Temat: roadside shrines - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Zwyczajowe i obrzędowe gesty sakralne w krajobrazie kulturowym wsi
Habitual and ritualistic sacred gestures in the cultural landscape of the village
Autorzy:: Kraczoń, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/88236.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: krajobraz sakralny
obrzęd
gesty
sacrum
krzyż przydrożny
kapliczki przydrożne
sacred landscape
rite
gestures
sacred
roadside crosses
roadside shrines
Opis:: Przedmiotem artykułu są sakralne gesty obrzędowe, rozumiane jako utrwalone i osadzone w kontekście kulturowym czynności o charakterze symbolicznym. Autorka, w oparciu o materiały archiwalne i wywiady terenowe, opisuje gesty obrzędowe rytualnie powtarzane przy obiektach małej architektury sakralnej, wskazując cechy wyróżniające tego typu zachowania kulturowe. W wyniku analizy, przyjmując kryterium funkcjonalności, wydzielono: gesty święte i uświęcające, gesty oczyszczające, gesty powitań i pożegnań, gesty wotywne oraz gesty pamięci. Symboliczne działania obrzędowe wyrażają postawę człowieka wobec sacrum, określają jego światopogląd, porządkują codzienność, zapewniając zdrowie, pomyślność i urodzaj.
The article examines sacred ritualistic gestures understood as established symbolic actions set in a given cultural context. Taking into account both archive materials and field based interviews, the author describes ritualistic gestures repeated in the vicinity of small sacred architecture (e.g. roadside crosses and shrines), distinguishing their characteristic features. Basing upon the criterion of functionality, the gestures have been classified into the following categories: sacred and sanctifying gestures, purifying gestures, welcoming and farewell gestures, votive gestures, and memory gestures. Arguably, these symbolic ritualistic actions demonstrate man’s attitude towards the sacred, define his/her outlook, organize his/her everyday life, as well as ensuring health, success, and harvest.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 138-147
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Przydrożne obiekty sakralne w gminie Mełgiew (woj. Lubelskie) – analiza kulturowo-krajobrazowa
Roadside sacral objects in Mełgiew commune (Lublin Voivodship) – cultural and landscape analysis
Autorzy:: Kulesza, P.
Lubiarz, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/88108.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: przydrożne obiekty sakralne
krajobraz
Mełgiew
krzyż
kapliczka
roadside sacral objects
landscape
Mełgiew commune
cross
roadside shrines
Opis:: Ważnym elementem polskiego krajobrazu są przydrożne obiekty sakralne. Pełniąc od wieków funkcje religijne, kulturowe i krajobrazowe stają się obecnie często zapomnianym elementem przestrzeni. Podlegają procesom starzenia, niszczenia a nawet dewastacji przez co ich znaczenie w krajobrazie maleje. Badania przeprowadzone na terenie gminy Mełgiew w województwie lubelskim mają charakter inwentaryzacyjny. Określają stan istniejący i sposób zachowania przydrożnych obiektów sakralnych. Wskazują obiekty najcenniejsze pod względem historycznym, kutrowym i krajobrazowym. Wynikiem analiz jest waloryzacja przydrożnych krzyży, kapliczek, figur i mogił w odniesieniu do krajobrazu gminy, który ulega szybkim zamianom przestrzennym.
Roadside sacral objects constitute an essential element of the Polish landscape. Having performed religious, cultural and landscape functions for ages, at present they often become forgotten elements of the surrounding space. They undergo the processes of ageing, deterioration, or even devastation, due to which their importance in the landscape is diminished. Research conducted in the area of Mełgiew district, in the Lublin Voivodeship, constitutes an inventory of such objects. It determines the present condition of the roadside sacral objects and the way they were maintained. It also indicates which objects are the most valuable from the historical, cultural and scenic point of view. The outcome of this research is a valorisation of the roadside crosses, shrines, statues and tombs with reference to the landscape of the district, which is subject to rapid spatial changes.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 127-140
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Obiekty sacrum w założeniach rezydencjonalnych Łęczyńskiego przełomu Wieprza
Sacral buildings in residential complexes of Wieprz river gorge in Łęczna county
Autorzy:: Dudkiewicz, M.
Dąbski, M.
Durlak, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/88044.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: sacrum
krajobraz
powiat łęczyński
dwór
kapliczki przydrożne
kaplice
kolumny
landscape
district Łęczna
mansions
roadside shrines
chapels
columns
Opis:: W pracy podjęto próbę charakterystyki zjawiska, jakim jest obecność niewielkich obiektów sacrum na terenie dawnych rezydencji ziemiańskich w powiecie łęczyńskim położonym w centrum województwa lubelskiego. Istotny jest nie tylko mistyczny, ale również historyczny aspekt ich występowania. Kaplice i kościoły były manifestacją religijności ziemian. Na terenie czterech zabytkowych założeń dworskich powiatu łęczyńskiego: w Zawieprzycach, Łańcuchowie, Jaszczowie i Łysołajach, znajdują się: kościół, dwie kaplice, dwie kolumny toskańskie i trzy przydrożne kapliczki. Przedstawione w pracy obiekty kultu religijnego pochodzą z różnych okresów historycznych i pozostają w różnym stanie zachowania.
This paper attempts characteristics of the phenomenon of the presence of small : sacrum objects in the former residence of landowners in the district Łęczna in the center of Lublin province. It is important not only mystical, but also the historical aspect of their occurrence. Chapels and churches were the manifestation of religiosity landowners. In four historic post manor complex in the county Łęczna - in Zawieprzyce, Łańcuchów, Jaszczów and Łysołaje - there are: the church, two chapels, two Tuscan columns and three roadside shrines. The work places of worship come from different historical periods and are in various states of preservation.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 32; 57-70
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Nazwy kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej
The Significance of Names for Shrines and Roadside Crosses towards Folk Culture
Autorzy:: Jelonek, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/37515358.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: nazwy kapliczek
nazwy krzyży przydrożnych
polszczyzna mówiona mieszkańców wsi
Truskolasy
gmina Wręczyca Wielka
kultura ludowa
names of roadside crosses
oral Polish of village inhabitants
Wręczyca Wielka community
shrines chapels
folk culture
Opis:: Głównym celem niniejszego artykułu jest próba charakterystyki funkcjonujących w polszczyźnie mówionej nazw kapliczek i krzyży przydrożnych. Materiał badawczy stanowi ponad 60 określeń małych obiektów architektury sakralnej, które zgromadzono w latach 2021–2022 podczas prowadzenia rozmów z najstarszym i średnim pokoleniem mieszkańców Truskolas i wsi okolicznych w gminie Wręczyca Wielka, w powiecie kłobuckim (województwo śląskie). Do analizy wspomnianej grupy nazw własnych włączono również różnego rodzaju dane etnograficzne, np. podania, przekazy, historie i legendy. W pierwszej części artykułu przedstawiono założenia metodologiczne oraz stań badań. Przybliżono również specyfikę funkcjonowania kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej (np. motywacje fundacji, wygląd, kontekst floralny). W drugiej części tekstu skupiono się na analizie nazw małych form architektury sakralnej. Stwierdzono, że najliczniejszą grupę propriów stanowią określenia kapliczek i krzyży utrwalające dane na temat lokalizacji względem innych obiektów. Ponadto pojawiają się motywacje związane z historią regionu, dawnymi mieszkańcami lub fundatorami form sakralnych. Niewielka liczba nazw utrwala także patronów kapliczek. Nazwy małych obiektów architektury sakralnej nie mają charakteru oficjalnego, funkcjonują głównie w polszczyźnie mówionej. Charakterystycznym zjawiskiem dla omawianej grupy propriów jest występowanie dubletów nazwowych. Podstawowa funkcja nazw kapliczek i krzyży polega na identyfikacji form małej architektury sakralnej. Ponadto mogą one w prosty sposób lokalizować, upamiętniać lub informować o specyfice obiektu.
This article endeavors to explore the names attributed to shrines and roadside crosses within Polish oral tradition. Drawing from a collection of over 60 names gathered between 2021 and 2022 through informal dialogues with elderly and middle-aged residents of Truskolasy and neighboring villages in the Wręczyca Wielka community, located in the Kłobuck county, of the Silesian Province, the study incorporates ethnographic data, including narratives and legends. The introductory section outlines the methodological framework and previous surmises and researches, while also elucidating the unique role of these small sacred structures within folk culture, including their motivations for establishment, physical characteristics, and contextual significance, such as floral adornments. The subsequent analysis focuses on dissecting the nomenclature attributed to these objects. It is propounded that the majority of proper names pertaining to shrines and crosses denote their spatial linkage with other landmarks, while others are correlative to regional history, former inhabitants or founders. A smaller subset of names is associated with the patrons of these holy sites. The names attributed to small objects of sacred architecture are informal and lack official designation, predominantly existing within the realm of oral Polish discourse. Characteristic feature for discussed group of propria is presence of names’ doubles. A notable characteristic of this corpus of names is the existence of duplicates. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects.
Źródło:: Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 443-462
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:: Perspektywy Kultury
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Kapliczki i krzyże w miejskim krajobrazie Warszawy
Roadside shrines and crosses in Warsaw urban landscape
Autorzy:: Różańska-Mazurkiewicz, A.
Kaczyńska, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/87742.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:: kapliczki
krzyż
Warszawa
krajobraz miejski
Ursynów
roadside shrines
cross
Warsaw
urban landscape
Ursynów district
Opis:: Tradycja stawiania w krajobrazie polskim kapliczek czy krzyży znana jest od początków chrześcijaństwa. Z upływem czasu forma i treść kapliczek, krzyży doskonaliła się. Także i miejsce usytuowania stawało się charakterystyczne dla konkretnej kapliczki, wiązało się z jej formą i treścią. Krzyże stawiano na rozstaju dróg, a kapliczkę z figurą św. Jana Nepomucena lokalizowano nad wodą. Zmiany w krajobrazie wynikające z silnej jego urbanizacji spowodowały zatarcie dawnych tradycyjnych lokalizacji kapliczek i krzyży. Celem artykułu jest ukazanie dawnego i współczesnego kontekstu krajobrazowego dla kapliczek zlokalizowanych w miejskim krajobrazie Warszawy oraz określenie czy i jak zmieniło się postrzeganie tych znaków sacrum w dzisiejszych uwarunkowaniach funkcjonowania miasta.
Tradition of placing roadside shrines and crosses in the Polish landscape is well known since the beginning of the Christianity. In the course of time, a form and meaning of the roadside shrines and crosses have been improved. Also their localization has become characteristic for particular shrine, associated with the form ant content. The crosses were placed in the crossroads and the shrine with the statue of St. John Nepomucen was localized by the water. Changes in the landscape resulted from the intense urbanization process have blurred traditional localization of the roadside shrines and crosses. The aim of the article is to present former and present landscape context for the roadside shrines localized in Warsaw urban landscape and to determine how perception of these sacrum signs has been changed in contemporary functional condition of the city.
Źródło:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 67-76
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "roadside shrines" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język