- Tytuł:
-
Sarmatyzm i biedermeier. Granice, cezury, przepływy. W kręgu galicyjskich spadkobierców Soplicy
Sarmatism and Biedermeier. Borders, Time Frames, Shifts and Changes. Within the Circle of Soplica’s Galician Heirs - Autorzy:
- Węgrzyn, Iwona Barbara
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1194048.pdf
- Data publikacji:
- 2021-06-20
- Wydawca:
- Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
- Tematy:
-
romantyczny sarmatyzm
biedermeier
kultura polska XIX wieku
Romantic Sarmatism
Biedermeier
19th-century Polish culture - Opis:
-
Prezentowany tekst jest propozycją interpretacji dostrzeżonej interferencji dwóch nurtów dziewiętnastowiecznej kultury polskiej: romantycznego sarmatyzmu i biedermeieru jako przykładu dyfuzji kulturowej, której efektem staje się zredefiniowana kulturowa tożsamość polskiego ziemiaństwa drugiej połowy XIX w. Na przykładach dzieł literackich, określonych jako krąg spadkobierców Pamiątek Soplicy Henryka Rzewuskiego, pokazuję nie tylko ewolucję dawnej tradycji szlacheckiej w kontekście zmian społecznych i kulturowych, jakie przynosi XIX w., ale przede wszystkim wydobywam znaczenie biedermeieru jako ważnego impulsu kulturowego, który modernizował tradycję szlachecką i otwierał ją na kulturowe procesy zachodzące w dziewiętnastowiecznej Europie.
Kulturowa dyfuzja zachodząca między romantycznym sarmatyzmem a biedermeierem pozwala mi wskazać niezbyt wyraźnie dostrzegane z perspektywy typowych ujęć historii kultury polskiej XIX w. geograficzne granice występowania zjawisk kulturowych oraz czasowe cezury ich trwania, zwracam też uwagę na wydarzenia społeczne, które inicjowały kulturowe przepływy w obrębie kultury polskiej XIX w.
The article is a suggestion for a possible interpretation of an identified interference of two currents − Romantic Sarmatism and Biedermeier which marked their presence in the 19th-century Polish culture. The currents provide an example of cultural diffusion which results in redefinition of the cultural identity of Polish gentry of the second half of the 19th century. Based on literary works defined as the circle of heirs of Pamiątki Soplicy [Soplica’s Memoirs] by Henryk Rzewuski, the article portrays not only the evolution of the old-time szlachta (Polish gentry) tradition in the context of ongoing social and cultural changes brought by the 19th century but most of all it extracts the essence and meaning of Biedermeier as a crucial cultural impulse which modernised the tradition of szlachta (Polish gentry) and ushered it into the cultural processes taking place in the 19th-century Europe. This cultural diffusion which is apparent in the relationship between Romantic Sarmatism and Biedermeier makes it possible to outline the geographical borders of cultural phenomena as well as their time frames which are indistinct when looked into only from the perspective of commonly accepted mainstream history of the 19th-century Polish culture. Also, the article pays attention to the social changes which initiated shifts and movements within the Polish culture of the 19th century. - Źródło:
-
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2021, 11 (14); 161-182
2084-6045
2658-2503 - Pojawia się w:
- Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł