Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "roadside crosses" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    A model of roadside memorials in Poland
    Autorzy:
    Przybylska, Lucyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/44772510.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    cemetery traditions
    memorial crosses
    roadside memorials
    roadside crosses
    Opis:
    The aim of the paper is to present a model of the principal driving forces responsible for the proliferation of roadside memorials in Poland. Based on desk research, fieldwork and interviews, a three dimensional model has been developed. There are three dimensions of road[1]side memorials: 1) global, 2) societal, and 3) individual. Each of the dimensions is composed of two pairs of distinctive elements, i. e. motoring heritage and memorial mania, wayside crosses and cemetery traditions, and trauma and religiosity.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2023, 2/288; 81-90
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcjonowanie krzyża przydrożnego w krajobrazie kulturowym Polski
    Roadside crosses in Poland’s cultural landscape
    Autorzy:
    Antolak, M.
    Szyszkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87525.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krzyż przydrożny
    Polska
    krajobraz kulturowy
    droga
    roadside crosses
    Polska
    cultural landscape
    way
    Opis:
    Krzyż funkcjonuje w krajobrazie kulturowym Polski od wieków, pełniąc rolę strażnika sfery sakralnej i będąc swoistym totemem narodowym. Jest akcentem kulturowym sytuowanym na przecięciach osi kompozycyjnych. Podkreśla rangę punktów węzłowych. Jest czytelny w krajobrazie z dużych odległości i stanowi mistyczne wprowadzenie do sacrum. Krzyż jest obiektem kultu religijnego, miejscem odprawiania modlitw, pamiątką pielgrzymek, wypadków drogowych czy ważnych wydarzeń historycznych (np. "krzyż smoleński" pod Pałacem Prezydenckim w Warszawie). Pełni niekiedy rolę "opiekuna domu". Stanowi także wyróżnik przestrzeni wyznaniowej regionu. Wykonany z drewna, kamienia, żelaza lub innych materiałów, przyozdabiany i stawiany przez lokalną społeczność jest jej własnością i dumą. Celem pracy jest przedstawienie motywu krzyża we współczesnym krajobrazie kulturowym Polski w aspekcie sakralnym, krajobrazowym i społecznym.
    For ages, the cross has been a feature of the Polish cultural landscape. It has functioned as a guardian of the sacred sphere and a national totem. The cross is also a landmark, often erected at intersections of composition axes. It highlights the role of road junctions. A roadside cross is clearly visible in the landscape, even from a long distance, and serves as a mystic entry to the sacred sphere. The cross is an object of religious cult and a place where people pray. It can commemorate pilgrimages, road accidents or important historic events (for example, the Smolensk cross in front of the Presidential Palace in Warsaw). Sometimes, a cross is ‘a home guardian’. It is also a distinguishing feature of the region’s confession and religion. It can be made of wood, stone, iron or other materials. Mounted and adorned by a local community, it becomes an object that people own and take pride in. This article is a presentation of the cross as a motif in the contemporary cultural landscape of Poland, in the sacral, landscape and social context.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 57-66
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwyczajowe i obrzędowe gesty sakralne w krajobrazie kulturowym wsi
    Habitual and ritualistic sacred gestures in the cultural landscape of the village
    Autorzy:
    Kraczoń, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88236.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz sakralny
    obrzęd
    gesty
    sacrum
    krzyż przydrożny
    kapliczki przydrożne
    sacred landscape
    rite
    gestures
    sacred
    roadside crosses
    roadside shrines
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są sakralne gesty obrzędowe, rozumiane jako utrwalone i osadzone w kontekście kulturowym czynności o charakterze symbolicznym. Autorka, w oparciu o materiały archiwalne i wywiady terenowe, opisuje gesty obrzędowe rytualnie powtarzane przy obiektach małej architektury sakralnej, wskazując cechy wyróżniające tego typu zachowania kulturowe. W wyniku analizy, przyjmując kryterium funkcjonalności, wydzielono: gesty święte i uświęcające, gesty oczyszczające, gesty powitań i pożegnań, gesty wotywne oraz gesty pamięci. Symboliczne działania obrzędowe wyrażają postawę człowieka wobec sacrum, określają jego światopogląd, porządkują codzienność, zapewniając zdrowie, pomyślność i urodzaj.
    The article examines sacred ritualistic gestures understood as established symbolic actions set in a given cultural context. Taking into account both archive materials and field based interviews, the author describes ritualistic gestures repeated in the vicinity of small sacred architecture (e.g. roadside crosses and shrines), distinguishing their characteristic features. Basing upon the criterion of functionality, the gestures have been classified into the following categories: sacred and sanctifying gestures, purifying gestures, welcoming and farewell gestures, votive gestures, and memory gestures. Arguably, these symbolic ritualistic actions demonstrate man’s attitude towards the sacred, define his/her outlook, organize his/her everyday life, as well as ensuring health, success, and harvest.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 138-147
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i przydrożne krzyże elementem krajobrazu kulturowego. Studium przypadku gminy Miechów
    Chapels and roadside crosses as parts of cultural landscape. The case study of Miechów municipality
    Autorzy:
    Hernik, J.
    Ostrowski, M.
    Nowak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88206.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    przydrożne krzyże
    gmina Miechów
    krajobraz kulturowy
    tożsamość
    sacrum
    chapels
    roadside crosses
    Miechów municipality
    cultural landscape
    identity
    Opis:
    Kapliczki i przydrożne krzyże są elementem polskiego krajobrazu, gdyż religia od zawsze odgrywała bardzo znaczącą rolę w kulturze i historii tego kraju. Celem artykułu jest przedstawienie pełnej inwentaryzacji kapliczek na terenie gminy Miechów (woj. małopolskie) w ujęciu materialnym i niematerialnym. Inwentaryzacją objęto wszystkie kapliczki i przydrożne krzyże z obszaru gminy Miechów tj. łącznie 177 obiektów. W pracy omówiono stan zachowania kapliczek i krzyży przydrożnych, których w większości na dzień dzisiejszy jest dobry. Można wnioskować, że mieszkańcy gminy dbają o obiekty małej sztuki sakralnej. Te małe sakralne obiekty stanowią z pewnością cenne dla materialnej kultury dziedzictwo. Jednakże, to nie artystyczne piękno decyduje na pierwszym miejscu o ich wartości. Są one świadectwem wiary i kultury religijnej, przyczyniając się do zachowania tożsamości kulturalnej i religijnej danego regionu. Ta tożsamość jest obecnie ważnym elementem krajobrazu kulturowego.
    Chapels and roadside crosses are the elements of the Polish landscape, as the religion has always played a really significant role in culture and history of this country.This article aims to provide a full inventory of shrines in the Miechów district (Małopolska province),both in tangible and intangible approach. The inventory includes all roadside shrines and crosses from the municipality area and Miechów town, 177 objects in total. The paper discusses the conservation status of roadside shrines and crosses, which in most of the cases is good. It can be concluded that the residents of the community care about the small objects of sacred art. These small sacred objects are undoubtedly very valuable heritage for the tangible culture. However it is not the artistic beauty which is on the first place in deciding about their value. They bear witness to the faith and religious culture, contributing to saving the cultural and religious identity of the region. Nowadays this identity is a crucial element of the cultural landscape.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 115-126
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej
    The Significance of Names for Shrines and Roadside Crosses towards Folk Culture
    Autorzy:
    Jelonek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37515358.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    nazwy kapliczek
    nazwy krzyży przydrożnych
    polszczyzna mówiona mieszkańców wsi
    Truskolasy
    gmina Wręczyca Wielka
    kultura ludowa
    names of roadside crosses
    oral Polish of village inhabitants
    Wręczyca Wielka community
    shrines chapels
    folk culture
    Opis:
    Głównym celem niniejszego artykułu jest próba charakterystyki funkcjonujących w polszczyźnie mówionej nazw kapliczek i krzyży przydrożnych. Materiał badawczy stanowi ponad 60 określeń małych obiektów architektury sakralnej, które zgromadzono w latach 2021–2022 podczas prowadzenia rozmów z najstarszym i średnim pokoleniem mieszkańców Truskolas i wsi okolicznych w gminie Wręczyca Wielka, w powiecie kłobuckim (województwo śląskie). Do analizy wspomnianej grupy nazw własnych włączono również różnego rodzaju dane etnograficzne, np. podania, przekazy, historie i legendy. W pierwszej części artykułu przedstawiono założenia metodologiczne oraz stań badań. Przybliżono również specyfikę funkcjonowania kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej (np. motywacje fundacji, wygląd, kontekst floralny). W drugiej części tekstu skupiono się na analizie nazw małych form architektury sakralnej. Stwierdzono, że najliczniejszą grupę propriów stanowią określenia kapliczek i krzyży utrwalające dane na temat lokalizacji względem innych obiektów. Ponadto pojawiają się motywacje związane z historią regionu, dawnymi mieszkańcami lub fundatorami form sakralnych. Niewielka liczba nazw utrwala także patronów kapliczek. Nazwy małych obiektów architektury sakralnej nie mają charakteru oficjalnego, funkcjonują głównie w polszczyźnie mówionej. Charakterystycznym zjawiskiem dla omawianej grupy propriów jest występowanie dubletów nazwowych. Podstawowa funkcja nazw kapliczek i krzyży polega na identyfikacji form małej architektury sakralnej. Ponadto mogą one w prosty sposób lokalizować, upamiętniać lub informować o specyfice obiektu.
    This article endeavors to explore the names attributed to shrines and roadside crosses within Polish oral tradition. Drawing from a collection of over 60 names gathered between 2021 and 2022 through informal dialogues with elderly and middle-aged residents of Truskolasy and neighboring villages in the Wręczyca Wielka community, located in the Kłobuck county, of the Silesian Province, the study incorporates ethnographic data, including narratives and legends. The introductory section outlines the methodological framework and previous surmises and researches, while also elucidating the unique role of these small sacred structures within folk culture, including their motivations for establishment, physical characteristics, and contextual significance, such as floral adornments. The subsequent analysis focuses on dissecting the nomenclature attributed to these objects. It is propounded that the majority of proper names pertaining to shrines and crosses denote their spatial linkage with other landmarks, while others are correlative to regional history, former inhabitants or founders. A smaller subset of names is associated with the patrons of these holy sites. The names attributed to small objects of sacred architecture are informal and lack official designation, predominantly existing within the realm of oral Polish discourse. Characteristic feature for discussed group of propria is presence of names’ doubles. A notable characteristic of this corpus of names is the existence of duplicates. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 443-462
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka pisanych źródeł do badań nad małą architekturą sakralną Warmii
    Written sources in the researchon the small sacral architecture in Warmia – a profile
    Autorzy:
    Kuprjaniuk, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154355.pdf
    Data publikacji:
    2014-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Warmia
    small roadside chapels
    crosses
    small sacral architecture
    Opis:
    The presented description of the available sources for the research on the small sacral architecture focuses on three types of them: archives, cartographic data and memoirs. Each of them provided important information and prompted to undergo a further field research. The latter not only confirmed data already found in the sources under examination, but led to a discovery of some new valuable material sources. The analysed example can serve as a support for the thesis that employing a combination of different cognitive, empirical methods in research is justifiable.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2014, 15; 89-102
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wayside shrines as forms of religiosity as illustrated by the parish of Szczepanów in the 19th century
    Przydrożne kapliczki jako formy religijności na przykładzie parafii w Szczepanowie w XIX w.
    Autorzy:
    Kargol, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31803964.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    religiosity
    roadside chapels
    crosses
    Szczepanów
    Saint Stanislaus Bishop and Martyr
    religijność
    kapliczki
    krzyże
    św. Stanisław BM
    Opis:
    The article discusses the role of wayside chapels, statues, and crosses in the religious life of the parish in Szczepanów. By utilizing manuscript sources from the parish archives, cartographic sources, and detached structures, the author was able to determine the number, distribution, and functions of small sacral architecture. In the 19th century, dozens of structures were recorded, funded by the local residents and communities as expressions of gratitude for graces received and as memorials to places associated with the cult of St. Stanislaus. Among the prevalent religious motifs were the Passion of Christ, the Virgin Mary, and various saints, including the patron saints of the benefactors and St. Stanislaus of Szczepanów, portrayed as a bishop performing the miracle of resurrecting the deceased knight Peter (Piotrowin).
    W artykule omówiono rolę przydrożnych kaplic, figur i krzyży w życiu religijnym parafii w Szczepanowie. Wykorzystując źródła rękopiśmienne z archiwum parafialnego, źródła kartograficzne oraz obiekty wolnostojące, udało się ustalić liczebność, rozmieszczenie i funkcje małej architektury sakralnej. W XIX w. odnotowano kilkadziesiąt obiektów fundowanych przez mieszkańców i gminy jako dziękczynienie za łaski oraz jako upamiętnienie miejsc związanych z kultem św. Stanisława. Wśród motywów religijnych przeważały Męka Pańska, Matka Boża i święci: patronowie fundatorów oraz św. Stanisław Szczepanowski, ukazywany jako biskup dokonujący cudu wskrzeszenia zmarłego rycerza Piotra (Piotrowina).
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 248-286
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies