Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rock strain" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Tectonic strain in salt rock mass based on measurements
Autorzy:
Szczerbowski, Zbigniew
Niedbalski, Zbigniew
Bednarek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310152.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
rock salt
tectonic stress
convergence
rock strain
extensometers
numerical modelling
Opis:
The measurement method with the application of an extensometer for the detection of the manifestation of tectonic strain is presented in this paper. The instrument is operated in underground construction for engineering purposes, and the authors applied it in a deeply placed underground old mine gallery in the Bochnia Salt Mine, just at the tectonic boundary of the Outer Carpathians which is commonly considered to be a tectonically active zone. The presented study is characterized by two basic features. The first is the placement of the measurements deep in an old mine which is an environment free of atmospheric factors disturbing the detection of a tectonic signal. The second is a combination of routine measurements carried out for engineering purposes and research measurements enabling the extension of the observation of displacements in the space outside underground workings, inside the rock mass that has been penetrated by extensometer probes. The extensometric measurements have been made using three 7-meter long sections. The results showed the differentiation in the displacement rates of points placed in the side walls: in the southern profile, the annual displacements are approximately 1.5 mm and in the northern one – approximately 1 mm. The combined result corresponds to the amount of the annual convergence value which has been determined by the classical surveys in the excavation where extensometric measurements have been made. What is more, the ongoing displacements in the southern side wall involve the entire part of the rock mass which is penetrated by an extensometric probe, but the displacements in the northern side are only observed in the first 2 m of the penetrated part of the rock mass. This differentiation is interpreted by the authors as being the result of tectonic strain acting from the south exerted by the Carpathians.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2023, 49, 2; 157--173
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka badania wybranych skał Polski w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury
Methods of studying of selected rocks in Poland under conditions of high pressure and temperature
Autorzy:
Dziedzic, A.
Łukaszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063095.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
konwencjonalne trójosiowe ściskanie
prędkość fali podłużnej
ultradźwięki
wytrzymałość skał
odkształcenia skał
metrologia
conventional triaxial compression
longitudinal wave velocity
ultrasonics
rock strength
rock strain
metrology
Opis:
W artykule przedstawiono opis metodyki badań wytrzymałościowych skał w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury. Badania wytrzymałościowe prowadzono w warunkach konwencjonalnego trójosiowego ściskania z równoczesną rejestracją zmian prędkości fali ultradźwiękowej. Zestaw badawczy wykorzystywany w Zakładzie Geomechaniki UW, składający się ze sztywnej prasy wytrzymałościowej wyposażonej w komorę termociśnieniową oraz z ultradźwiękowego systemu pomiarowego, umożliwia automatyczną, zsynchronizowaną rejestrację zmian naprężenia, odkształcenia oraz prędkości fali podłużnej w próbkach skalnych poddanych ściskaniu w komorze termociśnieniowej. Dzięki zastosowaniu opisanej metodyki możliwe jest porównanie uzyskanych danych z wynikami geofizycznych badań in situ.
The study presents methodology for rock testing in conventional triaxial conditions with simultaneous recording of longitudinal wave speed velocity. Assembled at Department of Geomechanics of Warsaw University, the testing unit consists of a rigid strength press equipped with thermal pressure vessel and ultrasonic measuring system. Testing set is able to records automatically the changes of stress, strain and longitudinal wave velocity during strength test conducted in the thermal pressure vessel. Described methodology allows comparing obtained data with in situ geophysical investigations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (1); 123--128
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical substantiation of parameters of technology for mining salt deposits with a backfill
Autorzy:
Rybak, Jarosław
Tyulyaeva, Yulia
Kongar-Syuryun, Cheynesh
Khayrutdinov, Albert M.
Akinshin, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016528.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
geotechnology
backfilling operation
rock mass
mathematical modeling
stress-strain behavior
Opis:
The analysis of the technogenic impact of mining on the environment was carried out. A transition to geotechnology with backfill is proposed in order to reduce the impact of mining operations. The paper presents the results of research aimed at finding the parameters of the technology for mining salt deposits with backfill and the determination of the backfilling influence on the dynamics of deformation of the undermined rock mass. The results of studies on the qualitative and quantitative assessment of the rock mass behavior (by the finite element method with the use of the FLAC3D software), extracted by the harvesters, are given. The research shows the influence of mining on the mass, changes in the maximum stresses during the cementing of the paste backfill in the stopes. It is recommended to use this approach in geotechnical assessment of the rock mass behavior in the conditions of using development systems of various classes.
Źródło:
Mining Science; 2021, 28; 19-32
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of increasing mining rate on longwall coal mining – Western Donbass case study
Autorzy:
Sdvyzhkova, O.
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178393.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
rock
stress-strain state
mining rate
failure criterion
roof collapse
Opis:
This paper presents the problems associated with the rapid change of the rock stress-strain state in terms of increasing the rate of coal mining. Parameters of the roof collapse are determined depending on the rate of a longwall advancing under conditions of poor rocks. Statistical data are processed to obtain a general trend concerning the mining rate impact on the roof collapse. The statistical strength theory is applied to explain the increase in mined-out space and the size of hanging roof behind a coal face. Numerical simulation is carried out to determine a critical size of mined-out space that provokes a roof collapse. The area of yielded rocks is outlined using the criterion developed taking into account the rate of longwall advancing. A general regularity is obtained to determine the roof collapse parameters. The developed technics gives a possibility to predict the moment of general roof collapse at the initial stage of longwalling to prevent the negative effect of the rapid stress redistribution provoking joints propagation and intensive gas release. The estimation of the rock stress-strain state considering the rate of mining operations can be useful for tasks related to a new technology implementation. The statistical strength theory and failure criterion applied together provides adequate planning of mining activities and the assessment of natural hazards.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2016, 38, 1; 91-98
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ UHS na zmiany energii sprężystej akumulowanej w górotworze nad polem eksploatacji rudy miedzi systemem filarowo-komorowym
The impact of directed hydrofracturing on the changes in elastic strain energy accumulated in the orogen over the field operation of copper ore with room and pillar system
Autorzy:
Makówka, J.
Myszkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164318.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
modelowanie numeryczne
ukierunkowane hydroszczelinowanie skał
energia sprężysta
numerical modelling
rock directed hydrofracturing
elastic strain energy
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki analiz zmian zachodzących w warstwach stropowych nad polem eksploatacji rudy miedzi systemem filarowo-komorowym z ugięciem stropu w wyniku zastosowania ukierunkowanego hydroszczelinowania (UHS). Analizie numerycznej poddano zmiany stanu naprężenia i odkształcenia warstw stropowych w modelach numerycznych z symulowanymi zabiegami UHS w stosunku do modeli bez szczelinowania. Przeprowadzono także porównanie rozkładu gęstości energii sprężystej w obu modelach.
This paper presents the results of analyses of changes in the roof strata above the field operation of copper ore with room and pillar system with roof deflection as a result of directed hydrofracturing (pol. ukierunkowane hydroszczelinowanie - UHS). The numerical analysis includes changes in the stress and strain of the roof strata in numerical models of the simulated procedures of UHS compared to the models without fracturing. A comparison of elastic strain energy density distribution in both models was also presented.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 1; 67-73
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ UHS na stan deformacji i naprężeń w górotworze generowanych eksploatacją rudy miedzi systemem filarowo-komorowym
The impact of directed hydrofracturing on changes in stress and strain in the orogen over the field operation of copper ore with room and pillar system
Autorzy:
Makówka, J.
Myszkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164667.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
modelowanie numeryczne
ukierunkowane hydroszczelinowanie skał
energia sprężysta
numerical modeling
rock directed hydrofracturing
elastic strain energy
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki prac, których celem było określenie wpływu ukierunkowanego hydroszczelinowania skał na zjawiska deformacyjno-naprężeniowe zachodzące w warstwach górotworu nad polem eksploatacji złoża rudy miedzi systemem filarowo-komorowym z ugięciem stropu. Do analiz zastosowano modelowanie numeryczne metodą elementów odrębnych i programu 3DEC. Wykonano model numeryczny oparty na geometrii rzeczywistego oddziału wydobywczego wraz z jego warunkami geologiczno-górniczymi.
This paper presents the results of works to determine the impact of directed hydrofracturing of rocks on the changes of stress and strain occurring in the layers of rock mass above the exploitation field of copper ore deposits mined with the room and pillar system with deflection roof. The analyses were performed with the use of numerical modeling with discrete element method and the code 3DEC. A numerical model based on the actual geometry of the mining panel with its geological and mining conditions was developed.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 1; 61-66
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratory method for evaluating the characteristics of expansion rock bolts subjected to axial tension
Laboratoryjna metoda badania charakterystyk kotew rozprężnych poddanych rozciąganiu osiowemu
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Skrzypkowski, K.
Herezy, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218925.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
rock bolt support
laboratory test bed
stress-strain characteristics
obudowa kotwowa
laboratoryjne stanowisko badawcze
charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa
Opis:
Rock bolts have long been used in Poland, above all in the ore mining. Worldwide experience (Australia, Chile, Canada, South Africa, Sweden, and USA) provides evidence of rock bolt supports being used for loads under both static and dynamic conditions. There are new construction designs dedicated to the more extreme operating conditions, particularly in mining but also in tunneling. Appreciating the role and significance of the rock bolt support and its use in Polish conditions amounting to millions of units per year, this article describes a new laboratory test facility which enables rock bolt testing under static load conditions. Measuring equipment used as well as the possibilities of the test facility were characterized. Tests were conducted on expansion rock bolt supports installed inside a block simulating rock mass with compression strength of 80 MPa, which was loaded statically as determined by taking account of the load in order to maintain the desired axial tension, which was statically burdened in accordance with determined program load taking into consideration the maintenance of set axial tension strength at specified time intervals until capacity was exceeded. As an experiment the stress-strain characteristics of the rock bolt support were removed showing detailed dependence between its geometrical parameters as well as actual rock bolt deformation and its percentage share in total displacement and deformation resulting from the deformation of the bolt support elements (washer, thread). Two characteristic exchange parts with varying intensity of deformation /displacement per unit were highlighted with an increase in axial force static rock bolt supports installed in the rock mass.
Obudowa kotwowa jest już od dawna stosowana w Polsce, przede wszystkim w górnictwie rudnym. Światowe doświadczenia (Australia, Chile, Kanada, RPA, Szwecja, USA) świadczą o stosowaniu obudowy kotwowej zarówno w warunkach obciążeń o charakterze statycznym jak i dynamicznym. W podziemnych wyrobiskach górniczych wykonywanych na dużych głębokościach, szczególnie przy eksploatacji złóż rud miedzi w kopalniach LGOM, w których stosuje się samodzielną obudową kotwową istnieje niebezpieczeństwo nieprzewidzianego odpadania bloków skalnych do przestrzeni roboczej. Podstawowym zadaniem kotwienia wyrobisk górniczych jest zapewnienie ich stateczności, jako zasadniczy warunek bezpieczeństwa pracy. Powstają nowe konstrukcje przeznaczone do bardziej ekstremalnych warunków funkcjonowania, w szczególności w warunkach górniczych, ale również w tunelarstwie. Podstawowym rodzajem obudowy wyrobisk przygotowawczych i eksploatacyjnych w podziemnych kopalniach LGOM jest obudowa kotwowa rozprężna lub wklejana. Wybór sposobu utwierdzenia obudowy kotwowej zależy miedzy innymi od: czasu użytkowania, klasy stropu, wymiarów oraz przeznaczenia wyrobiska. W polach eksploatacyjnych, gdzie okres od wykonania wyrobiska do jego likwidacji jest stosunkowo krótki, częściej stosuje się kotwy rozprężne, które ze względu na mniejszą czasochłonność zabudowy, pozwalają na większą wydajność kotwienia. Doceniając rolę i znaczenie obudowy kotwowej oraz jej zużycie sięgające w warunkach polskich milionów sztuk rocznie, w niniejszym artykule opisano nowe stanowisko laboratoryjne umożliwiające badanie rzeczywistej obudowy kotwowej w warunkach obciążeń statycznych. Stanowisko laboratoryjne do badania wytrzymałości na rozciąganie obudowy kotwowej zbudowane w Katedrze Górnictwa Podziemnego AGH umożliwia badania obudów kotwowych przy różnych warunkach obciążeń. Składa się ono z kilku współpracujących ze sobą podzespołów: Hydraulicznego Układu Obciążającego Kotew (HUK), pulpitu sterującego I, pulpitu sterującego II, pulpitu rejestrującego oraz zespołu agregatu hydraulicznego (Rys. 1). W artykule scharakteryzowano zastosowaną aparaturę pomiarową oraz możliwości badawcze stanowiska badawczego. Pomiar siły na stanowisku laboratoryjnym był wykonywany za pomocą czterech tensometrycznych czujników siły. Czujniki były rozmieszczone co 90 stopni na tarczy pomiarowej (Rys. 4). Całkowita siła rejestrowana podczas badań rozciągania żerdzi kotwowej była sumą wartości sił uzyskiwanych na poszczególnych czujnikach siły. Pomiar przemieszczeń elementów obudowy oraz wydłużenia żerdzi kotwowej był wykonywany za pomocą enkodera linkowego inkrementalnego. Enkoder przymocowany był na stałe do bloku siłowników (Rys. 6), natomiast linka enkodera przemieszczała się wraz z wysuwem tarczy pomiarowej (Rys. 6). W celu określenia odkształcenia materiału badanego elementu (żerdzi kotwowej) w badaniach zastosowano tensometry elektrooporowe typu kratowego (Rys. 7). Czujniki siły, przemieszczenia oraz odkształcenia zostały podłączone do uniwersalnego wzmacniacza pomiarowego QuantumX MX840, za pomocą wtyczek 15-pinowych. Podczas procesu rozciągania kotwy wyniki pomiarów siły, przemieszczenia oraz odkształcenia były rejestrowane na bieżąco za pomocą specjalistycznego programu z dziedziny technik pomiarowych „CATMAN – EASY”. Wybór programu wynikał z możliwości współpracy z systemem operacyjnym MS Windows oraz połączenia komputera z uniwersalnym wzmacniaczem pomiarowym QuantumX MX840 poprzez kabel ethernetowy. Program umożliwiał bieżącą (on-line) wizualizację i ocenę pomiaru. Ponadto po zakończeniu testu, tworzone były raporty dokumentujące wyniki pomiarów, które były zapisywane w rozszerzeniu pliku ASCII. Następnie dane były przesyłane do programu Microsoft Excel w celu analizy uzyskanych wyników. W badaniach zastosowano obudowę kotwową rozprężną, zainstalowaną w bloku symulującym górotwór o wytrzymałości skał na ściskanie wynoszącej 80MPa (Rys. 3), która była obciążana statycznie według ustalonego programu obciążenia uwzględniającego utrzymywanie zadanej osiowej siły rozciągającej w określonych przedziałach czasowych, aż do przekroczenia nośności. W badaniach zastosowano obudowę kotwową rozprężną, która stanowi podstawową obudowę wyrobisk eksploatacyjnych w ZG „Polkowice – Sieroszowice”. Obudowa składała się z żerdzi kotwowej typu RS-2N (Tabl. 1). Żerdź kotwowa współpracowała z głowicą rozprężną typu KE3-2K (Tabl. 2, Rys. 9). W badaniach zastosowano profilowane podkładki kotwowe okrągłe o grubości 6 mm (Tabl. 3, Rys. 10). Eksperymentalnie zdjęto charakterystykę naprężeniowo-odkształceniową kotwy (Rys. 12) pokazując szczegółowo zależności pomiędzy jej parametrami geometrycznymi, odkształceniami właściwymi żerdzi kotwowej oraz ich procentowego udziału w całkowitych przemieszczeniach i odkształceniach wynikających z deformowania się elementów składowych obudowy kotwowej (podkładka, gwint) oraz przemieszczeń głowicy rozprężnej. Wyróżniono dwie znamienne części charakterystyki różniące się wielkością intensywności odkształceń/przemieszczeń przypadających na jednostkowy przyrost wartości siły osiowej obciążającej statycznie kotew zainstalowaną w górotworze.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 209-224
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method for determination of the range of failure zone around macrocracks surface in rock medium
Metoda badania zasięgu strefy zniszczenia wokół powierzchni makropęknięć w ośrodku skalnym
Autorzy:
Wadas, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219147.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ciśnienie okólne
górotwór
powierzchnia poślizgu
mikropęknięcia
naprężenie
odkształcenie
confining pressure
rock mass
slip surface
microcracks
stress
strain
Opis:
In this work a method, developed by the author, of microscopic investigations of deformation structures occurring in rock medium is presented. This method is based on adoption of multi-stage complex procedure encompassing numerous diverse examinations and measurements. As a result of following this method, information about geometrical features of microfractures and microfissures distribution (coordinates, length, occurrence frequency and directions of propagation) is obtained, which in turn allow to determine the range and intensity of destruction zones around macroscopic fissures in investigated samples. Testing was performed on selected three samples of the Tumlin Sandstone (three microscopic sections), representing the following states of stress-strain: sample no. 1 (σ3 = 200 MPa confining pressure and ε1 = 5% longitudinal strain) sample no. 2 (σ3 = 300 MPa confining pressure and ε1 = 10% longitudinal strain) sample no. 3 (σ3 = 300 MPa confining pressure and ε1 = 15% longitudinal strain) On the basis of conducted research it has been stated that increasing confining pressure σ3 = σ2 results in the increase of number and range of microfissures occurrence. At confining pressure σ3 = σ2 200 MPa and longitudinal strain ε1 = 5% a zone of intensive fracturing is noticeable, reaching about 6mm from the surface of macroscopic fracture. However, at higher confining pressure and higher longitudinal strains (σ3 = σ2 300 MPa and ε1 = 10% as well as σ3 = σ2 300 MPa and ε1 = 15%) microcracks and microfissures cover almost whole volume of the sample.
W artykule przedstawiono opracowaną przez autora metodę badań mikroskopowych struktur deformacji występujących w ośrodku skalnym. Metoda ta polega na zastosowaniu wieloetapowej złożonej procedury obejmującej wiele różnorodnych badań i pomiarów. W wyniku jej przeprowadzenia uzyskuje się informacje o geometrycznych cechach rozkładu mikrospękań i mikroszczelin (współrzędne, długość, częstość występowania i kierunki rozprzestrzenienia), które z kolei pozwalają na określenie zasięgu i intensywności strefy zniszczenia wokół pęknięć makroskopowych w badanych próbkach. Do badań zastosowano grubo ławicowy dolno triasowy piaskowiec pochodzący z północnej części obrzeżenia Gór Świętokrzyskich z okolic Tumlina. Piaskowiec charakteryzuje się zmienną barwą, od czerwono-brunatnej do jasnobrązowej, drobnym i średnim uziarnieniem oraz spoiwem krzemionkowo-żelazisto-ilastym. Głównym składnikiem skały są dobrze obtoczone miejscami ostrokrawędziste ziarna kwarcu o średnicy od 0,1 do 1,0 mm (średnio 0,5 mm). Badania właściwości mechanicznych piaskowca tumlińskiego wykonano w Pracowni Odkształceń Skał Instytutu Mechaniki Górotworu PAN w Krakowie. Badania piaskowca przeprowadzono na próbkach cylindrycznych o średnicy 22,5 mm i dwukrotnie większej wysokości w trójosiowym stanie naprężeń, pod zmiennym ciśnieniem okólnym w zakresie od 0 do 400 MPa. Próbki piaskowca początkowo poddano działaniu wszechstronnego hydrostatycznego naprężenia σ1 = σ2 = σ3, które odpowiadało zadanemu ciśnieniu okólnemu, a następnie przy stałej wartości tego ciśnienia, próbki obciążano siłą osiową do zadanej z góry wartości odkształcenia podłużnego. Badania wykonano w kilkunastu cyklach. Jeden cykl obejmował przeprowadzenie badań dla czterech próbek piaskowca pod stałym ciśnieniem okólnym i zadanym z góry zmiennym odkształceniem podłużnym dla każdej próbki innym wynoszącym 5%, 10%, 15% i 20%. Po uzyskaniu przez próbkę wymaganego odkształcenia podłużnego, odciążano ją do wartości zerowej naprężenia różnicowego następnie wyciągano ją z komory ciśnieniowej aparatu, szczegółowo oglądano i fotografowano. Z uzyskanych podczas badań przebiegu krzywych w układzie naprężenie różnicowe względem odkształcenia podłużnego i poprzecznego (rys. 2.) wynika, iż przy zwiększającym się ciśnieniu okólnym wzrasta wytrzymałość próbki oraz odpowiadające jej odkształcenia podłużne i poprzeczne. Poniżej wartości 200 MPa ciśnienia okólnego próbki pękały krucho, a pęknięcie poprzedzone było odkształceniami sprężystymi i niewielkimi odkształceniami trwałymi. Pęknięcie to było raptowne i towarzyszyły mu efekty akustyczne. Dla ciśnień okólnych - powyżej 200 MPa - próbki charakteryzowały się ciągliwym charakterem niszczenia, lecz zanim zaczęły pękać, osiągały znaczne odkształcenia. Próbki piaskowca po wykonanych badaniach w trójosiowym stanie naprężeń spojono w żywicy epoksydowej w celu utrwalenia powstałych deformacji (pęknięć i szczelin). Żywica epoksydowa zabarwiona kolorem niebieskim, migrując przez strukturę próbek skalnych, wypełniła pustki - pory i szczeliny powstałe podczas badań trójosiowych. Spojony piaskowiec pocięto na fragmenty - plastry (grubości kilku milimetrów), równolegle do osi pionowej próbek z których przygotowano szlify mikroskopowe. Badania mikroskopowe szerokiej gamy szlifów, autor przeprowadził przy pomocy mikroskopu optycznego firmy „Olympus” zintegrowanym z cyfrowym aparatem fotograficznym. Dla charakterystycznych obszarów w obrębie szlifów mikroskopowych wykonano serie kolorowych zdjęć fotograficznych w 25 i 100 krotnym powiększeniu. Na podstawie przeprowadzonej analizy rozwoju mikroskopowych struktur deformacji w próbkach piaskowca wyróżniono dwa typy niszczenia materiału skalnego. W pierwszym typie zniszczenia, części materiału nie objęte pęknięciem są wolne od zniszczeń, jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie strefy pęknięcia (powierzchni ścinania) występują mikropęknięcia i mikroszczeliny. Próbka jest ścinana skośnie do podstawy, a kąt nachylenia powierzchni pęknięcia względem podstawy próbki wykazuje tendencję malejącą ze wzrostem ciśnienia okólnego. W drugim typie zniszczenia, powstały intensywnie spękane strefy. Skupienia mikropęknięć i mikroszczelin wyraźnie rozprzestrzeniają się w znacznej objętości próbki. Różnica między dwoma typami zniszczenia uwidoczniła się także w liczebności i zasięgu mikropęknięć i mikroszczelin występujących w sąsiedztwie powierzchni pęknięć oraz intensywnie spękanych stref (pasm). Do badań mikroskopowych struktur deformacji metodą komputerowej analizy obrazu fotograficznego, wytypowano trzy próbki piaskowca (trzy szlify mikroskopowe piaskowca) odpowiadające następującym stanom naprężeniowo-odkształceniowym: próbka nr 1 (σ3 = 200 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 5% odkształcenia podłużnego) próbka nr 2 (σ3 = 300 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 10% odkształcenia podłużnego) próbka nr 3 (σ3 = 300 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 15% odkształcenia podłużnego) Na podstawie przeprowadzonych obserwacji mikroskopowych wydzielono dla w/w szlifów obszary z charakterystycznymi strefami rozwoju spękań i wykonano dla nich serię kolorowych zdjęć fotograficznych, tworzących profile pomiarowe. W profilach pomiarowych zarejestrowano wszystkie mikroszczeliny. Zdjęcia wykonano w powiększeniu 100-krotnym, prostopadle do osi pionowej próbki, tak aby stykając się ze sobą obejmowały ciągłe przejście z obszarów pozbawionych pęknięć lub obszarów nieznacznie zniszczonych, w strefy ze spękaniami obejmującymi powierzchnie poślizgu. Profile pomiarowe obejmowały swym zasięgiem fragment powierzchni szlifu mikroskopowego o długości około 11 mm i wysokości 1,0 mm. Przygotowanie danych wejściowych do analizy komputerowej wykonano w dwóch etapach. W etapie pierwszym zeskanowano zdjęcia z profili pomiarowych, a następnie za pomocą programu Photo Shop wydzielono struktury deformacji. W etapie drugim zastosowano program Scion Image, za pomocą którego dla ogółu wydzielonych mikroszczelin określono następujące parametry: • numer porządkowy mikroszczeliny, • współrzędne x, y środka mikroszczeliny, • długość mikroszczeliny, • wartość kąta zawartego pomiędzy kierunkiem rozprzestrzenienia się mikroszczeliny a powierzchnią poślizgu W efekcie przetwarzania danych, program Scion Image nadaje każdej wydzielonej mikroszczelinie numer porządkowy. Program skanuje powierzchnie przetworzonego obrazu, następnie zlicza wydzielone mikroszczeliny przyporządkowując im kolejny numer. Program oblicza współrzędne środka x, y, długość i kąt nachylenia każdej wydzielonej mikroszczeliny. Następnie za pomocą arkusza kalkulacyjnego, oznaczono odległość każdej wydzielonej mikroszczeliny od makroskopowej powierzchni pęknięcia, stanowiącej początek profilu pomiarowego. Określono również kąt nachylenia dla każdej wydzielonej mikroszczeliny względem powierzchni pęknięcia makroskopowego. Na podstawie uzyskanych danych wykonano zbiorcze wykresy liczebności, długości i kierunków rozprzestrzenienia mikroszczelin w funkcji długości profilów pomiarowych. W oparciu o analizę wyników badań stwierdzono co następuje: 1. Zwiększające się ciśnienie okólne σ3 = σ2 i odkształcenie podłużne próbki ε1 powoduje wzrost liczby mikroszczelin. 2. W próbce nr 1 (σ3 = σ2 = 200 MPa i ε1 = 5%) zarejestrowana liczba mikroszczelin w początkowej części profilu pomiarowego (bezpośrednie sąsiedztwo powierzchni poślizgu) jest znacznie większa niż w dalszej jego części. 3. W próbce nr 2 i nr 3 (σ3 = σ2 = 300 MPa i ε1 = 10% oraz σ3 = σ2 = 300 MPa i ε1 = 15%) mikropęknięcia i mikroszczeliny rozprzestrzeniają się i obejmują znaczną objętość próbki, toteż ich liczebność w funkcji długości profilu pomiarowego nie wykazuje większego zróżnicowania. 4. Zwiększenie ciśnienia okólnego i skrócenia osiowego próbek wpływa na wzrost sumarycznej długości pomierzonych mikroszczelin. 5. Kierunki rozprzestrzenienia mikroszczelin względem powierzchni poślizgu w trzech seriach pomiarowych są do siebie zbliżone.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 1; 269-282
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research on geo-mechanical properties of rock salt in Kłodawa diapir
Badania właściwości geomechanicznych soli kamiennej z wysadu Kłodawa
Autorzy:
Flisiak, D.
Kolano, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348625.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór solny
parametry geomechaniczne soli kamiennej
wytrzymałość i odkształcalność
właściwości reologiczne
salt rock mass
geo-mechanical parameters of rock salt
strength and strain
rheological properties
Opis:
Laboratory research on salt rock mass, univocally indicates the different character of this medium in comparison with other rock materials. Salt rock mass is not a homogeneous medium, and the structure variability of the salt series, their geological history, or depth of actual deposition of strata, can be the reason for significant diversification the of its geo-mechanical properties. This article shows the results of laboratory testing on rock salt samples drawn from the Kłodawa diapir. The tests carried out include single-axial compression tests, triaxial compression tests, creep tests with a constant and variable load, and tensile tests by means of transverse compression (Brazilian method). The research was carried out to determine and check the geo-mechanical parameters of rock salt.
Przeprowadzone do tej pory laboratoryjne badania górotworu solnego jednoznacznie wskazują na odmienny charakter tego ośrodka, w porównaniu z innymi materiałami skalnymi. Górotwór solny nie jest ośrodkiem jednorodnym, a zmienność budowy serii solnych, ich historia geologiczna czy głębokość aktualnego zalegania w wysadzie, mogą być powodem znacznego zróżnicowania własności geomechanicznych. Niniejszy artykuł przedstawia wyniki badań laboratoryjnych soli kamiennej pobranej z wysadu Kłodawa. Przeprowadzone testy obejmowały próbę jednoosiowego ściskania, próbę trójosiowego ściskania, próbę pełzania ze stałym i zmiennym obciążeniem oraz próbę rozciągania metodą poprzecznego ściskania (metoda brazylijska). Celem badań było wyznaczenie i sprawdzenie parametrów geomechanicznych soli kamiennej.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 2; 145-153
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naprężenia, odkształcenia i konwergencje na różnych głębokościach kopalń soli, studium modelowe dla chodnika w górotworze solnym
Stress, strain and convergence at various depths of salt mines, the modeling study for the gallery in salt rock mass
Autorzy:
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350213.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór solny
naprężenia pierwotne
odkształcenia
konwergencja
MES (metoda elementów skończonych)
salt rock mass
initial stress
strain
convergence
FEM
Opis:
W artykule przedstawiono wpływ głębokości na naprężenia i odkształcenia w sąsiedztwie wyrobiska chodnikowego o przekroju kwadratowym w górotworze solnym. Opisano sposób przyjmowania do analiz wartości naprężeń pierwotnych, odpowiadających stanowi naprężeń w górotworze solnym. Rozkłady naprężeń, odkształceń i konwergencję w chodniku obliczono dla ośrodka sprężysto-lepkiego metodą elementów skończonych. Wyniki pracy służyć mogą rozpoznawaniu warunków naprężeniowych w górotworze solnym oraz szacowaniu właściwości lepkich górotworu na podstawie pomiarów konwergencji na różnych głębokościach.
The paper presents the influence of depth on stresses and strains around the gallery in salt rock mass. The method of taking the values of initial stresses corresponding to the state of stress in salt rock mass for analyses is described. The distributions of stress, strain and convergence of gallery are calculated for elastic-viscous medium using Finite Element Method. The results of this paper may be used for recognition of the stress conditions in salt rock mass and estimation of viscous properties of rock mass on the basis of the convergence measurements at various depths.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 419-428
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelirovanie vliania skorosti gornyh rabot na procnost porod i ustojcivost vyrabotki
Modeling of mining rate effect on rock strength and opening stability
Autorzy:
Ivanov, O.
Sdvyzhkova, O.
Shashenko, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349015.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
model statystyczny
wytrzymałość
górotwór
symulacje numeryczne
stan naprężenie-odkształcenie
statistical model
strength
rock mass
numerical simulations
stress-strain state
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań wytrzymałości górotworu w zależności od prędkości robót górniczych. Pokazano również zależności pomiędzy zniszczeniem górotworu (z pomiarów in situ) a zniszczeniem próbek laboratoryjnych. W opracowanym modelu uwzględniono zmiany wytrzymałości w zależności od szybkości obciążania oraz wykorzystano fenomenologiczne kryterium zniszczenia. Modelowanie stanu naprężenie - odkształcenie w górotworze wykonano stosując symulację numeryczną. Jako rezultat analiz podano strefy zniszczenia w zależności od prędkości robót w różnych przestrzeniach przodkowych.
Research results of rock mass strength depending on rate of mining are presented in the article. The connection between rock mass failure (in situ measurements) and the destruction of rock samples (laboratory tests) is shown. The statistical model considering change of rock mass strength depending on loadingrate effect is resulted. The phenomenological failure criterion is developed taking into account the created statistical model. This criterion is used at numerical simulations of rock mass stress strain state. Outcomes of numerical modelling for "workings - rock mass - longwall" system are presented. Failure zones in rock mass at various working speed and the various coalface spaces are resulted as well.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 307-314
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study of Ground Response Curve (GRC) based on a damage model
Badanie krzywej odpowiedzi gruntu (GRC) w oparciu o model pękania skał
Autorzy:
Molladavoodi, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220168.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
pękanie skał
model konstytutywny
mechanika spękań
metoda konwergencji i zamknięcia
uplastycznienie
rock damage
constitutive model
damage mechanics
convergence-confinement method
strain softening
Opis:
Analysis of stresses and displacements around underground openings is necessary in a wide variety of civil, petroleum and mining engineering problems. In addition, an excavation damaged zone (EDZ) is generally formed around underground openings as a result of high stress magnitudes even in the absence of blasting effects. The rock materials surrounding the underground excavations typically demonstrate nonlinear and irreversible mechanical response in particular under high in situ stress states. The dominant cause of irreversible deformations in brittle rocks is damage process. One of the most widely used methods in tunnel design is the convergence-confinement method (CCM) for its practical application. The elastic-plastic models are usually used in the convergence-confinement method as a constitutive model for rock behavior. The plastic models used to simulate the rock behavior, do not consider the important issues such as stiffness degradation and softening. Therefore, the use of damage constitutive models in the convergence-confinement method is essential in the design process of rock structures. In this paper, the basic concepts of continuum damage mechanics are outlined. Then a numerical stepwise procedure for a circular tunnel under hydrostatic stress field, with consideration of a damage model for rock mass has been implemented. The ground response curve and radius of excavation damage zone were calculated based on an isotropic damage model. The convergence-confinement method based on damage model can consider the effects of post-peak rock behavior on the ground response curve and excavation damage zone. The analysis of results show the important effect of brittleness parameter on the tunnel wall convergence, ground response curve and excavation damage radius.
Analiza naprężeń i przemieszczeń powstałych wokół otworu podziemnego wymagana jest przy szerokiej gamie projektów z zakresu budownictwa lądowego, inżynierii górniczej oraz naftowej. Ponadto, wokół otworu podziemnego powstaje strefa naruszona działalnością górniczą wskutek oddziaływania wysokich naprężeń, nawet w przypadku gdy nie są prowadzone prace strzałowe. Reakcja materiału skalnego znajdującego się w otoczeniu wyrobisk podziemnych jest zazwyczaj procesem nieliniowym i nieodwracalnym, zwłaszcza w stanach wysokich naprężeń in situ. Główną przyczyną nieodwracalnych odkształceń skał kruchych jest pękanie. Jedną z najczęściej stosowanych metod w projektowaniu tuneli (wyrobisk podziemnych) jest metoda konwergencji i zamknięcia, popularna ze względu na zakres zastosowań. Metoda ta zazwyczaj wykorzystuje modele sprężysto- plastyczne, jako konstytutywne modele zachowania skał. Modele plastyczne wykorzystywane dotychczas do symulacji zachowania skał nie uwzględniają pewnych kluczowych aspektów, takich jak obniżenie sztywności czy rozmiękczanie. Dlatego też zastosowanie konstytutywnych modeli w metodzie konwergencji i zamknięcia jest sprawą kluczową przy projektach obejmujących struktury skalne. W pracy tej omówiono podstawowe założenia modelu continuum uszkodzeń i spękań. Zaimplementowano wielostopniową procedurę do badania tunelu o przekroju kolistym znajdującego się pod polem naprężeń hydrostatycznych, przy wykorzystaniu modelu pękania górotworu. Krzywą odpowiedzi gruntu oraz promień strefy naruszonej wybieraniem obliczono przy wykorzystaniu izotropowego modelu uszkodzeń. Metoda konwergencji i zamykania oparta na tym modelu uwzględnia zachowanie skał po wystąpieniu szczytowych naprężeń i powstaniu strefy naruszonej wybieraniem. Analiza wyników wykazała znaczny wpływ parametrów związanych z kruchością na konwergencję ścian wyrobiska, kształt krzywej odpowiedzi gruntu oraz promień strefy naruszonej wybieraniem.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 3; 655-672
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wytrzymałość doraźna i odkształcenie niszczące w laboratoryjnych badaniach soli kamiennej
Short term strength and ultimate strain in rock salt laboratory tests
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394552.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sól kamienna
wytrzymałość krótkotrwała
dopuszczalne naprężenie główne
dopuszczalne odkształcenie główne
rock salt
short term strength
laboratory tests
ultimate principal stress
ultimate principal strain
Opis:
W pracy omówiono dwa kryteria wytrzymałościowe stosowane dla soli kamiennej, polegające na określeniu dopuszczalnej wartości maksymalnych naprężeń głównych i maksymalnych odkształceń głównych w zależności od wartości najmniejszego naprężenia głównego. Bazę doświadczalną stanowiły wyniki badań jedno- i trójosiowego konwencjonalnego ściskania uzyskane podczas badań rdzeni z nowo budowanych komór w wysadzie Mogilno i komór w złożu pokładowym Mechelinki. Stwierdzono, że pomimo dużego rozrzutu wyników i różnego kształtu krzywych aproksymacyjnych rezultaty wykazują jedno charakterystyczne podobieństwo. Wyrazy wolne występujące w analizowanych wzorach są takie same dla naprężeń, jak i odkształceń. Ich wartości odpowiadają również wartości naprężeń i odkształceń niszczących podczas jednoosiowego ściskania. Choć sam efekt może być przypadkowy i powinien być potwierdzony innymi rodzajami testów to wskazuje na dużą przydatność omawianych kryteriów do oceny stateczności wyrobisk górniczych wykonanych w złożach soli.
The paper discusses two strength criteria, which are used for the rock salt. The criteria determine ultimate value of maximum principal stresses and maximum principal strains, depending on the value of the smallest principal stress. The authors analyzed the conventional uniaxial and triaxial compression tests of samples taken from the drilling cores extracted during the construction of caverns in the Mogilno salt dome and in Mechelinki bedded salt. It was found that, despite the wide range of the obtained results and various shapes of approximation curves, an interesting coincidence in the results is observed. Free terms in the formulas are the same for the stress and strain. Their values also correspond to the values of failure stresses and strains during uniaxial compression. Although the effect could appear by chance and should be confirmed by other types of tests, the analysis showed these criteria being very useful to assess the stability of excavations carried out in rock salt.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 77; 57-65
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of geo-mechanical properties of white rock salt and pink rock salt in Kłodawa salt diapir
Autorzy:
Kolano, M.
Flisiak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178497.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
sól kamienna
właściwości geomechaniczne
wytrzymałość i odkształcalność
właściwości reologiczne
wysad Kłodawa
rock salt
geomechanical properties
strength and strain
rheological properties
Kłodawa salt diapir
Opis:
Within the boundaries of the Salt Mine “Kłodawa”, rock-salts and potassium-magnesium salts occur at different stratigraphic levels. The present article introduces strength-strain properties of white rock salt, building the nucleus of northeastern edge anticline, and pink rock salt that belongs to the series of youngest rock salt. On the grounds of the research on strength and strain parameters (uniaxial compressive and tensile strength, triaxial shear strength, modulus of elasticity and Poisson ratio) there is presented, in the article, variation of basic parameters determining geo-mechanical properties of rock salt in Kłodawa salt diapir.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2013, 35, 1; 119-128
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
High temperature versus geomechanical parameters of selected rocks – the present state of research
Autorzy:
Sygała, A.
Bukowska, M.
Janoszek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92117.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
high temperature
geomechanical parameters
rock
stress-strain characteristics
compressive strength
Young's modulus
wysoka temperatura
parametry geomechaniczne
skała
charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa
odporność na ściskanie
moduł Younga
Opis:
This paper presents the current state of knowledge concerning the examination of the impact of increased temperatures on changes of geomechanical properties of rocks. Based on historical data, the shape of stress-strain characteristics that illustrate the process of the destruction of rock samples as a result of load impact under uniaxial compression in a testing machine, were discussed. The results from the studies on changes in the basic strength and elasticity parameters of rocks, such as the compressive strength and Young’s modulus were compared. On their basis, it was found that temperature has a significant effect on the change of geomechanical properties of rocks. The nature of these changes also depends on other factors (apart from temperature). They are, among others: the mineral composition of rock, the porosity and density. The research analysis showed that changes in the rock by heating it at various temperatures and then uniaxially loading it in a testing machine, are different for different rock types. Most of the important processes that cause changes in the values of the strength parameters of the examined rocks occured in the temperature range of 400 to 600C.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2013, 12, 4; 45-51
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies