Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "research philosophy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Dylematy metodologii badań w zakresie doradztwa zawodowego
Dilemmas of research methodology in occupational counseling
Autorzy:
Rostowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18804584.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
philosophy of science
quantitative and qualitative procedures
research in counseling
career development
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica; 1999, 03; 3-12
2353-4842
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy naturalizm jest prawomocny?
Is Naturalism Legitimate?
Autorzy:
Pobojewska, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015776.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
naturalizm
realizm ontologiczny
realizm teoriopoznawczy
paradygmat ontologiczny i mentalistyczny filozofii
uwarunkowanie podmiotu poznania
naturalizm jako postawa badawcza
naturalism
ontological realism
epistemological realism
ontological and mentalistic paradigms of philosophy
conditioning of the subject of cognition
naturalism as a research attitude
Opis:
Naturalism that I deal with is an approach towards the world, the man and the possibilities and methods of learning about the world. It maintains that there is an existential continuity of reality and this is a continuity of nature and not of other spheres of existence. A view formulated in this way silently accepts the assumptions of ontological realism and epistemological realism. Hence it becomes part of the ontological paradigm of philosophy. After Kant, that is after mentalistic (transcendentalistic) paradigm in philosophy came into being, the legitimacy of the ontological way of philosophising cannot be maintained. Is then naturalism – that at present experiences another revival – only a misunderstanding? Well, no. The limits of its validity – but not legitimacy – are set by science. Within its area it is obvious and useful, perhaps even indispensable. It is a type of unrealised research attitude by whose virtue a scientist treats the object of his studies as autonomously existing and one that can be objectively cognised. However, here he is supported not by theoretical arguments, but first of all by pragmatic and psychological-social ones.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 173-185
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody jako warunek sine qua non powstania i rozwoju nauki
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013886.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
nauka
metafizyka
logiczny pozytywizm
neopozytywizm
krytyczny racjonalizm
paradygmat
naukowy program
badawczy
filozofia spekulatywna
filozofia naukowa
philosophy of nature
science
metaphysics
logical positivism
neopositivism
critical rationalism
paradigm
scientific research programme
speculative philosophy
scientific philosophy
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 424-427
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki filozofii przyrody w Ośrodku Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie
Beginnings of the Center for Interdisciplinary Research in Cracow
Autorzy:
Heller, Michał
Mączka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013430.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
historia filozofii przyrody
status filozofii przyrody
metoda filozofii przyrody
Papieska Akademia Teologiczna
Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie
philosophy of nature
history of the philosophy of nature
status of the philosophy of nature
method of the philosophy of nature
the Pontifical Academy of Theology
the Center for Interdisciplinary Research in Cracow
Opis:
We present a short account of the early history of the Center for Interdisciplinary Research in Cracow. These beginnings go back to the inter-war period when the tradition was established of close interactions between philosophers and scientists, especially physicists (Smoluchowski, Natanson). In the post-war period, under the communist regime, this tradition was continued at the Theological Institute (later the Pontifical Academy of Theology) in Cracow, erected by Cardinal Wojtyła, the then archbishop of Cracow, after the Theological Faculty had been removed from the Jagiellonian University by the communists. The collaboration of the Cracow Center with the Catholic University of Lublin and with the Warsaw Academy of Theology is briefly described, and the style of philosophy in Cracow presented.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 49-62
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne i kulturowe następstwa uznania „Hipotezy o wspołudziale ludzi w nawrotowym odtwarzania się Wszechświata”
Social and cultural consequences of the recognition of the Hypothesis of People’s Participation in Recurrent Reconstruction of the Sub - universe
Autorzy:
Brodziak, Andrzej
Kutnohorska, Jana
Muc-Wierzgoń, Małgorzata
Ziółko, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039816.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
religia
badania naukowe
ekonomia
socjologia
psychologia
zdrowie publiczne
filozofia
philosophy
religion
research
economics
sociology
psychology
public health
Opis:
Authors consider the social and cultural consequences of the recognition of the Hypothesis of People’s Participation in Recurrent Reconstruction of the Sub - universe, presented over the last few years by many authors. They discuss the possible implications in the field of religion, metaphysical reflection and research. They consider also the possible economic and political consequences. The authors argue that the most important would be the psychological repercussions relevant to every human being, considering that hypothesis. They believe that the consequences would be beneficial to the average well-being and patterns of action. According to the authors these consequences would be even beneficial to public health.
Autorzy, zastanawiają się w pracy jakie będą konsekwencje społeczne i kulturowe uznania za wysoce prawdopodobną prezentowanej na przestrzeni kilku ostatnich lat, przez wielu już autorów „Hipotezy o współudziale ludzi w nawrotowym odtwarzaniu się Wszechświata”. Omawiają następstwa jakie przejawiłyby się wtedy na polu religii, rozważań metafizycznych i badań naukowych. Zastanawiają się również nad ewentualnymi następstwami ekonomicznymi i politycznymi. Autorzy sadzą, iż najważniejsze byłyby jednak następstwa psychologiczne, istotne dla każdego człowieka, rozważającego tą hipotezę. Sądzą oni iż następstwa te byłyby korzystne dla przeciętnego samopoczucia i wzorców działania. Zdaniem autorów pracy, w skali całej populacji następstwa te, byłyby wręcz korzystne dla poziomu zdrowia publicznego.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2009, 63, 2; 40-47
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komputery i odkrycie naukowe
Computers and Scientific Discovery
Autorzy:
Wiśniewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/373620.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
filozofia nauki
odkrycie naukowe
badania naukowe
kognitywistyka
algorytmizacja
sztuczna inteligencja
maszynowe uczenie się
philosophy of science
scientific discovery
research
cognitive science
algorythmization
artificial intelligence
machine learning
Opis:
Zwolennicy tradycyjnej filozofii nauki opowiadali się za wprowadzeniem rozróżnienia na kontekst odkrycia i kontekst uzasadniania, czyniąc ten ostatni jedynym właściwym przedmiotem filozoficznej refleksji. Wielu badaczy nie zgadzało się z tym rozstrzygnięciem. Niektórzy z nich podjęli wysiłki opracowania normatywnej teorii odkrycia naukowego. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych maszyn liczących starano się stworzyć program komputerowy generujący odkrycia naukowe. Doprowadziło to do powstania odrębnej dziedziny nauki – teorii odkryć maszynowych – czerpiącej z dorobku psychologii rozwiązywania problemów i badań nad sztuczną inteligencją. Celem pracy jest dowiedzenie, że żadna z prób oparcia odkrycia naukowego o procedury stosowane przez komputery jest nierealizowalna z przyczyn logicznych. W poniższej pracy przedstawiono historyczny proces, który doprowadził do wyodrębnienia się kontekstów odkrycia i uzasadnienia oraz wskazano badaczy i nurty, które sprzeciwiły się podziałowi na kontekst odkrycia i kontekst uzasadnienia. Następnie nakreślona została teoria odkryć maszynowych, której autorzy podjęli się próby skonstruowania programu komputerowego generującego odkrycia naukowe. Artykuł wieńczy przybliżenie racji logicznych, które czyniły ich starania niemożliwymi do zrealizowania. W toku badań wykazano, że istnieją przekonujące racje logiczne, by uznać, że algorytmizacja odkrycia naukowego nie jest programem badawczym, którego cele mogły być osiągnięte. Przybliżono szereg racji odwołujących się do natury poznania komputerowego, które czynią nadzieje badaczy na sukces programu płonnymi. Poznanie komputerowe ma charakter dedukcyjny, jest treściowo puste, ponieważ nie może dostarczyć żadnej nowej wiedzy. Chociaż wykorzystanie komputerów w pracy badawczej wydaje się decyzją słuszną, albowiem poprzez możliwości analizy ogromnej liczby danych otwierają przed naukowcami zupełnie nowe możliwości, maszyny liczące nie zastąpią naukowców całkowicie. Niezależnie od postępu technologicznego natura poznania komputerowego sprawia, że odkrycie naukowe będzie wymagało ludzkiej interwencji, a wszelkie próby redukcji odkrycia do czynności właściwych komputerom są skazane na niepowodzenie.
Adherents of traditional philosophy of science supported the distinction between context of discovery and context of justification, making the latter the only actual subject of philosophical inquiry. Many scientists did not follow this conclusion. Some of them tried to construct normative theory of scientific discovery. Due to application of advanced computing machines, they endeavoured constructing a computer programme as it would be able to generate scientific discoveries. It led to the emergence of separate scientific discipline – a theory of machine discovery that was based on the work of psychology of problem solving as well as artificial intelligence. The goal of the paper is to present argumentation in favour of the view that none of the attempts of reducing scientific inquiry to computation can succeed due to logical purposes. The paper shows the historical process that led to the distinction of context of discovery and context of justification as well as indicates the scientists and trends that objected such a distinction. Subsequently, the paper presents the theory of machine discovery, which authors tried to construct a computer program that would generate scientific discoveries. Last part of the material is dedicated to logical arguments that make such attempts unable to succeed. The inquiry showed that there are logical arguments to state that the algorythmization of scientific discovery is not possible. The paper delivers argumentation, derived from the nature of machine cognition that makes such attempts impossible to succeed. Machine cognition is deductive, without reference to any subject, has no content and can be reduced to the data given to the input of the system. While using the computers in scientific inquiry seems to be a reasonable decision, because of the possibility of analysing great sets of data what opens new possibilities to scientists, the computers will never be a substitute for human beings. Regardless of the technical development, the nature of machine cognition makes scientific discovery dependent on human intervention. All attempts of reducing discovery to computing procedure cannot, necessarily, succeed.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2013, 3; 25-31
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia nauki a historia nauki
Philosophy of Science and History of Science
Autorzy:
WOLEŃSKI, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520589.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
historia
filozofia nauki
metodologia
program badawczy
paradygmat
history
philosophy of science
methodology
research program
paradigm
Opis:
Artykuł analizuje relacje pomiędzy filozofią nauki i historią nauki. Rozważane są dwa podejścia do filozofii nauki, jedno reprezentowane przez formalną metodologię nauk i drugie – przez historycznie zorientowaną teorię nauki. O ile pierwsza koncepcja traktuje historię nauki jako niezbyt istotną dla filozofi i nauki, orientacja druga uważa, że pierwsza jest kluczem do drugiej. Najlepiej wyraża to znane powiedzenie Imre Lakatosa: „Filozofia nauki bez historii nauki jest pusta, historia nauki bez filozofii nauki jest ślepa”. Artykuł bliżej rozważa koncepcje Thomasa S. Kuhna i Imre Lakatosa jako sztandarowe wersje historycznej metodologii nauki. Autor argumentuje, że są to raczej historiozoficzne wizje nauki niż historie nauki.
The paper focuses on relations between philosophy of science and history of science. Two models of science are considered. The fi rst is provided by formal methodology (philosophy) of science. It assumes that (1) there exists an eff ective criterion of demarcation between science and non -science (in particular, pseudo -science); (2) science manifests itself in the same manner in all historical epochs; (3) science as a result (in particular, a system of propositions), not science as an activity, is the primary subject of philosophical investigations; (4) philosophy of science concentrates mostly on the context of justifi cation, not the context of discovery. Consequently, formal logic provides analytic devices for philosophy of science and history has a secondary importance. The second approach, the historical philosophy of science (or historicisms in the philosophy of science), denies the assumptions (1)–(4). Hence, the history of science is of the utmost importance for the philosophy of science. More specifi cally, history of science provides empirical data for the philosophy of science. As Imre Lakatos once said (it is a paraphrase of Kant) “Philosophy of science without history of science is empty, history of science without philosophy of science is blind”. According to Lakatos, a rational reconstruction of the history of science constitutes the main task of the philosophy of science. The adjective “rational” indicates here that this reconstruction must be guided by principles elaborated by philosophical refl ection. Lakatos’s own proposal in this respect is captured by his famous idea of research programs as units organizing concrete scientifi c investigations and their development. The methodology of research programs is Lakatos’s answer to Kuhn’s philosophy of science as based on the concept of the paradigm of scientifi c activity accepted by scientists in a particular period. Lakatos objected that the acceptance of paradigms is, according to Kuhn, too irrational. In fact Lakatos wanted to combine Popper’s idea of the logic of scientific discover and Kuhn’s historicism. There are several objections to historicism. Disregarding one of the standard critical observations, namely that concerning the ambiguity of the terms “research program” and “paradigm”, one can observe that the concepts of the external history of science and the internal history of science are unclear in philosophical theories of science off ered by Kuhn and Lakatos. Similar remarks apply to Paul Feyerabend’s rule “Everything goes” as admitt ing any methodology of scientific investigations. Since the representatives of historicism are almost exclusively interested in the internal history of science, they overlook the external history of science and blame it as naïve and consisting of popular stories concerning accidental circumstances related to great discoveries (Newton’s apple or killing of Archimedes). The author argues that this att itude is unjustifi ed. Clearly, any elaboration of the actual history is selective and thereby must appeal to some criteria of selection. On the other hand, too excessive use of philosophy in historical reconstruction converts history of science into historiosophy (speculative history) of science.
Źródło:
Prace Komisji Historii Nauki PAU; 2014, 13; 99-115
1731-6715
Pojawia się w:
Prace Komisji Historii Nauki PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Omnis natura artificiosa est. Projekt Symbiotyczność tworzenia w świetle teorii wartości paraartystycznych
Omnis natura artificiosa est. Project The Symbiosity of Creation in the light of the theory of paraartistic values
Autorzy:
Milczarczyk, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424719.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
sztuka współczesna, nowe media, interdyscyplinarność, badanie, estetyka, filozofia, krytyka, bio-art, contemporary art, new media, interdisciplinarity, research, aesthetics, philosophy, art-critics
Opis:
The Symbiosity of Creation (2012 – ca. 2034) by Jarosław Czarnecki (aka Elvin Flamingo) is an interdisciplinary art and research project which consists of six mobile incubators, whose interiors recreate the natural habitat of three species of ants. The project consists of three part-stories: “The Reconstruction of Non-human Culture”, “The Kingdom of the Shared Quotidian”, and “After Humans. The Biocorporation”, plus the recordings of failed attempts to create the colony collected in the form of “Subterranean Struggle”. As a result of the materials used (in vivo organism) Czarnecki’s work may seem to be a typical bio-art piece. In my text I would like to point out one very important, yet so far overlooked, critical aspect of the project and show Czarnecki’s artistic activities in the light of the theory of paraartistic values contained in the book Reality aesthetics by Maria Gołaszewska.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 84-91
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Causality and inference in economics: An unended quest
Autorzy:
Maziarz, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653133.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
causation
the philosophy of economics
recent research
causation in economics
Opis:
The aim of this article is to point to the unsolved research problems connected to causation in the philosophy of economics. First, the paper defines causation and discusses two notable approaches, i.e. the realist theory of causation and the instrumentalist theory of causation. Second, it offers a review the current research activity focusing on the problem of causation in economics. Third, it discusses several case studies. On the grounds of comparison of the research practice of economists and the current issues undertaken by the philosophers of economics, the paper concludes that there is a gap between the research practice and the normative methodological analyses and indicate the research questions that need to be addressed.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 5; 67-81
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynowość w ekonomii. Najnowsze badania i nierozwiązane problemy
Causation in Economics. The Most Recent Analyses and the Unsolved Problems
Autorzy:
Maziarz, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653037.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
causation
the philosophy of economics
recent research
causation in economics
Opis:
The main aim of my article is indicating the unsolved research problems connected to causation in the area of the philosophy of economics. First, I briefly define causation and discuss two most notable approaches, i.e. the realist theory of causation and the instrumentalist theory of causation. Second, I review the most recent researches focused on the problem of causation in economics. Third, I discuss a number of case studies. On the grounds of comparison of the research practice of economists and the current issues undertaken by the philosophers of economics, I conclude that there is a gap between the research practice and the normative methodological analyses and indicate the research questions that need to be answered.
-
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 1
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wandering along the Moebius strip: Radical reflexivity in the archaeology of educational research
Autorzy:
Saari, Antti
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951779.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
educational research
discourse analysis
history of the human sciences
philosophy of the human sciences
Opis:
Writing qualitative research texts often involves the acknowledgement of the researcher being imbued in the systems of meaning that he or she is studying. This provides a background for incitement to reflexivity, i.e. how one’s own life history and broader cultural context is etched in epistemological and ontological assumptions about the object. This article studies the reflexive style of writing in Michel Foucault’s archaeology of the human sciences, which constantly problematises its own assumptions about studying discourses. His style is described with the analogy of a Moebius strip, highlighting the way the ‘outside’ history of the human sciencesturns into the ‘inside’ conditions of possibility for analysing discursive formations in the history of educational research.
Źródło:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja; 2017, 12, 2; 129-151
2300-0422
Pojawia się w:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy na uniwersytetach poszukuje się prawdy?
Are the truth is being searched at universities?
Autorzy:
Krzych, Bartłomiej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1939323.pdf
Data publikacji:
2018-11-14
Wydawca:
Stowarzyszenie Naukowe Przestrzeń Społeczna i Środowisko
Tematy:
Academy
scientific research
scientific ethics
philosophy
truth
Akademia
badania naukowe
etyka naukowa
filozofia
prawda
Opis:
The text is a reflection on modern universities based on the thought of Thomas Aquinas, Nicolai Hartmann, Karl Jaspers and Michał Heller. The main claim is that the purpose of scientific research is truth, which, however, can never be achieved in an absolute way due to cognitive limitations. The ethical aspect of practicing science is also underlined. Some aspects of the institutional functioning of universities are also discussed, as well as the more important characteristics that should characterise the scholar. The posture of openness of mind and responsibility for science and the academic community is postulated. The first part of the text addresses the issue of the identity of the university and the research community. Attention was also paid to the most important characteristics of the scientist: reason and morality, which should take precedence over will and institutionalisation. The second part of the text raises the problem of truth and the possibility of its achieving. The arguments point to the impossibility of obtaining unambiguously objective and absolute knowledge. However, this does not mean scep-ticism, because scientific progress allows a better understanding of reality and leads to a reduction in the area of irrationality. In the third part of the text, ‘commandments of the man of Academy’, are given, which boil down to responsibility, conscientiousness, cooperation and openness to criticism in their principles. At the end, the author puts the thesis, that university should be a place to build a community of people devoted to truth and science. All activities within it should be an implementation of an idea of the university, reaching back to the medieval roots of the Academy.
Źródło:
Przestrzeń Społeczna; 2018, 2, 2/2018 (16); 105 - 117
2084-1558
Pojawia się w:
Przestrzeń Społeczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia dramatu jako filozoficzna tradycja badawcza
Philosophy of drama as a philosophical research tradition
Autorzy:
Sierotowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690938.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
methodology of scientific research traditions
philosophical research traditions
philosophy of drama
philosophy of science
mental experiment
Józef Tischner
Opis:
This paper presents an attempt to describe Józef Tischner’s philosophy of drama from the point of view of Larry Laudan’s philosophy of science. That is achieved with the help of the concept of Philosophical Research Traditions developed in the paper. A~certain conceptual problem of Tischner’s philosophy, and some future research topics are also presented.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 59-92
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przedmiocie metodologii nauk. Na marginesie książki Zygmunta Hajduka Struktury metodologiczne w nauce. Słowa klucze filozofii nauki
On the Object of Scientific Methodology: With Regard to the Book Struktury metodologiczne w nauce. Słowa klucze filozofii nauki [Methodological Structures in Science: Key Words of the Philosophy of Science] by Zygmunt Hajduk
Autorzy:
WALCZAK, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488801.pdf
Data publikacji:
2018-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metodologia nauk
filozofia nauki
przedmiot badań
struktury metodologiczne
jednostki analizy metodologicznej
kategorie metodologiczne
nauka
scientific methodology
philosophy of science
the object of research
methodological structure
the units of methodological analysis
methodological categories
science
Opis:
Kategoria struktur metodologicznych wprowadzona przez Zygmunta Hajduka (2016) jest kategorią nową, nieużywaną dotąd w rozważaniach metodologicznych i niemającą w nich ugruntowanego miejsca. Dlatego można zapytać o funkcję, jaką miałaby ona pełnić w metodologii nauk, oraz o jej przydatność jako ogólnego pojęcia metodologicznego. Zasadnicze pytanie, jakie stawiam to: czy wprowadzony przez Z. Hajduka termin struktury metodologiczne może służyć jako najogólniejsza kategoria wyznaczająca przedmiot badań metodologii nauk? Odpowiadając negatywnie na to pytanie, przedstawiam argumenty, jakie przemawiają przeciwko używaniu pojęcia struktur metodologicznych w ten sposób. Moja argumentacja przebiega w następujący sposób. Przywołując funkcjonujące w metodologii nauk zasadnicze sposoby rozumienia nauki (typy desygnatów nazwy „nauka”), ujęcie metodologii nauk wyznaczone przez Szkołę lwowsko-warszawską (Kazimierz Ajdukiewicz, Tadeusz Kotarbiński) i tradycję metodologiczną KUL, będącą jej kontynuacją (Stanisław Kamiński), typy metodologii, współczesne anglosaskie ujęcia filozofii nauki oraz rozumienie analizy metodologicznej, próbuję wskazać w miarę całościową mapę kategorii metodologicznych wyznaczających przedmiot badań metodologii nauk. Następnie odnoszę do niej kategorię struktur metodologicznych jako wyznaczającą, moim zdaniem zbyt wąsko, przedmiot badań metodologii nauk i przeprowadzam krytykę pojęcia struktur metodologicznych jako najogólniejszej kategorii wyznaczającej przedmiot badań metodologii nauk. Wskazuję także na niekompletność zaproponowanej przez Z. Hajduka listy struktur metodologicznych, którymi zajmuje się metodologia nauk.
The new category of methodological structures introduced by Zygmunt Hajduk (2016) has not been applied in methodological investigations and does not have a firm position. Hence, two questions arise: what function should it fulfill in scientific methodology (philosophy of science), and is it suitable as a general methodological notion? My main question is: can Hajduk’s methodological structures serve as the most general category determining the research object of scientific methodology? My answer is in the negative. The argument proceeds as follows: first, some important contexts for the discussion are evoked. These include the basic notions of science (types of things signified by “science”), the conception of scientific methodology by the Lvov-Warsaw School (Kazimierz Ajdukiewicz, Tadeusz Kotarbiński) and its continuation in the form of the methodological tradition of KUL (Stanisław Kamiński), different types of scientific methodology, contemporary Anglo-Saxon conceptions of the philosophy of science, and the concept of methodological analysis. With these contexts in mind, I sketch a reasonably comprehensive map of the methodological categories that determine the research object of scientific methodology. Next, the map is critically compared to the category of methodological structures, which are understood as the most general methodological notion determining the object of scientific methodology. In my opinion Hajduk’s category is too narrow to be the most general methodological notion denoting the object of scientific methodology. Additionally, Hajduk’s catalog of methodological structures studied by the methodology of science is analyzed and found wanting.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 2; 23-46
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paczka wiary, nóż nauki i kurz zwątpienia. Filozoficzno-literacki midrasz o dialogu nauka–filozofia–teologia
Autorzy:
Sierotowicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426705.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Philosophy of Józef Tischner
Research Traditions of Larry Laudan
Dialogue Science–Philosophy–Theology
Midrash
Orthonym
Heteronyms in Fernando Pessoa
filozofia Józefa Tischnera
tradycje badawcze Larryego Laudana
dialog nauka–filozofia–teologia
midrasz
ortonimia/heteronimia u Fernanda Pessoi
Opis:
Based on the achievements of the philosophy of science and some aspects of J. Tischner’s philosophy, the essay proposes a literary and philosophical model of the dialogue between science, philosophy, and theology. The model suggests a different insight into the history of science–belief dispute: the main issue becomes the recognition of the domain in which the given formulation of the problem in question can be solved.
W oparciu o osiągnięcia filozofii nauki i niektóre aspekty filozofii Józefa Tischnera esej rozwija literacko-filozoficzny model dialogu nauka–filozofia–teologia. Refleksja prowadząca do sformułowania modelu pozwala na inne spojrzenie na historię dysput nauka–wiara: podstawową kwestią dialogu staje się określenie dziedziny, w której możliwe jest rozwiązanie danego sformułowania problemu.
Źródło:
Logos i Ethos; 2018, 47, 1
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies