Temat: religious lexicon - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Особенности лексикографического описания религиозной лексики в Полном церковно-славянском словаре (1899-1900 гг.) протоиерея Григория Дьяченко
FEATURES OF THE LEXICOGRAPHIC DESCRIPTION OF RELIGIOUS LEXICON IN THE UNABRIDGED CHURCH SLAVONIC DICTIONARY (1899-1901) OF THE ARCHPRIEST GRIGORY DYACHENKO
Autorzy:: Feliksow, Siergiej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/444138.pdf
Data publikacji:: 2017-12-01
Wydawca:: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:: archpriest Grigory Dyachenko
church lexicography
Church Slavonic
dictionary
religious lexicon
religious style
20th century
Opis:: This article is devoted to consideration of features of the lexicographic description of religious lexicon in The unabridged Church Slavonic dictionary (1899-1900) archpriests of Grigory Dyachenko who became one of the last fundamental lexicographic compositions of the Synod period in Russia. This dictionary has not been an object of scientific research thus far. The main circle of lexicographic sources which attracted G. Dyachenko to the description of confessional lexicon is established. Additionally, the maintenance of a religious slovnik, volume of the submitted linguistic information and the methods of historical, etymological and semantic analyses used by the originator at the lexicographic description of religious lexicon are analyzed.
Źródło:: Acta Neophilologica; 2017, XIX/2; 5-18
1509-1619
Pojawia się w:: Acta Neophilologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Analiza językowa eponimów występujących w prawosławnej terminologii sakralnej na przykładzie wybranych ksiąg liturgicznych Kościoła prawosławnego
Autorzy:: Kazimierowicz, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2057357.pdf
Data publikacji:: 2020-11-12
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: eponym
eponymic construction
term system
term-eponym
religious lexicon
Orthodox Church lexicon
sacred and
liturgical vocabulary
Orthodox vocabulary
eponimy
konstrukcje eponimiczne
terminologia religijna
terminologia cerkiewna
terminologia sakralno-liturgiczna
terminologia prawosławna
Opis:: Przedmiotem badań w niniejszym artykule są eponimy i konstrukcje eponimiczne będące kombinacjami słów z antroponimami występującymi w prawosławnej terminologii sakralnej. Materiał poddany analizie językowej obejmował łącznie 30 odrębnych terminów. W artykule przedstawiono klasyfikację terminów z punktu widzenia różnych kryteriów podziału. Zidentyfikowano grupy tematyczne eponimów będących kombinacjami słów z antroponimami w obrębie prawosławnej terminologii sakralnej. Zebrany materiał poddano analizie językowej pod kątem struktury i składni.
The scope of the research in this article are eponyms and eponymic structures that are combinations of words with anthroponyms occurring in Orthodox sacred terminology. In total, 30 terms have been compiled for the purpose of language analysis. The article presents the classification of terms from the point of view of various division criteria. Thematic groups of eponyms that are combinations of words have been identified with anthroponyms within orthodox religious terminology. The collected material was subjected to linguistic analysis for the structure of syntax.
Źródło:: ELPIS; 2020, 22; 121-126
1508-7719
Pojawia się w:: ELPIS
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Die katholische religiöse Lexik des Gegenwartsweißrussischen
Catholic religious vocabulary in the modern Belarusian language
Каталіцкая рэлігійная лексіка ў сучаснай беларускай мове
Katolickie słownictwo religijne we współczesnym języku białoruskim
Autorzy:: Golachowska, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/972656.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: religious lexicon
sociolinguistics
lexicographic analysis
catholic church
belarusian
language
leksyka religijna
socjolingwistyka
kościół katolicki na białorusi
język
białoruski
рэлігійная лексіка
сацыялінгвістыка
каталіцкі касцёл у беларусі
Opis:: The aim of this article is to analyze selected confessional vocabulary from the Belarusian language, with particular focus on the mechanisms of formation of lexis for the Catholic Church. It is worth noting that, as up to now, the Belarusian language offers no theological terminology, religious terms or biblical vocabulary that would be generally accepted by all Christian denominations. This is due to the coexistence in this area of various cultural orientations and Christian traditions, conditioned by the influence of the religions prevailing in neighboring countries. The research was carried out using two approaches: the sociolinguistic method, which, based on unstructured interviews and participant observation, allowed to determine which languages dominate in the religious context among the representatives of different generations; and the lexicographic treatment, which was used to extract the religious lexis of Catholics from printed and online sources, to then be compared with the vocabulary of Orthodox users of the same language. The analysis of the texts used by the Catholic Church in Belarus shows that, in terms of religious lexis, the Belarusian language used there has been strongly influenced by Polish. It seems clear that this vocabulary is rooted in the Polish language, and reflects the linguistic habits of the Catholics. The interviews conducted with young clergymen of the Catholic Church in Belarus and the representatives of the Belarusian Catholic intelligentsia prove that they are actually able to identify the vocabulary which is foreign to the Belarusian language within the religious texts. It can be assumed that, in the nearest future, the Catholic religious lexis will evolve towards unification with the vocabulary of other denominations; especially with that of the Orthodox Church, which, albeit slowly and not without difficulties, begins to implement the Belarusian language into its religious services.
Celem artykułu jest analiza wybranego słownictwa konfesyjnego w języku białoruskim, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów tworzenia leksyki na potrzeby Kościoła katolickiego na tle zróżnicowania religijnego i kulturowego Białorusi. Co istotne, we współczesnym języku białoruskim nie funkcjonuje ogólnie przyjęta przez wszystkie wyznania chrześcijańskie terminologia teologiczna, obejmująca pojęcia religijne oraz słownictwo biblijne, a wynika to ze współistnienia na badanym terenie różnych orientacji kulturowych i tradycji chrześcijańskich, które uwarunkowane były wpływami religii dominujących w sąsiednich krajach. Badania zostały przeprowadzone dwiema metodami: socjolingwistyczną, która na podstawie otwartych wywiadów i obserwacji uczestniczącej pozwoliła na określenie prestiżu używanych w sferze sacrum języków wśród przedstawicieli różnych pokoleń, oraz metodą opisu leksykograficznego, prezentującą katolicką leksykę religijną wyekscerpowaną z dostępnych źródeł drukowanych oraz internetowych i zestawioną z odpowiadającą jej leksyką prawosławną. Przez teren Białorusi przebiega linia podziału między zwolennikami języka białoruskiego i polskiego w liturgii. Wśród przedstawicieli najstarszego pokolenia przeważa opinia, że to język polski jest predestynowany do używania w sferze sacrum. Młodzi katolicy o białoruskiej identyfikacji narodowej uważają natomiast, że w słownictwie liturgicznym zbyt wiele jest polonizmów, które bez trudu mogą być zastąpione leksemami białoruskimi. Mieszkańcy Grodzieńszczyzny opowiadają się za polszczyzną, podczas gdy na pozostałym terenie język białoruski w kościele jest akceptowany, a nawet pożądany. Analiza leksyki religijnej tekstów używanych przez Kościół katolicki na Białorusi pokazuje, że w zakresie leksyki na badanym terenie mamy do czynienia z białoruszczyzną silnie interferowaną przez język polski. Wyraźnie widać, że słownictwo to bazuje na polszczyźnie oraz stanowi odzwierciedlenie przyzwyczajeń językowych wiernych Kościoła katolickiego. Rozmowy prowadzone z młodymi duchownymi Kościoła katolickiego na Białorusi oraz przedstawicielami białoruskiej inteligencji katolickiej pokazują, że z łatwością identyfikują oni obce białoruszczyźnie słownictwo w tekstach religijnych. Należy przypuszczać, że w najbliższym czasie katolicka leksyka religijna będzie się zmieniać w kierunku unifikacji ze słownictwem innych wyznań, zwłaszcza prawosławia, które z przeszkodami, ale stopniowo zaczyna wprowadzać język białoruski do nabożeństw.
Мэтай дадзенага артыкула з’яўляецца аналіз канфесійнай лексікі беларускай мовы, з асаблівым улікам механізмаў яе ўтварэння на патрэбы Каталіцкага Касцёла на фоне рэлігійнай і культурнай разнастайнасці Беларусі. На сённяшні дзень не існуе агульнапры- нятай усімі хрысціянскімі канфесіямі багаслоўскай тэрміналогіі, рэлігійных паняццяў і біблейскага слоўніка беларускай мовы. Гэта звязана з суіснаваннем розных культурных арыентацый і хрысціянскіх традыцый, абумоўленых уплывамі рэлігій, якія пануюць у су- седніх краінах. Падчас даследаванняў быў выкарыстаны метад адкрытага інтэрв’ю, а таксама метад назірання. Акрамя таго, даследаванні праводзіліся ў двух напрамках. Першым з напрам- каў была сацыялінгвістычная перспектыва, дзякуючы якой удалося выявіць прэстыж моперспектыва, якая прадстаўляе каталіцкую рэлігійную лексіку, зафіксаваную ў друкава- ных і інтэрнет-крыніцах, у супастаўленні з адпаведнай праваслаўнай тэрміналогіяй. Праз тэрыторыю Беларусі праходзіць лінія падзелу паміж прыхільнікамі беларускай і польскай мовы ў набажэнствах. Сярод прадстаўнікоў старэйшага пакалення пераважае меркаванне, што менавіта польская мова з'яўляецца найбольш адпаведнай для выкарыстан- ня ў сакральнай сферы. Аднак, маладыя католікі з беларускай нацыянальнай ідэнтычнас- цю мяркуюць, што літургічная лексіка прадстаўлена надта вялікай колькасю паланізмаў, якія можна з поспехам замяніць беларускімі лексемамі. Прыхільнікі польскай мовы сярод вернікаў і духавенства, у асноўным, жывуць на Гродзеншчыне. У іншых рэгіёнах з сімпа- тыяй і падтрымкай ставяцца да беларускай мовы ў касцеле. Лексічны аналіз рэлігійных тэкстаў, якія выкарыстоўваюцца Каталіцкім Касцёлам у Беларусі, паказаў, што беларуская рэлігійная лексіка знаходзіцца пад дастаткова моцным уплывам польскай мовы. Відавочна, што каталіцкая рэлігійная тэрміналогія ствараецца на базе польскай мовы і адлюстроўвае моўныя звычаі вернікаў Каталіцкага Касцёла. Размовы з маладымі святарамі Каталіцкага Касцёла ў Беларусі, а таксама з прадстаўнікамі беларускай каталіцкай інтэлігенцыі свед- чаць пра тое, што яны заўважаюць іншамоўныя словы ў рэлігійных тэкстах, якія, дарэчы, ўсё больш ім перашкаджаюць. Можна дапусціць, што каталіцкая рэлігійная лексіка будзе развівацца ў кірунку ўніфікацыі з лексікай іншых канфесій, у прыватнасці праваслаўя, якое павольна, хоць з перашкодамі, уводзіць беларускую мову ў набажэнствы.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Kto jest kim w domu zakonnym? O sposobach nominacji na przykładzie Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej
Who is who at the religious house? The methods of nomination on the example of the Sisters of Divine Providence
Autorzy:: Wojtaszek, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/496973.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:: język religijny
leksyka
sposoby nominacji
nazwy żeńskie
religious language
lexicon
ways the nomination
female names
Opis:: Article relates to methods of nomination of the members of the community, which is the Congregation of Sisters of Divine Providence. It presents the Polish names of the positions occupied by the sisters and their functions. Formal analysis of words and word groups naming members of this religious family revealed that the majority of female names listed in the analysed documents has been derived from the proper male noun using the suffix -ka (sekretarka – secretary, ekonomka – treasurer, aspirantka – aspirant, kandydatka – candidate, postulantka – postulant, nowicjuszka – novice, juniorystka – junior, profeska – professed). The oldest word referring to the nun, already functioning in old Polish, is siostra (sister).
Źródło:: Język. Religia. Tożsamość; 2017, 2(16); 63-76
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:: Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: O zapomnianych XIX-wiecznych wyrazach i związkach wyrazowych z kręgu leksyki religijnej (na przykładzie dokumentów Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej)
Forgotten nineteenth-century words and expressions of religious vocabulary (on the example of the documents of the Sisters of Divine Providence)
Autorzy:: Wojtaszek, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/911263.pdf
Data publikacji:: 2018-11-26
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: religious language
lexicon
etymology
semantics
lexical archaisms
material archaisms
język religijny
leksyka
etymologia
semantyka
archaizmy leksykalne
archaizmy rzeczowe
Opis:: W artykule zaprezentowane zostały wyrazy i związki wyrazowe z kręgu leksyki religijnej, które funkcjonowały w XIX-wiecznej polszczyźnie, a które nie występują we współczesnych tekstach o tematyce religijnej. Źródłem badanego materiału językowego są teksty XIX-wiecznych dokumentów Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej stanowiących normę prawną tej rodziny zakonnej: Zbiór Ustaw Zgromadzenia Panien Opatrzności (1857) i Ustawy Zgromadzenia Sióstr Opatrzności z 1882 roku. Analiza etymologiczno-strukturalna i semantyczna wyodrębnionych jednostek językowych, poświadczona cytatami odpowiednich zapisów, w których te wyrazy i połączenia występują, wskazuje, że prawie wszystkie wymienione w artykule zapomniane wyrazy i związki wyrazowe wyekscerpowane z dokumentów Zgromadzenia to archaizmy leksykalne. Archaizmem rzeczowym jest leksem pokutnica. Najczęściej powtarzającymi się w analizowanym materiale wyrazami są rzeczowniki admonitorka i pokutnica, następnie próbantka i kolejno frazeologizmy dawać pokuty, cnota gruntowna, rzeczownik szafarka i wyrażenie postępek duchowny. Leksemy cnota i pokora nabrały z kolei nieco negatywnego zabarwienia, zwłaszcza w rzeczywistości laickiej.
The article presents words and expressions from the religious vocabulary which functioned in the nineteenth-century Polish language, and which do not exist in contemporary texts about religion. The source of the study is the nineteenth-century documents of the Sisters of Divine Providence that constitute the legal norms of that religious community: Zbiór Ustaw Zgromadzenia Panien Opatrzności (Collection of Regulations of the Assembly of Maidens of Providence) from 1857 and Ustawy Zgromadzenia Sióstr Opatrzności (Laws of the Sisters of Providence) from 1882. Etymological -structural and semantic analysis of the chosen linguistic units, attested by appropriate quotations in which these words appear, shows that almost all the forgotten words and expressions mentioned in the article taken from the documents of the Congregation of the Sisters of Divine Providence are lexical archaisms. The word pokutnica (penitent) is an archaism. Most often repeated in the analysed material words are the nouns admonitorka and pokutnica, then próbantka and idioms dawać pokuty, cnota gruntowna, the noun szafarka and idiom postępek duchowny. The words cnota (virtue) and pokora (humility) gained a slightly negative connotation, especially in secular reality.
Źródło:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "religious lexicon" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język