Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rosyjski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 513
Tytuł:
«И звезда с звездою говорит…»
„I gwiazda rozmawia z gwiazdą…”
«Two stars begin a dialogue…»
Autorzy:
Федюкина, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420456.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Русский поэт
герой
горы
вершина поэзии
небо
Москва
творческий гений
душа
вечность
крест
лирика
любовь
молитва
гармония
предсказание
кончина
народ
звезды
Rosyjski poeta
bohater
góry
szczyty poezji
niebiosa
Moskwa
geniusz twórczy
dusza
wieczność
krzyż
liryka
miłość
modlitwa
harmonia
przepowiednia
zgon
naród
gwiazdy
Russian poet
hero
mountains
best poems
heaven
Moscow
poetical genius
soul
eternity
cross
lyric poetry
love
prayer
harmony
prediction
death
people
stars
Opis:
Нынешний 2014 год − юбилейный для великого русского поэта Михаила Юрьевича Лермонтова, второй величины русской поэзии после Пушкина. Судьба отпустила поэту 26 лет жизни, и за этот короткий срок он сумел составить обширное поэтическое наследие, которое люди хранят и помнят вот уже два столетия. Лермонтов рассматривается в статье как поэт высокой поэтической мысли – вершины его творчества посвящены разгадке сокровенных смыслов бытия. Поиски истины открыли ему путь к гармонии, выраженной в его лучших стихах, замечательными проявлениями которой стали стихотворения-молитвы, живущие не только в стихотворной, но и в песенной форме. В то же время диссонанс жизни и творчества рождал у него тревогу, проявлявшуюся порой в предвидении собственной кончины. Лермонтова постоянно влекла к себе историко-героическая тема. Последние годы жизни ознаменовались созданием поэмы из истории России, в которой он решает проблему духовного здоровья народа и истоков силы его духа.
W bieżącym 2014 roku przypada 200-setna rocznica Michała Lermontowa, następnej po Aleksandrze Puszkinie wyżyny poezji rosyjskiej. Poeta nie zmarnował 26 lat życia darowanych mu przez los, przez ten krótki czas bowiem potrafił nagromadzić obszerny spadek poetycki, który ludzie przechowują w pamięci na przeciągu już prawie dwóch stuleci. Lermontow jest rozpatrywany w artykule jako poeta, który osiągnął szczyty myśli poetyckiej poświęcone poszukiwaniom ukrytego sensu ludzkiego życia. Owe drogi ku prawdzie otwarli dla niego wizję harmonii, którą zawierają jego najlepsze utwory, w tym wiersze-modlitwy, istniejące również w postaci muzycznej. Jednocześnie rozdźwięk życia i twórczości stawał się źródłem niepokoju, który się wyrażał sporadycznie jako wizja rychłej śmierci. Poeta ciągle powracał również do wątku historycznego − w ostatnich latach jego życia powstał poemat historyczny, w którym rozstrzyga problem źródeł zdrowej egzystencji narodu i mocy jego ducha.
2014 marks the 200th anniversary of the birth of the second greatest Russian poet (after Pushkin) Mikhail Lermontov. Although Lermontov died at the age of 26, he nevertheless left people a great deal of his wonderful poems. People have remembered and kept these poems for two hundred years. The author of this article describes Lermontov as a poet with high poetic way of thinking. His best poems are devoted to the exploring the meaning of life. Searching for truth showed him the way to the harmony depicted in his best poems. We can find a reflection of this harmony in his poems prayers. They exist not only as poems but also as songs. At the same time, the dissonance between the life and work aroused his anxiety. This anxiety can be found in foreseeing his own death. Lermontov was always interested in the history and heroic life of the Russians. During his last years, he created a historic poem based on Russian history. Here, he described the spiritual health of Russian people and showed the sources of the Russian spirit.
Źródło:
ELPIS; 2014, 16; 221-225
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ШЛЯХИ, ХАРАКТЕР ТА ТИПИ ЗАПОЗИЧЕНЬ З УКРАЇНСЬКОЇ МОВИ В МОВУ РОСІЙСЬКУ (на матеріалі словника живої російської мови В. Даля)
WAYS, MEANS AND TYPES OF BORROWINGS FROM UKRAINIAN INTO RUSSIAN (based on V. Dahl Dictionary of the Russian Language)
Autorzy:
Тетяна, Космеда
Намачинська, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041651.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
borrowing
Ukrayinism
lexical meaning
lexicography
equivalent
Ukrainian language
Russian language
zapożyczenia
ukrainizm
znaczenie leksykalne
leksykografia
ekwiwalent
język ukraiński
język rosyjski
Opis:
W artykule wyznaczono na podstawie analizy słownika żywego języka rosyjskiego W. Dala typy zapożyczeń z języka ukraińskiego na rosyjski. Wyróżniono zapożyczenia pośrednie i bezpośrednie, kognaty, zapożyczenia leksykalno-semantyczne oraz semantyczne, zapożyczenia będące faktami rosyjskiego języka literackiego oraz te, które weszły w skład języka narodowego jako dialektyzmy. Ukrainizmy uzupełniły pasywną leksykę języka rosyjskiego w postaci archaizmów oraz historyzmów, jak również jego aktywną leksykę, z uwzględnieniem stylistycznej oraz stylowej różnorodności, reprezentując nominacje językowe właściwe i przenośne. Nie wszystkie fakty zapożyczeń z języka ukraińskiego odnotowane w słowniku W. Dala zostały formalnie potwierdzone we współczesnych słownikach języka rosyjskiego. Do ukrainizmów w języku rosyjskim należą przede wszystkim nominacje faktów ukraińskiej kultury i historii, leksemy, które „ujęzykowiają” kluczowe koncepty ukraińskiej mentalności, egzotyzmy oraz etnografizmy.
The article focuses on the borrowings types from the Ukrainian language into the Russian one based on the analysis of V. Dahl Dictionary of the Russian language. The direct and indirect borrowings, the cognate borrowings, lexical, lexical-semantic borrowings and their semantic types; the borrowings that became the facts of the Russian literary language and the ones that enriched the Russian language as the dialect words have been singled out. The Ukrayinisms enriched the passive stratum of the Russian language because they nominate the archaisms as well as the active stratum of the Russian language taking into account the stylistic diversity and the diversity of style, representing the direct and indirect nominations. Not all the facts of borrowings from the Ukrainian language fixed by V. Dahl are registered in modern dictionaries of the Russian language. The nominations of the facts of Ukrainian culture, its history, lexemes that verbalize the key concepts of Ukrainian mentality, exotisms and ethnographisms belong to the borrowings-Ukrayinisms in the Russian language.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 2; 19-33
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лінгвальні та позалінгвальні аспекти функціонування суржику в Україні
Lingual and Extralingual Aspects of Surzhyk Functioning in Ukraine
Językowe i pozajęzykowe aspekty funkcjonowania surżyka w Ukrainie
Autorzy:
Соколова [Sokolova], Світлана [Svitlana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388029.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Surzhyk
Ukrainian language
Russian language
colloquial language
mixed speech
surżyk
język ukraiński
język rosyjski
język potoczny
mowa mieszana
Opis:
Surzhyk is a mixed type of speech that is typical within modern Ukraine, where we can observe the coexistence of two major language codes, namely Ukrainian and Russian. These are represented by both literary variants and numerous subcodes, primarily Ukrainian dialects (including transitional dialects, with features related to Russian and Belarusian dialectal areas) and Russian colloquial speech with elements of slang. Some language scholars rank Surzhyk as a separate language subcode – as a peculiar type of pidgin – and try to study its structure (lexical composition, grammatical structure) and areal distribution of elements accordingly. At present, in addition to “classical” Surzhyk, a new type of mixed speech has also arisen on the Russian phonetic-grammatical basis with the involvement of a large number of Ukrainian lexemes (original or borrowed by the Ukrainian language), mainly terms, taken from different fields. This new type of mixed speech is Russian-Ukrainian Surzhyk. The report analyzes several samples of mixed speech. On the basis of this analysis, criteria for the qualification of a text are proposed either as an example of Surzhyk, or simply as speech with signs of interference. Such criteria include lingual (Ukrainian or Russian phonetic basis, levels of interference, number of foreign language implementations, variations within the text), social (language is higher in status at the moment of the occurrence of the phenomenon; the scope of the functioning of the idiom itself), territorial (depending on the speaker’s place of inhabitance – urban or rural) and personal (native/first language of the speaker, level of education, knowledge of the literary language). It was concluded that the new mixed speech differs from Surzhyk in terms of the number of used units of another language, linguistic levels of manifestation, scope of distribution, conditions of occurrence and personal characteristics of speakers, among which the level of education and possession of standard subcodes are of leading importance. It is a transitional phenomenon in the process of the formation of Ukrainian as a state language.
Surżyk to mieszany typ mowy, typowy dla współczesnej Ukrainy, gdzie obserwujemy współistnienie dwóch języków, ukraińskiego i rosyjskiego. Języki te są reprezentowane zarówno przez ich warianty literackie, jak i liczne subkody, przede wszystkim przez dialekty ukraińskie (w tym również dialekty przejściowe do rosyjskiego i białoruskiego obszaru dialektalnego) oraz przez potoczną odmianę języka rosyjskiego z elementami slangu. Niektórzy językoznawcy uważają surżyk za odrębny subkod językowy – swoisty rodzaj pidginu – i podejmują próby analizy jego struktury (leksykonu, gramatyki) i uwarunkowań z zakresu geografii językowej. Obecnie obok „klasycznego” surżyka pojawił się nowy typ mowy mieszanej, oparty na bazie fonetyczno-gramatycznej języka rosyjskiego, z udziałem dużej liczby leksemów ukraińskich (oryginalnych lub zapożyczonych do języka ukraińskiego), głównie terminów z zakresu wielu dziedzin. Ten nowy rodzaj mowy mieszanej to surżyk rosyjsko-ukraiński. W niniejszym tekście poddano analizie próbki tego typu mowy mieszanej. Na podstawie analizy zaproponowano kryteria dwojakiej kwalifikacji tekstu, bądź jako przykładu surżyka, bądź po prostu jako przykładu mowy z cechami interferencji. Kryteria te mają charakter lingwistyczny (ukraińska lub rosyjska baza artykulacyjna, zakres interferencji, liczba jednostek zaadaptowanych z języków obcych, poziom wariancji tekstowej), socjologiczny (język o wyższym statusie w momencie wystąpienia danego zjawiska; zakres funkcjonowania idiomu), terytorialny (w zależności od miejsca zamieszkania mówiącego – miejski lub wiejski) i indywidualny (ojczysty/pierwszy język mówiącego, poziom wykształcenia, znajomość języka literackiego). Stwierdzono, że nowa mowa mieszana różni się od surżyka pod względem liczby używanych jednostek z innego języka, płaszczyzny językowej jego realizacji, zasięgu i warunków jego występowania, indywidualnych cech mówiących, wśród których poziom wykształcenia i znajomość subkodów standardowych mają pierwszorzędne znaczenie. Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem przejściowym w procesie uzyskiwania przez język ukraiński statusu języka państwowego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Юмор как способ мотивации в процессе изучения иностранного языка
Humor as a method of motivation in the foreign language learning process
Humor jako sposób motywacji w trakcie nauki języka obcego
Autorzy:
Самусенко, Оксана
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053467.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
metodyka nauczania
język rosyjski jako obcy
motywacja
humor
animacja
foreign language teaching
Russian as a foreign language
motivation
humour
animated movies
Opis:
Praca jest poświęcona metodyce nauczania języków obcych, w szczególności zagadnieniom optymalizacji procesu nauczania obcokrajowców języka rosyjskiego. Celem tego artykułu jest badanie tekstów humorystycznych jako jednego ze sposobów motywowania studentów w trakcie procesu opanowywania języka obcego. W badaniu rzeprowadzono analizę materiału edukacyjnego z elementem humorystycznym. Wyjaśniono główne problemy związane z wprowadzaniem tekstów humorystycznych do procesu edukacyjnego cudzoziemców. Szczególną uwagę zwrócono na humor w filmach animowanych. W rezultacie stwierdzono, że odpowiednio dobrany humor motywuje studentów do nauki języka obcego, przyczynia się do kształtowania kompetencji językowych i społeczno-kulturowych, pomaga pokonać barierę komunikacyjną.
The paper deals with foreign language teaching methodology. It especially focuses on the ways of optimization of educational process for foreigners learning the Russian language. The goal of this article is the teaching of humorous texts as one of the ways to motivate students while mastering a foreign language. The paper includes an analysis of Russian educational material with a humorous component. The author explores the main difficulties of implementing humorous texts in the educational process and pays special attention to humour in animated movies. The conclusion is that an appropriately chosen humorous text motivates students to learn a foreign language, contributes to the development of linguistic, sociolinguistic and sociocultural competencies, and helps to overcome the communication barrier.
Źródło:
Linguodidactica; 2021, 25; 239-249
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Родовые компоненты в процессе перевода топонимических терминов в русском и чешском языках
Generic Components in the Process of Translation of Toponymic Terms (on the Example of Russian and Czech Languages)
Terminy toponimiczne w języku rosyjskim i czeskim (aspekt komparatywny)
Autorzy:
Плесник, Лукаш
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181962.pdf
Data publikacji:
2021-06-18
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
топонимика, топоним, родовой элемент, родовой термин, перевод, русский язык, чешский язык
toponimia, toponim, element rodzajowy, termin rodzajowy, tłumaczenie, język rosyjski, język czeski
toponymy, toponym, generic element, generic term, translation, Russian language, Czech language
Opis:
Статья посвящена проблематике родовых компонентов топонимических терминов русского и чешского языков. В фокусе внимания находятся как главные термины исследуемой проблематики (топонимика, топоним, родовой компонент), так и процесс перевода конкретных родовых элементов и родовых терминов. Анализ осуществляется в русско-чешском сопоставительном плане, исследуются родовые компоненты топонимических терминов, относящиеся, главным образом, к хоронимам, оронимам и гидронимам. Процесс перевода реализуется соответствующими терминами принимающего языка. С одной стороны, большинство исследуемых родовых компонентов имеет в процессе перевода прямую эквивалентность, однако, с другой стороны, имеются также родовые компоненты, которые при переводе заменяются не вполне совпадающими переводными родовыми компонентами, т. е. они переводятся с помощью семантически друг с другом близлежащих лексических единиц.
Artykuł poświęcony jest problematyce składników rodzajowych terminów toponimicznych języka rosyjskiego i czeskiego. W centrum uwagi znajdują się zarówno główne terminy badanego problemu (toponimia, toponim, składnik rodzajowy), jak i proces tłumaczenia poszczególnych elementów rodzajowych i terminów rodzajowych. Analizę przeprowadza się w rosyjsko-czeskim planie porównawczym, badane są składniki rodzajowe terminów toponimicznych, związanych głównie z choronimami, oronimami i hydronimami. Proces tłumaczenia jest realizowany w odpowiednich warunkach języka docelowego. Z jednej strony większość badanych składników rodzajowych ma bezpośrednią równoważność w procesie tłumaczenia, jednak z drugiej strony są też składniki rodzajowe, które podczas tłumaczenia zastępowane są przez niezupełnie pasujące składniki rodzajowe, tj. są tłumaczone z pomocą semantycznie bliskich jednostek leksykalnych.
The article is devoted to the problems of generic components of toponymic terms of the Russian and Czech languages. The focus of attention is both on the main terms of the studied problem (toponymy, toponym, generic component), and the process of translation of specific generic elements and generic terms. The analysis is carried out in the Russian-Czech comparative plan, the generic components of toponymic terms, related mainly to choronyms, oronyms and hydronyms, are investigated. The translation process is implemented in the appropriate terms of the host language. On the one hand, most of the generic components under study have direct equivalence in the translation process, however, on the other hand, there are also generic components, which are replaced during translation by a not quite matching generic component, i.e. they are translated with the help of semantically nearby lexical units.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 172-184
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Блатная Музыка. („Жаргон Тюрьмы”) Ф. В. Трахтенберга и Żargon Mowy Przestępców. „Blatna Muzyka”. Ogólny Zbiór Słów Gwary Złodziejskiej В. Людвиковского, Г. Вальчака (сопоставительный анализ)
Blessed music (“Jargon of the prison”) by F. V. Trakhtenberg and criminal jargon. “Blessed Music”. The general collection of thief’s speech words by W. Ludwikowski, H. Walczak (comparative analysis)
Blatna muzyka (“Żargon mowy przestępców”) F. V. Trachtenberga i Żargon mowy przestępców. „Blatna muzyka”. Ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej W. Ludwikowskiego i H. Walczaka (analiza porównawcza)
Autorzy:
Невзорова-Кмеч, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665516.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
leksykografia
żargon mowy przestępców
etymologia
język polski
język rosyjski
lexicography
criminal jargon
etymology
Polish
Russian
Opis:
Artykuł przedstawia analizę porównawczą dwóch ważnych prac leksykograficznych z zakresu żargonologii, tj. „Blatnaya muzyka” F. V. Trachtenberga oraz “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” W. Ludwikowskiego i H. Walczaka. Podjęta analiza ma na celu określenie podobieństw i różnic w zakresie leksyki i frazeologii w polskim i rosyjskim żargonie mowy przestępców od początku XX wieku. Żargon mowy przestępców został opisany w pracach wybitnych językoznawców (patrz: H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). Stał się również przedmiotem badań etymologicznych (patrz: Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval itd.). W niniejszym artykule materiał językowy, pochodzący z dwóch podanych wyżej słowników, został zaprezentowany w tabelach, co umożliwiło porównanie polskiego i rosyjskiego żargonu mowy przestępców oraz dało początek realizacji projektu dwujęzykowego słownika substandardu.
This paper is devoted to a comparative analysis of two important lexicographic works in the jargonology, i.e. “Blatnaya muzyka” by F.V. Trakhtenberg and “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” by W. Ludwikowski, H. Walczak. The aim of the study is to identify similarities and differences in the lexic and phraseology of the criminal Polish and Russian jargon from the beggining of 20th century. Criminal jargon has been described in the works of well-known linguists (see H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). It passed an etymological analysis (see Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval etc.). In this article, the linguistic material extracted from the two dictionaries is presented in the tables, thanks to them it is possible to compare Polish and Russian criminal jargon and began the project of bilingual dictionary of the Sub-Standard.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 63-79
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Историко-правовые основы и эволюция экономических отношений в Русской Православной Церкви в ХІІ-ХІХ веках: на примере украинских земель
Historical and legal foundations and the evolution of economic relations in the Russian Orthodox Church in the XII-XIX centuries: on the example of Ukrainian lands
Podstawy historyczne i prawne oraz ewolucja stosunków gospodarczych w Rosyjskim Kościele Prawosławnym w XII-XIX wieku: na przykładzie ziem ukraińskich
Autorzy:
Бочков, Павел
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913344.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
экономика Церкви
хозяйственная деятельность Церкви
Русская Православная Церковь
монастыри
Church economy
Church economic activity
Russian Orthodox Church
monasteries
ekonomia kościelna
działalność gospodarcza Kościoła
rosyjski kościół prawosławny
klasztory
Opis:
В статье рассматривается эволюция экономических и правовых отношений в истории Русской Православной Церкви в ХІІ-ХІХ веках на примере хозяйствующих церковных субъектов на территории современной Украины. Будучи центрами ремесел и торговли, православные монастыри способствовали совершенствованию производства разнообразных изделий, формированию целых отраслей церковной мануфактурной промышленности. Являясь крупными субъектами хозяйствования, монастыри, подворья и соборы играли заметную роль в экономической деятельности Русской Церкви, вследствие чего ее экономическую свободу регламентировала и ограничивала власть русских царей и императоров, а после большевистского переворота 1917 года, она фактически была поставлена вне закона.
The article discusses the evolution of economic and legal relations in the history of the Russian Orthodox Church in the 12th-19th centuries using the example of business entities in the territory of modern Ukraine. Being centres of crafts and trade, Orthodox monasteries contributed to the improvement of the production of various products, the formation of entire branches of the church manufactory industry. Being large business entities, monasteries, courtyards and cathedrals played a significant role in the economic activity of the Russian Church, as a result of which its power was regulated and limited by the power of Russian tsars and emperors, and after the Bolshevik coup of 1917 it was actually outlawed.
Artykuł omawia ewolucję stosunków gospodarczych i prawnych w historii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w XII-XIX wieku na przykładzie podmiotów gospodarczych na terytorium współczesnej Ukrainy. Będąc ośrodkami rzemiosła i handlu, prawosławne klasztory przyczyniły się do poprawy produkcji różnych produktów, do powstania całych gałęzi przemysłu kościelnego. Będąc dużymi podmiotami gospodarczymi, klasztory, filie klasztorów i katedry odegrały znaczącą rolę w działalności gospodarczej Kościoła Rosyjskiego, w wyniku czego jego władza była regulowana i ograniczona mocą rosyjskich carów i cesarzy, a po przewrocie bolszewickim w 1917 r. została faktycznie zakazana.
Źródło:
ELPIS; 2020, 22; 33-40
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Двор и административная власть в Российской империи в эпоху правления императора Николая II
Court and administration Russian Empire in the epoch of the reign Nicolas II
Autorzy:
Богданов, Станислав
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969444.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Российская империя
императорский двор
титулы придворные
чиновники
правящий класс
элита
The Russian Empire
imperial court
court titles
officials
the ruling class
the elite
Imperium rosyjskie
dwór rosyjski
tytuły dworskie
urzędnicy
klasa panująca
elity
Opis:
Rosyjski cesarski dwór został powołany przez Piotra I wraz z wprowadzeniem w życie „Tabeli o rangach”, w której służba przy dworze była początkowo oddzielona od innych rodzajów służby. Autor analizuje dane o służbie urzędników, którym nadano tytuły dworskie i zauważa bardzo nierównomierne ich rozłożenie między resortami. Co więcej dla przedstawicieli elit krajowych, jak Wielkie księstwo Finlandii czy Królestwo Polskie, powołano synekury dające możliwość zaliczać się do służby cesarskiej nie wypełniając żadnych obowiązków. Przemiany opisywanego okresu przekształciły przynależność do etatu dworu cesarskiego w uprzywilejowaną grupę klasy panującej. Społeczno-polityczna rola rang dworskich daleko wykraczała poza sferę ceremonialną.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 4; 161-166
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аб магчымым уплыве грэцкай мовы на развіццё дзеепрыметнікаў залежнага стану цяперашняга часу ў славянскіх мовах
On the Possibility of Greek Influence on the Development of Slavic Present Passive Participles
O możliwym wpływie języka greckiego na rozwój imiesłowu biernego czasu teraźniejszego w językach słowiańskich
Autorzy:
Багдзевіч, Анатоль
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932703.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
participle
category of voice
Slavic languages
passive voice
Indo-European languages
Proto-Slavic language
Russian language
Belarusian language
Imiesłów przymiotnikowy
Imiesłów przymiotnikowy bierny
języki słowiańskie
kategoria strony
języki indoeuropejskie
język prasłowiański
język rosyjski
język białoruski
дзеепрыметнік
залежны стан
славянскія мовы
індаеўрапейскія мовы
праславянская мова
руская мова
беларуская мова
катэгорыя стану
Opis:
The passive participles of the present tense have been actively used only in Russian out of all Slavic languages since the 19th century and are a grammatical category that is not accepted by all native speakers of the standard Belarusian language as a normative one. During the development of Slavic languages, it has been experiencing two opposite tendencies: decline and revival. The article examines extralinguistic and intralinguistic factors that could have influenced the development of this verb form in a number of Slavic languages. According to the author, the bilingual Slavic-Greek consciousness of the creators of Slavic writing could have influenced the strengthening of these forms in the Russian language. The article analyzes possible connections of the Slavic participles of the present tense with the medial and passive participles of the Greek language in the light of their common origin from the Indo-European participle, as well as the process of development of participles during the restructuring of the voice category and in connection with the development of the aspect category.
Imiesłowy bierne czasu teraźniejszego, które ze wszystkich języków słowiańskich były aktywnie używane tylko w języku rosyjskim od XIX wieku i są kategorią gramatyczną, która nie jest akceptowana przez wszystkich rodzimych użytkowników białoruskiego języka literackiego jako normatywna, doświadczają dwóch przeciwstawnych tendencji w rozwoju języków słowiańskich: schyłku i odrodzenia. W artykule omówiono czynniki pozajęzykowe i intralingwistyczne, które mogły wpłynąć na rozwój tej formy imiesłowa w wielu językach sło-wiańskich. Zdaniem autora dwujęzyczna świadomość słowiańsko-grecka twórców pisma słowiańskiego mogła wpłynąć na utrwalenie form w języku rosyjskim. Możliwe związki imiesłowów słowiańskich czasu teraźniejszego z imiesłowami przyśrodkowymi i biernymi języka greckiego w świetle ich wspólnego pochodzenia z imiesłowu indoeuropejskiego, procesu rozwoju imiesłowów podczas przekształcenia kategorii strony i w związku z rozwojem kategorii aspektu są analizowane w niniejszej publikacji.
Дзеепрыметнікі залежнага стану цяперашняга часу, якія з усіх славянскіх моў актыўны ўжытак знайшлі толькі ў рускай мове з ХІХ стагоддзя і з’яўляюцца граматычнай катэгорыяй, якая прымаецца не ўсімі носьбітамі беларускай літаратурнай мовы як нарматыўная, на працягу развіцця славянскіх моў зведваюць дзве супрацьлеглыя тэндэнцыі: заняпад і актывіза-цыю. У артыкуле разглядаюцца экстралінгвістычныя і інтралінгвістычныя фактары, што маглі паўплываць на развіццё дадзенай дзеяслоўнай формы ў шэрагу славянскіх моў. На думку аўтара, актывізацыя форм у рускай мове магла адбывацца пад уплывам білінгвальнай славяна-грэцкай свядомасці стваральнікаў славянскай пісьмовасці. Аналізуюцца магчымыя сувязі славянскіх дзеепрыметнікаў залежнага стану цяперашняга часу з медыяльнымі і пасіўнымі дзеепрыметнікамі грэцкай мовы ў святле іх агульнага паходжання з індаеўрапейскага дзеепрыметніка, разглядаецца працэс развіцця дзеепрыметнікаў у ходзе перабудовы катэгорыі стану славянскіх дзеепрыметнікаў і ў сувязі з развіццём катэгорыі трывання.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 165-175
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некоторые названия внебрачного ребенка в русском языке
Niektóre nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim
The nomenclature of natural children in Russian
Autorzy:
Ананьева, Наталия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594294.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nieślubne dziecko
antroponim
rzeczownik pospolity
język rosyjski
bastard
anthroponym
appellative
Russian
Opis:
W artykule omawiane są nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim (zarówno w jego postaci literackiej, jak i gwarowej) na tle ogólnosłowiańskim. Zostały tu przeanalizowane różne i liczne sposoby tworzenia nazwisk dzieci nieślubnych: modyfikacja nazwiska ojca (np. Бецкой od Трубецкой, Тёмкин od Потёмкин); tworzenie nazwiska od imienia ojca (np. Васильев od Василий); tworzenie nazwiska odtoponimicznego (Бобринский od Бобрики); wymyślone nazwisko (np. Герцен od Herz ‘serce’); tworzenie nazwiska od imienia przodka matki (np. Юрьевские od Юрий Долгорукий); tworzenie nazwiska od nazwiska ojca chrzestnego (np. nazwisko słynnego poety Жуковский); używanie nazwiska matki (np. realne nazwisko pisarza Kornieja Czukowskiego – Корнейчуков). Zauważono także, że na poziomie antroponimicznym nieślubnym dzieciom można było nadawać niezwykłe imiona. Różnorodne są apelatywne nazwy dziecka nieślubnego w dialektach słowiańskich, w tym w gwarach rosyjskich. W artykule na podstawie prac G. Kabakowej, I. Popowiczewej i M. Kitanowej wyodrębniono szereg modeli nazewniczych dla nazw nieślubnego dziecka występujących w językach słowiańskich, szczególnie zaś w języku rosyjskim: ‘nietradycyjne miejsce poczęcia bądź urodzenia dziecka’ (np. банкарт, крапивник, заугольник i in.); ‘znalezienie dziecka’ (np. найда, найдёныш i in.); ‘odstępstwo od podstawowej linii rozwoju’ (np. семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга i in.); ‘przypadkowy charakter urodzenia’ (np. сураз, суразёнок); ‘niewłaściwe prowadzenie się matki’ (np. ублюдок, приёбыш i in.). Wiele wyrazów nazywających nieślubne dziecko pełni funkcję przekleństwa. Jednak wśród nominacji nieślubnego dziecka są także pewne nazwy o charakterze melioratywnym: nawiązujące do leksemu Bóg (np. богдан itp.) oraz любимчик (co występuje w gwarach archangielskich). Rosyjski materiał przytoczony w pracach G. Kabakowej i I. Popowiczewej w niniejszym artykule uzupełniony został modelami nazwisk nadawanych nieślubnym dzieciom oraz takimi gwarowymi rzeczownikami apelatywnymi, jak сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек. Zaakcentowano również, iż rosyjskie gwarowe nazwy nieślubnego dziecka występują w niektórych utworach literackich (np. u M . Szołochowa i W. Szukszyna).
In this paper the nomenclature of natural children in Russian is analyzed (both in literary and dialect forms) in a Slavonic context. The different types of surnames of natural children are analyzed: the modification of the surname of their fathers (for example Бецкой from Трубецкой, Тёмкин from Потёмкин); the formation from the name of the child’s father (for example Васильев from Василий); the formation of the surname from the toponym (Бобринский from Бобрики); the invention of the surname (for example Герцен from Herz ‘the heart’); the formation of the surname from the name of the ancestor of the mother (for example Юрьевские from Юрий Долгорукий); the formation from the surname of the godfather (for example the surname of the poet Василий Жуковский); the usage of the mother’s surname (for example Корнейчуков – the real surname of the writer Корней Чуковский). On the antroponymic level natural children may have unusual names. They have different appellative names in Slavonic, including Russian dialects. In this paper based on the articles of G. Kabakova and I. Popovicheva the following models of the nomination of the bastards in Slavonic languages, particularly in Russian are proposed: ‘the untraditional place or the conception of the birth’ (for example банкарт, крапивник, заугольник.), ‘the finding of the child’ (for example найда, найдёныш), ‘deviation from the main line of development’ (for example семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга and others), ‘the occasional character of the birth’ (for example сураз, суразёнок), ‘the bad behaviour of the mother’ (for example ублюдок, приёбыш and others). Many words naming the child are used as swear-words. But among these names there are some words which have positive semantics: those motivated by the word ‘God’ (богдан and others) and the word любимчик (in the dialects near Archangelsk). In this article we add information about the names of natural children in Russian dialects in works of G. Kabakova and I. Popovicheva analyzing the models of their surnames in Russian and some appellative names in Russian dialects (for example сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек). The dialect words describing natural children are used by Russian writers in their works (for example, M. Sholokhov and W. Shukshin).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 7-20
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Становление и развитие современного института губернатора в России (на примере Иркутской области)
Powstanie i rozwój nowoczesnej instytucji gubernatora w Rosji (na przykładzie obwodu irkuckiego)
The formation and development of the modern institution of governor in Russia (on the example of the Irkutsk region)
Autorzy:
Zulyar, Yuriy
Zulyar, Raksana
Rybalko, Mikhail
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929227.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian Federation
Irkutsk region
governor’s office
Russian model of federalism
Boris N. Yeltsin
Vladimir V. Putin
regional policy
Federacja Rosyjska
obwód irkucki
stanowisko gubernatora
rosyjski model federalizmu
Borys N. Jelcyn
Władimir W. Putin
polityka regionalna
Opis:
Исследование процесса создания, становления и развития современной модели российского федерализма обязательно приводит к необходимости анализа института губернатора, являющегося одной из ключевых элементов российской государственности. В течение всего постсоветского периода в системе российского федерализма идет борьба двух тенденций: централизации и децентрализации, в настоящее время доминирует первая. Роль губернатора (главы региона) является ключевой и определяющей во взаимодействии федеральной и региональных властных элит. Спецификой российской модели федерализма является его асимметричность, обусловленная этнической субъектностью. Однако формально главы субъектов РФ имеют равные права и одинаковый круг полномочий. В действительности это не так, но причины этого чисто субъктивны. В каждом субъекте сложилась региональная элита, ориентированная и связанная с правящим классом страны, но не консолидированная внутри мегарегионов. Россия, как реально асимметричная федерация вынуждена уделять большое внимание борьбе с сепаратизмом. В процессе сложных и трудных поисков,руководство страны выработаломодель эффективного федерализма – императивного, при формировании которого был учтен советский опыт. Основным принципом этой модели является соответствие главы региона статусу федерального чиновника, но не представителя, а тем более лидера региональной элиты. Реализация этого принципа весьма трудна, так как находится в противоречии с институтом прямых выборов губернаторов. Однако президент В. В. Путин, владея правом отстранения главы субъекта, строго следит за тем, чтобы они не проводили антигосударственную политику, не имели криминального прошлого и не совершали должностных преступлений. В целях обеспечения эффективного функционирования данной модели, Центр старается не допускать превращения регионов в площадки карьерного роста и делегирует на должности глав субъектов представителей федеральных элит, не связанных с возглавляемыми регионами. При этом особое значение придается его партийности – членство или сочувствие правящей „Единой России”.
The study of the creation process, formation and development of the contemporary model of Russian federalism requires an analysis of the institution of governor, which is one of the key elements of the Russian state. In the post-Soviet period, there were two trends within the Russian federalist system: centralization and decentralization; currently the former is dominant. The role of governor (head of the region) is essential and decisive in the interaction between the federal and regional power elites. However, formally, the heads of regions of the Russian Federation have equal rights and the same range of powers. In reality, this is not the case, but the reasons for this are purely subjective. The elites in every region are oriented towards and associated with the country’s ruling class, but not consolidated within megaregions. In the course of complex and difficult search, the country’s leadership developed an imperial model of effective federalism, in the formation of which the Soviet experience was taken into account. The main principle of this model is that the status of a head of the region corresponds to that of a federal official but the former is not a representative of the regional elite and much less its leader. It is highly problematic to implement this principle as it contradicts the instrument of direct elections of governors. However, Presi dent Putin, who has the right to remove the head of any region, guarantees that they do not pursue any anti-state policy or commit official crimes, and that they do not have criminal past. In order to ensure the effective functioning of this model, the center tries to prevent the transformation of regions into platforms for developing individual careers and delegates the representatives of federal elites who are not associated with the regions as their heads. At the same time, special importance is given to their partisanship reflected by their membership of or sympathy for the ruling United Russia.
Badanie procesu tworzenia, kształtowania i rozwoju współczesnego modelu federalizmu rosyjskiego nieuchronnie prowadzi do konieczności analizy instytucji gubernatora, która jest jednym z kluczowych elementów państwa rosyjskiego. W okresie poradzieckim w systemie federalizmu rosyjskiego istniały dwa nurty: centralizacja i decentralizacja; obecnie dominuje ten pierwszy. Rola gubernatora (głowy regionu) jest kluczowa i decydująca w relacjach między federalnymi i regionalnymi elitami władzy. Specyfiką rosyjskiego modelu federalizmu jest jego asymetria wynikająca z podmiotowości etnicznej. Jednak formalnie szefowie regionów Federacji Rosyjskiej mają równe prawa i taki sam zakres uprawnień. Rzeczywistość jest inna, ale przyczyny tego są czysto subiektywne. Elity poszczególnych regionów są zorientowane na centralną klasę rządzącą kraju i są z nią powiązane, ale nie są skonsolidowane w ramach megaregionów. Rosja, jako prawdziwie asymetryczna federacja, musi walczyć z separatyzmem. W procesie skomplikowanych i trudnych badań władze kraju wypracowały imperialny model efektywnego federalizmu, w którego tworzeniu wzięto pod uwagę doświadczenia z okresu Związku Radzieckiego. Główną zasadą tego modelu jest to, że status szefa regionu odpowiada statusowi urzędnika federalnego, ale nie przedstawiciela, a tym bardziej lidera regionalnej elity. Realizacja tej zasady jest wysoce problematyczna, ponieważ jest ona sprzeczna z instrumentem bezpośrednich wyborów gubernatorów. Jednak prezydent Putin, który ma prawo do usunięcia głowy każdego regionu sprawuje pieczę nad tym, aby poszczególne osoby nie prowadziły polityki antypaństwowej, nie popełniały przestępstw urzędowych, ani nie miały kryminalnej przeszłości. W celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania tego modelu, centrum stara się nie dopuścić do przekształcania się regionów w platformy budowania własnych karier i deleguje na stanowiska kierownicze przedstawicieli elit federalnych niezwiązanych z regionami. Jednocześnie szczególne znaczenie przywiązuje się do ich postaw, przejawiających się członkostwem lub sympatią do rządzącej partii Jedna Rosja.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2020, 4; 111-128
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poniżony naród : ["Wojna" -- to nie tylko film o Czeczenii. To mitologia awantury czeczeńskiej, a nawet całego rosyjskiego współczesnego życia]
Autorzy:
Zotov, Igor.
Powiązania:
Forum 2002, nr 20, s. 45
Data publikacji:
2002
Tematy:
Balbanov, Aleksej
Wojna 1994- 1996 r. w Czeczenii film
Film batalistyczny rosyjski od 1991 r.
Opis:
Na marginesie filmu A. Bałbanowa "Wojna".
Fot.; Tł. art. zamieszcz. w "Niezawisimaja Gazieta". --- 2002, 15 IV.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Legal and Political Status of Russian Emigration in the First Years of the Second Republic of Poland – Selected Issues
Autorzy:
Zielińska-Balcerzak, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618809.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian emigration
Russian Political Committee in Poland
Russians
legal and political situation
Second Republic of Poland
emigracja rosyjska
mniejszość
Komitet Rosyjski w Polsce
Rosjanie
sytuacja polityczno-prawna
II Rzeczpospolita
Opis:
The purpose of this article is to present selected issues of legal and political status of Russians in Poland with particular emphasis on the Russian emigrants environment living on the Polish lands during building the foundations of the Second Republic of Poland and to show legal changes within this scope. The author’s intention is also an attempt to complete the existing studies relating to the history of Russian emigration in Poland in the interwar period.
Artykuł ma na celu omówienie wybranych elementów sytuacji polityczno-prawnej Rosjan, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rosyjskich emigrantów na ziemiach polskich w okresie budowania zrębów II Rzeczypospolitej oraz ukazanie zmian, jakie zachodziły w kwestii uregulowania norm prawnych. Zamierzeniem autorki jest również próba uzupełnienia dotychczasowych badań dotyczących historii emigracji rosyjskiej w Polsce w okresie międzywojennym.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 513

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies