- Tytuł:
-
Socjologia moralności – empiryczna nauka o zjawiskach i procesach moralnych zachodzących w zbiorowościach różnej skali
Sociology of Morality – an Empirical Science of Moral Phenomena and Processes Occurring in Communities of Different Scales - Autorzy:
- Tarczyński, Andrzej
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1832954.pdf
- Data publikacji:
- 2020-05-14
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
moralność
socjologia moralności
relatywizm metodologiczny
wartości i wartościowanie w socjologii
zmiana społeczna a moralność
morality
sociology of morality
methodological relativism
values and evaluating in sociology
social change and morality - Opis:
-
Socjologia moralności jako subdyscyplina socjologiczna zajmuje szczególną pozycję, będąc specjalnością rzadko reprezentowaną zarówno w Polsce, jak i w innych krajach, i to nawet tych, które mają bogatą tradycję socjologiczną. Głównym powodem tego stanu rzeczy są dwa rodzaje trudności, przed którymi stają socjologowie, którzy czyniący przedmiotem swych badan fakty i zjawiska moralne. Pierwszym źródłem problemów jest samo wykreślenie zakresu pojęcia moralność. Drugą kluczową kwestią pozostaje konieczność wypracowania i zastosowania w praktyce takiej formuły metodologicznej, która uchroni socjologa moralności przed popadaniem w dogmatyzm etyczny, a jednocześnie nie pozwoli na popełnianie błędu socjologizmu moralnego (tj. uznawanie stwierdzanego stanu faktycznego za obowiązującą normę).
Postawa badawcza socjologa moralności akcentuje pluralizm (środowiskowy, kulturowy, historyczny) i zmienność form moralnych oraz ukazuje dynamikę moralności w dłuższej perspektywie czasowej. Jednocześnie na terenie socjologii moralności występują różne formy „odniesienia do wartości”. Kluczową sprawa dla reprezentanta socjologii moralności pozostaje konieczność oddzielania stwierdzanych faktów empirycznych od interpretacji tych faktów zrelatywizowanych do własnych poglądów na moralność.
Pomimo istnienia różnic zapatrywań w ujmowaniu moralności między poszczególnymi badaczami, uprawianie tej specjalności naukowej pozwala na lepsze zrozumienie mechanizmów zapewniających równowagę i kontynuację w życiu społecznym, jak i na dokonanie precyzyjnej diagnozy stanu istniejącego oraz pełniejsze zinterpretowanie zarysowujących się trendów i dokonujących się przemian w ramach społeczeństwa ponowoczesnego.
Sociology of morality as a subdiscipline of sociology has a particular position, as it is rarely represented either in Poland or in other countries, even those that have a rich sociological tradition. The main reason for this situation are two kinds of difficulties that sociologists face when they study moral facts and phenomena. The first source of troubles is the very defining of the range of the concept of morality. Another key question is the necessity to work out and to use in practice such a methodological formula that can protect a sociologist of morality from falling into ethical dogmatism, and at the same time will not allow him to make the mistake of moral sociologism (i.e. recognizing the actual state that he finds as a binding norm). The research attitude of a sociologist of morality emphasizes pluralism (environmental, cultural, historical) and changeability of moral form as well as shows the dynamics of morality within a longer period. At the same time on the ground of sociology of morality various forms of “reference to values” occur. For a representative of sociology of morality the necessity to separate the empirical facts he finds from an interpretation of these facts relativized to his own views of morality remains the key problem. Despite the existence of these differences in opinions about defining morality that can be seen between particular researchers developing this discipline allows to understand better the mechanisms ensuring balance and continuation in social life as well as making a precise diagnosis of the existing state and to interpret more fully the trends and changes occurring in the postmodernist society. - Źródło:
-
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 2; 119-132
0137-4176 - Pojawia się w:
- Roczniki Nauk Społecznych
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł