socio-economic problems related mainly to climate change, pressure on appropriate (sustainable and stable) development plays a special role. The aim of the publication is to explore the possibilities of building a responsible enterprise strategy within the framework of social and ecological conditions. The publication refers to the research of Rafał Krupski and his concept of creating a strategy with the requirements of identifying opportunities and defining redundancy of resources and competences. According to Krupski, sustainable growth is an idea of behaviour in an environment where conditions of uncertainty are common. This may mean that the local optimum treated autonomously may be one of the worst solutions from the point of view of the global optimum. Professor Krupski encourages further scientific research on the problems of balance between the organization and its environment because they are of fundamental importance to the theory and practice of strategic management. With reference to these recommendations, the authors of the study consider the assumptions of the institutional theory of the business enterprise in their research.
Źródło:: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów; 2024, 196; 25-39
1234-8872
2657-5620
Pojawia się w:: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Computing a mechanism for a Bayesian and partially observable Markov approach
Autorzy:: Clempner, Julio B.
Poznyak, Alexander S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24200692.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:: dynamic mechanism design
partially observable Markov chains
games with private information
Bayesian equilibrium
mechanizm dynamiczny
łańcuchy Markova
równowaga Bayesa
Opis:: The design of incentive-compatible mechanisms for a certain class of finite Bayesian partially observable Markov games is proposed using a dynamic framework. We set forth a formal method that maintains the incomplete knowledge of both the Bayesian model and the Markov system’s states. We suggest a methodology that uses Tikhonov’s regularization technique to compute a Bayesian Nash equilibrium and the accompanying game mechanism. Our framework centers on a penalty function approach, which guarantees strong convexity of the regularized reward function and the existence of a singular solution involving equality and inequality constraints in the game. We demonstrate that the approach leads to a resolution with the smallest weighted norm. The resulting individually rational and ex post periodic incentive compatible system satisfies this requirement. We arrive at the analytical equations needed to compute the game’s mechanism and equilibrium. Finally, using a supply chain network for a profit maximization problem, we demonstrate the viability of the proposed mechanism design.
Źródło:: International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2023, 33, 3; 463--478
1641-876X
2083-8492
Pojawia się w:: International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Dług Skarbu Państwa jako sposób na finansowanie deficytu budżetowego w Polsce w latach 2016-2021
State Treasury Debt as a Way of Financing the Budget Deficit in Poland in 2016-2021
Autorzy:: Rechul, Halina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/15010203.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:: dług publiczny
deficyt budżetowy
równowaga budżetowa
public debt
budget deficit
budget balance
Opis:: Podstawowym elementem efektywnego funkcjonowania każdego państwa jest sprawne i rozsądne zarządzanie finansami publicznymi. Każdy przejaw aktywności struktur publicznych wymaga finansowania środkami publicznymi. W nowoczesnych państwach istnieją dodatkowe możliwości finansowania potrzeb budżetowych, np. emisja obligacji. Gdy suma wydatków państwa przewyższa sumę jego dochodów, mamy do czynienia z deficytem. Suma tych deficytów z następujących po sobie lat, wraz z innymi czynnikami, stanowi dług publiczny. Celem opracowania jest zbadanie istoty i przyczyn powstawania długu publicznego oraz ocena jego poziomu i skutków dla gospodarki. W opracowaniu wykorzystano metodę opisową i metodę analizy danych statystycznych. Dane zaczerpnięto z opracowań statystycznych Ministerstwa Finansów. Wyniki analizy wskazują m.in., że dług Skarbu Państwa jest najważniejszą pozycją w strukturze państwowego długu publicznego i pozyskany został na rynkach krajowych. Słowa kluczowe: dług publiczny, deficyt budżetowy, równowaga budżetowa
The basic element of the effective functioning of each state is efficient and reasonable management of public finances. Each manifestation of activity of public structures requires financing with public funds. In modern countries, there are additional possibilities of financing budgetary needs, e.g. issuing bonds. When the sum of state expenditures exceeds the sum of its revenues, we are dealing with a deficit. The sum of these deficits over successive years, together with other factors, constitutes the public debt. The aim of the study is to examine the nature and causes of public debt and to assess its level and effects on the economy. The study uses the descriptive method and the method of statistical data analysis. The data was taken from the statistical studies of the Ministry of Finance. The results of the analysis indicate, among others, that the State Treasury debt is the most important item in the structure of the state public debt and was acquired on domestic markets.
Źródło:: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2023, 67, 3; 63-71
1899-3192
Pojawia się w:: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Fiscal Balance Factors of the Local Government: Panel Data Evidence from OECD Countries
Czynniki Równowagi Fiskalnej Samorządu Terytorialnego: badanie danych panelowych dotyczące krajów OECD
Autorzy:: Galiński, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28407270.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: równowaga fiskalna
deficyt
stabilność fiskalna
zagrożenie fiskalne
samorząd terytorialny
wybory samorządowe
korupcja
fiscal balance
deficit
fiscal sustainability
fiscal distress
local government
local elections
corruption
Opis:: Fiscal balance is perceived as a principal measure of fiscal sustainability in the local government. It also affects the budgetary response to a potential recession, determining a fiscal distress and a financial resilience. Thus, the economists conduct studies to identify factors influencing the fiscal balance at the local public level. Therefore, the aim of the paper is to examine fiscal, socio-economic, political, and institutional factors which affect the level of fiscal balance of the local government sector in Gross Domestic Product (GDP) on the basis of the OECD countries in the period 2007–2021. In the study both panel data models with fixed effects (FE) and random effects (RE), dynamic panel data models (GMM), as well as panel quantile regressions with fixed effects were estimated. As a result, the paper confirms that fiscal balance of the local government in GDP is affected by fiscal decentralisation on the expenditure side, an investment activity, a change in the debt ratio, an inflation, a change in the unemployment rate, the Human Development Index, the trade openness, the GDP growth, and local elections. What was also found was a statistically significant influence of the corruption in the case of the panel quantile regression with fixed effects. In addition, the Mann-Whitney U test, the Kruskal-Wallis test, and the Dunn test were applied to identify whether the level of fiscal balance of the local government sector in GDP had the same distribution in Central and Eastern European (CEE) countries and other OECD countries.
Równowaga fiskalna postrzegana jest jako podstawowy miernik stabilności fiskalnej w samorządzie terytorialnym. Wpływa ona na reakcję budżetu na wypadek potencjalnej recesji, determinując zagrożenie fiskalne i odporność finansową. Stąd ekonomiści prowadzą badania w celu identyfikacji czynników oddziałujących na równowagę fiskalną na szczeblu lokalnym. Dlatego celem tego artykuły jest zbadanie czynników o charakterze fiskalnym, społeczno-ekonomicznym, politycznym i instytucjonalnym, które wpływają na poziom salda budżetowego w relacji do Produktu Krajowego Brutto (PKB) na podstawie krajów OECD w latach 2007–2021. W badaniu zastosowano modele panelowe z efektami stałymi oraz z efektami losowymi, dynamiczne modele panelowe (GMM) oraz kwantylową regresję panelową z efektami stałymi. W rezultacie potwierdzono, że na poziom salda budżetowego samorządu terytorialnego w relacji do PKB oddziałuje strona wydatkowa decentralizacji fiskalnej, aktywność inwestycyjna, zmiany wskaźnika zadłużenia, inflacja, zmiana stopy bezrobocia, Wskaźnik Rozwoju Społecznego, wymiana handlowa, wzrost PKB oraz wybory samorządowe. Ujawniono także statystyczną istotność wpływu korupcji w przypadku oszacowanych modeli kwantylowej regresji panelowej z efektami stałymi. Dodatkowo zastosowano testy statystyczne U Manna–Whitney’a, Kruskala–Wallisa oraz Dunna w celu zidentyfikowania różnic pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej i pozostałymi państwami OECD pod względem rozkładu badanego salda budżetowego w PKB.
Źródło:: Ekonomia Międzynarodowa; 2023, 41; 38-66
2082-4440
2300-6005
Pojawia się w:: Ekonomia Międzynarodowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Keynesowska analiza wpływu inicjalnej zmiany popytu autonomicznego na dochód i produkcję w stanie równowagi
Keynes Analysis of The Impact of The Initial Change in Autonomous Demand on Equilibrium Income and Production
Autorzy:: Sadłowski, Adrian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/35051858.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Gdański. Wydział Ekonomiczny
Tematy:: three-sector economy
Keynesianism
aggregate demand
economic adjustment process
economic equilibrium
demand stimulation
gospodarka trzysektorowa
keynesizm
popyt zagregowany
proces dostosowań w gospodarce
równowaga gospodarcza
stymulowanie popytu
Opis:: Celem opracowania jest wyznaczenie na gruncie teoretycznym, o ile zmieni się – zgodnie z logiką podejścia keynesowskiego – poziom produkcji i dochodu w gospodarce trzysektorowej pod wpływem inicjalnej zmiany popytu autonomicznego. Zastosowano metody analizy matematycznej: arytmetyczną, algorytmiczną i geometryczno-algebraiczną. Ich wykorzystanie umożliwiło prześledzenie alternatywnych ścieżek rozumowania i lepsze zrozumienie istoty modelu keynesowskiego, w tym warunków skuteczności zalecanej przez keynesistów ekspansywnej polityki budżetowej.
The aim of the study is to determine, on theoretical grounds, how much – in accordance with the logic of the Keynesian approach – the level of production and income in the three-sector economy will change under the influence of the initial change in autonomous demand. Methods of mathematical analysis were used: arithmetic, algorithmic and geometric-algebraic. Their use made it possible to trace alternative paths of reasoning and better understand the essence of the Keynesian model, including the conditions for the effectiveness of the expansionary budgetary policy recommended by Keynesians.
Źródło:: Współczesna Gospodarka; 2023, 16, 1 (40); 1-9
2082-677X
Pojawia się w:: Współczesna Gospodarka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Modifications of Evans price equilibrium model
Modyfikacje modelu równowagi cenowej Evansa
Autorzy:: Zabolotnii, Serhii
Mogilei, Sergii
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27315394.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:: Evans model
market equilibrium
equilibrium price
differential equations
market modelling
model Evansa
równowaga rynkowa
cena równowagi
równania różnicowe
modelowanie rynku
Opis:: The paper regards the classical Evans price equilibrium model in the free product market in the aspect of regarding the opportunities for expanding (modifying) the model given that is aimed at perfecting the accuracy of its mathematical formulating. As an accuracy criterion, we have chosen a summary quadratic deviation of the calculated indices from the given ones. One of the approaches of modifying the basic Evans model is suggesting there is a linear dependence between price function and time as well as its first and second derivatives. In this case, the model will be described through differential equation of second order with constant coefficients, revealing some oscillatory process. Besides, it is worth regarding a non-linear (polynomial) dependence between demand, supply and price. The paper proposes mathematical formulating for the modified Evans models that have been approbated for real indices of exchange rates fluctuations. It also proves that increase of the differential and/or polynomial order of the given model allows its essential accuracy perfection. Besides, the influence of arbitrary restricting circumstances of the model on its accuracy is regarded. Each expanded Evans model is accompanied by mathematically formulated price and time dependence.
W artykule rozpatrzono klasyczny model równowagi cenowej Evansa na wolnym rynku produktów w aspekcie możliwości rozbudowy (modyfikacji) danego modelu, zmierzającej do udoskonalenia dokładności jego matematycznego sformułowania. Jako kryterium dokładności wybraliśmy sumaryczne, kwadratowe odchylenie obliczonych indeksów od zadanych. Jednym z podejść do modyfikacji podstawowego modelu Evansa jest sugerowanie istnienia liniowej zależności między funkcją ceny a czasem oraz jej pierwszą i drugą pochodną. W takim przypadku model będzie opisany równaniem różnicowym drugiego rzędu o stałych współczynnikach, ujawniającym pewien proces oscylacyjny. Ponadto warto zwrócić uwagę na nieliniową (wielomianową) zależność pomiędzy popytem, podażą i ceną. W artykule zaproponowano matematyczne sformułowania dla zmodyfikowanych modeli Evansa, które zostały zaaprobowane dla rzeczywistych indeksów wahań kursów walutowych. Udowodniono, że zwiększenie rzędu różniczkowego i/lub wielomianowego danego modelu pozwala na jego zasadniczą poprawę dokładności. Ponadto rozważany jest wpływ dowolnych okoliczności ograniczających model na jego dokładność. Każdemu rozszerzonemu modelowi Evansa towarzyszy matematycznie sformułowana zależność cenowa i czasowa.
Źródło:: Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska; 2023, 13, 1; 58--63
2083-0157
2391-6761
Pojawia się w:: Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Równowaga międzyinstytucjonalna jako kategoria analityczna w badaniach nad systemem politycznym Unii Europejskiej
Inter-institutional Balance as an Analytical Category in the Study of the Politicalsystem of the European Union
Autorzy:: Jaskulski, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32306335.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: European integration
interinstitutional balance
European Union institutions
European Union political system
integracja europejska
równowaga międzyinstytucjonalna
instytucje Unii Europejskiej
system polityczny Unii Europejskiej
Opis:: Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na adekwatność stosowania do badań nad systemem politycznym Unii Europejskiej analizy poprzez pryzmat koncepcji równowagi instytucjonalnej. Przedmiotowy artykuł ma przede wszystkim charakter analityczny, a nie empiryczny, wskazując na znaczenie równowagi międzyinstytucjonalnej w jej aspekcie prawnym i politologicznym, relacje równowagi międzyinstytucjonalnej z zasadą check and balances oraz funkcję, jaką równowaga międzyinstytucjonalna spełnia w systemie politycznym UE, a także kryterium, poprzez które zmiany w równowadze międzyinstytucjonalnej można badać. Pierwsza z hipotez badawczych weryfikowanych w niniejszym artykule stwierdza, iż istnieje konieczność odejścia od pojmowania stosunków międzyinstytucjonalnych poprzez pryzmat działalności tylko trzech podmiotów, tj. RUE, KE i PE, co miało miejsce przez wiele lat w badaniach prowadzonych nad systemem instytucjonalnym UE. Druga hipoteza badawcza zakłada, iż analiza systemu politycznego UE z użyciem zasady chceck and balances, ze względu na inne cele systemu politycznego UE niż państw narodowych, ma znacznie mniejszy potencjał eksplanacyjny, niż analiza tego systemu z użyciem koncepcji równowagi międzyinstytucjonalnej. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: instytucjonalno-prawną oraz neoinstytucjonalną.
The purpose of this article is to demonstrate the appropriateness of applying analysis through the lens of the concept of institutional balance to the study of the political system of the European Union. The article is primarily analytical rather than empirical, pointing out the importance of inter-institutional balance in its legal and political aspects, the relationship of inter-institutional balance to the principle of checks and balances, and the function that inter-institutional balance plays in the EU political system, as well as the criterion by which changes in inter-institutional balance can be studied. One of the research hypotheses tested in this article is that there is a need to move away from understanding inter-institutional relations through the prism of the activities of only three entities, i.e. the EU Council, the EC and the EP, which has been the case for many years in research on the EU institutional system. The second research hypothesis is that, because the objectives of the EU political system are different from those of the nation-states, the analysis of the EU political system using the principle of check and balances has much less exploratory potential than the analysis of this system using the concept of interinstitutional balances. The article uses the following research methods: institutional-legal and neo-institutional.
Źródło:: Przegląd Politologiczny; 2023, 4; 19-35
1426-8876
Pojawia się w:: Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: The applications of posturography in selected neurological disorders
Zastosowania posturografii w wybranych schorzeniach neurologicznych
Autorzy:: Oczadło, Anna
Kowacka, Urszula
Lewicka, Barbara
Matusik, Edyta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/11542742.pdf
Data publikacji:: 2023-09-13
Wydawca:: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:: stroke
rehabilitation
balance
posturography
Parkinson’s disease
udar mózgu
rehabilitacja
równowaga
posturografia
choroba Parkinsona
Opis:: Posturography is one of the objective methods of evaluating human balance. Human balance is the ability to maintain a vertical center of mass (COM) in the support area (base of support – BOS). COM in a homogeneous gravitational field coincides with the center of gravity (COG). The postural control system (PCS) maintains the COG projection in the support area and counteracts the external forces (gravity and inertia force) that destabilize the posture of the human body. Minimizing body deflection is controlled by the central nervous system (CNS). External stimuli are received through visual, atrial, proprioceptive and exteroceptive systems. The information is transmitted to the CNS, which, means of the feedback system, controls the motion system to minimize the risk of falls. The aim of this work is to present the types of posturography: static, dynamic, and follow-up posturography, their use in the objective diagnosis of imbalances, as a tool for rehabilitation and for monitoring the progress of treatment in Parkinson’s disease and patients after stroke.
Posturografia jest jedną z obiektywnych metod służących do oceny układu równowagi człowieka. Równowaga człowieka to zdolność do utrzymywania pionowego rzutu środka masy ciała (center of mass – COM) w polu powierzchni podparcia (base of support – BOS). COM w jednorodnym polu grawitacyjnym pokrywa się z rzutem środka ciężkości ciała (center of gravity – COG). System kontroli postawy (postural control system – PCS) utrzymuje rzut COG w BOS oraz przeciwdziała siłom zewnętrznym (sile grawitacji i bezwładności), które wpływają destabilizująco na postawę ciała człowieka. Minimalizowanie wychwiań kontrolowane jest przez ośrodkowy układ nerwowy (central nervous system – CNS). Poprzez narządy przedsionkowy i wzroku oraz eksteroreceptory i proprioreceptory odbierane są bodźce zewnętrzne. Informacje o nich przekazywane są do CNS, który poprzez reakcje zwrotne steruje układem ruchu tak, by minimalizować ryzyko upadków. Celem pracy jest zaprezentowanie trzech typów badań posturograficznych: statycznego, dynamicznego i nadążnego, a także przedstawienie zastosowań posturografii do obiektywnej diagnostyki zaburzeń równowagi oraz jako metody służącej do rehabilitacji i monitorowania postępów terapii w chorobie Parkinsona oraz u osób po udarze mózgu.
Źródło:: Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2023, 77, 1; 158-165
1734-025X
Pojawia się w:: Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Transformation of work-life balance perception in CEE countries in the post-pandemic era
Transformacja postrzegania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w erze postpandemicznej
Autorzy:: Stachová, Katarína
Stacho, Zdenko
Stasiak-Betlejewska, Renata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27315069.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Politechnika Częstochowska
Tematy:: work-life balance
post-pandemic era
CEE countries
równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
era po pandemii
kraje Europy Środkowo-Wschodniej
Opis:: Work-life balance is a crucial concept in today's world, as the tension between work and personal life is increasing due to remote work and long working hours. The article aimed to identify the degree of implementation of work-life balance elements in the work systems of organizations. The authors note a gap in the research regarding work-life balance, particularly in terms of the specificity of perspectives and differences in approaches among companies from various sectors. Additionally, there is a lack of analysis comparing the perceptions of local entrepreneurs and companies with foreign majority ownership. The survey distribution and data collection were conducted using the Google Forms platform from January to December 2020 in the CEE region. To test the hypotheses, the authors used a series of pairwise, non-parametric Wilcoxon tests, Mann-Whitney U test, and Kruskal- Wallis ANOVA to compare the expected and current state. In cases of significant effects, the analyses were supplemented with effect size indices. The study suggests that work-life balance is given more attention in larger companies in Central and Eastern European (CEE) countries. This study also shows that companies with foreign majority ownership pay marginally more attention to work-life balance. The sphere of business also significantly affected the work-life balance rating, with the service sector showing higher ratings than the industrial production sector. The positive aspect of the study is that entrepreneurs have relatively significant expectations for the development of work-life balance. However, the study is limited to only CEE countries, and future studies plan to expand the respondent database to include Western European countries for comparison.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym jest kluczowym pojęciem w dzisiejszym świecie, ponieważ napięcie między pracą a życiem osobistym rośnie z powodu pracy zdalnej i długich godzin pracy. Celem artykułu była identyfikacja stopnia wdrożenia elementów równowagi praca-życie w systemach pracy organizacji. Autorzy zauważają lukę w badaniach dotyczących work-life balance, szczególnie w zakresie specyfiki perspektyw i różnic w podejściu firm z różnych sektorów. Dodatkowo, brakuje analizy porównującej postrzeganie lokalnych przedsiębiorców i firm z większościowym udziałem zagranicznym. Dystrybucja ankiet i zbieranie danych zostały przeprowadzone za pomocą platformy Google Forms od stycznia do grudnia 2020 r. w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. W celu przetestowania hipotez autorzy wykorzystali serię nieparametrycznych testów Wilcoxona, test U Manna-Whitneya i ANOVA Kruskala-Wallisa w celu porównania stanu oczekiwanego i obecnego. W przypadku znaczących efektów, analizy zostały uzupełnione o wskaźniki wielkości efektu. Badanie sugeruje, że równowaga między życiem zawodowym a prywatnym jest przedmiotem większej uwagi w większych firmach w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Badanie to wykazało również, że firmy z większościowym udziałem kapitału zagranicznego przywiązują marginalnie większą wagę do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Sfera działalności również znacząco wpłynęła na ocenę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, przy czym sektor usług wykazał wyższe oceny niż sektor produkcji przemysłowej. Pozytywnym aspektem badania jest to, że przedsiębiorcy mają stosunkowo duże oczekiwania co do rozwoju równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Badanie jest jednak ograniczone tylko do krajów Europy Środkowo- Wschodniej, a przyszłe badania planują rozszerzyć bazę danych respondentów o kraje Europy Zachodniej w celu porównania.
Źródło:: Polish Journal of Management Studies; 2023, 27, 1; 312--326
2081-7452
Pojawia się w:: Polish Journal of Management Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: "Finally, We Could Have Slower Mornings and Proper Breakfasts!": Mapping Parenting Experience During Pandemic-Enforced Lockdown in Poland
"Wreszcie możemy mieć wolniejsze poranki i porządne śniadania!": mapowanie doświadczeń rodzicielskich podczas lockdownu w Polsce spowodowanego pandemią COVID19
Autorzy:: Sońta, Monika
Zych, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134465.pdf
Data publikacji:: 2022-06-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: doświadczenia pracowników
jakość życia zawodowego
dobre samopoczucie pracowników
praca w domu
równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
kryzys COVID
employee experience
quality of working life
employee wellbeing
working from home
work-life balance
COVID-crisis
Opis:: The aim of this study was to explore and indicate key moments in the experience of the Polish mothers who are caregivers and worked professionally during a national COVID-related lockdown between March and May 2020. This is a mixed-methods study. The main data was collected by an online survey (n=153) run between 14 and 30 May 2020 asking parents about the most challenging and the most positive moments they experienced during a homestay with their children. The responses were coded thematically. Additionally, five in-depth interviews with HR Business Partners in multinational companies have been conducted. As a result, the list of “positive” and “challenging” moments has been established identifying challenging areas such as: organizing daily routines, especially meals for all family members, and selfperception of being neither a “good enough” parent nor a productive employee. The positive discoveries about this unusual reality included seeing the national lockdown as an opportunity for a “slower pace of living”, strengthening family bonds, and experiencing the children’s independence in daily routines. In conclusion, the findings emphasise the importance of enabling flexibility to employees in giving the flexibility to decide on and organise his work schedule and priorities, expectations setting, and defining the desired outcome of work with a supervisor including clear communication about the expected level of availability and visibility in front of the computer.
Celem tego badania jest zidentyfikowanie kluczowych momentów w doświadczeniach matek, które były aktywne zawodowo, a jednocześnie opiekowały się dziećmi podczas wprowadzenia ścisłej izolacji społecznej związanej z ogłoszeniem stanu pandemicznego w Polsce między marcem a majem 2020 roku. Wnioski przedstawione w artykule dotyczą badania mieszanego. Większość danych uzyskano w ankiecie zrealizowanej w formule online pomiędzy 14 a 30 maja 2020 roku, w której zebrane zostały 153 odpowiedzi dotyczące najbardziej pozytywnych i najtrudniejszych momentów w doświadczeniu matek, które jednocześnie pracowały i opiekowały się dziećmi. Treści odpowiedzi na pytania otwarte zostały poddane analizie tematycznej. Dane w drugiej części badania uzyskane zostały w pięciu wywiadach pogłębionych z HR business partnerami pracującymi w firmach globalnych. Te wnioski miały charakter uzupełniający i ilustrujący doświadczenia zidentyfikowane w ilościowej części badania. Wnioski z badań zostały przedstawione w formie listy pozytywnych i negatywnych momentów w doświadczeniach tego okresu. Wśród „trudności” znalazły się m.in. wypełnianie codziennych obowiązków, w szczególności przygotowanie posiłków dla rodziny, a także postrzeganie siebie jako „niewystarczającej matki i niewystarczającego pracownika”. Z kolei doświadczenia pozytywne z tego okresu odnoszą się do wolniejszego tempa życia i docenienia spędzania czasu razem oraz możliwości obserwowania rozwoju i samodzielności dzieci w tej wyjątkowej sytuacji przymusowego pozostania w domu. Wnioski z badań potwierdzają wagę umożliwiania pracującym matkom decydowania o swoim sposobie pracy, np. ustalania priorytetów, organizowania dnia pracy, a także rolę zapewnienia elastyczności czasowej w wykonywaniu zadań. Druga konkluzja dotyczy konieczności podkreślania jeszcze bardziej niż w czasach przedpandemicznych oczekiwań przełożonego wobec pracy, co odnosi się nie tylko do wymaganych rezultatów, ale także opisania reguł działania w nowych okolicznościach czy określenia poziomu widoczności danej osoby podczas spotkań online.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2022, 81; 107-120
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Balancing between professional and private life
Balansowanie pomiędzy pracą a życiem osobistym
Autorzy:: Kornaszewska-Polak, Monika Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2041930.pdf
Data publikacji:: 2022-01-09
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: równowaga między pracą a życiem prywatnym
pokolenie Z
bliskie związki
rodzina
kariera
work-life balance
generation Z
close relationships
family
career
Opis:: The idea of reconciling work with personal life was in its heyday at the turn of the 20th century when people realised that it was impossible to completely separate these inextricably linked spheres of human existence. Neglecting either of them, and not only in the scientific discourse but also in everyday life, is in many aspects detrimental to close relationships and to the performance at work. Nevertheless, a perfect combination of these two dimensions of human activity seems almost unattainable, as a growing number of contemporary studies show. Becoming involved in one entails some negligence in the other. The family context represents a relevant example of the attempts to reach the work-life balance. It is increasingly frequent that the contemporary young adults’ generation prioritise work, individual career, and personal development in their hierarchy of values. They delay their decisions on starting a family, having children, or simply settling down until they have achieved an adequate status and prosperity. Seeking to satisfy the need for close bonds, many young adults engage in only temporary relationships (cohabitation, swingers), but also create substitutes thereof. This generation succumbs to a growing sense of loneliness, despite the fulfilling careers or satisfying material and social statuses.
Idea godzenia pracy zawodowej z życiem osobistym przeżywała swój rozkwit na przełomie XX i XXI wieku, kiedy zrozumiano, że nie jest możliwe zupełne rozłączenie tych dwóch sfer funkcjonowania człowieka, ponieważ nierozerwalnie się splatają. Pomijanie jednej lub drugiej sfery, nie tylko w dyskursie naukowym, ale także w codziennym życiu, ukazuje wiele strat w obszarze bliskich relacji (zaniedbania), ale także niższą wydajność pracy. Niemniej jednak, idealne połączeni obu tych wymiarów aktywności człowieka wydaje się niemal niemożliwe, jak pokazuje rosnąca liczba współczesnych badań. Zaangażowanie w jedną pociąga za sobą zaniedbania w tej drugiej sferze. Kontekst rodzinny jest znaczącym przykładem prób godzenia pracy zawodowej z życiem osobistym. Współczesne młode pokolenie osób dorosłych w swej hierarchii wartości stawia na pierwszym miejscu coraz częściej pracę zawodową i indywidualną karierę oraz rozwój osobisty. Ta młoda generacja odsuwa w czasie decyzje o założeniu rodziny, poczęciu dzieci czy ustabilizowaniu się, do momentu osiągnięcia odpowiedniego statusu oraz dobrobytu materialnego. W celu spełnienia potrzeby bliskich relacji wielu z młodych dorosłych wiąże się jedynie w związkach przejściowych (kohabitację, swingersi), ale także tworzy substytuty więzi. Pokolenie to doświadcza rosnącego poczucia osamotnienia, pomimo spełnienia zawodowego, satysfakcjonującej pozycji materialnej czy społecznej.
Źródło:: Family Forum; 2021, 11; 15-34
2084-1698
Pojawia się w:: Family Forum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Digital Sovereignty Strategies for Every Nation
Autorzy:: Shoker, Ali
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27294488.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: NASK - National Research Institute
Tematy:: autonomy
digital sovereignty
digital strategy
Nash equilibrium
technology sovereign
autonomia
cyfrowa suwerenność
strategia cyfrowa
równowaga Nasha
technologiczna suwerenność
Opis:: Digital Sovereignty must be on the agenda of every modern nation. Digital technology is becoming part of our life details, from the vital essentials, like food and water management, to transcendence in the Metaverse and Space. Protecting these digital assets will, therefore, be inevitable for a modern country to live, excel and lead. Digital Sovereignty is a strategic necessity to protect these digital assets from the monopoly of friendly rational states, and the threats of unfriendly Malicious states and behaviors. In this work, we revisit the definition and scope of digital sovereignty through extending it to cover the entire value chain of using, owning, and producing digital assets. We emphasize the importance of protecting the operational resources, both raw materials and human expertise, in addition to research and innovation necessary to achieve sustainable sovereignty. We also show that digital sovereignty by autonomy is often impossible, and by mutual cooperation is not always sustainable. To this end, we propose implementing digital sovereignty using Nash Equilibrium, often studied in Game Theory, to govern the relation with Rational states. Finally, we propose a digital sovereignty agenda for different country’s digital profiles, based on their status quo, priorities, and capabilities. We survey state-of-the-art digital technology that is useful to make the current digital assets sovereign. Additionally, we propose a roadmap that aims to develop a sovereign digital nation, as close as possible to autonomy. Finally, we draw attention to the need of more research to better understand and implement digital sovereignty from different perspectives: technological, economic, and geopolitical.
Źródło:: Applied Cybersecurity & Internet Governance; 2022, 1, 1; 1-17
2956-3119
2956-4395
Pojawia się w:: Applied Cybersecurity & Internet Governance
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Kształtowanie się nowego porządku międzynarodowego w okresie pandemii koronawirusa
The formation of a new international order during a coronavirus pandemic
Autorzy:: Soroka, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/21151018.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:: porządek międzynarodowy
równowaga sił
rywalizacja między mocarstwami
potencjał gospodarczy
strefa wpływów
zdolności wojskowe
international order
balance of power
rivalry between
superpowers
economic potential
military capabilities
influence zone
Opis:: W artykule ukazano zmiany w światowym układzie sił w ostatnich latach, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu pandemii koronawirusa na ewolucję istniejącego porządku międzynarodowego. W artykule zostały ukazane najważniejsze obszary nasilającej się rywalizacji między największymi mocarstwami oraz między mocarstwami regionalnymi w wymiarze polityczno-militarnym i gospodarczym, które mogą naruszyć istniejącą równowagę sił. Uwzględnione zostały zmiany w strukturze gospodarki światowej i nowe oblicza globalizacji. Dużo uwagi poświęcono kwestii przesunięcia rywalizacji między mocarstwami z obszaru euroatlantyckiego w kierunku Azji.
The article presents changes in the global balance of power in recent years, with particular emphasis on the impact of the coronavirus pandemic on the evolution of the existing international order. The article presents the most important areas of increasing rivalry between the greatest powers and between regional powers in the political, military, and economic dimensions, which may upset the existing balance of power. Changes in the structure of the world economy and new faces of globalization were taken into account. Much attention was paid to the issue of shifting rivalry between superpowers from the Euro-Atlantic area towards Asia.
Źródło:: Przegląd Geopolityczny; 2022, 40; 27-43
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:: Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: The EU work-life balance directive – will it be a game changer for family policy in Poland?
Dyrektywa o godzeniu ról zawodowych i rodzinnych – czy okaże się punktem zwrotnym dla polityki rodzinnej w Polsce?
Autorzy:: Kozłowska, Agnieszka
Ratajczak, Łukasz P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134092.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:: work-life balance
work-life balance directive
parental leave
father’s leave
gender equity theory
gender equality
educational policy
równowaga życia zawodowego i rodzinnego
równowaga praca-dom
dyrektywa work-life balance
urlop rodzicielski
urlop ojcowski
równość kobiet i mężczyzn
polityka rodzinna
polityka edukacyjna
teoria sprawiedliwości płci
Opis:: Introduction. Family is one of the most important values in human life, which is proved by the findings of various polls, reports, and research. However, its structure and models are subjects of constant changes which are connected with demographic, economic, and social developments of society. One of the most important factors of the transformation of family life models is the emancipation of women and men from their traditional gender roles. Women have crossed boundaries of gender stereotypes through their long-standing presence in the labour market, building their economic independence and performing gender-non-stereotyped jobs, which has been addressed in law at the European and national level. Emancipation of men from their stereotypical gender roles started later and is connected with men entering into family life and their stronger engagement in domestic and parental obligations and tasks. The symmetry between women’s and men’s emancipation is crucial for a better work-life balance in family life, and work-life balance is indicated as one of the most important factors of stability and good condition of the family. As such, work-life balance, and gender equity should be supported at the national level through legislation and other instruments of family policy, e.g., through education. Aim. The main aim of the article is to analyse how the new legislative tool of gender equality in the labour market – The EU directive on work-life balance from 2019 - may influence changes in family policy in Poland and educational policy in this field. The analysis is focused mainly on family life models (the models of gender roles and domestic labour division) as a key factor directly connected with possibility of gaining work-life balance in the family. Material and methods. The material used in the study were legislative documents on parental leave at the levels of the European Union and Poland: the EU work-life balance directives dating from 2010 (2010/18/EU) and 2019 (DIRECTIVE (EU) 2019/1158) as well as the EC proposal of the last one from 2017- COM (2017) 253 final, COD: 2017/0085, and the consolidated version of Kodeks pracy [the Labour Code], Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141, which was a source of respective provisions for Poland. The method used in the study was document analysis. Key provisions were extracted from chosen legislative acts and then analysed from a gender perspective, using as a reference gender equity theory. Individual vs. family character of the right to leave, its non-transferability vs. possibility of flexible transfer of leave between parents, high vs. low levels of payment and access to flexible working arrangements vs. fully engaging work, were used as a refence characteristics of the analysis. Results. Document analysis used in the study showed that both the European Commission proposal of the work-life balance directive dated in 2017 as well as its final version from 2019 – have had provisions which may effectively support gender equity and enhances engagement of men in their role of fathers. All the traits of parental leave used in the key to analysis – individual right to leave, non-transferability, high level of payment, and flexible working arrangements - were present there. The previous version of the directive, dating from 2010, did not have appropriate solutions or they were not obligatory. The Polish legislative act, from which parental leave provisions were extracted – Kodeks pracy [the Labour Code] – proved to be even less gender equal. Leave in Poland turned out to be legally based on the mothers’ entitlement to leave; it is also paid less than in the original European Commission’s proposal and is fully transferable between parents. Conclusion. Provisions of the EU work-life balance directive from 2019 are legislative instruments, which may enhance the process of emancipation of women in the labour market and emancipation of men in the family life. Implementation of the directive into national law in Poland is crucial for gender justice and the stability of the family, as other studies show that work-life balance and the engagement of men into domestic and parental obligations increases the probability of having a second child. Low TFR (Total Fertility Rate) and a decreasing number of marriages in Poland may be connected with wrongly addressed family policy, focused on supporting the traditional model of the family which is exercised by a decreasing percentage of families. Inadequacy of family policy is in line with a lack of education on connections between gender equality or gender equity and the stability of the family. In this respect, changing the national curriculum framework for Poland is an important challenge for the educational policy in the country. Complementing the content of the national curriculum framework and then school curriculum and handbooks, with gender perspective, may help to eradicate gender stereotypes which seem to be major obstacle in both women’s and men’s emancipation. Family needs gender equity for its stability and higher number of children. This fact should be noted by policy makers to better address social policy towards family.
Wprowadzenie. Rodzina jest jedną z najważniejszych wartości w życiu człowieka, co potwierdzają kolejne sondaże, raporty i badania. Jednak, w wyniku zmian demograficznych, a także ekonomicznych i społecznych, struktura i preferowane modele życia rodzinnego także podlegają zmianom. Jednym z kluczowych czynników wpływających na te zmiany jest emancypacja kobiet i mężczyzn. Przekraczanie granic stereotypów płciowych od dawna ma miejsce w odniesieniu do kobiet, które wkroczyły w sferę publiczną i rynek pracy, stopniowo budując swoją niezależność ekonomiczną i podejmując się kolejnych zawodów i stanowisk, stereotypowo uznawanych za domenę mężczyzn. Te procesy są od dawna wspierane przez polityki równościowe i towarzyszące im prawo antydyskryminacyjne, które powstaje zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i krajowym. Emancypacja mężczyzn z ich stereotypowych ról płciowych podąża za procesami emancypacji kobiet z pewnym opóźnieniem, i ujawnia się przede wszystkim we wkraczaniu mężczyzn w zarezerwowaną dotąd dla kobiet sferę życia rodzinnego, ich większym zaangażowaniu w czynności domowe i opiekuńcze, oraz zabieganiu o autonomię w realizacji rodzicielstwa (ojcostwa). Symetria pomiędzy emancypacją kobiet na rynku pracy oraz emancypacją mężczyzn w życiu rodzinnym jest kluczowa dla osiągnięcia równowagi praca-dom. Równowaga ta jest wskazywana jako jedna z najbardziej pożądanych wartości rodzinnych i zarazem istotny czynnik trwałości i potencjału rozwojowego rodziny. Z tego powodu, równowaga między życiem zawodowym i rodzinnym, podobnie jak leżące u jej podstaw równość kobiet i mężczyzn oraz sprawiedliwość płciowa, powinny być przedmiotem polityki państwa, realizowanej m.in. poprzez legislację i inne instrumenty polityk sektorowych, np. edukację. Cele. Głównym celem pracy jest zbadanie, jak dyrektywa 2019/1158 o urlopach rodzicielskich - nowy instrument legislacyjny, którego celem jest poprawienie równości kobiet i mężczyzn na rynku pracy w Unii Europejskiej oraz wspieranie godzenia ról zawodowych i rodzinnych przez oboje rodziców - może wpłynąć na zmianę polityki rodzinnej i edukacyjnej w Polsce. Analiza dotyczy głównie jednego aspektu polityki rodzinnej - modelu życia rodzinnego (modelu podziału ról w rodzinie), jako czynnika bezpośrednio związanego z możliwościami osiągania równowagi praca-dom. Materiał i metody. Materiał badawczy w pracy stanowiły dokumenty legislacyjne z poziomu Unii Europejskiej oraz krajowego, dotyczące godzenia ról zawodowych i rodzinnych. Były to trzy dokumenty unijne, pokazujące w perspektywie historycznej, ewolucję przepisów o urlopach rodzicielskich i uprawnieniach pracowniczych osób będących rodzicami, oraz jeden polski dokument prawny zawierający odpowiednie przepisy na poziomie prawa krajowego: dyrektywa dotycząca porozumienia partnerów społecznych na temat standardu urlopów rodzicielskich z 2010 roku (2010/18/EU); projekt nowej dyrektywy w tym obszarze, zaproponowany przez Komisję Europejską Europarlamentowi i Radzie w 2017 roku COM (2017) 253 final, COD: 2017/0085); ostateczna wersja (obowiązująca) dyrektywy o godzeniu ról, z 2019 roku (DIRECTIVE (EU) 2019/1158) oraz artykuły 180-186 z Kodeksu pracy, Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141 z późniejszymi zmianami, wersja ujednolicona. Jako metodę badawczą zastosowano analizę dokumentu stosując własny klucz, skonstruowany na podstawie badań literatury przedmiotu. Z badanych dokumentów wyodrębniono treści głównych przepisów dotyczących zasad udzielania urlopów rodzicielskich, a następnie analizowano je s perspektywy teorii sprawiedliwości płci, badając ich znaczenie dla podziału ról w rodzinie. Przyjęto następujące cechy urlopów jako referencyjne: indywidualny vs familiarny charakter uprawnienia urlopowego, przenaszalność urlopu pomiędzy rodzicami, poziom płatności za urlop i dostęp do elastycznej organizacji czasu pracy rodziców. Wyniki. Analiza dokumentów wykazała, że nowa dyrektywa, zarówno w wersji zaproponowanej przez Komisję Europejską, jak i obowiązującej - sprzyja partnerskiemu modelowi podziału ról w rodzinie. Starsza wersja dyrektywy, z 2010 roku wprowadzała 4 miesiące indywidualnego prawa do urlopu dla każdego z rodziców i nie wymagała, aby był on płatny. Pozwalała też na przenaszalność większej części urlopu, co czyniło ją nieefektywną jako narzędzie wspierające równowagę praca-dom. Natomiast obowiązujące w Polsce przepisy Kodeksu pracy, ze względu na swoją treść, mają charakter familiarny, wspierający stereotypowy podział ról w rodzinie. Urlop ten jest osadzony na uprawnieniach matki, nie dając ojcom rodzicielskiej autonomii. Jest też niżej płatny niż w propozycji Komisji Europejskiej (60% wobec proponowanego przez KE poziomu urlopu chorobowego – w Polsce byłoby to 80% pensji) i całkowicie przenaszalny. Nie ma w nim nawet małej części dedykowanej tylko ojcom, co, w połączeniu z pozostałymi cechami urlopu, skutkuje bardzo niskim odsetkiem wybieralności urlopu w przez ojców. Podsumowanie. Przepisy Unii Europejskiej zaproponowane w dyrektywie o godzeniu ról rodzicielskich w 2019 roku zawierają instrumenty prawne, mogące wzmocnić pozycję kobiet na rynku pracy oraz ojców w ich rolach rodzicielskich. Implementacja dyrektywy do prawa krajowego w Polsce jest kluczowa dla zwiększenia równości kobiet i mężczyzn w życiu rodzinnym oraz osiąganiu większej równowagi pomiędzy życiem rodzinnym a zawodowym obojga rodziców. Jak wykazały inne badania, większe zaangażowanie ojców w opiekę nad dziećmi i prace domowe sprzyja decyzjom kobiet o urodzeniu kolejnego dziecka, pozytywnie wpływa na trwałość rodziny i jej szanse rozwoju. Obserwowane w Polsce od kilkudziesięciu lat trendy demograficzne, bardzo niska dzietność, malejąca liczba zawieranych małżeństw i rosnąca liczba rozwodów mogą być efektem nieadekwatnie zaadresowanej polityki rodzinnej. Odejście od familializacji polityki rodzinnej na rzecz zwiększenia równowagi pomiędzy zaangażowaniem kobiet i mężczyzn w obowiązki domowe i rodzicielskie mogłyby pozytywnie wpłynąć na kondycję rodziny, jej trwałość i szanse rozwoju. Familializm w polityce rodzinnej jest spójny z przekazem polityki edukacyjnej, gdzie w badaniach podstawy programowej, zarówno obecnej, jak i poprzednich, wielokrotnie wskazywano na brak edukacji równościowej, służącej zbalansowanemu modelowi podziału ról w rodzinie. Wprowadzenie perspektywy równości kobiet i mężczyzn do treści podstawy programowej, włączenie jej do treści wszystkich przedmiotów, ze szczególnym uwzględnieniem wychowania do życia w rodzinie, historii, wiedzy o społeczeństwie, biologii i języka polskiego, jest istotnym wyzwaniem wynikającym z zadań związanych z transpozycją dyrektywy work-life balance. System edukacji powinien podjąć się zadania zwalczania stereotypów płciowych, gdyż hamują one emancypację kobiet i mężczyzn i utrudniają osiąganie równowagi praca-dom w rodzinach. Ten fakt powinien być zauważony przez decydentów odpowiedzialnych za polityki sektorowe w obszarze rodziny i edukacji, aby bardziej adekwatnie zaadresować instrumenty wsparcia rodziny.
Źródło:: Wychowanie w Rodzinie; 2021, XXV, (2/2021); 287-304
2082-9019
Pojawia się w:: Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "rownowaga" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język